Doksorubisin ya da hidroksidaunorubisin (ticarî adıyla Adriamisin), kanser kemoterapisinde kullanılan bir ilaçtır. Bir antrasiklin türevi antibiyotiktir, doğal bir ürün olan daunomisin ile yakından ilişkilidir ve diğer tüm antrasiklinler gibi DNA içine enterkalasyon yapar. Çeşitli kanserlerin tedavisinde kullanılır, bunların arasında , çeşitli karsinoma tipleri ve sayılabilir.
Klinik verisi | |
---|---|
Gebelik kategorisi |
|
Farmakokinetik veri | |
Biyoyararlanım | 5% (Oral) |
Metabolizma | CYP3A4 |
Eliminasyon yarı ömrü | 12–18.5 saat, lipozomlardan salındığında |
Boşaltım | Safra ve fekal |
Tanımlayıcılar | |
| |
CAS Numarası |
|
PubChem CID |
|
DrugBank |
|
ChemSpider |
|
CompTox Bilgi Paneli (EPA) |
|
(ECHA Bilgi Kartı) | 100.041.344 |
Kimyasal ve fiziksel veriler | |
Formül | C27H29NO11 |
Mol kütlesi | 543.52 |
İlaç hidroklorür tuzu şeklinde damardan verilir. Marka ismi olarak Adriamycin PFS, Adriamycin RDF veya Rubex olarak satılabilir. Işığa duyarlıdır ve ışık tarafından etkilenmemek için genelde alüminyum torba içinde saklanır.
Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.
Tarih
Doksorubisinin tarihi 1950'lerde, Farmitalia adlı bir İtalyan araştırma şirketinin toprak mikroplarından üretilen antikanser bileşikleri bulma girişimine dayanır. 13. yüzyıldan kalma bir kale olan Castel del Monte civarından elde edilen bir toprak numunesinde yeni bir suşu izole edilmiş ve bu bakterinin ürettiği kırmızı renkli bir antibiyotiğin fare tümörleri üzerinde iyi bir etkinliğe sahip olduğu bulunmuştur. Yaklaşık aynı zamanda bir grup Fransız araştırmacı da aynı bileşiği keşfettiği için bu iki araştırma ekibi ona daunorubisin adını verdiler. Bu ad, İtalya'da bu maddenin keşfedildiği bölgede yaşamış olan Roma-öncesi bir kabile olan ile, bu kimyasalın yakut renginin Fransızca kaşılığı olan rubis sözcüğünün birleştirilmesi ile türetilmiştir. 1960'larda klinik deneylere başlanmış ve ilacın akut lösemi ve lenfoma tedavisinde başarılı olmuştur. Ancak 1967'de daunorubisinin ölümcül kardiyak toksisiteye neden olduğu bulunmuştur.
Framitalia'daki araştırmacılar bu bileşiğin kimyasal yapısında modifikasyonlar yaparak biyolojik etkinlikte değişiklikler elde edilebildiğini keşfettiler. Başka bir Streptomyces suşu mutasyona uğratılmış ve bu yeni suş farklı bir kırmızı renkli antibiyotik üretmiştir. Bu yeni bileşik (Adriyatik denizine atfen) Adriamycin olarak adlandırılmış, daha sonra adlandırma konvasiyonlarına uyumlu olmak için bu ad doksorubisin olarak değiştirilmiştir. Doksorubisin fare tümörlerinde, özellikle katı tümörlerde, daunorubisinden daha iyi etki göstermiştir. Ayrıca daha yüksek bir terapötik endeks göstermiş ama kardiyotoksisitesi kalmıştır.
Doksorubisin ve daunorubisin birlikte antrasiklinler için prototip bileşikler olarak düşünülebilir. İzleyen araştırmalar ile pek çok başka antrasiklin antibiyotikleri keşfedilmiştir, günümüzde doksorubisin'in 2000'den çok analogu olduğu kestirilmektedir. 1991'de bunlardan 553'ü ABD Millî Kanser Ensititüsünün (National Cancer Institute) bir tarama programında değerlendirilmiştir.
Biyosentez
Doksorubisin (DXR)'in biyosentetik yolağının son adımında onun öncülü (prekürsörü) olan daunorubisin'in 14 numaralı karbonu hidroksile edilir. Daunorubisin bir doğal ürün olarak daha bol miktarda bulunur çünkü cinsinin çeşitli (wild type) suşları tarafından üretilir. Buna karşın tek bir yaban tipi olmayan tür, peucetius alt türü olan cesius ATCC 27952'nin, tıpta daha yaygın kullanılan doksorubisin'i ürettiği bulunmuştur. Bu suş, daunorubisin üreten ama DXR üretmeyen bir suşun mutasyonu ile elde edilmiştir. Bunun ardından özel şartlarda veya mutasyon yoluyla, diğer streptomyces suşlarının da doksorubisin ürettiği gösterilmiştir. DXR üretimi için gerekli olan çoğu gen klonlanmıştır. 1996'da daunorubisin'i DXR'ye dönüştüren dox A geni keşfedilmiş ve karakterize edilmişir. Bu genin ürünü, bir olan Dox A'dır. Dox A proteini 1999'da rekombinant biçimi üretilmiş ve DXR biyosentezinin birden çok adımını (daunorubisin'i oluşturan son adım da dahil olmak üzere) katalizlediği bulunmuştur. Bu önemli bir keşifti çünkü daunorbisin üreten suşların hepsinde DXR üretmek için gerekli olan genlere sahip olduğu bulunmuştur. Tıbben daha önemli olan DXR'nin eldesini iyileştirmek için çeşitli çalışmalar yapılmış, bakterinin içine DoxA kodlayan plazmitler sokulmuş, ayrıca DXR prekürsörlerini faydasız bileşiklere (örneğin baumycin-benzeri ) dönüştüren enzimler mutasyon yoluyla inaktive edilmiştir. Dox A'yı aşırı derecede ifade eden bazı üçlü mutantlar DXR eldesini iki katına çıkarabilmiştir. O tarihlerde DXR'nin fiyatı $1.37 million/kg'di ve 1999'da yıllık üretim 225 kg idi. Daha verimli üretim teknikleri sayesinde lipozomal olmayan formülasyon için fiyatı $1.1 milyon/kg'a düşürmüştür. DXR yarı sentetik olarak daunorubisinden de üretilebilir ama bu süreç ve çok sayıda reaksiyon içerir, bu yüzden reaksiyon eldesi düşüktür. Daunorubisin fermantasyon ile üretildiği için bakterilerin DXR'yi daha etkili şekilde sentezleyebilmesi ideal olacaktır.
Etki mekanizması
Doksorubisin'in tam etki mekanizması karmaşık ve hâlâ tamamen anlaşılmamış olmakla beraber enterkalasyon yoluyla DNA ile etkileştiği düşünülmektedir. Doksorubisin enterkalasyon yoluyla etkileşip onun biyosentezini engellediği bilinmektedir.transkripsiyon sırasında DNA'nın açılmasını sağlayan enziminin ilerlemesi engellenir. Doksorubisin DNA ikileşmesi sırasında topoizomerazın DNA'yı kesmesinin ardından meydana gelen topoizomeraz-DNA kompleksini stabilize ederek DNA ikili sarmalının tekrar birleşmesini engeller ve böylece DNA ikileşmesini durdurur.
Kristal yapılarının analizinde görüldüğü üzere, molekülün düzlemsel kromofor kısmı DNA'daki iki baz çifti arasına enterkale olur, onun altı-üyeli şekeri DNA'nın (küçük oyuğuna) yerleşir ve enterkalasyon yerinin iki tarafındaki baz çiftleri ile etkileşir.
Klinik kullanım
Doksorubisin bazı lösemileri, Hodgkin lenfoma, , mültipl miyelom ayrıca mesane, göğüs, mide, akciğer, over, tiroit ve diğer kanseleri tedavi etmek için kullanılır. Yaygın kullanılan doksorubisin içeren arasında AC (Adriamycin, cyclophosphamide), TAC (Taxotere, CA), (Adriamycin, , , ), , (, Adriamycin, , Prednisone) and FAC (5-Fluorouracil, Adriamycin, Cyclophosphamide) sayılabilir. Doxil, AIDS-ilişkili Kaposi sarkom tedavisinde, ayrıca over kanseri tedavisinde kullanılır, hastalık sonra ilerler veya nüksederse.
Deneysel tedavi
Sirolimus (rapamycin) ve doksorubisin ile yapılan deneyleri farelerde -pozitif lenfomaların iyileştirilmesinde ümit verici olmuştur.
Doksorubisin'in bir fare monoklonal antikoruna bağlanmasıyla elde edilen farelerde HIV-1 enfeksiyonunu yok edebilmiştir. (ART) hâlâ konak canlıda bir miktar HIV bırakmaktadır. Antijen ifade etmeye devam eden T hücrelerini yok etmek için doksorubisinli immünobileşiğin, ART'yi tamamlayıcı bir tedavi olma potansiyeli vardır.
Liposomal formülasyonlar
Doxil peglenmiş (polietilen glikol kaplı) lipozom içine kapsüllenmiş bir doksorubisin biçimidir, ABD'de için Ben Venue Laboratories tarafından imal edilir. Bu ilaç Kaposi sarkomunu tedavi etmek için geliştirilmiştir (AIDS'le ilişkili olan bu hastalıkta oluşan lezyonlar deri, ağzın içi, burun, boğaz ve diğer organlarda büyür). Polietilen glikol kaplama Doxil'in deride konsantre olmasını sağlar. Ancak, bunun bir yan etkisi, el-ayak sendromu olarak da bilinen (PPE)'dir. Doxil verilmesinin ardından bu ilacın ufak bir bölümü el ayası ve ayak tabanındaki kapiler damarlardan sızabilir. Bu sızmanın sonucu deride rahatsız edici hatta acı verici derecede bir kızarıklık, hassasiyet ve soyulmadır. Klinik denemelerde hastalara 4 hafta boyunca 50 mg/m2 dozajda Doxil verilince hastaların yaklaşık yarısında el-ayak sendromu oluşmuştur. Bu yan etkinin sıklığı, aynı tedavi rejiminde doksorubisin yerine Doxil verilmesine kısıtlama getirir. Bu yan etki olmasa Doxil substitusyonu tercihlidir, çünkü lipozom enkapsüle doksorubisin, enkapsüle edilmemiş doksorubisinden daha az kardiotoksiktir. Doxil ayrıca over kanseri ve mültipl miyelom tedavisi için ABD'de FDA tarafından onaylıdır. ABD dışında Doxil, Caelyx olarak bilinir ve tarafından pazarlanır.
Myocet, peglenmemiş bir lipozomal doksorubisin formülasyonudur, tarafından Avrupa'da için, ABD ve Kanada'da Sopherion Therapeutics için imal edilir. Myocet, ile birlikte, Avrupa ve Kanada'da metastatik göğüs kanseri tedavisinde kullanılır, ama ABD'de bu tedavi hâlâ FDA onayı beklemektedir. Doxil'den farklı olarak Myocet lipozomunda polietilen glikol olmadığı için el-ayak sendromuna neden olmaz. Bu yan etkinin bertaraf edilmesi bu ilacın doksorubisin ile birebir değiştirilmesine olanak verir. Doxil gibi Myocet'de de kardiotoksisite olmadığı için diğer kardiotoksik kemoterapi ilaçları (Herceptin gibi) ile birlikte kombine tedaviler için kullanılabilir.
Yan etkiler
Doksorubisin'in akut yan etkileri arasında mide bulanması, kusma ve sayılabilir. Ayrıca (akyuvarlarda azalma) ve kellik de olabilir. Kümülatif doksorubisin dozu 550 mg/m²'ye ulaşınca kardiyak yan etkiler (kalp yetmezliği, kardiyomiyopati ve ölüm) dramatik şekilde artar. Doksorubisin kardiotoksisitesi mitokondrilerdeki oksidatif fosforilasyonda dozla orantılı bir azalma ile karakterizedir. Doksorubisin ve demir etkileşiminden kaynaklanan miyositlere (kalp hücrelerine) zarar verebilir, miyofibrilar kayıp ve sitoplazmada vakuol oluşmasına neden olabilmektedir. Ayrıca, bazı hastalarda el-ayak sendromu () meydana gelebilmektedir.
Bu yan etkiler ve kırmızı rengi nedeniyle doksorubisin "kırmızı şeytan" veya "kırmızı ölüm" takma adları ile anılır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Laginha, K.M. "Determination of Doxorubicin Levels in Whole Tumor and Tumor Nuclei in Murine Breast Cancer Tumors 26 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." Clinical Cancer Research. October 1, 2005. Vol. 11 (19). Retrieved on April 19, 2007.
- ^ a b "Doxorubicin (Systemic) 3 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." . Last updated on: , 1999. Retrieved on , 2007.
- ^ a b Weiss, Raymond B. "The Anthracyclines: Will We Ever Find a Better Doxorubicin?" Seminars in Oncology. Vol. 19, No. 6. December 1992. pp. 670–686. PMID 1462166.
- ^ Tan, C.; Tasaka, H.; Kou-Ping, Y.; et al. Daunomycin, An Antitumor Antibiotic, In the Treatment of Neoplastic Disease. Clinical Evaluation with Special Reference to Childhood Leukemia. 1967, Cancer, 20, 333 – 353. PMID 4290058.
- ^ Arcamone, F.; Cassinelli, G.; Fantini, G.; et al. Adriamycin, 14-hydroxydaunomycin, A New Antitumor Antibiotic from S. peucetius var. caesius. 1969, Biotechnol. Bioeng., 11, 1101 – 1110. PMID 5365804.
- ^ Di Marco, A.; Gaetani, M.; Scarpinato, B. Adriamycin (NSC-123,127): A New Antibiotic with Antitumor Activity. 1969, Cancer Chemotherapy Reports, 53, 33 – 37. PMID 5772652.
- ^ a b Lomovskaya N, Otten SL, Doi-Katayama Y; ve diğerleri. (1999). "Doxorubicin overproduction in Streptomyces peucetius: cloning and characterization of the dnrU ketoreductase and dnrV genes and the doxA cytochrome P-450 hydroxylase gene". J. Bacteriol. 181 (1). ss. 305-18. (PMID) 9864344.
- ^ Arcamone F, Cassinelli G, Fantini G; ve diğerleri. (1969). "Adriamycin, 14-hydroxydaunomycin, a new antitumor antibiotic from S. peucetius var. caesius". Biotechnol. Bioeng. 11 (6). ss. 1101-10. doi:10.1002/bit.260110607. (PMID) 5365804.
- ^ Grimm A, Madduri K, Ali A, Hutchinson CR (1994). "Characterization of the Streptomyces peucetius ATCC 29050 genes encoding doxorubicin polyketide synthase". Gene. 151 (1–2). ss. 1-10. doi:10.1016/0378-1119(94)90625-4. (PMID) 7828855.
- ^ Dickens ML, Strohl WR (1996). "Isolation and characterization of a gene from Streptomyces sp. strain C5 that confers the ability to convert daunomycin to doxorubicin on Streptomyces lividans TK24". J. Bacteriol. 178 (11). ss. 3389-95. (PMID) 8655530.
- ^ Walczak RJ, Dickens ML, Priestley ND, Strohl WR (1999). "Purification, properties, and characterization of recombinant Streptomyces sp. strain C5 DoxA, a cytochrome P-450 catalyzing multiple steps in doxorubicin biosynthesis". J. Bacteriol. 181 (1). ss. 298-304. (PMID) 9864343.
- ^ Hutchinson CR, Colombo AL (1999). "Genetic engineering of doxorubicin production in Streptomyces peucetius: a review". J. Ind. Microbiol. Biotechnol. 23 (1). ss. 647-52. doi:10.1038/sj.jim.2900673. (PMID) 10455495.
- ^ Lown JW (1993). "Anthracycline and anthraquinone anticancer agents: current status and recent developments". Pharmacol. Ther. 60 (2). ss. 185-214. doi:10.1016/0163-7258(93)90006-Y. (PMID) 8022857.
- ^ Fornari, F.A.; Randolph, J.K.; Yalowich, J.C.; Ritke, M.K.; Gewirtz, D.A. Interference by Doxorubicin with DNA Unwinding in MCF-7 Breast Tumor Cells. 1994, Molecular Pharmacology, 45, 649 – 656. PMID 8183243.
- ^ Momparler, R.L.; Karon, M.; Siegel, S.E.; Avila, F. Effect of Adriamycin on DNA, RNA and Protein Synthesis in Cell-Free Systems and Intact Cells. 1976, Cancer Research, 36, 2891 – 2895. PMID 1277199. Free full text 5 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Frederick, C.A.; Williams, L.D.; Ughetto, G.; van der Marel, G.A.; van Boom, J.H.; Rich, A.; Wang, A.H. Structural Comparison of Anticancer Drug-DNA Complexes: Adriamycin and Daunomycin. 1990, Biochemistry, 29, 2538 – 2549. PMID 2334681. Crystal structure is available for download as a PDB 14 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . file.
- ^ Pigram, W.J.; Fuller, W.; Hamilton, L.D. Stereochemistry of Intercalation: Interaction of Daunomycin with DNA. 1972, Nature New Biology, 235, 17 – 19. PMID 4502404.
- ^ a b (PDF). Ortho Biotech Products, L.P. 13 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2007.
|çalışma=
dış bağlantı () - ^ Wendel H, De Stanchina E, Fridman J, Malina A, Ray S, Kogan S, Cordon-Cardo C, Pelletier J, Lowe S (2004). "Survival signalling by Akt and eIF4E in oncogenesis and cancer therapy". Nature. 428 (6980). ss. 332-7. doi:10.1038/nature02369. (PMID) 15029198.
- ^ Johansson S, Goldenberg D, Griffiths G, Wahren B, Hinkula J (2006). "Elimination of HIV-1 infection by treatment with a doxorubicin-conjugated anti-envelope antibody". AIDS. 20 (15). ss. 1911-1915. doi:10.1097/01.aids.0000247111.58961.60. (PMID) 16988511.
- ^ . 4 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2011.
- ^ "Chemocare: Doxorubicin liposomal". 2 Ocak 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ocak 2011.
- ^ Bloch, Richard. . Fighting Cancer. R. A. Bloch Cancer Foundation. 9 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2007.
- ^ (2007). How Doctors Think. Boston: Houghton Mifflin. ss. 49. ISBN .
Dış bağlantılar
- at
- Virtual Cancer Centre
- Doksorubisin içeren ilçalar 26 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Doksorubisin ya da hidroksidaunorubisin ticari adiyla Adriamisin kanser kemoterapisinde kullanilan bir ilactir Bir antrasiklin turevi antibiyotiktir dogal bir urun olan daunomisin ile yakindan iliskilidir ve diger tum antrasiklinler gibi DNA icine enterkalasyon yapar Cesitli kanserlerin tedavisinde kullanilir bunlarin arasinda cesitli karsinoma tipleri ve sayilabilir DoksorubisinKlinik verisiGebelik kategorisiAU D US Farmakokinetik veriBiyoyararlanim5 Oral MetabolizmaCYP3A4Eliminasyon yari omru12 18 5 saat lipozomlardan salindigindaBosaltimSafra ve fekalTanimlayicilarIUPAC adi 8S 10S 10 4 amino 5 hydroxy 6 methyl tetrahydro 2H pyran 2 yloxy 6 8 11 trihydroxy 8 2 hydroxyacetyl 1 methoxy 7 8 9 10 tetrahydrotetracene 5 12 dioneCAS Numarasi23214 92 8PubChem CID31703DrugBankAPRD00185ChemSpider29400CompTox Bilgi Paneli EPA DTXSID8021480ECHA Bilgi Karti100 041 344Kimyasal ve fiziksel verilerFormulC27H29NO11Mol kutlesi543 52 Ilac hidroklorur tuzu seklinde damardan verilir Marka ismi olarak Adriamycin PFS Adriamycin RDF veya Rubex olarak satilabilir Isiga duyarlidir ve isik tarafindan etkilenmemek icin genelde aluminyum torba icinde saklanir Molekul DSO nun Temel Ilaclar Listesi nde yer almaktadir TarihDoksorubisinin tarihi 1950 lerde Farmitalia adli bir Italyan arastirma sirketinin toprak mikroplarindan uretilen antikanser bilesikleri bulma girisimine dayanir 13 yuzyildan kalma bir kale olan Castel del Monte civarindan elde edilen bir toprak numunesinde yeni bir susu izole edilmis ve bu bakterinin urettigi kirmizi renkli bir antibiyotigin fare tumorleri uzerinde iyi bir etkinlige sahip oldugu bulunmustur Yaklasik ayni zamanda bir grup Fransiz arastirmaci da ayni bilesigi kesfettigi icin bu iki arastirma ekibi ona daunorubisin adini verdiler Bu ad Italya da bu maddenin kesfedildigi bolgede yasamis olan Roma oncesi bir kabile olan ile bu kimyasalin yakut renginin Fransizca kasiligi olan rubis sozcugunun birlestirilmesi ile turetilmistir 1960 larda klinik deneylere baslanmis ve ilacin akut losemi ve lenfoma tedavisinde basarili olmustur Ancak 1967 de daunorubisinin olumcul kardiyak toksisiteye neden oldugu bulunmustur Framitalia daki arastirmacilar bu bilesigin kimyasal yapisinda modifikasyonlar yaparak biyolojik etkinlikte degisiklikler elde edilebildigini kesfettiler Baska bir Streptomyces susu mutasyona ugratilmis ve bu yeni sus farkli bir kirmizi renkli antibiyotik uretmistir Bu yeni bilesik Adriyatik denizine atfen Adriamycin olarak adlandirilmis daha sonra adlandirma konvasiyonlarina uyumlu olmak icin bu ad doksorubisin olarak degistirilmistir Doksorubisin fare tumorlerinde ozellikle kati tumorlerde daunorubisinden daha iyi etki gostermistir Ayrica daha yuksek bir terapotik endeks gostermis ama kardiyotoksisitesi kalmistir Doksorubisin ve daunorubisin birlikte antrasiklinler icin prototip bilesikler olarak dusunulebilir Izleyen arastirmalar ile pek cok baska antrasiklin antibiyotikleri kesfedilmistir gunumuzde doksorubisin in 2000 den cok analogu oldugu kestirilmektedir 1991 de bunlardan 553 u ABD Milli Kanser Ensititusunun National Cancer Institute bir tarama programinda degerlendirilmistir BiyosentezDoksorubisin DXR in biyosentetik yolaginin son adiminda onun onculu prekursoru olan daunorubisin in 14 numarali karbonu hidroksile edilir Daunorubisin bir dogal urun olarak daha bol miktarda bulunur cunku cinsinin cesitli wild type suslari tarafindan uretilir Buna karsin tek bir yaban tipi olmayan tur peucetius alt turu olan cesius ATCC 27952 nin tipta daha yaygin kullanilan doksorubisin i urettigi bulunmustur Bu sus daunorubisin ureten ama DXR uretmeyen bir susun mutasyonu ile elde edilmistir Bunun ardindan ozel sartlarda veya mutasyon yoluyla diger streptomyces suslarinin da doksorubisin urettigi gosterilmistir DXR uretimi icin gerekli olan cogu gen klonlanmistir 1996 da daunorubisin i DXR ye donusturen dox A geni kesfedilmis ve karakterize edilmisir Bu genin urunu bir olan Dox A dir Dox A proteini 1999 da rekombinant bicimi uretilmis ve DXR biyosentezinin birden cok adimini daunorubisin i olusturan son adim da dahil olmak uzere katalizledigi bulunmustur Bu onemli bir kesifti cunku daunorbisin ureten suslarin hepsinde DXR uretmek icin gerekli olan genlere sahip oldugu bulunmustur Tibben daha onemli olan DXR nin eldesini iyilestirmek icin cesitli calismalar yapilmis bakterinin icine DoxA kodlayan plazmitler sokulmus ayrica DXR prekursorlerini faydasiz bilesiklere ornegin baumycin benzeri donusturen enzimler mutasyon yoluyla inaktive edilmistir Dox A yi asiri derecede ifade eden bazi uclu mutantlar DXR eldesini iki katina cikarabilmistir O tarihlerde DXR nin fiyati 1 37 million kg di ve 1999 da yillik uretim 225 kg idi Daha verimli uretim teknikleri sayesinde lipozomal olmayan formulasyon icin fiyati 1 1 milyon kg a dusurmustur DXR yari sentetik olarak daunorubisinden de uretilebilir ama bu surec ve cok sayida reaksiyon icerir bu yuzden reaksiyon eldesi dusuktur Daunorubisin fermantasyon ile uretildigi icin bakterilerin DXR yi daha etkili sekilde sentezleyebilmesi ideal olacaktir Iki doksorubisin molekulu DNA ya enterkale olmus durumda PDB 1D12 Etki mekanizmasiDoksorubisin in tam etki mekanizmasi karmasik ve hala tamamen anlasilmamis olmakla beraber enterkalasyon yoluyla DNA ile etkilestigi dusunulmektedir Doksorubisin enterkalasyon yoluyla etkilesip onun biyosentezini engelledigi bilinmektedir transkripsiyon sirasinda DNA nin acilmasini saglayan enziminin ilerlemesi engellenir Doksorubisin DNA ikilesmesi sirasinda topoizomerazin DNA yi kesmesinin ardindan meydana gelen topoizomeraz DNA kompleksini stabilize ederek DNA ikili sarmalinin tekrar birlesmesini engeller ve boylece DNA ikilesmesini durdurur Kristal yapilarinin analizinde goruldugu uzere molekulun duzlemsel kromofor kismi DNA daki iki baz cifti arasina enterkale olur onun alti uyeli sekeri DNA nin kucuk oyuguna yerlesir ve enterkalasyon yerinin iki tarafindaki baz ciftleri ile etkilesir Klinik kullanimDoksorubisin bazi losemileri Hodgkin lenfoma multipl miyelom ayrica mesane gogus mide akciger over tiroit ve diger kanseleri tedavi etmek icin kullanilir Yaygin kullanilan doksorubisin iceren arasinda AC Adriamycin cyclophosphamide TAC Taxotere CA Adriamycin Adriamycin Prednisone and FAC 5 Fluorouracil Adriamycin Cyclophosphamide sayilabilir Doxil AIDS iliskili Kaposi sarkom tedavisinde ayrica over kanseri tedavisinde kullanilir hastalik sonra ilerler veya nuksederse Deneysel tedavi Sirolimus rapamycin ve doksorubisin ile yapilan deneyleri farelerde pozitif lenfomalarin iyilestirilmesinde umit verici olmustur Doksorubisin in bir fare monoklonal antikoruna baglanmasiyla elde edilen farelerde HIV 1 enfeksiyonunu yok edebilmistir ART hala konak canlida bir miktar HIV birakmaktadir Antijen ifade etmeye devam eden T hucrelerini yok etmek icin doksorubisinli immunobilesigin ART yi tamamlayici bir tedavi olma potansiyeli vardir