Pigment ya da boyar madde, suda tamamen veya hemen hemen çözünmeyen renkli bir malzemedir. Bunun tersine, boyalar genelde, en azından kullanımlarının bir aşamasında çözünürdür. Boyalar genellikle organik bileşik pigmentler ise genellikle inorganik bileşikdir. Tarih öncesi ve tarihi değeri olan pigmentler arasında , odun kömürü ve lapis lazuli bulunur. Sanayide olduğu kadar sanatta da kalıcılık ve istikrar istenen özelliklerdir. Kalıcı olmayan pigmentler olarak adlandırılır. Kaçak pigmentler zamanla veya ışığa maruz kaldıkça solarken bazıları sonunda kararır. Pigmentler boya, mürekkep, plastik, kumaş, kozmetik, gıda ve diğer malzemeleri renklendirmede kullanılır. İmalat ve görsel sanatlarda kullanılan çoğu pigment kuru ve genellikle ince bir hâlinde öğütülür. Boyada kullanım için bu toz, pigmenti askıya alan görece nötr veya renksiz bir malzeme olan (bağlayıcıya) (veya araca) eklenir ve boyaya verir. Genellikle aracında olan (bir süspansiyonla sonuçlanan) bir pigment ile kendisi bir sıvı olan veya aracında çözünen boya arasında bir ayrım yapılır (bir solüsyonla sonuçlanır). Renklendirici, ilgili araca bağlı olarak bir pigment veya bir boya görevi görebilir. Bazı durumlarda pigment, bir metalik tuzla çözülebilir bir boyanın ile boyadan üretilebilir. Oluşan pigmente denir. Biyolojik pigment terimi, çözünürlüklerinden bağımsız olarak tüm renkli maddeler için kullanılır.
Ekonomik etki
2006'da dünya’da yaklaşık 7,4 milyon ton inorganik, organik ve özel pigmentler pazarlandı. 2018'de yaklaşık 14,86 milyar ABD doları olarak ve 2019'dan 2026'ya %4,9'un üzerinde YBBO ile artacağı tahmin edildi. Pigmentlere yönelik küresel talep 2009'da kabaca 20,5 milyar ABD dolarıydı.Bloomberg Businessweek tarafından hazırlanan Nisan 2018 raporuna göre, pigment endüstrisinin küresel olarak tahmini değeri 30 milyar dolardır. Birçok ürünün beyaz parlaklığını artırmak için kullanılan Titanyum dioksit - yıllık 13.2 milyar $ değerindeyken, her yıl kullanılan Ferrari rengi 300 milyon $ değerindedir.
Fiziksel ilkeler
Tüm malzemeler gibi pigmentlerin rengi de görünür ışığın yalnızca belirli dalga boylarını emdikleri için ortaya çıkar. Malzemenin bağlanma özellikleri ışık emiliminin dalga boyunu ve etkinliğini belirler. Diğer dalga boylarındaki ışık yansıtılır veya dağılır. Yansıyan ışık spektrumu rengi tanımlar.
Pigmentlerin görünümü kaynak ışığına duyarlıdır. Güneş ışığının yüksek renk sıcaklığı ve oldukça homojen spektrumu vardır. Güneş ışığı, beyaz ışık için standart olarak kabul edilir. Yapay ışık kaynakları daha az tekdüzedir.
Renkleri sayısal olarak temsil etmek için kullanılan renk uzayları, ışık kaynaklarını belirtmelidir. ölçümleri, aksi belirtilmedikçe ölçümün bir D65 ışık kaynağı veya kabaca güneş ışığının renk sıcaklığı olan "Daylight 6500 K" altında kaydedildiğini varsayar.
Bir rengin doygunluk veya hafiflik gibi diğer özellikleri, pigmentlere eşlik eden diğer maddeler tarafından belirlenebilir. Bağlayıcılar ve dolgular rengi etkileyebilir.
Pigment moleküllerinin harekete geçmesi için belirli bir enerji gereklidir. Renklerin oluşmasındaki diğer tüm aşamalarda olduğu gibi, pigmentlerle ışık arasında da ilişki vardır; dünyaya ulaşan güneş ışığı canlılarda renk molekülü olarak bilinen söz konusu pigment molekülleri için önemli rol oynar.
Gözün retinasında bulunan koni hücrelerinin üç ana rengi (kırmızı (%60), yeşil (%30) ve mavi (%10) ) algılamasının nedeni de içlerinde bulunan özel pigment molekülleridir. Pigmentlerin renkler için gerçekleştirdikleri en hayati işlem, kendilerine gelen ışığın renk enerjisini elektrik sinyaline çevirmeleridir; insan gözünde renk diye tanımlanan olgular aslında gözde bulunan pigmentlerin kendilerine gelen ışığın dalga boyunu elektrik sinyali olarak beyine iletmeleridir. Görünür ışığın sahip olduğu enerji düzeyi, canlıların derilerinde, derilerini kaplayan pullarında, tüylerinde veya kürklerinde bulunan pigment moleküllerini harekete geçirmek için gereken enerji düzeyine eşittir. Görünür ışığın aralığı içinde olan ve belirli renklere karşılık gelen dalga boyları bu pigmentleri harekete geçirerek canlıların renklerini oluşturur. Çiçeklerin yapraklarındaki renk çeşitliliğinin nedeni ise yapılarında bulunan pigment moleküllerinin ışığa karşı verdikleri tepkidir.
Canlılarda bulunan pigmentlerin (biyolojik pigmentler) bazıları doğaldır. Birkaçı zehirlidir, bir bölümü hücrelerde ve sonunda fibrozis yapar. Pigmentlerin bir bölümü çevre kirliliğinin sonucudur, birkaçı da ölen hücrelerin kalıntılarıdır.
Biyolojik pigmentler
Biyolojide pigment, bitki veya hayvan hücrelerinin herhangi bir renk malzemesidir. Cilt, gözler, kürk ve saç gibi birçok biyolojik yapı pigmentler (melanin gibi) içerir.
, genellikle ahtapot ve bukalemun gibi hayvanların kendi rengini değiştirmek için kontrol edebildiği adlı özel hücrelerle olur.
Birçok şartlar, bitki, hayvan, bazı protista veya mantar hücrelerindeki pigmentlerin seviyelerini veya doğasını etkiler. Örneğin albinizm adı verilen bozukluk hayvanlarda melanin üretim düzeyini etkiler.
Organizmalarda renk değiştirme, kamuflaj, , aposematizm (uyarı), cinsel seçilim ve 'nin diğer formları, fotosentez (bitkilerde) ve güneş yanığından korunma gibi temel fiziksel amaçlar dahil olmak üzere birçok biyolojik amaca hizmet eder.
Pigment rengi (yapısal renkden) farklıdır çünkü pigment rengi tüm bakış açılarında aynıdır oysa yapısal renk, genellikle çok katmanlı yapılar nedeniyle seçici yansımanın veya yanardönerliğin sonucudur. Örneğin, kelebek kanatları genellikle yapısal renk içerir ancak birçok kelebeğin pigment içeren hücreleri de vardır.
Elementel bileşime göre pigmentler
- Kadmiyum pigmentleri: , , , ,
- Krom pigmentleri: krom sarısı ve
- Kobalt pigmentleri: , kobalt mavisi, gök mavisi, ayçiçek sarısı (kobalt sarısı)
- Bakır pigmentleri: Azurit, , , Mısır mavisi, Malakit, Paris yeşili, , ,
- Demir oksit pigmentleri: , , , , , Venedik kırmızısı, Prusya mavisi, ham sienna, , ,
- Kurşun pigmentleri: kurşun beyazı, , , kırmızı kurşun,
- Manganez pigmentleri: ,
- Cıva pigmentleri: vermilyon
- Titanyum pigmentleri: , , ,
- Çinko pigmentleri: , ,
- Alüminyum pigmenti: Alüminyum tozu
- Karbon pigmentleri: karbon siyahı (asma siyahı, lamba siyahı dahil), (kemik kömürü)
- pigmentleri (sülfüre dayalı): ,
Biyolojik ve organik
- Biyolojik kökenler: , , cochineal red, , , ,
- Biyolojik olmayan organik: , , , , ,
Pigment (boya) grupları
- Arsenik pigmentleri: Paris yeşili
- Karbon pigmentleri:
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2023.
- ^ Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a20_243.pub2.
- ^ Khan, Amina (14 Ekim 2011). "Artifacts indicate a 100,000-year-old art studio". Los Angeles Times. 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından .
- ^ "Pigments Market size". 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Nisan 2021.
- ^ Market Study Pigments, 3rd ed., Ceresana, 11/13. 3 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Market Report: World Pigment Market". Acmite Market Intelligence. 29 Kasım 2010 tarihinde kaynağından .
- ^ Schonbrun, Zach (18 Nisan 2018). "The Quest for the Next Billion-Dollar Color". Bloomberg Businessweek. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
- ^ Thomas B. Brill, Light: Its Interaction with Art and Antiquities, Springer 1980, p. 204
- ^ Engineer Manual 1110-2-3400 Painting: New Construction and Maintenance (PDF). 30 Nisan 1995. ss. 4-12. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Kasım 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pigment ya da boyar madde suda tamamen veya hemen hemen cozunmeyen renkli bir malzemedir Bunun tersine boyalar genelde en azindan kullanimlarinin bir asamasinda cozunurdur Boyalar genellikle organik bilesik pigmentler ise genellikle inorganik bilesikdir Tarih oncesi ve tarihi degeri olan pigmentler arasinda odun komuru ve lapis lazuli bulunur Sanayide oldugu kadar sanatta da kalicilik ve istikrar istenen ozelliklerdir Kalici olmayan pigmentler olarak adlandirilir Kacak pigmentler zamanla veya isiga maruz kaldikca solarken bazilari sonunda kararir Pigmentler boya murekkep plastik kumas kozmetik gida ve diger malzemeleri renklendirmede kullanilir Imalat ve gorsel sanatlarda kullanilan cogu pigment kuru ve genellikle ince bir halinde ogutulur Boyada kullanim icin bu toz pigmenti askiya alan gorece notr veya renksiz bir malzeme olan baglayiciya veya araca eklenir ve boyaya verir Genellikle aracinda olan bir suspansiyonla sonuclanan bir pigment ile kendisi bir sivi olan veya aracinda cozunen boya arasinda bir ayrim yapilir bir solusyonla sonuclanir Renklendirici ilgili araca bagli olarak bir pigment veya bir boya gorevi gorebilir Bazi durumlarda pigment bir metalik tuzla cozulebilir bir boyanin ile boyadan uretilebilir Olusan pigmente denir Biyolojik pigment terimi cozunurluklerinden bagimsiz olarak tum renkli maddeler icin kullanilir Hindistan in Goa eyaletinde markette satilan pigmentlerEkonomik etki2006 da dunya da yaklasik 7 4 milyon ton inorganik organik ve ozel pigmentler pazarlandi 2018 de yaklasik 14 86 milyar ABD dolari olarak ve 2019 dan 2026 ya 4 9 un uzerinde YBBO ile artacagi tahmin edildi Pigmentlere yonelik kuresel talep 2009 da kabaca 20 5 milyar ABD dolariydi Bloomberg Businessweek tarafindan hazirlanan Nisan 2018 raporuna gore pigment endustrisinin kuresel olarak tahmini degeri 30 milyar dolardir Bircok urunun beyaz parlakligini artirmak icin kullanilan Titanyum dioksit yillik 13 2 milyar degerindeyken her yil kullanilan Ferrari rengi 300 milyon degerindedir Fiziksel ilkelerCok cesitli dalga boylari renkler bir pigmentle karsilasir Bu pigment kirmizi ve yesil isigi emer ancak maviyi yansitir ve mavi rengi olusturur Tum malzemeler gibi pigmentlerin rengi de gorunur isigin yalnizca belirli dalga boylarini emdikleri icin ortaya cikar Malzemenin baglanma ozellikleri isik emiliminin dalga boyunu ve etkinligini belirler Diger dalga boylarindaki isik yansitilir veya dagilir Yansiyan isik spektrumu rengi tanimlar Pigmentlerin gorunumu kaynak isigina duyarlidir Gunes isiginin yuksek renk sicakligi ve oldukca homojen spektrumu vardir Gunes isigi beyaz isik icin standart olarak kabul edilir Yapay isik kaynaklari daha az tekduzedir Renkleri sayisal olarak temsil etmek icin kullanilan renk uzaylari isik kaynaklarini belirtmelidir olcumleri aksi belirtilmedikce olcumun bir D65 isik kaynagi veya kabaca gunes isiginin renk sicakligi olan Daylight 6500 K altinda kaydedildigini varsayar Gunes isigi Rosco R80 Birincil Mavi pigment ile karsilasir Kaynak spektrumunun urunu ve pigmentin yansima spektrumu son spektrumda ve mavinin gorunumuyle sonuclanir Bir rengin doygunluk veya hafiflik gibi diger ozellikleri pigmentlere eslik eden diger maddeler tarafindan belirlenebilir Baglayicilar ve dolgular rengi etkileyebilir Pigment molekullerinin harekete gecmesi icin belirli bir enerji gereklidir Renklerin olusmasindaki diger tum asamalarda oldugu gibi pigmentlerle isik arasinda da iliski vardir dunyaya ulasan gunes isigi canlilarda renk molekulu olarak bilinen soz konusu pigment molekulleri icin onemli rol oynar Gozun retinasinda bulunan koni hucrelerinin uc ana rengi kirmizi 60 yesil 30 ve mavi 10 algilamasinin nedeni de iclerinde bulunan ozel pigment molekulleridir Pigmentlerin renkler icin gerceklestirdikleri en hayati islem kendilerine gelen isigin renk enerjisini elektrik sinyaline cevirmeleridir insan gozunde renk diye tanimlanan olgular aslinda gozde bulunan pigmentlerin kendilerine gelen isigin dalga boyunu elektrik sinyali olarak beyine iletmeleridir Gorunur isigin sahip oldugu enerji duzeyi canlilarin derilerinde derilerini kaplayan pullarinda tuylerinde veya kurklerinde bulunan pigment molekullerini harekete gecirmek icin gereken enerji duzeyine esittir Gorunur isigin araligi icinde olan ve belirli renklere karsilik gelen dalga boylari bu pigmentleri harekete gecirerek canlilarin renklerini olusturur Ciceklerin yapraklarindaki renk cesitliliginin nedeni ise yapilarinda bulunan pigment molekullerinin isiga karsi verdikleri tepkidir Canlilarda bulunan pigmentlerin biyolojik pigmentler bazilari dogaldir Birkaci zehirlidir bir bolumu hucrelerde ve sonunda fibrozis yapar Pigmentlerin bir bolumu cevre kirliliginin sonucudur birkaci da olen hucrelerin kalintilaridir Biyolojik pigmentlerBiyolojide pigment bitki veya hayvan hucrelerinin herhangi bir renk malzemesidir Cilt gozler kurk ve sac gibi bircok biyolojik yapi pigmentler melanin gibi icerir genellikle ahtapot ve bukalemun gibi hayvanlarin kendi rengini degistirmek icin kontrol edebildigi adli ozel hucrelerle olur Bircok sartlar bitki hayvan bazi protista veya mantar hucrelerindeki pigmentlerin seviyelerini veya dogasini etkiler Ornegin albinizm adi verilen bozukluk hayvanlarda melanin uretim duzeyini etkiler Organizmalarda renk degistirme kamuflaj aposematizm uyari cinsel secilim ve nin diger formlari fotosentez bitkilerde ve gunes yanigindan korunma gibi temel fiziksel amaclar dahil olmak uzere bircok biyolojik amaca hizmet eder Pigment rengi yapisal renkden farklidir cunku pigment rengi tum bakis acilarinda aynidir oysa yapisal renk genellikle cok katmanli yapilar nedeniyle secici yansimanin veya yanardonerligin sonucudur Ornegin kelebek kanatlari genellikle yapisal renk icerir ancak bircok kelebegin pigment iceren hucreleri de vardir Elementel bilesime gore pigmentlerKadmiyum pigmentleri Krom pigmentleri krom sarisi ve Kobalt pigmentleri kobalt mavisi gok mavisi aycicek sarisi kobalt sarisi Bakir pigmentleri Azurit Misir mavisi Malakit Paris yesili Demir oksit pigmentleri Venedik kirmizisi Prusya mavisi ham sienna Kursun pigmentleri kursun beyazi kirmizi kursun Manganez pigmentleri Civa pigmentleri vermilyon Titanyum pigmentleri Cinko pigmentleri Aluminyum pigmenti Aluminyum tozu Karbon pigmentleri karbon siyahi asma siyahi lamba siyahi dahil kemik komuru pigmentleri sulfure dayali Biyolojik ve organik Biyolojik kokenler cochineal red Biyolojik olmayan organik Pigment boya gruplariArsenik pigmentleri Paris yesili Karbon pigmentleri Kaynakca Arsivlenmis kopya 29 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2023 Ullmann s Encyclopedia of Industrial Chemistry Weinheim Wiley VCH doi 10 1002 14356007 a20 243 pub2 Khan Amina 14 Ekim 2011 Artifacts indicate a 100 000 year old art studio Los Angeles Times 19 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Pigments Market size 11 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Nisan 2021 Market Study Pigments 3rd ed Ceresana 11 13 3 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Market Report World Pigment Market Acmite Market Intelligence 29 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Schonbrun Zach 18 Nisan 2018 The Quest for the Next Billion Dollar Color Bloomberg Businessweek 9 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2018 Thomas B Brill Light Its Interaction with Art and Antiquities Springer 1980 p 204 Engineer Manual 1110 2 3400 Painting New Construction and Maintenance PDF 30 Nisan 1995 ss 4 12 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Kasim 2017