Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anunnaki (Sümerce: 𒀭𒀀𒉣𒈾 ayrıca Anunaki, Anunna, Ananaki ve farklı varyasyonlarda da yazılır), antik Sümer, Akad, Asur ve Babillerin mitolojik geleneklerinde ortaya çıkan bir tanrı grubudur. Kaç Anunnaki olduğu ve hangi rolü üstlendiklerine dair açıklamalar hem değişkenlik gösterir hem de çoğu zaman tutarsızdır. Akad öncesi dönemden kalma en eski Sümer yazılarına göre Anunnaki, panteondaki en güçlü tanrılardır; gök tanrısı An ile yer tanrıçası Ki'nin torunlarıdır, asıl işlevleriyse insanlığın yazgısını belirmektedir.
İnanna'nın Ölüler Diyarı'na İnişi'nde Anunnaki, yeraltı dünyasında Ereşkigal'ın tahtının önünde oturan yedi yargıç olarak resmedilmiştir. Gılgamış Destanı gibi sonraki Akadca metinlerde de bu betimleme sürdürülür. Eski Babil döneminde Anunnaki'nin yeraltı dünyasının kitonik tanrıları olduğuna inanılırken göklerin tanrılarıysa İgigi olarak bilinirdi. Antik Hititler, Anunnaki'yi genç tanrılar tarafından devrilip yeraltı dünyasına sürülen en eski tanrı nesli olarak tanımlamıştır. Anunnaki, Zecharia Sitchin ve Erich von Däniken'in kitapları gibi çağdaş sözde arkeolojik eserlerde kullanılmıştır.
Etimoloji
Anunnaki ismi, Sümer gök tanrısı An'dan türemiştir. İsim, "da-nuna", "da-nuna-ke4-ne" ya da "da-nun-na" şeklinde çeşitli biçimlerde yazılmış ve "soylu çocuklar" ya da "An'ın çocukları" anlamına gelmektedir.
Anunnaki'nin, An ve eşi yer tanrıçası Ki'nin çocuğu olduğuna inanılmaktadır.Samuel Noah Kramer, Ki'yi Sümerlerin ana tanrıçası Ninhursag ile özdeşleştirir. Anunnaki'nin en büyüğü, hava tanrısı ve Sümer panteonunun baş tanrısı Enlil'dir. Sümerler, Enlil doğana kadar gök ve yerin birbirinden ayrılmadığına inanmaktadır. Daha sonra, Enlil yerden göğü ayırır, babası An göğü ele geçirirken Enlil yeri ele geçirir.
Tapınma ve ikonografi
Anunnaki'ye esas olarak edebî metinlerde değinilmiştir ve onlara özgü ayrı bir kültün varlığına dair çok az kanıt ortaya çıkarılmıştır. Bu durum, Anunnaki'nin her bir üyesinin, diğerlerinden bağımsız olarak, kendi kültüne sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Benzer bir şekilde üyelerin bireysel olarak birkaç tasviri belirlenmesine karşın, Anunnaki'nin bir grup hâlinde temsil edildiği bir tasvir henüz keşfedilmemiştir. Antik Mezopotamya'daki tanrıların neredeyse tamamı insan biçimlidir. İnsanüstü güçlere ve genellikle devasa fiziki büyüklüklere sahip oldukları düşünülmüştür. Tanrılar tipik olarak "onları ürkütücü bir ihtişam içinde gösteren" belirsiz bir madde olan melam giymekteydi.Melam ayrıca kahramanlar, krallar, devler ve hatta ifritler tarafından da giyilebilirdi. Bir tanrının melam'ını görmenin insan üzerindeki etkisi ni (tenin ürpertisi için kullanılan bir kelime) olarak tanımlanmaktaydı. Tanrılar, neredeyse her zaman üst üste binmiş yedi öküz boynuzu çiftinden oluşan boynuzlu başlıklarla tasvir edilmişti. Ayrıca bazen, dekoratif altın ve gümüş süslemeli giysiler giymişlerdi.
Antik Mezopotamyalılar, tanrılarının gökte yaşadıklarına inansa da tanrı heykellerinin, tanrıların bizzat fiziksel birer simgesi olduğuna inanmaktaydı. Bu nedenle, tapınılan heykellere sürekli özen ve ilgi gösterilmiş, bu heykellere bakmaları için bir grup rahip görevlendirilmişti. Bu rahipler, heykelleri giydirir ve "yemek yiyebilmeleri" için önlerine yiyecek koyardı. Bir tanrıya ait tapınağın, tanrının gerçekten de yaşadığı yer olduğuna inanılıyordu. Tanrıların tekneleri vardı ve bu tekneler, normalde tanrıların tapınaklarında saklanan, çeşitli dinî bayramlarda tapınma heykellerini su yolları boyunca taşımak için kullanılan tam boyutlu mavnalardı. Tanrılar ayrıca tapınma heykellerini kara yoluyla taşımak için kullanılan savaş arabalarına da sahipti. Bazen tanrının kült heykeli, savaşın gidişatını izleyebilmesi için savaşın bulunduğu yere taşınınabilirdi. Anunnaki'yi de içeren Mezopotamya panteonunun büyük tanrılarının, tüm kararların verildiği "tanrıların meclisine" katıldığına inanılıyordu. Bu meclis, Üçüncü Ur Hanedanlığı döneminde var olan yarı demokratik yasama sisteminin ilahi bir karşılığı olarak görülmüştü.
Mitoloji
Sümerler
Anunnaki teriminin bilinen en eski kullanımları, Gudea egemenliği ile Üçüncü Ur Hanedanlığı döneminde yazılmış olan yazıtlardan gelmektedir. Ulaşılan en eski metinlerde, gök tanrısı An'ın soyundan gelenler olarak, Sümer panteonundaki en güçlü ve önemli tanrılara bu terim uygun görülmüştür. Bu tanrı grubu muhtemelen An, Enlil, Enki, Ninhursag, Nanna, Utu ve İnanna'nın dâhil olduğu "yazgıları belirleyen yedi tanrı"yı ihtiva ediyordu.
Bazı tanrılar Anunnaki'nin üyeleri olarak tanımlansa da Anunnaki'nin isimlerinin tam listesi günümüze ulaşmamıştır ve genellikle edebî metinlerde yalnızca bir topluluk olarak adlandırılırlar. Dahası, Sümer metinleri Anunnaki tanımlarında tutarsızdır ve Anunnaki'nin kaç tane üyesinin olduğu ya da ilahi işlevlerinin ne olduğu konusunda hemfikir değildir. Esasen Anunnaki, muazzam güçlere sahip göksel tanrılar olarak görünmektedir.Enki ve Dünya Düzeni adlı şiirde Anunnaki, Enki'ye "saygısını sunar", onuruna övgü ilahileri söyler, Sümer halkı arasındaki "konutlarını yapmaya başlar"lar. Aynı kompozisyon, Anunnaki'nin "insanlığın yazgısını belirlediğini" birçok kez belirtir.
Neredeyse Sümer panteonundaki her büyük tanrı, belirli bir şehrin koruyucusu olarak kabul edilmiş ve o şehrin çıkarlarını koruması beklenmiştir. Tanrının, o kentin tapınağında kalıcı olarak yaşadığına inanılmıştır. Bir metin, Eridu şehriyle ilişkili elli kadar Anunnaki'den bahseder.İnanna'nın Ölüler Diyarı'na İnişi'nde yeraltı dünyasında ikamet eden ve yargıçlık yapan sadece yedi Anunnaki mevcuttur.İnanna, yeraltı dünyasını ele geçirme girişiminden ötürü bunların önünde yargılanır ve aşırı gurur yüzünden suçlanarak ölüme mahkûm edilir.
Sümer mitolojisindeki büyük ilahlar, belirli gök cisimleriyle ilişkilendirilmiştir. İnanna'nın Venüs gezegeni olduğuna, Utu'nun Güneş olduğuna, Nanna'nın ise Ay olduğuna inanılmıştır. An, gök ekvatorunun tüm yıldızları; Enlil, kuzey gökyüzünün yıldızları; Enki, güney gökyüzünün yıldızları olarak tanımlanmıştır. Enlil'in göksel yörüngesinin yolu, kuzey göksel kutbunun etrafında sürekli, simetrik bir çemberdi. An ve Enki'nin çeşitli noktalarda kesiştiğine inanılmaktaydı.
Akad, Babil ve Asurlar
| “ | Hürmet, iyiliğe yol açar; fedakârlık, ömrü uzatır; dua, suçluluk duygusunu telafi eder. Tanrılardan korkan kişi kaybolmaz. (...) Anunnaki'den korkan [gününü] uzatır. | ” |
—Babil ilahisi | ||
MÖ 2. binyıla ait Akad metinlerinde Annunaki, İnanna'nın Ölüler Diyarı'na İnişi'ndekiyle benzer bir şekilde betimlenir ve kitonik yeraltı tanrıları olarak gösterilir. MÖ 2. binyılın başında yazılan İnanna'nın İnişi'nin kısaltılmış Akadca versiyonunda, yeraltı dünyasının kraliçesi Ereşkigal, "Anunnaki ile su içtiğini" söyler. Aynı şiirde daha sonra Ereşkigal hizmetçisi Namtar'a Anunnaki'yi Egalgina'dan getirmesini, "eşik basamaklarını mercanla süslemesini" ve "onları altın tahtlara oturtmasını" emreder.
Birinci Babil Hanedanlığı döneminde İgigi olarak bilinen yeni bir tanrılar topluluğu ortaya çıktı. Anunnaki ve İgigi arasındaki ilişki belirsizdir. Bazı durumlarda, bu iki zümre eş anlamlı olarak kullanılıyor gibi görünse deErra'nın Şiiri gibi diğer yazılarda, ikisi arasında bariz bir ayrım vardır. Geç Akad destanı Atra-Hasis'te İgigi, Anunnaki için hizmet etmeye zorlanan tanrıların altıncı neslidir. Kırk günün ardından İgigi başkaldırır ve Anunnaki'nin bir üyesi olan tanrı Enki, onların yerine insanları yaratır.
Orta Babil Dönemi'nden itibaren Anunnaki adı genellikle yeraltı dünyasının tanrıları için kullanılırkenİgigi adıysa göksel tanrılar için kullanıldı. Bu dönemde, yeraltı tanrıları Damkina, Nergal ve Madānu, Antik Babil'in ulusal tanrısı Marduk ile birlikte Anunnaki'nin en güçlüleri olarak listelenmişti.
Standart Akadcayla yazılmış olan Gılgamış Destanı'nda Büyük Tufan'dan kurtulan ölümlü Utnapiştim, fırtına yaklaşırken toprağı alevlendiren Anunnaki'yi Yeraltı Dünyası'nın yedi yargıcı olarak tanımlar. Daha sonra, tufan geldiğinde İştar (İnanna'nın Doğu Sami dilindeki karşılığı) ve Anunnaki insanlığın yok edilmesine yas tutar.
Babilce yazılan Enûma Eliš'te Marduk, Anunnaki'yi görevlerine atar. Destanın daha sonra yazılmış başka bir Babilce versiyonunda 600 yeraltı dünyası Anunnaki'sinden ve 300 gökyüzü Anunnaki'sinden bahsedilir, bu da karmaşık bir yeraltı dünyası kozmolojisinin varlığını gösterir. "Yüce Tanrılar" Anunnaki, minnet borcu olarak Marduk, Ea ve Ellil'e adanmış "görkemli" bir tapınak olan Esagila'yı inşa eder. MÖ sekizinci yüzyıl Erra'nın Şiiri'nde Anunnaki, Tanrı Nergal'ın erkek kardeşleri olarak tanımlanır ve insanlığa karşı düşman olarak tasvir edilir.
Yeni Asur İmparatorluğu (MÖ 911-612) dönemine ait ağır hasarlı bir metinde Marduk, Anunnaki'den oluşan ordusunu kutsal Nippur şehrine doğru yönlendirir ve kargaşaya sebep olur. Bu kargaşa, bir sele neden olur ki bu da yerleşik Nippur tanrılarını Eşumeşa tapınağında Ninurta'ya sığınmasına mecbur bırakır. Enlil, Marduk'un yaptıklarına sinirlenerek Eşumeşa'nın tanrılarına Marduk ile diğer Anunnaki'yi tutsak olarak tutmalarını emreder. Anunnaki yakalanır ancak Marduk, Muşteşirhablim'i Eşumeşa tanrılarına isyan etmek için görevlendirir ve habercisi Neretagmil'i okuryazarlık tanrısı Nabu'yu uyarması için gönderir. Eşumeşa tanrıları Nabu'nun konuşmasını duyduğunda onu aramak için tapınaklarından çıkar. Marduk, Eşumeşa tanrılarını yener ve Enlil'in de aralarında bulunduğu 360 tanesini savaş esiri olarak ele geçirir. Enlil, Eşumeşa tanrılarının masum olduğunu iddia eder bundan ötürü Marduk, onları Anunnaki'nin önünde yargılar. Metin, Damkianna'dan (Ninhursag için başka bir isim) tanrılara ve insanlığa bir uyarısı ile biter ve Anunnaki ile Eşumeşa tanrıları arasındaki savaşın tekrar edilmemesini ister.
Hurri ve Hititler
Hurri ve Hititlerin mitolojilerinde en eski tanrıların, genç tanrılarca tanrıça Lelvani'nin hükmettiği Yeraltı Dünyası'na sürüldüğüne inanılırdı. Hititli yazıcılar, Anunnaki'ye tanrısallık atfetmişlerdir. Öyle ki Antik Hurricede Anunnaki, "sabık antik tanrılar" anlamında karuileş şiuneş olarak ya da "yeryüzü tanrıları" anlamında kattereş şiune olarak anılır. Hitit ve Hurri antlaşmaları, yeminler tutulsun diye sıklıkla eski tanrılar üstüne yapılırdı. Bir mite göre tanrılar, taştan dev Ullikummi tarafından tehdit edildi. Böylece sonradan Enki olarak anılacak Ea, eski tanrılara yeryüzü ile gökyüzünü ayırmak için kullanılan silahı bulmalarını buyurdu. Silah bulunduğunda da Ullikummi'nin ayaklarını kestiler.
Her ne kadar Hurri ve Hitit metinlerindeki Anunnaki isimleri sık sık değişse de her zaman sekiz üye mevcuttur. Bir Hitit ritüelinde, eski tanrıların isimleri şöyle sıralanır: "İlahi Aduntarri, Zulki, Dünya'nın Efendisi İrpitia, Narā, Namšarā, Minki, Amunki ve Āpi." Eski tanrıların Hurri-Hitit dininde tanımlanabilir bir kültleri yoktu; bunun yerine, Hurriler ve Hititler, toprakta kazılmış bir çukurdaki bir domuz yavrusu kurbanı ayini ile eski tanrılarla iletişim kurmaya çalıştılar. Eski tanrılar genellikle arınma ayini yapmak için çağrıldı.
Eski tanrıların yeraltı dünyasına sürülmesinin Hitit anlatımı, daha sonraları Yunan şair Hesiodos'un Theogonia eserinde Titanların Olimposluları devirmesi anlatımının kaynağı oldu. Yunan gök tanrısı Uranüs (adı "Gök" anlamına gelir) Titanların babasıdır ve Anu'nun Hitit versiyonundan türetilmiştir. Hesiodos'un anlatımında Uranüs, Hitit hikâyesindeki Anu'nun oğlu Kumarbi gibi oğlu Kronos tarafından hadım edilmiştir.
Sözde arkeoloji
1968'de Tanrıların Arabaları ile başlayarak yayımlanan bir kitap serisinde İsviçreli sözde arkeolog Erich von Däniken, dünya dışı "antik astronotlar"ın tarih öncesi dünyayı ziyaret ettiğini iddia etti. Von Däniken, dinlerin kökeninin dünya dışı yaşamla temastan kaynaklandığı iddia ederek Sümer metinlerini ve Eski Ahit'i delil olarak gösterdi.
1976 tarihli The Twelfth Planet (lit. On İkinci Gezegen) kitabında Rus-Amerikan yazar Zecharia Sitchin, Anunnaki'nin aslında, yaklaşık 500 bin yıl önce keşfedilmemiş Nibiru gezegeninden dünyaya gelen gelişmiş insansı dünya dışı bir tür olduğunu ve gezegenin kıymetli maden açısından zengin olduğunu keşfettikten sonra altın madenciliği yapmak için bir operasyon üssü inşa ettiğini iddia etti. Sitchin'e göre Anunnaki, köle madenci türü insanlar yaratmak için tüp bebek yöntemiyle kendi türleri ile Homo erectus'u melezleştirdi. Sitchin, Antarktika'daki buzullar eridiğinde Anunnaki'nin geçici olarak dünyanın yüzeyini ve yörüngesini terk etmek zorunda kaldığını ve bu erimenin Anunnaki'nin dünyadaki üslerini de yok eden Büyük Tufan'a neden olduğunu iddia etti. Bunlar yeniden inşa edilmeliydi; bu büyük uğraş için daha fazla insana ihtiyaç duyan Anunnaki, insanlığa tarımı öğretti.
Ronald H. Fritze, Sitchin'e göre, "Annunaki'nin, antik astronot teorisyenlerinin son derece ileri teknolojileri olmadan bunları inşa etmenin imkânsız olduğunu düşündüğü, piramitler ve dünyanın dört bir yanındaki diğer tüm anıtsal yapıları inşa ettiğini" yazdı. Sitchin, The Stairway to Heaven (1980, lit. Cennet'e Merdiven) ve The Wars of Gods and Men (1985, lit. Tanrılarla İnsanların Savaşı) gibi daha sonraki çalışmalarında bu anlatımı genişletti.The End of Days: Armageddon and the Prophecy of the Return (2007, lit. Günlerin Sonu: Armageddon ve Dönüş Kehaneti) adlı çalışmasında Sitchin, Anunnaki'nin Mezoamerikan Uzun Sayım takviminin sonuna karşılık gelen 2012 yılı gelir gelmez, dünyaya döneceği tahmininde bulundu. Sitchin'in yazıları ana akım tarihçiler tarafından tamamıyla reddedildi, kitapları sözde arkeoloji olarak nitelendirildi. Bu tarihçiler, Sitchin'in, Sümer metinlerini bağlamlarından kopararak alıntılamak, alıntıları kısaltmak ve Sümerce sözcükleri yanlış çevirerek kabul edilmiş tanımlarından tamamen farklı anlamlar vermek suretiyle kasıtlı olarak çarpıttığını öne sürdü.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f g h Black & Green 1992, s. 34.
- ^ Leemings, David (2009). The Oxford Companion to World Mythology (İngilizce). Oxford University Press. s. 21. ISBN .
- ^ Kramer 1961, s. 41.
- ^ Kramer 1963, s. 122.
- ^ Coleman, J. A.; Davidson, George (2015). The Dictionary of Mythology: An A-Z of Themes, Legends, and Heroes (İngilizce). Londra, İngiltere: Arcturus Publishing Limited. s. 108. ISBN .
- ^ Kramer 1983, ss. 115-121.
- ^ a b Kramer 1961, ss. 72-73.
- ^ Kramer 1961, ss. 72-75.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n Leick 1998, s. 8.
- ^ Falkenstein, A. (1965). Die Anunna in der sumerischen Überlieferung. Assyriological Studies (Almanca). ss. 127-140.
- ^ a b c d e f g h i j k l Brisch, Nicole (2016). . Ancient Mesopotamian Gods and Goddesses (İngilizce). University of Pennsylvania Museum. 3 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2019.
- ^ a b c Black & Green 1992, s. 93.
- ^ Black & Green 1992, ss. 93-94.
- ^ Black & Green 1992, ss. 130-131.
- ^ Black & Green 1992, s. 130.
- ^ Black & Green 1992, s. 102.
- ^ a b c Black & Green 1992, s. 98.
- ^ a b Nemet-Nejat 1998, s. 185.
- ^ a b c d Black & Green 1992, s. 94.
- ^ a b Nemet-Nejat 1998, s. 186.
- ^ a b Nemet-Nejat 1998, ss. 186-187.
- ^ Nemet-Nejat 1998, ss. 186-188.
- ^ Black & Green 1992, s. 174.
- ^ Black & Green 1992, ss. 44-45.