Liposomal formulasyonlarDoxil peglenmis polietilen glikol kapli lipozom icine kapsullenmis bir doksorubisin bicimidir ABD de Johnson amp Johnson icin Ben Venue Laboratories tarafindan imal edilir Bu ilac Kaposi sarkomunu tedavi etmek icin gelistirilmistir AIDS le iliskili olan bu hastalikta olusan lezyonlar deri agzin ici burun bogaz ve diger organlarda buyur Polietilen glikol kaplama Doxil in deride konsantre olmasini saglar Ancak bunun bir yan etkisi el ayak sendromu olarak da bilinen PPE dir Doxil verilmesinin ardindan bu ilacin ufak bir bolumu el ayasi ve ayak tabanindaki kapiler damarlardan sizabilir Bu sizmanin sonucu deride rahatsiz edici hatta aci verici derecede bir kizariklik hassasiyet ve soyulmadir Klinik denemelerde hastalara 4 hafta boyunca 50 mg m2 dozajda Doxil verilince hastalarin yaklasik yarisinda el ayak sendromu olusmustur Bu yan etkinin sikligi ayni tedavi rejiminde doksorubisin yerine Doxil verilmesine kisitlama getirir Bu yan etki olmasa Doxil substitusyonu tercihlidir cunku lipozom enkapsule doksorubisin enkapsule edilmemis doksorubisinden daha az kardiotoksiktir Doxil ayrica over kanseri ve multipl miyelom tedavisi icin ABD de FDA tarafindan onaylidir ABD disinda Doxil Caelyx olarak bilinir ve tarafindan pazarlanir Myocet peglenmemis bir lipozomal doksorubisin formulasyonudur tarafindan Avrupa da icin ABD ve Kanada da Sopherion Therapeutics icin imal edilir Myocet ile birlikte Avrupa ve Kanada da metastatik gogus kanseri tedavisinde kullanilir ama ABD de bu tedavi hala FDA onayi beklemektedir Doxil den farkli olarak Myocet lipozomunda polietilen glikol olmadigi icin el ayak sendromuna neden olmaz Bu yan etkinin bertaraf edilmesi bu ilacin doksorubisin ile birebir degistirilmesine olanak verir Doxil gibi Myocet de de kardiotoksisite olmadigi icin diger kardiotoksik kemoterapi ilaclari Herceptin gibi ile birlikte kombine tedaviler icin kullanilabilir Yan etkilerDoksorubisin in akut yan etkileri arasinda mide bulanmasi kusma ve sayilabilir Ayrica akyuvarlarda azalma ve kellik de olabilir Kumulatif doksorubisin dozu 550 mg m ye ulasinca kardiyak yan etkiler kalp yetmezligi kardiyomiyopati ve olum dramatik sekilde artar Doksorubisin kardiotoksisitesi mitokondrilerdeki oksidatif fosforilasyonda dozla orantili bir azalma ile karakterizedir Doksorubisin ve demir etkilesiminden kaynaklanan miyositlere kalp hucrelerine zarar verebilir miyofibrilar kayip ve sitoplazmada vakuol olusmasina neden olabilmektedir Ayrica bazi hastalarda el ayak sendromu meydana gelebilmektedir Bu yan etkiler ve kirmizi rengi nedeniyle doksorubisin kirmizi seytan veya kirmizi olum takma adlari ile anilir Ayrica bakinizAntrasiklinKaynakca Laginha K M Determination of Doxorubicin Levels in Whole Tumor and Tumor Nuclei in Murine Breast Cancer Tumors 26 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Clinical Cancer Research October 1 2005 Vol 11 19 Retrieved on April 19 2007 a b Doxorubicin Systemic 3 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Last updated on 1999 Retrieved on 2007 a b Weiss Raymond B The Anthracyclines Will We Ever Find a Better Doxorubicin Seminars in Oncology Vol 19 No 6 December 1992 pp 670 686 PMID 1462166 Tan C Tasaka H Kou Ping Y et al Daunomycin An Antitumor Antibiotic In the Treatment of Neoplastic Disease Clinical Evaluation with Special Reference to Childhood Leukemia 1967 Cancer 20 333 353 PMID 4290058 Arcamone F Cassinelli G Fantini G et al Adriamycin 14 hydroxydaunomycin A New Antitumor Antibiotic from S peucetius var caesius 1969 Biotechnol Bioeng 11 1101 1110 PMID 5365804 Di Marco A Gaetani M Scarpinato B Adriamycin NSC 123 127 A New Antibiotic with Antitumor Activity 1969 Cancer Chemotherapy Reports 53 33 37 PMID 5772652 a b Lomovskaya N Otten SL Doi Katayama Y ve digerleri 1999 Doxorubicin overproduction in Streptomyces peucetius cloning and characterization of the dnrU ketoreductase and dnrV genes and the doxA cytochrome P 450 hydroxylase gene J Bacteriol 181 1 ss 305 18 PMID 9864344 KB1 bakim Digerlerinin yanlis kullanimi link KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Arcamone F Cassinelli G Fantini G ve digerleri 1969 Adriamycin 14 hydroxydaunomycin a new antitumor antibiotic from S peucetius var caesius Biotechnol Bioeng 11 6 ss 1101 10 doi 10 1002 bit 260110607 PMID 5365804 KB1 bakim Digerlerinin yanlis kullanimi link KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Grimm A Madduri K Ali A Hutchinson CR 1994 Characterization of the Streptomyces peucetius ATCC 29050 genes encoding doxorubicin polyketide synthase Gene 151 1 2 ss 1 10 doi 10 1016 0378 1119 94 90625 4 PMID 7828855 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Dickens ML Strohl WR 1996 Isolation and characterization of a gene from Streptomyces sp strain C5 that confers the ability to convert daunomycin to doxorubicin on Streptomyces lividans TK24 J Bacteriol 178 11 ss 3389 95 PMID 8655530 Walczak RJ Dickens ML Priestley ND Strohl WR 1999 Purification properties and characterization of recombinant Streptomyces sp strain C5 DoxA a cytochrome P 450 catalyzing multiple steps in doxorubicin biosynthesis J Bacteriol 181 1 ss 298 304 PMID 9864343 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Hutchinson CR Colombo AL 1999 Genetic engineering of doxorubicin production in Streptomyces peucetius a review J Ind Microbiol Biotechnol 23 1 ss 647 52 doi 10 1038 sj jim 2900673 PMID 10455495 Lown JW 1993 Anthracycline and anthraquinone anticancer agents current status and recent developments Pharmacol Ther 60 2 ss 185 214 doi 10 1016 0163 7258 93 90006 Y PMID 8022857 Fornari F A Randolph J K Yalowich J C Ritke M K Gewirtz D A Interference by Doxorubicin with DNA Unwinding in MCF 7 Breast Tumor Cells 1994 Molecular Pharmacology 45 649 656 PMID 8183243 Momparler R L Karon M Siegel S E Avila F Effect of Adriamycin on DNA RNA and Protein Synthesis in Cell Free Systems and Intact Cells 1976 Cancer Research 36 2891 2895 PMID 1277199 Free full text 5 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Frederick C A Williams L D Ughetto G van der Marel G A van Boom J H Rich A Wang A H Structural Comparison of Anticancer Drug DNA Complexes Adriamycin and Daunomycin 1990 Biochemistry 29 2538 2549 PMID 2334681 Crystal structure is available for download as a PDB 14 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde file Pigram W J Fuller W Hamilton L D Stereochemistry of Intercalation Interaction of Daunomycin with DNA 1972 Nature New Biology 235 17 19 PMID 4502404 a b PDF Ortho Biotech Products L P 13 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2007 calisma dis baglanti yardim Wendel H De Stanchina E Fridman J Malina A Ray S Kogan S Cordon Cardo C Pelletier J Lowe S 2004 Survival signalling by Akt and eIF4E in oncogenesis and cancer therapy Nature 428 6980 ss 332 7 doi 10 1038 nature02369 PMID 15029198 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Johansson S Goldenberg D Griffiths G Wahren B Hinkula J 2006 Elimination of HIV 1 infection by treatment with a doxorubicin conjugated anti envelope antibody AIDS 20 15 ss 1911 1915 doi 10 1097 01 aids 0000247111 58961 60 PMID 16988511 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link 4 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2011 Chemocare Doxorubicin liposomal 2 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ocak 2011 Bloch Richard Fighting Cancer R A Bloch Cancer Foundation 9 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2007 2007 How Doctors Think Boston Houghton Mifflin ss 49 ISBN 0 618 61003 0 Dis baglantilarat Virtual Cancer Centre Doksorubisin iceren ilcalar 26 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde