Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dişeti büyümeleri (gingival hiperplazi; gingival fibromatozis), dişler arasında yer alan piramit biçimindeki dişetlerinin (dişeti papili) büyümesidir.
| Dişeti büyümeleri | |
|---|---|
| Diğer adlar | Hipertrofik diş eti iltihabı, dişeti hiperplazisi, dişeti hipertrofisi |
 | |
| , enflamatuar dişeti büyümesinin yaygın bir nedeni. | |
| Uzmanlık | Gastroenteroloji  |
Bulgular
Yerel ya da yaygın olabilir. Yerel hiperplazilerde genellikle bir ya da birkaç dişeti papili etkilenir; büyük bölümünün nedeni dişeti yangısı (yerel gingivitis), diş taşları, dişler üzerindeki bakteri plakları, dişetindeki minik kistler (Pallister-Hall sendromu) ya da küçük tümörlerdir (fibroma, periferik dev hücreli reparatif granüloma, granuloma pyogenicum). Yaygın hiperplazilerde, tüm dişetlerinde, bazen kuronları örtecek kadar ileri düzeye ulaşabilen büyümeyle karşılaşılır. Yaygın hiperplazilerin etyolojisinde çeşitli faktörlerin etkisi vardır:
- Dişeti ve periodonsiyum yangıları ( ve periodontitis): Bazı hastalarda, yalnızca diştaşları ve dişler üzerindeki bakteri plaklarının neden olduğu dişetlerinin ve dişkökü çevresinin kronik yangılarından kökenli hiperplaziler görülebilmektedir. Benzer etkiler, ağız solunumu yapanlardaki ağız kuruluğuna bağlı olarak görülebilir.
- Endokrin hiperplaziler: Gebe kadınlarda ve puberte dönemindeki çocuklarda görülen yaygın ya da yerel dişeti hiperplazilerinin kökeninde hormonal etkiler vardır. Diabetli hastalardaki dişeti sorunları hiperplaziye neden olabilir.
- Sistemik hastalıklarda görülen dişeti büyümeleri: Crohn hastalığı, sarkoidoz, sistemik amiloidozis, , lösemi gibi hastalıklarda yaygın (diffuz) gingival hiperplazilere rastlanabilmektedir.
- İlaçların neden olduğu büyümeler (gingival fibromatosis): Bazı ilaçlar, fibroblastik aktiviteyi arttırarak dişlerin kuronlarını örtebilecek düzeyde yaygın dişeti büyümelerine neden olurlar. Ağız hijyeni bozukluğu ile yaygın ve kronik periodontal patolojiler önemli risk faktörleridir. Grand-mal epilepsi tedavisinde kullanılan grubu anti-epileptik ilaçlar dişlerin kuronlarını örtebilecek düzeyde hiperplaziye yol açarken, osteomalasi ve raşitizm gibi yan etkileri de olabilir. Kardiyolojide aritmi ve angina pectoris tedavisinde kullanılan kalsiyum antagonisti ilaçlar (nifedipin) dişetlerinde yaygın hiperplazilere yol açabilir. Otoimmun hastalıkların tedavisinde ve organ transplantasyonlarında kullanılan ilaçlar (cyclosporine), diştaşlarına ve diş plaklarına komşu dişetlerinde hiperplaziler oluşturabilmektedir. Söz konusu türdeki ilaçların kullanılmasından önce, periodontoloji uzmanlarınca diştaşları ve diş plakları ile ilgili girişimlerin yapılması dişeti hiperplazisini önemli ölçüde engeller.
- Sendromlarda görülen dişeti büyümeleri: Sendromlar bazılarında, bulgulardan biri olarak verilen dişeti büyümelerinin epilepsi bulgusu olan hastalara verilen anti-epileptik ilaçların yan etkisi olarak ortaya çıktığı belirlenmiştir. İdiopatik dişeti hiperplazilerine genellikle sendroma-özgü bulgulardan biri olarak rastlanmaktadır. Örneğin, görülen dişeti hiperplazisi hyalinsi bir madde birikmesine bağlıdır (). Madde birikmesine yanak, dudak ve damak mukozasında ve dilde de rastlanabilir. Dil birikmesi yapar. Dişeti büyümelerinin saptandığı başlıca sendromlar aşağıda verilektedir:
|
Patoloji
Mikroskopik incelemelerde, damardan yoksun güçlü bir bağ dokusu artışı saptanır. Nodüller ya da kitleler oluşturan mezenkimal doku proliferasyonlarının üzerini örten çok katlı yassı epitel normal kalınlıktadır ya da incelmiştir.
Tedavi
Dişeti hiperplazilerinin tedavisindeki temel ilke “etkenin giderilmesi” ve ağız sağlığının düzenlenmesidir. Direnen hiperplazi olgularında, konservatif ya da radikal periodontal cerrahi yöntemleri uygulanır.
Kaynakça
- ^ a b c Odell E. Cawson's Essentials of Oral Pathology and Oral Medicine, 9th Edition. Elsevier, Amsterdam, 2017
- ^ a b c d Çöloğlu AS. Oral Patoloji (Ağız Patolojisi). TC Yeditepe Üniversitesi Yayını, Mor Ajans, İstanbul, 2007
- ^ a b c Newman MG, Takei HH, Klokkevold PR, Carranza FA (editors). (2012). Carranza's clinical periodontology,11th edition. Elsevier-Saunders, St Louis, 2012
- ^ Arya R, Gulati, S (March 2012). Phenytoin-induced gingival overgrowth. Acta Neurologica Scandinavica. 125(3):149–55, 2012
- ^ Zeind CS, Carvalho MG (editors). Applied Therapeutics: The Clinical Use of Drugs, 11th edition. Wolters Kluwer, Baltimore, 2018
- ^ Trackman PC, Kantarcı A. Molecular and Clinical Aspects of Drug-induced Gingival Overgrowth. Journal of Dental Research. 94(4):540–546, 2017
- ^ Subramani T, Rathnavelu V, Alitheen NB. The Possible Potential Therapeutic Targets For Drug Induced Gingival Overgrowth. Mediators of Inflammation, 2013:639468 (1–9), 2013
- ^ Gorlin RJ, Cohen MM Jr, Hennekam RC. Syndromes of the Head and Neck. 4th ed., Oxford University Press, New York, 2001
- ^ Maksillofasiyal sendromlar, Haziran 2020 14 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Diseti buyumeleri gingival hiperplazi gingival fibromatozis disler arasinda yer alan piramit bicimindeki disetlerinin diseti papili buyumesidir Diseti buyumeleriDiger adlarHipertrofik dis eti iltihabi diseti hiperplazisi diseti hipertrofisi enflamatuar diseti buyumesinin yaygin bir nedeni UzmanlikGastroenteroloji BulgularYerel ya da yaygin olabilir Yerel hiperplazilerde genellikle bir ya da birkac diseti papili etkilenir buyuk bolumunun nedeni diseti yangisi yerel gingivitis dis taslari disler uzerindeki bakteri plaklari disetindeki minik kistler Pallister Hall sendromu ya da kucuk tumorlerdir fibroma periferik dev hucreli reparatif granuloma granuloma pyogenicum Yaygin hiperplazilerde tum disetlerinde bazen kuronlari ortecek kadar ileri duzeye ulasabilen buyumeyle karsilasilir Yaygin hiperplazilerin etyolojisinde cesitli faktorlerin etkisi vardir Diseti ve periodonsiyum yangilari ve periodontitis Bazi hastalarda yalnizca distaslari ve disler uzerindeki bakteri plaklarinin neden oldugu disetlerinin ve diskoku cevresinin kronik yangilarindan kokenli hiperplaziler gorulebilmektedir Benzer etkiler agiz solunumu yapanlardaki agiz kuruluguna bagli olarak gorulebilir Endokrin hiperplaziler Gebe kadinlarda ve puberte donemindeki cocuklarda gorulen yaygin ya da yerel diseti hiperplazilerinin kokeninde hormonal etkiler vardir Diabetli hastalardaki diseti sorunlari hiperplaziye neden olabilir Sistemik hastaliklarda gorulen diseti buyumeleri Crohn hastaligi sarkoidoz sistemik amiloidozis losemi gibi hastaliklarda yaygin diffuz gingival hiperplazilere rastlanabilmektedir Ilaclarin neden oldugu buyumeler gingival fibromatosis Bazi ilaclar fibroblastik aktiviteyi arttirarak dislerin kuronlarini ortebilecek duzeyde yaygin diseti buyumelerine neden olurlar Agiz hijyeni bozuklugu ile yaygin ve kronik periodontal patolojiler onemli risk faktorleridir Grand mal epilepsi tedavisinde kullanilan grubu anti epileptik ilaclar dislerin kuronlarini ortebilecek duzeyde hiperplaziye yol acarken osteomalasi ve rasitizm gibi yan etkileri de olabilir Kardiyolojide aritmi ve angina pectoris tedavisinde kullanilan kalsiyum antagonisti ilaclar nifedipin disetlerinde yaygin hiperplazilere yol acabilir Otoimmun hastaliklarin tedavisinde ve organ transplantasyonlarinda kullanilan ilaclar cyclosporine distaslarina ve dis plaklarina komsu disetlerinde hiperplaziler olusturabilmektedir Soz konusu turdeki ilaclarin kullanilmasindan once periodontoloji uzmanlarinca distaslari ve dis plaklari ile ilgili girisimlerin yapilmasi diseti hiperplazisini onemli olcude engeller Sendromlarda gorulen diseti buyumeleri Sendromlar bazilarinda bulgulardan biri olarak verilen diseti buyumelerinin epilepsi bulgusu olan hastalara verilen anti epileptik ilaclarin yan etkisi olarak ortaya ciktigi belirlenmistir Idiopatik diseti hiperplazilerine genellikle sendroma ozgu bulgulardan biri olarak rastlanmaktadir Ornegin gorulen diseti hiperplazisi hyalinsi bir madde birikmesine baglidir Madde birikmesine yanak dudak ve damak mukozasinda ve dilde de rastlanabilir Dil birikmesi yapar Diseti buyumelerinin saptandigi baslica sendromlar asagida verilektedir Achard Thiers sendromu Ambras sendromu Amelogenesis Imperfecta kumesi Apert sendromu Bardet Biedl sendromu Bourneville Pringle sendromu C sendromu Cantu sendromu Cherubism Cowden sendromu Donohue sendromu Ellis van Creveld sendromu Fabry sendromu hastaligi Gingival fibromatozis sendromu Goltz sendromu Jones sendromu Hennekam lenfektazi lenfodem sendromu Hipertrikozis gingival hiperplazi sendromu Hornova Dlurosova sendromu Juvenil hyalin fibromatozis sendromu Klippel Trenaunay sendromu Liang Wang sendromu Mannosidozis Marshall Smith sendromu Multipl konjenital anomaliler hipotoni epilepsi sendromu Melnick Needles sendromu Oral facial digital sendromlar kumesi Pallister Hall sendromu Papillon Lefevre sendromu Raine sendromu Ramon sendromu Robinow sendromu Rutherfurd sendromu Schinzel Giedion sendromu Serebrofasiyotorasik displazi Urbach Wiethe hastaligi Waterman sendromu Winchester sendromu Zimmermann Laband sendromu PatolojiMikroskopik incelemelerde damardan yoksun guclu bir bag dokusu artisi saptanir Noduller ya da kitleler olusturan mezenkimal doku proliferasyonlarinin uzerini orten cok katli yassi epitel normal kalinliktadir ya da incelmistir TedaviDiseti hiperplazilerinin tedavisindeki temel ilke etkenin giderilmesi ve agiz sagliginin duzenlenmesidir Direnen hiperplazi olgularinda konservatif ya da radikal periodontal cerrahi yontemleri uygulanir Kaynakca a b c Odell E Cawson s Essentials of Oral Pathology and Oral Medicine 9th Edition Elsevier Amsterdam 2017 a b c d Cologlu AS Oral Patoloji Agiz Patolojisi TC Yeditepe Universitesi Yayini Mor Ajans Istanbul 2007 a b c Newman MG Takei HH Klokkevold PR Carranza FA editors 2012 Carranza s clinical periodontology 11th edition Elsevier Saunders St Louis 2012 Arya R Gulati S March 2012 Phenytoin induced gingival overgrowth Acta Neurologica Scandinavica 125 3 149 55 2012 Zeind CS Carvalho MG editors Applied Therapeutics The Clinical Use of Drugs 11th edition Wolters Kluwer Baltimore 2018 Trackman PC Kantarci A Molecular and Clinical Aspects of Drug induced Gingival Overgrowth Journal of Dental Research 94 4 540 546 2017 Subramani T Rathnavelu V Alitheen NB The Possible Potential Therapeutic Targets For Drug Induced Gingival Overgrowth Mediators of Inflammation 2013 639468 1 9 2013 Gorlin RJ Cohen MM Jr Hennekam RC Syndromes of the Head and Neck 4th ed Oxford University Press New York 2001 Maksillofasiyal sendromlar Haziran 2020 14 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde