Kalsiyum nitrat, (Norveç güherçilesi) olarak da adlandırılır. Ca(NO3)2 formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Bu renksiz tuz havadan nem çeker ve genellikle bir olarak bulunur. Esas olarak gübrelerde bileşen olarak kullanılırsa da başka uygulamalarda da kullanılır. Nitrokalsit, ahır veya mağaralarda olduğu gibi kuru bir ortamda beton veya kireç taşı ile temas ettiği yerlerde bir olarak oluşan hidratlı bir kalsiyum nitrat olan bir mineralin adıdır. Kalsiyum amonyum nitrat dekahidrat ve kalsiyum potasyum nitrat dekahidrat dahil çeşitli ilgili tuzları bilinmektedir.
Diğer adlar Norveç güherçilesi, Kalsiyum güherçilesi, nitrokalsit | |
Tanımlayıcılar | |
---|---|
| |
3D model (JSmol) |
|
ChEBI |
|
ChEMBL |
|
ChemSpider |
|
ECHA InfoCard | 100.030.289 |
EC Numarası |
|
PubChem CID |
|
RTECS numarası |
|
UNII |
|
UN numarası | 1454 |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| |
Özellikler | |
Molekül formülü | Ca(NO3)2 |
Molekül kütlesi | 164.088 g/mol (susuz) 236.15 g/mol (tetrahidrat) |
Görünüm | renksiz katı higroskopik |
Yoğunluk | 2.504 g/cm3 (susuz) 1.896 g/cm3 (tetrahidrat) |
Erime noktası | 561 °C (susuz) 42.7 °C (tetrahidrat) |
Kaynama noktası | bozunur (susuz) 132 °C (tetrahidrat) |
Çözünürlük (su içinde) | susuz: 1212 g/L (20 °C) 2710 g/L (40 °C) tetrahidrat: 1050 g/L (0 °C) 1290 g/L (20 °C) 3630 g/L (100 °C) |
Çözünürlük | amonyakta çözünür nitrik asitte çözünmez |
Çözünürlük (etanol içinde) | 51.4 g/100 g (20 °C) 62.9 g/100 g (40 °C) |
Çözünürlük (metanol içinde) | 134 g/100 g (10 °C) 144 g/100 g (40 °C) 158 g/100 g (60 °C) |
Çözünürlük (aseton içinde) | 16.8 g/kg (20 °C) |
Asitlik (pKa) | 6.0 |
-45.9•10−6 cm3/mol | |
Yapı | |
kübik (susuz) monoklinik (tetrahidrat) | |
Tehlikeler | |
GHS etiketleme sistemi: | |
Piktogramlar | |
İşaret sözcüğü | Tehlike |
Tehlike ifadeleri | H272, H302, H315, H319 |
Önlem ifadeleri | P210, P220, P221, P264, P270, P280, P301+P312, P302+P352, P305+P351+P338, P310, P321, P330, P332+P313, P337+P313, P362, P370+P378, P501 |
NFPA 704 (yangın karosu) | |
Parlama noktası | Yanıcı değildir |
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |
LD50 ((medyan doz)) | 302 mg/kg (sıçan, oral) |
Güvenlik bilgi formu (SDS) | ICSC 1037 |
Benzeyen bileşikler | |
Diğer anyonlar | Kalsiyum sülfat Kalsiyum klorür |
Diğer katyonlar | Magnezyum nitrat Stronsiyum nitrat Baryum nitrat |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Üretimi ve reaktifliği
Norveç güherçilesi, 1905 yılında Notodden, Norveç’te ile sentezlendi. Dünyadaki kalsiyum nitratın çoğu artık Porsgrunn’da üretilmektedir.
Kireçtaşının nitrik asit ile işlenmesi ve ardından amonyak ile nötrleştirilmesi ile üretilir:
- CaCO3 + 2 HNO3 → Ca(NO3)2 + CO2 + H2O
Ayrıca, Odda İşlemi’nin bir ara ürünüdür:
- Ca3(PO4)2 + 6 HNO3 + 12 H2O → 2 H3PO4 + 3 Ca(NO3)2 + 12 H2O
Sulu bir amonyum nitrat ve kalsiyum hidroksit çözeltisinden de hazırlanabilir::
- 2 NH4NO3 + Ca(OH)2 → Ca(NO3)2 + 2 NH4OH
İlgili toprak alkali metal nitratları gibi, kalsiyum nitrat ısıtıldığında ( 500 °C’de başlar) azot dioksit vererek bozunur:
- 2 Ca(NO3)2 → 2 CaO + 4 NO2 + O2 ΔH = 369 kJ/mol
Uygulamaları
Tarımda kullanımı
Gübre olarak (15.5-0-0 + %19 Ca) içerir ve sera ve hidroponik uygulamalarında çok yaygın kullanılır; "çift tuz" olarak, amonyum nitrat ve su içerir: 5Ca(NO3)2.NH4NO3.10H2O. Bu gübreye (CAN) denir. Amonyak içermeyen formülasyonlar da bilinmektedir: Ca(NO3)2•4H2O (11.9-0-0 + 16.9 Ca) ve susuz 17-0-0 + 23.6 Ca. Sıvı bir formülasyon da (9-0-0 + 11 Ca) mevcuttur. An Susuz, havaya karşı kararlı bir türevide Cal-Üre olarak satılan üre kompleksidir. Formülü, Ca(NO3)2•4[OC(NH2)2] olarak gösterilebilir.
Kalsiyum nitrat ayrıca bazı fizyolojik bitki hastalıklarını kontrol etmek için kullanılır. Örneğin, seyreltik kalsiyum nitrat (ve kalsiyum klorür) çözeltileri, elma ağaçlarındaki kalsiyum eksikliği ve elma meyvelerindeki acı benek hastalığı için püskürtme şeklinde uygulanır.
Atık su arıtma
Kalsiyum nitrat, koku emisyonunu önlemek için atık su ön şartlandırmada kullanılır. Atık su ön şartlandırması, atık su sisteminde oksijensiz bir biyoloji oluşturulmasına dayanmaktadır. Nitrat varlığında, sülfatların metabolizması durur, böylece hidrojen sülfür oluşumu önlenir. Ek olarak kolay bozunabilir organik madde tüketilir, aksi takdirde aşağı yönde anaerobik koşullara ve koku emisyonlarının kendisine neden olabilir. Uygulanan konsept, ayrıca artık çamur arıtımı için de geçerlidir.
Beton
Priz hızlandırıcı beton katkılarında kalsiyum nitrat kullanılır. Beton ve harç ile yapılan bu kullanım iki etkiye dayanmaktadır. Kalsiyum iyonu kalsiyum hidroksit oluşumunu hızlandırır ve böylece çökelme ve priz süresini hızlandırır. Bu etki, soğuk hava betonlama maddelerinin yanı sıra bazı kombine plastikleştiricilerde de kullanılır. Nitrat iyonu, betonarmedeki çelik takviyenin korozyonunu azaltan, koruyucu bir tabaka ve korozyon önleyici olarak demir hidroksit oluşumuna yol açar.
Lateks pıhtılaştırıcı
Kalsiyum nitrat, özellikle daldırma işlemlerinde lateks üretiminde çok yaygın bir pıhtılaştırıcıdır. Çözünmüş kalsiyum nitrat daldırma banyosu çözeltisinin bir parçasıdır. Sıcak oluşturucu pıhtılaşma sıvısına daldırılır ve daldırıcı sıvının ince bir film tabakası, öncekinin üzerinde kalır. Oluşturucu latekse daldırıldığında, kalsiyum nitrat lateks çözeltisinin stabilitesini bozar ve lateks öncekinin üzerinde pıhtılaşır.
Soğuk paketler
Kalsiyum nitrat tetrahidratın çözünmesi oldukça endotermiktir (soğutma). Bu nedenle, kalsiyum nitrat tetrahidrat bazen yenilenebilir soğuk paketler için kullanılır.
Isı transferi ve depolanması için erimiş tuzlar
Kalsiyum nitrat ergimiş tuz karışımlarının bir parçası olarak kullanılabilir. Tipik olarak bu karışımlar, ikili kalsiyum nitrat ve potasyum nitrat karışımları veya ayrıca sodyum nitrat dahil üçlü karışımlardır. Bu ergimiş tuzlar, ısı transferi için konsantre güneş enerjisi santrallerindeki ısı transfer yağı yerine kullanılabilirse de çoğunlukla ısı depolamada kullanılır.
Kaynakça
- ^ a b c Anatolievich, Kiper Ruslan. . 24 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2015.
- ^ a b c Wolfgang Laue, Michael Thiemann, Erich Scheibler, Karl Wilhelm Wiegand "Nitrates and Nitrites" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 2002, Wiley-VCH, Weinheim.DOI:10.1002/14356007.a17_265. Article Online Posting Date: June 15, 2000
- ^ "Bitter Pit and Cork Spot". University of Wisconsin-Extension Cooperative Extension. UW-Madison, Dept of Horticulture. 18 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ Bentzen, G; Smith, A; Bennett, D; Webster, N; Reinholt, F; Sletholt, E; Hobson, J (1995). "Controlled dosing of nitrate for prevention of H2S in a sewer network and the effects on the subsequent treatment process". Water Science and Technology. 31 (7): 293. doi:10.1016/0273-1223(95)00346-O.
- ^ Einarsen, A.M.; ÆeesØy, A.; Rasmussen, A. I.; Bungum, S.; Sveberg, M. (2000). "Biological prevention and removal of hydrogen sulphide in sludge at Lillehammer Wastewater Treatment Plant". Water Sci. Technol. 41 (6): 175-187. doi:10.2166/wst.2000.0107.
- ^ Justines, H. (2010) "Calcium Nitrate as a Multifunctional Concrete Admixture" Concrete Magazine, Vol 44, No. 1, p.34. ISSN 0010-5317
- ^ Al-Amoudi, Omar S.Baghabra; Maslehuddin, Mohammed; Lashari, A.N; Almusallam, Abdullah A (2003). "Effectiveness of corrosion inhibitors in contaminated concrete". Cement and Concrete Composites. 25 (4–5): 439. doi:10.1016/S0958-9465(02)00084-7.
- ^ N. C. Dafader, Y. N. Jolly, M. E. Haque, F. Akhtar & M. U. Ahmad: The Role of Coagulants on the Preparation of Dipped film from Radiation Vulcanized Natural Rubber Latex. Polymer-Plastics Technology and Engineering. Volume 38, Issue 2, 1999, pages 267-274. Online: http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/03602559909351576
- ^ . 1 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ . 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ European Patent Application EP0049761: Use of a ternary mixture of salts as a heat transmitting medium and/or as a heat storage medium. http://www.freepatentsonline.com/EP0049761A1.html 7 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ WIPO Patent Application WO/2014/044652: Use of a calcium potassium nitrate salt for the manufacture of a heat transfer fluid. http://www.freepatentsonline.com/WO2014044652A1.html 6 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kalsiyum nitrat Norvec guhercilesi olarak da adlandirilir Ca NO3 2 formulune sahip bir inorganik bilesiktir Bu renksiz tuz havadan nem ceker ve genellikle bir olarak bulunur Esas olarak gubrelerde bilesen olarak kullanilirsa da baska uygulamalarda da kullanilir Nitrokalsit ahir veya magaralarda oldugu gibi kuru bir ortamda beton veya kirec tasi ile temas ettigi yerlerde bir olarak olusan hidratli bir kalsiyum nitrat olan bir mineralin adidir Kalsiyum amonyum nitrat dekahidrat ve kalsiyum potasyum nitrat dekahidrat dahil cesitli ilgili tuzlari bilinmektedir Kalsiyum nitrat Diger adlarNorvec guhercilesi Kalsiyum guhercilesi nitrokalsitTanimlayicilarCAS numarasi 10124 37 5 13477 34 4 tetrahidrat 3D model JSmol Etkilesimli goruntuChEBI CHEBI 64205ChEMBL ChEMBL3183960ChemSpider 23336 ECHA InfoCard 100 030 289EC Numarasi 233 332 1PubChem CID 24963RTECS numarasi EW2985000UNII NF52F38N1N UN numarasi 1454CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID1039719InChI InChI 1S Ca 2NO3 c 2 2 1 3 4 q 2 2 1 Key ZCCIPPOKBCJFDN UHFFFAOYSA N InChI 1 Ca 2NO3 c 2 2 1 3 4 q 2 2 1Key ZCCIPPOKBCJFDN UHFFFAOYAFSMILES Ca 2 O N O O O N O OOzelliklerMolekul formulu Ca NO3 2Molekul kutlesi 164 088 g mol susuz 236 15 g mol tetrahidrat Gorunum renksiz kati higroskopikYogunluk 2 504 g cm3 susuz 1 896 g cm3 tetrahidrat Erime noktasi 561 C susuz 42 7 C tetrahidrat Kaynama noktasi bozunur susuz 132 C tetrahidrat Cozunurluk su icinde susuz 1212 g L 20 C 2710 g L 40 C tetrahidrat 1050 g L 0 C 1290 g L 20 C 3630 g L 100 C Cozunurluk amonyakta cozunur nitrik asitte cozunmezCozunurluk etanol icinde 51 4 g 100 g 20 C 62 9 g 100 g 40 C Cozunurluk metanol icinde 134 g 100 g 10 C 144 g 100 g 40 C 158 g 100 g 60 C Cozunurluk aseton icinde 16 8 g kg 20 C Asitlik pKa 6 0Manyetik alinganlik x 45 9 10 6 cm3 molYapiKristal yapi kubik susuz monoklinik tetrahidrat TehlikelerGHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu TehlikeTehlike ifadeleri H272 H302 H315 H319Onlem ifadeleri P210 P220 P221 P264 P270 P280 P301 P312 P302 P352 P305 P351 P338 P310 P321 P330 P332 P313 P337 P313 P362 P370 P378 P501NFPA 704 yangin karosu 201OXParlama noktasi Yanici degildirOldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz 302 mg kg sican oral Guvenlik bilgi formu SDS ICSC 1037Benzeyen bilesiklerDiger anyonlar Kalsiyum sulfat Kalsiyum klorurDiger katyonlar Magnezyum nitrat Stronsiyum nitrat Baryum nitratAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariUretimi ve reaktifligiNorvec guhercilesi 1905 yilinda Notodden Norvec te ile sentezlendi Dunyadaki kalsiyum nitratin cogu artik Porsgrunn da uretilmektedir Kirectasinin nitrik asit ile islenmesi ve ardindan amonyak ile notrlestirilmesi ile uretilir CaCO3 2 HNO3 Ca NO3 2 CO2 H2O Ayrica Odda Islemi nin bir ara urunudur Ca3 PO4 2 6 HNO3 12 H2O 2 H3PO4 3 Ca NO3 2 12 H2O Sulu bir amonyum nitrat ve kalsiyum hidroksit cozeltisinden de hazirlanabilir 2 NH4NO3 Ca OH 2 Ca NO3 2 2 NH4OH Ilgili toprak alkali metal nitratlari gibi kalsiyum nitrat isitildiginda 500 C de baslar azot dioksit vererek bozunur 2 Ca NO3 2 2 CaO 4 NO2 O2 DH 369 kJ molUygulamalariTarimda kullanimi Gubre olarak 15 5 0 0 19 Ca icerir ve sera ve hidroponik uygulamalarinda cok yaygin kullanilir cift tuz olarak amonyum nitrat ve su icerir 5Ca NO3 2 NH4NO3 10H2O Bu gubreye CAN denir Amonyak icermeyen formulasyonlar da bilinmektedir Ca NO3 2 4H2O 11 9 0 0 16 9 Ca ve susuz 17 0 0 23 6 Ca Sivi bir formulasyon da 9 0 0 11 Ca mevcuttur An Susuz havaya karsi kararli bir turevide Cal Ure olarak satilan ure kompleksidir Formulu Ca NO3 2 4 OC NH2 2 olarak gosterilebilir Kalsiyum nitrat ayrica bazi fizyolojik bitki hastaliklarini kontrol etmek icin kullanilir Ornegin seyreltik kalsiyum nitrat ve kalsiyum klorur cozeltileri elma agaclarindaki kalsiyum eksikligi ve elma meyvelerindeki aci benek hastaligi icin puskurtme seklinde uygulanir Atik su aritma Kalsiyum nitrat koku emisyonunu onlemek icin atik su on sartlandirmada kullanilir Atik su on sartlandirmasi atik su sisteminde oksijensiz bir biyoloji olusturulmasina dayanmaktadir Nitrat varliginda sulfatlarin metabolizmasi durur boylece hidrojen sulfur olusumu onlenir Ek olarak kolay bozunabilir organik madde tuketilir aksi takdirde asagi yonde anaerobik kosullara ve koku emisyonlarinin kendisine neden olabilir Uygulanan konsept ayrica artik camur aritimi icin de gecerlidir Beton Priz hizlandirici beton katkilarinda kalsiyum nitrat kullanilir Beton ve harc ile yapilan bu kullanim iki etkiye dayanmaktadir Kalsiyum iyonu kalsiyum hidroksit olusumunu hizlandirir ve boylece cokelme ve priz suresini hizlandirir Bu etki soguk hava betonlama maddelerinin yani sira bazi kombine plastiklestiricilerde de kullanilir Nitrat iyonu betonarmedeki celik takviyenin korozyonunu azaltan koruyucu bir tabaka ve korozyon onleyici olarak demir hidroksit olusumuna yol acar Lateks pihtilastirici Kalsiyum nitrat ozellikle daldirma islemlerinde lateks uretiminde cok yaygin bir pihtilastiricidir Cozunmus kalsiyum nitrat daldirma banyosu cozeltisinin bir parcasidir Sicak olusturucu pihtilasma sivisina daldirilir ve daldirici sivinin ince bir film tabakasi oncekinin uzerinde kalir Olusturucu latekse daldirildiginda kalsiyum nitrat lateks cozeltisinin stabilitesini bozar ve lateks oncekinin uzerinde pihtilasir Soguk paketler Kalsiyum nitrat tetrahidratin cozunmesi oldukca endotermiktir sogutma Bu nedenle kalsiyum nitrat tetrahidrat bazen yenilenebilir soguk paketler icin kullanilir Isi transferi ve depolanmasi icin erimis tuzlar Kalsiyum nitrat ergimis tuz karisimlarinin bir parcasi olarak kullanilabilir Tipik olarak bu karisimlar ikili kalsiyum nitrat ve potasyum nitrat karisimlari veya ayrica sodyum nitrat dahil uclu karisimlardir Bu ergimis tuzlar isi transferi icin konsantre gunes enerjisi santrallerindeki isi transfer yagi yerine kullanilabilirse de cogunlukla isi depolamada kullanilir Kaynakca a b c Anatolievich Kiper Ruslan 24 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Eylul 2015 a b c Wolfgang Laue Michael Thiemann Erich Scheibler Karl Wilhelm Wiegand Nitrates and Nitrites in Ullmann s Encyclopedia of Industrial Chemistry 2002 Wiley VCH Weinheim DOI 10 1002 14356007 a17 265 Article Online Posting Date June 15 2000 Bitter Pit and Cork Spot University of Wisconsin Extension Cooperative Extension UW Madison Dept of Horticulture 18 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 Bentzen G Smith A Bennett D Webster N Reinholt F Sletholt E Hobson J 1995 Controlled dosing of nitrate for prevention of H2S in a sewer network and the effects on the subsequent treatment process Water Science and Technology 31 7 293 doi 10 1016 0273 1223 95 00346 O Einarsen A M AEeesOy A Rasmussen A I Bungum S Sveberg M 2000 Biological prevention and removal of hydrogen sulphide in sludge at Lillehammer Wastewater Treatment Plant Water Sci Technol 41 6 175 187 doi 10 2166 wst 2000 0107 Justines H 2010 Calcium Nitrate as a Multifunctional Concrete Admixture Concrete Magazine Vol 44 No 1 p 34 ISSN 0010 5317 Al Amoudi Omar S Baghabra Maslehuddin Mohammed Lashari A N Almusallam Abdullah A 2003 Effectiveness of corrosion inhibitors in contaminated concrete Cement and Concrete Composites 25 4 5 439 doi 10 1016 S0958 9465 02 00084 7 N C Dafader Y N Jolly M E Haque F Akhtar amp M U Ahmad The Role of Coagulants on the Preparation of Dipped film from Radiation Vulcanized Natural Rubber Latex Polymer Plastics Technology and Engineering Volume 38 Issue 2 1999 pages 267 274 Online http www tandfonline com doi abs 10 1080 03602559909351576 1 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 18 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 European Patent Application EP0049761 Use of a ternary mixture of salts as a heat transmitting medium and or as a heat storage medium http www freepatentsonline com EP0049761A1 html 7 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde WIPO Patent Application WO 2014 044652 Use of a calcium potassium nitrate salt for the manufacture of a heat transfer fluid http www freepatentsonline com WO2014044652A1 html 6 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde gtdNitrat iyonunun tuzlari ve kovalent turevleriHNO3 HeLiNO3 NO 3 NH4NO3 NeNaNO3 Mg NO3 2 Si P S ArKNO3 Ca NO3 2 Mn NO3 2 Cu NO3 2 Zn NO3 2 Ge As Se KrSr NO3 2 Nb Mo Tc AgNO3 TeBa NO3 2 Ta W Re Os Ir Bi NO3 3 At Rn Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og Cf Es Fm Md No Lr