Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Nemrut Dağı ya da Nemrut Stratovolkanı, Bitlis'in Ahlat, Güroymak ve Tatvan ilçeleri sınırları içerisinde, Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan yüksek dağlardan biridir. Dağın büyük bölümü Ahlat ilçesi sınırları içerisinde bulunmaktadır.Van Gölü'nün batısına düşer. Nemrut, uyuyan aktif bir yanardağdır ve 1441 yılında son kez lav çıkışı olmuştur. Tepesindeki kraterde Nemrut Gölü yer alır. Krater etrafında, en yüksek tepe olan Sivritepe 2935 m, 2625 m, güneydeki 2828 m ve batıda Nemrut Dağı Tepesi 2801 m yüksekliktedir.
| Nemrut Dağı | |
|---|---|
 Nemrut Dağı'nın krateri | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 2.948 m (9.672 ft) |
| Çıkıntı | 1.250 metre (4.100 ft) |
| Listelenme | Ultra zirve |
| Koordinatlar | 38°37′10″K 42°14′28″D / 38.61944°K 42.24111°D |
| Coğrafya | |
| Konum | Ahlat, Güroymak,Tatvan, Bitlis, Türkiye |
| Jeoloji | |
| Kayaç yaşı | Kuvaterner |
| Dağ türü | Stratovolkan |
| Son patlama | 1650 |
  Türkiye' deki konumu | |
Coğrafi konumu
Nemrut Stratovolkanı, Doğu Anadolu Bölgesi’nde Van Gölü’nün batı kıyısında yer alır. Nemrut Volkan Dağı,38° 37’ 10’’ kuzey enlemi, 42° 14’ 28’’ doğu boylamında; Van Gölü, Muş Ovası, Nazik Gölü ve Bitlis Vadisi arasında volkanik patlamalar sonrası oluşmuş, Tatvan’ın 12 km batısında bulunan sönmüş bir volkandır.
Bitlis ili sınırları içerisinde yer alan Nemrut Stratovolkanı'nı doğuda Van Gölü ve Tatvan ilçesi, batıda Muş Ovası, güneyde Bitlis ili, kuzeyde ise Ahlat ve Nazik Gölü sınırlamaktadır. Nemrut Stratovolkanı, Tatvan ilçesine yaklaşık 25 km uzaklıktadır. Bölge, bitki örtüsü bakımından oldukça fakirdir. Bölgeyi Ahlat Düzlüğü, Nemrut Stratovolkanı, Van-Muş havzası ve Bitlis Masifi olmak üzere dört coğrafi bölgeye ayırmak mümkündür. Nemrut Stratovolkanında ki yerleşim merkezleri güneyde Tatvan, batıda Güroymak, kuzeydoğuda Ahlat ilçeleri ve kuzeyde Ovakışla beldesidir.
Fiziksel özellikleri
Çember biçimli olan dağın yukarı bölümü şiddetli patlamalarla eski sivriliğini kaybetmiş, genişlemiş ve bir krater meydana getirmiştir. Genç bir yanardağ olan Nemrut Dağı’nın volkan bacasından püskürtülen lavlar, yanlarda eğimli olarak üst üste katlar hasıl etmiştir. Nemrut Stratovolkanı, tabakalı volkanlar (stratovolkan) sınıfından, Kuvaterner döneminde oluşmuş, Anadolu’nun önemli yanardağları arasındadır. Nemrut Krateri’nin en son 1411 ve 1441 yıllarında faaliyet gösterdiği yazılı kaynaklarda belirtilmektedir. Güncel krater kenarındaki enine kesitlerde iki farklı piroklastik (volkanik çökel) tabakanın varlığı, 30 yıl ara ile gerçekleşen bu iki patlamayı belgelemektedir. Nemrut Stratovolkanı'nın günümüz kaldera görünümünü almasının yaklaşık 100 bin yıl önce olan büyük patlaması sonucu gerçekleştiği düşünülmektedir. Bu patlamada dağın 4100 m civarında olan yüksekliğinin şiddetli bir kaldera patlaması sonucu en yüksek tepesi olan Sivritepe (2935 m) düzeyine indiği topoğrafik analizler ile belirlenmiştir. Dağın kuzey ve kuzeydoğuya dönük yamaçları az, güney ve güneydoğuya bakan yamaçları ise fazla meyillidir. Üst Pliosen de önce andezit sonra bazalt ve proklastik materyal çıkarak oluşmaya başlayan volkan, Pleistosen'de ve sonraki tarihi çağlarda faaliyet göstermiştir. Yanardağ genellikle andezit ve bazaltlardan meydana gelmiştir. Daha genç olan bazalt akıntıları Bitlis vadisini takiben güneye doğru akmıştır. Holosen'de meydana gelen çökmeler ise volkana şimdiki görünümüne benzer bir şekil kazandırmıştır. Bu bakımdan Nemrut kalderası önce patlamaların sonra da çökmenin oluşturduğu bir depresyondur.
Jeoloji
Nemrut Dağı, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Van Gölü'nün batısında yer alan bir volkandır. Yükseltisi 2935 m olan Nemrut volkanın zirvesinde çapı 6 km'yi bulan ve dik yamaçlar ile çevrili daire şekilli bir kaldera bulunur. Kalderanın batısında bir göl yer alır. Jeolojik kayıtlara göre Nemrut volkanından son lav çıkışları 1441, 1597 ve 1692 yıllarında yaşanmıştır. 1441 yılında, halk arasında "Kantaşı Mevkii" olarak adlandırılan yerde, aktivite sonucu lav akıntıları yaklaşık 10 km2'lik bir alanda etkili olmuştur. Günümüzde Nemrut volkanından sıcak gazlar çıkmaktadır. Jeologlar Türkiye'nin faaliyete geçebilecek en "riskli" yanardağı olarak, Bitlis sınırlarında yer alan Nemrut Dağı'nı göstermektedirler.
İklim özellikleri
Burada farklı bölgelere ait bitkilerin bir arada yaşamaya devam etmesi, göl seviyelerinin hemen hemen sabit kalması, yağış ve buharlaşma dengesinin kurulmuş olması, buranın bir mikroklimaya sahip olduğunu göstermektedir.
Bitlis deresinden esen ılık rüzgârlar, bulutları buraya sürüklemekte ve nemrut tepelerine çarpan bulutların yoğunlaşmasıyla ilkbaharda ve sonbaharda yağmurun, kışın ise karın, özellikle, Tatvan ile Bitlis arasında kalan, yüksek ve geniş, düzlüğüne yağdığı görülmektedir. Yağışlar nedeniyle Bitlis kenti 1041,5 mm’lik yıllık yağış ortalamasıyla Karadeniz Bölgesi'nin bazı istasyonlarını bile geride bırakmaktadır. Nemrut kalderasında en soğuk -5.9 °C ile Ocak, en sıcak ise 18.5 °C ile Temmuz ayıdır. Ortalama sıcaklık ise 5.7 °C’dir. Serin ve nemli bir iklime sahiptir. Burada doğal vejetasyon içinde %4.6 oranında bitkileri bulunur. Dahası, yağış miktarı Sivri Tepe’de 1450 mm’yi, Güneydeki Turşuk Tepe’de ve Nemrut Tepesi’nde ise 1400 mm’yi bulmaktadır.
Hidrografik özellikleri ve termal değeri
En çarpıcı renklerin ve ışık oyunlarının gözlenebildiği Nemrut Gölü’nün suları tatlı ve soğuktur. Su örneklerinin analizi berrak, renksiz, kokusuz ve normal içme suyu lezzetinde olduğunu göstermiştir. Suyu, radyoaktivite açısından normal sınırlardadır. pH asitlik derecesi 7.4 ile hafif alkalidir. Nitoplankton bakımından oldukça zengin olan Nemrut Gölü’nde 1986 yılında az sayıda bırakılan aynalı sazan balığı, kısa sürede çoğalmış ve balıkçılık yapılabilecek seviyeye gelmiştir. Balıkların göl ortamında yaşayabilmeleri ve her şeyden önemlisi kısa sürede çoğalabilmeleri, gölde turizme yönelik balıkçılık faaliyetlerinin yapılabileceğini göstermiştir.
Nemrut Gölü ile Ilı Göl’ün önceleri birleşik olduğu, sonradan meydana gelen iki küçük tümsek ile birbirinden ayrıldıkları sanılmaktadır. Bu tümsekler blok lavlardan oluştuğundan iki göl arasında sızıntı şeklinde su geçişleri olmaktadır. Zira iki gölün seviyeleri birbirine eşit durumdadır. Yaklaşık 1.2 km2 yüzölçümüne sahip , gerek göl tabanından ve gerekse gölün çevresinden karışan sıcak sular sebebiyle, kış mevsiminde 40°C’ye, yaz mevsiminde ise 60°C’ye kadar ulaşan sıcaklığa sahiptir. Bu suyun içinde çözünmüş halde bulunan mineral madde miktarı sıcaklığın da etkisiyle oldukça yüksek olup, 1758,4 lt/mg’a ulaşmaktadır. Bazı asalaklar dışında canlı hayata imkân vermeyen göl suları, genellikle romatizma tedavisinde kullanılmaktadır. Yakın çevreden gelen ziyaretçiler üç dört gün kadar çadır ve çardaklarda kalarak günde 2-3 kez banyo yapmaktadırlar. Ilıgöl’ün yaklaşık 160 m doğusundaki yarıklardan çıkan sıcak buharın ise astım, bronşit, romatizma ve böbrek hastalıklarına iyi geldiği söylenmektedir. Ayrıca, bu sıcak buhar mağaralarının olması buranın önemli bir jeotermal enerji potansiyeli taşıdığı fikrini doğurmuştur. Bu amaçla Maden Tetkik ve Arama Kurumu, kalderanın doğusunda sondajlar yaparak araştırmalarda bulunmuştur. Ancak bu araştırmanın sonuçları, gizlik kaydı taşıdığından henüz yayınlanmamıştır. Çıkan sıcak su buharlarının magmatik olmadığı, buradan geçen yer altı sularının ısınarak yeryüzüne çıktığı sanılmaktadır.
Bazı çevreler tarafından, kalderanın kenarından bir delik açarak, göldeki suyun dışarı alınması yoluyla çevredeki köylerin arazilerinin sulanması fikri ortaya atılmıştır. Bu çılgınca bir düşüncedir. Çünkü buradaki göllerin suları havzaya yağan yağmur ve kar sularından oluşmakta başka kaynak bulunmamaktadır. Buradaki suyun tarım amaçlı da olsa dışarıya drene edilmesiyle göl suları tamamen kuruyacak ve havza bir daha eski haline gelmemek kaydıyla bir çöle dönüşecektir. Ayrıca etraftaki birçok bitki de yok olacak, hayvanlar da burayı terk edecektir. Nitekim, Nevşehir’deki Acıgöl’de ve Adilcevaz’daki Aygır Gölü’nde benzer bir teşebbüs, ekolojik dengenin bozulması sebebiyle terk edilmiştir.
Nemrut Krateri ve Nemrut Krater Gölü
Nemrut volkanının kalderası elips şeklinde olup doğu-batı yönünde büyük çapı 7500 m, kuzey-güney yönünde küçük çapı ise 6000 m'dir. Nemrut Dağı’nın tepesinde bulunan Türkiye’nin en büyük krater gölü. Nemrut Dağının, çapı 6 km kadar olan geniş ve derin Yanardağ krateri vardır. Göl, kraterin batı yarısını işgal eder. Deniz seviyesinden yüksekliği 2400 metre, yüzölçümü ise 10 km2'dir. Gölün kuzey-güney uzunluğu 4800 m, doğu-batı yönünde ise 2700 m'dir. Gölün suları tatlıdır. Taban seviyesi 2247 m olan kalderanın çevresinde yükseklikleri 5000–600 m olan dik yamaçlar bulunmaktadır. Kalderanın doğu kesiminde çökmelerden sonra meydana gelen püskürmelerle oluşan obsidyen konileri bulunmaktadır ki bunlardan Göl Tepesi 2485 m yüksekliğe ulaşır. Nemrut Gölünün kuzey ucuna yakın bir yerde Ilıgöl bulunmaktadır. Dairevi bir şekil gösteren gölün çapı takriben 500 m'dir ve en derin yeri 10 m olarak tespit edilmiştir Nemrut gölü gibi onun suları da tatlıdır. Nemrut volkanının etek kısmında lav ve tüf platoları geniş yer kaplar, kuzeyindeki volkanik rölyef içinde lav akıntılarının set yaparak oluşturduğu Nazik Gölü bulunur. 1870 m yükseklikteki göl 32 km2'dir.[]
Kaldera’nın içerisinde 5 göl, çok sayıda lav çıkış merkezi, lav hunisi, sıçratma konisi, sıcak su kaynakları ve 6 adet mağara mevcuttur. Göllerden en büyüğü olan Nemrut Gölü, bir hilal şeklinde ve 15 km2’lik bir yüzölçümüne sahiptir. Gölün deniz seviyesinden yüksekliği 2247 metre, Van Gölü’nden ise 600 metre yüksekliktedir. Kaldera’nın batı kesiminde, tabanda Nemrut Gölü bulunur. Bir hilal şeklinde ve yaklaşık 15 km'lik bir yüz ölçümüne sahip Nemrut Gölü’nün yüzeyi, deniz seviyesinden 2247 metre, Van Gölü’nden ise 600 metre yüksekliktedir. Volkanik malzeme; cüruf, sünger taşı ve obsidyenden oluşmaktadır. Yöredeki kayaçlar incelendiğinde bazalt, andezit ve trakitlerden oluşan ve akışkan türleri ile kül, tüf, pomza ve ignimbirit gibi volkanik yağış ile oluşan kayaçlardan meydana geldiği görülür.[]
Nemrut Dağı kaplıcası, Nemrut Dağı’nın kraterindedir. Tesisi bulunmayan kaplıcanın 60 derece sıcaklıkta olan suyu romatizma ve deri hastalıklarına iyi gelmektedir.[]
Ortaçağ Kronikleri'nde Nemrut Dağı
Ortaçağ kroniklerinde genel olarak Nemrut Dağı efsanesi ve patlamalarından bahsedilmiştir. 15. yüzyıl Ermeni ve 16. yüzyıl Kürt kaynaklarında bahsedilmektedir. Bu kayıtlar yanardağın son yüzyıllardaki aktivitesini doğrulamaya ve bazı patlamaların tarihlerini belirlemeye olanak sağlamaktadır.
1441 yılında büyük bir alamet gerçekleşti; Kelath (Ahlat) ile Bitlis arasında bulunan Nemrut Dağı, birdenbire şiddetli gök gürültüsü gibi gürlemeye başladı. Bu, tüm ülkeyi dehşete ve dehşete düşürdü, çünkü dağın bir şehrin genişliğine kadar yarıldığı görülüyordu; ve bu yarıktan yoğun, dönen bir dumanla örtülü alevler yükseldi; öyle kötü bir koku vardı ki, insanlar ölümcül koku yüzünden hastalandılar. Korkunç alevlerin içinde kırmızı renkli taşlar parlıyordu ve muazzam büyüklükteki kayalar gök gürültüsüyle havaya fırlatılıyordu. Diğer illerde bile insanlar tüm bunları açıkça gördü.
Türk kayıtlarında ise başka bir patlamadan bahsediliyor:
Bu yerin kuzey kısmında içinden karanlık bir suyun (bazaltik magmanın) aktığı bir kanal bulunmaktadır. Demircinin körüğünden akan koyu renkli suya benzer ve ağırlığı demirden ağırdır. Yukarı doğru fışkırır ve hızla geçide doğru akar. Bana göre her yıl bu su artıyor ve azalıyor. 30 ziradan fazla püskürtür ve 100 ziradan daha uzun bir alana yayılır. Ve orada birçok noktadan (yarık bölgelerinden) fışkırıyor. Kim bu suyun bir kısmını ayırmaya niyet ederse büyük zorluklarla karşılaşacaktır.
Nemrut Kalderası'nda kaç göl var?
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
“Nemrut’un üç gölünden biri sıcak, ikisi soğuk” başlığıyla Hürriyet Gazetesi’nde 13 Ağustos 2012 tarihinde yayınlanan Yıldırım Güngör imzalı gezi yazısından o bölümler şöyle;
“Bitlis’teki Nemrut krater gölleri, 2010’da Avrupa Komisyonu’nca yürütülen Avrupalı Seçkin Destinasyonlar projesinde Türkiye’yi temsil etmişti. Zirvedeki ana gölün yüzölçümü 13 kilometrekare, en derin noktası 150 metre. 600 metre uzunluğundaki ’ün sığ suları yazın 60 dereceye kadar ısınıyor. Göltepe’nin doğusundaki Küçükgöl ise elips şeklinde. Bitlis merkezine karayoluyla 26 kilometre uzaklıktaki göllerin çevresinde 6 saati bulan yürüyüşler yapabilirsiniz.
Van Gölü’nün etrafında yükseklerde serin yürüyüş yapılacak birçok etap var. Artos ve Süphan dağları bu bölgedeki riski olmayan ama ciddi efor gerektiren iki önemli serin yürüyüş rotası. Hava çok sıcak bile olsa gölgeye girildiğinde müthiş bir sıcaklık farkı yaşanıyor.
Artos ve Süphan’da ki iki zorlu yürüyüş parkuruna alternatif, üçüncü seçenek olan Nemrut Dağı ise fazla efor gerektirmeyen keyifli bir rota.
Nemrut kalderası, Doğu Anadolu Bölgesi’nin hem yükseklik açısından hem de bilimsel açıdan önemli yürüyüş güzergahlarından. Bitlis’in Tatvan ve Ahlat ilçelerinin ortak değeri olan Nemrut Dağı 3 bin metrenin üzerindeki yüksekliğinin yanı sıra kraterin içindeki gölleriyle de dikkat çekiyor. Bir zamanlar Doğu Anadolu Bölgesi’nin bu bölümünü ateş çemberine çeviren Nemrut, son aktivitesini 1443’te gerçekleştirmiş. Şimdilerde sakin gözükse bile, sürprizlere açık. Aslında aktif bir volkan Nemrut. Yani bir aktivitenin görülme olasılığı oldukça fazla. Kraterdeki bazı küçük deliklerden çıkan gazlar bunun en güzel delili.
Resimler
-
![image]()
Nemrut Krateri içinde Ilıcagöl. -
![image]()
Nemrut'tan oluşumuna katkıda bulunduğu Van gölünün görünümü
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 25 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2014.
- ^ "Bitlis Fiziki İl Haritası" (PDF). Haziran 2020. Erişim tarihi: 3 Eylül 2023.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;:3isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;:4isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;:0isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ "Nemrut Krateri". 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Kasım 2023.
- ^ "Holosen döneminde Nemrut Dağı" (PDF). 11 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Kasım 2023.
- Arınç,K., 1997. Korunup Değerlendirilmesi Gereken Bir Doğa Harikası: Nemrut Yanardağı. Bitlis Valiliği Yay. No:3.
