Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Yahudi İtalyancası ya da İtalkian bir İtalo-Romans dili çeşididir. Ağırlıklı olarak 10. yüzyıl ile 20. yüzyıl arasında İtalya ve Korfu'da konuşulmuştur.
| Yahudi İtalyancası | |
|---|---|
| giudeo-italiano | |
| Ana dili olanlar | İtalya |
| Konuşan sayısı | 200 (tarih gerekli) |
| Dil ailesi | Varsayılan
|
| Dil kodları | |
| ISO 639-2 | roa |
| ISO 639-3 | itk |
Adının konulması
İngilizce'de Judæo-Italian terimi 'nin 1904 yılında Yahudi Ansliklopedisi (Jewish Encyclopedia (vol. 7, 310-313)) için yazdığı, Korfu'daki Yahudiler'in dilini anlatan "Judæo-Greek and Judæo-Italian" isimli girişinde kullanılmıştır. Bu terimin İtalyancası olan Gergo giudaico-italiano ise ilk defa 1909 yılında tarafından Studj dialettali isimli makalesinde kullanıldı.
Diğer isimler
- İtalyan Yahudiler'i İtalkian için "yabancı dil" ya da "İbranice olmayan dil" anlamına gelen "La'az"(לעז) ismini kullanırlar.
- 1609 Venedik Agadası'nda bu dil için Italiano kelimesi kullanıldı.
- Bazı tarihi açıklamalarda Orta Çağ'da İtalyanca için kullanılan "Latino" ve "Volgare" kelimelerine rastlanır.
- Bir dönem İtalya'nın Yahudiler'i gettolarda yaşamalarına zorladığı için ghettaiolo ismi kullanıldığı görülmüştür.
- Yahudi İtalyancası için sıkça kullanılan bir isim olan İtalkian 1942 yılında tarafından İbranice İtalkit (İtalyan) kelimesinden esinlenerek yaratılmıştır.
Özellikleri
Kelimeler İbranice fiillere İtalyanca fiil çekimleri eklenerek türetilir. Örneğin, İbranice "konuş" fiili "daber"dir ve "konuşmak" demek için İtalyancadaki mastar eki kullanılır: "dabberare". Yahudi İtalyancası'nda, İbranicenin yanı sıra Ladino ve Yidiş gibi diğer Musevi dilleri'nden de sözcükler girmiştir. Örneğin, bir Yahudi İtalyancası lehçesi olan 'da Ladino ve Lusitanik dillerinden birçok kelimeler bulunur.
20. yüzyılda yaşamış İtalyan bir din adamı olan haham Cassuto'ya göre İtalya'nın güneyinde bulunan Napoli Krallığı'ndan kovuldukları için İtalkian'da güney aksanı bulunur.
Nüfus
Bugün İtalkian anlayan 4.000'den az insan bulunur ve bunların sadece 200'u akıcı olarak konuşabilmektedir.
Ayrıca bakınız
 |
| Yahudi dilleri |
| Diğer |
Kaynakça
- Birnbaum, Solomon. "Jewish Languages", in Essays in Honour of the Very Rev. Dr. J. H. Hertz, Chief Rabbi of the United Hebrew Congregations of the British Empire, on the Occasion of His Seventieth Birthday, September 25, 1942 (5703). Ed. I. Epstein, E. Levine, C. Roth. London, E. Goldston, [1944]. 51-67 (63, 67).
- Cassuto, Umberto. "Parlata ebraica". Vessillo Israelitico 57 (1909): 254-260.
- Ferretti Cuomo, Luisa. "Italchiano versus giudeo-italiano versus 0 (zero), una questione metodologica", in Italia: studi e ricerche sulla storia, la cultura e la letteratura degli Ebrei d'Italia 3.1-2 (1982): 7-32.
- Fortis, Umberto. La parlata degli ebrei di Venezia e le parlate giudeo-italiane. La Giuntina, 2006. .
- Fortis, Umberto and Zolli, Paolo, La parlata giudeo-veneziana: Assisi/Rome 1979
- Gold, David L. "The Glottonym Italkian", in Italia: studi e ricerche sulla storia, la cultura e la letteratura degli Ebrei d'Italia 2.1-2 (1980): 98-102.
- Mayer Modena, Maria Luisa, “Le parlate giudeo-italiane”, in Storia d'Italia. Gli ebrei in Italia, a cura di Corrado Vivanti, vol. II, Dall'emancipazione a oggi, Einaudi, Torino 1997, pp. 939–963. Merzagora, Giovanna Massariello, Giudeo-Italiano Profilo dei dialetti italiani 23: Pisa 1977
- Pomi, David de, 1525-ca. 1593. Tsema David. Dittionario novo hebraico, molto copioso, dechiarato in tre lingue. Venetijs: Apud Ioannem de Gara, 1587.
Dış bağlantılar
 | Yahudilik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Hint-Avrupa dil ailesi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yahudi Italyancasi ya da Italkian bir Italo Romans dili cesididir Agirlikli olarak 10 yuzyil ile 20 yuzyil arasinda Italya ve Korfu da konusulmustur Yahudi Italyancasigiudeo italianoAna dili olanlarItalyaKonusan sayisi200 tarih gerekli Dil ailesiVarsayilan Yahudi ItalyancasiDil kodlariISO 639 2roaISO 639 3itkAdinin konulmasiIngilizce de Judaeo Italian terimi nin 1904 yilinda Yahudi Ansliklopedisi Jewish Encyclopedia vol 7 310 313 icin yazdigi Korfu daki Yahudiler in dilini anlatan Judaeo Greek and Judaeo Italian isimli girisinde kullanilmistir Bu terimin Italyancasi olan Gergo giudaico italiano ise ilk defa 1909 yilinda tarafindan Studj dialettali isimli makalesinde kullanildi Diger isimlerItalyan Yahudiler i Italkian icin yabanci dil ya da Ibranice olmayan dil anlamina gelen La az לעז ismini kullanirlar 1609 Venedik Agadasi nda bu dil icin Italiano kelimesi kullanildi Bazi tarihi aciklamalarda Orta Cag da Italyanca icin kullanilan Latino ve Volgare kelimelerine rastlanir Bir donem Italya nin Yahudiler i gettolarda yasamalarina zorladigi icin ghettaiolo ismi kullanildigi gorulmustur Yahudi Italyancasi icin sikca kullanilan bir isim olan Italkian 1942 yilinda tarafindan Ibranice Italkit Italyan kelimesinden esinlenerek yaratilmistir OzellikleriKelimeler Ibranice fiillere Italyanca fiil cekimleri eklenerek turetilir Ornegin Ibranice konus fiili daber dir ve konusmak demek icin Italyancadaki mastar eki kullanilir dabberare Yahudi Italyancasi nda Ibranicenin yani sira Ladino ve Yidis gibi diger Musevi dilleri nden de sozcukler girmistir Ornegin bir Yahudi Italyancasi lehcesi olan da Ladino ve Lusitanik dillerinden bircok kelimeler bulunur 20 yuzyilda yasamis Italyan bir din adami olan haham Cassuto ya gore Italya nin guneyinde bulunan Napoli Kralligi ndan kovulduklari icin Italkian da guney aksani bulunur NufusBugun Italkian anlayan 4 000 den az insan bulunur ve bunlarin sadece 200 u akici olarak konusabilmektedir Ayrica bakinizItalkimYahudi dilleri Afro Asya Ibraniceler Ibranice Kutsal Ibranice Samiri Ibranicesi Yemen IbranicesiAramiceler Hulaula Lisan Didan Lisana Deni Lisanid Nosan Yahudi AramicesiArapcalar Yahudi Arapcasi Yahudi Bagdat Arapcasi Yahudi Fas Arapcasi Yahudi Irak Arapcasi Yahudi Trablus Arapcasi Yahudi Tunus Arapcasi Yahudi Yemen ArapcasiDiger Kayla Yahudi BerbericesiHint Avrupa Cermen Yesivis Yidis YinglisRoman Italkian Katalanik Ladino Haketia Lusitanik Suadit Yahudi Aragoncasi Yahudi Latincesi ZarfatikHint Iran Buhori Cuhuri CidiDiger Knaanik YevanikTurk Karayca KirimcakcaDiger Kartveli GruzinikDravid Yahudi Malayalami gtdKaynakca a b Ethnologue da Yahudi Italyancasi 24 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2009 Judaeo Greek and Judaeo Italian 20 Subat 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2009 Birnbaum Solomon Jewish Languages in Essays in Honour of the Very Rev Dr J H Hertz Chief Rabbi of the United Hebrew Congregations of the British Empire on the Occasion of His Seventieth Birthday September 25 1942 5703 Ed I Epstein E Levine C Roth London E Goldston 1944 51 67 63 67 Cassuto Umberto Parlata ebraica Vessillo Israelitico 57 1909 254 260 Ferretti Cuomo Luisa Italchiano versus giudeo italiano versus 0 zero una questione metodologica in Italia studi e ricerche sulla storia la cultura e la letteratura degli Ebrei d Italia 3 1 2 1982 7 32 Fortis Umberto La parlata degli ebrei di Venezia e le parlate giudeo italiane La Giuntina 2006 ISBN 88 8057 243 1 Fortis Umberto and Zolli Paolo La parlata giudeo veneziana Assisi Rome 1979 ISBN 88 85027 07 5 Gold David L The Glottonym Italkian in Italia studi e ricerche sulla storia la cultura e la letteratura degli Ebrei d Italia 2 1 2 1980 98 102 Mayer Modena Maria Luisa Le parlate giudeo italiane in Storia d Italia Gli ebrei in Italia a cura di Corrado Vivanti vol II Dall emancipazione a oggi Einaudi Torino 1997 pp 939 963 Merzagora Giovanna Massariello Giudeo Italiano Profilo dei dialetti italiani 23 Pisa 1977 Pomi David de 1525 ca 1593 Tsema David Dittionario novo hebraico molto copioso dechiarato in tre lingue Venetijs Apud Ioannem de Gara 1587 Dis baglantilarYahudilik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Hint Avrupa dil ailesi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz