Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gıda güvenliği gıda kaynaklı hastalıkları engelleyerek, gıdaların işlenmesi ve depolanmasını ele alan bilimsel bir disiplin. Bu potansiyel olarak ciddi sağlık tehlikelerini önlemek için takip edilmesi gereken bir dizi rutinleri içerir. Gıda güvenliği tüketicilerin zarar görmelerini engelleme açısından gıda savunması ile örtüşmektedir. Endüstri ve pazar; pazar ve tüketici arasındaki hattın güvenliği de buna dahildir.
 | |
| Terimler | |
|---|---|
| Gıda kaynaklı hastalıklar | |
| HACCP | |
| HARPC | |
| Kritik kontrol noktası | |
| Kritik faktörler | |
| FAT TOM | |
| pH | |
| Su aktivitesi (aw) | |
| Önlemler | |
| El yıkama | |
| Pastörizasyon | |
| Pişirme/Kaynatma | |
| Bakteriyel etkenler | |
| Clostridium botulinum | |
| Escherichia coli | |
| Salmonella | |
| Listeria | |
| Vibrio cholerae | |
| Viral etkenler | |
| Hepatit A virüsü | |
| Rotavirus | |
| Norovirus | |
| Parazitik etkenler | |
| Entamoeba histolytica | |
| Cryptosporidiosis | |
| Giardia | |
| Trişinoz | |
| Toksoplazma gondii | |
| Echinococcus spp. | |
Gıdalar, bakterilerin üremelerine imkân vererek gıda zehirlenmelerine yol açabilirler ve insandan insana hastalık bulaşmasına neden olabilirler. Gelişmekte olan ülkelerde ana sorun, gıdaların yeterince yıkanmamalarıdır. Gelişmiş ülkelerde gıda hazırlanması ile ilgili gelişmiş karmaşık prosedürler vardır. Teorik olarak, gıda zehirlenmeleri %100 oranında önlenebilir. DSÖ'ye göre gıda hijyeninin beş temel prensibi vardır, bunlar:
- Yiyecekleri insanlar, hayvanlar ve parazitlerin neden olduğu kirlilikten korumak.
- Pişirilmiş gıdalardaki kirliliği önlemek için, çiğ ve pişmiş gıdaların birbirine temasını engellemek.
- Patojenleri yok etmek için, gıdaları uygun sıcaklıkta ve uygun sürede pişirmek.
- Gıdaları uygun sıcaklıkta saklamak.
- Ham maddeleri ve suyu korumak
ISO 22000
ISO 22000 ISO'nun gıda güvenliği ile ilgili bir standardıdır. Bu ISO 9000 standardının genel bir türevidir. ISO 22000: interaktif iletişim, sistem yönetimi, önkoşul programları ve HACCP prensiplerini kapsayan uluslararası standartlarda bir gıda güvenliği yönetim sisteminin şartlarını belirler.
Oran
2003 Dünya Sağlık Örgütü (WHO) raporunda, Avrupa Bölgesinde bildirilen gıda zehirlenmelerinin yaklaşık %30'u özel evlerde meydana geldiği yazmaktadır.WHO ve CDC'ye göre, sadece ABD'de yıllık, 76 milyon gıda kaynaklı hastalık vakası meydana geliyor, bu vakalardan 325,000'u hastaneye yatış nedeni olmaktayken 5,000 adedi ölümle sonuçlanmaktadır.
Düzenleyici kurumlar
WHO ve FAO
2003'te, WHO ve FAO gıda güvenliği için bir kılavuz olarak Codex Alimentarius'u (gıda kodeksi) yayınladı.
İmalat kontrolü
HACCP kuralları
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Tüketici etiketlemesi
Birleşik Krallık
Birleşik Krallıkta ürünlerin iki etiketi vardır, bu etiketlerin birinde ürünün bozulma belirtileri yer alırken, diğerinde ise bozulduktan sonra alındığında meydana gelebilecek sağlık sorunları yer alır.
Son tüketim tarihi, gıdanın kokusunun, tadının ve dokusunun kaybolmaya başladığı tarihi belirtir ancak makul şartlarda depolanmış ve son tüketim tarihi geçmiş her ürün önemli sağlık sorunlarına yol açmayabilir. Paketi açılan bir ürün, paket üzerindeki son tüketim tarihinden daha önce bozulabilir, bunun nedeni ürünün havayla teması ve paketleme vasıtasıyla ürünün korunmasının sona ermesi olabilir. Aynı ürünün paketleme koşullarına göre son kullanma tarihi değişkenlik gösterebilmektedir.
Birleşik Devletler
Son kullanma tarihleri nedeniyle geri çekilmesi gerekebilen bebek mamaları ve çocuk gıdaları hariç, Federal yasa son kullanma tarihleri gerektirmez. Diğer tüm gıdalar için, bazı eyaletlerde süt ürünleri hariç, tazelik tarihini belirlemek tamamen üreticilere bağlıdır. Tüketici talebine yanıt olarak, bozulabilir gıdalar tipik olarak satış tarihine göre etiketlenirler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Shiklomanov, I. A. (2000).
- ^ "Prevention of foodborne disease: Five keys to safer food" 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ .
- ^ "Food safety and foodborne illness" 27 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ "Codex Alimentarius and Food Hygiene"[] (PDF).
- ^ "Expiration, Use-by, and Sell-by Dates, Part 1: Expiration dating is not federally required on all products" 2 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ "Expiration, Use-by, and Sell-by Dates, Part 2: Deciphering food expiration codes can be tricky" 18 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
Daha fazlasını okumak için
- Satin, Morton (2008). Food alert!: the ultimate sourcebook for food safety (2 ed.). New York, NY: Facts On File. ISBN 9780816069682.
- Clute, Mark (October 2008). Food Industry Quality Control Systems. [CRC Press]. ISBN 978-0-8493-8028-0.
- Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety, ISSN: 1541-4337 (electronic) 1541–4337 (paper), Blackwell Publishing
- Food Control, ISSN: 0956-7135, Elsevier
- Food and Chemical Toxicology, ISSN: 0278-6915, Elsevier
- Food Policy, ISSN: 0306-9192, Elsevier
- Journal of Food Protection, ISSN 0362-028X, International Association for Food Protection
- Journal of Food Safety, ISSN: 1745-4565 (electronic) ISSN: 0149-6085 (paper), Blackwell Publishing
- Journal of Foodservice, ISSN: 1745-4506 (electronic) ISSN: 1748-0140 (paper), Blackwell Publishing
- Sensing and Instrumentation for Food Quality and Safety, ISSN: 1932-9954 (electronic) ISSN: 1932-7587 (paper), Springer
- Internet Journal of Food Safety, ISSN: 1930-0670, International Association for Food Safety/Quality
Dış bağlantılar
- U.S. Food Safety and Inspection Service (FSIS)16 Nisan 2002 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Safer Food Better Business – practical food safety for small caterers and retailers 16 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . developed by the UK Food Standards Agency
- Korea Food & Drug Administration (KFDA)[]
- Health-EU Portal 21 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Food Safety MSc programme[]
- Food Safety Discussion Forum 18 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gida guvenligi gida kaynakli hastaliklari engelleyerek gidalarin islenmesi ve depolanmasini ele alan bilimsel bir disiplin Bu potansiyel olarak ciddi saglik tehlikelerini onlemek icin takip edilmesi gereken bir dizi rutinleri icerir Gida guvenligi tuketicilerin zarar gormelerini engelleme acisindan gida savunmasi ile ortusmektedir Endustri ve pazar pazar ve tuketici arasindaki hattin guvenligi de buna dahildir Gida guvenligiTerimlerGida kaynakli hastaliklarHACCPHARPCKritik kontrol noktasiKritik faktorlerFAT TOMpHSu aktivitesi aw OnlemlerEl yikamaPastorizasyonPisirme KaynatmaBakteriyel etkenlerClostridium botulinumEscherichia coliSalmonellaListeriaVibrio choleraeViral etkenlerHepatit A virusuRotavirusNorovirusParazitik etkenlerEntamoeba histolyticaCryptosporidiosisGiardiaTrisinozToksoplazma gondiiEchinococcus spp gtd Gidalar bakterilerin uremelerine imkan vererek gida zehirlenmelerine yol acabilirler ve insandan insana hastalik bulasmasina neden olabilirler Gelismekte olan ulkelerde ana sorun gidalarin yeterince yikanmamalaridir Gelismis ulkelerde gida hazirlanmasi ile ilgili gelismis karmasik prosedurler vardir Teorik olarak gida zehirlenmeleri 100 oraninda onlenebilir DSO ye gore gida hijyeninin bes temel prensibi vardir bunlar Yiyecekleri insanlar hayvanlar ve parazitlerin neden oldugu kirlilikten korumak Pisirilmis gidalardaki kirliligi onlemek icin cig ve pismis gidalarin birbirine temasini engellemek Patojenleri yok etmek icin gidalari uygun sicaklikta ve uygun surede pisirmek Gidalari uygun sicaklikta saklamak Ham maddeleri ve suyu korumakISO 22000ISO 22000 ISO nun gida guvenligi ile ilgili bir standardidir Bu ISO 9000 standardinin genel bir turevidir ISO 22000 interaktif iletisim sistem yonetimi onkosul programlari ve HACCP prensiplerini kapsayan uluslararasi standartlarda bir gida guvenligi yonetim sisteminin sartlarini belirler Oran2003 Dunya Saglik Orgutu WHO raporunda Avrupa Bolgesinde bildirilen gida zehirlenmelerinin yaklasik 30 u ozel evlerde meydana geldigi yazmaktadir WHO ve CDC ye gore sadece ABD de yillik 76 milyon gida kaynakli hastalik vakasi meydana geliyor bu vakalardan 325 000 u hastaneye yatis nedeni olmaktayken 5 000 adedi olumle sonuclanmaktadir Duzenleyici kurumlarWHO ve FAO 2003 te WHO ve FAO gida guvenligi icin bir kilavuz olarak Codex Alimentarius u gida kodeksi yayinladi Imalat kontroluHACCP kurallari Bu alt basligin gelistirilmesi gerekiyor Tuketici etiketlemesiBirlesik Krallik Birlesik Krallikta urunlerin iki etiketi vardir bu etiketlerin birinde urunun bozulma belirtileri yer alirken digerinde ise bozulduktan sonra alindiginda meydana gelebilecek saglik sorunlari yer alir Son tuketim tarihi gidanin kokusunun tadinin ve dokusunun kaybolmaya basladigi tarihi belirtir ancak makul sartlarda depolanmis ve son tuketim tarihi gecmis her urun onemli saglik sorunlarina yol acmayabilir Paketi acilan bir urun paket uzerindeki son tuketim tarihinden daha once bozulabilir bunun nedeni urunun havayla temasi ve paketleme vasitasiyla urunun korunmasinin sona ermesi olabilir Ayni urunun paketleme kosullarina gore son kullanma tarihi degiskenlik gosterebilmektedir Birlesik Devletler Son kullanma tarihleri nedeniyle geri cekilmesi gerekebilen bebek mamalari ve cocuk gidalari haric Federal yasa son kullanma tarihleri gerektirmez Diger tum gidalar icin bazi eyaletlerde sut urunleri haric tazelik tarihini belirlemek tamamen ureticilere baglidir Tuketici talebine yanit olarak bozulabilir gidalar tipik olarak satis tarihine gore etiketlenirler Ayrica bakinizGuvenilir gidalar Ulusal Gida Kompozisyon Portali Gida zehirlenmesi El yikama Cin Halk Cumhuriyeti nde gida guvenligiKaynakca Shiklomanov I A 2000 Prevention of foodborne disease Five keys to safer food 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Food safety and foodborne illness 27 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Codex Alimentarius and Food Hygiene olu kirik baglanti PDF Expiration Use by and Sell by Dates Part 1 Expiration dating is not federally required on all products 2 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Expiration Use by and Sell by Dates Part 2 Deciphering food expiration codes can be tricky 18 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Daha fazlasini okumak icinSatin Morton 2008 Food alert the ultimate sourcebook for food safety 2 ed New York NY Facts On File ISBN 9780816069682 Clute Mark October 2008 Food Industry Quality Control Systems CRC Press ISBN 978 0 8493 8028 0 Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety ISSN 1541 4337 electronic 1541 4337 paper Blackwell Publishing Food Control ISSN 0956 7135 Elsevier Food and Chemical Toxicology ISSN 0278 6915 Elsevier Food Policy ISSN 0306 9192 Elsevier Journal of Food Protection ISSN 0362 028X International Association for Food Protection Journal of Food Safety ISSN 1745 4565 electronic ISSN 0149 6085 paper Blackwell Publishing Journal of Foodservice ISSN 1745 4506 electronic ISSN 1748 0140 paper Blackwell Publishing Sensing and Instrumentation for Food Quality and Safety ISSN 1932 9954 electronic ISSN 1932 7587 paper Springer Internet Journal of Food Safety ISSN 1930 0670 International Association for Food Safety QualityDis baglantilarU S Food Safety and Inspection Service FSIS 16 Nisan 2002 tarihinde Wayback Machine sitesinde Safer Food Better Business practical food safety for small caterers and retailers 16 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde developed by the UK Food Standards Agency Korea Food amp Drug Administration KFDA olu kirik baglanti Health EU Portal 21 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Food Safety MSc programme olu kirik baglanti Food Safety Discussion Forum 18 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde