Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
FAT TOM gıda kaynaklı patojenlerin büyümesi için gerekli altı elverişli koşulu tanımlamak için gıda hizmet sektöründe kullanılan anımsatıcı bir işarettir. Gıda, asitlik, zaman, sıcaklık, nem ve oksijen kelimelerinden oluşturulmuş bir akronimdir (food, acidity, time, temperature, oxygen ve moisture).
 | |
| Terimler | |
|---|---|
| Gıda kaynaklı hastalıklar | |
| HACCP | |
| HARPC | |
| Kritik kontrol noktası | |
| Kritik faktörler | |
| FAT TOM | |
| pH | |
| Su aktivitesi (aw) | |
| Önlemler | |
| El yıkama | |
| Pastörizasyon | |
| Pişirme/Kaynatma | |
| Bakteriyel etkenler | |
| Clostridium botulinum | |
| Escherichia coli | |
| Salmonella | |
| Listeria | |
| Vibrio cholerae | |
| Viral etkenler | |
| Hepatit A virüsü | |
| Rotavirus | |
| Norovirus | |
| Parazitik etkenler | |
| Entamoeba histolytica | |
| Cryptosporidiosis | |
| Giardia | |
| Trişinoz | |
| Toksoplazma gondii | |
| Echinococcus spp. | |
Koşullar
Gıdalarda patojenlerin çoğalması için gereken altı koşulun aralıkları şöyledir:
| (F) | Gıda | Mikroorganizmaların çoğalmaları için ortamda besin maddesi bulunmalıdır. Et, süt, yumurta ve balık gibi proteinden zengin gıdalar çok daha duyarlıdır. |
| (A) | Asitlik | Gıda kaynaklı patojenler 4.6-7.5 gibi hafif asitlik pH'ya ihtiyaç duyarlar, pH 6.6-7.5 arasındaki koşullarda gelişim gösterebilirler. FDA asitli/asitlendirilmiş gıdalarda pH'nın 4.5 ya da daha altında olmasını istemiştir. |
| (T) | Zaman | Gıdalar ısıtma ve soğutma uygulaması ile 2 ila 4 saat içinde "tehlike bölgesinden" çıkarılmalılardır. Birçok rehberde 2 saat denmesine rağmen 4 saate kadar güvenli olduğunu söyleyenler de vardır. |
| (T) | Sıcaklık | Gıda kaynaklı patojenler 41 ila 140 °F (5 to 60 °C) arasında çoğalırlar, sıcaklık tehlike bölgesi adı verilen bir dizi aralık vardır (TDZ). 70 ila 104 °F (21 to 40 °C) arasında çok iyi gelişim gösterirler. |
| (O) | Oksijen | Gıda kaynaklı patojenlerin hemen hemen tamamı aerobiktir, çoğalmak için oksijene gereksinim duyarlar. Botulismusa neden olan Clostridium botulinum gibi bazı patojenler ise anaebobiktir. |
| (M) | Nem | Su gıda kaynaklı patojenlerin büyümesi için elzemdir, su aktivitesi(aw) kullanılabilir suyun ölçüsüdür ve 0'dan 1'e doğru bir yelpazededeir. Gıda kaynaklı patojenler 0.95 ila 1.0 arası aw değerlerinde çok iyi gelişim gösterirler. FDA'nın konserveler için yaptığı düzenlemede aw değerinin 0.85 ya da daha aşağıda olması istenmiştir. |
Kaynakça
Ayrıca bakınız
 | Gıda bilimi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
FAT TOM gida kaynakli patojenlerin buyumesi icin gerekli alti elverisli kosulu tanimlamak icin gida hizmet sektorunde kullanilan animsatici bir isarettir Gida asitlik zaman sicaklik nem ve oksijen kelimelerinden olusturulmus bir akronimdir food acidity time temperature oxygen ve moisture Gida guvenligiTerimlerGida kaynakli hastaliklarHACCPHARPCKritik kontrol noktasiKritik faktorlerFAT TOMpHSu aktivitesi aw OnlemlerEl yikamaPastorizasyonPisirme KaynatmaBakteriyel etkenlerClostridium botulinumEscherichia coliSalmonellaListeriaVibrio choleraeViral etkenlerHepatit A virusuRotavirusNorovirusParazitik etkenlerEntamoeba histolyticaCryptosporidiosisGiardiaTrisinozToksoplazma gondiiEchinococcus spp gtdKosullarGidalarda patojenlerin cogalmasi icin gereken alti kosulun araliklari soyledir F Gida Mikroorganizmalarin cogalmalari icin ortamda besin maddesi bulunmalidir Et sut yumurta ve balik gibi proteinden zengin gidalar cok daha duyarlidir A Asitlik Gida kaynakli patojenler 4 6 7 5 gibi hafif asitlik pH ya ihtiyac duyarlar pH 6 6 7 5 arasindaki kosullarda gelisim gosterebilirler FDA asitli asitlendirilmis gidalarda pH nin 4 5 ya da daha altinda olmasini istemistir T Zaman Gidalar isitma ve sogutma uygulamasi ile 2 ila 4 saat icinde tehlike bolgesinden cikarilmalilardir Bircok rehberde 2 saat denmesine ragmen 4 saate kadar guvenli oldugunu soyleyenler de vardir T Sicaklik Gida kaynakli patojenler 41 ila 140 F 5 to 60 C arasinda cogalirlar sicaklik tehlike bolgesi adi verilen bir dizi aralik vardir TDZ 70 ila 104 F 21 to 40 C arasinda cok iyi gelisim gosterirler O Oksijen Gida kaynakli patojenlerin hemen hemen tamami aerobiktir cogalmak icin oksijene gereksinim duyarlar Botulismusa neden olan Clostridium botulinum gibi bazi patojenler ise anaebobiktir M Nem Su gida kaynakli patojenlerin buyumesi icin elzemdir su aktivitesi aw kullanilabilir suyun olcusudur ve 0 dan 1 e dogru bir yelpazededeir Gida kaynakli patojenler 0 95 ila 1 0 arasi aw degerlerinde cok iyi gelisim gosterirler FDA nin konserveler icin yaptigi duzenlemede aw degerinin 0 85 ya da daha asagida olmasi istenmistir Kaynakca Servsafe Essentials Fifth Edition 2008 s 27 ISBN 978 1 58280 224 4 University Extension school 12 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2016 US Department of Agriculture 5 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ekim 2015 Ayrica bakinizHACCPGida bilimi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz