Irak Savaşına karşı protestolar, 2002 yılında başlayarak 2003 yılındaki Irak’ın işgali sırasında ve sonrasında dünya çapında eş zamanlı olarak düzenlenen kitlesel eylemlerdir.
Savaş karşıtı gösteriler savaş karşıtı örgütler, sivil toplum kuruluşları, siyasi partiler ve devletler tarafından düzenlenmiştir. Gösterilerin kitlesel olarak yaşandığı Avrupa’da İtalya’nın başkenti Roma’da yapılan ve 3 milyon kişinin katıldığı gösteri tarihteki en büyük savaş karşıtı eylem olarak tarihe geçmiştir.
Fransız akademisyen Dominique Reynié, 3 Ocak – 12 Nisan 2003 tarihleri arasında dünya çapında düzenlenen 3 bin savaş karşıtı gösteriye 36 milyon insanın katıldığını açıklamıştır.
Irak’ın işgalinde öncü rol oynayan ABD’de savaş karşıtlığı küçümsenmeye çalışılsa da 26 Ağustos 2010 tarihinde yapılan Gallup anketine göre savaş karşıtlarının savaş yanlılarından çok olduğu ortaya çıkmıştır. Irak'taki muharip birliklerin Irak'tan çekilmesinin ardından Amerikalıların çoğu yeniden Irak'a dönülmesini istememektedir.
İşgal öncesindeki gösteriler
Savaşın başlamasından önce yapılan savaş karşıtı gösteriler büyüklüğü ve kitleselliği ile Vietnam Savaşı döneminde büyük yankı yapan gösterilerle eş değer kabul edilmektedir.
ABD
12 Eylül 2002 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri başkanı George W. Bush Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda Irak’a silahlı müdahale edilmesi üzerine konuşma yaparken dışarıda yaklaşık 1000 kişi onu protesto ediyordu. 2 Ekim 2002 tarihinde Bush, ABD Kongresi tarafından savaşı onaylayan kararı imza ederken Chicago’da düzenlenen protestoda Jesse Jackson ve o dönem İllinois eyaleti senatörü olan Barack Obama birer konuşma yapacak ve eylemcilere seslenecektir. Obama’nın bu konuşması 2008 yılı başkanlık seçimlerinde savaş ile ilgili fikirlerinin doğrulanması bakımından kullanılacaktır. 7 Ekim 2002 tarihinde Cincinnati’de Irak’a müdahale edilmesi yönünde konuşma yapan Bush, toplanan 3 bin kişi tarafından protesto edilecek ve ancak atlı polisin müdahalesiyle dağıtılan kalabalık arasında tutuklananlar olacaktır. 26 Ekim 2002 Washington’da 100 bin, San Francisco’da ise 50 bin kişinin katıldığı gösteriler yapılır. 2003 yılı Ocak ayında San Francisco’daki eylemlere 200 bin kişi katılır.
İngiltere
24 Eylül 2002 tarihinde Irak’a askeri müdahale konusunda ABD’nin en yakın ortağı konumunda olan İngiltere Başbakanı Tony Blair Irak konusunda İngiltere’nin tutumunun açıklandığı bir belgeyi kamuoyuna sundu. Üç gün sonra İngiltere hükûmetinin savaş yanlısı tutumuna karşı yapılan Londra’daki eyleme 400 bin kişi katıldı. Londra’daki en büyük savaş karşıtı eylem 15 Şubat 2003 tarihinde yapıldı. 2 milyon kişinin Hyde Park’da toplanmasıyla başlayan eylemde Jesse Jackson’ın yanı sıra Londra Belediye Başkanı Ken Livingstone da söz aldı. 8 Mart 2003 günü Manchester’da en az 10 bin kişinin katılımıyla yapılan savaş karşıtı protesto eylemi şehirde 1819 yılındaki Peterloo Katliamından bu yana yapılan en kalabalık eylem olur. 19 Mart 2003 günü ise Birmingham’da en az 4 bin orta öğrenim öğrencisi Victoria Meydanında savaş karşıtı bir eylem yapar.
İtalya ve İspanya
9 Kasım 2002’de Avrupa Sosyal Forumu toplantılarının yapıldığı İtalya’nın Floransa kenti yoğun gösterilere ev sahipliği yaptı. Eylemlere 500 bin ila 1 milyon kişinin katıldığı düşünülmektedir. 15 Mart 2003 tarihinde ise İspanya ve İtalya’da halk hükûmetlerinin savaş yanlısı tutumuna karşı çok güçlü bir şekilde alanlardaydı. Milano’da 400 bin, Barselona’da 300 bin, Madrid’de ise 120 bin kişi sokaklardaydı. Bunun yanı sıra Sevilla, Aranjuez, Palencia ve Kanarya Adaları da yoğun gösterilere sahne oldu.
Dünyadaki gösteriler
16 Ocak 2003 günü Irak’ın işgaline karşı Türkiye, Mısır, Pakistan, Japonya, Belçika, Hollanda ve Arjantin’de kitlesel gösteriler düzenlendi.18 Ocak 2003 tarihinde dünya çapında büyük kentler başta olmak üzere çok sayıda eylem yapıldı. Eylem yapılan şehirler arasında Tokyo, Moskova, Paris, Londra, Dublin, Montreal, Ottawa, Toronto, Köln, Bonn, Göteborg, Floransa, Oslo, Rotterdam, İstanbul ve Kahire sayılabilir.15 Şubat 2003 günü ise İngiltere, İtalya, İspanya, Almanya, İsviçre, İrlanda, ABD, Kanada, Avustralya, Güney Afrika, Suriye, Hindistan, Rusya, Güney Kore, Japonya ve Antarktika’daki eylem yapıldı.
Türkiye
Irak'ı işgale hazırlanan ABD Türkiye'den, bölgeye kuzeyden müdahale etmesine izin verecek bir cephe açmak için Türkiye topraklarını üs olarak kullanma izni ister. Bu kapsamda 60 ila 80 bin ABD askerinin Türkiye'ye gelmesi planlanır. Ancak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 1 Mart 2003 günü yapılan oylamada kararın onaylanması gerekli çoğunluk sağlanamayınca tezkere reddedilir. Tezkere görüşmelerinde kabul oylarının ret oylarından çok olması Türkiye'nin ABD'ye tesadüfî dikbaşlılığı olarak nitelendirecek ve özellikle dünya kamuoyunda desteklenecektir. Olaydan yıllar sonra açıklama yapan dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve 2006-2008 yılları arasında Genelkurmay Başkanı olan Yaşar Büyükanıt karardan dolayı memnun olmadıklarını dile getirmişlerdir.
İşgal sırasındaki gösteriler
ABD
Irak işgalinin başladığı gün ve takip eden ilk günlerde tüm dünyada olduğu gibi ABD’de de yoğun gösteriler yaşanır. Özellikle Seattle, Portland, Chicago, Atlanta, San Francisco ve Los Angeles kentlerinde toplanan protestocular caddeleri ulaşıma kapatırlar. Boston’da Vietnam Savaşı döneminden bu yana düzenlenen en kalabalık gösteriye 50 bin kişi katılır.
2003 yılı Akademi Ödülleri ödül töreni canlı yayını sırasında çeşitli sanatçılar savaşı ve ABD Başkanı Bush'u protesto eder. Oyuncu Susan Sarandon sahnede barış işareti yaparken, yönetmen Michael Moore ise doğrudan Bush'u suçlayıcı bir konuşma yapar.
Kanada
Özellikle işgalin ilk günlerinde Montreal ve Toronto’da yoğun gösteriler yaşanır. Calgary’deki ABD Elçiliği ise eylemlerin hedefi haline gelir.
Avrupa
Londra’da göstericiler Parlamento binası önünde kitlesel eylemler yaparken, Alman öğrencileri okulları boykot eder. Barselona’da 150 bin, Londra’da 100 bin, Paris’te 100 bin, Lizbon’da 90 bin, Bern’de 40 bin, Yunanistan’da ise 20 bin kişi savaş karşıtı eylemlerde yer alır. Napoli’deki Bagnoli NATO askeri üssü eylemlerin hedefi olurken, Almanya’daki Munster ve Osnabrueck arasında 40 bin eylemcinin katıldığı insan zinciri oluşturulur. Moskova, Budapeşte, Varşova ve Dublin de yoğun gösterilere sahne olur.
Dünyadaki gösteriler
Yeni Zelanda’da Wellington kentinde, Avustralya’daki Brisbane ve Hobart kentlerinde yapılan eylemlerle şehirde hayat tamamen durur. Endonezya’nın başkenti Cakarta ve Japonya’da Okinawa’da göstericiler ABD üs ve temsilcilikleri önünde protesto gösterileri düzenler. Seul yoğun gösterilere sahne olurken, Kalküta’da ise genel grev hayatı felç eder. Afrika’daki Müslümanların yoğun olduğu bölgelerde de protesto eylemleri görülür. Kenya’da Mombasa, Somali’de başkent Mogadişu protestolara sahne olur. Suriye'deki gösterilerde ise 100 bin kişi ABD, İngiltere ve İsrail’i protesto eder. Bangladeş'te 60 bin savaşa karşı sokaklara çıkar. Pekin, Bahreyn, Cezayir, Şili, Meksika, Kolombiya, Uruguay, Arjantin ve Venezuela’da kitlesel protestolar yaşanır.
Bağdat’ın düşmesinden sonraki dönemde gösteriler
İşgalin tamamlanmasıyla beraber eylemlerin sıklığında azalma yaşansa da protesto gösterileri sürer. Özellikle kimi yıldönümlerinde ve özellikle ABD Başkanı Bush’un yabancı ülke ziyaretlerinde gösteriler yapılır. ABD içinde ise Irak’da süren işgale dair askerlerin ölüm haberleri, işkence skandalları ve sivillerin ölüm haberleri artmaya başlayınca askerlerin geri çekilmesi yönünde şiddetli bir muhalif hareket doğar. ABD’ye dönen Irak gazilerden bazıları da savaş karşıtı gösterilere katılarak Bush yönetimini eleştirecektir. Bu dönemde oğlu Casey’i Irak’da kaybeden asker annesi savaş karşıtı uluslararası bir simge haline gelecektir.
Kaynakça
- ^ (İngilizce), 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 19 Mart 2005 tarihli Alex Callinicos makalesi 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce), 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ Gallup anketi 28 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce), 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 25 Mart 2008 tarihli npr.org haberi 12 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce), 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ , 4 Kasım 2002 tarihli The Nuclear Resister haberi 27 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce), 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 31 Ekim 2002 tarihli 21 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . BBC haberi (İngilizce), 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 8 Mart 2003 tarihli 15 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . BBC haberi (İngilizce), 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 19 Mart 2003 tarihli 23 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . BBC haberi (İngilizce), 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 9 Kasım 2002 tarihli 17 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . CNN haberi (İngilizce) 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 19 Ocak 2007 tarihli 24 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Guardian haberi (İngilizce) 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 15 Mart 2003 protesto günlüğü 11 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ Eylem fotoğrafları 25 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce), 29 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 25 Şubat 2010 tarihli Fehmi Koru makalesi 2 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 6 Ocak 2007 tarihli Mensur Akgün makalesi[] 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 6 Mart 2007 tarihli Nevval Sevindik makalesi[] 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 7 Kasım 2009 tarihli açıklama 10 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 27 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 30 Mart 2003 tarihli 6 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . BBC haberi (İngilizce) 29 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ Bakınız: Ebu Gureyb Cezaevi işkenceleri
- ^ Bakınız:
- ^ 30 Nisan 2007 tarihli Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi haberi[] 29 Ağustos 2010 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Irak Savasina karsi protestolar 2002 yilinda baslayarak 2003 yilindaki Irak in isgali sirasinda ve sonrasinda dunya capinda es zamanli olarak duzenlenen kitlesel eylemlerdir 2002 yilinda Fransa da yapilan bir savas karsiti gosteri2002 yilinda Londra da yapilan bir savas karsiti gosteri Savas karsiti gosteriler savas karsiti orgutler sivil toplum kuruluslari siyasi partiler ve devletler tarafindan duzenlenmistir Gosterilerin kitlesel olarak yasandigi Avrupa da Italya nin baskenti Roma da yapilan ve 3 milyon kisinin katildigi gosteri tarihteki en buyuk savas karsiti eylem olarak tarihe gecmistir Fransiz akademisyen Dominique Reynie 3 Ocak 12 Nisan 2003 tarihleri arasinda dunya capinda duzenlenen 3 bin savas karsiti gosteriye 36 milyon insanin katildigini aciklamistir Irak in isgalinde oncu rol oynayan ABD de savas karsitligi kucumsenmeye calisilsa da 26 Agustos 2010 tarihinde yapilan Gallup anketine gore savas karsitlarinin savas yanlilarindan cok oldugu ortaya cikmistir Irak taki muharip birliklerin Irak tan cekilmesinin ardindan Amerikalilarin cogu yeniden Irak a donulmesini istememektedir Isgal oncesindeki gosterilerSavasin baslamasindan once yapilan savas karsiti gosteriler buyuklugu ve kitleselligi ile Vietnam Savasi doneminde buyuk yanki yapan gosterilerle es deger kabul edilmektedir ABD 12 Eylul 2002 tarihinde Amerika Birlesik Devletleri baskani George W Bush Birlesmis Milletler Genel Kurulunda Irak a silahli mudahale edilmesi uzerine konusma yaparken disarida yaklasik 1000 kisi onu protesto ediyordu 2 Ekim 2002 tarihinde Bush ABD Kongresi tarafindan savasi onaylayan karari imza ederken Chicago da duzenlenen protestoda Jesse Jackson ve o donem Illinois eyaleti senatoru olan Barack Obama birer konusma yapacak ve eylemcilere seslenecektir Obama nin bu konusmasi 2008 yili baskanlik secimlerinde savas ile ilgili fikirlerinin dogrulanmasi bakimindan kullanilacaktir 7 Ekim 2002 tarihinde Cincinnati de Irak a mudahale edilmesi yonunde konusma yapan Bush toplanan 3 bin kisi tarafindan protesto edilecek ve ancak atli polisin mudahalesiyle dagitilan kalabalik arasinda tutuklananlar olacaktir 26 Ekim 2002 Washington da 100 bin San Francisco da ise 50 bin kisinin katildigi gosteriler yapilir 2003 yili Ocak ayinda San Francisco daki eylemlere 200 bin kisi katilir Ingiltere 24 Eylul 2002 tarihinde Irak a askeri mudahale konusunda ABD nin en yakin ortagi konumunda olan Ingiltere Basbakani Tony Blair Irak konusunda Ingiltere nin tutumunun aciklandigi bir belgeyi kamuoyuna sundu Uc gun sonra Ingiltere hukumetinin savas yanlisi tutumuna karsi yapilan Londra daki eyleme 400 bin kisi katildi Londra daki en buyuk savas karsiti eylem 15 Subat 2003 tarihinde yapildi 2 milyon kisinin Hyde Park da toplanmasiyla baslayan eylemde Jesse Jackson in yani sira Londra Belediye Baskani Ken Livingstone da soz aldi 8 Mart 2003 gunu Manchester da en az 10 bin kisinin katilimiyla yapilan savas karsiti protesto eylemi sehirde 1819 yilindaki Peterloo Katliamindan bu yana yapilan en kalabalik eylem olur 19 Mart 2003 gunu ise Birmingham da en az 4 bin orta ogrenim ogrencisi Victoria Meydaninda savas karsiti bir eylem yapar Italya ve Ispanya 9 Kasim 2002 de Avrupa Sosyal Forumu toplantilarinin yapildigi Italya nin Floransa kenti yogun gosterilere ev sahipligi yapti Eylemlere 500 bin ila 1 milyon kisinin katildigi dusunulmektedir 15 Mart 2003 tarihinde ise Ispanya ve Italya da halk hukumetlerinin savas yanlisi tutumuna karsi cok guclu bir sekilde alanlardaydi Milano da 400 bin Barselona da 300 bin Madrid de ise 120 bin kisi sokaklardaydi Bunun yani sira Sevilla Aranjuez Palencia ve Kanarya Adalari da yogun gosterilere sahne oldu Dunyadaki gosteriler 16 Ocak 2003 gunu Irak in isgaline karsi Turkiye Misir Pakistan Japonya Belcika Hollanda ve Arjantin de kitlesel gosteriler duzenlendi 18 Ocak 2003 tarihinde dunya capinda buyuk kentler basta olmak uzere cok sayida eylem yapildi Eylem yapilan sehirler arasinda Tokyo Moskova Paris Londra Dublin Montreal Ottawa Toronto Koln Bonn Goteborg Floransa Oslo Rotterdam Istanbul ve Kahire sayilabilir 15 Subat 2003 gunu ise Ingiltere Italya Ispanya Almanya Isvicre Irlanda ABD Kanada Avustralya Guney Afrika Suriye Hindistan Rusya Guney Kore Japonya ve Antarktika daki eylem yapildi Turkiye Irak i isgale hazirlanan ABD Turkiye den bolgeye kuzeyden mudahale etmesine izin verecek bir cephe acmak icin Turkiye topraklarini us olarak kullanma izni ister Bu kapsamda 60 ila 80 bin ABD askerinin Turkiye ye gelmesi planlanir Ancak Turkiye Buyuk Millet Meclisi nde 1 Mart 2003 gunu yapilan oylamada kararin onaylanmasi gerekli cogunluk saglanamayinca tezkere reddedilir Tezkere gorusmelerinde kabul oylarinin ret oylarindan cok olmasi Turkiye nin ABD ye tesadufi dikbasliligi olarak nitelendirecek ve ozellikle dunya kamuoyunda desteklenecektir Olaydan yillar sonra aciklama yapan donemin Basbakani Recep Tayyip Erdogan ve 2006 2008 yillari arasinda Genelkurmay Baskani olan Yasar Buyukanit karardan dolayi memnun olmadiklarini dile getirmislerdir Isgal sirasindaki gosterilerABD Irak isgalinin basladigi gun ve takip eden ilk gunlerde tum dunyada oldugu gibi ABD de de yogun gosteriler yasanir Ozellikle Seattle Portland Chicago Atlanta San Francisco ve Los Angeles kentlerinde toplanan protestocular caddeleri ulasima kapatirlar Boston da Vietnam Savasi doneminden bu yana duzenlenen en kalabalik gosteriye 50 bin kisi katilir 2003 yili Akademi Odulleri odul toreni canli yayini sirasinda cesitli sanatcilar savasi ve ABD Baskani Bush u protesto eder Oyuncu Susan Sarandon sahnede baris isareti yaparken yonetmen Michael Moore ise dogrudan Bush u suclayici bir konusma yapar Kanada Ozellikle isgalin ilk gunlerinde Montreal ve Toronto da yogun gosteriler yasanir Calgary deki ABD Elciligi ise eylemlerin hedefi haline gelir Avrupa Londra da gostericiler Parlamento binasi onunde kitlesel eylemler yaparken Alman ogrencileri okullari boykot eder Barselona da 150 bin Londra da 100 bin Paris te 100 bin Lizbon da 90 bin Bern de 40 bin Yunanistan da ise 20 bin kisi savas karsiti eylemlerde yer alir Napoli deki Bagnoli NATO askeri ussu eylemlerin hedefi olurken Almanya daki Munster ve Osnabrueck arasinda 40 bin eylemcinin katildigi insan zinciri olusturulur Moskova Budapeste Varsova ve Dublin de yogun gosterilere sahne olur Dunyadaki gosteriler Yeni Zelanda da Wellington kentinde Avustralya daki Brisbane ve Hobart kentlerinde yapilan eylemlerle sehirde hayat tamamen durur Endonezya nin baskenti Cakarta ve Japonya da Okinawa da gostericiler ABD us ve temsilcilikleri onunde protesto gosterileri duzenler Seul yogun gosterilere sahne olurken Kalkuta da ise genel grev hayati felc eder Afrika daki Muslumanlarin yogun oldugu bolgelerde de protesto eylemleri gorulur Kenya da Mombasa Somali de baskent Mogadisu protestolara sahne olur Suriye deki gosterilerde ise 100 bin kisi ABD Ingiltere ve Israil i protesto eder Banglades te 60 bin savasa karsi sokaklara cikar Pekin Bahreyn Cezayir Sili Meksika Kolombiya Uruguay Arjantin ve Venezuela da kitlesel protestolar yasanir Bagdat in dusmesinden sonraki donemde gosteriler2005 yilinda yapilan ve ABD askerlerinin Irak tan geri cekilmesinin talep edildigi mitingde Cindy Sheehan protestoculara hitap ediyor Arkasinda insan haklari savunucu Jesse Jackson bulunuyor Isgalin tamamlanmasiyla beraber eylemlerin sikliginda azalma yasansa da protesto gosterileri surer Ozellikle kimi yildonumlerinde ve ozellikle ABD Baskani Bush un yabanci ulke ziyaretlerinde gosteriler yapilir ABD icinde ise Irak da suren isgale dair askerlerin olum haberleri iskence skandallari ve sivillerin olum haberleri artmaya baslayinca askerlerin geri cekilmesi yonunde siddetli bir muhalif hareket dogar ABD ye donen Irak gazilerden bazilari da savas karsiti gosterilere katilarak Bush yonetimini elestirecektir Bu donemde oglu Casey i Irak da kaybeden asker annesi savas karsiti uluslararasi bir simge haline gelecektir Kaynakca Ingilizce 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 19 Mart 2005 tarihli Alex Callinicos makalesi 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir Gallup anketi 28 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 25 Mart 2008 tarihli npr org haberi 12 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 4 Kasim 2002 tarihli The Nuclear Resister haberi 27 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 31 Ekim 2002 tarihli 21 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC haberi Ingilizce 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 8 Mart 2003 tarihli 15 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC haberi Ingilizce 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 19 Mart 2003 tarihli 23 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC haberi Ingilizce 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 9 Kasim 2002 tarihli 17 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde CNN haberi Ingilizce 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 19 Ocak 2007 tarihli 24 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Guardian haberi Ingilizce 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 15 Mart 2003 protesto gunlugu 11 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir Eylem fotograflari 25 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 29 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 25 Subat 2010 tarihli Fehmi Koru makalesi 2 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 6 Ocak 2007 tarihli Mensur Akgun makalesi olu kirik baglanti 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 6 Mart 2007 tarihli Nevval Sevindik makalesi olu kirik baglanti 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 7 Kasim 2009 tarihli aciklama 10 Kasim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde 27 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir 30 Mart 2003 tarihli 6 Aralik 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC haberi Ingilizce 29 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir Bakiniz Ebu Gureyb Cezaevi iskenceleri Bakiniz 30 Nisan 2007 tarihli Ankara Universitesi Iletisim Fakultesi haberi olu kirik baglanti 29 Agustos 2010 tarihinde erisilmistir