Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İstanbul tarihi, günümüzde Türkiye toprakları üzerinde bulunan İstanbul şehrinin tarihini anlatır. İstanbul'un tarihi, ana hatlarıyla beş büyük döneme ayrılabilir: Tarih öncesi dönem, Roma İmparatorluğu dönemi, Bizans İmparatorluğu dönemi, Osmanlı İmparatorluğu dönemi ve Türkiye Cumhuriyeti dönemi.
İstanbul, 4. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar yaklaşık on altı yüzyıl boyunca dünyanın en önemli ve en büyük metropolleri arasında bulunmuş bir şehir olmuştur.Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarının buluştuğu geniş bir bölgenin tartışmasız tek hâkimi olmuş ve bu süreç içerisinde dünya tarihini önemli derecede etkilemeyi başarmıştır. İstanbul yaklaşık 1600 yıl boyunca, M.S. 330'dan 1922'ye kadar bulunan dönemde; sırasıyla Roma İmparatorluğu (330-395), Bizans İmparatorluğu (395-1204, 1261-1453), Latin İmparatorluğu (1204-1261) ve Osmanlı İmparatorluğu (1453-1922) olmak üzere dört farklı imparatorluğa başkentlik yapmıştır. Bu imparatorlukların üçü, var oldukları dönemde dünyanın iktidar sahibi ve en güçlü devletleri olarak tarihe geçmiştir. Hepsinin İstanbul'dan yönetildiği düşünüldüğünde, şehrin tarihsel önemi ve değeri kolaylıkla anlaşılabilir.
1922'de Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılıp 13 Ekim 1923'te Ankara'nın yeni kurulan Türk devletinin başkenti olmasıyla birlikte yüzyıllık köklü başkentlik özelliğini kaybeden İstanbul şehri, 4. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar on altı yüzyıl boyunca koruduğu her alanda etkin bir dünya şehri olma özelliğini, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan sonra tekrar kazanmaya başlamış ve günümüzde Avrupa ve Orta Doğu’nun en önemli merkezleri arasında kendine yer bulmuştur.
İstanbul'un yerleşim tarihi yaklaşık 300 bin, kentsel tarihi yaklaşık 3 bin, başkentlik tarihi ise 1600 yıla kadar uzanır. Avrupa ile Asya kıtalarının kesiştiği noktada bulunan İstanbul, çağlar boyunca farklı uygarlık ve kültürlere ev sahipliği yapmış, yüzyıllar boyu çeşitli din, dil ve ırktan insanların bir arada yaşadığı kozmopolit ve metropolit bir şehir olmuş ve tarihsel süreçte eşsiz bir mozaik hâlini almıştır. Uzun zaman dilimleri boyunca her alanda merkez olmayı ve iktidarda kalmayı başaran dünyadaki ender yerleşim yerlerinden biri olmuştur.
Orta Çağ'da İstanbul'un nüfusu azalmıştı; ancak şehir Osmanlı İmparatorluğu'nun zirvesine yaklaştıkça, 16. yüzyılda 700.000'e yakın bir nüfusa ulaştı ve bir kez daha dünyanın en kalabalık şehirleri arasına girmeyi başladı. Günümüzde İstanbul, 2021 yılı TÜİK verilerine göre 15,8 milyonu aşkın nüfusuyla Türkiye'nin ve Avrupa'nın en kalabalık şehridir ve dünyanın da en kalabalık 15. şehridir.
Tarih öncesi dönem
Küçükçekmece Gölü kenarında bulunan Yarımburgaz Mağarasında yapılan kazılarda insan kültürüne ait ilk izlere rastlanmıştır. Bu dönemde gölün çevresinde Cilalı Taş Devri ve Bakır Çağı insanlarının yaşadığı sanılmaktadır.
İlk belirgin yerleşim sahiplerinin Megaralılar olduğu kabul edilmektedir. Megaralılar, bugünkü Kadıköy'e yerleştiler ve buraya "Khalkedon" adını verdiler. Ayrıca Kadıköy'e bağlı Fikirtepe'de de çeşitli buluntular ortaya çıkmıştır. Mitolojiye göre Batum'a doğru yola çıkan 40 kadar Yunan, İstanbul Boğazı'ndan geçerken, bugünkü Sarayburnu'nda karaya çıkmışlar ve bulundukları yere, "Altın Boynuz" dedikleri Haliç'e ve Khalkedon civarına yerleşmişlerdir.
Antik Çağ dönemi (M.Ö. 667–M.S. 330)
İstanbul, bu dönemde adı "Byzantion" olan bir Antik Yunan şehir devleti olarak kurulmuş, kısa zamanda gelişip güçlenmiş ve ardından dönemin süper gücü olan Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilmiştir. Byzantion, Romalılar tarafından Latinleştirilmiş ve 'Byzantium' olarak Roma İmparatorluğu'nun önemli şehirlerinden biri hâline gelmiştir.
Antik Yunan dönemi (M.Ö. 667–M.Ö. 196)
Byzantion ve oligarşi dönemi (MÖ 667 - MÖ 476)
Bugünkü İstanbul'un temelleri MÖ 7. yüzyılda atılmıştır. "Byzantion" şehri Megaralılar tarafından MÖ 667'de tarihi yarımadanın doğusunda, Sarayburnu civarında kurulmuştur. Byzantion uzun süre şehir devlet yapısı göstermiştir. MÖ 478'de Byzantion, Spartalı Pausanlılar tarafından ele geçirilmiştir; ancak yönetimde sadece 2 yıl kalacaktır.
Byzantion ve demokrasi dönemi (MÖ 476 - MÖ 196)
Byzantion, Spartalı Pausanlıların yönetiminde ancak iki yıl kalabilmiş, sonra Pausanlılar şehrin halkı tarafından kovulmuşlardır. Böylece MÖ 476'dan itibaren Byzantion, demokrasiyi yönetim biçimi olarak belirlemiştir. Uzun süre şehir devlet yapısı gösteren Byzantion, stratejik konumuna borçlu olduğu ekonomik gelişme sayesinde tüm Antik Yunan bölgesine müdahale edebilen bir güç olmuştur.
Roma İmparatorluğu dönemi (M.Ö. 196–M.S. 330)
MS 1. yüzyıl
M.Ö. 196'da Byzantion, Roma İmparatorluğu'nun hakimiyeti altına girmiştir. Roma İmparatorluğu'na, İmparator Septimius Severus tarafından Roma Bağımsızlık Bildirgesi ile dahil edilmiştir. Şehir, İmparator Vespasian tarafından 1. yüzyılda imparatorluğa sağlam bir şekilde bağlı kalması amacıyla Latinleştirilmiştir.
1. yüzyıl - 3. yüzyıl
Byzantion, İmparator Vespasian döneminde hızlı bir Latinleştirme politikasına tabi tutulmuştur, adı Latince "Byzantium" olmuştur ve Roma İmparatorluğu'na tam bağlı önemli bir vilayet hâline gelmiştir. MS 196'da Byzantion şehri, Pers İmparatoru Pescennius ile anlaştığı için Roma İmparatoru Septimius Severus tarafından cezalandırılır ve şehir büyük zarar görür. Şehir sonra yine Septimius Severus tarafından baştan başa tekrar inşa edilir.
3.yüzyıl - 330
"Augusta Antonina" adı, baştan başa yeniden inşa edilmiş ve düzenlenmiş şehre İmparator Septimius Severus (193-211) tarafından, oğlu Antonius'un şerefine verilmiştir ve 3. yüzyılda bu ad kullanılmıştır. 330 yılında Byzantion, I. Konstantin tarafından Roma İmparatorluğu'nun başkenti ilan edilmiştir.
Roma başkenti Konstantinopolis (330-395)
İstanbul'un başkentlik tarihi, Roma İmparatorluğu'nun Doğu-Batı ayrışmasından 65 yıl kadar önce başlamıştır. Byzantion şehri, 330 yılında İmparator I. Konstantin'in (Büyük Konstantin) isteğiyle "Nova Roma (Yeni Roma)" olarak Roma İmparatorluğu'nun başkenti yapılmıştır. Sonra, kentin ismi imparatorun ölümünden sonra onun anısına Byzantium'dan "Konstantinopolis" olarak çevrilir. Roma'nın istilası ve yıkılmasıyla onun yerine geçen Konstantinopolis, 395'te ikiye bölünen Roma İmparatorluğu'nun ardılı devlet olan Doğu Roma İmparatorluğu'nun başkenti olur.
Bizans İmparatorluğu dönemi (M.S. 330–1453)
İstanbul'un bu dönemde adı Konstantinopolis olarak değişmiş, önce Roma İmparatorluğu'nun sonra Bizans İmparatorluğu'nun başkentliğini yapmıştır. Bizans başkenti Konstantinopolis yaklaşık 1000 yıl boyunca Orta Doğu'ya hakim bir şehir konumuna yükselmiştir.
Bizans başkenti Konstantinopolis ve Bizans İmparatorluğu dönemi (395-1204)
Konstantinopolis, önce Doğu Roma İmparatorluğu adıyla kurulan ve Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra zamanla adı Bizans İmparatorluğu'na dönüşen devletin de 395'te başkenti olmuştur. Konstantinopolis erken Orta Çağ'da da dünyanın en parlak ve zengin şehridir.
Latin başkenti Konstantinopolis ve Latin İmparatorluğu dönemi (1204-1261)
1204-1261 yılları arasında Latinlerin işgaline uğrayan Konstantinopolis Latin İmparatorluğu'nun başkenti haline gelmiştir.
Bizans başkenti Konstantinopolis ve geç Bizans İmparatorluğu dönemi (1261-1453)
Latin egemenliğinden sonra Konstantinopolis daha sonra tekrar 1453'e kadar Bizans İmparatorluğu'nun başkenti olmuştur. Bu döneme Kostantinopolistik denir.
Osmanlı İmparatorluğu dönemi (1453–1922)
İstanbul bu dönemde büyük bir cihan imparatorluğunun başkenti olacak, üç kıtada yayılan toprakları 400 yıldan uzun süre hakimiyetinde bulunduracaktır.
- Kentin 29 Mayıs 1453'te II. Mehmed tarafından fethedilmesinden sonra Osmanlı dönemi başlar.
- Müslümanlarca Konstantiniyye olarak adlandırılan şehri, Rumlar Yunanca "εις τήν Πόλι(ν)" (/is tin boli/) yani "şehir'e" olarak kullanmışlardır. Osmanlı'da da bu ismi İstanbul olarak sıkça kullanılmıştır. Ruslar ise şehre Çarigrad (Çarın şehri) adını kullanmışlar. Şehrin Balkanlar'daki adı Stambul olmuştur.
- 1910 yılında İstanbul’da sokak köpeklerinin sayısının aşırı artışı üzerine o dönemin belediye başkanı Suphi Bey, kentteki köpekleri toplama kararı aldı. 80 bin kadar köpek Hayırsızada’ya taşındı. Bir kayalıktan ibaret olan adada su da yoktu. Köpekler burada açlığa ve susuzluğa terk edildi. Köpeklerin birbirini yediği, İstanbulluların günlerce bu köpeklerin seslerini duyduğu, sonunda seslerin kesildiği anlatılır. Tarihe “Hayırsızada Köpek Katliamı” olarak geçen bu olayın ardından İstanbul'da art arda yaşanan depremleri halk bu katliama bağlamıştır. Sonradan Sivriada adı verilen Hayırsızada’da ölen 80 bin köpeğin anısına bir "anı taşı" dikilmiştir.
- 13 Kasım 1918 tarihinde İtilaf devletleri tarafından işgal edilen şehir, 6 Ekim 1923 tarihinde Türk ordusunun şehre girmesiyle sona ermiştir.
Türkiye Cumhuriyeti dönemi (1923–günümüz)
- 13 Ekim 1923'te Ankara'nın Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti ilan edilmesiyle İstanbul, M.S. 330'dan beri sürdürdüğü başkentlik özelliğini kaybetmiştir.
İstanbul'un tarihsel önemi
İstanbul 4. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar on altı yüzyıl boyunca dünyanın en büyük ve en önemli metropolleri arasında yer almıştır. Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarının kesiştiği geniş bir bölgenin tartışmasız tek hakimi olmuş ve bu süreçte dünya tarihini önemli derecede etkilemeyi başarmıştır.
İstanbul kesintisiz bin altı yüz yıl boyunca, 330'dan 1922'ye kadar olan dönemde; Roma İmparatorluğu (330-395), Bizans İmparatorluğu (395-1204, 1261-1453), Latin İmparatorluğu (1204-1261) ve Osmanlı İmparatorluğu (1453-1922) olmak üzere dört farklı imparatorluğa başkentlik yapmıştır. Bu imparatorluklardan üçü var oldukları dönemde dünyanın en büyük güç ve iktidar sahibi devletleri olarak tarihe geçmiştir. Hepsinin İstanbul'dan yönetildiği düşünüldüğünde şehrin tarihsel önemi ve değeri anlaşılabilir.
1923'te Ankara'nın başkent olmasıyla köklü başkentlik özelliğini yitiren İstanbul, 4. yüzyıldan 18. yüzyıla kadar on dört yüzyıl boyunca koruduğu her alanda etkin bir 'dünya kenti' olma özelliğini Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan sonra cumhuriyet tarihiyle birlikte tekrar kazanmaya başlamış, günümüzde Orta Doğu ve Avrupa'nın en önemli merkezleri arasında yerini almıştır.
Bugüne kadar İstanbul'un bağlı bulunduğu devletler
- Antik Yunan şehir devleti (MÖ 667-MÖ 196)
- Roma İmparatorluğu (MÖ 196-395)
- Bizans İmparatorluğu (395-1204), (1261-1453)
- Latin İmparatorluğu (1204-1261)
- Osmanlı İmparatorluğu (29 Mayıs 1453-13 Kasım 1918)
- İtilaf devletleri (13 Kasım 1918-6 Ekim 1923)
- Türkiye Cumhuriyeti (6 Ekim 1923-)
İstanbul'un başkentlik yaptığı devletler
- Roma İmparatorluğu (330-395)
- Bizans İmparatorluğu (395-1204), (1261-1453)
- Latin İmparatorluğu (1204-1261)
- Osmanlı İmparatorluğu (1453-1922)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta İstanbul tarihi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ . 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2017.
- ^ Bosworth, Clifford Edmund (1 Ocak 2007). Historic Cities of the Islamic World (İngilizce). BRILL. ISBN . 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Kasım 2022.
- ^ "TÜİK Kurumsal". data.tuik.gov.tr. 4 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2022.
- ^ ""3-4 Haziran: 80 bin köpeğin Hayırsızada'da katledildiği 1910 sürgününün 109. yılı"". 8 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ . A Street Dog's History. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2014.
- ^ . 11 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Istanbul tarihi gunumuzde Turkiye topraklari uzerinde bulunan Istanbul sehrinin tarihini anlatir Istanbul un tarihi ana hatlariyla bes buyuk doneme ayrilabilir Tarih oncesi donem Roma Imparatorlugu donemi Bizans Imparatorlugu donemi Osmanli Imparatorlugu donemi ve Turkiye Cumhuriyeti donemi Bizans Imparatorlugu doneminde Istanbul Konstantinopolis 18 yuzyildaki Istanbul u tasvir eden bir cizim Istanbul 4 yuzyildan 20 yuzyila kadar yaklasik on alti yuzyil boyunca dunyanin en onemli ve en buyuk metropolleri arasinda bulunmus bir sehir olmustur Avrupa Asya ve Afrika kitalarinin bulustugu genis bir bolgenin tartismasiz tek hakimi olmus ve bu surec icerisinde dunya tarihini onemli derecede etkilemeyi basarmistir Istanbul yaklasik 1600 yil boyunca M S 330 dan 1922 ye kadar bulunan donemde sirasiyla Roma Imparatorlugu 330 395 Bizans Imparatorlugu 395 1204 1261 1453 Latin Imparatorlugu 1204 1261 ve Osmanli Imparatorlugu 1453 1922 olmak uzere dort farkli imparatorluga baskentlik yapmistir Bu imparatorluklarin ucu var olduklari donemde dunyanin iktidar sahibi ve en guclu devletleri olarak tarihe gecmistir Hepsinin Istanbul dan yonetildigi dusunuldugunde sehrin tarihsel onemi ve degeri kolaylikla anlasilabilir 1922 de Osmanli Imparatorlugu nun yikilip 13 Ekim 1923 te Ankara nin yeni kurulan Turk devletinin baskenti olmasiyla birlikte yuzyillik koklu baskentlik ozelligini kaybeden Istanbul sehri 4 yuzyildan 20 yuzyila kadar on alti yuzyil boyunca korudugu her alanda etkin bir dunya sehri olma ozelligini Turkiye Cumhuriyeti nin kurulusundan sonra tekrar kazanmaya baslamis ve gunumuzde Avrupa ve Orta Dogu nun en onemli merkezleri arasinda kendine yer bulmustur Istanbul un yerlesim tarihi yaklasik 300 bin kentsel tarihi yaklasik 3 bin baskentlik tarihi ise 1600 yila kadar uzanir Avrupa ile Asya kitalarinin kesistigi noktada bulunan Istanbul caglar boyunca farkli uygarlik ve kulturlere ev sahipligi yapmis yuzyillar boyu cesitli din dil ve irktan insanlarin bir arada yasadigi kozmopolit ve metropolit bir sehir olmus ve tarihsel surecte essiz bir mozaik halini almistir Uzun zaman dilimleri boyunca her alanda merkez olmayi ve iktidarda kalmayi basaran dunyadaki ender yerlesim yerlerinden biri olmustur Orta Cag da Istanbul un nufusu azalmisti ancak sehir Osmanli Imparatorlugu nun zirvesine yaklastikca 16 yuzyilda 700 000 e yakin bir nufusa ulasti ve bir kez daha dunyanin en kalabalik sehirleri arasina girmeyi basladi Gunumuzde Istanbul 2021 yili TUIK verilerine gore 15 8 milyonu askin nufusuyla Turkiye nin ve Avrupa nin en kalabalik sehridir ve dunyanin da en kalabalik 15 sehridir Tarih oncesi donemKucukcekmece Golu kenarinda bulunan Yarimburgaz Magarasinda yapilan kazilarda insan kulturune ait ilk izlere rastlanmistir Bu donemde golun cevresinde Cilali Tas Devri ve Bakir Cagi insanlarinin yasadigi sanilmaktadir Ilk belirgin yerlesim sahiplerinin Megaralilar oldugu kabul edilmektedir Megaralilar bugunku Kadikoy e yerlestiler ve buraya Khalkedon adini verdiler Ayrica Kadikoy e bagli Fikirtepe de de cesitli buluntular ortaya cikmistir Mitolojiye gore Batum a dogru yola cikan 40 kadar Yunan Istanbul Bogazi ndan gecerken bugunku Sarayburnu nda karaya cikmislar ve bulunduklari yere Altin Boynuz dedikleri Halic e ve Khalkedon civarina yerlesmislerdir Antik Cag donemi M O 667 M S 330 Istanbul bu donemde adi Byzantion olan bir Antik Yunan sehir devleti olarak kurulmus kisa zamanda gelisip guclenmis ve ardindan donemin super gucu olan Roma Imparatorlugu tarafindan ele gecirilmistir Byzantion Romalilar tarafindan Latinlestirilmis ve Byzantium olarak Roma Imparatorlugu nun onemli sehirlerinden biri haline gelmistir Antik Yunan donemi M O 667 M O 196 Byzantion ve Konstantinopolis Byzantion ve oligarsi donemi MO 667 MO 476 Bugunku Istanbul un temelleri MO 7 yuzyilda atilmistir Byzantion sehri Megaralilar tarafindan MO 667 de tarihi yarimadanin dogusunda Sarayburnu civarinda kurulmustur Byzantion uzun sure sehir devlet yapisi gostermistir MO 478 de Byzantion Spartali Pausanlilar tarafindan ele gecirilmistir ancak yonetimde sadece 2 yil kalacaktir Byzantion ve demokrasi donemi MO 476 MO 196 Byzantion Spartali Pausanlilarin yonetiminde ancak iki yil kalabilmis sonra Pausanlilar sehrin halki tarafindan kovulmuslardir Boylece MO 476 dan itibaren Byzantion demokrasiyi yonetim bicimi olarak belirlemistir Uzun sure sehir devlet yapisi gosteren Byzantion stratejik konumuna borclu oldugu ekonomik gelisme sayesinde tum Antik Yunan bolgesine mudahale edebilen bir guc olmustur Roma Imparatorlugu donemi M O 196 M S 330 MS 1 yuzyil M O 196 da Byzantion Roma Imparatorlugu nun hakimiyeti altina girmistir Roma Imparatorlugu na Imparator Septimius Severus tarafindan Roma Bagimsizlik Bildirgesi ile dahil edilmistir Sehir Imparator Vespasian tarafindan 1 yuzyilda imparatorluga saglam bir sekilde bagli kalmasi amaciyla Latinlestirilmistir 1 yuzyil 3 yuzyil Byzantion Imparator Vespasian doneminde hizli bir Latinlestirme politikasina tabi tutulmustur adi Latince Byzantium olmustur ve Roma Imparatorlugu na tam bagli onemli bir vilayet haline gelmistir MS 196 da Byzantion sehri Pers Imparatoru Pescennius ile anlastigi icin Roma Imparatoru Septimius Severus tarafindan cezalandirilir ve sehir buyuk zarar gorur Sehir sonra yine Septimius Severus tarafindan bastan basa tekrar insa edilir 3 yuzyil 330 Augusta Antonina adi bastan basa yeniden insa edilmis ve duzenlenmis sehre Imparator Septimius Severus 193 211 tarafindan oglu Antonius un serefine verilmistir ve 3 yuzyilda bu ad kullanilmistir 330 yilinda Byzantion I Konstantin tarafindan Roma Imparatorlugu nun baskenti ilan edilmistir Roma baskenti Konstantinopolis 330 395 Istanbul un baskentlik tarihi Roma Imparatorlugu nun Dogu Bati ayrismasindan 65 yil kadar once baslamistir Byzantion sehri 330 yilinda Imparator I Konstantin in Buyuk Konstantin istegiyle Nova Roma Yeni Roma olarak Roma Imparatorlugu nun baskenti yapilmistir Sonra kentin ismi imparatorun olumunden sonra onun anisina Byzantium dan Konstantinopolis olarak cevrilir Roma nin istilasi ve yikilmasiyla onun yerine gecen Konstantinopolis 395 te ikiye bolunen Roma Imparatorlugu nun ardili devlet olan Dogu Roma Imparatorlugu nun baskenti olur Bizans Imparatorlugu donemi M S 330 1453 Bizans Imparatorlugu nda Istanbul Konstantinopolis Istanbul un bu donemde adi Konstantinopolis olarak degismis once Roma Imparatorlugu nun sonra Bizans Imparatorlugu nun baskentligini yapmistir Bizans baskenti Konstantinopolis yaklasik 1000 yil boyunca Orta Dogu ya hakim bir sehir konumuna yukselmistir Konstantinopolis in sehir merkezi planiBizans baskenti Konstantinopolis ve Bizans Imparatorlugu donemi 395 1204 Konstantinopolis once Dogu Roma Imparatorlugu adiyla kurulan ve Bati Roma Imparatorlugu nun yikilmasindan sonra zamanla adi Bizans Imparatorlugu na donusen devletin de 395 te baskenti olmustur Konstantinopolis erken Orta Cag da da dunyanin en parlak ve zengin sehridir Latin baskenti Konstantinopolis ve Latin Imparatorlugu donemi 1204 1261 1204 1261 yillari arasinda Latinlerin isgaline ugrayan Konstantinopolis Latin Imparatorlugu nun baskenti haline gelmistir Bizans baskenti Konstantinopolis ve gec Bizans Imparatorlugu donemi 1261 1453 Latin egemenliginden sonra Konstantinopolis daha sonra tekrar 1453 e kadar Bizans Imparatorlugu nun baskenti olmustur Bu doneme Kostantinopolistik denir Osmanli Imparatorlugu donemi 1453 1922 19 yuzyil sonlarinda Abdullah Biraderler tarafindan cekilmis Galata Koprusu ve Yeni Camii yi gosteren bir fotograf Abdullah Biraderler tarafindan cekilmis ve 1895 oncesi Laleli Camii ve etrafini gosteren bir goruntu Istanbul un 1922 yilindaki haritasi Istanbul bu donemde buyuk bir cihan imparatorlugunun baskenti olacak uc kitada yayilan topraklari 400 yildan uzun sure hakimiyetinde bulunduracaktir Kentin 29 Mayis 1453 te II Mehmed tarafindan fethedilmesinden sonra Osmanli donemi baslar Muslumanlarca Konstantiniyye olarak adlandirilan sehri Rumlar Yunanca eis thn Poli n is tin boli yani sehir e olarak kullanmislardir Osmanli da da bu ismi Istanbul olarak sikca kullanilmistir Ruslar ise sehre Carigrad Carin sehri adini kullanmislar Sehrin Balkanlar daki adi Stambul olmustur 1910 yilinda Istanbul da sokak kopeklerinin sayisinin asiri artisi uzerine o donemin belediye baskani Suphi Bey kentteki kopekleri toplama karari aldi 80 bin kadar kopek Hayirsizada ya tasindi Bir kayaliktan ibaret olan adada su da yoktu Kopekler burada acliga ve susuzluga terk edildi Kopeklerin birbirini yedigi Istanbullularin gunlerce bu kopeklerin seslerini duydugu sonunda seslerin kesildigi anlatilir Tarihe Hayirsizada Kopek Katliami olarak gecen bu olayin ardindan Istanbul da art arda yasanan depremleri halk bu katliama baglamistir Sonradan Sivriada adi verilen Hayirsizada da olen 80 bin kopegin anisina bir ani tasi dikilmistir 13 Kasim 1918 tarihinde Itilaf devletleri tarafindan isgal edilen sehir 6 Ekim 1923 tarihinde Turk ordusunun sehre girmesiyle sona ermistir Osmanli Imparatorlugu doneminde Istanbul un panoramik goruntusuTurkiye Cumhuriyeti donemi 1923 gunumuz 13 Ekim 1923 te Ankara nin Turkiye Cumhuriyeti nin baskenti ilan edilmesiyle Istanbul M S 330 dan beri surdurdugu baskentlik ozelligini kaybetmistir Istanbul un tarihsel onemiOsmanli doneminde Istanbul Istanbul 4 yuzyildan 20 yuzyila kadar on alti yuzyil boyunca dunyanin en buyuk ve en onemli metropolleri arasinda yer almistir Avrupa Asya ve Afrika kitalarinin kesistigi genis bir bolgenin tartismasiz tek hakimi olmus ve bu surecte dunya tarihini onemli derecede etkilemeyi basarmistir Istanbul kesintisiz bin alti yuz yil boyunca 330 dan 1922 ye kadar olan donemde Roma Imparatorlugu 330 395 Bizans Imparatorlugu 395 1204 1261 1453 Latin Imparatorlugu 1204 1261 ve Osmanli Imparatorlugu 1453 1922 olmak uzere dort farkli imparatorluga baskentlik yapmistir Bu imparatorluklardan ucu var olduklari donemde dunyanin en buyuk guc ve iktidar sahibi devletleri olarak tarihe gecmistir Hepsinin Istanbul dan yonetildigi dusunuldugunde sehrin tarihsel onemi ve degeri anlasilabilir 1923 te Ankara nin baskent olmasiyla koklu baskentlik ozelligini yitiren Istanbul 4 yuzyildan 18 yuzyila kadar on dort yuzyil boyunca korudugu her alanda etkin bir dunya kenti olma ozelligini Turkiye Cumhuriyeti nin kurulusundan sonra cumhuriyet tarihiyle birlikte tekrar kazanmaya baslamis gunumuzde Orta Dogu ve Avrupa nin en onemli merkezleri arasinda yerini almistir Bugune kadar Istanbul un bagli bulundugu devletler1696 da IstanbulAntik Yunan sehir devleti MO 667 MO 196 Roma Imparatorlugu MO 196 395 Bizans Imparatorlugu 395 1204 1261 1453 Latin Imparatorlugu 1204 1261 Osmanli Imparatorlugu 29 Mayis 1453 13 Kasim 1918 Itilaf devletleri 13 Kasim 1918 6 Ekim 1923 Turkiye Cumhuriyeti 6 Ekim 1923 Istanbul un baskentlik yaptigi devletlerRoma Imparatorlugu 330 395 Bizans Imparatorlugu 395 1204 1261 1453 Latin Imparatorlugu 1204 1261 Osmanli Imparatorlugu 1453 1922 Ayrica bakinizBir resimde Istanbul un fethiGalata Kulesi tarihi Turkiye Cumhuriyeti tarihiKaynakcaWikimedia Commons ta Istanbul tarihi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir 13 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2017 Bosworth Clifford Edmund 1 Ocak 2007 Historic Cities of the Islamic World Ingilizce BRILL ISBN 978 90 04 15388 2 11 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Kasim 2022 TUIK Kurumsal data tuik gov tr 4 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2022 3 4 Haziran 80 bin kopegin Hayirsizada da katledildigi 1910 surgununun 109 yili 8 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2020 A Street Dog s History 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2014 11 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Haziran 2019