Macaristan-Polonya ilişkileri, Macaristan ve Polonya arasındaki dış ilişkilerdir. İki ülke arasındaki ilişkiler Orta Çağ'a dayanmaktadır. İki Orta Avrupa halkı; geleneksel olarak derin bir ortak yöneticiler, kültürler ve inanç tarihine dayanan çok yakın bir dostluk, kardeşlik ve yoldaşlık yaşamıştır. Her iki ülke de kardeşlik ilişkilerini 23 Mart'ta anmaktadır.
Macaristan | Polonya |
---|
1370'ten 1382'ye kadar Polonya Krallığı ve Macaristan Krallığı kişisel birliğe girdiler ve aynı kral, I. Louis, tarafından yönetildiler. Polonya tarihinde bu dönem Andegawen Polonyası olarak da bilinir. Louis, Polonya tahtını annesinin amcası III. Casimir'ten miras aldı. Louis'in ölümünden sonra Polonyalı soylular Macaristan'dan yönetilmek istemediklerinden kişisel birliği sona erdirmeye karar verdiler ve Louis'in küçük kızı Jadwiga'yı yeni hükümdarları olarak seçtiler, Macaristan ise büyük kızı Mary'e kaldı. 1440'tan 1444'e ikinci kez Polonya ile ikinci bir kişisel birlik kuruldu.
Her iki ülke de aynı gün (12 Mart 1999) katılarak NATO'nun tam üyesi oldular. Aynı zamanda hem Avrupa Birliği'nin hem de Vişegrad Grubu'nun (Slovakya ve Çekya ile birlikte) üyesidirler.
Polonyalı ve Macar üst düzey yetkililer genellikle haftada birkaç kez toplanmaktadır. İki ülkenin liderleri ikili ilişkileri geliştirmek ve birlikte daha yakın çalışmak için düzenli gizli toplantılar yapmaktadır. Macar-Polonya siyaset bilimcisi Dominik Hejj bu durumu şu şekilde açıklamıştır: “İlişkiler çok güçlü ve neredeyse her hafta bir Polonya bakan Macaristan'ı ziyaret ediyor, ya da tam tersi”.
Ülke karşılaştırması
Macaristan Macaristan (Magyarország) | Polonya Polonya Cumhuriyeti (Rzeczpospolita Polska) | |
---|---|---|
Bayrak ve Arması | ||
Nüfus | 9.830.485 | 38.433.600 |
Alan | 93028 km 2 (35.919 sq mi) | 312696 km 2 (120.733 sq mi) |
Nüfus yoğunluğu | 105,9/km 2 (274,3/sq mi) | 123/km 2 (318,6/sq mi) |
Yönetim biçimi | Üniter parlamenter anayasal cumhuriyet | Üniter Yarı başkanlık anayasal cumhuriyeti |
Başkent | Budapeşte 1.759.407 (2.524.697 Metropol) | Varşova 1.764.615 (3.100.844 Metropol) |
En büyük şehir | ||
Resmi dil | Macarca (de facto ve de jure) | Lehçe (de facto ve de jure) |
İlk Lider | Prens Árpád (895-907, geleneksel olarak) | I. Mieszko (geleneksel olarak 960-992) |
Mevcut Hükûmet Başkanı | Başbakan Viktor Orbán (Fidesz ; 1998-2002, 2010 - günümüz) | Başbakan Mateusz Morawiecki (Hukuk ve Adalet ; 2017 - günümüz) |
Mevcut Devlet Başkanı | Başkan János Áder (Fidesz ; 2012 - günümüz) | Cumhurbaşkanı Andrzej Duda (Hukuk ve Adalet ; 2015 - günümüz) |
Ana dinler | %38.9 Katoliklik, %13.8 Protestanlık, %0.2 Ortodoks, %0.1 Yahudi, %1.7 diğer, %16.7 Dini olmayan, %1.5 Ateizm, %27.2 beyan edilmedi | %87.58 Roma Katoliği, %7.10 Dini olmayan, %1.28 Diğer inançlar, %2.41 Dinsiz, %1.63 belirtilmedi |
Etnik gruplar | %83.7 Macar, % 3.1 Roman, % 1.3 Alman, %14.7 açıklanmadı | %98 Polonyalılar, % 2 diğer veya beyan edilmemiş |
GSYİH (nominal) | 132.683 milyar dolar, kişi başına 13.487 dolar | 614.190 milyar dolar, kişi başına 16.179 dolar |
Dış borç (nominal) | 32.600 milyar dolar (2012 4. Çeyrek) - GSYİH'nın% 80'i | 362.000 milyar dolar (2017 4. Çeyrek) - GSYİH'nin% 80'i |
GSYİH (SAGP) | 265.037 milyar dolar, kişi başına 29.500 dolar | 1.193 trilyon dolar, kişi başına 29.500 dolar |
Para birimi | Macar forinti (Ft) - HUF | Lehçe złoty (zł) - PLN |
İnsani Gelişim İndeksi | 0.838 (çok yüksek) - 2017 | 0.865 (çok yüksek) - 2017 |
Tarihi ilişkiler
Polonya ve Macaristan arasındaki iyi ilişkiler Orta Çağ'a dayanmaktadır. Polonya ve Macar hanedan üyeleri birbirleriyle (Piast Hanedanı veya Árpád Hanedanı gibi) sıklıkla evlendi. I. Louis, 1342'de Macaristan ve Hırvatistan kralı, 1370'te Polonya kralı oldu ve 1382'deki ölümüne kadar bu hükümdarlıkları sürdü. O babası olan Anjou Hanedanı'ndan I. Charles'in (Macaristan ve Hırvatistan Kralı) ve amcası olan III. Casimir'in (Polonya kralı - Piast hanedanlığının son üyesi) varisi idi. Çünkü Kral Casimir'in meşru oğulları yoktu. Görünüşe göre, hanedanlığın net bir devamlılığını sağlamak ve oluşacak belirsizliği önlemek için, yeğeni Macaristan Kralı I. Louis'in Polonya'daki halefi olarak tayin etti. Louis'in Polonya'daki küçük kızı Jadwiga, Polonya tahtını miras aldı ve Polonya'nın en popüler hükümdarlarından biri oldu. 15. yüzyılda, iki ülke kısa bir süre sonra aynı kralı paylaştı, Polonya'nın III. Władysław'ü neredeyse yirmi yaşındayken Bulgaristan'ın Varna şehrinde Türklerle savaştı. 16. yüzyılda, Polonya, Macar asilzade Stefan Batory'yi kral olarak seçti ve o, Polonya'nın büyük hükümdarlarından biri olarak kabul edilir.
1848 Macar Devrimi
1848 Macaristan Devrimi'nde Polonyalı general Józef Bem hem Macaristan'ın hem de Polonya'nın ulusal kahramanı oldu. 1848'in sonunda ve 1849'da Székely birliklerinin generali olarak Transilvanya'nın savunması ona emanet edildi. 20 Ekim 1848'de Józef Wysocki, Macar hükûmeti ile yaklaşık 1.200 askerden oluşan bir Polonya piyade taburu oluşturmak için bir anlaşma imzaladı. Anlaşma sonrasında Wysocki, Macaristan'da 2.090 piyade ve 400 süvarilik gönüllülerden oluşan bir "Polonya lejyonu" kurdu. 1849 baharında Arad Kalesi kuşatmasına ve Szolnok, Hatvan, Tápió-Bicske ile Isaszeg'deki tüm önemli savaşlara katıldılar. Ağustos 1849'da Temesvár Muharebesi ve Világos'taki Macar teslimiyetinden sonra, lejyonlardan sekiz yüzü Osmanlı'ya kaçtı.
Polonya-Sovyet savaşı
Polonya-Sovyet Savaşı (1919-21) sırasında, Macaristan'daki Bela Kun hükûmeti devrildikten sonra Macaristan, Polonya'nın yardımına 30.000 süvari göndermeyi teklif etti, ancak Çekoslovak hükûmeti, Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra Çekoslovakya ile Macaristan arasında var olan silahsızlaştırılmış bölge nedeniyle onlara izin vermeyi reddetti. Yine de Macar mühimmat trenleri Polonya'ya ulaştı.
1920 yılı Temmuz ayının başında, Macaristan Başbakanı Pál Teleki, Romanya'nın askeri tedariki ile masrafları Macaristan tarafından karşılanmak üzere kritik bir savaş anında Polonya'ya ücretsiz yardım etme kararı aldı: 48 milyon Mauser mermisi, 13 milyon Mannlicher mermisi, topçu mühimmatı, 30 bin Mauser tüfeği ve birkaç milyon yedek parça, 440 mobil gıda kamyonu, 80 mobil fırından oluşuyordu. 12 Ağustos 1920'de, Csepel'deki Manfréd Weiss fabrikasından Skierniewice'ye 22 milyon Mauser mermisi taşındı. Bu Polonya'nın savaş çabalarına en önemli yabancı askeri katkıydı.
Orta Çağ'dan 20. yüzyıla kadar Polonya ve Macaristan tarihi bir ortak sınırı paylaşmıştır. Birinci Dünya Savaşı sonrasında galip olan İtilaf Devletleri, Versay'da Slav nüfusu ile Yukarı Macaristan'ı ve Karpat Ruthenia'yı mağlup olan Macaristan'dan alıp Slav-Alman-Macar karışımı olan Çekoslovakya'ya transfer ettiler. Münih Anlaşması'nın ardından (30 Eylül 1938) - Çekoslovakya'yı Almanya tarafından ele geçirmeye mahkûm etti - Polonya ve Macaristan, ortak ve kendi özel çıkarlarından, diplomatik ve paramiliter yollarla, Carpathian Ruthenia'nın Macaristan'a dönüşünü tasarlayarak tarihi ortak sınırlarını restore etmek için birlikte çalıştı. İlk Viyana Ödülü (2 Kasım 1938) ile hedeflerine doğru bir adım atılmıştır.
Mart 1939'un ortalarına kadar Almanya, askeri nedenlerden dolayı ortak bir Macar-Polonya sınırının istenmediğini düşündü. Nitekim Mart 1939'da Hitler, Macaristan'ı Carpatho Ruthenia'nın geri kalanını (o zamanlar "Carpatho-Ukrayna" olarak şekillendiren) devralmaya yetkilendirdiğinde, Macaristan'ı Slovakya'nın geri kalanına dokunmaması konusunda uyardı. Hitler, Slovakya'yı planlanan Polonya Seferi için bir hazırlık alanı olarak kullanmak istiyordu. Ancak Mart 1939'da Hitler, ortak Macar-Polonya sınırı hakkında fikrini değiştirdi ve Almanya'nın müttefikine ihanet etmeye karar verdi. 1938'de zaten Ukraynalı Milliyetçiler Örgütü Karpat Ukrayna'sındaki Uzhhorod dışında bir siçte - Alman vesayeti altında - Ukrayna askerî birliklerini örgütlemeye başladı. Polonya siyasi ve askeri makamlarının, büyük Ukraynalı nüfusu ile güneydoğu Polonya için yakın bir tehlike olarak gördüğü bir siç idi. Ancak Hitler, Karpat Rus'da düzenlenen bir Ukrayna ordusunun Sovyetler Birliği'ni işgal eden Alman güçlerine eşlik etmesi durumunda Ukraynalı milliyetçilerin bağımsız bir Ukrayna kurulması konusunda ısrar edeceğinden endişe duyuyordu; Ukrayna'nın doğal ve tarımsal kaynakları üzerine tasarımları olan Hitler, bağımsız bir Ukrayna hükûmeti ile uğraşmak istemedi.
II. Dünya Savaşı
Savaş, Hitler'in yakında Carpatho-Ukrayna'nın kaderi hakkındaki kararını bozmasına neden olacaktı. Altı ay içinde, Polonya'yı işgali sırasında, Polonya-Macaristan ortak sınırı; Amiral Horthy hükûmetinin reddettiği uzun süredir devam eden Polonya-Macar dostluğu zemininde "Macar onuru" için ve Hitler'in Polonya fethini hızlandırmak amacıyla Alman güçlerini Carpatho Ruthenia üzerinden güneydoğu Polonya'ya aktarmak istediği bir zamanda büyük önem kazanacaktı. Macaristan'ın reddetmesi, Polonya hükûmetinin ve on binlerce askerî personelin komşu Macaristan ve Romanya'ya, oradan Fransa ve Fransız mandası Suriye'ye kaçmasına izin verdi. Savaşın sonlarına doğru Müttefik Devletler tarafında olarak operasyonlarını sürdürdü. Ayrıca, Krystyna Skarbek dahil olmak üzere Polonyalı ve İngiliz istihbarat ajanları ve kuryeleri, Macaristan'ınCarpatho-Ukraynası'nı, Karpat Dağları'ndan Polonya'ya ve Polonya'dan bir rota olarak kullandılar.
1956 Devrimi
Polonya Ekimini destekleyen ve Macaristan'da benzer reformlar isteyen bir öğrenci gösterisi 1956 Macaristan Devrimi'ni tetikleyen olaylardan biriydi. Devrim sırasında Polonyalılar Macarlara destek verdiklerini gösterdiler; 12 Kasım 1956'ya kadar 11.196 Polonyalı kan bağışı bağışlamıştı. Polonya Kızılhaçı hava yoluyla Macaristan'a 44 ton tıbbi malzeme gönderdi; daha büyük miktarlar karayolu ve demiryolu ile gönderilmiştir.
Arkadaşlık günü
12 Mart 2007 tarihinde, Macaristan parlamentosu 23 Mart'ı "Macar-Leh Dostluk Günü" ilan etti, 324 oy lehine karşılık hiçbir üye olumsuz oy vermedi veya çekimser kalmadı. Dört gün sonra, Polonya parlamentosu 23 Mart'ı "Leh-Macar Dostluk Günü" olarak ilan etti .
2016 - Macar-Leh Dayanışma Yılı
29 Şubat 2016 tarihinde Macaristan Parlamentosu, 2016 yılını Macar-Polonya dayanışması ilan eden bir kararı oybirliğiyle kabul etti. Kararnameye göre, yıl boyunca Polonya'nın Poznan'daki komünizm karşıtı ayaklanmanın 60. yıldönümünü ve dört ay sonra Macaristan'ın Sovyet karşıtı devrimini kutlamak için yıl boyunca kutlamalar düzenlenecektir. Karar, meclis başkanı, Macaristan'daki Polonya ulusal azınlığının temsilcisi ve parlamentoda yer alan beş partinin grup liderleri tarafından sunuldu. Ryszard Terlecki liderliğindeki bir Polonya heyeti meclisteki oylama için gelmiştir. Aynı içeriğe sahip başka bir karar, aynı ayın başlarında Polonya Senatosu ve geçen haftaki Cuma günü Sejm tarafından kabul edilmiştir.
Yerleşik diplomatik misyonlar
- Macaristan'ın Varşova'da bir büyükelçiliği, Gdańsk'da, Kraków'da ve Wrocław'da bir başkonsolosluğu vardır.
- Polonya'nın Budapeşte'de büyükelçiliği bulunmaktadır.
- Macaristan Büyükelçiliği, Varşova
- Polonya Büyükelçiliği, Budapeşte
- Kraków'da bir Macaristan Başkonsolosluğu
Notlar
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.
- ^ Kálmán Deresnyi, General Bem's Winter Campaign in Transylvania, 1848-1849 (Hung.), (Budapest, 1896)
- ^ Józef Wysocki, "Pamiętnik Jenerała Wysockiego, dowódcy Legionu Polskiego na Węgrzech z czasu kampanii węgierskiej w roku 1848 i 1849" digital version of Wysocki memoirs
- ^ E. Kozłowski, Legion polski na Węgrzech 1848-1849, Warszawa 1983
- ^ Józef Kasparek, "Poland's 1938 Covert Operations in Ruthenia", East European Quarterly", vol. XXIII, no. 3 (September 1989), pp. 366-67, 370. Józef Kasparek, Przepust karpacki: tajna akcja polskiego wywiadu (The Carpathian Bridge: a Covert Operation), p. 11.
- ^ Józef Kasparek, "Poland's 1938 Covert Operations in Ruthenia", p. 366.
- ^ On 17 September 1939, pursuant to the , the Sovyetler Birliği entered and took control of eastern Poland, including southeastern Poland. That former southeastern part of Poland now comprises western Ukraine.
- ^ Józef Kasparek, "Poland's 1938 Covert Operations in Ruthenia", pp. 370-71.
- ^ Józef Kasparek, "Poland's 1938 Covert Operations in Ruthenia", p. 370.
- ^ Józef Kasparek, "Poland's 1938 Covert Operations in Ruthenia," pp. 371-73;Józef Kasparek, Przepust karpacki (The Carpathian Bridge); and , "Referat o działaniach dywersyjnych na Rusi Karpackiej" ("Report on Covert Operations in Carpathian Rus").
- ^ "United Nations report of the Special Committee on the problem of Hungary" 25 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Page 145, para 441. Last accessed on 5 August 2012.
- ^ "Embassy of Hungary in Poland". 1 Kasım 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.
- ^ "Embassy of Poland in Hungary". 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.
Kaynakça
- Józef Kasparek, "Polonya'nın 1938'de Ruthenia'da Gizli Operasyonlar", Doğu Avrupa Üç Aylık ", cilt. XXIII, hayır. 3 (Eylül 1989), sayfa 365-73.
- Józef Kasparek, Przepust karpacki: tajna akcja polskiego wywiadu (Karpat Köprüsü: Gizli Bir Polonya İstihbarat Operasyonu), Warszawa, Wydawnictwo Czasopism i Książek Technicznych SIGMA NOT, 1992, .
- Edmund Charaszkiewicz, "Zbiór dokumentów ppłk" ("Karpat Rus Gizli Operasyonları Raporu"), " Rusi Karpackiej Referat o działaniach dywersyjnych na" . Edmunda Charaszkiewicza (Belgeler Koleksiyonunu Lt. Col. Edmund Charaszkiewicz), opracowanie, wstęp i przypisy (giriş ve notlar ile düzenlenmiştir) Andrzej Grzywacz, Marcin Kwiecień, Grzegorz Mazur, Kraków, Księgarnia Akademicka, 2000, , s. 106-30.
Dış bağlantılar
- Varşova'daki Macaristan Büyükelçiliği (sadece Macarca ve Lehçe)1 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Macaristan Polonya iliskileri Macaristan ve Polonya arasindaki dis iliskilerdir Iki ulke arasindaki iliskiler Orta Cag a dayanmaktadir Iki Orta Avrupa halki geleneksel olarak derin bir ortak yoneticiler kulturler ve inanc tarihine dayanan cok yakin bir dostluk kardeslik ve yoldaslik yasamistir Her iki ulke de kardeslik iliskilerini 23 Mart ta anmaktadir Macaristan Polonya iliskileriMacaristan Polonya 1370 ten 1382 ye kadar Polonya Kralligi ve Macaristan Kralligi kisisel birlige girdiler ve ayni kral I Louis tarafindan yonetildiler Polonya tarihinde bu donem Andegawen Polonyasi olarak da bilinir Louis Polonya tahtini annesinin amcasi III Casimir ten miras aldi Louis in olumunden sonra Polonyali soylular Macaristan dan yonetilmek istemediklerinden kisisel birligi sona erdirmeye karar verdiler ve Louis in kucuk kizi Jadwiga yi yeni hukumdarlari olarak sectiler Macaristan ise buyuk kizi Mary e kaldi 1440 tan 1444 e ikinci kez Polonya ile ikinci bir kisisel birlik kuruldu Her iki ulke de ayni gun 12 Mart 1999 katilarak NATO nun tam uyesi oldular Ayni zamanda hem Avrupa Birligi nin hem de Visegrad Grubu nun Slovakya ve Cekya ile birlikte uyesidirler Polonyali ve Macar ust duzey yetkililer genellikle haftada birkac kez toplanmaktadir Iki ulkenin liderleri ikili iliskileri gelistirmek ve birlikte daha yakin calismak icin duzenli gizli toplantilar yapmaktadir Macar Polonya siyaset bilimcisi Dominik Hejj bu durumu su sekilde aciklamistir Iliskiler cok guclu ve neredeyse her hafta bir Polonya bakan Macaristan i ziyaret ediyor ya da tam tersi Ulke karsilastirmasiMacaristan Macaristan Magyarorszag Polonya Polonya Cumhuriyeti Rzeczpospolita Polska Bayrak ve ArmasiNufus 9 830 485 38 433 600Alan 93028 km 2 35 919 sq mi 312696 km 2 120 733 sq mi Nufus yogunlugu 105 9 km 2 274 3 sq mi 123 km 2 318 6 sq mi Yonetim bicimi Uniter parlamenter anayasal cumhuriyet Uniter Yari baskanlik anayasal cumhuriyetiBaskent Budapeste 1 759 407 2 524 697 Metropol Varsova 1 764 615 3 100 844 Metropol En buyuk sehirResmi dil Macarca de facto ve de jure Lehce de facto ve de jure Ilk Lider Prens Arpad 895 907 geleneksel olarak I Mieszko geleneksel olarak 960 992 Mevcut Hukumet Baskani Basbakan Viktor Orban Fidesz 1998 2002 2010 gunumuz Basbakan Mateusz Morawiecki Hukuk ve Adalet 2017 gunumuz Mevcut Devlet Baskani Baskan Janos Ader Fidesz 2012 gunumuz Cumhurbaskani Andrzej Duda Hukuk ve Adalet 2015 gunumuz Ana dinler 38 9 Katoliklik 13 8 Protestanlik 0 2 Ortodoks 0 1 Yahudi 1 7 diger 16 7 Dini olmayan 1 5 Ateizm 27 2 beyan edilmedi 87 58 Roma Katoligi 7 10 Dini olmayan 1 28 Diger inanclar 2 41 Dinsiz 1 63 belirtilmediEtnik gruplar 83 7 Macar 3 1 Roman 1 3 Alman 14 7 aciklanmadi 98 Polonyalilar 2 diger veya beyan edilmemisGSYIH nominal 132 683 milyar dolar kisi basina 13 487 dolar 614 190 milyar dolar kisi basina 16 179 dolarDis borc nominal 32 600 milyar dolar 2012 4 Ceyrek GSYIH nin 80 i 362 000 milyar dolar 2017 4 Ceyrek GSYIH nin 80 iGSYIH SAGP 265 037 milyar dolar kisi basina 29 500 dolar 1 193 trilyon dolar kisi basina 29 500 dolarPara birimi Macar forinti Ft HUF Lehce zloty zl PLNInsani Gelisim Indeksi 0 838 cok yuksek 2017 0 865 cok yuksek 2017Tarihi iliskilerStephen Bathory soylu Macar Bahory ailesinin bir uyesiydi ve 1576 da Polonya tahtina secilmesinin ardindan Polonya Krali olarak tac giydi Polonya ve Macaristan arasindaki iyi iliskiler Orta Cag a dayanmaktadir Polonya ve Macar hanedan uyeleri birbirleriyle Piast Hanedani veya Arpad Hanedani gibi siklikla evlendi I Louis 1342 de Macaristan ve Hirvatistan krali 1370 te Polonya krali oldu ve 1382 deki olumune kadar bu hukumdarliklari surdu O babasi olan Anjou Hanedani ndan I Charles in Macaristan ve Hirvatistan Krali ve amcasi olan III Casimir in Polonya krali Piast hanedanliginin son uyesi varisi idi Cunku Kral Casimir in mesru ogullari yoktu Gorunuse gore hanedanligin net bir devamliligini saglamak ve olusacak belirsizligi onlemek icin yegeni Macaristan Krali I Louis in Polonya daki halefi olarak tayin etti Louis in Polonya daki kucuk kizi Jadwiga Polonya tahtini miras aldi ve Polonya nin en populer hukumdarlarindan biri oldu 15 yuzyilda iki ulke kisa bir sure sonra ayni krali paylasti Polonya nin III Wladyslaw u neredeyse yirmi yasindayken Bulgaristan in Varna sehrinde Turklerle savasti 16 yuzyilda Polonya Macar asilzade Stefan Batory yi kral olarak secti ve o Polonya nin buyuk hukumdarlarindan biri olarak kabul edilir 1848 Macar Devrimi1848 Macaristan Devrimi nde Polonyali general Jozef Bem hem Macaristan in hem de Polonya nin ulusal kahramani oldu 1848 in sonunda ve 1849 da Szekely birliklerinin generali olarak Transilvanya nin savunmasi ona emanet edildi 20 Ekim 1848 de Jozef Wysocki Macar hukumeti ile yaklasik 1 200 askerden olusan bir Polonya piyade taburu olusturmak icin bir anlasma imzaladi Anlasma sonrasinda Wysocki Macaristan da 2 090 piyade ve 400 suvarilik gonullulerden olusan bir Polonya lejyonu kurdu 1849 baharinda Arad Kalesi kusatmasina ve Szolnok Hatvan Tapio Bicske ile Isaszeg deki tum onemli savaslara katildilar Agustos 1849 da Temesvar Muharebesi ve Vilagos taki Macar teslimiyetinden sonra lejyonlardan sekiz yuzu Osmanli ya kacti Polonya Sovyet savasiPolonya Sovyet Savasi 1919 21 sirasinda Macaristan daki Bela Kun hukumeti devrildikten sonra Macaristan Polonya nin yardimina 30 000 suvari gondermeyi teklif etti ancak Cekoslovak hukumeti Birinci Dunya Savasi nin sona ermesinden sonra Cekoslovakya ile Macaristan arasinda var olan silahsizlastirilmis bolge nedeniyle onlara izin vermeyi reddetti Yine de Macar muhimmat trenleri Polonya ya ulasti 1920 yili Temmuz ayinin basinda Macaristan Basbakani Pal Teleki Romanya nin askeri tedariki ile masraflari Macaristan tarafindan karsilanmak uzere kritik bir savas aninda Polonya ya ucretsiz yardim etme karari aldi 48 milyon Mauser mermisi 13 milyon Mannlicher mermisi topcu muhimmati 30 bin Mauser tufegi ve birkac milyon yedek parca 440 mobil gida kamyonu 80 mobil firindan olusuyordu 12 Agustos 1920 de Csepel deki Manfred Weiss fabrikasindan Skierniewice ye 22 milyon Mauser mermisi tasindi Bu Polonya nin savas cabalarina en onemli yabanci askeri katkiydi Orta Cag dan 20 yuzyila kadar Polonya ve Macaristan tarihi bir ortak siniri paylasmistir Birinci Dunya Savasi sonrasinda galip olan Itilaf Devletleri Versay da Slav nufusu ile Yukari Macaristan i ve Karpat Ruthenia yi maglup olan Macaristan dan alip Slav Alman Macar karisimi olan Cekoslovakya ya transfer ettiler Munih Anlasmasi nin ardindan 30 Eylul 1938 Cekoslovakya yi Almanya tarafindan ele gecirmeye mahkum etti Polonya ve Macaristan ortak ve kendi ozel cikarlarindan diplomatik ve paramiliter yollarla Carpathian Ruthenia nin Macaristan a donusunu tasarlayarak tarihi ortak sinirlarini restore etmek icin birlikte calisti Ilk Viyana Odulu 2 Kasim 1938 ile hedeflerine dogru bir adim atilmistir Olmus olan Macar bir yuzbasinin ve alti adaminin mezari 1944 Varsova Ayaklanmasi nda Polonya tarafinda savastilar Mart 1939 un ortalarina kadar Almanya askeri nedenlerden dolayi ortak bir Macar Polonya sinirinin istenmedigini dusundu Nitekim Mart 1939 da Hitler Macaristan i Carpatho Ruthenia nin geri kalanini o zamanlar Carpatho Ukrayna olarak sekillendiren devralmaya yetkilendirdiginde Macaristan i Slovakya nin geri kalanina dokunmamasi konusunda uyardi Hitler Slovakya yi planlanan Polonya Seferi icin bir hazirlik alani olarak kullanmak istiyordu Ancak Mart 1939 da Hitler ortak Macar Polonya siniri hakkinda fikrini degistirdi ve Almanya nin muttefikine ihanet etmeye karar verdi 1938 de zaten Ukraynali Milliyetciler Orgutu Karpat Ukrayna sindaki Uzhhorod disinda bir sicte Alman vesayeti altinda Ukrayna askeri birliklerini orgutlemeye basladi Polonya siyasi ve askeri makamlarinin buyuk Ukraynali nufusu ile guneydogu Polonya icin yakin bir tehlike olarak gordugu bir sic idi Ancak Hitler Karpat Rus da duzenlenen bir Ukrayna ordusunun Sovyetler Birligi ni isgal eden Alman guclerine eslik etmesi durumunda Ukraynali milliyetcilerin bagimsiz bir Ukrayna kurulmasi konusunda israr edeceginden endise duyuyordu Ukrayna nin dogal ve tarimsal kaynaklari uzerine tasarimlari olan Hitler bagimsiz bir Ukrayna hukumeti ile ugrasmak istemedi II Dunya SavasiPolonya birlikleri Eylul 1939 da Macaristan a cekildi Savas Hitler in yakinda Carpatho Ukrayna nin kaderi hakkindaki kararini bozmasina neden olacakti Alti ay icinde Polonya yi isgali sirasinda Polonya Macaristan ortak siniri Amiral Horthy hukumetinin reddettigi uzun suredir devam eden Polonya Macar dostlugu zemininde Macar onuru icin ve Hitler in Polonya fethini hizlandirmak amaciyla Alman guclerini Carpatho Ruthenia uzerinden guneydogu Polonya ya aktarmak istedigi bir zamanda buyuk onem kazanacakti Macaristan in reddetmesi Polonya hukumetinin ve on binlerce askeri personelin komsu Macaristan ve Romanya ya oradan Fransa ve Fransiz mandasi Suriye ye kacmasina izin verdi Savasin sonlarina dogru Muttefik Devletler tarafinda olarak operasyonlarini surdurdu Ayrica Krystyna Skarbek dahil olmak uzere Polonyali ve Ingiliz istihbarat ajanlari ve kuryeleri Macaristan inCarpatho Ukraynasi ni Karpat Daglari ndan Polonya ya ve Polonya dan bir rota olarak kullandilar Eski ve unlu Macar Polonya Kardesligi1956 DevrimiPolonya Ekimini destekleyen ve Macaristan da benzer reformlar isteyen bir ogrenci gosterisi 1956 Macaristan Devrimi ni tetikleyen olaylardan biriydi Devrim sirasinda Polonyalilar Macarlara destek verdiklerini gosterdiler 12 Kasim 1956 ya kadar 11 196 Polonyali kan bagisi bagislamisti Polonya Kizilhaci hava yoluyla Macaristan a 44 ton tibbi malzeme gonderdi daha buyuk miktarlar karayolu ve demiryolu ile gonderilmistir Arkadaslik gunu12 Mart 2007 tarihinde Macaristan parlamentosu 23 Mart i Macar Leh Dostluk Gunu ilan etti 324 oy lehine karsilik hicbir uye olumsuz oy vermedi veya cekimser kalmadi Dort gun sonra Polonya parlamentosu 23 Mart i Leh Macar Dostluk Gunu olarak ilan etti 2016 Macar Leh Dayanisma YiliYasa gectikten sonra Macaristan Parlamentosunda ayakta alkislama 2016 Macar Leh Dayanisma Yili 29 Subat 2016 tarihinde Macaristan Parlamentosu 2016 yilini Macar Polonya dayanismasi ilan eden bir karari oybirligiyle kabul etti Kararnameye gore yil boyunca Polonya nin Poznan daki komunizm karsiti ayaklanmanin 60 yildonumunu ve dort ay sonra Macaristan in Sovyet karsiti devrimini kutlamak icin yil boyunca kutlamalar duzenlenecektir Karar meclis baskani Macaristan daki Polonya ulusal azinliginin temsilcisi ve parlamentoda yer alan bes partinin grup liderleri tarafindan sunuldu Ryszard Terlecki liderligindeki bir Polonya heyeti meclisteki oylama icin gelmistir Ayni icerige sahip baska bir karar ayni ayin baslarinda Polonya Senatosu ve gecen haftaki Cuma gunu Sejm tarafindan kabul edilmistir Yerlesik diplomatik misyonlarMacaristan in Varsova da bir buyukelciligi Gdansk da Krakow da ve Wroclaw da bir baskonsoloslugu vardir Polonya nin Budapeste de buyukelciligi bulunmaktadir Macaristan Buyukelciligi Varsova Polonya Buyukelciligi Budapeste Krakow da bir Macaristan BaskonsolosluguNotlar a b Arsivlenmis kopya 8 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2020 Kalman Deresnyi General Bem s Winter Campaign in Transylvania 1848 1849 Hung Budapest 1896 Jozef Wysocki Pamietnik Jenerala Wysockiego dowodcy Legionu Polskiego na Wegrzech z czasu kampanii wegierskiej w roku 1848 i 1849 digital version of Wysocki memoirs E Kozlowski Legion polski na Wegrzech 1848 1849 Warszawa 1983 Jozef Kasparek Poland s 1938 Covert Operations in Ruthenia East European Quarterly vol XXIII no 3 September 1989 pp 366 67 370 Jozef Kasparek Przepust karpacki tajna akcja polskiego wywiadu The Carpathian Bridge a Covert Operation p 11 Jozef Kasparek Poland s 1938 Covert Operations in Ruthenia p 366 On 17 September 1939 pursuant to the the Sovyetler Birligi entered and took control of eastern Poland including southeastern Poland That former southeastern part of Poland now comprises western Ukraine Jozef Kasparek Poland s 1938 Covert Operations in Ruthenia pp 370 71 Jozef Kasparek Poland s 1938 Covert Operations in Ruthenia p 370 Jozef Kasparek Poland s 1938 Covert Operations in Ruthenia pp 371 73 Jozef Kasparek Przepust karpacki The Carpathian Bridge and Referat o dzialaniach dywersyjnych na Rusi Karpackiej Report on Covert Operations in Carpathian Rus United Nations report of the Special Committee on the problem of Hungary 25 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Page 145 para 441 Last accessed on 5 August 2012 Embassy of Hungary in Poland 1 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2020 Embassy of Poland in Hungary 1 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2020 KaynakcaJozef Kasparek Polonya nin 1938 de Ruthenia da Gizli Operasyonlar Dogu Avrupa Uc Aylik cilt XXIII hayir 3 Eylul 1989 sayfa 365 73 Jozef Kasparek Przepust karpacki tajna akcja polskiego wywiadu Karpat Koprusu Gizli Bir Polonya Istihbarat Operasyonu Warszawa Wydawnictwo Czasopism i Ksiazek Technicznych SIGMA NOT 1992 83 85001 96 4 Edmund Charaszkiewicz Zbior dokumentow pplk Karpat Rus Gizli Operasyonlari Raporu Rusi Karpackiej Referat o dzialaniach dywersyjnych na Edmunda Charaszkiewicza Belgeler Koleksiyonunu Lt Col Edmund Charaszkiewicz opracowanie wstep i przypisy giris ve notlar ile duzenlenmistir Andrzej Grzywacz Marcin Kwiecien Grzegorz Mazur Krakow Ksiegarnia Akademicka 2000 83 7188 449 4 s 106 30 Dis baglantilarVarsova daki Macaristan Buyukelciligi sadece Macarca ve Lehce 1 Kasim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde