Bu maddenin içeriğinin Türkçeleştirilmesi veya doğrultusunda düzeltilmesi gerekmektedir. Bu maddedeki yazım ve noktalama yanlışları ya da anlatım bozuklukları giderilmelidir. (Yabancı sözcükler yerine Türkçe karşılıklarının kullanılması, karakter hatalarının düzeltilmesi, dilbilgisi hatalarının düzeltilmesi vs.) Düzenleme yapıldıktan sonra bu şablon kaldırılmalıdır. |
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır.Şubat 2021) () ( |
Erken Dryas Devri, (yaklaşık 12.900 ila 11.700 yıl), son Buzul Maksimumunun (LGM) 20.000 BP civarında geri çekilmeye başlamasından sonra kademeli iklim ısınmasını geçici olarak tersine çeviren geç buzullar arası dönemden sonra buzul koşullarına geri dönmesidir. Bir gösterge cinsi olan Alp-tundra kır çiçeği 'nın adını almıştır. Yaprakları bazen İskandinavya'nın göl çökelleri gibi geç buzul ve genellikle mineralojenik zengin çökellerde bol miktarda bulunur.
Kuzey Yarımkürenin çoğunda sıcaklıkta keskin bir düşüşün fiziksel kanıtı jeolojik araştırmalarla keşfedilmiştir. Bu sıcaklık değişimi, yer bilimlerinin pleistosen dönemi olarak adlandırılır ve mevcut daha sıcak Holosen döneminden hemen önce meydana gelmektedir. Arkeolojide, bu zaman dilimi birçok alanda üst paleolitiğin son aşamaları ile çakışmaktadır.
Erken Dryas Devri, şiddetli LGM'den bu yana, yaklaşık 27.000 ila 24.000 yıllık BP'den bu yana Dünya'nın ikliminin kademeli olarak ısınmasına yönelik birkaç kesintinin en yenisi ve en uzunuydu. Değişim nispeten aniydi, onlarca yıl içinde gerçekleşti ve Grönland'da sıcaklıkların 4 ila 10 °C (7,2 ila 18 °F) düşmesine ve ılıman Kuzey Yarımküre'nin çoğunda buzulların ve daha kuru koşulların ilerlemesine neden oldu. Sıcak suyu ekvator kuşağından Kuzey Kutbu'na taşıyan Atlantik meridyen devrilme sirkülasyonunun gücündeki bir düşüşten kaynaklandığı ve bunun da Kuzey Amerika'dan Atlantik'e. gelen taze, soğuk su akışından kaynaklandığı düşünülüyor.
Genç Dryas bir iklim değişikliği dönemiydi, ancak etkileri karmaşık ve değişkendi. Güney yarımkürede ve Güneydoğu Kuzey Amerika gibi Kuzey Yarımkürenin bazı bölgelerinde hafif bir ısınma meydana geldi.
Genel açıklama ve bağlam
LGM aralığının sonunda belirgin bir soğuk dönemin varlığı uzun zamandır bilinmektedir. Danimarka'daki allerød kil çukurunda olduğu gibi İsveç ve Danimarka'da ki bataklık ve göl alanlarının paleobotanik ve litostratigrafik çalışmaları, ilk olarak genç Dryas'ı tanıdı ve tanımladı.
Genç Dryas, son 16.000 yılda meydana gelen tipik olarak ani iklim değişikliklerinden kaynaklanan üç stadialın en genç ve en uzunudur. Kuzey Avrupa iklim evrelerinin Blytt–Sernander sınıflandırmasının bir parçası olarak, "genç" öneki, bu orijinal "Dryas" döneminin daha sıcak bir aşamadan önce geldiğini kabul eder.-Allerød salınımı da eski Dryas, yaklaşık 14.000 takvim yılıdır. Bu güvenli bir şekilde tarihlendirilmemiştir ve tahminler 400 yıl arasında değişmektedir ancak genellikle yaklaşık 200 yıl sürdüğü kabul edilmektedir. Kuzey İskoçya'da, buzullar genç Dryas'tan daha kalın ve daha geniştir. Eski Dryas, sırayla, başka bir sıcak aşamadan önce gelmiştir.-Bølling salınımı, onu genellikle en eski Dryas olarak bilinen üçüncü ve hatta daha eski bir stadialdan ayırdı. En eski Dryas, genç Dryas'tan yaklaşık 1.770 yıl önce meydana geldi ve yaklaşık 400 yıl sürdü. Grönland'dan GİSP2 buz çekirdeğine göre, en eski Dryas yaklaşık 15.070 ve 14.670 Takvim yılı BP arasında meydana geldi.
İrlanda'da, genç Dryas Nahanagan dönemi olarak da bilinmekteydi ve İngiltere'de Loch Lomond Stadiali olarak adlandırıldı.
Grönland Zirvesi buz çekirdeği kronolojisinde, genç Dryas Grönland Stadial 1'e (GS-1) karşılık gelir. Önceki Allerød sıcak dönemi (ınterstadial) üç olaya ayrılır: Grönland Interstadial-1C ila 1a (GI-1C ila GI-1a).
Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir.Ocak 2021) () ( |
Ani iklim değişikliği
Beri polen diyagramları polen analitik teknikleri geliştirme ve giderek büyüyen bir dizi 1916' da ve başladıktan sonra, palinologlar Genç Dryas olan daha sıcak bir iklim bitki örtüsü buldular. Genellikle soğuk bir iklim, sık sık Dryas octopetala bulunan buzul bitki bir miras olarak değiştirilmiştir. Avrupa'nın büyük bölümünde bitkisel değişiklik ve farklı bir dönem olduğu sonucuna varmışlardır. Bitki örtüsündeki ani değişim, tipik olarak, kuzeye hızla yayılan orman bitki örtüsü için elverişsiz olan (yıllık) sıcaklıktaki ani bir düşüşün bir etkisi olarak yorumlanır. Soğutma sadece soğuğa dayanıklı, ışık gerektiren bitkilerin ve ilgili bozkır faunasının genişlemesini desteklemekle kalmadı, aynı zamanda İskandinavya'da bölgesel buzul ilerlemelerine ve bölgesel kar hattının düşmesine de yol açtı.
Kuzey Yarımkürenin daha yüksek Enlemlerinde genç Dryas başlangıcında buzul koşullarına değişim, 12.900 ve 11.500 yılı BP arasında, oldukça ani olduğu iddia edilmiştir. Önceki eski Dryas ınterstadial'ın ısınmasıyla keskin bir tezat oluşturmaktadır. Sonunun on yıl kadar bir süre içinde gerçekleştiği sonucuna varılmıştır ancak başlangıç daha da hızlı olabilir.Grönland buz çekirdeği GİSP2'DEN termal olarak fraksiyone edilmiş azot ve argon izotop verileri, zirvesinin genç Dryas sırasında bugünden yaklaşık 15 °C (27 °F) daha soğuk olduğunu göstermektedir.
Büyük Britanya'da, böcek fosili kanıtları, yıllık ortalama sıcaklığın -5 °C'ye (23 °F) düştüğünü ve ova bölgelerinde periglacial koşulların hakim olduğunu ve yayla bölgelerinde buz tarlaları ve buzulların oluştuğunu göstermektedir. Dönemin büyüklüğü, kapsamı veya ani iklim değişikliğinin hızından hiçbir şey sona ermesinden bu yana yaşanmamıştır.
Daha genç, daha yaşlı ve daha eski Dryaslara ek olarak, hem Bølling salınımı hem de allerød salınımı ınterstadials'ta, daha genç Dryaslara benzer şekilde, asırlık bir soğuk iklim dönemi meydana gelmiştir. Bølling salınımı içinde meydana gelen soğuk dönem, bølling içi soğuk dönem olarak bilinir ve Allerød salınımı içinde meydana gelen soğuk dönem, allerød içi soğuk dönem olarak bilinir. Her iki soğuk dönem de eski Dryas ile süre ve yoğunluk bakımından karşılaştırılabilir aniden başlar ve sona erebilmektedir. Soğuk dönemler, Grönland buz çekirdeklerinden, Avrupa göl sedimentlerinden, Atlantik Okyanusu sedimentlerinden ve Cariaco Havzası, Venezuela'dan paleoklimatik kayıtlarda sıralı ve göreceli büyüklükte kabul edilmiştir.
Eski Buzul dönemlerinin uçlarından (sonlar olarak adlandırılır) daha yaşlı genç Dryas benzeri olayların örnekleri bildirilmiştir. Göl ve deniz çökellerinde bulunan sıcaklığa duyarlı lipitler, uzun zincirli alkenonlar, geçmiş kıtasal iklimlerin kantitatif rekonstrüksiyonu için güçlü bir paleotermometre olarak kabul edilir. Alkenon paleotermometrelerin eski buzul uçlarının yüksek çözünürlüklü paleotemperature rekonstrüksiyonlarına uygulanması, çok benzer, daha genç Dryas benzeri paleoklimatik salınımların II ve IV Sonlandırmaları sırasında meydana geldiğini bulmuştur. Eğer öyleyse genç Dryas, çoğu zaman olduğu gibi boyut, kapsam ve hız açısından benzersiz bir paleoklimatik olay değildir. Ayrıca, paleoklimatologlar ve kuaterner jeologlar, Çin δ18'de iyi ifade edilen genç Dryas olayları olarak nitelendirdikleri şeyi bulduklarını bildirdiler.
Çin'in Hubei Eyaleti, Shennongjia bölgesindeki yüksek irtifa mağaralarından dikitlerde sonlandırma III kayıtlarını bulmuşlardır. Buz çekirdeklerinden, derin deniz çökellerinden, mağaralardan, kıtasal paleobotanik verilerden ve loesslerden elde edilen çeşitli paleoklimatik kayıtlar, son dört buzul döneminin sona ermesi sırasında daha genç Dryas olaylarıyla tutarlı olan benzer ani iklim olaylarını göstermektedir (bkz.Dansgaard-Oeschger olayı). Daha genç Dryas olaylarının buzul dönemlerinin sonunda meydana gelen deglasyonların içsel bir özelliği olabileceğini savunuyorlar.
Zamanlama
Grönland buz çekirdeklerinden kararlı izotopların analizi, genç Dryas başlangıcı ve sonu için tahminler sağlar. Grönland buz tabakası Projesi-2 ve Grönland Icecore projesinin bir parçası olarak Grönland Zirvesi buz çekirdeklerinin analizi, genç Dryas 12.800 buz (takvim) yıl BP hakkında başladığını tahmin etti. Danışılan spesifik buz çekirdeği analizine bağlı olarak, genç Dryas 1,150–1,300 yıl sürdüğü tahmin edilmektedir. gısp2 buz çekirdeğinden oksijen izotoplarının ölçümleri, genç Dryas'ın sona ermesinin, her biri beş yıl süren üç ayrı adımda sadece 40 ila 50 yıl içinde gerçekleştiğini göstermektedir. Toz konsantrasyonu ve kar birikimi gibi diğer proxy verileri, sadece birkaç yıl içinde yaklaşık 7 °C (13 °F) ısınma gerektiren daha hızlı bir geçiş önermektedir. Grönland'da toplam ısınma 10 ± 4 °C (18 ± 7 °F) idi.
Genç Dryas'ın sonu yaklaşık 11.550 yıl öncesine dayanıyor ve 10.000 BP'DE (kalibre edilmemiş radyokarbon yılı), çoğunlukla tutarlı sonuçlarla çeşitli yöntemlerle bir "radyokarbon platosu" meydana geliyor:
Yıllar önce | Yer |
---|---|
11500 ± 50 | Kavrama buz çekirdeği, Grönland |
11530 + 40-60 | Krakenes Gölü, Batı Norveç |
11570 | Cariaco Havzası çekirdeği, Venezuela |
11570 | Alman meşe ve çam dendrokronolojisi |
11640 | Gisp2 buz çekirdeği, Grönland |
Uluslararası Stratigrafi Komisyonu, Grönland sahnesinin başlangıcını ve 2000'den 11.700 yıl önce genç Dryas'ın sonunu örtük olarak koydu.
Genç Dryas'ın başlangıcının Kuzey Atlantik bölgesi boyunca senkronize olduğu düşünülse de, son araştırmalar genç Dryas'ın başlangıcının orada bile zaman içinde transgresif olabileceği sonucuna varılmıştır. Lamine varve dizilerinin incelenmesinden sonra, Muschitiello ve Wohlfarth, genç Dryasların başlangıcını tanımlayan çevresel değişikliklerin, enlemlere göre ortaya çıkma zamanlarında diakron olduğunu bulmuşlardır. Değişikliklere göre, genç Dryas, 12.900–13.100 yıl önce 56-54°n enleminde meydana geldi. Daha kuzeyde, değişikliklerin yaklaşık 12.600-12.750 yıl önce meydana geldiğini bulmuşlardır.
Japonya'nın Suigetsu Gölü'ndeki varved çökellerinin ve Asya'dan gelen diğer paleoenvironmental kayıtların analizlerine göre, Asya ile Kuzey Atlantik arasındaki genç Dryas'ın başlangıcında ve sonunda önemli bir gecikme meydana geldi. Örneğin, Japonya'daki Suigetsu Gölü'ndeki tortu çekirdeklerinin paleoenvironmental analizi, Kuzey Atlantik bölgesinde yaklaşık 12.900 Takvim yılı yerine, 12.300 ila 11.250 varve (takvim) yıl BP arasında 2-4 °C'lik genç Dryas sıcaklık düşüşünün bulunulması.
Buna karşılık, radyokarbon sinyalinin 11.000 radyokarbon yıllık görünür radyokarbon tarihlerinden 10.700–10.600 radyokarbon yıl BP radyokarbon tarihlerine ani kayması, Avrupa'daki karasal makrofosiller ve ağaç halkalarında 50 yıllık bir süre boyunca aynı anda suigetsu Gölü'nün varved çökellerinde meydana geldi. Bununla birlikte, radyokarbon sinyalindeki aynı kayma, Suigetsu Gölü'ndeki genç Dryas'ın birkaç yüz yıl önce başlamasından önce gelir. Çinlilerden gelen verilerin yorumlanması, genç Dryas Doğu Asya'nın Kuzey Atlantik'ten daha genç Dryas soğutmasının en az 200 ila 300 yıl geride kaldığını doğrulamaktadır. Verilerin yorumlanması daha belirsiz olsa da, genç Dryas'ın sonu ve Holosen ısınmasının başlangıcı muhtemelen Japonya'da ve Doğu Asya'nın diğer bölgelerinde de benzer şekilde ertelendi.
Benzer şekilde, Filipinler'in Palawan kentindeki Puerto Princesa yeraltı Nehri Milli Parkı'ndaki bir mağaradan büyüyen bir dikitin analizi ve genç Dryas'ın başlangıcının da orada geciktiğini buldular. Dikitte kaydedilen Proxy verileri, genç Dryas kuraklık koşullarının bölgedeki tam kapsamlarına ulaşması için 550 yıldan daha fazlasına ihtiyaç duyulduğunu ve sona erdikten sonra yaklaşık 450 takvim yılının genç öncesi Dryas seviyelerine geri döneceğini göstermektedir.
Küresel etkiler
Batı Avrupa ve Grönland'da, genç Dryas iyi tanımlanmış senkron serin bir dönemdir. Bununla birlikte, tropik Kuzey Atlantik'teki soğutma, birkaç yüz yıl öncesine dayanabilir. Güney Amerika, daha az tanımlanmış bir başlangıçtır ancak keskin bir sonlanma gösterir. Antarktika Soğuğunun tersine çevrilmesi, genç Dryas'tan bin yıl önce başlamış gibi görünmektedir. Fakat iyi tanımlanmış bir başlangıç ya da bitiş yoktur. Peter Huybers, Antarktika, Yeni Zelanda ve Okyanusya'nın bazı bölgelerinde genç Dryas yokluğunda adil bir güven olduğunu savundu. Genç Dryas için tropikal muadili zamanlaması, Deglaciation iklim ters (DCR), düşük enlem buz çekirdek kayıtları genellikle bağımsız eksikliği olarak kurmak zordur. Escort Aralık üzerindedir. Bunun bir örneği, DCR'NİN zamanlamasının GİSP2 buz çekirdeği kaydının (orta Grönland) sabitlendiği Sajama buz çekirdeği (Bolivya) ' dır. Bununla birlikte, DCR sırasında orta Andes'teki iklim değişikliği önemlidir ve çok daha nemli ve muhtemelen daha soğuk koşullara geçiş ile karakterize edildi. Değişikliklerin büyüklüğü ve ani olması, düşük enlem ikliminin YD/DCR sırasında pasif olarak yanıt vermediğini göstermektedir.
Genç Dryas etkileri Kuzey Amerika boyunca değişen yoğunlukta idi. Batı Kuzey Amerika'da, etkileri Avrupa veya kuzeydoğu Kuzey Amerika'dan daha az yoğundu; bununla birlikte, buzul yeniden ilerlemesinin kanıtı olarak Pasifik kuzeybatısında daha genç Dryas soğutmasının meydana geldiğini göstermektedir. Oregon Mağaraları Ulusal Anıtı ve Güney Oregon Klamath Dağları'ndaki koruma alanından gelen mağaralar, genç Dryas için modern iklim soğutmasının kanıtlarını verir.
Diğer özellikler şunlardır:
- İskandinavya'daki ormanın buzul tundra ile değiştirilmesi (Dryas octopetala bitkisinin habitatı)
- Dünya çapında dağ sıralarında buzullaşma veya artan kar oranı
- Kuzey Avrupa'da solifluction tabakalarının ve loess yataklarının oluşumu
- Asya'daki çöllerden kaynaklanan atmosferde daha fazla toz
- Levant'taki natufian hunter-toplayıcı kalıcı yerleşimleri için kanıtların azalması, daha hareketli bir yaşam tarzına geri dönmeyi düşündürmektedir
- Güney yarımkürede Huelmo / Mascardi soğuk ters aynı zamanda sona erdi
- Clovis kültürünün düşüş; böyle Columbian mammoth Genç Dryas döneminde, hem de Korkunç kurt, Camelops ve diğer Rancholabrean megafauna olarak Kuzey Amerika'da birçok türün nesli için kesin bir neden tespit edilmiş olsa da, iklim değişikliği ve insan avcılık faaliyetlerine katkıda bulunan faktörler olarak ileri sürülmüştür. son zamanlarda, bu megafauna popülasyonlarının 1000 yıl önce çöktüğü bulunmuştur
Kuzey Amerika
Doğu
Genç Dryas, biyotanın ani iklim değişikliğine tepkisinin incelenmesi ve insanların bu kadar hızlı değişikliklerle nasıl başa çıktığının incelenmesi için önemli bir dönemdir. Kuzey Atlantik'teki ani soğumanın etkileri, Kuzey Amerika'da güçlü bölgesel etkilere sahipti, bazı bölgelerde diğerlerinden daha ani değişiklikler yaşandı.
Genç Dryas'ın soğumasının etkileri, Genç Dryas kronozonunun başlangıcında ve sonunda New England'ı ve Kanada denizcilik sektörünün bazı kısımlarını ABD'nin geri kalanından daha hızlı etkiledi.Proxy göstergeleri, Maine'deki yaz sıcaklık koşullarının 7,5 °C'ye kadar düştüğünü gösteriyor. Soğuk kışlar ve az yağışla birleşen serin yazlar, kuzey ormanlarının kuzeye kaydığında Holosen başlangıcına kadar ağaçsız bir tundra ile sonuçlandı.
Orta Appalachian Dağları'ndaki ve Atlantik Okyanusu'na doğru doğudaki bitki örtüsüne ladin (Picea spp.) Ve tamarack (Larix laricina) boreal ormanları hakim olmuştur ve bunlar daha sonra Genç Dryas döneminin sonunda hızla ılıman, daha geniş yapraklı ağaç orman koşullarına dönüşmüştür. Tersine, Ontario Gölü yakınlarındaki polen ve makrofosil kanıtları, serin, kuzeydeki ormanların erken Holosen'de varlığını sürdürdüğünü göstermektedir. Appalachians'ın batısında, Ohio Nehri Vadisi'nde ve güneyde Florida'da hızlı, analog olmayan bitki örtüsü tepkileri hızlı iklim değişikliklerinin bir sonucu gibi görünüyor, ancak alan genel olarak serin kaldı ve sert ağaç ormanı hakim. Genç Dryas sırasında, Güneydoğu Amerika Birleşik Devletleri, zayıflamış Atlantik meridyen devrilme dolaşımının neden olduğu Kuzey Atlantik girdabı içinde Karayiplerden gelen sıcaklığın kapanması nedeniyle Pleistosen sırasında bölgenin olduğundan daha sıcak ve ıslaktı. (AMOC).
Merkez
Ayrıca, güneydeki Büyük Göller bölgesinden Teksas ve Louisiana'ya kadar değişen etkiler eğilimi meydana geldi. İklimsel zorlama, tıpkı Kuzeydoğu'da olduğu gibi, soğuk havayı Amerikan iç kesiminin kuzey kısmına doğru hareket ettirdi. Doğu Kıyısı'nda görüldüğü kadar ani bir tasvir olmamasına rağmen, Ortabatı, Meksika Körfezi'nin daha sıcak iklim etkisine doğru kuzey iç kesimlerinde güneyden önemli ölçüde daha soğuktu. Kuzeyde, Laurentide Buz Levhası, Genç Dryas sırasında yeniden ilerledi ve batı Superior Gölü'nden güneydoğu Quebec'e kadar bir moren biriktirdi.Büyük Göllerin güney kenarları boyunca ladin hızla düştü, çam arttı ve otsu çayır bitki örtüsü bol miktarda azaldı, ancak bölgenin batısında arttı.
Kayalık Dağlar
Kayalık Dağlar bölgesindeki etkiler çeşitlidir. Kuzey Rockies'te, çam ve göknarlar da önemli bir artış, öncekinden daha sıcak koşullara ve bazı yerlerde subalpin park alanına geçişe işaret ediyor. Bunun, jet akımındaki kuzeye doğru kaymanın, yaz güneşlenmesindeki artışla ve uzun ve yağışlı ilkbahar mevsimleriyle bugünden daha yüksek olan bir kış kar paketinin bir sonucu olduğu varsayılmaktadır. Özellikle kuzey sıradağlarında, buzullarda küçük yeniden gelişmeler oldu, ancak Rocky Dağ sıralarındaki bazı alanlar, Genç Dryas sırasında bitki örtüsünde çok az değişiklik olduğunu veya hiç olmadığını gösterdi. Kanıtlar ayrıca, Teksas'ı etkileyen aynı Körfez koşulları nedeniyle New Mexico'da yağışta bir artışa işaret ediyor.
Batı
Pasifik Kuzeybatı bölgesi 2 ila 3 °C soğutma ve yağışta artış yaşadı. Buzul yeniden ilerleme, Britanya Kolombiyası'nda ve Cascade Sıradağlarında kaydedilmiştir. Çam polenindeki bir artış, merkezi Cascades'te daha soğuk kışların olduğunu gösterir. Olimpik Yarımada'da, orta yükseklikteki bir bölgede yangında azalma kaydedildi, ancak orman devam etti ve Genç Dryas sırasında erozyon serin ve ıslak koşullar olduğunu düşündürdü. Speleothem kayıtları, güney Oregon'da yağışta bir artış olduğunu göstermektedir ve bunun zamanlaması, Kuzey Büyük Havzadaki plüviyal göllerin boyutlarının artmasıyla çakışmaktadır.Siskiyou Dağları'ndan alınan bir polen kaydı, Genç Dryas'ın zamanlamasında bir gecikme olduğunu gösteriyor, bu da daha sıcak Pasifik koşullarının bu aralık üzerindeki daha büyük bir etkisine işaret ediyor, ancak polen kaydı, yukarıda bahsedilen speleothem kaydına göre kronolojik olarak daha az kısıtlı. Güneybatı'da da ortalama 2 ° soğutma ile yağışlarda bir artış görülüyor.
Tarım üzerindeki etkiler
Genç Dryas genellikle Doğu Akdeniz'de tarımın benimsenmesi olan Neolitik Devrim ile bağlantılıdır. Soğuk ve kuru Genç Dryas, bölgenin taşıma kapasitesini tartışmalı bir şekilde düşürdü ve yerleşik erken Natufian nüfusunu daha hareketli bir geçim modeline zorladı. Daha fazla iklimsel bozulmanın tahıl yetiştiriciliğine yol açtığı düşünülüyor. Natufian döneminde değişen geçim modellerinde Genç Dryas'ın rolü konusunda göreceli bir fikir birliği varken, dönemin sonundaki tarımın başlangıcıyla bağlantısı halen tartışılmaktadır.
Deniz seviyesi
Büyük ölçüde mercan resiflerinden çok sayıda derin çekirdeğin analizinden oluşan sağlam jeolojik kanıtlara dayanarak, buzul sonrası dönem için deniz seviyesindeki artış oranlarındaki değişimler yeniden yapılandırıldı. Deniz seviyesindeki yükselmenin erken dönemlerinde, eriyik su darbeleri olarak adlandırılan üç ana hızlanmış deniz seviyesi yükselmesi dönemi meydana geldi. Bunlar, 19.000 ile 19.500 takvim yılı arasındaki darbe için yaygın olarak eriyik su darbesi 1A0 olarak adlandırılır; 14.600 ile 14.300 takvim yılı arasındaki darbe için eriyik su darbesi 1A ve 11.400 ile 11.100 takvim yılı arasındaki darbe için eriyik su darbesi 1B. Genç Dryas eriyik su darbesi 1A'dan sonra, yaklaşık 290 yıl içinde 13,5 m'lik bir yükselişten sonra, yaklaşık 14.200 takvim yılı önce ortalanmış ve eriyik su darbesi 1B'den önce, yaklaşık 11.000 takvim yılı önce ortalanmış yaklaşık 160 yıl boyunca 7,5 m'lik bir artış meydana geldi. Son olarak, Genç Dryas hem eriyik su darbesi 1A'nın hem son tarihini hem de tüm eriyik su darbesi 1B'yi öncelemekle kalmadı, aynı zamanda ondan hemen önceki ve sonraki dönemlere göre deniz seviyesi yükselme oranının önemli ölçüde azaldığı bir dönemdi.
Genç Dryas'ın başlangıcı için kısa vadeli deniz seviyesi değişikliklerine dair olası kanıtlar bildirildi. İlk olarak, Bard ve diğerleri tarafından verilerin çizimi, Genç Dryas'ın başlangıcına yakın deniz seviyesinde 6 metreden daha az küçük bir düşüş olduğunu gösteriyor. Hem Barbados hem de Tahiti'den alınan verilerde görülen deniz seviyesi yükselişindeki değişim hızında olası bir değişiklik var. Bu değişikliğin "yaklaşımın genel belirsizliği dahilinde" olduğu göz önüne alındığında, o zaman önemli bir ivme olmaksızın nispeten yumuşak bir deniz seviyesi yükselmesinin meydana geldiği sonucuna varıldı. Son olarak, Lohe ve diğerlerinin Norveç'in batısındaki araştırması, 13.640 takvim yılı önce deniz seviyesinde düşük bir mevki ve 13.080 takvim yılı önce başlayan müteakip Genç Dryas ihlali bildirdi. Genç Dryas'ın başlamasından çok önce Allerød alçak seviyesinin zamanlamasının ve müteakip ihlalin, kabuğun artan bölgesel yüklemesinin sonucu olduğu ve jeoit değişikliklerinin, Allerød'un başlarında yaklaşık 13.600 takvim yılında büyümeye ve ilerlemeye başlayan genişleyen bir buz tabakasının neden olduğu sonucuna vardılar.
Nedenler
Mevcut teori, Genç Dryas'ın, Agassiz Gölü'nden ani bir tatlı su akışına ve Kuzey Amerika'daki buzul kaybına yanıt olarak kuzeye doğru ılık tropikal suları dolaşan Kuzey Atlantik "Konveyörünün" önemli ölçüde azalması veya kapatılmasından kaynaklandığıdır. Böyle bir olayın jeolojik kanıtı tam olarak güvenli değildir, ancak son çalışmalar, Mackenzie Nehri boyunca, Arktik'e ve oradan da Atlantik'e tatlı su döken bir yol tespit etmiştir. Küresel iklim, Kuzey Atlantik'teki tatlı su "kapağını" dondurarak kaldırana kadar yeni duruma kilitlenmiş olacaktı. Ancak simülasyonlar, tek seferlik bir selin yeni devletin 1000 yıl süreyle kilitlenmesine neden olamayacağını gösterdi. Sel durduğunda, AMOC iyileşecek ve Genç Dryas 100 yıldan daha kısa bir süre içinde duracaktı. Bu nedenle, zayıf bir AMOC'yi 1000 yıldan daha uzun süre korumak için sürekli tatlı su girişi gerekliydi. Son zamanlarda yapılan çalışma, kar yağışının sürekli bir tatlı su kaynağı olabileceğini ve bunun da AMOC'nin uzun süreli zayıflamış durumuna neden olabileceğini öne sürdü. Alternatif bir teori, bunun yerine jet akımının, Kuzey Atlantik'e daha fazla yağmur getiren ve termohalin dolaşımını yavaşlatacak kadar okyanus yüzeyini tazeleyen eriyen Kuzey Amerika buz tabakasının değişen topoğrafik zorlamasına yanıt olarak kuzeye doğru kaydığını öne sürüyor. Ayrıca, megafaunal yok oluştan bir güneş patlamasının sorumlu olabileceğine dair bazı kanıtlar var, ancak bu, tüm kıtalardaki neslinin tükenmesindeki görünen değişkenliği açıklayamıyor.
Etki hipotezi
Ana madde: Genç Dryas etki hipotezi
Yaklaşık 12.900 yıl önce Kuzey Amerika'da meydana geldiği varsayılan bir Genç Dryas darbe olayı, Genç Dryas soğutmayı başlatan mekanizma olarak önerildi.
Diğer şeylerin yanı sıra, Pennsylvania, Güney Carolina ve Suriye'deki çökeltilerde eriyik cam malzeme bulguları rapor edildi. Araştırmacılar, yaklaşık 13.000 yıl öncesine dayanan malzemenin, bolide etkisinin sonucu olarak 1.700 ila 2.200 °C (3.100 ila 4.000 °F) sıcaklıklarda oluştuğunu iddia ediyorlar. Bu bulguların, Bolide etkisinin Genç Dryas'ın başlangıcında meydana geldiğine dair tartışmalı Genç Dryas Boundary (YDB) hipotezini desteklediğini iddia ediyorlar. Hipotez, sonuçların çoğunun diğer bilim adamları tarafından doğrulanamayacağı ve yazarların verileri yanlış yorumladığı sonucuna varan araştırmada sorgulandı.
Sahalarda bulunan çökeltilerin gözden geçirilmesinden sonra, yeni araştırma, hipotez savunucuları tarafından iddia edilen çökeltilerin, kozmik etkinin önerilen tarihinden çok daha geç veya çok daha erken zamanlardan kalma bir bolide çarpma tarihinden kaynaklanan çökeltiler olduğunu buldu. Araştırmacılar, jeolojik olarak yaklaşık 13.000 yıl öncesine tarihlenip tarihlenemeyeceğini belirlemek için etki teorisini desteklemek için yaygın olarak referans verilen 29 siteyi inceledi. En önemlisi, bu sitelerden yalnızca üçü aslında o zamandan kalmadır.
Charles R. Kinzie, vd. Dünya dışı çarpışmalar sırasında üretilen nanodiyamondların dağılımına baktılar: YDB'deki Kuzey Yarımküre'nin 50 milyonkm²'sinin nanodiamond'lara sahip olduğu bulundu. Bu nano elmasları gösteren yalnızca iki katman mevcuttur: 12.800 takvim yılı önceki YDB ve 65 milyon yıl önceki Kretase-Tersiyer sınırı, ayrıca kitlesel yok oluşlarla işaretlenmiştir.
YDB'nin kökenine ilişkin kozmik etki hipotezi için yeni destek 2018'de yayınlandı. Bu, Dünya'nın daha büyük (100 km'den fazla çaplı) parçalanan bir kuyruklu yıldızdan (bazı kalıntıları iç kısımda varlığını sürdüren) bir veya daha fazla parçayla çarpıştığını varsayar. günümüze kadar güneş sistemi). Kanıt, varsayılan çarpışmanın ardından büyük ölçekli biyokütle yanması (orman yangınları) ile tutarlıdır. Kanıt, buz çekirdeklerinin, buzulların, göl ve deniz tortu çekirdeklerinin ve karasal dizilerin analizlerinden elde edildi.
Bu hipotezin güvenilirliğini daha da artıran kanıt, göktaşlarında bulunan dünya dışı platin içerir. Etki Hipotezi ile ilişkilendirilebilecek platin seviyelerinde ani artışlar olan ve en az 25'i majör olan dünya çapında çok sayıda bölge vardır. Bu sitelerin çoğu Kuzey Yarımküre'de bulunsa da, Ekim 2019'da yapılan bir araştırma, Güney Afrika'daki Pretoria'nın kuzeyindeki Wonderkrater bölgesinde bulunan yüksek platin seviyelerine sahip başka bir site buldu ve doğruladı. Bu, doğada nadiren bulunan ve hava patlamalarından veya darbelerden kaynaklandığından şüphelenilen yüksek seviyelerde platin ve nadir metal küreler, altın ve yüksek sıcaklıkta demir içeren güney Şili'deki Pilauco bölgesi ile aynı zamana denk geliyor. Bu Güney Yarımküre yüksek platin bölgeleri, Genç Dryas etki hipotezinin güvenilirliğini daha da artırıyor.
Laacher See Patlama hipotezi
Laacher See yanardağı, Genç Dryas'ın başlangıcıyla yaklaşık aynı zamanda patladı ve tarihsel olarak olası bir neden olarak önerildi. Laacher See, yaklaşık 2 km çapında geniş bir alçak rölyefli Yanardağ krateri içinde bir kaldera gölüdür. Almanya, Rheinland-Pfalz'da, Koblenz'in yaklaşık 24 km kuzeybatısında ve Bonn'un 37 km güneyinde yer almaktadır. Kaldera gölü, Eifel sıradağları içindedir ve daha büyük içindeki Doğu Eifel volkanik alanının bir parçasıdır. Bu püskürmenin Volkanik Patlama İndeksi (VEI) 6 büyüklükteydi ve 20 km3'ten fazla tefra püskürtüldü, Kuzey Yarımküre'de önemli sıcaklık değişikliğine neden oldu.
Şu anda mevcut olan kanıtlar, Laacher See patlamasının Genç Dryas'ı tetiklediği hipotezinin önemli bir değere sahip olduğunu gösteriyor. Daha önce, hipotez, Laacher See tefrasının çeşitli Orta Avrupa değişken göl yatakları içindeki Genç Dryas Olayı ile ilişkili en net iklim değişikliği belirtilerine göre zamanlamasına dayanarak reddedilmişti. Bu, Genç Dryas Etki Hipotezinin ve eriyik su atımı hipotezinin geliştirilmesine zemin hazırladı. Bununla birlikte, daha yeni araştırmalar, Laacher See yanardağının 12,880 yıllık çok büyük patlamasını Kuzey Atlantik soğumasının Genç Dryas'a başlamasıyla aynı zamana denk getirmektedir. Patlama, Pinatubo Dağı'nın 1991'deki patlamasının yaklaşık iki katı büyüklüğünde olmasına rağmen, atmosfere giren kükürt miktarı bakımından, Tambora Dağı'nın iklimsel açıdan çok önemli 1815 patlamasına potansiyel olarak rakip olacak şekilde, önemli ölçüde daha fazla kükürt içeriyordu. Bu büyüklükte ve kükürt içeriğinin bozulma sırasında meydana gelen patlamasının, deniz buzu ve okyanus sirkülasyonunu içeren uzun vadeli olumlu bir geri bildirimi tetikleyebileceğine ve Kuzey Atlantik ve dünya genelinde bir dizi iklim değişikliğine neden olabileceğine dair kanıtlar mevcuttur. Bu hipotez için daha fazla destek, Grönland buzulunda büyük bir volkanojenik kükürt sıçraması olarak görünmektedir ve bu, hem Laacher See patlama tarihi hem de Grönland'da kaydedildiği gibi Genç Dryas'a soğumanın başlangıcı ile çakışmaktadır. Orta-enlem batı rüzgarları, soğuma daha belirgin hale geldikçe, Kuzey Atlantik boyunca deniz buzunun güneye doğru büyümesini izlemiş olabilir, bu da Kuzey Avrupa'da zaman aşımına uğrayan iklim değişikliklerine neden olur ve Laacher See tefrasının ile en açık (rüzgardan türetilen) arasındaki gecikmeyi açıklar. Orta Avrupa göl çökeltilerindeki Genç Dryas için kanıt.
Patlamanın zamanlaması Genç Dryas'ın başlangıcına denk geliyor gibi görünse ve içerdiği kükürt miktarı önemli ölçüde Kuzey Yarımküre soğutması ile sonuçlanacak olsa da, hipotez henüz tam olarak test edilmemiştir ve hiçbir iklim modeli simülasyonu yapılmamıştır. Şu anda mevcut. Olumlu geri bildirimin kesin doğası da bilinmemektedir ve Laacher See patlamasının boyutunun ve kükürt içeriğinin volkanik bir zorlamasına karşı deglasiyal iklime duyarlılıkla ilgili sorular devam etmektedir. Bununla birlikte, diğer volkanik patlamaları takip eden benzer bir geri bildirimin, son buzul döneminde,Küçük Buz Çağı ve genel olarak Holosen boyunca benzer uzun vadeli soğuma olaylarını tetiklemiş olabileceğine dair kanıtlar mevcuttur. önerilen geri bildirimin zayıf bir şekilde sınırlandırıldığını ancak potansiyel olarak yaygın olduğunu öne sürüyor.
Laacher See patlamasının, son buzlanma sırasında buzun çıkarılmasıyla ilgili litosferik boşaltma tarafından tetiklenmesi mümkündür, Doğu Eifel Volkanik Alanındaki en büyük üç patlamanın gözlemlenmesiyle desteklenen bir kavramdır ve bozulma sırasında meydana geldi. Litosferik boşaltma ile bu potansiyel ilişki nedeniyle, Laacher See patlama hipotezi, 12,880 yıllık BP Laacher See patlaması gibi patlamaların zaman ve uzayda izole edilmediğini, bunun yerine bozulmanın temel bir parçası olduğunu ve dolayısıyla Genç' in varlığını açıkladığını öne sürüyor. Diğer buzul sonlanmaları sırasında Dryas tipi olaylar.
Vela süpernova hipotezi
Bir süpernovanın Dünya üzerindeki etkilerini, özellikle gama ışını patlamalarını ve X ışını flaşlarını simüle eden modeller, Dünya'nın ozon tabakasının tükenmesi, artan UV maruziyeti, küresel soğuma ve Dünya yüzeyinde nitrojen değişiklikleri troposferde yaşayacağını göstermektedir. Genç Dryas sırasında küresel soğumaya ilişkin kanıtlara ek olarak, faunal ve paleoindian avlanma alanlarında yaklaşık 30 cm kalınlığında karbonca zengin “siyah matların” varlığı, küçük bir zaman aralığında daha su koşullarında ani bir değişimin meydana geldiğini göstermektedir. Brakenridge ayrıca, küresel soğutma koşullarının yalnızca kuzey enlemlerinde değil, aynı zamanda 41 ° G'ye ulaşan enlemlerde de meydana geldiğini öne süren polen çekirdeği araştırmasını tartışıyor. Ağaç halkası kanıtı, buz çekirdeklerinde kozmojenik14 C'de bir artış olduğunu gösteriyor. Bu artışın zaman çerçevesi, başka bir kozmojenik izotop olan 10 Be 'nin artışı ile de örtüşmektedir.
Genç Dryas'ın başlangıcında ve Dünya'yı etkileyecek kadar güneş sistemine yakın bir yerde meydana geldiği bilinen tek süpernova, yalnızca Vela süpernova kalıntısının kaldığı Vela süpernovasıdır.
Bununla birlikte, çoğu jeolog bu hipotezi, yer sistemi bilimi hakkında çok az bilgisi olan gök bilimciler tarafından yapılan akademik bir uygulama olarak görür.
Ayrıca bakınız
- 1500 yıllık iklim döngüsü
- 8.2 kiloy yıllık iklim olayı
- Heinrich olayı - Büyük buzdağı grupları Kuzey Atlantik'i geçiyor.
- Huelmo – Mascardi Cold Reversal
- Küçük Buz Çağı - 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar süren Orta Çağ Sıcak Dönemi'nden sonra bir soğuma dönemi
- Orta Çağ Sıcak Dönemi - Kuzey Atlantik bölgesindeki sıcak iklimin c. 950 ila c. 1250
- Neoglaciation
- Eski Dryas
- En eski Dryas
- Termohalin dolaşımının kapatılması - Küresel ısınmanın büyük bir okyanus sirkülasyonu üzerindeki etkisi.
- Buzullaşma zaman çizelgesi - Dünyanın başlıca buz çağlarının kronolojisi
- Çevre tarihinin zaman çizelgesi
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ a b c d "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2014.
- ^ Miller, D. Shane; Gingerich, Joseph AM (Mart 2013). "Terminal Pleistosen ve Doğu Kuzey Amerika'nın erken Holosen radyokarbon kaydında bölgesel varyasyon". Kuvaterner Araştırması . 79 (2): 175-188. Bibcode : 2013QuRes..79..175M . doi : 10.1016 / j.yqres.2012.12.003 . ISSN 0033-5894 .
- ^ a b c Meltzer, David J .; Holliday, Vance T. (1 Mart 2010). "Kuzey Amerikalı Paleoindians Daha Genç Dryas Çağı İklim Değişikliklerini Fark eder miydi?". Journal of World Prehistory. 23(1): 1–41. doi:10.1007 / s10963-009-9032-4. ISSN 0892-7537. S2CID 3086333.
- ^ Peteet, D. (1 Ocak 1995). "Küresel Genç Dryas mı?" Kuaterner Uluslararası . 28 : 93–104. Bibcode : 1995QuInt..28 ... 93P . doi : 10.1016 / 1040-6182 (95) 00049-o .
- ^ Shuman, Bryan; Bartlein, Patrick; Logar, Nathaniel; Newby, Paige; Webb III, Thompson (Eylül 2002). "Laurentide Buz Tabakasının erken Holosen çöküşüne paralel iklim ve bitki örtüsü tepkileri". Kuaterner Bilim İncelemeleri . 21 (16–17): 1793–1805. Bibcode : 2002QSRv ... 21.1793S . CiteSeerX 10.1.1.580.8423 . doi : 10.1016 / s0277-3791 (02) 00025-2 .
- ^ Dorale, JA; Wozniak, LA; Bettis, EA; Marangoz, SJ; Mandel, RD; Hajic, ER; Lopinot, NH; Ray, JH (2010). "Kuzey Amerika orta kıtasında Genç Dryas kuraklığına ilişkin izotopik kanıt". Jeoloji . 38 (6): 519–522. Bibcode : 2010Geo .... 38..519D . doi : 10.1130 / g30781.1 .
- ^ Williams, John W .; Yazı *, David M .; Cwynar, Les C .; Lotter, André F .; Levesque, André J. (1 Kasım 2002). "Kuzey Atlantik bölgesinde geçmiş iklim değişikliğine hızlı ve yaygın bitki örtüsü tepkileri". Jeoloji . 30 (11): 971–974. Bibcode : 2002Geo .... 30..971W . doi : 10.1130 / 0091-7613 (2002) 030 <0971: rawvrt> 2.0.co; 2 . hdl : 1874/19644 . ISSN 0091-7613 .
- ^ Dieffenbacher-Krall, Ann C .; Doğanlar, Harold W .; Hemşire, Andrea M .; Langley, Cenevre EC; Birkel, Sean; Cwynar, Les C .; Döner, Lisa A .; Dorion, Christopher C .; Fastook, James (1 Mart 2016). "Kuzey Maine'de Daha Genç Dryas Paleoenvironment ve Ice Dynamics: Bir Çoklu Vekil, Vaka Geçmişi". Kuzeydoğu Doğa bilimci . 23 (1): 67–87. doi : 10.1656 / 045.023.0105 . ISSN 1092-6194 . S2CID 87182583 .
- ^ a b Liu, Yao; Andersen, Jennifer J .; Williams, John W .; Jackson, Stephen T. (Mart 2012). "Son buzul ve deglasiyal dönemlerde, Kentucky ve Tennessee'nin (ABD) merkezindeki bitki örtüsü tarihi". Kuvaterner Araştırması. 79(2): 189–198. Bibcode:2013QuRes..79..189L. doi:10.1016 / j.yqres.2012.12.005. ISSN 0033-5894.
- ^ a b c Griggs, Carol; Peteet, Dorothy; Kromer, Bernd; Grote, Todd; Southon, John (1 Nisan 2017). "Kuzeydoğu Kuzey Amerika'dan Genç Dryas - Erken Holosen geçişi için bir ağaç halkası kronolojisi ve paleoiklim kaydı". Kuaterner Bilimi Dergisi. 32(3): 341–346. Bibcode:2017JQS .... 32..341G. doi:10.1002 / jqs.2940. ISSN 1099-1417.
- ^ A., Elias, Scott; J., Alay, Cary (2013). Kuaterner bilim ansiklopedisi. Elsevier. sayfa 126–132. ISBN 9780444536426. OCLC 846470730 .
- ^ Grimm, Eric C .; Watts, William A .; Jacobson Jr., George L .; Hansen, Barbara CS; Almquist, Heather R .; Dieffenbacher-Krall, Ann C. (Eylül 2006). "Florida'daki sıcak ve ıslak Heinrich olaylarının kanıtı". Kuaterner Bilim İncelemeleri . 25 (17–18): 2197–2211. Bibcode : 2006QSRv ... 25.2197G . doi : 10.1016 / j.quascirev.2006.04.008 .
- ^ Yu, Zicheng; Eicher, Ulrich (1998). "Orta Kuzey Amerika'da Son Yağ Kaybı Sırasında Ani İklim Salınımları" . Bilim . 282 (5397): 2235–2238. Bibcode : 1998Sci ... 282.2235Y . doi : 10.1126 / science.282.5397.2235 . JSTOR 2897126 . PMID 9856941 .
- ^ a b Ofer., Bar-Yosef; J., Shea, John; 1964–, Lieberman, Daniel; Araştırma., Amerikan Prehistorik Okulu (2009). Tarihöncesinde geçişler: Ofer Bar-Yosef onuruna makaleler. Oxbow Kitapları. ISBN 9781842173404. OCLC 276334680 .
- ^ Nordt, Lee C .; Boutton, Thomas W .; Jacob, John S .; Mandel, Rolfe D. (1 Eylül 2002). "Geç Kuvaterner sırasında Güney-Orta Teksas'ta C4 Bitki Üretkenliği ve İklim-CO2 Değişimleri". Kuvaterner Araştırması . 58 (2): 182–188. Bibcode : 2002QuRes..58..182N . doi : 10.1006 / qres.2002.2344
- ^ Lowell, Thomas V; Larson, Graham J; Hughes, John D; Denton, George H (25 Mart 1999). "Gribben Gölü orman yatağının yaş doğrulaması ve Laurentide Buz Tabakasının Genç Dryas İlerlemesi". Kanada Yer Bilimleri Dergisi . 36 (3): 383–393. Bibcode : 1999CaJES..36..383L . doi : 10.1139 / e98-095 . ISSN 0008-4077 .
- ^ Williams, John W .; Shuman, Bryan N .; Webb, Thompson (1 Aralık 2001). "Doğu Kuzey Amerika'da Geç Kuvaterner Bitki Örtüsü ve İklimin Farklılık Analizleri". Ekoloji . 82 (12): 3346–3362. doi : 10.1890 / 0012-9658 (2001) 082 [3346: daolqv] 2.0.co; 2 . ISSN 1939-9170 .
- ^ 1982–, Eren, Metin I. Avcı-toplayıcı davranışı: Genç Dryas sırasında insan tepkisi . ISBN 9781598746037. OCLC 907959421 .
- ^ MacLeod, David Matthew; Osborn, Gerald; Spooner, Ian (1 Nisan 2006). "Otokomi Gölü, Rose Basin, Glacier Ulusal Parkı, Montana'dan buzul sonrası moren birikimi ve tefra stratigrafisinin bir kaydı" . Kanada Yer Bilimleri Dergisi . 43 (4): 447–460. Bibcode : 2006CaJES..43..447M . doi : 10.1139 / e06-001 . ISSN 0008-4077 . S2CID 55554570 .
- ^ a b Mumma, Stephanie Ann; Whitlock, Cathy; Pierce, Kenneth (1 Nisan 2012). "Lower Red Rock Lake, Centennial Valley, Southwestern Montana, ABD'den 28.000 yıllık bitki örtüsü ve iklim tarihi". Paleocoğrafya, Paleoklimatoloji, Paleoekoloji. 326: 30-41. Bibcode:2012PPP ... 326 ... 30M. doi:10.1016 / j.palaeo.2012.01.036.
- ^ a b Brunelle, Andrea; Whitlock Cathy (Temmuz 2003). "Clearwater Range, Kuzey Idaho, ABD'deki buzul sonrası yangın, bitki örtüsü ve iklim tarihi". Kuvaterner Araştırması. 60(3): 307–318. Bibcode:2003QuRes..60..307B. doi:10.1016 / j.yqres.2003.07.009. ISSN 0033-5894.
- ^ "Batı Kuzey Amerika'da Hassas Kozmojenik 10Be Ölçümleri: Küresel Daha Genç Dryas Soğutma Etkinliği Desteği" . ResearchGate . Erişim tarihi: 12 Haziran 2017 .
- ^ Mantıkçı, Mel A .; Osborn, Gerald; Rutter, NW (1 Mayıs 1994). "Kanada Rocky Dağları'nda Crowfoot Çağı ilerlemesi: Younger Dryas salınımı ile eş zamanlı bir buzul olayı". Jeoloji . 22 (5): 439-442. Bibcode : 1994Geo .... 22..439R . doi : 10.1130 / 0091-7613 (1994) 022 <0439: AOTCAI> 2.3.CO; 2 . ISSN 0091-7613 .
- ^ Mantıkçı, Mel A .; Jodry, Margret A. (1 Ocak 2000). "Alpin kereste hattı bitki örtüsünün, Colorado Rocky Dağları, ABD'deki Genç Dryas iklim salınımına hızlı tepkisi". Jeoloji . 28 (1): 51–54. Bibcode : 2000Geo .... 28 ... 51R . doi : 10.1130 / 0091-7613 (2000) 28 <51: RROATV> 2.0.CO; 2 . ISSN 0091-7613 .
- ^ Briles, Christy E .; Whitlock, Cathy; Meltzer, David J. (Ocak 2012). "ABD'nin güneyindeki Rocky Dağları'ndaki son buzul-buzullararası ortamlar ve Daha Genç Dryas çağındaki insan işgali için çıkarımlar". Kuvaterner Araştırması . 77 (1): 96–103. Bibcode : 2012QuRes..77 ... 96B . doi : 10.1016 / j.yqres.2011.10.002 . ISSN 0033-5894 .
- ^ Davis, P. Thompson; Menounos, Brian; Osborn, Gerald (1 Ekim 2009). "Holosen ve son Pleistosen Alp buzul dalgalanmaları: küresel bir bakış açısı". Kuaterner Bilim İncelemeleri . Holosen ve En Son Pleyistosen Alp Buzulu Dalgalanmaları: Küresel Bir Perspektif. 28 (21): 2021–2033. Bibcode : 2009QSRv ... 28.2021D . doi : 10.1016 / j.quascirev.2009.05.020
- ^ Osborn, Gerald; Gerloff, Lisa (1 Ocak 1997). "Kanada ve Kuzey Amerika Kayalıkları'ndaki buzulların son pleistosen ve erken Holosen dalgalanmaları". Kuaterner Uluslararası . 38 : 7-19. Bibcode : 1997QuInt..38 .... 7O . doi : 10.1016 / s1040-6182 (96) 00026-2 .
- ^ Feng, Weimin; Hardt, Benjamin F .; Banner, Jay L .; Meyer, Kevin J .; James, Eric W .; Musgrove, MaryLynn; Edwards, R. Lawrence; Cheng, Hai; Min, Angela (1 Eylül 2014). "Küresel iklim değişikliğine tepki olarak Son Buzul Maksimumundan bu yana ABD'nin güneybatısındaki değişen nem miktarları ve kaynakları". Dünya ve Gezegen Bilimi Mektupları . 401 : 47–56. Bibcode : 2014E & PSL.401 ... 47F . doi : 10.1016 / j.epsl.2014.05.046 .
- ^ Barron, John A .; Heusser, Linda; Herbert, Timothy; Lyle, Mitch (1 Mart 2003). "Geçtiğimiz 16.000 yıl boyunca kuzey Kaliforniya kıyılarının yüksek çözünürlüklü iklimsel evrimi" . Paleookşinografi . 18 (1) : 1020. Bibcode : 2003PalOc..18.1020B . doi : 10.1029 / 2002pa000768 . ISSN 1944-9186 .
- ^ Kienast, Stephanie S .; McKay, Jennifer L. (15 Nisan 2001). "Arktik kuzeydoğu Pasifik'teki deniz yüzeyi sıcaklıkları, son 16 kyrs boyunca bin yıllık ölçekli iklim salınımlarını yansıtıyor" . Jeofizik Araştırma Mektupları . 28 (8): 1563–1566. Bibcode : 2001GeoRL..28.1563K . doi : 10.1029 / 2000gl012543 . ISSN 1944-8007 .
- ^ Mathewes, Rolf W. (1 Ocak 1993). "Amerika'nın Kuzey Pasifik kıyısındaki Genç Dryas çağındaki soğumaya dair kanıtlar". Kuaterner Bilim İncelemeleri . 12 (5): 321–331. Bibcode : 1993QSRv ... 12..321M . doi : 10.1016 / 0277-3791 (93) 90040-s .
- ^ a b Vacco, David A .; Clark, Peter U .; Mix, Alan C .; Cheng, Hai; Edwards, R. Lawrence (Eylül 2005). "Daha Genç Dryas Soğutmanın Speleothem Kaydı, Klamath Dağları, Oregon, ABD". Kuvaterner Araştırması. 64(2): 249–256. Bibcode:2005QuRes..64..249V. doi:10.1016 / j.yqres.2005.06.008. ISSN 0033-5894.
- ^ Chase, Marianne; Bleskie, Christina; Walker, Ian R .; Gavin, Daniel G .; Hu, Feng Sheng (Ocak 2008). "Güneydoğu Britanya Kolombiyası, Kanada'da tatarcık kaynaklı Holosen yaz sıcaklıkları". Paleocoğrafya, Paleoklimatoloji, Paleoekoloji . 257 (1–2): 244–259. Bibcode : 2008PPP ... 257..244C . doi : 10.1016 / j.palaeo.2007.10.020 .
- ^ Friele, Pierre A .; Clague, John J. (1 Ekim 2002). "Squamish nehri vadisinde, güney sahil dağlarında, Britanya Kolumbiyası'nda genç Dryas yeniden ziyaret edildi." Kuaterner Bilim İncelemeleri . 21 (18): 1925–1933. Bibcode : 2002QSRv ... 21.1925F . doi : 10.1016 / s0277-3791 (02) 00081-1 .
- ^ a b Kovanen, Dori J. (1 Haziran 2002). "Allerød ve Younger Dryas için morfolojik ve stratigrafik kanıt, Cordilleran Buz Levhası, British Columbia, Kanada ve Kuzeybatı Washington, ABD'deki buzul dalgalanmalarını yaşlandırıyor". Boreas . 31 (2): 163–184. doi : 10.1111 / j.1502-3885.2002.tb01064.x . ISSN 1502-3885 .
- ^ Grigg, Laurie D .; Whitlock Cathy (Mayıs 1998). "Batı Oregon'da Geç Buzul Bitki Örtüsü ve İklim Değişikliği". Kuvaterner Araştırması . 49 (3): 287–298. Bibcode : 1998QuRes..49..287G . doi : 10.1006 / qres.1998.1966 . ISSN 0033-5894 .
- ^ Gavin, Daniel G .; Brubaker, Linda B .; Greenwald, D. Noah (Kasım 2013). "Batı Olimpiyat Yarımadası, Washington'da (ABD) buzul sonrası iklim ve yangına bağlı bitki örtüsü değişikliği" . Ekolojik Monograflar . 83 (4): 471–489. doi : 10.1890 / 12-1742.1 . ISSN 0012-9615 .
- ^ Grigg, Laurie D .; Whitlock, Cathy; Dean, Walter E. (Temmuz 2001). "Little Lake, Western Oregon, ABD'deki Deniz İzotop Aşamaları 2 ve 3 Sırasında Bin Yıllık Ölçekli İklim Değişikliği Kanıtı" . Kuvaterner Araştırması . 56 (1): 10–22. Bibcode : 2001QuRes..56 ... 10G . doi : 10.1006 / qres.2001.2246 . ISSN 0033-5894 .
- ^ Hershler, Robert; Madsen, DB; Currey, DR (11 Aralık 2002). "Büyük Havza Su Sistemleri Tarihi" . Smithsonian'ın Yer Bilimlerine Katkıları . 33 (33): 1-405. Bibcode : 2002SCoES..33 ..... H . doi : 10.5479 / si.00810274.33.1 . ISSN 0081-0274 . S2CID 129249661 .
- ^ Briles, Christy E .; Whitlock, Cathy; Bartlein, Patrick J. (Temmuz 2005). "Siskiyou Dağları'nın buzul sonrası bitki örtüsü, ateşi ve iklim tarihi, Oregon, ABD". Kuvaterner Araştırması . 64 (1): 44–56. Bibcode : 2005QuRes..64 ... 44B . doi : 10.1016 / j.yqres.2005.03.001 . ISSN 0033-5894 .
- ^ Cole, Kenneth L .; Arundel Samantha T. (2005). "Fosil packrat peletlerinden elde edilen karbon izotopları ve Utah agave bitkilerinin yükselme hareketleri, Arizona, Grand Canyon'daki Younger Dryas soğuk dönemini ortaya koyuyor" . Jeoloji . 33 (9): 713. Bibcode : 2005Geo .... 33..713C . doi : 10.1130 / g21769.1 . S2CID 55309102 .
- ^ Bar-Yosef, O. ve A. Belfer-Cohen: "Çevresel krizle yüzleşmek. Younger Dryas'tan Levant'taki Holosen'e geçişte toplumsal ve kültürel değişiklikler." İçinde: Yakın Doğu'da Tarımın Şafağı . RTJ Cappers ve S. Bottema tarafından düzenlenmiştir, s. 55–66. Erken Yakın Doğu Üretim, Geçim ve Çevre Çalışmaları 6. Berlin: Ex oriente.
- ^ Mithen, Steven J .: After The Ice: A Global Human History, 20,000–5000 BC, sayfalar 46–55. Harvard University Press ciltsiz baskısı, 2003.
- ^ Munro, ND (2003). "Küçük oyun, daha genç ormanlar ve güney levantında tarıma geçiş" (PDF) . Mitteilungen der Gesellschaft für Urgeschichte . 12 : 47–64.
- ^ Balter, Michael (2010). "Arkeoloji: Tarımın Karışık Kökleri". Bilim . 327 (5964): 404–406. doi : 10.1126 / science.327.5964.404 . PMID 20093449 .
- ^ a b Blanchon, P. (2011a)Meltwater Pulses. In: Hopley, D. (Ed),Encyclopedia of Modern Coral Reefs: Structure, form ve süreç. Springer-Verlag Yer Bilimleri Serisi, s. 683-690. MayısISBN978-90-481-2638-5
- ^ Blanchon, P. (2011b) Backstepping. In: Hopley, D. (Ed), Encyclopedia of Modern Coral Reefs: Structure, form ve süreç. Springer-Verlag Yer Bilimleri Serisi, s. 77-84. Mayıs ISBN 978-90-481-2638-5
- ^ Blanchon, P., and Shaw, J. (1995) Resifin son yırtılma sırasında boğulması: felaket deniz seviyesi yükselişi ve buz tabakası çöküşü için kanıt. Jeoloji, 23: 4–8.
- ^ a b Bard E., Hamelin B. ve Delanghe-Sabatier D. (2010)Deglacial eriyik su Darbesi 1B ve Genç Dryas Deniz Seviyeleri TahitiScience'taBoreholes ile Yeniden Ziyaret Edildi. 327: 1235–1237.
- ^ Lohne, Ø. S .; Bondevik, S .; Mangeruda, J .; Svendsena, JI (2007). "Deniz seviyesindeki dalgalanmalar, Batı Norveç'teki Younger Dryas buz tabakası genişlemesinin Allerød sırasında başladığını gösteriyor". Kuaterner Bilim İncelemeleri . 26 (17–18): 2128–2151. Bibcode : 2007QSRv ... 26.2128L . doi : 10.1016 / j.quascirev.2007.04.008 . hdl : 1956/1179 .
- ^ Broecker, Wallace S. (2006). "Genç Dryas Bir Tufan Tarafından Tetiklendi mi?" . Bilim . 312 (5777): 1146–1148. doi : 10.1126 / science.1123253 . PMID 16728622 . S2CID 39544213 .
- ^ Murton, Julian B .; Bateman, Mark D .; Dallimore, Scott R .; Teller, James T .; Yang, Zhirong (2010). "Genç Dryas'ın Kimliği Agassiz Gölü'nden Arktik Okyanusu'na giden sel yolunu patlattı". Doğa . 464 (7289): 740–743. Bibcode : 2010Natur.464..740M . doi : 10.1038 / nature08954 . ISSN 0028-0836 . PMID 20360738 . S2CID 4425933 .
- ^ Keigwin, LD; Klotsko, S .; Zhao, N .; Reilly, B .; Giosan, L .; Driscoll, KB (2018). "Beaufort Denizi'ndeki deglasiyal seller, Younger Dryas'ın soğumasından önce geldi". Doğa Jeolojisi . 11 (8): 599–604. Bibcode : 2018NatGe..11..599K . doi : 10.1038 / s41561-018-0169-6 . hdl : 1912/10543 . ISSN 1752-0894 . S2CID 133852610 .
- ^ Wang, Luo ; Jiang, Wenying ; Jiang, Dabang. (2018). "Genç Dryas Sırasında Uzun Süreli Yoğun Kar Yağışı". Jeofizik Araştırma Dergisi: Atmosferler . 123 (24): 137489. Bibcode : 2018JGRD..12313748W . doi : 10.1029 / 2018JD029271 .
- ^ Eisenman, I .; Bitz, CM ; Tziperman, E. (2009). "Geçmişteki iklim değişikliğinin bir nedeni olarak geri çekilen buz tabakalarından kaynaklanan yağmur" . Paleookşinografi . 24 (4): PA4209. Bibcode : 2009PalOc..24.4209E . doi : 10.1029 / 2009PA001778 . S2CID 6896108 .
- ^ LaViolette PA (2011). "Pleistosen Kitlesel Yokoluşunun Güneş Patlaması Nedenine İlişkin Kanıt" (PDF) . Radyokarbon . 53 (2): 303–323. doi : 10.1017 / S0033822200056575 . Erişim tarihi: 20 Nisan 2012 .
- ^ Biello, David (2 Ocak 2009). "Bir Kuyrukluyıldız 12.000 Yıl Önce Dünya'ya Çarptı mı?" . Scientific Amerikan . Doğa Amerika, Inc . Alındı 21 Nisan 2017 . Shipman, Matt (25 Eylül 2012). "12.900 yıl önceki darbe olayı teorisiyle tutarlı yeni araştırma bulguları" . Phys.org . Science X ağı . Alındı 21 Nisan 2017 .
- ^ a b Pinter, Nicholas; Scott, Andrew C .; Daulton, Tyrone L .; Podoll, Andrew; Koeberl, Christian; Anderson, R. Scott; Ishman, Scott E. (2011). "Genç Dryas hipotezi: Bir gereklilik". Yer Bilimi İncelemeleri . 106 (3–4): 247–264. Bibcode : 2011ESRv..106..247P . doi : 10.1016 / j.earscirev.2011.02.005 .
- ^ M. Boslough; K. Nicoll; V. Holliday; TL Daulton; D. Meltzer; N. Pinter; AC Scott; T. Surovell; P. Claeys; J. Gill; F. Paquay; J. Marlon; P. Bartlein; C. Whitlock; D. Grayson; AJT Jull (2012). Daha Genç Bir Dryas Etki Olayına Karşı Argümanlar ve Kanıtlar . Jeofizik Monograf Serisi . 198 . s. 13–26. doi : 10.1029 / 2012gm001209 . ISBN 9781118704325.
- ^ Daulton, TL; Amari, S; Scott, AC; Hardiman, MJ; Pinter, N; Anderson, RS (2017). "Genç Dryas Etki Hipotezini desteklemek için rapor edilen nanodiamond kanıtlarının kapsamlı analizi" . Kuaterner Bilimi Dergisi . 32 (1): 7-34. Bibcode : 2017JQS .... 32 .... 7D . doi : 10.1002 / jqs.2892 .
- ^ Meltzer DJ, Holliday VT, Cannon MD, Miller DS (Mayıs 2014). "Kronolojik kanıtlar, 12.800 yıl öncesine tarihlenen eşzamanlı ve yaygın bir kozmik etki göstergeleri katmanı iddiasını desteklemiyor" . Proc. Natl. Acad. Sci. ABD . 111 (21): E2162–71. Bibcode : 2014PNAS..111E2162M . doi : 10.1073 / pnas.1401150111 . PMC 4040610 . PMID 24821789 .
- ^ Kinze, Charles R. (26 Ağustos 2014). "12.800 Cal BP'de Büyük Kozmik Etkiyle Tutarlı Üç Kıtada Nanodiamond Zengin Katman" (PDF) . Jeoloji Dergisi . 122 (9/2014): 475–506. Bibcode : 2014JG .... 122..475K . doi : 10.1086 / 677046 . ISSN 0022-1376 . S2CID 55134154 .
- ^ Cohen, Julie (28 Ağustos 2014). "Nanodiamonds Sonsuza Kadar | UCSB Akımı" . News.ucsb.edu . Alındı 24 Kasım 2015 .
- ^ Wolbach, Wendy S .; et al. (2018). "12.800 Yıl Önce Genç Dryas Kozmik Etkisinin Tetiklediği Olağanüstü Biyokütle Yanan Bölüm ve Çarpma Kışı. 1. Buz Çekirdekleri ve Buzullar" . Jeoloji Dergisi . 126 (2): 165–184. Bibcode : 2018JG .... 126..165W . doi : 10.1086 / 695703 . S2CID 53021110 .
- ^ Wolbach, Wendy S .; et al. (2018). "12.800 Yıl Önce Genç Dryas Kozmik Etkisinin Tetiklediği Olağanüstü Biyokütle Yanan Bölüm ve Çarpma Kışı. 2. Göl, Deniz ve Karasal Sedimanlar" . Jeoloji Dergisi . 126 (2): 185–205. Bibcode : 2018JG .... 126..185W . doi : 10.1086 / 695704 . S2CID 53494648 .
- ^ Thackeray, J. Francis; Scott, Louis; Pieterse, P. (2019). Platin anomalisi bağlamında Wonderkrater'da (Güney Afrika) Younger Dryas aralığı . Erişim tarihi: 9 Ekim 2019 .
- ^ "Afrika kanıtı, Genç Dryas Etki Hipotezini desteklemektedir" . ScienceDaily . Erişim tarihi: 9 Ekim 2019 .
- ^ Pino, Mario; Abarzúa, Ana M .; Astorga, Giselle; Martel-Cea, Alejandra; Cossio-Montecinos, Nathalie; Navarro, R. Ximena; Lira, Maria Paz; Labarca, Rafael; LeCompte, Malcolm A .; Adedeji, Victor; Moore, Christopher R .; Bunch, Ted E .; Mooney, Charles; Wolbach, Wendy S .; West, Allen; Kennett, James P. (2019). "Şili'nin güneyindeki Patagonya'dan elde edilen tortul rekor, biyokütle yanmasının, iklim değişikliğinin ve 12,8 ka'da megafaunal yok oluşların kozmik etki tetiklemesini destekliyor . Bilimsel Raporlar . 9 (1): 4413. Bibcode : 2019NatSR ... 9.4413P . doi : 10.1038 / s41598-018-38089-y . PMC 6416299 . PMID 30867437.
- ^ Firestone, RB; West, A .; Kennett, JP; Becker, L .; Demet, TE; Revay, ZS; Schultz, PH; Belgya, T .; Kennett, DJ; Erlandson, JM; Dickenson, OJ; Goodyear, AC; Harris, RS; Howard, GA; Kloosterman, JB; Lechler, P .; Mayewski, PA; Montgomery, J .; Poreda, R .; Darrah, T .; Hee, SS Que; Smith, AR; Stich, A .; Topping, W .; Wittke, JH; Wolbach, WS (2007). "12.900 yıl önce, megafaunal yok oluşlara ve Younger Dryas soğumasına katkıda bulunan dünya dışı bir etkinin kanıtı" . Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri . 104 (41): 16016–16021. Bibcode : 2007PNAS..10416016F . doi : 10.1073 / pnas.0706977104. PMC 1994902 . PMID 17901202 .
- ^ "Şili'den Kanıtlar Genç Dryas Dünya Dışı Etki Hipotezini Destekliyor | Jeoloji, Paleontoloji | Sci-News.com" . Son Dakika Bilim Haberleri | Sci-News.com . Erişim tarihi: 9 Ekim 2019 .
- ^ Frechen, J. (1959). "Die Tuffe des Laacher Vulkangebietes als quartargeologische Leitgesteine ve Zeitmarken". Fortschritte in der Geologie von Rheinland ve Westfalen . 4 : 363–370.
- ^ Bogaard, P. vd; Schmincke, H. -U. (Ekim 1984). "Geç dördüncül Laacher'in patlayan merkezi tefra'ya bakın". Geologische Rundschau . 73 (3): 933–980. Bibcode : 1984GeoRu..73..933B . doi : 10.1007 / bf01820883 . ISSN 0016-7835 . S2CID 129907722 .
- ^ a b Baales, Michael; Jöris, Olaf; Sokak, Martin; Bittmann, Felix; Weninger, Bernhard; Wiethold, Julian (Kasım 2002). "Laacher See Volcano'nun Geç Buzul Patlamasının Etkisi, Orta Rhineland, Almanya". Kuvaterner Araştırması. 58(3): 273–288. Bibcode:2002QuRes..58..273B. doi:10.1006 / qres.2002.2379. ISSN 0033-5894. S2CID 53973827.
- ^ Schmincke, Hans-Ulrich; Park, Cornelia; Harms, Eduard (Kasım 1999). "Laacher See Volcano'nun (Almanya) 12.900 a BP patlamasının evrimi ve çevresel etkileri". Kuaterner Uluslararası . 61 (1): 61–72. Bibcode : 1999QuInt..61 ... 61S . doi : 10.1016 / s1040-6182 (99) 00017-8 . ISSN 1040-6182
- ^ Rach, O .; Brauer, A .; Wilkes, H .; Sachse, D. (19 Ocak 2014). "Batı Avrupa'daki Younger Dryas'ın başlangıcında Grönland soğumasına gecikmiş hidrolojik tepki" . Doğa Jeolojisi . 7 (2): 109–112. Bibcode : 2014NatGe ... 7..109R . doi : 10.1038 / ngeo2053 . ISSN 1752-0894 .
- ^ a b c d e Baldini, James UL; Brown, Richard J .; Mawdsley, Natasha (4 Temmuz 2018). "Kükürt bakımından zengin Laacher See volkanik püskürmesi ve Younger Dryas iklim anomalisi arasındaki bağlantıyı değerlendirmek". Geçmişin İklimi. 14(7): 969–990. Bibcode:2018CliPa..14..969B. doi: 10.5194 / cp-14-969-2018 . ISSN 1814-9324.
- ^ Brauer, Achim; Haug, Gerald H .; Dulski, Peter; Sigman, Daniel M .; Negendank, Jörg FW (Ağustos 2008). "Genç Dryas soğuk döneminin başlangıcında Batı Avrupa'da ani bir rüzgar kayması". Doğa Jeolojisi . 1 (8): 520–523. Bibcode : 2008NatGe ... 1..520B . doi : 10.1038 / ngeo263 . ISSN 1752-0894 .
- ^ Lane, Christine S .; Brauer, Achim; Blockley, Simon PE; Dulski, Peter (1 Aralık 2013). "Volkanik kül, Younger Dryas sırasında zaman aşan ani iklim değişikliğini ortaya çıkarır" . Jeoloji . 41 (12): 1251–1254. Bibcode : 2013Geo .... 41.1251L . doi : 10.1130 / G34867.1 . ISSN 0091-7613 . S2CID 129709231 .
- ^ Baldini, James UL; Brown, Richard J .; McElwaine, Jim N. (30 Kasım 2015). "Son Buzul sırasında bin yıllık iklim değişikliği patlayıcı volkanizma tarafından tetiklendi mi?" . Bilimsel Raporlar . 5 (1): 17442. Bibcode : 2015NatSR ... 517442B . doi : 10.1038 / srep17442 . ISSN 2045-2322 . PMC 4663491 . PMID 26616338 .
- ^ Miller, Gifford H .; Geirsdóttir, Áslaug; Zhong, Yafang; Larsen, Darren J .; Otto-Bliesner, Bette L .; Hollanda, Marika M .; Bailey, David A .; Refsnider, Kurt A .; Lehman, Scott J. (Ocak 2012). "Volkanizma tarafından tetiklenen ve deniz buzu / okyanus geri bildirimleriyle sürdürülen Küçük Buz Devri'nin aniden başlangıcı" (PDF) . Jeofizik Araştırma Mektupları . 39 (2): yok. Bibcode : 2012GeoRL..39.2708M . doi : 10.1029 / 2011gl050168 . ISSN 0094-8276 .
- ^ Zhong, Y .; Miller, GH; Otto-Bliesner, BL; Hollanda, MM; Bailey, DA; Schneider, DP; Geirsdottir, A. (31 Aralık 2010). "Ondalık tempolu patlayıcı volkanizmadan asırlık ölçekte iklim değişikliği: birleşik deniz buzu-okyanus mekanizması". İklim Dinamikleri . 37 (11–12): 2373–2387. Bibcode : 2011ClDy ... 37.2373Z . doi : 10.1007 / s00382-010-0967-z . ISSN 0930-7575 . S2CID 54881452 .
- ^ Kobashi, Takuro; Menviel, Laurie; Jeltsch-Thömmes, Aurich; Vinther, Bo M .; Box, Jason E .; Muscheler, Raimund; Nakaegawa, Toshiyuki; Pfister, Patrik L .; Döring, Michael (3 Mayıs 2017). "Yüzyıldan bin yıla Holosen Grönland sıcaklık değişimi üzerindeki volkanik etki" . Bilimsel Raporlar . 7 (1) : 1441. Bibcode : 2017NatSR ... 7.1441K . doi : 10.1038 / s41598-017-01451-7 . ISSN 2045-2322 . PMC 5431187 . PMID 28469185 .
- ^ a b Sternai, Pietro; Caricchi, Luca; Castelltort, Sébastien; Champagnac, Jean-Daniel (19 Şubat 2016). "Bozulma ve buzul erozyonu: Kıtasal boşaltma yoluyla magma üretkenliği üzerinde ortak bir kontrol" . Jeofizik Araştırma Mektupları . 43 (4): 1632–1641. Bibcode : 2016GeoRL..43.1632S . doi : 10.1002 / 2015gl067285 . ISSN 0094-8276 .
- ^ Zielinski, Gregory A .; Mayewski, Paul A .; Meeker, L. David; Grönvold, Karl; Germani, Mark S .; Whitlow, Sallie; Twickler, Mark S .; Taylor, Kendrick (30 Kasım 1997). "Zirvenin volkanik aerosol kayıtları ve tefrokronolojisi, Grönland, buz çekirdekler" . Jeofizik Araştırma Dergisi: Okyanuslar . 102 (C12): 26625–26640. Bibcode : 1997JGR ... 10226625Z . doi : 10.1029 / 96jc03547 . ISSN 0148-0227 .
- ^ Nowell, David AG; Jones, M. Chris; Pyle, David M. (2006). "Fransa ve Almanya'da Epizodik Kuvaterner volkanizması". Kuaterner Bilimi Dergisi . 21 (6): 645–675. Bibcode : 2006JQS .... 21..645N . doi : 10.1002 / jqs.1005 . ISSN 0267-8179 .
- ^ Cheng, Hai; Edwards, R. Lawrence; Broecker, Wallace S .; Denton, George H .; Kong, Xinggong; Wang, Yongjin; Zhang, Rong; Wang, Xianfeng (9 Ekim 2009). "Buz Devri Sonlandırmaları" . Bilim . 326 (5950): 248–252. Bibcode : 2009Sci ... 326..248C . doi : 10.1126 / science.1177840 . ISSN 0036-8075 . PMID 19815769 . S2CID 9595135 .
- ^ Brannen, Peter (2018). Dünyanın Sonu: Volkanik Kıyametler, Ölümcül Okyanuslar ve Dünyanın Geçmiş Kitlesel Yokoluşlarını Anlama Arayışımız (1. baskı). Ecco. ISBN 978-0062364814.
Dış bağlantılar
- Oregon State University. 2007. Archived from the original on 17 December 2010. Retrieved 11 April 2011.
- Broecker WS (1999). "What If the Conveyor Were to Shut Down?" 31 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. GSA Today. 9 (1): 1–7. Retrieved 11 April 2011.
- Calvin WH (January 1998). "The Great Climate Flip-flop". 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Atlantic Monthly. 281: 47–64. Retrieved 11 April 2011.
- Tarasov L, Peltier WR (June 2005). (PDF). Nature. 435 (7042): 662–665. Bibcode:2005Natur.435..662T. 9 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . doi:10.1038/nature03617. 15 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . PMID 15931219. 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . S2CID 4375841 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Archived from the original (PDF) on 21 August 2015.
- Acosta et al., 2018. Climate change and peopling of the Neotropics during the Pleistocene-Holocene transition. Boletín de la Sociedad Geológica Mexicana. Boletín de la Sociedad Geológica Mexicana 11 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Cometary Debris May Have Destroyed Paleolithic Settlement 12,800 Years Ago 24 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., on: sci-news, Jul. 2, 2020
- "When the Earth Suddenly Stopped Warming" 19 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. PBS Eons. 17 December 2020 – via YouTube.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin iceriginin Turkcelestirilmesi veya Turkce dilbilgisi ve kurallari dogrultusunda duzeltilmesi gerekmektedir Bu maddedeki yazim ve noktalama yanlislari ya da anlatim bozukluklari giderilmelidir Yabanci sozcukler yerine Turkce karsiliklarinin kullanilmasi karakter hatalarinin duzeltilmesi dilbilgisi hatalarinin duzeltilmesi vs Duzenleme yapildiktan sonra bu sablon kaldirilmalidir Bu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Subat 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Erken Dryas Devri yaklasik 12 900 ila 11 700 yil son Buzul Maksimumunun LGM 20 000 BP civarinda geri cekilmeye baslamasindan sonra kademeli iklim isinmasini gecici olarak tersine ceviren gec buzullar arasi donemden sonra buzul kosullarina geri donmesidir Bir gosterge cinsi olan Alp tundra kir cicegi nin adini almistir Yapraklari bazen Iskandinavya nin gol cokelleri gibi gec buzul ve genellikle mineralojenik zengin cokellerde bol miktarda bulunur Kuzey Yarimkurenin cogunda sicaklikta keskin bir dususun fiziksel kaniti jeolojik arastirmalarla kesfedilmistir Bu sicaklik degisimi yer bilimlerinin pleistosen donemi olarak adlandirilir ve mevcut daha sicak Holosen doneminden hemen once meydana gelmektedir Arkeolojide bu zaman dilimi bircok alanda ust paleolitigin son asamalari ile cakismaktadir Postglacial donemde sicakliklarin evrimi Son Buzul Maksimumundan LGM sonra genc Dryaslarin cogu icin cok dusuk sicakliklar gostermekteydi Daha sonra Gronland buz cekirdeklerine dayanan sicak Holosen seviyesine ulasmak icin hizla yukseldi Erken Dryas Devri siddetli LGM den bu yana yaklasik 27 000 ila 24 000 yillik BP den bu yana Dunya nin ikliminin kademeli olarak isinmasina yonelik birkac kesintinin en yenisi ve en uzunuydu Degisim nispeten aniydi onlarca yil icinde gerceklesti ve Gronland da sicakliklarin 4 ila 10 C 7 2 ila 18 F dusmesine ve iliman Kuzey Yarimkure nin cogunda buzullarin ve daha kuru kosullarin ilerlemesine neden oldu Sicak suyu ekvator kusagindan Kuzey Kutbu na tasiyan Atlantik meridyen devrilme sirkulasyonunun gucundeki bir dususten kaynaklandigi ve bunun da Kuzey Amerika dan Atlantik e gelen taze soguk su akisindan kaynaklandigi dusunuluyor Genc Dryas bir iklim degisikligi donemiydi ancak etkileri karmasik ve degiskendi Guney yarimkurede ve Guneydogu Kuzey Amerika gibi Kuzey Yarimkurenin bazi bolgelerinde hafif bir isinma meydana geldi Genel aciklama ve baglamLGM araliginin sonunda belirgin bir soguk donemin varligi uzun zamandir bilinmektedir Danimarka daki allerod kil cukurunda oldugu gibi Isvec ve Danimarka da ki bataklik ve gol alanlarinin paleobotanik ve litostratigrafik calismalari ilk olarak genc Dryas i tanidi ve tanimladi Bu goruntu gec Pleistosen ve Holosen in baslangici sirasinda Gronland in buz tabakasinin orta bolgesinden alinan vekil sicakliklar olarak belirlenen sicaklik degisikliklerini gostermektedir Genc Dryas son 16 000 yilda meydana gelen tipik olarak ani iklim degisikliklerinden kaynaklanan uc stadialin en genc ve en uzunudur Kuzey Avrupa iklim evrelerinin Blytt Sernander siniflandirmasinin bir parcasi olarak genc oneki bu orijinal Dryas doneminin daha sicak bir asamadan once geldigini kabul eder Allerod salinimi da eski Dryas yaklasik 14 000 takvim yilidir Bu guvenli bir sekilde tarihlendirilmemistir ve tahminler 400 yil arasinda degismektedir ancak genellikle yaklasik 200 yil surdugu kabul edilmektedir Kuzey Iskocya da buzullar genc Dryas tan daha kalin ve daha genistir Eski Dryas sirayla baska bir sicak asamadan once gelmistir Bolling salinimi onu genellikle en eski Dryas olarak bilinen ucuncu ve hatta daha eski bir stadialdan ayirdi En eski Dryas genc Dryas tan yaklasik 1 770 yil once meydana geldi ve yaklasik 400 yil surdu Gronland dan GISP2 buz cekirdegine gore en eski Dryas yaklasik 15 070 ve 14 670 Takvim yili BP arasinda meydana geldi Irlanda da genc Dryas Nahanagan donemi olarak da bilinmekteydi ve Ingiltere de Loch Lomond Stadiali olarak adlandirildi Gronland Zirvesi buz cekirdegi kronolojisinde genc Dryas Gronland Stadial 1 e GS 1 karsilik gelir Onceki Allerod sicak donemi interstadial uc olaya ayrilir Gronland Interstadial 1C ila 1a GI 1C ila GI 1a Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Ocak 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Ani iklim degisikligiBeri polen diyagramlari polen analitik teknikleri gelistirme ve giderek buyuyen bir dizi 1916 da ve basladiktan sonra palinologlar Genc Dryas olan daha sicak bir iklim bitki ortusu buldular Genellikle soguk bir iklim sik sik Dryas octopetala bulunan buzul bitki bir miras olarak degistirilmistir Avrupa nin buyuk bolumunde bitkisel degisiklik ve farkli bir donem oldugu sonucuna varmislardir Bitki ortusundeki ani degisim tipik olarak kuzeye hizla yayilan orman bitki ortusu icin elverissiz olan yillik sicakliktaki ani bir dususun bir etkisi olarak yorumlanir Sogutma sadece soguga dayanikli isik gerektiren bitkilerin ve ilgili bozkir faunasinin genislemesini desteklemekle kalmadi ayni zamanda Iskandinavya da bolgesel buzul ilerlemelerine ve bolgesel kar hattinin dusmesine de yol acti Antarktika daki EPICA Dome C buz cekirdeginden elde edilen sicakliklar Kuzey Yarimkurenin daha yuksek Enlemlerinde genc Dryas baslangicinda buzul kosullarina degisim 12 900 ve 11 500 yili BP arasinda oldukca ani oldugu iddia edilmistir Onceki eski Dryas interstadial in isinmasiyla keskin bir tezat olusturmaktadir Sonunun on yil kadar bir sure icinde gerceklestigi sonucuna varilmistir ancak baslangic daha da hizli olabilir Gronland buz cekirdegi GISP2 DEN termal olarak fraksiyone edilmis azot ve argon izotop verileri zirvesinin genc Dryas sirasinda bugunden yaklasik 15 C 27 F daha soguk oldugunu gostermektedir Buyuk Britanya da bocek fosili kanitlari yillik ortalama sicakligin 5 C ye 23 F dustugunu ve ova bolgelerinde periglacial kosullarin hakim oldugunu ve yayla bolgelerinde buz tarlalari ve buzullarin olustugunu gostermektedir Donemin buyuklugu kapsami veya ani iklim degisikliginin hizindan hicbir sey sona ermesinden bu yana yasanmamistir Daha genc daha yasli ve daha eski Dryaslara ek olarak hem Bolling salinimi hem de allerod salinimi interstadials ta daha genc Dryaslara benzer sekilde asirlik bir soguk iklim donemi meydana gelmistir Bolling salinimi icinde meydana gelen soguk donem bolling ici soguk donem olarak bilinir ve Allerod salinimi icinde meydana gelen soguk donem allerod ici soguk donem olarak bilinir Her iki soguk donem de eski Dryas ile sure ve yogunluk bakimindan karsilastirilabilir aniden baslar ve sona erebilmektedir Soguk donemler Gronland buz cekirdeklerinden Avrupa gol sedimentlerinden Atlantik Okyanusu sedimentlerinden ve Cariaco Havzasi Venezuela dan paleoklimatik kayitlarda sirali ve goreceli buyuklukte kabul edilmistir Eski Buzul donemlerinin uclarindan sonlar olarak adlandirilir daha yasli genc Dryas benzeri olaylarin ornekleri bildirilmistir Gol ve deniz cokellerinde bulunan sicakliga duyarli lipitler uzun zincirli alkenonlar gecmis kitasal iklimlerin kantitatif rekonstruksiyonu icin guclu bir paleotermometre olarak kabul edilir Alkenon paleotermometrelerin eski buzul uclarinin yuksek cozunurluklu paleotemperature rekonstruksiyonlarina uygulanmasi cok benzer daha genc Dryas benzeri paleoklimatik salinimlarin II ve IV Sonlandirmalari sirasinda meydana geldigini bulmustur Eger oyleyse genc Dryas cogu zaman oldugu gibi boyut kapsam ve hiz acisindan benzersiz bir paleoklimatik olay degildir Ayrica paleoklimatologlar ve kuaterner jeologlar Cin d18 de iyi ifade edilen genc Dryas olaylari olarak nitelendirdikleri seyi bulduklarini bildirdiler Cin in Hubei Eyaleti Shennongjia bolgesindeki yuksek irtifa magaralarindan dikitlerde sonlandirma III kayitlarini bulmuslardir Buz cekirdeklerinden derin deniz cokellerinden magaralardan kitasal paleobotanik verilerden ve loesslerden elde edilen cesitli paleoklimatik kayitlar son dort buzul doneminin sona ermesi sirasinda daha genc Dryas olaylariyla tutarli olan benzer ani iklim olaylarini gostermektedir bkz Dansgaard Oeschger olayi Daha genc Dryas olaylarinin buzul donemlerinin sonunda meydana gelen deglasyonlarin icsel bir ozelligi olabilecegini savunuyorlar ZamanlamaGronland buz cekirdeklerinden kararli izotoplarin analizi genc Dryas baslangici ve sonu icin tahminler saglar Gronland buz tabakasi Projesi 2 ve Gronland Icecore projesinin bir parcasi olarak Gronland Zirvesi buz cekirdeklerinin analizi genc Dryas 12 800 buz takvim yil BP hakkinda basladigini tahmin etti Danisilan spesifik buz cekirdegi analizine bagli olarak genc Dryas 1 150 1 300 yil surdugu tahmin edilmektedir gisp2 buz cekirdeginden oksijen izotoplarinin olcumleri genc Dryas in sona ermesinin her biri bes yil suren uc ayri adimda sadece 40 ila 50 yil icinde gerceklestigini gostermektedir Toz konsantrasyonu ve kar birikimi gibi diger proxy verileri sadece birkac yil icinde yaklasik 7 C 13 F isinma gerektiren daha hizli bir gecis onermektedir Gronland da toplam isinma 10 4 C 18 7 F idi Genc Dryas in sonu yaklasik 11 550 yil oncesine dayaniyor ve 10 000 BP DE kalibre edilmemis radyokarbon yili cogunlukla tutarli sonuclarla cesitli yontemlerle bir radyokarbon platosu meydana geliyor Yillar once Yer11500 50 Kavrama buz cekirdegi Gronland11530 40 60 Krakenes Golu Bati Norvec11570 Cariaco Havzasi cekirdegi Venezuela11570 Alman mese ve cam dendrokronolojisi11640 Gisp2 buz cekirdegi Gronland Uluslararasi Stratigrafi Komisyonu Gronland sahnesinin baslangicini ve 2000 den 11 700 yil once genc Dryas in sonunu ortuk olarak koydu Genc Dryas in baslangicinin Kuzey Atlantik bolgesi boyunca senkronize oldugu dusunulse de son arastirmalar genc Dryas in baslangicinin orada bile zaman icinde transgresif olabilecegi sonucuna varilmistir Lamine varve dizilerinin incelenmesinden sonra Muschitiello ve Wohlfarth genc Dryaslarin baslangicini tanimlayan cevresel degisikliklerin enlemlere gore ortaya cikma zamanlarinda diakron oldugunu bulmuslardir Degisikliklere gore genc Dryas 12 900 13 100 yil once 56 54 n enleminde meydana geldi Daha kuzeyde degisikliklerin yaklasik 12 600 12 750 yil once meydana geldigini bulmuslardir Japonya nin Suigetsu Golu ndeki varved cokellerinin ve Asya dan gelen diger paleoenvironmental kayitlarin analizlerine gore Asya ile Kuzey Atlantik arasindaki genc Dryas in baslangicinda ve sonunda onemli bir gecikme meydana geldi Ornegin Japonya daki Suigetsu Golu ndeki tortu cekirdeklerinin paleoenvironmental analizi Kuzey Atlantik bolgesinde yaklasik 12 900 Takvim yili yerine 12 300 ila 11 250 varve takvim yil BP arasinda 2 4 C lik genc Dryas sicaklik dususunun bulunulmasi Buna karsilik radyokarbon sinyalinin 11 000 radyokarbon yillik gorunur radyokarbon tarihlerinden 10 700 10 600 radyokarbon yil BP radyokarbon tarihlerine ani kaymasi Avrupa daki karasal makrofosiller ve agac halkalarinda 50 yillik bir sure boyunca ayni anda suigetsu Golu nun varved cokellerinde meydana geldi Bununla birlikte radyokarbon sinyalindeki ayni kayma Suigetsu Golu ndeki genc Dryas in birkac yuz yil once baslamasindan once gelir Cinlilerden gelen verilerin yorumlanmasi genc Dryas Dogu Asya nin Kuzey Atlantik ten daha genc Dryas sogutmasinin en az 200 ila 300 yil geride kaldigini dogrulamaktadir Verilerin yorumlanmasi daha belirsiz olsa da genc Dryas in sonu ve Holosen isinmasinin baslangici muhtemelen Japonya da ve Dogu Asya nin diger bolgelerinde de benzer sekilde ertelendi Benzer sekilde Filipinler in Palawan kentindeki Puerto Princesa yeralti Nehri Milli Parki ndaki bir magaradan buyuyen bir dikitin analizi ve genc Dryas in baslangicinin da orada geciktigini buldular Dikitte kaydedilen Proxy verileri genc Dryas kuraklik kosullarinin bolgedeki tam kapsamlarina ulasmasi icin 550 yildan daha fazlasina ihtiyac duyuldugunu ve sona erdikten sonra yaklasik 450 takvim yilinin genc oncesi Dryas seviyelerine geri donecegini gostermektedir Kuresel etkilerBati Avrupa ve Gronland da genc Dryas iyi tanimlanmis senkron serin bir donemdir Bununla birlikte tropik Kuzey Atlantik teki sogutma birkac yuz yil oncesine dayanabilir Guney Amerika daha az tanimlanmis bir baslangictir ancak keskin bir sonlanma gosterir Antarktika Sogugunun tersine cevrilmesi genc Dryas tan bin yil once baslamis gibi gorunmektedir Fakat iyi tanimlanmis bir baslangic ya da bitis yoktur Peter Huybers Antarktika Yeni Zelanda ve Okyanusya nin bazi bolgelerinde genc Dryas yoklugunda adil bir guven oldugunu savundu Genc Dryas icin tropikal muadili zamanlamasi Deglaciation iklim ters DCR dusuk enlem buz cekirdek kayitlari genellikle bagimsiz eksikligi olarak kurmak zordur Escort Aralik uzerindedir Bunun bir ornegi DCR NIN zamanlamasinin GISP2 buz cekirdegi kaydinin orta Gronland sabitlendigi Sajama buz cekirdegi Bolivya dir Bununla birlikte DCR sirasinda orta Andes teki iklim degisikligi onemlidir ve cok daha nemli ve muhtemelen daha soguk kosullara gecis ile karakterize edildi Degisikliklerin buyuklugu ve ani olmasi dusuk enlem ikliminin YD DCR sirasinda pasif olarak yanit vermedigini gostermektedir Genc Dryas etkileri Kuzey Amerika boyunca degisen yogunlukta idi Bati Kuzey Amerika da etkileri Avrupa veya kuzeydogu Kuzey Amerika dan daha az yogundu bununla birlikte buzul yeniden ilerlemesinin kaniti olarak Pasifik kuzeybatisinda daha genc Dryas sogutmasinin meydana geldigini gostermektedir Oregon Magaralari Ulusal Aniti ve Guney Oregon Klamath Daglari ndaki koruma alanindan gelen magaralar genc Dryas icin modern iklim sogutmasinin kanitlarini verir Diger ozellikler sunlardir Iskandinavya daki ormanin buzul tundra ile degistirilmesi Dryas octopetala bitkisinin habitati Dunya capinda dag siralarinda buzullasma veya artan kar orani Kuzey Avrupa da solifluction tabakalarinin ve loess yataklarinin olusumu Asya daki collerden kaynaklanan atmosferde daha fazla toz Levant taki natufian hunter toplayici kalici yerlesimleri icin kanitlarin azalmasi daha hareketli bir yasam tarzina geri donmeyi dusundurmektedir Guney yarimkurede Huelmo Mascardi soguk ters ayni zamanda sona erdi Clovis kulturunun dusus boyle Columbian mammoth Genc Dryas doneminde hem de Korkunc kurt Camelops ve diger Rancholabrean megafauna olarak Kuzey Amerika da bircok turun nesli icin kesin bir neden tespit edilmis olsa da iklim degisikligi ve insan avcilik faaliyetlerine katkida bulunan faktorler olarak ileri surulmustur son zamanlarda bu megafauna populasyonlarinin 1000 yil once coktugu bulunmusturKuzey Amerika Dogu Genc Dryas biyotanin ani iklim degisikligine tepkisinin incelenmesi ve insanlarin bu kadar hizli degisikliklerle nasil basa ciktiginin incelenmesi icin onemli bir donemdir Kuzey Atlantik teki ani sogumanin etkileri Kuzey Amerika da guclu bolgesel etkilere sahipti bazi bolgelerde digerlerinden daha ani degisiklikler yasandi Genc Dryas in sogumasinin etkileri Genc Dryas kronozonunun baslangicinda ve sonunda New England i ve Kanada denizcilik sektorunun bazi kisimlarini ABD nin geri kalanindan daha hizli etkiledi Proxy gostergeleri Maine deki yaz sicaklik kosullarinin 7 5 C ye kadar dustugunu gosteriyor Soguk kislar ve az yagisla birlesen serin yazlar kuzey ormanlarinin kuzeye kaydiginda Holosen baslangicina kadar agacsiz bir tundra ile sonuclandi Orta Appalachian Daglari ndaki ve Atlantik Okyanusu na dogru dogudaki bitki ortusune ladin Picea spp Ve tamarack Larix laricina boreal ormanlari hakim olmustur ve bunlar daha sonra Genc Dryas doneminin sonunda hizla iliman daha genis yaprakli agac orman kosullarina donusmustur Tersine Ontario Golu yakinlarindaki polen ve makrofosil kanitlari serin kuzeydeki ormanlarin erken Holosen de varligini surdurdugunu gostermektedir Appalachians in batisinda Ohio Nehri Vadisi nde ve guneyde Florida da hizli analog olmayan bitki ortusu tepkileri hizli iklim degisikliklerinin bir sonucu gibi gorunuyor ancak alan genel olarak serin kaldi ve sert agac ormani hakim Genc Dryas sirasinda Guneydogu Amerika Birlesik Devletleri zayiflamis Atlantik meridyen devrilme dolasiminin neden oldugu Kuzey Atlantik girdabi icinde Karayiplerden gelen sicakligin kapanmasi nedeniyle Pleistosen sirasinda bolgenin oldugundan daha sicak ve islakti AMOC Merkez Ayrica guneydeki Buyuk Goller bolgesinden Teksas ve Louisiana ya kadar degisen etkiler egilimi meydana geldi Iklimsel zorlama tipki Kuzeydogu da oldugu gibi soguk havayi Amerikan ic kesiminin kuzey kismina dogru hareket ettirdi Dogu Kiyisi nda goruldugu kadar ani bir tasvir olmamasina ragmen Ortabati Meksika Korfezi nin daha sicak iklim etkisine dogru kuzey ic kesimlerinde guneyden onemli olcude daha soguktu Kuzeyde Laurentide Buz Levhasi Genc Dryas sirasinda yeniden ilerledi ve bati Superior Golu nden guneydogu Quebec e kadar bir moren biriktirdi Buyuk Gollerin guney kenarlari boyunca ladin hizla dustu cam artti ve otsu cayir bitki ortusu bol miktarda azaldi ancak bolgenin batisinda artti Kayalik Daglar Kayalik Daglar bolgesindeki etkiler cesitlidir Kuzey Rockies te cam ve goknarlar da onemli bir artis oncekinden daha sicak kosullara ve bazi yerlerde subalpin park alanina gecise isaret ediyor Bunun jet akimindaki kuzeye dogru kaymanin yaz guneslenmesindeki artisla ve uzun ve yagisli ilkbahar mevsimleriyle bugunden daha yuksek olan bir kis kar paketinin bir sonucu oldugu varsayilmaktadir Ozellikle kuzey siradaglarinda buzullarda kucuk yeniden gelismeler oldu ancak Rocky Dag siralarindaki bazi alanlar Genc Dryas sirasinda bitki ortusunde cok az degisiklik oldugunu veya hic olmadigini gosterdi Kanitlar ayrica Teksas i etkileyen ayni Korfez kosullari nedeniyle New Mexico da yagista bir artisa isaret ediyor Bati Pasifik Kuzeybati bolgesi 2 ila 3 C sogutma ve yagista artis yasadi Buzul yeniden ilerleme Britanya Kolombiyasi nda ve Cascade Siradaglarinda kaydedilmistir Cam polenindeki bir artis merkezi Cascades te daha soguk kislarin oldugunu gosterir Olimpik Yarimada da orta yukseklikteki bir bolgede yanginda azalma kaydedildi ancak orman devam etti ve Genc Dryas sirasinda erozyon serin ve islak kosullar oldugunu dusundurdu Speleothem kayitlari guney Oregon da yagista bir artis oldugunu gostermektedir ve bunun zamanlamasi Kuzey Buyuk Havzadaki pluviyal gollerin boyutlarinin artmasiyla cakismaktadir Siskiyou Daglari ndan alinan bir polen kaydi Genc Dryas in zamanlamasinda bir gecikme oldugunu gosteriyor bu da daha sicak Pasifik kosullarinin bu aralik uzerindeki daha buyuk bir etkisine isaret ediyor ancak polen kaydi yukarida bahsedilen speleothem kaydina gore kronolojik olarak daha az kisitli Guneybati da da ortalama 2 sogutma ile yagislarda bir artis goruluyor Tarim uzerindeki etkiler Genc Dryas genellikle Dogu Akdeniz de tarimin benimsenmesi olan Neolitik Devrim ile baglantilidir Soguk ve kuru Genc Dryas bolgenin tasima kapasitesini tartismali bir sekilde dusurdu ve yerlesik erken Natufian nufusunu daha hareketli bir gecim modeline zorladi Daha fazla iklimsel bozulmanin tahil yetistiriciligine yol actigi dusunuluyor Natufian doneminde degisen gecim modellerinde Genc Dryas in rolu konusunda goreceli bir fikir birligi varken donemin sonundaki tarimin baslangiciyla baglantisi halen tartisilmaktadir Deniz seviyesi Buyuk olcude mercan resiflerinden cok sayida derin cekirdegin analizinden olusan saglam jeolojik kanitlara dayanarak buzul sonrasi donem icin deniz seviyesindeki artis oranlarindaki degisimler yeniden yapilandirildi Deniz seviyesindeki yukselmenin erken donemlerinde eriyik su darbeleri olarak adlandirilan uc ana hizlanmis deniz seviyesi yukselmesi donemi meydana geldi Bunlar 19 000 ile 19 500 takvim yili arasindaki darbe icin yaygin olarak eriyik su darbesi 1A0 olarak adlandirilir 14 600 ile 14 300 takvim yili arasindaki darbe icin eriyik su darbesi 1A ve 11 400 ile 11 100 takvim yili arasindaki darbe icin eriyik su darbesi 1B Genc Dryas eriyik su darbesi 1A dan sonra yaklasik 290 yil icinde 13 5 m lik bir yukselisten sonra yaklasik 14 200 takvim yili once ortalanmis ve eriyik su darbesi 1B den once yaklasik 11 000 takvim yili once ortalanmis yaklasik 160 yil boyunca 7 5 m lik bir artis meydana geldi Son olarak Genc Dryas hem eriyik su darbesi 1A nin hem son tarihini hem de tum eriyik su darbesi 1B yi oncelemekle kalmadi ayni zamanda ondan hemen onceki ve sonraki donemlere gore deniz seviyesi yukselme oraninin onemli olcude azaldigi bir donemdi Genc Dryas in baslangici icin kisa vadeli deniz seviyesi degisikliklerine dair olasi kanitlar bildirildi Ilk olarak Bard ve digerleri tarafindan verilerin cizimi Genc Dryas in baslangicina yakin deniz seviyesinde 6 metreden daha az kucuk bir dusus oldugunu gosteriyor Hem Barbados hem de Tahiti den alinan verilerde gorulen deniz seviyesi yukselisindeki degisim hizinda olasi bir degisiklik var Bu degisikligin yaklasimin genel belirsizligi dahilinde oldugu goz onune alindiginda o zaman onemli bir ivme olmaksizin nispeten yumusak bir deniz seviyesi yukselmesinin meydana geldigi sonucuna varildi Son olarak Lohe ve digerlerinin Norvec in batisindaki arastirmasi 13 640 takvim yili once deniz seviyesinde dusuk bir mevki ve 13 080 takvim yili once baslayan muteakip Genc Dryas ihlali bildirdi Genc Dryas in baslamasindan cok once Allerod alcak seviyesinin zamanlamasinin ve muteakip ihlalin kabugun artan bolgesel yuklemesinin sonucu oldugu ve jeoit degisikliklerinin Allerod un baslarinda yaklasik 13 600 takvim yilinda buyumeye ve ilerlemeye baslayan genisleyen bir buz tabakasinin neden oldugu sonucuna vardilar NedenlerMevcut teori Genc Dryas in Agassiz Golu nden ani bir tatli su akisina ve Kuzey Amerika daki buzul kaybina yanit olarak kuzeye dogru ilik tropikal sulari dolasan Kuzey Atlantik Konveyorunun onemli olcude azalmasi veya kapatilmasindan kaynaklandigidir Boyle bir olayin jeolojik kaniti tam olarak guvenli degildir ancak son calismalar Mackenzie Nehri boyunca Arktik e ve oradan da Atlantik e tatli su doken bir yol tespit etmistir Kuresel iklim Kuzey Atlantik teki tatli su kapagini dondurarak kaldirana kadar yeni duruma kilitlenmis olacakti Ancak simulasyonlar tek seferlik bir selin yeni devletin 1000 yil sureyle kilitlenmesine neden olamayacagini gosterdi Sel durdugunda AMOC iyilesecek ve Genc Dryas 100 yildan daha kisa bir sure icinde duracakti Bu nedenle zayif bir AMOC yi 1000 yildan daha uzun sure korumak icin surekli tatli su girisi gerekliydi Son zamanlarda yapilan calisma kar yagisinin surekli bir tatli su kaynagi olabilecegini ve bunun da AMOC nin uzun sureli zayiflamis durumuna neden olabilecegini one surdu Alternatif bir teori bunun yerine jet akiminin Kuzey Atlantik e daha fazla yagmur getiren ve termohalin dolasimini yavaslatacak kadar okyanus yuzeyini tazeleyen eriyen Kuzey Amerika buz tabakasinin degisen topografik zorlamasina yanit olarak kuzeye dogru kaydigini one suruyor Ayrica megafaunal yok olustan bir gunes patlamasinin sorumlu olabilecegine dair bazi kanitlar var ancak bu tum kitalardaki neslinin tukenmesindeki gorunen degiskenligi aciklayamiyor Etki hipotezi Ana madde Genc Dryas etki hipotezi Yaklasik 12 900 yil once Kuzey Amerika da meydana geldigi varsayilan bir Genc Dryas darbe olayi Genc Dryas sogutmayi baslatan mekanizma olarak onerildi Diger seylerin yani sira Pennsylvania Guney Carolina ve Suriye deki cokeltilerde eriyik cam malzeme bulgulari rapor edildi Arastirmacilar yaklasik 13 000 yil oncesine dayanan malzemenin bolide etkisinin sonucu olarak 1 700 ila 2 200 C 3 100 ila 4 000 F sicakliklarda olustugunu iddia ediyorlar Bu bulgularin Bolide etkisinin Genc Dryas in baslangicinda meydana geldigine dair tartismali Genc Dryas Boundary YDB hipotezini destekledigini iddia ediyorlar Hipotez sonuclarin cogunun diger bilim adamlari tarafindan dogrulanamayacagi ve yazarlarin verileri yanlis yorumladigi sonucuna varan arastirmada sorgulandi Sahalarda bulunan cokeltilerin gozden gecirilmesinden sonra yeni arastirma hipotez savunuculari tarafindan iddia edilen cokeltilerin kozmik etkinin onerilen tarihinden cok daha gec veya cok daha erken zamanlardan kalma bir bolide carpma tarihinden kaynaklanan cokeltiler oldugunu buldu Arastirmacilar jeolojik olarak yaklasik 13 000 yil oncesine tarihlenip tarihlenemeyecegini belirlemek icin etki teorisini desteklemek icin yaygin olarak referans verilen 29 siteyi inceledi En onemlisi bu sitelerden yalnizca ucu aslinda o zamandan kalmadir Charles R Kinzie vd Dunya disi carpismalar sirasinda uretilen nanodiyamondlarin dagilimina baktilar YDB deki Kuzey Yarimkure nin 50 milyonkm sinin nanodiamond lara sahip oldugu bulundu Bu nano elmaslari gosteren yalnizca iki katman mevcuttur 12 800 takvim yili onceki YDB ve 65 milyon yil onceki Kretase Tersiyer siniri ayrica kitlesel yok oluslarla isaretlenmistir YDB nin kokenine iliskin kozmik etki hipotezi icin yeni destek 2018 de yayinlandi Bu Dunya nin daha buyuk 100 km den fazla capli parcalanan bir kuyruklu yildizdan bazi kalintilari ic kisimda varligini surduren bir veya daha fazla parcayla carpistigini varsayar gunumuze kadar gunes sistemi Kanit varsayilan carpismanin ardindan buyuk olcekli biyokutle yanmasi orman yanginlari ile tutarlidir Kanit buz cekirdeklerinin buzullarin gol ve deniz tortu cekirdeklerinin ve karasal dizilerin analizlerinden elde edildi Bu hipotezin guvenilirligini daha da artiran kanit goktaslarinda bulunan dunya disi platin icerir Etki Hipotezi ile iliskilendirilebilecek platin seviyelerinde ani artislar olan ve en az 25 i major olan dunya capinda cok sayida bolge vardir Bu sitelerin cogu Kuzey Yarimkure de bulunsa da Ekim 2019 da yapilan bir arastirma Guney Afrika daki Pretoria nin kuzeyindeki Wonderkrater bolgesinde bulunan yuksek platin seviyelerine sahip baska bir site buldu ve dogruladi Bu dogada nadiren bulunan ve hava patlamalarindan veya darbelerden kaynaklandigindan suphelenilen yuksek seviyelerde platin ve nadir metal kureler altin ve yuksek sicaklikta demir iceren guney Sili deki Pilauco bolgesi ile ayni zamana denk geliyor Bu Guney Yarimkure yuksek platin bolgeleri Genc Dryas etki hipotezinin guvenilirligini daha da artiriyor Laacher See Patlama hipotezi Laacher See yanardagi Genc Dryas in baslangiciyla yaklasik ayni zamanda patladi ve tarihsel olarak olasi bir neden olarak onerildi Laacher See yaklasik 2 km capinda genis bir alcak rolyefli Yanardag krateri icinde bir kaldera goludur Almanya Rheinland Pfalz da Koblenz in yaklasik 24 km kuzeybatisinda ve Bonn un 37 km guneyinde yer almaktadir Kaldera golu Eifel siradaglari icindedir ve daha buyuk icindeki Dogu Eifel volkanik alaninin bir parcasidir Bu puskurmenin Volkanik Patlama Indeksi VEI 6 buyuklukteydi ve 20 km3 ten fazla tefra puskurtuldu Kuzey Yarimkure de onemli sicaklik degisikligine neden oldu Su anda mevcut olan kanitlar Laacher See patlamasinin Genc Dryas i tetikledigi hipotezinin onemli bir degere sahip oldugunu gosteriyor Daha once hipotez Laacher See tefrasinin cesitli Orta Avrupa degisken gol yataklari icindeki Genc Dryas Olayi ile iliskili en net iklim degisikligi belirtilerine gore zamanlamasina dayanarak reddedilmisti Bu Genc Dryas Etki Hipotezinin ve eriyik su atimi hipotezinin gelistirilmesine zemin hazirladi Bununla birlikte daha yeni arastirmalar Laacher See yanardaginin 12 880 yillik cok buyuk patlamasini Kuzey Atlantik sogumasinin Genc Dryas a baslamasiyla ayni zamana denk getirmektedir Patlama Pinatubo Dagi nin 1991 deki patlamasinin yaklasik iki kati buyuklugunde olmasina ragmen atmosfere giren kukurt miktari bakimindan Tambora Dagi nin iklimsel acidan cok onemli 1815 patlamasina potansiyel olarak rakip olacak sekilde onemli olcude daha fazla kukurt iceriyordu Bu buyuklukte ve kukurt iceriginin bozulma sirasinda meydana gelen patlamasinin deniz buzu ve okyanus sirkulasyonunu iceren uzun vadeli olumlu bir geri bildirimi tetikleyebilecegine ve Kuzey Atlantik ve dunya genelinde bir dizi iklim degisikligine neden olabilecegine dair kanitlar mevcuttur Bu hipotez icin daha fazla destek Gronland buzulunda buyuk bir volkanojenik kukurt sicramasi olarak gorunmektedir ve bu hem Laacher See patlama tarihi hem de Gronland da kaydedildigi gibi Genc Dryas a sogumanin baslangici ile cakismaktadir Orta enlem bati ruzgarlari soguma daha belirgin hale geldikce Kuzey Atlantik boyunca deniz buzunun guneye dogru buyumesini izlemis olabilir bu da Kuzey Avrupa da zaman asimina ugrayan iklim degisikliklerine neden olur ve Laacher See tefrasinin ile en acik ruzgardan turetilen arasindaki gecikmeyi aciklar Orta Avrupa gol cokeltilerindeki Genc Dryas icin kanit Patlamanin zamanlamasi Genc Dryas in baslangicina denk geliyor gibi gorunse ve icerdigi kukurt miktari onemli olcude Kuzey Yarimkure sogutmasi ile sonuclanacak olsa da hipotez henuz tam olarak test edilmemistir ve hicbir iklim modeli simulasyonu yapilmamistir Su anda mevcut Olumlu geri bildirimin kesin dogasi da bilinmemektedir ve Laacher See patlamasinin boyutunun ve kukurt iceriginin volkanik bir zorlamasina karsi deglasiyal iklime duyarlilikla ilgili sorular devam etmektedir Bununla birlikte diger volkanik patlamalari takip eden benzer bir geri bildirimin son buzul doneminde Kucuk Buz Cagi ve genel olarak Holosen boyunca benzer uzun vadeli soguma olaylarini tetiklemis olabilecegine dair kanitlar mevcuttur onerilen geri bildirimin zayif bir sekilde sinirlandirildigini ancak potansiyel olarak yaygin oldugunu one suruyor Laacher See patlamasinin son buzlanma sirasinda buzun cikarilmasiyla ilgili litosferik bosaltma tarafindan tetiklenmesi mumkundur Dogu Eifel Volkanik Alanindaki en buyuk uc patlamanin gozlemlenmesiyle desteklenen bir kavramdir ve bozulma sirasinda meydana geldi Litosferik bosaltma ile bu potansiyel iliski nedeniyle Laacher See patlama hipotezi 12 880 yillik BP Laacher See patlamasi gibi patlamalarin zaman ve uzayda izole edilmedigini bunun yerine bozulmanin temel bir parcasi oldugunu ve dolayisiyla Genc in varligini acikladigini one suruyor Diger buzul sonlanmalari sirasinda Dryas tipi olaylar Vela supernova hipotezi Bir supernovanin Dunya uzerindeki etkilerini ozellikle gama isini patlamalarini ve X isini flaslarini simule eden modeller Dunya nin ozon tabakasinin tukenmesi artan UV maruziyeti kuresel soguma ve Dunya yuzeyinde nitrojen degisiklikleri troposferde yasayacagini gostermektedir Genc Dryas sirasinda kuresel sogumaya iliskin kanitlara ek olarak faunal ve paleoindian avlanma alanlarinda yaklasik 30 cm kalinliginda karbonca zengin siyah matlarin varligi kucuk bir zaman araliginda daha su kosullarinda ani bir degisimin meydana geldigini gostermektedir Brakenridge ayrica kuresel sogutma kosullarinin yalnizca kuzey enlemlerinde degil ayni zamanda 41 G ye ulasan enlemlerde de meydana geldigini one suren polen cekirdegi arastirmasini tartisiyor Agac halkasi kaniti buz cekirdeklerinde kozmojenik14 C de bir artis oldugunu gosteriyor Bu artisin zaman cercevesi baska bir kozmojenik izotop olan 10 Be nin artisi ile de ortusmektedir Genc Dryas in baslangicinda ve Dunya yi etkileyecek kadar gunes sistemine yakin bir yerde meydana geldigi bilinen tek supernova yalnizca Vela supernova kalintisinin kaldigi Vela supernovasidir Bununla birlikte cogu jeolog bu hipotezi yer sistemi bilimi hakkinda cok az bilgisi olan gok bilimciler tarafindan yapilan akademik bir uygulama olarak gorur Ayrica bakiniz1500 yillik iklim dongusu 8 2 kiloy yillik iklim olayi Heinrich olayi Buyuk buzdagi gruplari Kuzey Atlantik i geciyor Huelmo Mascardi Cold Reversal Kucuk Buz Cagi 16 yuzyildan 19 yuzyila kadar suren Orta Cag Sicak Donemi nden sonra bir soguma donemi Orta Cag Sicak Donemi Kuzey Atlantik bolgesindeki sicak iklimin c 950 ila c 1250 Neoglaciation Eski Dryas En eski Dryas Termohalin dolasiminin kapatilmasi Kuresel isinmanin buyuk bir okyanus sirkulasyonu uzerindeki etkisi Buzullasma zaman cizelgesi Dunyanin baslica buz caglarinin kronolojisi Cevre tarihinin zaman cizelgesiKaynakca Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 a b c d Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Arsivlenmis kopya 12 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2014 Miller D Shane Gingerich Joseph AM Mart 2013 Terminal Pleistosen ve Dogu Kuzey Amerika nin erken Holosen radyokarbon kaydinda bolgesel varyasyon Kuvaterner Arastirmasi 79 2 175 188 Bibcode 2013QuRes 79 175M doi 10 1016 j yqres 2012 12 003 ISSN 0033 5894 a b c Meltzer David J Holliday Vance T 1 Mart 2010 Kuzey Amerikali Paleoindians Daha Genc Dryas Cagi Iklim Degisikliklerini Fark eder miydi Journal of World Prehistory 23 1 1 41 doi 10 1007 s10963 009 9032 4 ISSN 0892 7537 S2CID 3086333 Peteet D 1 Ocak 1995 Kuresel Genc Dryas mi Kuaterner Uluslararasi 28 93 104 Bibcode 1995QuInt 28 93P doi 10 1016 1040 6182 95 00049 o Shuman Bryan Bartlein Patrick Logar Nathaniel Newby Paige Webb III Thompson Eylul 2002 Laurentide Buz Tabakasinin erken Holosen cokusune paralel iklim ve bitki ortusu tepkileri Kuaterner Bilim Incelemeleri 21 16 17 1793 1805 Bibcode 2002QSRv 21 1793S CiteSeerX 10 1 1 580 8423 doi 10 1016 s0277 3791 02 00025 2 Dorale JA Wozniak LA Bettis EA Marangoz SJ Mandel RD Hajic ER Lopinot NH Ray JH 2010 Kuzey Amerika orta kitasinda Genc Dryas kurakligina iliskin izotopik kanit Jeoloji 38 6 519 522 Bibcode 2010Geo 38 519D doi 10 1130 g30781 1 Williams John W Yazi David M Cwynar Les C Lotter Andre F Levesque Andre J 1 Kasim 2002 Kuzey Atlantik bolgesinde gecmis iklim degisikligine hizli ve yaygin bitki ortusu tepkileri Jeoloji 30 11 971 974 Bibcode 2002Geo 30 971W doi 10 1130 0091 7613 2002 030 lt 0971 rawvrt gt 2 0 co 2 hdl 1874 19644 ISSN 0091 7613 Dieffenbacher Krall Ann C Doganlar Harold W Hemsire Andrea M Langley Cenevre EC Birkel Sean Cwynar Les C Doner Lisa A Dorion Christopher C Fastook James 1 Mart 2016 Kuzey Maine de Daha Genc Dryas Paleoenvironment ve Ice Dynamics Bir Coklu Vekil Vaka Gecmisi Kuzeydogu Doga bilimci 23 1 67 87 doi 10 1656 045 023 0105 ISSN 1092 6194 S2CID 87182583 a b Liu Yao Andersen Jennifer J Williams John W Jackson Stephen T Mart 2012 Son buzul ve deglasiyal donemlerde Kentucky ve Tennessee nin ABD merkezindeki bitki ortusu tarihi Kuvaterner Arastirmasi 79 2 189 198 Bibcode 2013QuRes 79 189L doi 10 1016 j yqres 2012 12 005 ISSN 0033 5894 a b c Griggs Carol Peteet Dorothy Kromer Bernd Grote Todd Southon John 1 Nisan 2017 Kuzeydogu Kuzey Amerika dan Genc Dryas Erken Holosen gecisi icin bir agac halkasi kronolojisi ve paleoiklim kaydi Kuaterner Bilimi Dergisi 32 3 341 346 Bibcode 2017JQS 32 341G doi 10 1002 jqs 2940 ISSN 1099 1417 A Elias Scott J Alay Cary 2013 Kuaterner bilim ansiklopedisi Elsevier sayfa 126 132 ISBN 9780444536426 OCLC 846470730 Grimm Eric C Watts William A Jacobson Jr George L Hansen Barbara CS Almquist Heather R Dieffenbacher Krall Ann C Eylul 2006 Florida daki sicak ve islak Heinrich olaylarinin kaniti Kuaterner Bilim Incelemeleri 25 17 18 2197 2211 Bibcode 2006QSRv 25 2197G doi 10 1016 j quascirev 2006 04 008 Yu Zicheng Eicher Ulrich 1998 Orta Kuzey Amerika da Son Yag Kaybi Sirasinda Ani Iklim Salinimlari Bilim 282 5397 2235 2238 Bibcode 1998Sci 282 2235Y doi 10 1126 science 282 5397 2235 JSTOR 2897126 PMID 9856941 a b Ofer Bar Yosef J Shea John 1964 Lieberman Daniel Arastirma Amerikan Prehistorik Okulu 2009 Tarihoncesinde gecisler Ofer Bar Yosef onuruna makaleler Oxbow Kitaplari ISBN 9781842173404 OCLC 276334680 Nordt Lee C Boutton Thomas W Jacob John S Mandel Rolfe D 1 Eylul 2002 Gec Kuvaterner sirasinda Guney Orta Teksas ta C4 Bitki Uretkenligi ve Iklim CO2 Degisimleri Kuvaterner Arastirmasi 58 2 182 188 Bibcode 2002QuRes 58 182N doi 10 1006 qres 2002 2344 Lowell Thomas V Larson Graham J Hughes John D Denton George H 25 Mart 1999 Gribben Golu orman yataginin yas dogrulamasi ve Laurentide Buz Tabakasinin Genc Dryas Ilerlemesi Kanada Yer Bilimleri Dergisi 36 3 383 393 Bibcode 1999CaJES 36 383L doi 10 1139 e98 095 ISSN 0008 4077 Williams John W Shuman Bryan N Webb Thompson 1 Aralik 2001 Dogu Kuzey Amerika da Gec Kuvaterner Bitki Ortusu ve Iklimin Farklilik Analizleri Ekoloji 82 12 3346 3362 doi 10 1890 0012 9658 2001 082 3346 daolqv 2 0 co 2 ISSN 1939 9170 1982 Eren Metin I Avci toplayici davranisi Genc Dryas sirasinda insan tepkisi ISBN 9781598746037 OCLC 907959421 MacLeod David Matthew Osborn Gerald Spooner Ian 1 Nisan 2006 Otokomi Golu Rose Basin Glacier Ulusal Parki Montana dan buzul sonrasi moren birikimi ve tefra stratigrafisinin bir kaydi Kanada Yer Bilimleri Dergisi 43 4 447 460 Bibcode 2006CaJES 43 447M doi 10 1139 e06 001 ISSN 0008 4077 S2CID 55554570 a b Mumma Stephanie Ann Whitlock Cathy Pierce Kenneth 1 Nisan 2012 Lower Red Rock Lake Centennial Valley Southwestern Montana ABD den 28 000 yillik bitki ortusu ve iklim tarihi Paleocografya Paleoklimatoloji Paleoekoloji 326 30 41 Bibcode 2012PPP 326 30M doi 10 1016 j palaeo 2012 01 036 a b Brunelle Andrea Whitlock Cathy Temmuz 2003 Clearwater Range Kuzey Idaho ABD deki buzul sonrasi yangin bitki ortusu ve iklim tarihi Kuvaterner Arastirmasi 60 3 307 318 Bibcode 2003QuRes 60 307B doi 10 1016 j yqres 2003 07 009 ISSN 0033 5894 Bati Kuzey Amerika da Hassas Kozmojenik 10Be Olcumleri Kuresel Daha Genc Dryas Sogutma Etkinligi Destegi ResearchGate Erisim tarihi 12 Haziran 2017 Mantikci Mel A Osborn Gerald Rutter NW 1 Mayis 1994 Kanada Rocky Daglari nda Crowfoot Cagi ilerlemesi Younger Dryas salinimi ile es zamanli bir buzul olayi Jeoloji 22 5 439 442 Bibcode 1994Geo 22 439R doi 10 1130 0091 7613 1994 022 lt 0439 AOTCAI gt 2 3 CO 2 ISSN 0091 7613 Mantikci Mel A Jodry Margret A 1 Ocak 2000 Alpin kereste hatti bitki ortusunun Colorado Rocky Daglari ABD deki Genc Dryas iklim salinimina hizli tepkisi Jeoloji 28 1 51 54 Bibcode 2000Geo 28 51R doi 10 1130 0091 7613 2000 28 lt 51 RROATV gt 2 0 CO 2 ISSN 0091 7613 Briles Christy E Whitlock Cathy Meltzer David J Ocak 2012 ABD nin guneyindeki Rocky Daglari ndaki son buzul buzullararasi ortamlar ve Daha Genc Dryas cagindaki insan isgali icin cikarimlar Kuvaterner Arastirmasi 77 1 96 103 Bibcode 2012QuRes 77 96B doi 10 1016 j yqres 2011 10 002 ISSN 0033 5894 Davis P Thompson Menounos Brian Osborn Gerald 1 Ekim 2009 Holosen ve son Pleistosen Alp buzul dalgalanmalari kuresel bir bakis acisi Kuaterner Bilim Incelemeleri Holosen ve En Son Pleyistosen Alp Buzulu Dalgalanmalari Kuresel Bir Perspektif 28 21 2021 2033 Bibcode 2009QSRv 28 2021D doi 10 1016 j quascirev 2009 05 020 Osborn Gerald Gerloff Lisa 1 Ocak 1997 Kanada ve Kuzey Amerika Kayaliklari ndaki buzullarin son pleistosen ve erken Holosen dalgalanmalari Kuaterner Uluslararasi 38 7 19 Bibcode 1997QuInt 38 7O doi 10 1016 s1040 6182 96 00026 2 Feng Weimin Hardt Benjamin F Banner Jay L Meyer Kevin J James Eric W Musgrove MaryLynn Edwards R Lawrence Cheng Hai Min Angela 1 Eylul 2014 Kuresel iklim degisikligine tepki olarak Son Buzul Maksimumundan bu yana ABD nin guneybatisindaki degisen nem miktarlari ve kaynaklari Dunya ve Gezegen Bilimi Mektuplari 401 47 56 Bibcode 2014E amp PSL 401 47F doi 10 1016 j epsl 2014 05 046 Barron John A Heusser Linda Herbert Timothy Lyle Mitch 1 Mart 2003 Gectigimiz 16 000 yil boyunca kuzey Kaliforniya kiyilarinin yuksek cozunurluklu iklimsel evrimi Paleooksinografi 18 1 1020 Bibcode 2003PalOc 18 1020B doi 10 1029 2002pa000768 ISSN 1944 9186 Kienast Stephanie S McKay Jennifer L 15 Nisan 2001 Arktik kuzeydogu Pasifik teki deniz yuzeyi sicakliklari son 16 kyrs boyunca bin yillik olcekli iklim salinimlarini yansitiyor Jeofizik Arastirma Mektuplari 28 8 1563 1566 Bibcode 2001GeoRL 28 1563K doi 10 1029 2000gl012543 ISSN 1944 8007 Mathewes Rolf W 1 Ocak 1993 Amerika nin Kuzey Pasifik kiyisindaki Genc Dryas cagindaki sogumaya dair kanitlar Kuaterner Bilim Incelemeleri 12 5 321 331 Bibcode 1993QSRv 12 321M doi 10 1016 0277 3791 93 90040 s a b Vacco David A Clark Peter U Mix Alan C Cheng Hai Edwards R Lawrence Eylul 2005 Daha Genc Dryas Sogutmanin Speleothem Kaydi Klamath Daglari Oregon ABD Kuvaterner Arastirmasi 64 2 249 256 Bibcode 2005QuRes 64 249V doi 10 1016 j yqres 2005 06 008 ISSN 0033 5894 Chase Marianne Bleskie Christina Walker Ian R Gavin Daniel G Hu Feng Sheng Ocak 2008 Guneydogu Britanya Kolombiyasi Kanada da tatarcik kaynakli Holosen yaz sicakliklari Paleocografya Paleoklimatoloji Paleoekoloji 257 1 2 244 259 Bibcode 2008PPP 257 244C doi 10 1016 j palaeo 2007 10 020 Friele Pierre A Clague John J 1 Ekim 2002 Squamish nehri vadisinde guney sahil daglarinda Britanya Kolumbiyasi nda genc Dryas yeniden ziyaret edildi Kuaterner Bilim Incelemeleri 21 18 1925 1933 Bibcode 2002QSRv 21 1925F doi 10 1016 s0277 3791 02 00081 1 a b Kovanen Dori J 1 Haziran 2002 Allerod ve Younger Dryas icin morfolojik ve stratigrafik kanit Cordilleran Buz Levhasi British Columbia Kanada ve Kuzeybati Washington ABD deki buzul dalgalanmalarini yaslandiriyor Boreas 31 2 163 184 doi 10 1111 j 1502 3885 2002 tb01064 x ISSN 1502 3885 Grigg Laurie D Whitlock Cathy Mayis 1998 Bati Oregon da Gec Buzul Bitki Ortusu ve Iklim Degisikligi Kuvaterner Arastirmasi 49 3 287 298 Bibcode 1998QuRes 49 287G doi 10 1006 qres 1998 1966 ISSN 0033 5894 Gavin Daniel G Brubaker Linda B Greenwald D Noah Kasim 2013 Bati Olimpiyat Yarimadasi Washington da ABD buzul sonrasi iklim ve yangina bagli bitki ortusu degisikligi Ekolojik Monograflar 83 4 471 489 doi 10 1890 12 1742 1 ISSN 0012 9615 Grigg Laurie D Whitlock Cathy Dean Walter E Temmuz 2001 Little Lake Western Oregon ABD deki Deniz Izotop Asamalari 2 ve 3 Sirasinda Bin Yillik Olcekli Iklim Degisikligi Kaniti Kuvaterner Arastirmasi 56 1 10 22 Bibcode 2001QuRes 56 10G doi 10 1006 qres 2001 2246 ISSN 0033 5894 Hershler Robert Madsen DB Currey DR 11 Aralik 2002 Buyuk Havza Su Sistemleri Tarihi Smithsonian in Yer Bilimlerine Katkilari 33 33 1 405 Bibcode 2002SCoES 33 H doi 10 5479 si 00810274 33 1 ISSN 0081 0274 S2CID 129249661 Briles Christy E Whitlock Cathy Bartlein Patrick J Temmuz 2005 Siskiyou Daglari nin buzul sonrasi bitki ortusu atesi ve iklim tarihi Oregon ABD Kuvaterner Arastirmasi 64 1 44 56 Bibcode 2005QuRes 64 44B doi 10 1016 j yqres 2005 03 001 ISSN 0033 5894 Cole Kenneth L Arundel Samantha T 2005 Fosil packrat peletlerinden elde edilen karbon izotoplari ve Utah agave bitkilerinin yukselme hareketleri Arizona Grand Canyon daki Younger Dryas soguk donemini ortaya koyuyor Jeoloji 33 9 713 Bibcode 2005Geo 33 713C doi 10 1130 g21769 1 S2CID 55309102 Bar Yosef O ve A Belfer Cohen Cevresel krizle yuzlesmek Younger Dryas tan Levant taki Holosen e geciste toplumsal ve kulturel degisiklikler Icinde Yakin Dogu da Tarimin Safagi RTJ Cappers ve S Bottema tarafindan duzenlenmistir s 55 66 Erken Yakin Dogu Uretim Gecim ve Cevre Calismalari 6 Berlin Ex oriente Mithen Steven J After The Ice A Global Human History 20 000 5000 BC sayfalar 46 55 Harvard University Press ciltsiz baskisi 2003 Munro ND 2003 Kucuk oyun daha genc ormanlar ve guney levantinda tarima gecis PDF Mitteilungen der Gesellschaft fur Urgeschichte 12 47 64 Balter Michael 2010 Arkeoloji Tarimin Karisik Kokleri Bilim 327 5964 404 406 doi 10 1126 science 327 5964 404 PMID 20093449 a b Blanchon P 2011a Meltwater Pulses In Hopley D Ed Encyclopedia of Modern Coral Reefs Structure form ve surec Springer Verlag Yer Bilimleri Serisi s 683 690 MayisISBN978 90 481 2638 5 Blanchon P 2011b Backstepping In Hopley D Ed Encyclopedia of Modern Coral Reefs Structure form ve surec Springer Verlag Yer Bilimleri Serisi s 77 84 Mayis ISBN 978 90 481 2638 5 Blanchon P and Shaw J 1995 Resifin son yirtilma sirasinda bogulmasi felaket deniz seviyesi yukselisi ve buz tabakasi cokusu icin kanit Jeoloji 23 4 8 a b Bard E Hamelin B ve Delanghe Sabatier D 2010 Deglacial eriyik su Darbesi 1B ve Genc Dryas Deniz Seviyeleri TahitiScience taBoreholes ile Yeniden Ziyaret Edildi 327 1235 1237 Lohne O S Bondevik S Mangeruda J Svendsena JI 2007 Deniz seviyesindeki dalgalanmalar Bati Norvec teki Younger Dryas buz tabakasi genislemesinin Allerod sirasinda basladigini gosteriyor Kuaterner Bilim Incelemeleri 26 17 18 2128 2151 Bibcode 2007QSRv 26 2128L doi 10 1016 j quascirev 2007 04 008 hdl 1956 1179 Broecker Wallace S 2006 Genc Dryas Bir Tufan Tarafindan Tetiklendi mi Bilim 312 5777 1146 1148 doi 10 1126 science 1123253 PMID 16728622 S2CID 39544213 Murton Julian B Bateman Mark D Dallimore Scott R Teller James T Yang Zhirong 2010 Genc Dryas in Kimligi Agassiz Golu nden Arktik Okyanusu na giden sel yolunu patlatti Doga 464 7289 740 743 Bibcode 2010Natur 464 740M doi 10 1038 nature08954 ISSN 0028 0836 PMID 20360738 S2CID 4425933 Keigwin LD Klotsko S Zhao N Reilly B Giosan L Driscoll KB 2018 Beaufort Denizi ndeki deglasiyal seller Younger Dryas in sogumasindan once geldi Doga Jeolojisi 11 8 599 604 Bibcode 2018NatGe 11 599K doi 10 1038 s41561 018 0169 6 hdl 1912 10543 ISSN 1752 0894 S2CID 133852610 Wang Luo Jiang Wenying Jiang Dabang 2018 Genc Dryas Sirasinda Uzun Sureli Yogun Kar Yagisi Jeofizik Arastirma Dergisi Atmosferler 123 24 137489 Bibcode 2018JGRD 12313748W doi 10 1029 2018JD029271 Eisenman I Bitz CM Tziperman E 2009 Gecmisteki iklim degisikliginin bir nedeni olarak geri cekilen buz tabakalarindan kaynaklanan yagmur Paleooksinografi 24 4 PA4209 Bibcode 2009PalOc 24 4209E doi 10 1029 2009PA001778 S2CID 6896108 LaViolette PA 2011 Pleistosen Kitlesel Yokolusunun Gunes Patlamasi Nedenine Iliskin Kanit PDF Radyokarbon 53 2 303 323 doi 10 1017 S0033822200056575 Erisim tarihi 20 Nisan 2012 Biello David 2 Ocak 2009 Bir Kuyrukluyildiz 12 000 Yil Once Dunya ya Carpti mi Scientific Amerikan Doga Amerika Inc Alindi 21 Nisan 2017 Shipman Matt 25 Eylul 2012 12 900 yil onceki darbe olayi teorisiyle tutarli yeni arastirma bulgulari Phys org Science X agi Alindi 21 Nisan 2017 a b Pinter Nicholas Scott Andrew C Daulton Tyrone L Podoll Andrew Koeberl Christian Anderson R Scott Ishman Scott E 2011 Genc Dryas hipotezi Bir gereklilik Yer Bilimi Incelemeleri 106 3 4 247 264 Bibcode 2011ESRv 106 247P doi 10 1016 j earscirev 2011 02 005 M Boslough K Nicoll V Holliday TL Daulton D Meltzer N Pinter AC Scott T Surovell P Claeys J Gill F Paquay J Marlon P Bartlein C Whitlock D Grayson AJT Jull 2012 Daha Genc Bir Dryas Etki Olayina Karsi Argumanlar ve Kanitlar Jeofizik Monograf Serisi 198 s 13 26 doi 10 1029 2012gm001209 ISBN 9781118704325 Daulton TL Amari S Scott AC Hardiman MJ Pinter N Anderson RS 2017 Genc Dryas Etki Hipotezini desteklemek icin rapor edilen nanodiamond kanitlarinin kapsamli analizi Kuaterner Bilimi Dergisi 32 1 7 34 Bibcode 2017JQS 32 7D doi 10 1002 jqs 2892 Meltzer DJ Holliday VT Cannon MD Miller DS Mayis 2014 Kronolojik kanitlar 12 800 yil oncesine tarihlenen eszamanli ve yaygin bir kozmik etki gostergeleri katmani iddiasini desteklemiyor Proc Natl Acad Sci ABD 111 21 E2162 71 Bibcode 2014PNAS 111E2162M doi 10 1073 pnas 1401150111 PMC 4040610 PMID 24821789 Kinze Charles R 26 Agustos 2014 12 800 Cal BP de Buyuk Kozmik Etkiyle Tutarli Uc Kitada Nanodiamond Zengin Katman PDF Jeoloji Dergisi 122 9 2014 475 506 Bibcode 2014JG 122 475K doi 10 1086 677046 ISSN 0022 1376 S2CID 55134154 Cohen Julie 28 Agustos 2014 Nanodiamonds Sonsuza Kadar UCSB Akimi News ucsb edu Alindi 24 Kasim 2015 Wolbach Wendy S et al 2018 12 800 Yil Once Genc Dryas Kozmik Etkisinin Tetikledigi Olaganustu Biyokutle Yanan Bolum ve Carpma Kisi 1 Buz Cekirdekleri ve Buzullar Jeoloji Dergisi 126 2 165 184 Bibcode 2018JG 126 165W doi 10 1086 695703 S2CID 53021110 Wolbach Wendy S et al 2018 12 800 Yil Once Genc Dryas Kozmik Etkisinin Tetikledigi Olaganustu Biyokutle Yanan Bolum ve Carpma Kisi 2 Gol Deniz ve Karasal Sedimanlar Jeoloji Dergisi 126 2 185 205 Bibcode 2018JG 126 185W doi 10 1086 695704 S2CID 53494648 Thackeray J Francis Scott Louis Pieterse P 2019 Platin anomalisi baglaminda Wonderkrater da Guney Afrika Younger Dryas araligi Erisim tarihi 9 Ekim 2019 Afrika kaniti Genc Dryas Etki Hipotezini desteklemektedir ScienceDaily Erisim tarihi 9 Ekim 2019 Pino Mario Abarzua Ana M Astorga Giselle Martel Cea Alejandra Cossio Montecinos Nathalie Navarro R Ximena Lira Maria Paz Labarca Rafael LeCompte Malcolm A Adedeji Victor Moore Christopher R Bunch Ted E Mooney Charles Wolbach Wendy S West Allen Kennett James P 2019 Sili nin guneyindeki Patagonya dan elde edilen tortul rekor biyokutle yanmasinin iklim degisikliginin ve 12 8 ka da megafaunal yok oluslarin kozmik etki tetiklemesini destekliyor Bilimsel Raporlar 9 1 4413 Bibcode 2019NatSR 9 4413P doi 10 1038 s41598 018 38089 y PMC 6416299 PMID 30867437 Firestone RB West A Kennett JP Becker L Demet TE Revay ZS Schultz PH Belgya T Kennett DJ Erlandson JM Dickenson OJ Goodyear AC Harris RS Howard GA Kloosterman JB Lechler P Mayewski PA Montgomery J Poreda R Darrah T Hee SS Que Smith AR Stich A Topping W Wittke JH Wolbach WS 2007 12 900 yil once megafaunal yok oluslara ve Younger Dryas sogumasina katkida bulunan dunya disi bir etkinin kaniti Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri 104 41 16016 16021 Bibcode 2007PNAS 10416016F doi 10 1073 pnas 0706977104 PMC 1994902 PMID 17901202 Sili den Kanitlar Genc Dryas Dunya Disi Etki Hipotezini Destekliyor Jeoloji Paleontoloji Sci News com Son Dakika Bilim Haberleri Sci News com Erisim tarihi 9 Ekim 2019 Frechen J 1959 Die Tuffe des Laacher Vulkangebietes als quartargeologische Leitgesteine ve Zeitmarken Fortschritte in der Geologie von Rheinland ve Westfalen 4 363 370 Bogaard P vd Schmincke H U Ekim 1984 Gec dorduncul Laacher in patlayan merkezi tefra ya bakin Geologische Rundschau 73 3 933 980 Bibcode 1984GeoRu 73 933B doi 10 1007 bf01820883 ISSN 0016 7835 S2CID 129907722 a b Baales Michael Joris Olaf Sokak Martin Bittmann Felix Weninger Bernhard Wiethold Julian Kasim 2002 Laacher See Volcano nun Gec Buzul Patlamasinin Etkisi Orta Rhineland Almanya Kuvaterner Arastirmasi 58 3 273 288 Bibcode 2002QuRes 58 273B doi 10 1006 qres 2002 2379 ISSN 0033 5894 S2CID 53973827 Schmincke Hans Ulrich Park Cornelia Harms Eduard Kasim 1999 Laacher See Volcano nun Almanya 12 900 a BP patlamasinin evrimi ve cevresel etkileri Kuaterner Uluslararasi 61 1 61 72 Bibcode 1999QuInt 61 61S doi 10 1016 s1040 6182 99 00017 8 ISSN 1040 6182 Rach O Brauer A Wilkes H Sachse D 19 Ocak 2014 Bati Avrupa daki Younger Dryas in baslangicinda Gronland sogumasina gecikmis hidrolojik tepki Doga Jeolojisi 7 2 109 112 Bibcode 2014NatGe 7 109R doi 10 1038 ngeo2053 ISSN 1752 0894 a b c d e Baldini James UL Brown Richard J Mawdsley Natasha 4 Temmuz 2018 Kukurt bakimindan zengin Laacher See volkanik puskurmesi ve Younger Dryas iklim anomalisi arasindaki baglantiyi degerlendirmek Gecmisin Iklimi 14 7 969 990 Bibcode 2018CliPa 14 969B doi 10 5194 cp 14 969 2018 ISSN 1814 9324 Brauer Achim Haug Gerald H Dulski Peter Sigman Daniel M Negendank Jorg FW Agustos 2008 Genc Dryas soguk doneminin baslangicinda Bati Avrupa da ani bir ruzgar kaymasi Doga Jeolojisi 1 8 520 523 Bibcode 2008NatGe 1 520B doi 10 1038 ngeo263 ISSN 1752 0894 Lane Christine S Brauer Achim Blockley Simon PE Dulski Peter 1 Aralik 2013 Volkanik kul Younger Dryas sirasinda zaman asan ani iklim degisikligini ortaya cikarir Jeoloji 41 12 1251 1254 Bibcode 2013Geo 41 1251L doi 10 1130 G34867 1 ISSN 0091 7613 S2CID 129709231 Baldini James UL Brown Richard J McElwaine Jim N 30 Kasim 2015 Son Buzul sirasinda bin yillik iklim degisikligi patlayici volkanizma tarafindan tetiklendi mi Bilimsel Raporlar 5 1 17442 Bibcode 2015NatSR 517442B doi 10 1038 srep17442 ISSN 2045 2322 PMC 4663491 PMID 26616338 Miller Gifford H Geirsdottir Aslaug Zhong Yafang Larsen Darren J Otto Bliesner Bette L Hollanda Marika M Bailey David A Refsnider Kurt A Lehman Scott J Ocak 2012 Volkanizma tarafindan tetiklenen ve deniz buzu okyanus geri bildirimleriyle surdurulen Kucuk Buz Devri nin aniden baslangici PDF Jeofizik Arastirma Mektuplari 39 2 yok Bibcode 2012GeoRL 39 2708M doi 10 1029 2011gl050168 ISSN 0094 8276 Zhong Y Miller GH Otto Bliesner BL Hollanda MM Bailey DA Schneider DP Geirsdottir A 31 Aralik 2010 Ondalik tempolu patlayici volkanizmadan asirlik olcekte iklim degisikligi birlesik deniz buzu okyanus mekanizmasi Iklim Dinamikleri 37 11 12 2373 2387 Bibcode 2011ClDy 37 2373Z doi 10 1007 s00382 010 0967 z ISSN 0930 7575 S2CID 54881452 Kobashi Takuro Menviel Laurie Jeltsch Thommes Aurich Vinther Bo M Box Jason E Muscheler Raimund Nakaegawa Toshiyuki Pfister Patrik L Doring Michael 3 Mayis 2017 Yuzyildan bin yila Holosen Gronland sicaklik degisimi uzerindeki volkanik etki Bilimsel Raporlar 7 1 1441 Bibcode 2017NatSR 7 1441K doi 10 1038 s41598 017 01451 7 ISSN 2045 2322 PMC 5431187 PMID 28469185 a b Sternai Pietro Caricchi Luca Castelltort Sebastien Champagnac Jean Daniel 19 Subat 2016 Bozulma ve buzul erozyonu Kitasal bosaltma yoluyla magma uretkenligi uzerinde ortak bir kontrol Jeofizik Arastirma Mektuplari 43 4 1632 1641 Bibcode 2016GeoRL 43 1632S doi 10 1002 2015gl067285 ISSN 0094 8276 Zielinski Gregory A Mayewski Paul A Meeker L David Gronvold Karl Germani Mark S Whitlow Sallie Twickler Mark S Taylor Kendrick 30 Kasim 1997 Zirvenin volkanik aerosol kayitlari ve tefrokronolojisi Gronland buz cekirdekler Jeofizik Arastirma Dergisi Okyanuslar 102 C12 26625 26640 Bibcode 1997JGR 10226625Z doi 10 1029 96jc03547 ISSN 0148 0227 Nowell David AG Jones M Chris Pyle David M 2006 Fransa ve Almanya da Epizodik Kuvaterner volkanizmasi Kuaterner Bilimi Dergisi 21 6 645 675 Bibcode 2006JQS 21 645N doi 10 1002 jqs 1005 ISSN 0267 8179 Cheng Hai Edwards R Lawrence Broecker Wallace S Denton George H Kong Xinggong Wang Yongjin Zhang Rong Wang Xianfeng 9 Ekim 2009 Buz Devri Sonlandirmalari Bilim 326 5950 248 252 Bibcode 2009Sci 326 248C doi 10 1126 science 1177840 ISSN 0036 8075 PMID 19815769 S2CID 9595135 Brannen Peter 2018 Dunyanin Sonu Volkanik Kiyametler Olumcul Okyanuslar ve Dunyanin Gecmis Kitlesel Yokoluslarini Anlama Arayisimiz 1 baski Ecco ISBN 978 0062364814 Dis baglantilarOregon State University 2007 Archived from the original on 17 December 2010 Retrieved 11 April 2011 Broecker WS 1999 What If the Conveyor Were to Shut Down 31 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde GSA Today 9 1 1 7 Retrieved 11 April 2011 Calvin WH January 1998 The Great Climate Flip flop 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Atlantic Monthly 281 47 64 Retrieved 11 April 2011 Tarasov L Peltier WR June 2005 PDF Nature 435 7042 662 665 Bibcode 2005Natur 435 662T 9 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde doi 10 1038 nature03617 15 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde PMID 15931219 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde S2CID 4375841 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Archived from the original PDF on 21 August 2015 Acosta et al 2018 Climate change and peopling of the Neotropics during the Pleistocene Holocene transition Boletin de la Sociedad Geologica Mexicana Boletin de la Sociedad Geologica Mexicana 11 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cometary Debris May Have Destroyed Paleolithic Settlement 12 800 Years Ago 24 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde on sci news Jul 2 2020 When the Earth Suddenly Stopped Warming 19 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde PBS Eons 17 December 2020 via YouTube