- ^ a b Black & Green 1992, s. 52.
- ^ Katz, D. (2003). The Image of the Underworld in Sumerian Sources (İngilizce). Bethesda, Maryland: CDL Press. s. 403.
- ^ Kramer 1963, ss. 122-123.
- ^ Kramer 1963, s. 180.
- ^ a b Nemet-Nejat 1998, s. 179.
- ^ Nemet-Nejat 1998, s. 187-189.
- ^ Edzard, D. O. (1965). Mesopotamien. Die Mythologie der Sumerer und Akkader. Wörterbuch der Mythologie, erste Abteilung (İngilizce). I. ss. 17-140.
- ^ a b c Wolkstein & Kramer 1983, s. 60.
- ^ Nemet-Nejat 1998, ss. 201-203.
- ^ Black & Green 1992, ss. 108-109.
- ^ a b c Nemet-Nejat 1998, s. 203.
- ^ Black & Green 1992, ss. 182-184.
- ^ Black & Green 1992, s. 135.
- ^ Rogers, John H. (1998). Origins of the Ancient Astronomical Constellations: I: The Mesopotamian Traditions. Journal of the British Astronomical Association (İngilizce). 108. Londra, İngiltere: The British Astronomical Association. s. 13. Bibcode:1998JBAA..108....9R.
- ^ Levenda 2008, s. 29.
- ^ Levenda 2008, ss. 29-30.
- ^ Leick 2003, s. 100.
- ^ Dalley 1989, s. 156.
- ^ Dalley 1989, s. 159.
- ^ Black & Green 1992, s. 106.
- ^ a b Leick 1998, s. 85.
- ^ a b Leick 2003, s. 96.
- ^ Dalley 1989, ss. 112.
- ^ Dalley 1989, s. 113.
- ^ Pritchard 2010, ss. 33-34.
- ^ Pritchard 2010, s. 34-35.
- ^ a b c d Oshima 2010, s. 145.
- ^ Oshima 2010, ss. 145-146.
- ^ a b c d Oshima 2010, s. 146.
- ^ a b c d e Leick 1998, s. 141.
- ^ a b c d e f Collins 2002, s. 225.
- ^ Collins 2002, s. 228.
- ^ a b Van Scott, Miriam (1998). The Encyclopedia of Hell: A Comprehensive Survey of the Underworld (İngilizce). New York, NY: Thomas Dunne Books/St. Martin's Griffin. s. 187. ISBN .
- ^ a b Archi, Alfonso (1990). The Names of the Primeval Gods. Orientalia. NOVA (İngilizce). 59. Roma, İtalya: Gregorian Biblical Press. s. 114. JSTOR 43075881.
- ^ Puhvel 1987, ss. 25-26.
- ^ a b Puhvel 1987, s. 26.
- ^ Collins 2002, ss. 225-226.
- ^ Collins 2002, ss. 226-227.
- ^ Puhvel 1987, ss. 26-27.
- ^ Puhvel 1987, ss. 27-29.
- ^ Puhvel 1987, ss. 29-30.
- ^ Puhvel 1987, ss. 25-26, 29-30.
- ^ Puhvel 1987, ss. 27-30.
- ^ a b c d Fritze 2016, s. 292.
- ^ a b c Robertson, David G. (2016). Cox, James; Sutcliffe, Steven; Sweetman, William (Ed.). UFOs, Conspiracy Theories and the New Age: Millennial Conspiracism. Bloomsbury Advances in Religious Studies (İngilizce). Londra, İngiltere: Bloomsbury Publishing. ISBN .
- ^ Story, Ronald (1976). The Space Gods Revealed: A Close Look at the Theories of Erich von Däniken (İngilizce). Harper & Row. ss. 3-8. ISBN .
- ^ a b Fritze 2009, s. 212.
- ^ a b Fritze 2009, ss. 212-213.
- ^ a b Fritze 2009, s. 213.
- ^ Robertson 2016.
- ^ Fritze 2009, ss. 213-214.
- ^ Fritze 2009, s. 214.
- Genel
- Amin, Osama Shukir Muhammed (31 Mart 2014). Copper alloy foundation figurines with pegs representing Gods. Ancient History Encyclopedia (İngilizce). 19 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2019.
- Black, Jeremy; Green, Anthony (1992). Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary (İngilizce). Londra, İngiltere: The British Museum Press. ISBN .
- Collins, Billie Jean (2002). "Necromancy, Fertility and the Dark Earth: The Use of Ritual Pits in Hittite Cult". Mirecki, Paul; Meyer, Marvin (Ed.). Magic and Ritual in the Ancient World (İngilizce). Leiden, Hollanda: Brill. ss. 224-233. ISBN .
- Dalley, Stephanie (1989). Myths from Mesopotamia: Creation, the Flood, Gilgamesh, and Others (İngilizce). Oxford, İngiltere: Oxford University Press. ISBN .
- Fritze, Ronald H. (2009). Invented Knowledge: False History, Fake Science and Pseudo-Religions (İngilizce). Londra, İngiltere: Reaktion Books. ISBN .
- Fritze, Ronald H. (2016). Egyptomania: A History of Fascination, Obsession and Fantasy (İngilizce). Londra, İngiltere: Reaktion Books. ISBN .
- Kramer, Samuel Noah (1961). Sumerian Mythology: A Study of Spiritual and Literary Achievement in the Third Millennium B.C.: Revised Edition (İngilizce). Philadelphia, Pennsylvania: University of Pennsylvania Press. ISBN . 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2019.
- Kramer, Samuel Noah (1963). The Sumerians: Their History, Culture, and Character (İngilizce). Chicago, Illinois: University of Chicago Press. ISBN .
- Kramer, Samuel Noah (1983). The Sumerian Deluge Myth: Reviewed and Revised. Anatolian Studies (İngilizce). 33. British Institute at Ankara. ss. 115-121. doi:10.2307/3642699. JSTOR 3642699.
- Leick, Gwendolyn (1998) [1991]. A Dictionary of Ancient Near Eastern Mythology (İngilizce). New York, NY: Routledge. ISBN .
- Leick, Gwendolyn (2003). The Babylonians: An Introduction (İngilizce). New York City, New York ve Londra, İngiltere: Routledge. ISBN .
- Levenda, Peter (2008). Stairway to Heaven: Chinese Alchemists, Jewish Kabbalists, and the Art of Spiritual Transformation (İngilizce). New York City, New York ve Londra, İngiltere: Continuum International Publishing Group, Inc. ISBN .
- Nemet-Nejat, Karen Rhea (1998). Daily Life in Ancient Mesopotamia. Daily Life (İngilizce). Santa Barbara, California: Greenwood. ISBN .
- Oshima, Takayoshi (2010). ""Damkianna Shall Not Bring Back Her Burden in the Future": A new Mythological Text of Marduk, Enlil and Damkianna". Horowitz, Wayne; Gabbay, Uri; Vukosavokić, Filip (Ed.). A Woman of Valor: Jerusalem Ancient Near Eastern Studies in Honor of Joan Goodnick Westenholz (İngilizce). 8. Madrid, Spain: Biblioteca del Próximo Oriente Antiguo. ISBN .
- , (Ed.) (2010). The Ancient Near East: An Anthology of Texts and Pictures (İngilizce). Princeton University Press. s. 34. ISBN .
- Puhvel, Jaan (1987). Comparative Mythology (İngilizce). Baltimore, Maryland: Johns Hopkins University Press. ISBN .
- Willis, Roy (2012). World Mythology (İngilizce). New York: Metro Books. s. 62. ISBN .
- Wolkstein, Diane; Kramer, Samuel Noah (1983). Inanna: Queen of Heaven and Earth: Her Stories and Hymns from Sumer (İngilizce). New York, NY: Harper&Row Publishers. ISBN .
Dış bağlantılar
- (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anunnaki Sumerce 𒀭𒀀𒉣𒈾 ayrica Anunaki Anunna Ananaki ve farkli varyasyonlarda da yazilir antik Sumer Akad Asur ve Babillerin mitolojik geleneklerinde ortaya cikan bir tanri grubudur Kac Anunnaki oldugu ve hangi rolu ustlendiklerine dair aciklamalar hem degiskenlik gosterir hem de cogu zaman tutarsizdir Akad oncesi donemden kalma en eski Sumer yazilarina gore Anunnaki panteondaki en guclu tanrilardir gok tanrisi An ile yer tanricasi Ki nin torunlaridir asil islevleriyse insanligin yazgisini belirmektedir Karakteristik boynuzlu tac giyen Antik Mezopotamya tanrilarini tasvir eden bakir alasimli dort MO y 2130 Inanna nin Oluler Diyari na Inisi nde Anunnaki yeralti dunyasinda Ereskigal in tahtinin onunde oturan yedi yargic olarak resmedilmistir Gilgamis Destani gibi sonraki Akadca metinlerde de bu betimleme surdurulur Eski Babil doneminde Anunnaki nin yeralti dunyasinin kitonik tanrilari olduguna inanilirken goklerin tanrilariysa Igigi olarak bilinirdi Antik Hititler Anunnaki yi genc tanrilar tarafindan devrilip yeralti dunyasina surulen en eski tanri nesli olarak tanimlamistir Anunnaki Zecharia Sitchin ve Erich von Daniken in kitaplari gibi cagdas sozde arkeolojik eserlerde kullanilmistir EtimolojiBitki tanricasini muhtemelen Ninhursag ve etrafinda ona tapinanlari tasvir eden Akad silindir muhru y MO 2350 2150 Anunnaki ismi Sumer gok tanrisi An dan turemistir Isim da nuna da nuna ke4 ne ya da da nun na seklinde cesitli bicimlerde yazilmis ve soylu cocuklar ya da An in cocuklari anlamina gelmektedir Anunnaki nin An ve esi yer tanricasi Ki nin cocugu olduguna inanilmaktadir Samuel Noah Kramer Ki yi Sumerlerin ana tanricasi Ninhursag ile ozdeslestirir Anunnaki nin en buyugu hava tanrisi ve Sumer panteonunun bas tanrisi Enlil dir Sumerler Enlil dogana kadar gok ve yerin birbirinden ayrilmadigina inanmaktadir Daha sonra Enlil yerden gogu ayirir babasi An gogu ele gecirirken Enlil yeri ele gecirir Tapinma ve ikonografiAnunnaki ye esas olarak edebi metinlerde deginilmistir ve onlara ozgu ayri bir kultun varligina dair cok az kanit ortaya cikarilmistir Bu durum Anunnaki nin her bir uyesinin digerlerinden bagimsiz olarak kendi kultune sahip olmasindan kaynaklanmaktadir Benzer bir sekilde uyelerin bireysel olarak birkac tasviri belirlenmesine karsin Anunnaki nin bir grup halinde temsil edildigi bir tasvir henuz kesfedilmemistir Antik Mezopotamya daki tanrilarin neredeyse tamami insan bicimlidir Insanustu guclere ve genellikle devasa fiziki buyukluklere sahip olduklari dusunulmustur Tanrilar tipik olarak onlari urkutucu bir ihtisam icinde gosteren belirsiz bir madde olan melam giymekteydi Melam ayrica kahramanlar krallar devler ve hatta ifritler tarafindan da giyilebilirdi Bir tanrinin melam ini gormenin insan uzerindeki etkisi ni tenin urpertisi icin kullanilan bir kelime olarak tanimlanmaktaydi Tanrilar neredeyse her zaman ust uste binmis yedi okuz boynuzu ciftinden olusan boynuzlu basliklarla tasvir edilmisti Ayrica bazen dekoratif altin ve gumus suslemeli giysiler giymislerdi Antik Mezopotamyalilar tanrilarinin gokte yasadiklarina inansa da tanri heykellerinin tanrilarin bizzat fiziksel birer simgesi olduguna inanmaktaydi Bu nedenle tapinilan heykellere surekli ozen ve ilgi gosterilmis bu heykellere bakmalari icin bir grup rahip gorevlendirilmisti Bu rahipler heykelleri giydirir ve yemek yiyebilmeleri icin onlerine yiyecek koyardi Bir tanriya ait tapinagin tanrinin gercekten de yasadigi yer olduguna inaniliyordu Tanrilarin tekneleri vardi ve bu tekneler normalde tanrilarin tapinaklarinda saklanan cesitli dini bayramlarda tapinma heykellerini su yollari boyunca tasimak icin kullanilan tam boyutlu mavnalardi Tanrilar ayrica tapinma heykellerini kara yoluyla tasimak icin kullanilan savas arabalarina da sahipti Bazen tanrinin kult heykeli savasin gidisatini izleyebilmesi icin savasin bulundugu yere tasininabilirdi Anunnaki yi de iceren Mezopotamya panteonunun buyuk tanrilarinin tum kararlarin verildigi tanrilarin meclisine katildigina inaniliyordu Bu meclis Ucuncu Ur Hanedanligi doneminde var olan yari demokratik yasama sisteminin ilahi bir karsiligi olarak gorulmustu MitolojiSumerler Inanna Utu Enki ve Isimud u tasvir eden y MO 2300 e tarihlenen Akad silindir muhru Anunnaki teriminin bilinen en eski kullanimlari Gudea egemenligi ile Ucuncu Ur Hanedanligi doneminde yazilmis olan yazitlardan gelmektedir Ulasilan en eski metinlerde gok tanrisi An in soyundan gelenler olarak Sumer panteonundaki en guclu ve onemli tanrilara bu terim uygun gorulmustur Bu tanri grubu muhtemelen An Enlil Enki Ninhursag Nanna Utu ve Inanna nin dahil oldugu yazgilari belirleyen yedi tanri yi ihtiva ediyordu Bazi tanrilar Anunnaki nin uyeleri olarak tanimlansa da Anunnaki nin isimlerinin tam listesi gunumuze ulasmamistir ve genellikle edebi metinlerde yalnizca bir topluluk olarak adlandirilirlar Dahasi Sumer metinleri Anunnaki tanimlarinda tutarsizdir ve Anunnaki nin kac tane uyesinin oldugu ya da ilahi islevlerinin ne oldugu konusunda hemfikir degildir Esasen Anunnaki muazzam guclere sahip goksel tanrilar olarak gorunmektedir Enki ve Dunya Duzeni adli siirde Anunnaki Enki ye saygisini sunar onuruna ovgu ilahileri soyler Sumer halki arasindaki konutlarini yapmaya baslar lar Ayni kompozisyon Anunnaki nin insanligin yazgisini belirledigini bircok kez belirtir Neredeyse Sumer panteonundaki her buyuk tanri belirli bir sehrin koruyucusu olarak kabul edilmis ve o sehrin cikarlarini korumasi beklenmistir Tanrinin o kentin tapinaginda kalici olarak yasadigina inanilmistir Bir metin Eridu sehriyle iliskili elli kadar Anunnaki den bahseder Inanna nin Oluler Diyari na Inisi nde yeralti dunyasinda ikamet eden ve yargiclik yapan sadece yedi Anunnaki mevcuttur Inanna yeralti dunyasini ele gecirme girisiminden oturu bunlarin onunde yargilanir ve asiri gurur yuzunden suclanarak olume mahkum edilir Sumer mitolojisindeki buyuk ilahlar belirli gok cisimleriyle iliskilendirilmistir Inanna nin Venus gezegeni olduguna Utu nun Gunes olduguna Nanna nin ise Ay olduguna inanilmistir An gok ekvatorunun tum yildizlari Enlil kuzey gokyuzunun yildizlari Enki guney gokyuzunun yildizlari olarak tanimlanmistir Enlil in goksel yorungesinin yolu kuzey goksel kutbunun etrafinda surekli simetrik bir cemberdi An ve Enki nin cesitli noktalarda kesistigine inanilmaktaydi Akad Babil ve Asurlar Hurmet iyilige yol acar fedakarlik omru uzatir dua sucluluk duygusunu telafi eder Tanrilardan korkan kisi kaybolmaz Anunnaki den korkan gununu uzatir Babil ilahisiBabillilerin ulusal tanrisi Marduk u tasvir eden bir figur Babilliler ve Asurlular tarafindan Anunnaki nin onde gelen bir uyesi olarak gorulmustur MO 2 binyila ait Akad metinlerinde Annunaki Inanna nin Oluler Diyari na Inisi ndekiyle benzer bir sekilde betimlenir ve kitonik yeralti tanrilari olarak gosterilir MO 2 binyilin basinda yazilan Inanna nin Inisi nin kisaltilmis Akadca versiyonunda yeralti dunyasinin kralicesi Ereskigal Anunnaki ile su ictigini soyler Ayni siirde daha sonra Ereskigal hizmetcisi Namtar a Anunnaki yi Egalgina dan getirmesini esik basamaklarini mercanla suslemesini ve onlari altin tahtlara oturtmasini emreder Birinci Babil Hanedanligi doneminde Igigi olarak bilinen yeni bir tanrilar toplulugu ortaya cikti Anunnaki ve Igigi arasindaki iliski belirsizdir Bazi durumlarda bu iki zumre es anlamli olarak kullaniliyor gibi gorunse deErra nin Siiri gibi diger yazilarda ikisi arasinda bariz bir ayrim vardir Gec Akad destani Atra Hasis te Igigi Anunnaki icin hizmet etmeye zorlanan tanrilarin altinci neslidir Kirk gunun ardindan Igigi baskaldirir ve Anunnaki nin bir uyesi olan tanri Enki onlarin yerine insanlari yaratir Orta Babil Donemi nden itibaren Anunnaki adi genellikle yeralti dunyasinin tanrilari icin kullanilirkenIgigi adiysa goksel tanrilar icin kullanildi Bu donemde yeralti tanrilari Damkina Nergal ve Madanu Antik Babil in ulusal tanrisi Marduk ile birlikte Anunnaki nin en gucluleri olarak listelenmisti Standart Akadcayla yazilmis olan Gilgamis Destani nda Buyuk Tufan dan kurtulan olumlu Utnapistim firtina yaklasirken topragi alevlendiren Anunnaki yi Yeralti Dunyasi nin yedi yargici olarak tanimlar Daha sonra tufan geldiginde Istar Inanna nin Dogu Sami dilindeki karsiligi ve Anunnaki insanligin yok edilmesine yas tutar Babilce yazilan Enuma Elis te Marduk Anunnaki yi gorevlerine atar Destanin daha sonra yazilmis baska bir Babilce versiyonunda 600 yeralti dunyasi Anunnaki sinden ve 300 gokyuzu Anunnaki sinden bahsedilir bu da karmasik bir yeralti dunyasi kozmolojisinin varligini gosterir Yuce Tanrilar Anunnaki minnet borcu olarak Marduk Ea ve Ellil e adanmis gorkemli bir tapinak olan Esagila yi insa eder MO sekizinci yuzyil Erra nin Siiri nde Anunnaki Tanri Nergal in erkek kardesleri olarak tanimlanir ve insanliga karsi dusman olarak tasvir edilir Yeni Asur Imparatorlugu MO 911 612 donemine ait agir hasarli bir metinde Marduk Anunnaki den olusan ordusunu kutsal Nippur sehrine dogru yonlendirir ve kargasaya sebep olur Bu kargasa bir sele neden olur ki bu da yerlesik Nippur tanrilarini Esumesa tapinaginda Ninurta ya siginmasina mecbur birakir Enlil Marduk un yaptiklarina sinirlenerek Esumesa nin tanrilarina Marduk ile diger Anunnaki yi tutsak olarak tutmalarini emreder Anunnaki yakalanir ancak Marduk Mustesirhablim i Esumesa tanrilarina isyan etmek icin gorevlendirir ve habercisi Neretagmil i okuryazarlik tanrisi Nabu yu uyarmasi icin gonderir Esumesa tanrilari Nabu nun konusmasini duydugunda onu aramak icin tapinaklarindan cikar Marduk Esumesa tanrilarini yener ve Enlil in de aralarinda bulundugu 360 tanesini savas esiri olarak ele gecirir Enlil Esumesa tanrilarinin masum oldugunu iddia eder bundan oturu Marduk onlari Anunnaki nin onunde yargilar Metin Damkianna dan Ninhursag icin baska bir isim tanrilara ve insanliga bir uyarisi ile biter ve Anunnaki ile Esumesa tanrilari arasindaki savasin tekrar edilmemesini ister Hurri ve Hititler Yazilikaya da bulunan Antik Hitit kabartmasinda Hititler tarafindan Mezopotamyali Anunnaki olarak tanimlanan Yeralti Dunyasi nin on iki tanrisi tasvir edilmektedir Hurri ve Hititlerin mitolojilerinde en eski tanrilarin genc tanrilarca tanrica Lelvani nin hukmettigi Yeralti Dunyasi na suruldugune inanilirdi Hititli yazicilar Anunnaki ye tanrisallik atfetmislerdir Oyle ki Antik Hurricede Anunnaki sabik antik tanrilar anlaminda karuiles siunes olarak ya da yeryuzu tanrilari anlaminda katteres siune olarak anilir Hitit ve Hurri antlasmalari yeminler tutulsun diye siklikla eski tanrilar ustune yapilirdi Bir mite gore tanrilar tastan dev Ullikummi tarafindan tehdit edildi Boylece sonradan Enki olarak anilacak Ea eski tanrilara yeryuzu ile gokyuzunu ayirmak icin kullanilan silahi bulmalarini buyurdu Silah bulundugunda da Ullikummi nin ayaklarini kestiler Her ne kadar Hurri ve Hitit metinlerindeki Anunnaki isimleri sik sik degisse de her zaman sekiz uye mevcuttur Bir Hitit rituelinde eski tanrilarin isimleri soyle siralanir Ilahi Aduntarri Zulki Dunya nin Efendisi Irpitia Nara Namsara Minki Amunki ve Api Eski tanrilarin Hurri Hitit dininde tanimlanabilir bir kultleri yoktu bunun yerine Hurriler ve Hititler toprakta kazilmis bir cukurdaki bir domuz yavrusu kurbani ayini ile eski tanrilarla iletisim kurmaya calistilar Eski tanrilar genellikle arinma ayini yapmak icin cagrildi Eski tanrilarin yeralti dunyasina surulmesinin Hitit anlatimi daha sonralari Yunan sair Hesiodos un Theogonia eserinde Titanlarin Olimposlulari devirmesi anlatiminin kaynagi oldu Yunan gok tanrisi Uranus adi Gok anlamina gelir Titanlarin babasidir ve Anu nun Hitit versiyonundan turetilmistir Hesiodos un anlatiminda Uranus Hitit hikayesindeki Anu nun oglu Kumarbi gibi oglu Kronos tarafindan hadim edilmistir Sozde arkeoloji1968 de Tanrilarin Arabalari ile baslayarak yayimlanan bir kitap serisinde Isvicreli sozde arkeolog Erich von Daniken dunya disi antik astronotlar in tarih oncesi dunyayi ziyaret ettigini iddia etti Von Daniken dinlerin kokeninin dunya disi yasamla temastan kaynaklandigi iddia ederek Sumer metinlerini ve Eski Ahit i delil olarak gosterdi 1976 tarihli The Twelfth Planet lit On Ikinci Gezegen kitabinda Rus Amerikan yazar Zecharia Sitchin Anunnaki nin aslinda yaklasik 500 bin yil once kesfedilmemis Nibiru gezegeninden dunyaya gelen gelismis insansi dunya disi bir tur oldugunu ve gezegenin kiymetli maden acisindan zengin oldugunu kesfettikten sonra altin madenciligi yapmak icin bir operasyon ussu insa ettigini iddia etti Sitchin e gore Anunnaki kole madenci turu insanlar yaratmak icin tup bebek yontemiyle kendi turleri ile Homo erectus u melezlestirdi Sitchin Antarktika daki buzullar eridiginde Anunnaki nin gecici olarak dunyanin yuzeyini ve yorungesini terk etmek zorunda kaldigini ve bu erimenin Anunnaki nin dunyadaki uslerini de yok eden Buyuk Tufan a neden oldugunu iddia etti Bunlar yeniden insa edilmeliydi bu buyuk ugras icin daha fazla insana ihtiyac duyan Anunnaki insanliga tarimi ogretti Ronald H Fritze Sitchin e gore Annunaki nin antik astronot teorisyenlerinin son derece ileri teknolojileri olmadan bunlari insa etmenin imkansiz oldugunu dusundugu piramitler ve dunyanin dort bir yanindaki diger tum anitsal yapilari insa ettigini yazdi Sitchin The Stairway to Heaven 1980 lit Cennet e Merdiven ve The Wars of Gods and Men 1985 lit Tanrilarla Insanlarin Savasi gibi daha sonraki calismalarinda bu anlatimi genisletti The End of Days Armageddon and the Prophecy of the Return 2007 lit Gunlerin Sonu Armageddon ve Donus Kehaneti adli calismasinda Sitchin Anunnaki nin Mezoamerikan Uzun Sayim takviminin sonuna karsilik gelen 2012 yili gelir gelmez dunyaya donecegi tahmininde bulundu Sitchin in yazilari ana akim tarihciler tarafindan tamamiyla reddedildi kitaplari sozde arkeoloji olarak nitelendirildi Bu tarihciler Sitchin in Sumer metinlerini baglamlarindan kopararak alintilamak alintilari kisaltmak ve Sumerce sozcukleri yanlis cevirerek kabul edilmis tanimlarindan tamamen farkli anlamlar vermek suretiyle kasitli olarak carpittigini one surdu KaynakcaOzel a b c d e f g h Black amp Green 1992 s 34 Leemings David 2009 The Oxford Companion to World Mythology Ingilizce Oxford University Press s 21 ISBN 978 0 19 538708 7 Kramer 1961 s 41 Kramer 1963 s 122 Coleman J A Davidson George 2015 The Dictionary of Mythology An A Z of Themes Legends and Heroes Ingilizce Londra Ingiltere Arcturus Publishing Limited s 108 ISBN 978 1 78404 478 7 Kramer 1983 ss 115 121 a b Kramer 1961 ss 72 73 Kramer 1961 ss 72 75 a b c d e f g h i j k l m n Leick 1998 s 8 Falkenstein A 1965 Die Anunna in der sumerischen Uberlieferung Assyriological Studies Almanca ss 127 140 a b c d e f g h i j k l Brisch Nicole 2016 Ancient Mesopotamian Gods and Goddesses Ingilizce University of Pennsylvania Museum 3 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Aralik 2019 a b c Black amp Green 1992 s 93 Black amp Green 1992 ss 93 94 Black amp Green 1992 ss 130 131 Black amp Green 1992 s 130 Black amp Green 1992 s 102 a b c Black amp Green 1992 s 98 a b Nemet Nejat 1998 s 185 a b c d Black amp Green 1992 s 94 a b Nemet Nejat 1998 s 186 a b Nemet Nejat 1998 ss 186 187 Nemet Nejat 1998 ss 186 188 Black amp Green 1992 s 174 Black amp Green 1992 ss 44 45 a b Black amp Green 1992 s 52 Katz D 2003 The Image of the Underworld in Sumerian Sources Ingilizce Bethesda Maryland CDL Press s 403 Kramer 1963 ss 122 123 Kramer 1963 s 180 a b Nemet Nejat 1998 s 179 Nemet Nejat 1998 s 187 189 Edzard D O 1965 Mesopotamien Die Mythologie der Sumerer und Akkader Worterbuch der Mythologie erste Abteilung Ingilizce I ss 17 140 a b c Wolkstein amp Kramer 1983 s 60 Nemet Nejat 1998 ss 201 203 Black amp Green 1992 ss 108 109 a b c Nemet Nejat 1998 s 203 Black amp Green 1992 ss 182 184 Black amp Green 1992 s 135 Rogers John H 1998 Origins of the Ancient Astronomical Constellations I The Mesopotamian Traditions Journal of the British Astronomical Association Ingilizce 108 Londra Ingiltere The British Astronomical Association s 13 Bibcode 1998JBAA 108 9R Levenda 2008 s 29 Levenda 2008 ss 29 30 Leick 2003 s 100 Dalley 1989 s 156 Dalley 1989 s 159 Black amp Green 1992 s 106 a b Leick 1998 s 85 a b Leick 2003 s 96 Dalley 1989 ss 112 Dalley 1989 s 113 Pritchard 2010 ss 33 34 Pritchard 2010 s 34 35 a b c d Oshima 2010 s 145 Oshima 2010 ss 145 146 a b c d Oshima 2010 s 146 a b c d e Leick 1998 s 141 a b c d e f Collins 2002 s 225 Collins 2002 s 228 a b Van Scott Miriam 1998 The Encyclopedia of Hell A Comprehensive Survey of the Underworld Ingilizce New York NY Thomas Dunne Books St Martin s Griffin s 187 ISBN 0 312 18574 X a b Archi Alfonso 1990 The Names of the Primeval Gods Orientalia NOVA Ingilizce 59 Roma Italya Gregorian Biblical Press s 114 JSTOR 43075881 Puhvel 1987 ss 25 26 a b Puhvel 1987 s 26 Collins 2002 ss 225 226 Collins 2002 ss 226 227 Puhvel 1987 ss 26 27 Puhvel 1987 ss 27 29 Puhvel 1987 ss 29 30 Puhvel 1987 ss 25 26 29 30 Puhvel 1987 ss 27 30 a b c d Fritze 2016 s 292 a b c Robertson David G 2016 Cox James Sutcliffe Steven Sweetman William Ed UFOs Conspiracy Theories and the New Age Millennial Conspiracism Bloomsbury Advances in Religious Studies Ingilizce Londra Ingiltere Bloomsbury Publishing ISBN 978 1 4742 5320 8 Story Ronald 1976 The Space Gods Revealed A Close Look at the Theories of Erich von Daniken Ingilizce Harper amp Row ss 3 8 ISBN 0 06 014141 7 a b Fritze 2009 s 212 a b Fritze 2009 ss 212 213 a b Fritze 2009 s 213 Robertson 2016 Fritze 2009 ss 213 214 Fritze 2009 s 214 GenelAmin Osama Shukir Muhammed 31 Mart 2014 Copper alloy foundation figurines with pegs representing Gods Ancient History Encyclopedia Ingilizce 19 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2019 Black Jeremy Green Anthony 1992 Gods Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia An Illustrated Dictionary Ingilizce Londra Ingiltere The British Museum Press ISBN 0 7141 1705 6 Collins Billie Jean 2002 Necromancy Fertility and the Dark Earth The Use of Ritual Pits in Hittite Cult Mirecki Paul Meyer Marvin Ed Magic and Ritual in the Ancient World Ingilizce Leiden Hollanda Brill ss 224 233 ISBN 90 04 10406 2 Dalley Stephanie 1989 Myths from Mesopotamia Creation the Flood Gilgamesh and Others Ingilizce Oxford Ingiltere Oxford University Press ISBN 0 19 283589 0 Fritze Ronald H 2009 Invented Knowledge False History Fake Science and Pseudo Religions Ingilizce Londra Ingiltere Reaktion Books ISBN 978 1 86189 430 4 Fritze Ronald H 2016 Egyptomania A History of Fascination Obsession and Fantasy Ingilizce Londra Ingiltere Reaktion Books ISBN 978 1 78023 639 1 Kramer Samuel Noah 1961 Sumerian Mythology A Study of Spiritual and Literary Achievement in the Third Millennium B C Revised Edition Ingilizce Philadelphia Pennsylvania University of Pennsylvania Press ISBN 0 8122 1047 6 8 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2019 Kramer Samuel Noah 1963 The Sumerians Their History Culture and Character Ingilizce Chicago Illinois University of Chicago Press ISBN 0 226 45238 7 Kramer Samuel Noah 1983 The Sumerian Deluge Myth Reviewed and Revised Anatolian Studies Ingilizce 33 British Institute at Ankara ss 115 121 doi 10 2307 3642699 JSTOR 3642699 Leick Gwendolyn 1998 1991 A Dictionary of Ancient Near Eastern Mythology Ingilizce New York NY Routledge ISBN 0 415 19811 9 Leick Gwendolyn 2003 The Babylonians An Introduction Ingilizce New York City New York ve Londra Ingiltere Routledge ISBN 0 415 25315 2 Levenda Peter 2008 Stairway to Heaven Chinese Alchemists Jewish Kabbalists and the Art of Spiritual Transformation Ingilizce New York City New York ve Londra Ingiltere Continuum International Publishing Group Inc ISBN 978 0 8264 2850 9 Nemet Nejat Karen Rhea 1998 Daily Life in Ancient Mesopotamia Daily Life Ingilizce Santa Barbara California Greenwood ISBN 978 0 313 29497 6 Oshima Takayoshi 2010 Damkianna Shall Not Bring Back Her Burden in the Future A new Mythological Text of Marduk Enlil and Damkianna Horowitz Wayne Gabbay Uri Vukosavokic Filip Ed A Woman of Valor Jerusalem Ancient Near Eastern Studies in Honor of Joan Goodnick Westenholz Ingilizce 8 Madrid Spain Biblioteca del Proximo Oriente Antiguo ISBN 978 84 00 09133 0 Ed 2010 The Ancient Near East An Anthology of Texts and Pictures Ingilizce Princeton University Press s 34 ISBN 978 0 691 14726 0 Puhvel Jaan 1987 Comparative Mythology Ingilizce Baltimore Maryland Johns Hopkins University Press ISBN 0 8018 3938 6 Willis Roy 2012 World Mythology Ingilizce New York Metro Books s 62 ISBN 978 1 4351 4173 5 Wolkstein Diane Kramer Samuel Noah 1983 Inanna Queen of Heaven and Earth Her Stories and Hymns from Sumer Ingilizce New York NY Harper amp Row Publishers ISBN 0 06 090854 8 Dis baglantilar Ingilizce