- Karaoğlu, Ö., Özdemir, Y., Tolluoğlu, A.Ü., Karabıyıkoğlu, M., Köse, O&J.F.Froger. 2005.* Madde işaretli liste ögesi
- Stratigraphy of the volcanic products around Nemrut Caldera: implications for reconstruction of the caldera formation, Turkish Journal of Earth Sciences, 14, 123-143
- Özdemir, A., 2007. Nemrut Kayak Tesisi Jeolojik, Hidrojeolojik ve Jeofizik Etüdü. 80s. (Yayınlanmamış)
- Özdemir, Y., Karaoğlu, Ö., Tolluoğlu, U.A. and Güleç, N., 2005. Volcanostratigraphy and petrogenesis of the Nemrut Stratovolcano (East Anotolıan High Plateau): The most recent post collisional volcanism in Turkey. Checemical Geology, 226,189,211
- Kuzucuoğlu C., Christol A., Mouralis D., Doğu A.-F., Akköprü E., Fort M., Brunstein D., Zorer H., Fontugne M., Karabiyikoğlu M., Scaillet S., Reyss J.-L., Guillou H. 2010. Formation of the Upper Pleistocene terraces of Lake Van (Turkey). J. Quaternary Sci., Vol. 25 pp. 1124–1137. ISSN 0267-8179
- http://emlakansiklopedisi.com/wiki/nemrut-kalderasi-bitlis 5 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- http://www.bitlis.bel.tr/yeni/icerik_detay.php?menu=3&kategori=14&altkategori=0&icerik=127[]
- [2] 5 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dipnotlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki uslubun ansiklopedik bir yazidan beklenen resmi ve ciddi usluba uygun olmadigi dusunulmektedir Maddeyi gelistirerek ya da konuyla ilgili tartismaya katilarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Nemrut Dagi ya da Nemrut Stratovolkani Bitlis in Ahlat Guroymak ve Tatvan ilceleri sinirlari icerisinde Dogu Anadolu Bolgesi nde yer alan yuksek daglardan biridir Dagin buyuk bolumu Ahlat ilcesi sinirlari icerisinde bulunmaktadir Van Golu nun batisina duser Nemrut uyuyan aktif bir yanardagdir ve 1441 yilinda son kez lav cikisi olmustur Tepesindeki kraterde Nemrut Golu yer alir Krater etrafinda en yuksek tepe olan Sivritepe 2935 m 2625 m guneydeki 2828 m ve batida Nemrut Dagi Tepesi 2801 m yuksekliktedir Nemrut DagiNemrut Dagi nin krateriEn yuksek noktasiYukseklik2 948 m 9 672 ft Cikinti1 250 metre 4 100 ft ListelenmeUltra zirveKoordinatlar38 37 10 K 42 14 28 D 38 61944 K 42 24111 D 38 61944 42 24111 CografyaKonumAhlat Guroymak Tatvan Bitlis TurkiyeJeolojiKayac yasiKuvaternerDag turuStratovolkanSon patlama1650Turkiye deki konumuCografi konumuNemrut Stratovolkani Dogu Anadolu Bolgesi nde Van Golu nun bati kiyisinda yer alir Nemrut Volkan Dagi 38 37 10 kuzey enlemi 42 14 28 dogu boylaminda Van Golu Mus Ovasi Nazik Golu ve Bitlis Vadisi arasinda volkanik patlamalar sonrasi olusmus Tatvan in 12 km batisinda bulunan sonmus bir volkandir Bitlis ili sinirlari icerisinde yer alan Nemrut Stratovolkani ni doguda Van Golu ve Tatvan ilcesi batida Mus Ovasi guneyde Bitlis ili kuzeyde ise Ahlat ve Nazik Golu sinirlamaktadir Nemrut Stratovolkani Tatvan ilcesine yaklasik 25 km uzakliktadir Bolge bitki ortusu bakimindan oldukca fakirdir Bolgeyi Ahlat Duzlugu Nemrut Stratovolkani Van Mus havzasi ve Bitlis Masifi olmak uzere dort cografi bolgeye ayirmak mumkundur Nemrut Stratovolkaninda ki yerlesim merkezleri guneyde Tatvan batida Guroymak kuzeydoguda Ahlat ilceleri ve kuzeyde Ovakisla beldesidir Fiziksel ozellikleriCember bicimli olan dagin yukari bolumu siddetli patlamalarla eski sivriligini kaybetmis genislemis ve bir krater meydana getirmistir Genc bir yanardag olan Nemrut Dagi nin volkan bacasindan puskurtulen lavlar yanlarda egimli olarak ust uste katlar hasil etmistir Nemrut Stratovolkani tabakali volkanlar stratovolkan sinifindan Kuvaterner doneminde olusmus Anadolu nun onemli yanardaglari arasindadir Nemrut Krateri nin en son 1411 ve 1441 yillarinda faaliyet gosterdigi yazili kaynaklarda belirtilmektedir Guncel krater kenarindaki enine kesitlerde iki farkli piroklastik volkanik cokel tabakanin varligi 30 yil ara ile gerceklesen bu iki patlamayi belgelemektedir Nemrut Stratovolkani nin gunumuz kaldera gorunumunu almasinin yaklasik 100 bin yil once olan buyuk patlamasi sonucu gerceklestigi dusunulmektedir Bu patlamada dagin 4100 m civarinda olan yuksekliginin siddetli bir kaldera patlamasi sonucu en yuksek tepesi olan Sivritepe 2935 m duzeyine indigi topografik analizler ile belirlenmistir Dagin kuzey ve kuzeydoguya donuk yamaclari az guney ve guneydoguya bakan yamaclari ise fazla meyillidir Ust Pliosen de once andezit sonra bazalt ve proklastik materyal cikarak olusmaya baslayan volkan Pleistosen de ve sonraki tarihi caglarda faaliyet gostermistir Yanardag genellikle andezit ve bazaltlardan meydana gelmistir Daha genc olan bazalt akintilari Bitlis vadisini takiben guneye dogru akmistir Holosen de meydana gelen cokmeler ise volkana simdiki gorunumune benzer bir sekil kazandirmistir Bu bakimdan Nemrut kalderasi once patlamalarin sonra da cokmenin olusturdugu bir depresyondur JeolojiNemrut Dagi Dogu Anadolu Bolgesi nde Van Golu nun batisinda yer alan bir volkandir Yukseltisi 2935 m olan Nemrut volkanin zirvesinde capi 6 km yi bulan ve dik yamaclar ile cevrili daire sekilli bir kaldera bulunur Kalderanin batisinda bir gol yer alir Jeolojik kayitlara gore Nemrut volkanindan son lav cikislari 1441 1597 ve 1692 yillarinda yasanmistir 1441 yilinda halk arasinda Kantasi Mevkii olarak adlandirilan yerde aktivite sonucu lav akintilari yaklasik 10 km2 lik bir alanda etkili olmustur Gunumuzde Nemrut volkanindan sicak gazlar cikmaktadir Jeologlar Turkiye nin faaliyete gecebilecek en riskli yanardagi olarak Bitlis sinirlarinda yer alan Nemrut Dagi ni gostermektedirler Iklim ozellikleriBurada farkli bolgelere ait bitkilerin bir arada yasamaya devam etmesi gol seviyelerinin hemen hemen sabit kalmasi yagis ve buharlasma dengesinin kurulmus olmasi buranin bir mikroklimaya sahip oldugunu gostermektedir Bitlis deresinden esen ilik ruzgarlar bulutlari buraya suruklemekte ve nemrut tepelerine carpan bulutlarin yogunlasmasiyla ilkbaharda ve sonbaharda yagmurun kisin ise karin ozellikle Tatvan ile Bitlis arasinda kalan yuksek ve genis duzlugune yagdigi gorulmektedir Yagislar nedeniyle Bitlis kenti 1041 5 mm lik yillik yagis ortalamasiyla Karadeniz Bolgesi nin bazi istasyonlarini bile geride birakmaktadir Nemrut kalderasinda en soguk 5 9 C ile Ocak en sicak ise 18 5 C ile Temmuz ayidir Ortalama sicaklik ise 5 7 C dir Serin ve nemli bir iklime sahiptir Burada dogal vejetasyon icinde 4 6 oraninda Akdeniz florasinin bitkileri bulunur Dahasi yagis miktari Sivri Tepe de 1450 mm yi Guneydeki Tursuk Tepe de ve Nemrut Tepesi nde ise 1400 mm yi bulmaktadir Hidrografik ozellikleri ve termal degeriEn carpici renklerin ve isik oyunlarinin gozlenebildigi Nemrut Golu nun sulari tatli ve soguktur Su orneklerinin analizi berrak renksiz kokusuz ve normal icme suyu lezzetinde oldugunu gostermistir Suyu radyoaktivite acisindan normal sinirlardadir pH asitlik derecesi 7 4 ile hafif alkalidir Nitoplankton bakimindan oldukca zengin olan Nemrut Golu nde 1986 yilinda az sayida birakilan aynali sazan baligi kisa surede cogalmis ve balikcilik yapilabilecek seviyeye gelmistir Baliklarin gol ortaminda yasayabilmeleri ve her seyden onemlisi kisa surede cogalabilmeleri golde turizme yonelik balikcilik faaliyetlerinin yapilabilecegini gostermistir Nemrut Golu ile Ili Gol un onceleri birlesik oldugu sonradan meydana gelen iki kucuk tumsek ile birbirinden ayrildiklari sanilmaktadir Bu tumsekler blok lavlardan olustugundan iki gol arasinda sizinti seklinde su gecisleri olmaktadir Zira iki golun seviyeleri birbirine esit durumdadir Yaklasik 1 2 km2 yuzolcumune sahip gerek gol tabanindan ve gerekse golun cevresinden karisan sicak sular sebebiyle kis mevsiminde 40 C ye yaz mevsiminde ise 60 C ye kadar ulasan sicakliga sahiptir Bu suyun icinde cozunmus halde bulunan mineral madde miktari sicakligin da etkisiyle oldukca yuksek olup 1758 4 lt mg a ulasmaktadir Bazi asalaklar disinda canli hayata imkan vermeyen gol sulari genellikle romatizma tedavisinde kullanilmaktadir Yakin cevreden gelen ziyaretciler uc dort gun kadar cadir ve cardaklarda kalarak gunde 2 3 kez banyo yapmaktadirlar Iligol un yaklasik 160 m dogusundaki yariklardan cikan sicak buharin ise astim bronsit romatizma ve bobrek hastaliklarina iyi geldigi soylenmektedir Ayrica bu sicak buhar magaralarinin olmasi buranin onemli bir jeotermal enerji potansiyeli tasidigi fikrini dogurmustur Bu amacla Maden Tetkik ve Arama Kurumu kalderanin dogusunda sondajlar yaparak arastirmalarda bulunmustur Ancak bu arastirmanin sonuclari gizlik kaydi tasidigindan henuz yayinlanmamistir Cikan sicak su buharlarinin magmatik olmadigi buradan gecen yer alti sularinin isinarak yeryuzune ciktigi sanilmaktadir Bazi cevreler tarafindan kalderanin kenarindan bir delik acarak goldeki suyun disari alinmasi yoluyla cevredeki koylerin arazilerinin sulanmasi fikri ortaya atilmistir Bu cilginca bir dusuncedir Cunku buradaki gollerin sulari havzaya yagan yagmur ve kar sularindan olusmakta baska kaynak bulunmamaktadir Buradaki suyun tarim amacli da olsa disariya drene edilmesiyle gol sulari tamamen kuruyacak ve havza bir daha eski haline gelmemek kaydiyla bir cole donusecektir Ayrica etraftaki bircok bitki de yok olacak hayvanlar da burayi terk edecektir Nitekim Nevsehir deki Acigol de ve Adilcevaz daki Aygir Golu nde benzer bir tesebbus ekolojik dengenin bozulmasi sebebiyle terk edilmistir Nemrut Krateri ve Nemrut Krater GoluNemrut volkaninin kalderasi elips seklinde olup dogu bati yonunde buyuk capi 7500 m kuzey guney yonunde kucuk capi ise 6000 m dir Nemrut Dagi nin tepesinde bulunan Turkiye nin en buyuk krater golu Nemrut Daginin capi 6 km kadar olan genis ve derin Yanardag krateri vardir Gol kraterin bati yarisini isgal eder Deniz seviyesinden yuksekligi 2400 metre yuzolcumu ise 10 km2 dir Golun kuzey guney uzunlugu 4800 m dogu bati yonunde ise 2700 m dir Golun sulari tatlidir Taban seviyesi 2247 m olan kalderanin cevresinde yukseklikleri 5000 600 m olan dik yamaclar bulunmaktadir Kalderanin dogu kesiminde cokmelerden sonra meydana gelen puskurmelerle olusan obsidyen konileri bulunmaktadir ki bunlardan Gol Tepesi 2485 m yukseklige ulasir Nemrut Golunun kuzey ucuna yakin bir yerde Iligol bulunmaktadir Dairevi bir sekil gosteren golun capi takriben 500 m dir ve en derin yeri 10 m olarak tespit edilmistir Nemrut golu gibi onun sulari da tatlidir Nemrut volkaninin etek kisminda lav ve tuf platolari genis yer kaplar kuzeyindeki volkanik rolyef icinde lav akintilarinin set yaparak olusturdugu Nazik Golu bulunur 1870 m yukseklikteki gol 32 km2 dir kaynak belirtilmeli Kaldera nin icerisinde 5 gol cok sayida lav cikis merkezi lav hunisi sicratma konisi sicak su kaynaklari ve 6 adet magara mevcuttur Gollerden en buyugu olan Nemrut Golu bir hilal seklinde ve 15 km2 lik bir yuzolcumune sahiptir Golun deniz seviyesinden yuksekligi 2247 metre Van Golu nden ise 600 metre yuksekliktedir Kaldera nin bati kesiminde tabanda Nemrut Golu bulunur Bir hilal seklinde ve yaklasik 15 km lik bir yuz olcumune sahip Nemrut Golu nun yuzeyi deniz seviyesinden 2247 metre Van Golu nden ise 600 metre yuksekliktedir Volkanik malzeme curuf sunger tasi ve obsidyenden olusmaktadir Yoredeki kayaclar incelendiginde bazalt andezit ve trakitlerden olusan ve akiskan turleri ile kul tuf pomza ve ignimbirit gibi volkanik yagis ile olusan kayaclardan meydana geldigi gorulur kaynak belirtilmeli Nemrut Dagi kaplicasi Nemrut Dagi nin kraterindedir Tesisi bulunmayan kaplicanin 60 derece sicaklikta olan suyu romatizma ve deri hastaliklarina iyi gelmektedir kaynak belirtilmeli Ortacag Kronikleri nde Nemrut DagiOrtacag kroniklerinde genel olarak Nemrut Dagi efsanesi ve patlamalarindan bahsedilmistir 15 yuzyil Ermeni ve 16 yuzyil Kurt kaynaklarinda bahsedilmektedir Bu kayitlar yanardagin son yuzyillardaki aktivitesini dogrulamaya ve bazi patlamalarin tarihlerini belirlemeye olanak saglamaktadir 1441 yilinda buyuk bir alamet gerceklesti Kelath Ahlat ile Bitlis arasinda bulunan Nemrut Dagi birdenbire siddetli gok gurultusu gibi gurlemeye basladi Bu tum ulkeyi dehsete ve dehsete dusurdu cunku dagin bir sehrin genisligine kadar yarildigi goruluyordu ve bu yariktan yogun donen bir dumanla ortulu alevler yukseldi oyle kotu bir koku vardi ki insanlar olumcul koku yuzunden hastalandilar Korkunc alevlerin icinde kirmizi renkli taslar parliyordu ve muazzam buyuklukteki kayalar gok gurultusuyle havaya firlatiliyordu Diger illerde bile insanlar tum bunlari acikca gordu Turk kayitlarinda ise baska bir patlamadan bahsediliyor Bu yerin kuzey kisminda icinden karanlik bir suyun bazaltik magmanin aktigi bir kanal bulunmaktadir Demircinin korugunden akan koyu renkli suya benzer ve agirligi demirden agirdir Yukari dogru fiskirir ve hizla gecide dogru akar Bana gore her yil bu su artiyor ve azaliyor 30 ziradan fazla puskurtur ve 100 ziradan daha uzun bir alana yayilir Ve orada bircok noktadan yarik bolgelerinden fiskiriyor Kim bu suyun bir kismini ayirmaya niyet ederse buyuk zorluklarla karsilasacaktir Nemrut Kalderasi nda kac gol var Bu maddedeki uslubun ansiklopedik bir yazidan beklenen resmi ve ciddi usluba uygun olmadigi dusunulmektedir Maddeyi gelistirerek ya da konuyla ilgili tartismaya katilarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Nemrut un uc golunden biri sicak ikisi soguk basligiyla Hurriyet Gazetesi nde 13 Agustos 2012 tarihinde yayinlanan Yildirim Gungor imzali gezi yazisindan o bolumler soyle Bitlis teki Nemrut krater golleri 2010 da Avrupa Komisyonu nca yurutulen Avrupali Seckin Destinasyonlar projesinde Turkiye yi temsil etmisti Zirvedeki ana golun yuzolcumu 13 kilometrekare en derin noktasi 150 metre 600 metre uzunlugundaki un sig sulari yazin 60 dereceye kadar isiniyor Goltepe nin dogusundaki Kucukgol ise elips seklinde Bitlis merkezine karayoluyla 26 kilometre uzakliktaki gollerin cevresinde 6 saati bulan yuruyusler yapabilirsiniz Van Golu nun etrafinda yukseklerde serin yuruyus yapilacak bircok etap var Artos ve Suphan daglari bu bolgedeki riski olmayan ama ciddi efor gerektiren iki onemli serin yuruyus rotasi Hava cok sicak bile olsa golgeye girildiginde muthis bir sicaklik farki yasaniyor Artos ve Suphan da ki iki zorlu yuruyus parkuruna alternatif ucuncu secenek olan Nemrut Dagi ise fazla efor gerektirmeyen keyifli bir rota Nemrut kalderasi Dogu Anadolu Bolgesi nin hem yukseklik acisindan hem de bilimsel acidan onemli yuruyus guzergahlarindan Bitlis in Tatvan ve Ahlat ilcelerinin ortak degeri olan Nemrut Dagi 3 bin metrenin uzerindeki yuksekliginin yani sira kraterin icindeki golleriyle de dikkat cekiyor Bir zamanlar Dogu Anadolu Bolgesi nin bu bolumunu ates cemberine ceviren Nemrut son aktivitesini 1443 te gerceklestirmis Simdilerde sakin gozukse bile surprizlere acik Aslinda aktif bir volkan Nemrut Yani bir aktivitenin gorulme olasiligi oldukca fazla Kraterdeki bazi kucuk deliklerden cikan gazlar bunun en guzel delili ResimlerNemrut Krateri icinde Ilicagol Nemrut tan olusumuna katkida bulundugu Van golunun gorunumuAyrica bakinizTurkiye deki daglar listesi Turkiye deki yanardaglar Akdogan GoluKaynakca 25 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mart 2014 Bitlis Fiziki Il Haritasi PDF Haziran 2020 Erisim tarihi 3 Eylul 2023 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 3 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 4 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 0 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Nemrut Krateri 21 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Kasim 2023 Holosen doneminde Nemrut Dagi PDF 11 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Kasim 2023 Arinc K 1997 Korunup Degerlendirilmesi Gereken Bir Doga Harikasi Nemrut Yanardagi Bitlis Valiligi Yay No 3 Karaoglu O Ozdemir Y Tolluoglu A U Karabiyikoglu M Kose O amp J F Froger 2005 Madde isaretli liste ogesi Stratigraphy of the volcanic products around Nemrut Caldera implications for reconstruction of the caldera formation Turkish Journal of Earth Sciences 14 123 143 Ozdemir A 2007 Nemrut Kayak Tesisi Jeolojik Hidrojeolojik ve Jeofizik Etudu 80s Yayinlanmamis Ozdemir Y Karaoglu O Tolluoglu U A and Gulec N 2005 Volcanostratigraphy and petrogenesis of the Nemrut Stratovolcano East Anotolian High Plateau The most recent post collisional volcanism in Turkey Checemical Geology 226 189 211 Kuzucuoglu C Christol A Mouralis D Dogu A F Akkopru E Fort M Brunstein D Zorer H Fontugne M Karabiyikoglu M Scaillet S Reyss J L Guillou H 2010 Formation of the Upper Pleistocene terraces of Lake Van Turkey J Quaternary Sci Vol 25 pp 1124 1137 ISSN 0267 8179 http emlakansiklopedisi com wiki nemrut kalderasi bitlis 5 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarhttp www bitlis bel tr yeni icerik detay php menu 3 amp kategori 14 amp altkategori 0 amp icerik 127 olu kirik baglanti 2 5 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dipnotlar