Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Ocak 2023) () ( |
1961 Suriye askerî darbesi, Suriye Ordusu subaylarının 28 Eylül 1961'de Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin dağılması ve bağımsız bir Suriye Cumhuriyeti'nin restorasyonu ile sonuçlanan bir ayaklanmasıydı.
1961 Suriye askerî darbesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Arap Soğuk Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Birleşik Arap Cumhuriyeti |
| ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Cemal Abdünnasır Abdülhakim Amir Tümgeneral Enver el-Kadı Yarbay Casim Elvan | Yarbay Yarbay Yarbay Me'mun el-Kuzbari Tümgeneral Abdülkerim Zahreddin Zahir el-Din Ekrem el-Havrani Nazım el-Kudsi Maaruf el-Davalibi Selahaddin el-Bitar |
Ordu tüm güce sahipken ülkeyi doğrudan yönetmemeyi seçti ve bunun yerine ayrılıkçı bir hükûmeti kurmak için ülkeyi eski Suriye Cumhuriyeti'nin geleneksel siyasi partilerinden politikacılara emanet etti. Restore edilen ülke, Suriye Cumhuriyeti'nin devamıydı, ancak Nasırcıların ve Arap milliyetçilerinin etkisiyle yeni bir isim aldı ve adı Suriye Arap Cumhuriyeti oldu. Ordu içi mücadeleler hükûmet politikasını etkilediğinden, restore edilen rejim kırılgan ve kaotikti. Gelenekçi muhafazakar politikacılar, 8 Mart 1963 Darbesi'yle eski düzeni ortadan kaldıran radikalleşmiş orduyla giderek daha fazla temas halindeydiler.
BAC ile Suriye memnuniyetsizliği
Mısır ile birleşmeye yönelik acele ve açıkça coşkulu kararın ardından Suriyeliler, Suriye'nin geleneksel siyasetini ve ekonomisini giderek daha fazla tahrip eden çok merkezi, otokratik bir askeri diktatörlüğe katıldıklarının farkına vardılar. Aslında bu dönemde Suriye yoktu. Suriye, BAC'nin Kuzey Bölgesi idi.
Siyasi partiler feshedildi. İlk tasfiye edilenler komünistler oldu. Baas Partisi, birliğin savunucusu ve Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'ın en doğal siyasi müttefiki olmasına rağmen 1959-1960 döneminde nüfuz pozisyonlarından uzaklaştırıldı. Suriyeli subaylar, daha önceki güvenli konumlarında kendilerini tehdit altında hissettiler. Yüzlerce Suriyeli subay ya uzak Mısır'da görevlendirildi ya da emekliliğe gönderildi. Yerlerine Mısırlı yöneticiler ve subaylar getirildi. Suriye, Abdülhamid es-Serrac'ın gizli polisi tarafından yönetiliyordu.
Ekonomi
1961'in ilk aylarında Suriye ekonomisi üzerindeki devlet kontrolü büyük ölçüde artırıldı. Suriye Merkez Bankası başkanı Ocak ayı sonunda istifa etti ve millileştirmenin ve planlanan para biriminin birleştirilmesinin tehlikeleri konusunda uyarıda bulundu (Mısır ve Suriye'nin hâlâ kendi para birimleri vardı). 5 Şubat'ta döviz kontrolü getirildi, tüm döviz mevduatları donduruldu ve Suriye'den 100 Suriye kuruşunun üzerinde döviz ihracatı yasaklandı. Resmi amaç, döviz rezervlerini artırmak ve sermaye kaçışını önlemekti, gerçekte ise sermaye ülkeden kaçmaya başlayınca tam tersi gerçekleşti. 10 Şubat'ta mevcut ithalat lisansları iptal edildi ve ithalatçılar yenileri için yeniden başvurmak zorunda kaldılar. 4 Mart'ta tüm bankaların BAC Arap vatandaşlarına ait anonim şirketler haline gelmesi gerekiyordu. O sıralar Suriye'de faaliyet gösteren 16 bankanın 6'sı BAC-Araplara, 6'sı BAC dışı Araplara ve 7'si Arap olmayanlara aitti.
20 Şubat'tan 8 Mart 1961'e kadar Nasır - Suriye'ye beşinci ve son ziyareti - liberal ekonomiyi kınayan ve daha sosyalist, devlet kontrollü bir modeli teşvik eden konuşmalar yaptı. Ayrıca, hâlâ büyük ölçüde tarım yapılan ülkede daha fazla fabrika ve endüstriyel altyapının geliştirileceğine söz verdi.[]
Temmuz ayı başında hükûmet, Suriye'yi üç yıldır etkisi altına alan şiddetli kuraklığın yol açtığı gıda ve et sıkıntısını gidermek amacıyla depolardaki tahıla el koydu[] ve büyükbaş hayvan ithalatını arttırdığını açıkladı.[]
Temmuz 1961'de Nasır, endüstrilerin çoğunu kamulaştıran, tarım reformunu sertleştiren, çalışanların yönetime katılımını ve kar paylaşımı haklarını getiren bir dizi yasayı teşvik ederek ikinci (sosyal) devrimini ilan etti. Nasır için her zamanki gibi bu yasalar önceden tartışılmadı.[] Suriyeli elitler her şeylerini kaybetmek üzere olduklarının farkına varmışlardı. Bu durum ordu subayları arasında artan memnuniyetsizlikle birleşti.
Bölgesel hükûmetin kaldırılması
16 Ağustos'ta, 1958'den beri Suriye'nin bölgesel hükûmeti olan Kuzey Yürütme Konseyi lağvedildi ve tüm yürütme gücü Kahire'de toplandı. Suriyeli yöneticiler Kahire'ye nakledildi ve birleşik hükûmette görevler verildi. 30 Ağustos'ta Kuzey Bölgesi, Nasır tarafından atanan ve içişleri bakanına karşı sorumlu valilerle birlikte 11 valiliğe bölündü. Suriye sadece başka bir Mısır vilayeti haline gelmişti.
Serrac krizi
Abdülhamid es-Serrac, Suriye'de gerçek güce sahip son Suriyeli idi. Kuzey Yürütme Konseyi başkanı, iktidardaki Ulusal Birlik'in yerel şubesinin genel sekreteri, Suriye içişleri bakanı ve uzun süredir gizli polis başkanıydı.
Haziran 1961'de Nasır, Serrac'a yerel yönetimi tasfiye etme planını anlatmıştı. Onu iktidardan uzaklaştırmanın bir yolu olarak, 17 Ağustos 1961'de Serrac, BAC'nin içişlerinden sorumlu başkan yardımcılarından biri yapıldı ve Kahire'ye taşındı. 13 Ağustos'ta Nasır, sırdaşı Abdülhakim Amir'i (genel müfettiş rolünde) Şam'da kontrolü ele geçirmesi için gönderdi. 26 Ağustos'ta Amir ve Serrac, hükûmet toplantısı için Kahire'ye gittiler. 15 Eylül'de Serrac Şam'a döndü ve 16 Eylül'de Kuzey bölgesinin Ulusal Birlik Yürütme Komitesi toplantısını düzenledi.
16 Eylül'de Amir, Serrac'ın artık bu tür toplantıları düzenleme yetkisine sahip olmadığını açıkladı ve Serrac, bölgesel Ulusal Birlik'in seçilmiş bir genel sekreteri olarak, bir sonraki genel sekreter seçilene kadar iktidarda kalacağını söyledi. Ulusal Birlik o sırada BAC'nin iktidar partisiydi ve en azından teoride hükûmet üzerinde kontrol sahibiydi. Bu çatışmayı ortadan kaldırmak için 18 Eylül'de Nasır, Mısır ve Suriye Ulusal Birlik şubelerinin birleşmesini emretti.
Serrac'ın güç üssü olan gizli polis üzerinde bir mücadele başladı. 16-17 Eylül'de Amir, önde gelen güvenlik görevlilerinin görevden alınmasını veya tutuklanmasını emretti. 17 Eylül'de Amir, başsavcılık emri olmadan herhangi bir kişinin tutuklanmasını yasaklayan bir kararname yayınladı. Bu, gizli servislerin istediği kişiyi tutuklama özgürlüğünü kısıtladı. Aynı zamanda Mısır ve Suriye güvenlik teşkilatlarının birleştirilerek Kahire'nin kontrolü altına alınması kararlaştırıldı.
Amir ayrıca, 17 Eylül'de eski Baas bakanlarına emekli maaşı vererek, Serrac'ın düşmanı ancak Nasır'ın sosyalizminin destekçileri olan Selahaddin el-Bitar da dahil olmak üzere Baaslı politikacılarla olumlu temasları yeniden kurmaya çalıştı.
Amir ve Serrac arasındaki mücadele, tüm güç yapılarının Kahire'nin elinde daha fazla konsolide olmasına neden olmuştu. Hafta ilerledikçe, bazı yeraltı partileri artan Mısır kontrolüne karşı sokak gösterileri başlattı ve ordu Şam'daki önemli binaları korumak için dışarı çıkarıldı.
20 Eylül 1961'de Serrac ve Amir, Nasır ile bir kriz toplantısı için Kahire'ye gitti. Serrac'ın görevine devam etmesi bekleniyordu, ancak 26 Eylül'de Serrac, tüm görevlerinden istifasını sundu. Nasır, Amir'e derhal Şam'a dönmesini emretti.
BAC liderliği arasındaki bu çalkantılı dönemde, darbeciler fark edilmeden darbelerini planlayıp başlatabildiler.
Darbe
28 Eylül sabahı saat 4'te Amir'in Suriye büro şefi Yarbay komutasındaki zırhlı bir birlik ile Yarbay komutasındaki Çöl Muhafız Birlikleri Şam'a girdi ve Şam garnizonu ve hava kuvvetleri birlikleriyle buluştular. Ordu Karargâhı, radyo istasyonu ve havaalanına el konuldu, kontrol noktaları kuruldu ve sokaklarda tanklar devriye gezdi. Suriye Ordusu komutanları ve Amir tutuklandı. Serrac ev hapsine alındı. Amir, sabah saat 4'te tutuklanmadan hemen önce, Mısırlı Tümgeneral Enver el-Kadi'ye bir topçu tugayını Şam'dan 40 km uzaklıktaki üssünden şehre taşımasını ve ayaklanmayı bastırmasını emretmeye vakti oldu. Mısırlı subaylar, Suriye'nin şikayetlerini görmezden gelerek görev gereği emre itaat ederken Şam yolunda bu birlikler, Suriye komutanı tarafından karşılandı ve üsse geri dönmeleri emredildi. Tüm Mısırlı subayları tutukladı.
Şam radyosu, Silahlı Kuvvetler Yüksek Arap Devrim Komutanlığının (SKYADK) 1 numaralı tebliğinde ordunun yolsuzluk ve tiranlığı ortadan kaldırmak ve halkın meşru haklarını geri getirmek için adımlar attığını duyurdu. 2 numaralı tebliğ daha politikti ve Arap halkları arasındaki birliği gözden düşüren “baskıcı, yozlaşmış klik”e karşı şikayetleri sıraladı. Temmuz ayında çıkarılan sosyalist yasalar ve Suriyeli subayları tasfiye etme planları da eleştirildi. 3 numaralı tebliğ, SKYADK'nin tam kontrolde olduğunu duyurdu ve tüm Mısırlılara dikkatli davranmasını istedi. 4 numaralı tebliğ tüm havaalanları ve limanların kapatıldığını duyurdu.
SKYADK, o anda BAC'nin dağıldığını veya ondan ayrıldığını duyurmasa da Suriyelilerin çoğu Mısır diktatörlüğünden bıkmıştı[] ve Arap birliği hedefine yönelik hiç bitmeyen isteklere rağmen, geleneksel özgürlüklerini yeniden kazanmanın mutluluğunu yaşadılar.
Sabah 9.07'de Nasır, canlı radyo yayını yoluyla isyana yanıt vermek gibi alışılmadık bir adım attı. BAC'yi dağıtmayacağını (bu, 1971'de Enver Sedat tarafından yapılacaktı), Şam'daki isyanın küçük çaplı olduğunu ve Suriye Ordusuna onu bastırması için emir verdiğini açıkladı.
Bu arada Amir, tutuklanan diğer Suriye ordusu komutanları ve bakanlarıyla birlikte günü isyancılarla müzakere ederek geçirdi. Amir, isyancıların daha fazla yerel özerklik taleplerini karşılayarak temmuz yasalarını yumuşatarak ve tarım reformu yoluyla BAC'nin kurtarılabileceğinden emindi. Amir'in bu müzakereler sırasında samimi olup olmadığı veya sadece zaman kazanmak ve Mısır birliklerini beklemek için mi davrandığı hala belirsiz. Amir'in kısa dalga radyo aracılığıyla Nasır ile temasa geçmesine ve bu anlaşma için onayını almasına izin verildi. Bu uzlaştırıcı notta, SKYADK'ın 9. tebliği 13.26'da yayınlandı ve burada SKYADK'ın Arap birliğini korumak istediği ve Amir'in “Birleşik Arap Cumhuriyeti silahlı kuvvetlerinin birliğini korumak için gerekli kararları aldığı” açıklandı. Ordu meseleleri normal seyrine döndürülmüştü”. Radyo Şam, kendisini bir kez daha “BAC'nin Şam'daki radyo istasyonu” olarak tanımladı.
Birkaç saatliğine BAC kurtulmuş gibi görünse de her iki taraf da anlaşmaktan uzaktı. Öğleden sonra, isyancılar neredeyse tüm Suriye ordusu birimlerinden destek almış ve zaferden emin olmuşlardı. Nasır, her otokratın mantığını takip etti ve isyancılarla müzakere etmeyi veya Suriye'deki politikalarını değiştirmeyi reddetti. 17.20'de Amir ve bir grup Mısırlı subay ve müdavim Kahire'ye giden bir uçağa bindirildi, bu durum 17.45'teki 12 numaralı tebliğde açıklandı.
18.55 Nasır bir kez daha radyoya gitti. Müzakere etmeyi reddetti ve silahlı kuvvetleri isyancıları ezerek görevlerini yapmaya çağırdı. Aslında o sabah saat 9.30 civarında Nasır, isyanı bastırmak amacıyla bazı Mısır birliklerinin Suriye'ye gitmesini emretmişti. Mısır ve Suriye hiçbir kara sınırı paylaşmadığından havadaki paraşütçüler ve bazı deniz birliklerine ordu üslerinin hala Nasır'a sadık olduğu Lazkiye ve Halep'e gitmeleri emredildi. Ancak Mısır kuvvetleri bu üslere varmadan kısa bir süre önce üsler isyancı birlikler tarafından ele geçirildi. Lazkiye'ye inen 200'den az Mısırlı paraşütçü, isyancı birlikler tarafından kuşatıldı ve daha sonra Mısır'a geri gönderildi. Nasır tüm operasyonu iptal etti. 2 Kasım'da 870 Mısırlı subay ve asker evlerine gönderilirken, 960 Suriyeli Mısır'dan barış içinde evlerine döndü.
Daha sonra 28 Eylül akşamı, asi radyo duyuruları Nasır'a kişisel olarak saldırmaya ve onu bir tiran olarak adlandırmaya başladı. Şam'da 19.00-17.30 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Gün boyunca isyancıların Suriye için BAC içinde daha fazla özgürlük mü yoksa tam bağımsızlığın restorasyonunu mu istedikleri belli değilse de Şam Radyosu o gün için son yayınını gece yarısından sonra Suriye millî marşıyla bitirdiğinde, bağımsızlığı seçtikleri açıktı.
Ayrılıkçı hükûmet dönemi (29 Eylül 1961 - 8 Mart 1963)
29 Eylül sabahı saat 07.30'da Şam Radyosu, SKYADK'ın Me'mun el-Kuzbari'yi (darbe organizatörlerinden birinin akrabası) eski Ulusal Parti ve Halk Partisi politikacılarından oluşan yeni bir hükûmeti kurması için görevlendirdiğini duyurdu. Hükûmet, geleneksel Suriye seçkinlerinin hükûmetiydi, ancak Nasır'ın bazı ilerici ve sosyalist politikalarını sürdürme sözü verdi. Aynı gün Ürdün ve Türkiye yeni rejimi tanıdı. O gün, darbenin planlanmasında yer almayan bir Dürzi olan Tümgeneral Abdülkerim Zahreddin ordunun başkomutanlığına atandı. Kendisi uzlaşmacı biriydi ve 8 Mart 1963 Darbesi'ne kadar görevde kaldı. Restore edilen cumhuriyet, eski Suriye Cumhuriyeti'nin bayrağını ve marşını korudu, ancak adını Suriye Arap Cumhuriyeti olarak değiştirdi (Arap milliyetçi davasına bağlılığını göstermek için).
Nasır, 5 Ekim'de yaptığı konuşmada Suriye'nin ayrıldığı gerçeğini kabul etti ve Suriye'nin 29 Ekim'de yeniden katıldığı BM ve Arap Birliği'ne yenilenen üyeliğini engellemeyeceğini söyledi. Ancak bu, Nasır'ın yeni rejime karşı dostça davranacağı anlamına gelmiyordu. Mısır-Suriye propaganda savaşları ekim ayında Mısır'ın Suriyeli politikacıları “kapitalist, gerici ve feodalist” olarak adlandırmasıyla başladı. Suriyeliler, BAC polis devletinin diktatörce doğası hakkında konuşmak yerine Arap birliğine karşı gerici, batılı ajanlar ve hain olmadıklarını sürekli olarak ifade etmek zorunda kaldılar.
SKYADK'nin Zehir el-Din'i atamasının ardından onun adı altında yeni tebliğler yayınlandı. Ordu komutanları, cumhurbaşkanı ve hükûmeti denetleyen beş kilit bakandan oluşan yeni bir Milli Güvenlik Kurulu kuruldu. Bu sistem, ayrılıkçı rejimin istikrarsızlığının kaynağıydı. Parlamento ve hükûmet büyük ölçüde geleneksel, sağ merkez politikacılardan oluşurken; ordu, yoksulların koşullarını iyileştirmeyi ve devlet kontrollü bir ekonomi yaratmayı amaçlayan BAC dönemi sosyalist reformlarının ve kazanımlarının çoğunu elinde tutmak ve uygulamak istedi. Ordu demokrat değildi, daha ziyade BAC tarzı tek parti askeri yönetiminin yerel versiyonunu uygulamak istedi.
Abdülkerim en-Nehlevi, sivil hükûmet üzerinde sürekli ordu kontrolü için bir araç olarak hizmet eden bir Ulusal Güvenlik Konseyi kurdu. BAC dönemi siyasi ve bireysel özgürlükler üzerindeki kısıtlamalar korunmuştur. Siyasi partiler hala yasaktı ve medya üzerindeki kontrol korundu. BAC rejimi altında görevlerinden alınanlar, görevlerine iade edilmedi. Geleneksel iç çatışma ve istikrarsızlık yeniden başladı. Bu, ana darbe liderlerinin farklı siyasi eğilimleri ve ayrıca (geniş aileleri aracılığıyla) ticari çıkarları olması gerçeğiyle desteklendi. El-Kuzbari zaten Kasım 1961'de ve el-Hüseyni Ocak 1962'de tutuklandı.
Geleneksel partiler restore edilen Suriye'yi tamamen desteklerken, Baas partisi bu konuda bölündü. Ekrem el-Havrani ve sosyalistleri BAC'ye karşıyken, hem kurucular Mişel Eflak hem de Selahaddin el-Bitar kafa karıştırıcı sinyaller gönderdi. Eflak, ayrılmayı desteklemeyi reddetti, el-Bitar ise başlangıçta bunu destekledi, ancak partinin baskısı altında desteğini geri çekti. İllerdeki birçok parti üyesi, BAC döneminde partiyi ayakta tutmuştu ve parti üyelerine danışmadan Baas partisinin feshedildiğini ilan eden Eflak'a karşıydı. Bu karışıklık dönemi, Baas (Askeri Komitesi'nin) hedeflerine ulaşma kararlılığını artırdı.
Yeni anayasa hazırlanırken ve henüz onaylanmazken 1950 Anayasası yürürlükteydi. 17 Ekim'de Suriye, ekonominin büyük sektörlerini kamulaştıran temmuz yasalarını kaldırdı.
Aralık seçimlerinin ardından Halk Partisi liderleri Maaruf el-Davalibi ve Nazım al-Kudsi sırasıyla başbakan ve cumhurbaşkanı oldular. Me'mun el-Kuzbari meclis başkanlığına seçildi.
Darbeden sonraki ilk aylarda hükûmet, önde gelen ordu pozisyonlarındaki darbe destekçilerinin sayısını azaltmayı ve aynı zamanda BAC sosyalist yasalarını ve düzenlemelerini azaltmayı başardı. Mısır'ın müttefiki SSCB ile güçlü ilişkiler sürdürmek yerine Batı Almanya ve Irak ile daha iyi ilişkiler kuruldu. 16 Mart 1962'de Cumhurbaşkanı Nazım el-Kudsi, Irak Başbakanı Abdülkerim Kasım ile görüştü.
1962 baharında, tam demokratik özgürlüklerin restorasyonu için parlamentodaki baskı arttı. Meclis, el-Davalibi'nin istifasını, tüm özgürlüklerin iade edilmesini ve Ulusal Birlik Hükûmeti'nin kurulmasını istedi. El-Davalibi 27 Mart'ta istifa etti.
28 Mart ile 2 Nisan 1962 arasında Suriye, darbeler ve karşı darbelerle sarsıldı. İlk girişim, güçleri artık Baasçıları ve Nasırcıları içeren Abdülkerim en-Nehlevi tarafından yapıldı. Orduda ve hükûmette kaybettiği nüfuzunu yeniden kazanmak istiyordu. En-Nehlevi'nin güçleri hükûmet üyelerini tutukladı ve parlamentoyu feshetti, ardından Cumhurbaşkanı el-Kudsi protesto için istifa etti. 30 Mart'ta General Zahreddin ve Şam bölgesinden önde gelen ordu subayları, bu darbenin 28 Eylül darbesinin devamı olduğunu ve ülkeyi asıl hedeflerine döndüreceğini açıkladılar.
Bu arada, 31 Mart'ta Cassim Elvan liderliğindeki Nasırcılar ve Baasçılar ayaklandı. Hedefleri farklı olsa da el-Nehlevi'nin Şam'daki darbesine muhalefette birleştiler. Elvan'ın güçleri ve Askeri Komite'den Baasçılar Halep, Humus ve Deyrizor'da isyan etti. BAC'nin restorasyonu ve Mısır'ın destek birlikleri göndermesi için çağrıda bulundular.
1 Nisan 1962'de ordu komutanı Abdülkerim Zahreddin, Humus'ta tüm ordu grupları arasında gizli bir uzlaşmaya varılan görüşmelerde bulundu:
- Hem Nehlevi, hem Elvan hem de önde gelen destekçileri sürgüne gönderildi.
- Başkan el-Kudsi ve sivil hükûmet göreve iade edildi.
- Yakın zamanda yeni seçimler ve Mısır'la birlik konusunda referandum yapılacaktı.
- Ordu safları, Nasırcıların paylarına düşen mevkileri alabilmeleri için yeniden düzenlenecekti.
- BAC'nin toprak reformu ve kamulaştırma politikaları yeniden uygulanacak.
- Casim'in Halep garnizonunun bu anlaşmalara uyması sağlanacaktı.
Suriye Ordusu siyasi, bölgesel ve dini hatlar boyunca bölünmüştü, ancak hükûmet üzerindeki kontrolü elinde tutmak, tam bir demokrasiye dönüşü engellemek ve daha sosyalist bir gelişme seyrine devam etmek arzusunda birleşti.
3 Nisan'da bir grup isyancı subay İsviçre'ye sürüldü. 4 Nisan'da Abdülkerim Zahreddin saflarda yeni atamalar yaptı. 13 Nisan'da Başkan el-Kudsi görevine yeniden başladı. 16 Nisan'da Dr. Beşir el-Azma liderliğindeki yeni bir teknokrat hükûmeti göreve başladı. Abdülkerim Zahreddin yeni savunma bakanı oldu. Bu hükûmet, büyük işletmelerin, bankaların kamulaştırılmasını ve toprak reformunu yeniden başlattı.
Bu arada Nasırcılar ve Baasçılar, Mısır'ın desteğiyle, 28 Temmuz 1962'de gerçekleşecek olan, ancak hükûmet tarafından keşfedilip bastırılan BAC'nin restorasyonu için başka bir darbe planladılar. Suriye, Arap Birliği'nin konuyu incelemesini talep etti ve bir toplantıda Mısır'ı Suriye'yi ilhak etmeyi istemekle suçladı. Mısır heyeti toplantıdan ayrıldı ve Suriye'nin Arap Birliği'ne katılımını bir yıl süreyle askıya aldı.
17 Eylül'de Halid el-Azm liderliğindeki yeni bir Ulusal Birlik Hükûmeti göreve başladı ve parlamento feshedildi. Yeni hükûmet, sosyalist politikaları uygulamaya ve tam demokratik özgürlükleri yeniden tesis etmeye başladı. Olağanüstü hal 22 Aralık 1962'de kaldırıldı. Yeni özgürlüklerden yararlanan Abdülkerim el-Hahlavi, Suriye'ye döndü ve orduya iade edilmesini istedi. Ordudaki entrikalar ve komplolar devam etti ve sonunda Baas Askeri Komitesinden genç subaylar tarafından düzenlenen 8 Mart 1963 Darbesi'ne yol açtı.
Kaynakça
- ^ a b c Elath, Eliahu, (Ed.) (1961). "Chapter 18: The United Arab Republic (Al-Gumhuriyah al-Arabiyah al-Muttahidah)". Written at Jerusalem, Israel. Middle East Record Volume 2, 1961. Middle East Record (İngilizce). II. Jerusalem: The Moshe Dayan Center/Reuven Shiloah Research Center (Tel Aviv University)/Israel Program for Scientific Translations/Israel Oriental Society (University of Jerusalem)/The Jerusalem Post Press/Gano Press. ss. 577-692. OCLC 19956240. 9 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Kerr (November 1973). Graham, William C.; Spencer, Robert; Magee, Marion; Roswell, Ben; Hume, Catherine; Petron, Michael; Ferland, Jean-Lue; Appleyard, James (Ed.). (PDF). International Journal (İngilizce). Toronto: Canadian Institute of International Affairs (Canadian International Council/Conseil international du Canada/CIC)/SAGE Publications (Sage Publications, Ltd.)/Casa Editrice Leo S. Olschki. 28 (4 (The Arab States and Israel)): 689-706. doi:10.2307/40201173. ISSN 0020-7020. 25 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ "Syria: A Recent History". 5 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2021.
- ^ Sorby, Karol R. (January 2009). Karol R., Sorby; Herbst, Martina; Bareš, Ladislav; Bucková, Martina; Gombár, Eduard; Leger, Rudolf; Marek M., Dziekan; Magdolen, Dušan; Seyni, Moumouni; Pawley, Andrew; Pauliny, Ján; Rácová, Anna (Ed.). (PDF). Asian and African Studies (İngilizce). Bratislava: Institute of Oriental Studies of the Slovak Academy of Sciences (Ústav orientalistiky SAV)/Slovak Academic Press (Slovak Academic Press Ltd.). 18 (2): 145-168. ISSN 1335-1257. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ Carter, Stepheb; Callanan, Callanan; Dages, Emmett; Chesher, Christoph; Tuten, Paul; Heward-Mills, Leon; Mapp, Derek, (Ed.) (1996). "Chapter 10: Syria and Lebanon, 1958-89". The Near East since the First World War: A History to 1995. A History of the Near East (İngilizce). Abingdon-on-Thames, United Kingdom of Great Britain: Routledge (Taylor & Francis/Informa Company). ss. 249-254. doi:10.4324/9781315842998. ISBN . 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ a b c Sorby (January 2009). Seyni, Moumouni; Herbst, Martina; Bareš, Ladislav; Bucková, Martina; Gombár, Eduard; Leger, Rudolf; Marek M., Dziekan; Magdolen, Dušan (Ed.). (PDF). Asian and African Studies (İngilizce). Bratislava: Institute of Oriental Studies of the Slovak Academy of Sciences (Ústav orientalistiky SAV)/Slovak Academic Press (Slovak Academic Press Ltd.). 18 (2): 145-168. ISSN 1335-1257. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ Waibel, Günter; Brown, Michael; Carlson, Susan; Anderson, Patrick; Kennedy, Wayne; Randolph, Marjorie, (Ed.) (1990). "Chapter 6: Capturing the State". Asad: The Struggle for the Middle East. Political Science/Middle Eastern studies (İngilizce). Los Angeles, United States: University of California Press (University of California Press, Ltd.)/I.B. Tauris & Co. Ltd. ss. 72-85. ISBN . 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Ruehsen (21 Mart 1990). Coleman, Daniela; Leinz, Martina (Ed.). . SAIS Review of International Affairs (İngilizce). Baltimore: Johns Hopkins University Press (Johns Hopkins University)/Johns Hopkins University School of Advanced International Studies (SAIS)/Project MUSE (Johns Hopkins University Press/The Sheridan Libraries). 10 (1): 181-183. doi:10.1353/sais.1990.0019. ISSN 0036-0775. 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara 1961 Suriye askeri darbesi haber gazete kitap akademik JSTOR Ocak 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin 1961 Suriye askeri darbesi Suriye Ordusu subaylarinin 28 Eylul 1961 de Birlesik Arap Cumhuriyeti nin dagilmasi ve bagimsiz bir Suriye Cumhuriyeti nin restorasyonu ile sonuclanan bir ayaklanmasiydi 1961 Suriye askeri darbesiArap Soguk SavasiTarih28 Eylul 1961BolgeSuriyeSonucDarbe basarili oldu Suriye nin bagimsizligi restore edildi Sosyalist BAC yasalari yururlukten kaldirildi cesitli endustrilerin millilestirilmesi tersine cevrildi ve para birimleri ayristirildi Yururlukte olan 1950 Anayasasi nin yerine yeni bir anayasa yazildi Bir dizi darbe ve karsi darbe sonrasi 8 Mart Devrimi gerceklesti TaraflarBirlesik Arap CumhuriyetiSuriye Arap Cumhuriyeti Silahli Kuvvetler Yuksek Arap Devrim Komutanligi Ulusal Parti Halk Partisi Musluman Kardesler Komunist Parti Arap Kurtulus HareketiKomutanlar ve liderlerCemal Abdunnasir Abdulhakim Amir Tumgeneral Enver el Kadi Yarbay Casim ElvanYarbay Yarbay Yarbay Me mun el Kuzbari Tumgeneral Abdulkerim Zahreddin Zahir el Din Ekrem el Havrani Nazim el Kudsi Maaruf el Davalibi Selahaddin el Bitar Ordu tum guce sahipken ulkeyi dogrudan yonetmemeyi secti ve bunun yerine ayrilikci bir hukumeti kurmak icin ulkeyi eski Suriye Cumhuriyeti nin geleneksel siyasi partilerinden politikacilara emanet etti Restore edilen ulke Suriye Cumhuriyeti nin devamiydi ancak Nasircilarin ve Arap milliyetcilerinin etkisiyle yeni bir isim aldi ve adi Suriye Arap Cumhuriyeti oldu Ordu ici mucadeleler hukumet politikasini etkilediginden restore edilen rejim kirilgan ve kaotikti Gelenekci muhafazakar politikacilar 8 Mart 1963 Darbesi yle eski duzeni ortadan kaldiran radikallesmis orduyla giderek daha fazla temas halindeydiler BAC ile Suriye memnuniyetsizligiMisir ile birlesmeye yonelik acele ve acikca coskulu kararin ardindan Suriyeliler Suriye nin geleneksel siyasetini ve ekonomisini giderek daha fazla tahrip eden cok merkezi otokratik bir askeri diktatorluge katildiklarinin farkina vardilar Aslinda bu donemde Suriye yoktu Suriye BAC nin Kuzey Bolgesi idi Siyasi partiler feshedildi Ilk tasfiye edilenler komunistler oldu Baas Partisi birligin savunucusu ve Cumhurbaskani Cemal Abdunnasir in en dogal siyasi muttefiki olmasina ragmen 1959 1960 doneminde nufuz pozisyonlarindan uzaklastirildi Suriyeli subaylar daha onceki guvenli konumlarinda kendilerini tehdit altinda hissettiler Yuzlerce Suriyeli subay ya uzak Misir da gorevlendirildi ya da emeklilige gonderildi Yerlerine Misirli yoneticiler ve subaylar getirildi Suriye Abdulhamid es Serrac in gizli polisi tarafindan yonetiliyordu Ekonomi1961 in ilk aylarinda Suriye ekonomisi uzerindeki devlet kontrolu buyuk olcude artirildi Suriye Merkez Bankasi baskani Ocak ayi sonunda istifa etti ve millilestirmenin ve planlanan para biriminin birlestirilmesinin tehlikeleri konusunda uyarida bulundu Misir ve Suriye nin hala kendi para birimleri vardi 5 Subat ta doviz kontrolu getirildi tum doviz mevduatlari donduruldu ve Suriye den 100 Suriye kurusunun uzerinde doviz ihracati yasaklandi Resmi amac doviz rezervlerini artirmak ve sermaye kacisini onlemekti gercekte ise sermaye ulkeden kacmaya baslayinca tam tersi gerceklesti 10 Subat ta mevcut ithalat lisanslari iptal edildi ve ithalatcilar yenileri icin yeniden basvurmak zorunda kaldilar 4 Mart ta tum bankalarin BAC Arap vatandaslarina ait anonim sirketler haline gelmesi gerekiyordu O siralar Suriye de faaliyet gosteren 16 bankanin 6 si BAC Araplara 6 si BAC disi Araplara ve 7 si Arap olmayanlara aitti 20 Subat tan 8 Mart 1961 e kadar Nasir Suriye ye besinci ve son ziyareti liberal ekonomiyi kinayan ve daha sosyalist devlet kontrollu bir modeli tesvik eden konusmalar yapti Ayrica hala buyuk olcude tarim yapilan ulkede daha fazla fabrika ve endustriyel altyapinin gelistirilecegine soz verdi kaynak belirtilmeli Temmuz ayi basinda hukumet Suriye yi uc yildir etkisi altina alan siddetli kurakligin yol actigi gida ve et sikintisini gidermek amaciyla depolardaki tahila el koydu kaynak belirtilmeli ve buyukbas hayvan ithalatini arttirdigini acikladi kaynak belirtilmeli Temmuz 1961 de Nasir endustrilerin cogunu kamulastiran tarim reformunu sertlestiren calisanlarin yonetime katilimini ve kar paylasimi haklarini getiren bir dizi yasayi tesvik ederek ikinci sosyal devrimini ilan etti Nasir icin her zamanki gibi bu yasalar onceden tartisilmadi kaynak belirtilmeli Suriyeli elitler her seylerini kaybetmek uzere olduklarinin farkina varmislardi Bu durum ordu subaylari arasinda artan memnuniyetsizlikle birlesti Bolgesel hukumetin kaldirilmasi16 Agustos ta 1958 den beri Suriye nin bolgesel hukumeti olan Kuzey Yurutme Konseyi lagvedildi ve tum yurutme gucu Kahire de toplandi Suriyeli yoneticiler Kahire ye nakledildi ve birlesik hukumette gorevler verildi 30 Agustos ta Kuzey Bolgesi Nasir tarafindan atanan ve icisleri bakanina karsi sorumlu valilerle birlikte 11 valilige bolundu Suriye sadece baska bir Misir vilayeti haline gelmisti Serrac kriziAbdulhamid es Serrac Suriye de gercek guce sahip son Suriyeli idi Kuzey Yurutme Konseyi baskani iktidardaki Ulusal Birlik in yerel subesinin genel sekreteri Suriye icisleri bakani ve uzun suredir gizli polis baskaniydi Haziran 1961 de Nasir Serrac a yerel yonetimi tasfiye etme planini anlatmisti Onu iktidardan uzaklastirmanin bir yolu olarak 17 Agustos 1961 de Serrac BAC nin icislerinden sorumlu baskan yardimcilarindan biri yapildi ve Kahire ye tasindi 13 Agustos ta Nasir sirdasi Abdulhakim Amir i genel mufettis rolunde Sam da kontrolu ele gecirmesi icin gonderdi 26 Agustos ta Amir ve Serrac hukumet toplantisi icin Kahire ye gittiler 15 Eylul de Serrac Sam a dondu ve 16 Eylul de Kuzey bolgesinin Ulusal Birlik Yurutme Komitesi toplantisini duzenledi 16 Eylul de Amir Serrac in artik bu tur toplantilari duzenleme yetkisine sahip olmadigini acikladi ve Serrac bolgesel Ulusal Birlik in secilmis bir genel sekreteri olarak bir sonraki genel sekreter secilene kadar iktidarda kalacagini soyledi Ulusal Birlik o sirada BAC nin iktidar partisiydi ve en azindan teoride hukumet uzerinde kontrol sahibiydi Bu catismayi ortadan kaldirmak icin 18 Eylul de Nasir Misir ve Suriye Ulusal Birlik subelerinin birlesmesini emretti Serrac in guc ussu olan gizli polis uzerinde bir mucadele basladi 16 17 Eylul de Amir onde gelen guvenlik gorevlilerinin gorevden alinmasini veya tutuklanmasini emretti 17 Eylul de Amir bassavcilik emri olmadan herhangi bir kisinin tutuklanmasini yasaklayan bir kararname yayinladi Bu gizli servislerin istedigi kisiyi tutuklama ozgurlugunu kisitladi Ayni zamanda Misir ve Suriye guvenlik teskilatlarinin birlestirilerek Kahire nin kontrolu altina alinmasi kararlastirildi Amir ayrica 17 Eylul de eski Baas bakanlarina emekli maasi vererek Serrac in dusmani ancak Nasir in sosyalizminin destekcileri olan Selahaddin el Bitar da dahil olmak uzere Baasli politikacilarla olumlu temaslari yeniden kurmaya calisti Amir ve Serrac arasindaki mucadele tum guc yapilarinin Kahire nin elinde daha fazla konsolide olmasina neden olmustu Hafta ilerledikce bazi yeralti partileri artan Misir kontrolune karsi sokak gosterileri baslatti ve ordu Sam daki onemli binalari korumak icin disari cikarildi 20 Eylul 1961 de Serrac ve Amir Nasir ile bir kriz toplantisi icin Kahire ye gitti Serrac in gorevine devam etmesi bekleniyordu ancak 26 Eylul de Serrac tum gorevlerinden istifasini sundu Nasir Amir e derhal Sam a donmesini emretti BAC liderligi arasindaki bu calkantili donemde darbeciler fark edilmeden darbelerini planlayip baslatabildiler Darbe28 Eylul sabahi saat 4 te Amir in Suriye buro sefi Yarbay komutasindaki zirhli bir birlik ile Yarbay komutasindaki Col Muhafiz Birlikleri Sam a girdi ve Sam garnizonu ve hava kuvvetleri birlikleriyle bulustular Ordu Karargahi radyo istasyonu ve havaalanina el konuldu kontrol noktalari kuruldu ve sokaklarda tanklar devriye gezdi Suriye Ordusu komutanlari ve Amir tutuklandi Serrac ev hapsine alindi Amir sabah saat 4 te tutuklanmadan hemen once Misirli Tumgeneral Enver el Kadi ye bir topcu tugayini Sam dan 40 km uzakliktaki ussunden sehre tasimasini ve ayaklanmayi bastirmasini emretmeye vakti oldu Misirli subaylar Suriye nin sikayetlerini gormezden gelerek gorev geregi emre itaat ederken Sam yolunda bu birlikler Suriye komutani tarafindan karsilandi ve usse geri donmeleri emredildi Tum Misirli subaylari tutukladi Sam radyosu Silahli Kuvvetler Yuksek Arap Devrim Komutanliginin SKYADK 1 numarali tebliginde ordunun yolsuzluk ve tiranligi ortadan kaldirmak ve halkin mesru haklarini geri getirmek icin adimlar attigini duyurdu 2 numarali teblig daha politikti ve Arap halklari arasindaki birligi gozden dusuren baskici yozlasmis klik e karsi sikayetleri siraladi Temmuz ayinda cikarilan sosyalist yasalar ve Suriyeli subaylari tasfiye etme planlari da elestirildi 3 numarali teblig SKYADK nin tam kontrolde oldugunu duyurdu ve tum Misirlilara dikkatli davranmasini istedi 4 numarali teblig tum havaalanlari ve limanlarin kapatildigini duyurdu SKYADK o anda BAC nin dagildigini veya ondan ayrildigini duyurmasa da Suriyelilerin cogu Misir diktatorlugunden bikmisti kaynak belirtilmeli ve Arap birligi hedefine yonelik hic bitmeyen isteklere ragmen geleneksel ozgurluklerini yeniden kazanmanin mutlulugunu yasadilar Sabah 9 07 de Nasir canli radyo yayini yoluyla isyana yanit vermek gibi alisilmadik bir adim atti BAC yi dagitmayacagini bu 1971 de Enver Sedat tarafindan yapilacakti Sam daki isyanin kucuk capli oldugunu ve Suriye Ordusuna onu bastirmasi icin emir verdigini acikladi Bu arada Amir tutuklanan diger Suriye ordusu komutanlari ve bakanlariyla birlikte gunu isyancilarla muzakere ederek gecirdi Amir isyancilarin daha fazla yerel ozerklik taleplerini karsilayarak temmuz yasalarini yumusatarak ve tarim reformu yoluyla BAC nin kurtarilabileceginden emindi Amir in bu muzakereler sirasinda samimi olup olmadigi veya sadece zaman kazanmak ve Misir birliklerini beklemek icin mi davrandigi hala belirsiz Amir in kisa dalga radyo araciligiyla Nasir ile temasa gecmesine ve bu anlasma icin onayini almasina izin verildi Bu uzlastirici notta SKYADK in 9 tebligi 13 26 da yayinlandi ve burada SKYADK in Arap birligini korumak istedigi ve Amir in Birlesik Arap Cumhuriyeti silahli kuvvetlerinin birligini korumak icin gerekli kararlari aldigi aciklandi Ordu meseleleri normal seyrine dondurulmustu Radyo Sam kendisini bir kez daha BAC nin Sam daki radyo istasyonu olarak tanimladi Birkac saatligine BAC kurtulmus gibi gorunse de her iki taraf da anlasmaktan uzakti Ogleden sonra isyancilar neredeyse tum Suriye ordusu birimlerinden destek almis ve zaferden emin olmuslardi Nasir her otokratin mantigini takip etti ve isyancilarla muzakere etmeyi veya Suriye deki politikalarini degistirmeyi reddetti 17 20 de Amir ve bir grup Misirli subay ve mudavim Kahire ye giden bir ucaga bindirildi bu durum 17 45 teki 12 numarali tebligde aciklandi 18 55 Nasir bir kez daha radyoya gitti Muzakere etmeyi reddetti ve silahli kuvvetleri isyancilari ezerek gorevlerini yapmaya cagirdi Aslinda o sabah saat 9 30 civarinda Nasir isyani bastirmak amaciyla bazi Misir birliklerinin Suriye ye gitmesini emretmisti Misir ve Suriye hicbir kara siniri paylasmadigindan havadaki parasutculer ve bazi deniz birliklerine ordu uslerinin hala Nasir a sadik oldugu Lazkiye ve Halep e gitmeleri emredildi Ancak Misir kuvvetleri bu uslere varmadan kisa bir sure once usler isyanci birlikler tarafindan ele gecirildi Lazkiye ye inen 200 den az Misirli parasutcu isyanci birlikler tarafindan kusatildi ve daha sonra Misir a geri gonderildi Nasir tum operasyonu iptal etti 2 Kasim da 870 Misirli subay ve asker evlerine gonderilirken 960 Suriyeli Misir dan baris icinde evlerine dondu Daha sonra 28 Eylul aksami asi radyo duyurulari Nasir a kisisel olarak saldirmaya ve onu bir tiran olarak adlandirmaya basladi Sam da 19 00 17 30 saatleri arasinda sokaga cikma yasagi ilan edildi Gun boyunca isyancilarin Suriye icin BAC icinde daha fazla ozgurluk mu yoksa tam bagimsizligin restorasyonunu mu istedikleri belli degilse de Sam Radyosu o gun icin son yayinini gece yarisindan sonra Suriye milli marsiyla bitirdiginde bagimsizligi sectikleri acikti Ayrilikci hukumet donemi 29 Eylul 1961 8 Mart 1963 29 Eylul sabahi saat 07 30 da Sam Radyosu SKYADK in Me mun el Kuzbari yi darbe organizatorlerinden birinin akrabasi eski Ulusal Parti ve Halk Partisi politikacilarindan olusan yeni bir hukumeti kurmasi icin gorevlendirdigini duyurdu Hukumet geleneksel Suriye seckinlerinin hukumetiydi ancak Nasir in bazi ilerici ve sosyalist politikalarini surdurme sozu verdi Ayni gun Urdun ve Turkiye yeni rejimi tanidi O gun darbenin planlanmasinda yer almayan bir Durzi olan Tumgeneral Abdulkerim Zahreddin ordunun baskomutanligina atandi Kendisi uzlasmaci biriydi ve 8 Mart 1963 Darbesi ne kadar gorevde kaldi Restore edilen cumhuriyet eski Suriye Cumhuriyeti nin bayragini ve marsini korudu ancak adini Suriye Arap Cumhuriyeti olarak degistirdi Arap milliyetci davasina bagliligini gostermek icin Nasir 5 Ekim de yaptigi konusmada Suriye nin ayrildigi gercegini kabul etti ve Suriye nin 29 Ekim de yeniden katildigi BM ve Arap Birligi ne yenilenen uyeligini engellemeyecegini soyledi Ancak bu Nasir in yeni rejime karsi dostca davranacagi anlamina gelmiyordu Misir Suriye propaganda savaslari ekim ayinda Misir in Suriyeli politikacilari kapitalist gerici ve feodalist olarak adlandirmasiyla basladi Suriyeliler BAC polis devletinin diktatorce dogasi hakkinda konusmak yerine Arap birligine karsi gerici batili ajanlar ve hain olmadiklarini surekli olarak ifade etmek zorunda kaldilar SKYADK nin Zehir el Din i atamasinin ardindan onun adi altinda yeni tebligler yayinlandi Ordu komutanlari cumhurbaskani ve hukumeti denetleyen bes kilit bakandan olusan yeni bir Milli Guvenlik Kurulu kuruldu Bu sistem ayrilikci rejimin istikrarsizliginin kaynagiydi Parlamento ve hukumet buyuk olcude geleneksel sag merkez politikacilardan olusurken ordu yoksullarin kosullarini iyilestirmeyi ve devlet kontrollu bir ekonomi yaratmayi amaclayan BAC donemi sosyalist reformlarinin ve kazanimlarinin cogunu elinde tutmak ve uygulamak istedi Ordu demokrat degildi daha ziyade BAC tarzi tek parti askeri yonetiminin yerel versiyonunu uygulamak istedi Abdulkerim en Nehlevi sivil hukumet uzerinde surekli ordu kontrolu icin bir arac olarak hizmet eden bir Ulusal Guvenlik Konseyi kurdu BAC donemi siyasi ve bireysel ozgurlukler uzerindeki kisitlamalar korunmustur Siyasi partiler hala yasakti ve medya uzerindeki kontrol korundu BAC rejimi altinda gorevlerinden alinanlar gorevlerine iade edilmedi Geleneksel ic catisma ve istikrarsizlik yeniden basladi Bu ana darbe liderlerinin farkli siyasi egilimleri ve ayrica genis aileleri araciligiyla ticari cikarlari olmasi gercegiyle desteklendi El Kuzbari zaten Kasim 1961 de ve el Huseyni Ocak 1962 de tutuklandi Geleneksel partiler restore edilen Suriye yi tamamen desteklerken Baas partisi bu konuda bolundu Ekrem el Havrani ve sosyalistleri BAC ye karsiyken hem kurucular Misel Eflak hem de Selahaddin el Bitar kafa karistirici sinyaller gonderdi Eflak ayrilmayi desteklemeyi reddetti el Bitar ise baslangicta bunu destekledi ancak partinin baskisi altinda destegini geri cekti Illerdeki bircok parti uyesi BAC doneminde partiyi ayakta tutmustu ve parti uyelerine danismadan Baas partisinin feshedildigini ilan eden Eflak a karsiydi Bu karisiklik donemi Baas Askeri Komitesi nin hedeflerine ulasma kararliligini artirdi Yeni anayasa hazirlanirken ve henuz onaylanmazken 1950 Anayasasi yururlukteydi 17 Ekim de Suriye ekonominin buyuk sektorlerini kamulastiran temmuz yasalarini kaldirdi Aralik secimlerinin ardindan Halk Partisi liderleri Maaruf el Davalibi ve Nazim al Kudsi sirasiyla basbakan ve cumhurbaskani oldular Me mun el Kuzbari meclis baskanligina secildi Darbeden sonraki ilk aylarda hukumet onde gelen ordu pozisyonlarindaki darbe destekcilerinin sayisini azaltmayi ve ayni zamanda BAC sosyalist yasalarini ve duzenlemelerini azaltmayi basardi Misir in muttefiki SSCB ile guclu iliskiler surdurmek yerine Bati Almanya ve Irak ile daha iyi iliskiler kuruldu 16 Mart 1962 de Cumhurbaskani Nazim el Kudsi Irak Basbakani Abdulkerim Kasim ile gorustu 1962 baharinda tam demokratik ozgurluklerin restorasyonu icin parlamentodaki baski artti Meclis el Davalibi nin istifasini tum ozgurluklerin iade edilmesini ve Ulusal Birlik Hukumeti nin kurulmasini istedi El Davalibi 27 Mart ta istifa etti 28 Mart ile 2 Nisan 1962 arasinda Suriye darbeler ve karsi darbelerle sarsildi Ilk girisim gucleri artik Baascilari ve Nasircilari iceren Abdulkerim en Nehlevi tarafindan yapildi Orduda ve hukumette kaybettigi nufuzunu yeniden kazanmak istiyordu En Nehlevi nin gucleri hukumet uyelerini tutukladi ve parlamentoyu feshetti ardindan Cumhurbaskani el Kudsi protesto icin istifa etti 30 Mart ta General Zahreddin ve Sam bolgesinden onde gelen ordu subaylari bu darbenin 28 Eylul darbesinin devami oldugunu ve ulkeyi asil hedeflerine dondurecegini acikladilar Bu arada 31 Mart ta Cassim Elvan liderligindeki Nasircilar ve Baascilar ayaklandi Hedefleri farkli olsa da el Nehlevi nin Sam daki darbesine muhalefette birlestiler Elvan in gucleri ve Askeri Komite den Baascilar Halep Humus ve Deyrizor da isyan etti BAC nin restorasyonu ve Misir in destek birlikleri gondermesi icin cagrida bulundular 1 Nisan 1962 de ordu komutani Abdulkerim Zahreddin Humus ta tum ordu gruplari arasinda gizli bir uzlasmaya varilan gorusmelerde bulundu Hem Nehlevi hem Elvan hem de onde gelen destekcileri surgune gonderildi Baskan el Kudsi ve sivil hukumet goreve iade edildi Yakin zamanda yeni secimler ve Misir la birlik konusunda referandum yapilacakti Ordu saflari Nasircilarin paylarina dusen mevkileri alabilmeleri icin yeniden duzenlenecekti BAC nin toprak reformu ve kamulastirma politikalari yeniden uygulanacak Casim in Halep garnizonunun bu anlasmalara uymasi saglanacakti Suriye Ordusu siyasi bolgesel ve dini hatlar boyunca bolunmustu ancak hukumet uzerindeki kontrolu elinde tutmak tam bir demokrasiye donusu engellemek ve daha sosyalist bir gelisme seyrine devam etmek arzusunda birlesti 3 Nisan da bir grup isyanci subay Isvicre ye suruldu 4 Nisan da Abdulkerim Zahreddin saflarda yeni atamalar yapti 13 Nisan da Baskan el Kudsi gorevine yeniden basladi 16 Nisan da Dr Besir el Azma liderligindeki yeni bir teknokrat hukumeti goreve basladi Abdulkerim Zahreddin yeni savunma bakani oldu Bu hukumet buyuk isletmelerin bankalarin kamulastirilmasini ve toprak reformunu yeniden baslatti Bu arada Nasircilar ve Baascilar Misir in destegiyle 28 Temmuz 1962 de gerceklesecek olan ancak hukumet tarafindan kesfedilip bastirilan BAC nin restorasyonu icin baska bir darbe planladilar Suriye Arap Birligi nin konuyu incelemesini talep etti ve bir toplantida Misir i Suriye yi ilhak etmeyi istemekle sucladi Misir heyeti toplantidan ayrildi ve Suriye nin Arap Birligi ne katilimini bir yil sureyle askiya aldi 17 Eylul de Halid el Azm liderligindeki yeni bir Ulusal Birlik Hukumeti goreve basladi ve parlamento feshedildi Yeni hukumet sosyalist politikalari uygulamaya ve tam demokratik ozgurlukleri yeniden tesis etmeye basladi Olaganustu hal 22 Aralik 1962 de kaldirildi Yeni ozgurluklerden yararlanan Abdulkerim el Hahlavi Suriye ye dondu ve orduya iade edilmesini istedi Ordudaki entrikalar ve komplolar devam etti ve sonunda Baas Askeri Komitesinden genc subaylar tarafindan duzenlenen 8 Mart 1963 Darbesi ne yol acti Kaynakca a b c Elath Eliahu Ed 1961 Chapter 18 The United Arab Republic Al Gumhuriyah al Arabiyah al Muttahidah Written at Jerusalem Israel Middle East Record Volume 2 1961 Middle East Record Ingilizce II Jerusalem The Moshe Dayan Center Reuven Shiloah Research Center Tel Aviv University Israel Program for Scientific Translations Israel Oriental Society University of Jerusalem The Jerusalem Post Press Gano Press ss 577 692 OCLC 19956240 9 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2021 Google Books vasitasiyla Kerr November 1973 Graham William C Spencer Robert Magee Marion Roswell Ben Hume Catherine Petron Michael Ferland Jean Lue Appleyard James Ed PDF International Journal Ingilizce Toronto Canadian Institute of International Affairs Canadian International Council Conseil international du Canada CIC SAGE Publications Sage Publications Ltd Casa Editrice Leo S Olschki 28 4 The Arab States and Israel 689 706 doi 10 2307 40201173 ISSN 0020 7020 25 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2021 Syria A Recent History 5 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2021 Sorby Karol R January 2009 Karol R Sorby Herbst Martina Bares Ladislav Buckova Martina Gombar Eduard Leger Rudolf Marek M Dziekan Magdolen Dusan Seyni Moumouni Pawley Andrew Pauliny Jan Racova Anna Ed PDF Asian and African Studies Ingilizce Bratislava Institute of Oriental Studies of the Slovak Academy of Sciences Ustav orientalistiky SAV Slovak Academic Press Slovak Academic Press Ltd 18 2 145 168 ISSN 1335 1257 26 Subat 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2021 Carter Stepheb Callanan Callanan Dages Emmett Chesher Christoph Tuten Paul Heward Mills Leon Mapp Derek Ed 1996 Chapter 10 Syria and Lebanon 1958 89 The Near East since the First World War A History to 1995 A History of the Near East Ingilizce Abingdon on Thames United Kingdom of Great Britain Routledge Taylor amp Francis Informa Company ss 249 254 doi 10 4324 9781315842998 ISBN 978 1317890539 20 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2021 Google Books vasitasiyla a b c Sorby January 2009 Seyni Moumouni Herbst Martina Bares Ladislav Buckova Martina Gombar Eduard Leger Rudolf Marek M Dziekan Magdolen Dusan Ed PDF Asian and African Studies Ingilizce Bratislava Institute of Oriental Studies of the Slovak Academy of Sciences Ustav orientalistiky SAV Slovak Academic Press Slovak Academic Press Ltd 18 2 145 168 ISSN 1335 1257 26 Subat 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2021 Waibel Gunter Brown Michael Carlson Susan Anderson Patrick Kennedy Wayne Randolph Marjorie Ed 1990 Chapter 6 Capturing the State Asad The Struggle for the Middle East Political Science Middle Eastern studies Ingilizce Los Angeles United States University of California Press University of California Press Ltd I B Tauris amp Co Ltd ss 72 85 ISBN 978 0520069763 20 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2021 Google Books vasitasiyla Ruehsen 21 Mart 1990 Coleman Daniela Leinz Martina Ed SAIS Review of International Affairs Ingilizce Baltimore Johns Hopkins University Press Johns Hopkins University Johns Hopkins University School of Advanced International Studies SAIS Project MUSE Johns Hopkins University Press The Sheridan Libraries 10 1 181 183 doi 10 1353 sais 1990 0019 ISSN 0036 0775 2 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2021