Prusya mavisi (aynı zamanda Berlin mavisi veya yağlı boya tablolarda Parizyen veya Paris mavisi olarak bilinir), demir içeren ferrosiyanür tuzlarının oksidasyonu ile üretilen koyu mavi pigmenttir. FeIII4III4[FeII(CN)6]3kimyasal formülüne sahiptir. Turnbull mavisi kimyasal olarak aynıdır ancak farklı reaktiflerden yapılmıştır ve çeşitli safsızlıklar nedeniyle rengi biraz farklıdır.
Adlandırmalar | |
---|---|
Demir(II,III) hekzasiyanoferrat(II,III) | |
Diğer adlar
| |
Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
ChEBI |
|
ChEMBL |
|
ChemSpider |
|
ECHA InfoCard | 100.034.418 |
EC Numarası |
|
1093743 | |
PubChem CID |
|
UNII |
|
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| |
Özellikler | |
Kimyasal formül | C18Fe7N18 |
Molekül kütlesi | 859,23 g mol−1 |
Görünüm | Mavi opak kristaller |
Çözünürlük (su içinde) | Çözünmez |
Yapı | |
Yüz-merkezli kübik, Pearson sembol cF43 | |
Fm3m, No. 225 | |
Farmakoloji | |
(WHO) | |
Ağızdan | |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). ![]() ![]() ![]() | |
Renk koordinatları | ||
---|---|---|
Hex | #003153 | |
RGB | (r, g, b) | (0, 49, 83) |
CMYK | (c, m, y, k) | ({{{c}}}, {{{m}}}, {{{y}}}, {{{k}}}) |
HSV | (h, s, v) | (205°, 100%, 33%) |
Prusya mavisi ilk modern sentetik pigmentti. Bileşik suda çözünmediği için çok ince kolloidal dispersiyon olarak hazırlanır. Değişken miktarlarda başka iyonlar içerir ve görünüşü hassas şekilde kolloidal partiküllerin boyutuna bağlıdır.
Pigment boyalarda ve tasarım çizimlerinde kullanılan "geleneksel mavi"dir. 19. yüzyıl Japonca: aizuri-e (Japonca: 藍摺り絵) Japon tahta baskılarında öne çıkmıştır.
Tıpta, ağızdan uygulanan Prusya mavisi, örneğin talyum (I) ve sezyumun radyoaktif izotopları gibi bazı ağır metal zehirlenmelerine karşı panzehir olarak kullanılır. Bu tedavide, bileşiğin iyon değiştirme özelliklerinden ve belirli "yumuşak" metal katyonlar için çok yakınlıktan yararlanır.
Temel sağlık sisteminde ihtiyaç duyulan en önemli ilaçlar olan Dünya Sağlık Örgütü Temel İlaçlar listesindedir. Prusya mavisi adını ondan türetilen prusik aside (hidrojen siyanür) vermiştir. Hidrojen siyanüre Almanca: Blausäure ("mavi asit") denir. Fransız kimyager Louis Joseph Gay-Lussac, Antik Yunan (Grekçe: kyanos, "mavi") kelimesinden gelen Prusya mavisi rengi nedeniyle adını Siyanür (İngilizce: cyanide) adını koydu.
Tarihçe
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh3THpCa0wwZHlaV0YwWDFkaGRtVmZiMlptWDB0aGJtRm5ZWGRoTWk1cWNHY3ZNelV3Y0hndFIzSmxZWFJmVjJGMlpWOXZabVpmUzJGdVlXZGhkMkV5TG1wd1p3PT0uanBn.jpg)
Prusya mavisi pigmenti, Mısır mavisinin sentezine ilişkin bilgi kaybının ardından yaygın olarak kullanılan ilk kararlı ve nispeten ışığa dayanıklı mavi pigment olması nedeniyle önemlidir. Avrupalı ressamlar daha önce çivit boyası, smalt ve Sur moru gibi bir dizi pigment ve Lapis lazuliden yapılan son derece pahalı ultramarin kullanmıştı. Aynı şekilde Japon ressamlar ve tahta baskı sanatçıları Avrupa'dan Prusya mavisi ithal etmeye başlayana kadar uzun ömürlü mavi pigmente erişemediler.
Prusya mavisi Fe7(CN)18 (ayrıca (Fe4[Fe(CN)6]3·xH2O) muhtemelen ilk kez 1706 civarında Berlin'deki boya üreticisi Diesbach tarafından sentezlendi. Çoğu tarihsel kaynak, Diesbach'ın ilk adından bahsetmez. Yalnızca Berger ondan Johann Jacob Diesbach olarak söz eder. Pigmentin, Diesbach'ın kana bulanmış potasları kırmızı cochineal boya yapmak için kullandığında kazara oluştuğuna inanılır. Asıl boya potas, ferrik sülfat ve kurutulmuş kokineal gerektiriyordu. Bunun yerine kan, potas ve demir sülfat istenen kırmızı pigmentin aksine çok belirgin mavi renkli demir ferrosiyanür olarak bilinen bir bileşik oluşturmak için reaksiyona girdi.
1709'da ilk tüccarı tarafındanAlmanca: Preußisch blau ve Almanca: Berlinisch Blau olarak adlandırıldı.
Pigment, pahalı Lapis lazulinin yerini aldı ve Johann Leonhard Frisch ile Prusya Bilimler Akademisi baskani Gottfried Leibniz arasında 1708 ile 1716 yılları arasında yazılan mektuplarda önemli bir konuydu.
İlk kez 31 Mart 1708'de Frisch tarafından Leibniz'e yazılan bir mektupta bahsedilir. 1708'den sonra Frisch, pigmenti Avrupa'da tanıtmaya ve satmaya başladı. Ağustos 1709'da pigmente Preussisch blau adı verildi; Kasım 1709'da Almanca Berlinisch Blau adı ilk kez Frisch tarafından kullanıldı.
Frisch'in kendisi, mektuplarından anlaşılabileceği gibi, 1710'da Notitia Coerulei Berolinensis nuper inventi gazetesinde Prusya mavisinin bilinen ilk yayınının yazarıdır. Diesbach, yaklaşık 1701'den beri Frisch için çalışıyordu.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTltTDJZeEx5VkVNQ1U1TVNWRU1DVkNOU1ZFTVNVNE1DVkVNQ1ZDUWlWRU1DVkNPQ1ZFTUNWQ1JDVkVNU1U0TVNWRU1DVkNRU1ZFTUNWQ01DVkVNU1U0Umw4bFJEQWxRa0lsUkRBbFFqQWxSREFsUWpjbFJERWxPRE1sUkRFbE9EQWxSREVsT0VNdWFuQm5Mekl3TUhCNExTVkVNQ1U1TVNWRU1DVkNOU1ZFTVNVNE1DVkVNQ1ZDUWlWRU1DVkNPQ1ZFTUNWQ1JDVkVNU1U0TVNWRU1DVkNRU1ZFTUNWQ01DVkVNU1U0Umw4bFJEQWxRa0lsUkRBbFFqQWxSREFsUWpjbFJERWxPRE1sUkRFbE9EQWxSREVsT0VNdWFuQm4uanBn.jpg)
Bugüne kadar, Pieter van der Werff (Resim Galerisi, Sanssouci, Potsdam) tarafından 1709 tarihli Mesih'in Mezarı, Prusya mavisinin kullanıldığı bilinen en eski tablodur. 1710 civarında, Prusya sarayındaki ressamlar zaten pigment kullanıyordu. Aynı sıralarda, Prusya mavisi, Antoine Watteau ve daha sonra halefleri Nicolas Lancret ve Jean-Baptiste Pater'in resimlerinde kullandığı Paris'e geldi.François Boucher, pigmenti hem maviler hem de yeşiller için yoğun bir şekilde kullandı.
1731'de Georg Ernst Stahl, Prusya mavisinin ilk sentezini yayınladı. Hikâye sadece Diesbach'ı değil, aynı zamanda Johann Konrad Dippel'i de içerir.
Diesbach, cochineal'den kırmızı göl pigmenti yaratmaya çalışıyordu ancak kullandığı kirli potas nedeniyle bunun yerine maviyi elde etti. Potas'ı hayvansal yağ üretmek için kullanan Dippel'den ödünç aldı. Bilinen başka hiçbir tarihsel kaynak bu bağlamda Dippel'den bahsetmez. Bu nedenle bugün bu hikâyenin güvenilirliğini yargılamak zordur. 1724'te tarif nihayet John Woodward tarafından yayınlandı.
1752'de Fransız kimyager Pierre J. Macquer, Prusya mavisinin demir tuzunu ve boyayı sulandırmak için kullanılabilecek yeni bir aside indirgenebileceğini göstermek için önemli bir adım attı. İlk olarak Prusya mavisinden saf biçimde yalıtılan ve 1782'de İsveçli kimyager Carl Wilhelm Scheele tarafından tanımlanan yeni asite [[hidrojen siyanür|Almanca: Blausäure]] (Kelimesi kelimesine "mavi asit" demektir) adı verildi. Prusya mavisinden türetilmesi nedeniyle Prusik asit denildi.
Prusya mavisi yapma sürecinde oluşan renksiz anyon siyanür adını Yunanca lacivert kelimesinden almıştır.
1800'lerin sonlarında Radzin'nin Hasidik Rebbesi Haham Gershon Henoch Leiner, bunun gerçek techeiles boyası olduğuna inanarak tzitziyotu sepyadan yapılmış Prusya mavisi ile boyadı. Bazıları yapay üretimi nedeniyle techeiles kimliğini sorgulamış ve Haham Leiner'ın bunun farkında olsaydı boyasının techeiles olduğu pozisyonundan geri çekileceğini iddia ettiler, diğerleri ise buna itiraz etti ve Haham Leiner'in geri çekilmeyeceğini iddia etti.
18. yüzyılın başından itibaren Prusya mavisi, Prusya Ordusu'nun piyade ve topçu alaylarının giydiği baskın tek tip ceket rengiydi.Almanca: Dunkelblau (koyu mavi), bu gölge ton sembolik önem kazandı ve Alman askerlerince, 1. Dünya savaşı bitene kadar törenlerde ve görev dışı durumlarda yeşilimsi gri sahra grisi (Almanca: Feldgrau) yerini alana kadar giyildi.
Üretim
Prusya mavisi demir içeren ferrosiyanür tuzların oksidasyonu ile üretilir. Bu beyaz katıların M2Fe[Fe(CN)6] formülü vardır, ki burada M+ = Na+ veya K+ 'dır. Bu malzemedeki demirin tamamı demir içerir dolayısıyla karışık değerlikle ilişkili derin renk yoktur. Bu beyaz katının hidrojen peroksit veya sodyum klorat ile oksidasyonu ferrisiyanürü üretir ve Prusya mavisi verir.
"Çözünür" K[FeIIIFeII(CN)6] formu, gerçekten koloidal olan potasyum ferrosiyanür ve demirden (III) yapılabilir:
- K+ + Fe3+ + [FeII(CN)6]4- → KFeIII[FeII(CN)6]
Potasyum ferrisiyanür ve demirin (II) ‘nin benzer reaksiyonu, aynı koloidal çözelti ile sonuçlanır çünkü [FeIII(CN)6]3- ferrosiyanüre dönüştürülür.
Yukarıdaki reaksiyonlarda çok miktarda Fe3+ eklenirse "Çözünmez" Prusya mavisi üretilir:
- 4 Fe3+ + 3 [FeII(CN)6]4- → FeIII[FeIIIFeII(CN)6]3
Siyanür tuzlarından hazırlanmış olmasına rağmen siyanür grupları demire sıkıca bağlı olduğu için Prusya mavisi zehirli değildir. Diğer polimerik siyanometalatlar az zehirleyicililikle benzer şekilde değişmezdir.
Hem ferrosiyanür ((FeII(CN)6)4−) hem de ferrisiyanür ((FeIII(CN)6)3−), siyanür iyonlarına güçlü demir koordinasyonu nedeniyle özellikle kararlı ve zehirli olmayan polimerik siyanometalatlardır. Siyanür genel olarak krom gibi geçiş metalleriyle iyi bağlansa da, bu demir dışı koordinasyon bileşikleri demir siyanürler kadar kararlı değildir. Bu nedenle CN- iyonları salma riskini ve ardından karşılaştırmalı toksisiteyi artırır.
Turnbull mavisi
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlsTDJWakwwaGxlR0ZqZVdGdWFXUnZabVZ5Y21GMFNVbEpYekl1YzNabkx6RTRNSEI0TFVobGVHRmplV0Z1YVdSdlptVnljbUYwU1VsSlh6SXVjM1puTG5CdVp3PT0ucG5n.png)
Eskiden ferrisiyanür çözeltisine demir (II) tuzlarının eklenmesinin Prusya mavisinden farklı bir malzeme verdiği düşünülürdü. Ürün geleneksel olarak Turnbull mavisi (TM) olarak adlandırıldı. X-ışını kırınımı ve elektron kırınımı yöntemleri, PM ve TM yapılarının aynı olduğunu göstermiştir. TM ve PM için renklerdeki farklılıklar, parçacık boyutunu ve safsızlık içeriğini güçlü şekilde etkileyen çökeltme yöntemlerindeki ince farklılıkları yansıtır.
Özellikleri
Prusya mavisi, mikrokristalin mavi bir tozdur. Çözünmez ancak kristalitler bir kolloid oluşturma eğilimindedir. Bu tür kolloidler ince filtrelerden geçebilir.
Bilinen en eski sentetik bileşiklerden biri olmasına rağmen, Prusya mavisinin bileşimi yıllarca belirsizliğini korudu. Kesin tanımlanması üç faktör nedeniyle karmaşıktı:
- Prusya mavisi hiç çözünmez ancak aynı zamanda kolloidler oluşturma eğilimindedir.
- Geleneksel sentezler saf olmayan bileşikler sağlama eğilimindedir
- Saf Prusya mavisi bile yapısal olarak karmaşıktır ve sıradan kristalografik analizlere meydan okur.
Kristal yapı
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTloTDJFd0wwbHliMjR0WTI5dmNtUnBibUYwYVc5dUxXbHVMWE5wYlhCc2FXWnBaV1F0VUhKMWMzTnBZVzR0WW14MVpTMW1jbTl0TFhoMFlXd3RlSEpoZVMwelJDMWljeTB4Tnk1d2JtY3ZNakF3Y0hndFNYSnZiaTFqYjI5eVpHbHVZWFJwYjI0dGFXNHRjMmx0Y0d4cFptbGxaQzFRY25WemMybGhiaTFpYkhWbExXWnliMjB0ZUhSaGJDMTRjbUY1TFRORUxXSnpMVEUzTG5CdVp3PT0ucG5n.png)
Çözünmeyen Prusya mavisinin kimyasal formülü Fe7(CN)18 . xH2O’dir. Burada x = 14–16’dır.
Yapısı, IR spektroskopisi, Mössbauer spektroskopisi, X-ışını kristalografisi ve nötron kristalografisi kullanılarak belirlendi.
X- ışını kırınımı, demir gibi daha ağır elementlerin varlığında karbonu azottan kolayca ayırt edemediğinden, bu daha hafif elementlerin konumu, spektroskopik yöntemlerle ve ayrıca demir atomu merkezlerinden mesafeleri gözlemlenerek çıkarılır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpReEwwbGtaV0ZzYVhwbFpDVXlRMTlrWldabFkzUXRabkpsWlY5UWNuVnpjMmxoYmw5Q2JIVmxMbk4yWnk4eU1EQndlQzFKWkdWaGJHbDZaV1FsTWtOZlpHVm1aV04wTFdaeVpXVmZVSEoxYzNOcFlXNWZRbXgxWlM1emRtY3VjRzVuLnBuZw==.png)
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpSakwxQnlkWE56YVdGdVgwSnNkV1ZmVUc5M1pHVnlYMWhTUkY5UWNtOW1hV3hsSlRKRFgxTnBiWFZzWVhSbFpDNXFjR2N2TWpBd2NIZ3RVSEoxYzNOcFlXNWZRbXgxWlY5UWIzZGtaWEpmV0ZKRVgxQnliMlpwYkdVbE1rTmZVMmx0ZFd4aGRHVmtMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
PM, kübik kafes yapılıdır. Çözünür PM kristalleri, ara K+ iyonları içerir; çözünmeyen PM, bunun yerine dokular arası suya sahiptir. İdeal çözünmeyen PM kristallerinde, kübik çerçeve Fe(II) –karbon mesafesi 1,92 Å ve Fe (III) –nitrojen uzaklıkları 2,03 Å olacak şekilde Fe (II)–C–N–Fe (III) dizilerinden oluşturulur. Fe(CN)6 alt birimlerin yerlerinin dörtte biri boştur ve bu tür üç grup kalır. Boş azot yerleri bunun yerine Fe (III) 'e koordine edilen su molekülleri ile doldurulur.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgyTHpZMEwwaDVaSEpoZEdWa0xWQnlkWE56YVdGdUxXSnNkV1V0ZFc1cGRDMWpaV3hzTFdFdFkyVnVkSEp2YVdSekxXRnNiQzFQU0MxMGFXeDBMVE5FTFdKekxURTNMbkJ1Wnk4eU1EQndlQzFJZVdSeVlYUmxaQzFRY25WemMybGhiaTFpYkhWbExYVnVhWFF0WTJWc2JDMWhMV05sYm5SeWIybGtjeTFoYkd3dFQwZ3RkR2xzZEMwelJDMWljeTB4Tnk1d2JtYz0ucG5n.png)
Alçak devirli Fe (ll) merkezleri sekizyüzlü biçimde altı karbon ligandlarıyla çevrilidir. Yüksek devirli Fe (III) merkezleri sekizyüzlü(oktahedral) olarak ortalama 4,5 azot atomu ve 1,5 oksijen atomu (koordine edilmiş altı su molekülünden gelen oksijen) ile çevrilidir. Birim hücrede, yalıtılmış moleküller veya koordineli suya bağlı hidrojen olarak ek sekiz (interstisyel) su molekülü vardır.
Bileşim, kafes kusurlarının varlığından ötürü herkesin bildiği gibi değişkendir ve su molekülleri, katyon boşluklarını doldurmak için yapıya dahil edildiğinden çeşitli derecelerde hidratlanmasına izin verir. Prusya mavisinin bileşiminin değişkenliği düşük çözünürlüğüne atfedilebilir, bu ise katı ve sıvı arasında tam dengeye ulaşmak için zaman olmadan hızlı çökelmesine yol açar.
Renk
Prusya mavisi güçlü renklidir ve yağlı boyalarla karıştırıldığında siyah ve koyu maviye yönelir. Kesin renk, partikül boyutunu belirleyen hazırlama yöntemine bağlıdır. Prusya mavisinin yoğun mavi rengi, elektronların Fe (II)'den Fe (III)'e transferinin enerjisi ile ilişkilidir. Bu tür karışık değerlikli bileşiklerin çoğu, aralıklı yük transferinden kaynaklanan görünür ışığın belirli dalga boylarını emer.Bu durumda dalga boyunda 680 nanometre civarında turuncu-kırmızı ışık emilir ve sonuçta yansıyan ışık mavi olarak görünür.
Çoğu yüksek kroma pigmentleri gibi Prusya mavisi bilgisayar ekranında doğru şekilde görüntülenemez. PM indirgenme ile maviden renksize değişir yani ise elektrokromiktir. Bu değişikliğin nedeni Prusya mavisinin rengine neden olan aralık yük transferinin ortadan kaldırılmasıyla oluşan Fe (III)'ün Fe (II)'ye indirgenmesidir.
Kullanım
Pigment
Prusya mavisi, kolay yapıldığı, ucuzluğu, zehirsizliği ve yoğun renkliliği nedeniyle pek çok uygulamada kullanılır. Buluşundan hemen sonra pigment olarak benimsendi ve neredeyse hemen her yağlı boya, sulu boya ve boyamada yaygın olarak kullanıldı. Baskın olarak pigmentlerde kullanılır: siyah ve mavimsi mürekkeplerde kullanılmak üzere yılda yaklaşık 12,000 ton Prusya mavisi üretilir. Diğer çeşitli pigmentler de bu malzemeyi içerir. Mühendis mavisi ve siyanotipler üzerinde oluşan pigment, onlara ortak isim taslaklarını verir. Bazı boya kalemleri bir zamanlar Prusya mavisi ile boyandı (daha sonra gece mavisi olarak yeniden etiketlendi). Aynı zamanda boyalarda popüler bir pigmenttir. Benzer şekilde Prusya mavisi çamaşırı mavileştirmenin temelidir.
Avrupa Birliği Nanomalzemeler Gözlemevi'ne göre, Prusya mavisinin nanopartikülleri bazı kozmetik bileşenlerinde pigment olarak kullanılmaktadır.
İlaç
Prusya mavisinin tek değerlikli metalik katyonları (Me+) dahil etme yeteneği, belirli toksik ağır metallerin ayırma maddesi olarak yararlı yapar. Farmasötik dereceli Prusya mavisi, özellikle talyum (Tl+) veya radyoaktif sezyum (134Cs+,137Cs+) yutmuş kişiler için kullanılır. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na (IAEA) göre yetişkin bir erkek ciddi bir zarar görmeden günde en az 10 gram Prusya mavisi yiyebilir.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), bazı zehirlenme vakalarında "500 mg Prusya mavisi kapsüllerin, onaylı Yeni İlaç Başvuru koşullarında üretildiğinde güvenli ve etkili tedavi bulunabileceğini" belirlemiştir.
Radyogardaz (çözünür kapsüllerdeki Prusya mavisi), 137Cs+ 'nin (sezyum-137) enterohepatik dolaşımına müdahale ederek 137Cs+ 'nin bağırsaktan, dolayısıyla kan dolaşımından çıkarılması için kullanılan ticari bir üründür. Dahili kalma (ve maruz kalma) süresini yaklaşık üçte iki oranında azaltır.
Goiânia kazasında zehirlenenlerden 137Cs+ 'i emmek için özellikle kullanıldı.
Demir lekesi
Prusya mavisi, kemik iliği örneklerinde olduğu gibi biyopsi örneklerinde demir varlığını saptamak için patologlar tarafından çok yaygın kullanılan bir histopatoloji boyasıdır.
Mucidi Alman patolog Max Perls'den (1843-1881) sonra "Perls Prusya mavisi " denilen asıl boyanın formülü dokuyu boyamak için ayrı ayrı potasyum ferrosiyanür ve asit çözeltileri kullandı (bunlar artık tam boyamadan önce birlikte kullanılır).
Dokudaki demir birikintileri daha sonra yerinde mor Prusya mavisi boyasını boyar ve mavi veya mor tortular olarak görselleştirilir.
- Histopatoloji, lipofusin pigmentli bir hepatositin yanında önemli hemosiderin birikimi olan bir Kupffer hücresi'ni göstermektedir. H&E lekesi.
- Hemosiderin pigmentini mavi olarak vurgulayan Prusya mavisi boyama.
- Prusya mavisi lekeleri
Makineciler ve kalıpçılar tarafından kullanılşı
Yağ esaslı Prusya mavisi Mühendis Mavisi, yüzey plakalarını ve elle kazımada yatak vb metal yüzeyleri düzeltmekte kullanılan geleneksel bir malzemedir. Referans yüzeye ince bir kat, kurumayan macun sürülür ve iş parçasının pürüzlü yerlerine aktarılır. Daha sonra kalıpçı işaretlenmiş pürüzlü yerleri eğeleyerek, taşlayarak vb şekilde düzeltir. Prusya mavisi, birçok zemin pigmentinin yapabileceği gibi çok hassas referans yüzeylerini aşındırmayacağından tercih edilir.
Analitik kimyada kullanılışı
Prusya mavisi, toplam fenoller için Prusya mavisi testinde oluşturulur. Örneklere ve fenolik standartlara asidik ferrik klorür ve fenoller tarafından ferrosiyanüre indirgenen ferrisiyanür verilir. Demir klorür ve ferrosiyanür reaksiyona girerek Prusya mavisi oluşturur. 700 nm'de numunelerin emilimin standartlara karşılaştırılması, toplam fenol veya polifenollerin belirlenmesine izin verir.
Evde kullanımı
Prusya mavisi Mrs. Stewart's Bluing gibi bazı çamaşır mavileştirme preperatlarında vardır.
Pil malzemeleri
Prusya mavisi (PM), elektrokimyasal enerji depolama ve dönüştürme uygulamaları için 1978'den beri incelenmektedir. Elektrokimyasal aktif Prusya mavisi benzeri oluşturmak için PM'deki Fe metal merkezlerini Mn, Co, Ni, Zn, vb. gibi farklı metal iyonlarıyla değiştirmek mümkündür. PM/PM benzerleri ve türevleri, lityum-iyon pil, sodyum iyon pil ve potasyum-iyon pil'de tersinir alkali iyon ekleme ve çıkarma için elektrot malzemeleri olarak kullanılabilir.
Ayrıca bakınız
- Kobalt mavisi - Mavi pigment
- Kristal viyole – Histolojik leke olarak ve Gram'ın bakterileri sınıflandırma yönteminde kullanılan triarilmetan boya
- Han moru ve Han mavisi – Çinde geliştirilen Sentetik baryum bakır silikat pigmentleri
- Gece mavisi– Mavinin koyu tonu
Dış bağlantılar
- FDA'nın Prusya mavisi sayfası 10 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Heyltex Corporation Radiogardase distribütörleri (Prusya mavisi çözünmez kapsüller) 21 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sarah Lowengard, The Creation of Color in Eighteenth Century Europe Columbia University Press, 2006'da "Prusya Mavisi" 31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Prusya mavisi 2 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., ColourLex
- Kraft (2008). "On the discovery and history of Prussian blue" (PDF). Bulletin for the History of Chemistry. 33 (2): 61-67. 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Nisan 2021.
Kaynakça
- ^ International Tables for Crystallography, Vol. A (2016 bas.). ISBN .
- ^ a b c Chemistry of Transition Metal Cyanide Compounds: Modern Perspectives. Progress in Inorganic Chemistry. 45. 1997. ss. 283-391. doi:10.1002/9780470166468.ch4. ISBN .
- ^ "WHO Model List of Essential Medicines" (PDF). World Health Organization. October 2013. 23 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Nisan 2014.
- ^ The Secret Lives of Colour. Londra: John Murray. 2016. ss. 189-191. ISBN . OCLC 936144129.
- ^ a b Bartoll, Jens. "The early use of prussian blue in paintings" (PDF). 9th International Conference on NDT of Art, Jerusalem Israel, 25–30 May 2008. 20 Eylül 2009 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ Berger, J. E. (c.1730) Kerrn aller Fridrichs=Städtschen Begebenheiten. Staatsbibliothek zu Berlin – Preußischer Kulturbesitz, Handschriftenabteilung, Ms. Boruss. quart. 124.
- ^ Finlay, Victoria (2014). The Brilliant History of Color in Art. J. Paul Getty Museum. ss. 86-87. ISBN .
- ^ The Brilliant History of Color in Art. J. Paul Getty Museum. 2014. ss. 86-87. ISBN .
- ^ a b Frisch, J. L. (1896) Briefwechsel mit Gottfried Wilhelm Leibniz L. H. Fischer (ed.), Berlin, Stankiewicz Buchdruck, reprint Hildesheim/New York: Georg Olms Verlag, 1976
- ^ Bartoll, J. (2007). "Early Prussian Blue. Blue and green pigments in the paintings by Watteau, Lancret and Pater in the collection of Frederick II of Prussia". Techné. 25: 39-46. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2021.
- ^ Mulherron (2001). "Prussian Blue, Boucher and Newton: the Material, Practice and Theory of Rococo painting". Object. no. 3: 68-93. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2021.
- ^ Stahl, G. E. (1731) Experimenta, Observationes, Animadversiones CCC Numero, Chymicae et Physicae. Berlin. pp. 281–283 16 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Woodward, J. (1724–1725). "Praeparatio coerulei Prussiaci es Germanica missa ad Johannem Woodward." [Preparation of Prussian blue sent from Germany to John Woodward...]. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. 33 (381): 15-17. doi:10.1098/rstl.1724.0005.
- ^ Brown, John (1724–1725). "Observations and Experiments upon the Foregoing Preparation". Philosophical Transactions. 33 (381): 17-24. doi:10.1098/rstl.1724.0006. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2021.. The recipe was subsequently published in Geoffroy, Étienne-François (1727) "Observations sur la Preparation de Bleu de Prusse ou Bleu de Berlin," Mémoires de l'Académie royale des Sciences année 1725. Paris. pp. 153–172.
- ^ Lowengard, Sarah (2008) Chapter 23: Prussian Blue 31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . in The Creation of Color in Eighteenth-Century Europe. New York, New York: Columbia University Press. .
- ^ Macquer, Pierre-Joseph (1752) "Éxamen chymique de bleu de Prusse," 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Mémoires de l'Académie royale des Sciences année 1752 ... (Paris, 1756), pp. 60–77. This article was reviewed in "Sur le bleu de Prusse," 18 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Histoire de l'Académie royale des Sciences... (1752), (Paris, 1756), pp. 79–85.
- ^ Scheele, Carl W. (1782) "Försök, beträffande det färgande ämnet uti Berlinerblå" 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Experiment concerning the coloring substance in Berlin blue), Kungliga Svenska Vetenskapsakademiens handlingar (Royal Swedish Academy of Science's Proceedings), 3: 264–275 (in Swedish). Reprinted in Latin as: "De materia tingente caerulei berolinensis" 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . in: Carl Wilhelm Scheele with Ernst Benjamin Gottlieb Hebenstreit (ed.) and Gottfried Heinrich Schäfer (trans.), Opuscula Chemica et Physica (Leipzig ("Lipsiae"), (Germany): Johann Godfried Müller, 1789), vol. 2, pages 148–174.
- ^ bkz. (Tekhelet#Sepia officinalis)
- ^ . 8 Nisan 2008. 8 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
- ^ Haythornthwaite, Philip (1991) Frederick the Great's Army – Infantry. Bloomsbury USA. p. 14.
- ^ Bull, Stephen (2000) World War One: German Army. Brassey's. pp. 8–10.
- ^ a b Völz, Hans G. et al. (2006) "Pigments, Inorganic" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wiley-VCH, Weinheim. DOI:10.1002/14356007.a20_243.pub2.
- ^ Egon Wiberg, Nils Wiberg, Arnold Frederick Holleman: Inorganic chemistry 16 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., p. 1444. Academic Press, 2001; Google books
- ^ Journal of Toxicology, Suicide Attempt by Ingestion of Potassium Ferricyanide
- ^ Jonathan R. Thurston, Scott E. Waters, Brian H. Robb, Michael P. Marshak (March 2022). "Organic and Metal-Organic RFBs". Encyclopedia of Energy Storage. 2: 423-435. doi:10.1016/B978-0-12-819723-3.00082-2. ISBN .
- ^ Ozeki (1984). "Photoacoustic spectra of prussian blue and photochemical reaction of ferric ferricyanide". Analytical Chemistry. 56 (14): 2819. doi:10.1021/ac00278a041.
- ^ Izatt (1970). "Calorimetric study of Prussian blue and Turnbull's blue formation". Inorganic Chemistry. 9 (9): 2019. doi:10.1021/ic50091a012. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2021.
- ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Herren
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Lundgren (1988). "Observations on the composition of Prussian blue films and their electrochemistry". Inorganic Chemistry. 27 (5): 933. doi:10.1021/ic00278a036.
- ^ Berrie, Barbara H. (1997). "Prussian Blue". In Artists' Pigments. A Handbook of their History and Characteristics, E. W. FitzHugh (ed.). Washington, DC: National Gallery of Art. .
- ^ . 10 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2020.
- ^ "Questions and Answers on Calcium-DTPA and Zinc-DTPA (Updated)". U.S. Food & Drug Administration. 21 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2020.
- ^ Radiogardase: Package insert with formula 20 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Heyltex Corporation – Toxicology 12 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Formula for Perls Prussian blue stain 20 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Accessed April 2, 2009.
- ^ (PDF). 26 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2009. (1.41 MB)Accessed December 19, 2009
- ^ Stabilization of the Prussian blue color in the determination of polyphenols. Horace D. Graham, J. Agric. Food Chem., 1992, volume 40, issue 5, pages 801–805, DOI:10.1021/jf00017a018
- ^ "The Right Chemistry: Columbo, your laundry and liquid bluing". . 22 Ocak 2016. 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Şubat 2017.
- ^ Neff, Vernon D. (1 Haziran 1978). "Electrochemical Oxidation and Reduction of Thin Films of Prussian Blue". Journal of the Electrochemical Society (İngilizce). 125 (6): 886-887. Bibcode:1978JElS..125..886N. doi:10.1149/1.2131575. ISSN 1945-7111. 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Prusya mavisi ayni zamanda Berlin mavisi veya yagli boya tablolarda Parizyen veya Paris mavisi olarak bilinir demir iceren ferrosiyanur tuzlarinin oksidasyonu ile uretilen koyu mavi pigmenttir FeIII 4 III 4 FeII CN 6 3kimyasal formulune sahiptir Turnbull mavisi kimyasal olarak aynidir ancak farkli reaktiflerden yapilmistir ve cesitli safsizliklar nedeniyle rengi biraz farklidir Prusya mavisi AdlandirmalarIUPAC adiDemir II III hekzasiyanoferrat II III Diger adlarBrandenburg mavisiBerlin mavisiDemir ferrosiyanurFerrik hekzasiyanoferratDemir III ferrosiyanurDemir III hekzasiyanoferrat II Paris mavisiSarum mavisiGece yarisi mavisiTanimlayicilarCAS numarasi 14038 43 8 3D model JSmol Etkilesimli goruntuChEBI CHEBI 30069 ChEMBL ChEMBL2096629 ChemSpider 20074656 ECHA InfoCard 100 034 418EC Numarasi 237 875 5Gmelin Referansi 1093743PubChem CID 2724251UNII TLE294X33A CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID9047756InChI InChI 1S 18CN 7Fe c18 1 2 q 3 4 4 3 Key DNMNDNSFJMUUFM UHFFFAOYSA N InChI 1S 18CN 7Fe c18 1 2 q 3 4 4 3Key DNMNDNSFJMUUFM UHFFFAOYSA NSMILES Fe 3 Fe 3 Fe 3 Fe 3 N C Fe 4 C N C N C N C N C N N C Fe 4 C N C N C N C N C N N C Fe 4 C N C N C N C N C NOzelliklerKimyasal formul C18Fe7N18Molekul kutlesi 859 23 g mol 1Gorunum Mavi opak kristallerCozunurluk su icinde CozunmezYapiKristal yapi Yuz merkezli kubik Pearson sembol cF43Uzay grubu Fm3 m No 225FarmakolojiATC kodu WHO Uygulama yolu AgizdanAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa dogrula Bilgi kutusu kaynaklariPrusya mavisi Renk koordinatlariHex 003153RGB r g b 0 49 83 CMYK c m y k c m y k HSV h s v 205 100 33 Prusya mavisi ilk modern sentetik pigmentti Bilesik suda cozunmedigi icin cok ince kolloidal dispersiyon olarak hazirlanir Degisken miktarlarda baska iyonlar icerir ve gorunusu hassas sekilde kolloidal partikullerin boyutuna baglidir Pigment boyalarda ve tasarim cizimlerinde kullanilan geleneksel mavi dir 19 yuzyil Japonca aizuri e Japonca 藍摺り絵 Japon tahta baskilarinda one cikmistir Tipta agizdan uygulanan Prusya mavisi ornegin talyum I ve sezyumun radyoaktif izotoplari gibi bazi agir metal zehirlenmelerine karsi panzehir olarak kullanilir Bu tedavide bilesigin iyon degistirme ozelliklerinden ve belirli yumusak metal katyonlar icin cok yakinliktan yararlanir Temel saglik sisteminde ihtiyac duyulan en onemli ilaclar olan Dunya Saglik Orgutu Temel Ilaclar listesindedir Prusya mavisi adini ondan turetilen prusik aside hidrojen siyanur vermistir Hidrojen siyanure Almanca Blausaure mavi asit denir Fransiz kimyager Louis Joseph Gay Lussac Antik Yunan Grekce kyanos mavi kelimesinden gelen Prusya mavisi rengi nedeniyle adini Siyanur Ingilizce cyanide adini koydu TarihcePrusya mavisini yogun sekilde kullanan unlu bir sanat eseri olan Hokusai nin Kanagawa daki Buyuk Dalga resmi Prusya mavisi pigmenti Misir mavisinin sentezine iliskin bilgi kaybinin ardindan yaygin olarak kullanilan ilk kararli ve nispeten isiga dayanikli mavi pigment olmasi nedeniyle onemlidir Avrupali ressamlar daha once civit boyasi smalt ve Sur moru gibi bir dizi pigment ve Lapis lazuliden yapilan son derece pahali ultramarin kullanmisti Ayni sekilde Japon ressamlar ve tahta baski sanatcilari Avrupa dan Prusya mavisi ithal etmeye baslayana kadar uzun omurlu mavi pigmente erisemediler Prusya mavisi Fe7 CN 18 ayrica Fe4 Fe CN 6 3 xH2O muhtemelen ilk kez 1706 civarinda Berlin deki boya ureticisi Diesbach tarafindan sentezlendi Cogu tarihsel kaynak Diesbach in ilk adindan bahsetmez Yalnizca Berger ondan Johann Jacob Diesbach olarak soz eder Pigmentin Diesbach in kana bulanmis potaslari kirmizi cochineal boya yapmak icin kullandiginda kazara olustuguna inanilir Asil boya potas ferrik sulfat ve kurutulmus kokineal gerektiriyordu Bunun yerine kan potas ve demir sulfat istenen kirmizi pigmentin aksine cok belirgin mavi renkli demir ferrosiyanur olarak bilinen bir bilesik olusturmak icin reaksiyona girdi 1709 da ilk tuccari tarafindanAlmanca Preussisch blau ve Almanca Berlinisch Blau olarak adlandirildi Pigment pahali Lapis lazulinin yerini aldi ve Johann Leonhard Frisch ile Prusya Bilimler Akademisi baskani Gottfried Leibniz arasinda 1708 ile 1716 yillari arasinda yazilan mektuplarda onemli bir konuydu Ilk kez 31 Mart 1708 de Frisch tarafindan Leibniz e yazilan bir mektupta bahsedilir 1708 den sonra Frisch pigmenti Avrupa da tanitmaya ve satmaya basladi Agustos 1709 da pigmente Preussisch blau adi verildi Kasim 1709 da Almanca Berlinisch Blau adi ilk kez Frisch tarafindan kullanildi Frisch in kendisi mektuplarindan anlasilabilecegi gibi 1710 da Notitia Coerulei Berolinensis nuper inventi gazetesinde Prusya mavisinin bilinen ilk yayininin yazaridir Diesbach yaklasik 1701 den beri Frisch icin calisiyordu Bir sisede Prusya mavisi Bugune kadar Pieter van der Werff Resim Galerisi Sanssouci Potsdam tarafindan 1709 tarihli Mesih in Mezari Prusya mavisinin kullanildigi bilinen en eski tablodur 1710 civarinda Prusya sarayindaki ressamlar zaten pigment kullaniyordu Ayni siralarda Prusya mavisi Antoine Watteau ve daha sonra halefleri Nicolas Lancret ve Jean Baptiste Pater in resimlerinde kullandigi Paris e geldi Francois Boucher pigmenti hem maviler hem de yesiller icin yogun bir sekilde kullandi 1731 de Georg Ernst Stahl Prusya mavisinin ilk sentezini yayinladi Hikaye sadece Diesbach i degil ayni zamanda Johann Konrad Dippel i de icerir Diesbach cochineal den kirmizi gol pigmenti yaratmaya calisiyordu ancak kullandigi kirli potas nedeniyle bunun yerine maviyi elde etti Potas i hayvansal yag uretmek icin kullanan Dippel den odunc aldi Bilinen baska hicbir tarihsel kaynak bu baglamda Dippel den bahsetmez Bu nedenle bugun bu hikayenin guvenilirligini yargilamak zordur 1724 te tarif nihayet John Woodward tarafindan yayinlandi 1752 de Fransiz kimyager Pierre J Macquer Prusya mavisinin demir tuzunu ve boyayi sulandirmak icin kullanilabilecek yeni bir aside indirgenebilecegini gostermek icin onemli bir adim atti Ilk olarak Prusya mavisinden saf bicimde yalitilan ve 1782 de Isvecli kimyager Carl Wilhelm Scheele tarafindan tanimlanan yeni asite hidrojen siyanur Almanca Blausaure Kelimesi kelimesine mavi asit demektir adi verildi Prusya mavisinden turetilmesi nedeniyle Prusik asit denildi Prusya mavisi yapma surecinde olusan renksiz anyon siyanur adini Yunanca lacivert kelimesinden almistir 1800 lerin sonlarinda Radzin nin Hasidik Rebbesi Haham Gershon Henoch Leiner bunun gercek techeiles boyasi olduguna inanarak tzitziyotu sepyadan yapilmis Prusya mavisi ile boyadi Bazilari yapay uretimi nedeniyle techeiles kimligini sorgulamis ve Haham Leiner in bunun farkinda olsaydi boyasinin techeiles oldugu pozisyonundan geri cekilecegini iddia ettiler digerleri ise buna itiraz etti ve Haham Leiner in geri cekilmeyecegini iddia etti 18 yuzyilin basindan itibaren Prusya mavisi Prusya Ordusu nun piyade ve topcu alaylarinin giydigi baskin tek tip ceket rengiydi Almanca Dunkelblau koyu mavi bu golge ton sembolik onem kazandi ve Alman askerlerince 1 Dunya savasi bitene kadar torenlerde ve gorev disi durumlarda yesilimsi gri sahra grisi Almanca Feldgrau yerini alana kadar giyildi UretimPrusya mavisi demir iceren ferrosiyanur tuzlarin oksidasyonu ile uretilir Bu beyaz katilarin M2Fe Fe CN 6 formulu vardir ki burada M Na veya K dir Bu malzemedeki demirin tamami demir icerir dolayisiyla karisik degerlikle iliskili derin renk yoktur Bu beyaz katinin hidrojen peroksit veya sodyum klorat ile oksidasyonu ferrisiyanuru uretir ve Prusya mavisi verir Cozunur K FeIIIFeII CN 6 formu gercekten koloidal olan potasyum ferrosiyanur ve demirden III yapilabilir K Fe3 FeII CN 6 4 KFeIII FeII CN 6 Potasyum ferrisiyanur ve demirin II nin benzer reaksiyonu ayni koloidal cozelti ile sonuclanir cunku FeIII CN 6 3 ferrosiyanure donusturulur Yukaridaki reaksiyonlarda cok miktarda Fe3 eklenirse Cozunmez Prusya mavisi uretilir 4 Fe3 3 FeII CN 6 4 FeIII FeIIIFeII CN 6 3 Siyanur tuzlarindan hazirlanmis olmasina ragmen siyanur gruplari demire sikica bagli oldugu icin Prusya mavisi zehirli degildir Diger polimerik siyanometalatlar az zehirleyicililikle benzer sekilde degismezdir Hem ferrosiyanur FeII CN 6 4 hem de ferrisiyanur FeIII CN 6 3 siyanur iyonlarina guclu demir koordinasyonu nedeniyle ozellikle kararli ve zehirli olmayan polimerik siyanometalatlardir Siyanur genel olarak krom gibi gecis metalleriyle iyi baglansa da bu demir disi koordinasyon bilesikleri demir siyanurler kadar kararli degildir Bu nedenle CN iyonlari salma riskini ve ardindan karsilastirmali toksisiteyi artirir Turnbull mavisi Turnbull mavisi yapmak icin kullanilan ferrisiyanur iyonu Eskiden ferrisiyanur cozeltisine demir II tuzlarinin eklenmesinin Prusya mavisinden farkli bir malzeme verdigi dusunulurdu Urun geleneksel olarak Turnbull mavisi TM olarak adlandirildi X isini kirinimi ve elektron kirinimi yontemleri PM ve TM yapilarinin ayni oldugunu gostermistir TM ve PM icin renklerdeki farkliliklar parcacik boyutunu ve safsizlik icerigini guclu sekilde etkileyen cokeltme yontemlerindeki ince farkliliklari yansitir OzellikleriPrusya mavisi mikrokristalin mavi bir tozdur Cozunmez ancak kristalitler bir kolloid olusturma egilimindedir Bu tur kolloidler ince filtrelerden gecebilir Bilinen en eski sentetik bilesiklerden biri olmasina ragmen Prusya mavisinin bilesimi yillarca belirsizligini korudu Kesin tanimlanmasi uc faktor nedeniyle karmasikti Prusya mavisi hic cozunmez ancak ayni zamanda kolloidler olusturma egilimindedir Geleneksel sentezler saf olmayan bilesikler saglama egilimindedir Saf Prusya mavisi bile yapisal olarak karmasiktir ve siradan kristalografik analizlere meydan okur Kristal yapi Ideallestirilmis Prusya mavisindeki Fe koordinasyon kureleri Cozunmeyen Prusya mavisinin kimyasal formulu Fe7 CN 18 xH2O dir Burada x 14 16 dir Yapisi IR spektroskopisi Mossbauer spektroskopisi X isini kristalografisi ve notron kristalografisi kullanilarak belirlendi X isini kirinimi demir gibi daha agir elementlerin varliginda karbonu azottan kolayca ayirt edemediginden bu daha hafif elementlerin konumu spektroskopik yontemlerle ve ayrica demir atomu merkezlerinden mesafeleri gozlemlenerek cikarilir Ideallestirilmis hatasiz Prusya mavisinin birim hucresiPrusya Mavisi kristali icin simule edilmis toz x isini kirinim profili aciklamali kristalografik yon Goruntu CrystalMaker yazilimi kullanilarak olusturulmustur PM kubik kafes yapilidir Cozunur PM kristalleri ara K iyonlari icerir cozunmeyen PM bunun yerine dokular arasi suya sahiptir Ideal cozunmeyen PM kristallerinde kubik cerceve Fe II karbon mesafesi 1 92 A ve Fe III nitrojen uzakliklari 2 03 A olacak sekilde Fe II C N Fe III dizilerinden olusturulur Fe CN 6 alt birimlerin yerlerinin dortte biri bostur ve bu tur uc grup kalir Bos azot yerleri bunun yerine Fe III e koordine edilen su molekulleri ile doldurulur Prusya mavisinin birim hucresi hem siyanur iyonu pozisyonlarinda hem de cercevenin bosluk alaninda kristalografik duzensiz su molekulleri ile notron kirinimi tarafindan belirlenir Yine gosterilen Fe CN 6 gruplarinin dortte biri eksik olacaktir Bu cizimde su molekulleri veya siyanur iyonlari olarak her iki olasilik da ust uste bindirilmistir Alcak devirli Fe ll merkezleri sekizyuzlu bicimde alti karbon ligandlariyla cevrilidir Yuksek devirli Fe III merkezleri sekizyuzlu oktahedral olarak ortalama 4 5 azot atomu ve 1 5 oksijen atomu koordine edilmis alti su molekulunden gelen oksijen ile cevrilidir Birim hucrede yalitilmis molekuller veya koordineli suya bagli hidrojen olarak ek sekiz interstisyel su molekulu vardir Bilesim kafes kusurlarinin varligindan oturu herkesin bildigi gibi degiskendir ve su molekulleri katyon bosluklarini doldurmak icin yapiya dahil edildiginden cesitli derecelerde hidratlanmasina izin verir Prusya mavisinin bilesiminin degiskenligi dusuk cozunurlugune atfedilebilir bu ise kati ve sivi arasinda tam dengeye ulasmak icin zaman olmadan hizli cokelmesine yol acar Renk Prusya mavisi guclu renklidir ve yagli boyalarla karistirildiginda siyah ve koyu maviye yonelir Kesin renk partikul boyutunu belirleyen hazirlama yontemine baglidir Prusya mavisinin yogun mavi rengi elektronlarin Fe II den Fe III e transferinin enerjisi ile iliskilidir Bu tur karisik degerlikli bilesiklerin cogu aralikli yuk transferinden kaynaklanan gorunur isigin belirli dalga boylarini emer Bu durumda dalga boyunda 680 nanometre civarinda turuncu kirmizi isik emilir ve sonucta yansiyan isik mavi olarak gorunur Cogu yuksek kroma pigmentleri gibi Prusya mavisi bilgisayar ekraninda dogru sekilde goruntulenemez PM indirgenme ile maviden renksize degisir yani ise elektrokromiktir Bu degisikligin nedeni Prusya mavisinin rengine neden olan aralik yuk transferinin ortadan kaldirilmasiyla olusan Fe III un Fe II ye indirgenmesidir KullanimPigment Prusya mavisi kolay yapildigi ucuzlugu zehirsizligi ve yogun renkliligi nedeniyle pek cok uygulamada kullanilir Bulusundan hemen sonra pigment olarak benimsendi ve neredeyse hemen her yagli boya sulu boya ve boyamada yaygin olarak kullanildi Baskin olarak pigmentlerde kullanilir siyah ve mavimsi murekkeplerde kullanilmak uzere yilda yaklasik 12 000 ton Prusya mavisi uretilir Diger cesitli pigmentler de bu malzemeyi icerir Muhendis mavisi ve siyanotipler uzerinde olusan pigment onlara ortak isim taslaklarini verir Bazi boya kalemleri bir zamanlar Prusya mavisi ile boyandi daha sonra gece mavisi olarak yeniden etiketlendi Ayni zamanda boyalarda populer bir pigmenttir Benzer sekilde Prusya mavisi camasiri mavilestirmenin temelidir Avrupa Birligi Nanomalzemeler Gozlemevi ne gore Prusya mavisinin nanopartikulleri bazi kozmetik bilesenlerinde pigment olarak kullanilmaktadir Ilac Prusya mavisinin tek degerlikli metalik katyonlari Me dahil etme yetenegi belirli toksik agir metallerin ayirma maddesi olarak yararli yapar Farmasotik dereceli Prusya mavisi ozellikle talyum Tl veya radyoaktif sezyum 134Cs 137Cs yutmus kisiler icin kullanilir Uluslararasi Atom Enerjisi Ajansi na IAEA gore yetiskin bir erkek ciddi bir zarar gormeden gunde en az 10 gram Prusya mavisi yiyebilir ABD Gida ve Ilac Dairesi FDA bazi zehirlenme vakalarinda 500 mg Prusya mavisi kapsullerin onayli Yeni Ilac Basvuru kosullarinda uretildiginde guvenli ve etkili tedavi bulunabilecegini belirlemistir Radyogardaz cozunur kapsullerdeki Prusya mavisi 137Cs nin sezyum 137 enterohepatik dolasimina mudahale ederek 137Cs nin bagirsaktan dolayisiyla kan dolasimindan cikarilmasi icin kullanilan ticari bir urundur Dahili kalma ve maruz kalma suresini yaklasik ucte iki oraninda azaltir Goiania kazasinda zehirlenenlerden 137Cs i emmek icin ozellikle kullanildi Demir lekesi Prusya mavisi kemik iligi orneklerinde oldugu gibi biyopsi orneklerinde demir varligini saptamak icin patologlar tarafindan cok yaygin kullanilan bir histopatoloji boyasidir Mucidi Alman patolog Max Perls den 1843 1881 sonra Perls Prusya mavisi denilen asil boyanin formulu dokuyu boyamak icin ayri ayri potasyum ferrosiyanur ve asit cozeltileri kullandi bunlar artik tam boyamadan once birlikte kullanilir Dokudaki demir birikintileri daha sonra yerinde mor Prusya mavisi boyasini boyar ve mavi veya mor tortular olarak gorsellestirilir Histopatoloji lipofusin pigmentli bir hepatositin yaninda onemli hemosiderin birikimi olan bir Kupffer hucresi ni gostermektedir H amp E lekesi Hemosiderin pigmentini mavi olarak vurgulayan Prusya mavisi boyama Prusya mavisi lekeleriMakineciler ve kalipcilar tarafindan kullanilsi Yag esasli Prusya mavisi Muhendis Mavisi yuzey plakalarini ve elle kazimada yatak vb metal yuzeyleri duzeltmekte kullanilan geleneksel bir malzemedir Referans yuzeye ince bir kat kurumayan macun surulur ve is parcasinin puruzlu yerlerine aktarilir Daha sonra kalipci isaretlenmis puruzlu yerleri egeleyerek taslayarak vb sekilde duzeltir Prusya mavisi bircok zemin pigmentinin yapabilecegi gibi cok hassas referans yuzeylerini asindirmayacagindan tercih edilir Analitik kimyada kullanilisi Prusya mavisi toplam fenoller icin Prusya mavisi testinde olusturulur Orneklere ve fenolik standartlara asidik ferrik klorur ve fenoller tarafindan ferrosiyanure indirgenen ferrisiyanur verilir Demir klorur ve ferrosiyanur reaksiyona girerek Prusya mavisi olusturur 700 nm de numunelerin emilimin standartlara karsilastirilmasi toplam fenol veya polifenollerin belirlenmesine izin verir Evde kullanimi Prusya mavisi Mrs Stewart s Bluing gibi bazi camasir mavilestirme preperatlarinda vardir Pil malzemeleri Prusya mavisi PM elektrokimyasal enerji depolama ve donusturme uygulamalari icin 1978 den beri incelenmektedir Elektrokimyasal aktif Prusya mavisi benzeri olusturmak icin PM deki Fe metal merkezlerini Mn Co Ni Zn vb gibi farkli metal iyonlariyla degistirmek mumkundur PM PM benzerleri ve turevleri lityum iyon pil sodyum iyon pil ve potasyum iyon pil de tersinir alkali iyon ekleme ve cikarma icin elektrot malzemeleri olarak kullanilabilir Ayrica bakinizKobalt mavisi Mavi pigment Kristal viyole Histolojik leke olarak ve Gram in bakterileri siniflandirma yonteminde kullanilan triarilmetan boya Han moru ve Han mavisi Cinde gelistirilen Sentetik baryum bakir silikat pigmentleri Gece mavisi Mavinin koyu tonuDis baglantilarFDA nin Prusya mavisi sayfasi 10 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Heyltex Corporation Radiogardase distributorleri Prusya mavisi cozunmez kapsuller 21 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sarah Lowengard The Creation of Color in Eighteenth Century Europe Columbia University Press 2006 da Prusya Mavisi 31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Prusya mavisi 2 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ColourLex Kraft 2008 On the discovery and history of Prussian blue PDF Bulletin for the History of Chemistry 33 2 61 67 17 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Nisan 2021 Kaynakca International Tables for Crystallography Vol A 2016 bas ISBN 978 0 470 68575 4 a b c Chemistry of Transition Metal Cyanide Compounds Modern Perspectives Progress in Inorganic Chemistry 45 1997 ss 283 391 doi 10 1002 9780470166468 ch4 ISBN 9780470166468 WHO Model List of Essential Medicines PDF World Health Organization October 2013 23 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Nisan 2014 The Secret Lives of Colour Londra John Murray 2016 ss 189 191 ISBN 9781473630819 OCLC 936144129 a b Bartoll Jens The early use of prussian blue in paintings PDF 9th International Conference on NDT of Art Jerusalem Israel 25 30 May 2008 20 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Ocak 2010 Berger J E c 1730 Kerrn aller Fridrichs Stadtschen Begebenheiten Staatsbibliothek zu Berlin Preussischer Kulturbesitz Handschriftenabteilung Ms Boruss quart 124 Finlay Victoria 2014 The Brilliant History of Color in Art J Paul Getty Museum ss 86 87 ISBN 978 1606064290 The Brilliant History of Color in Art J Paul Getty Museum 2014 ss 86 87 ISBN 978 1606064290 a b Frisch J L 1896 Briefwechsel mit Gottfried Wilhelm Leibniz L H Fischer ed Berlin Stankiewicz Buchdruck reprint Hildesheim New York Georg Olms Verlag 1976 Bartoll J 2007 Early Prussian Blue Blue and green pigments in the paintings by Watteau Lancret and Pater in the collection of Frederick II of Prussia Techne 25 39 46 16 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2021 Mulherron 2001 Prussian Blue Boucher and Newton the Material Practice and Theory of Rococo painting Object no 3 68 93 16 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2021 Stahl G E 1731 Experimenta Observationes Animadversiones CCC Numero Chymicae et Physicae Berlin pp 281 283 16 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Woodward J 1724 1725 Praeparatio coerulei Prussiaci es Germanica missa ad Johannem Woodward Preparation of Prussian blue sent from Germany to John Woodward Philosophical Transactions of the Royal Society of London 33 381 15 17 doi 10 1098 rstl 1724 0005 Brown John 1724 1725 Observations and Experiments upon the Foregoing Preparation Philosophical Transactions 33 381 17 24 doi 10 1098 rstl 1724 0006 16 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2021 The recipe was subsequently published in Geoffroy Etienne Francois 1727 Observations sur la Preparation de Bleu de Prusse ou Bleu de Berlin Memoires de l Academie royale des Sciences annee 1725 Paris pp 153 172 Lowengard Sarah 2008 Chapter 23 Prussian Blue 31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde in The Creation of Color in Eighteenth Century Europe New York New York Columbia University Press 0231124546 Macquer Pierre Joseph 1752 Examen chymique de bleu de Prusse 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Memoires de l Academie royale des Sciences annee 1752 Paris 1756 pp 60 77 This article was reviewed in Sur le bleu de Prusse 18 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Histoire de l Academie royale des Sciences 1752 Paris 1756 pp 79 85 Scheele Carl W 1782 Forsok betraffande det fargande amnet uti Berlinerbla 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Experiment concerning the coloring substance in Berlin blue Kungliga Svenska Vetenskapsakademiens handlingar Royal Swedish Academy of Science s Proceedings 3 264 275 in Swedish Reprinted in Latin as De materia tingente caerulei berolinensis 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde in Carl Wilhelm Scheele with Ernst Benjamin Gottlieb Hebenstreit ed and Gottfried Heinrich Schafer trans Opuscula Chemica et Physica Leipzig Lipsiae Germany Johann Godfried Muller 1789 vol 2 pages 148 174 bkz Tekhelet Sepia officinalis 8 Nisan 2008 8 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2020 Haythornthwaite Philip 1991 Frederick the Great s Army Infantry Bloomsbury USA p 14 1855321602 Bull Stephen 2000 World War One German Army Brassey s pp 8 10 1 85753 271 6 a b Volz Hans G et al 2006 Pigments Inorganic in Ullmann s Encyclopedia of Industrial Chemistry Wiley VCH Weinheim DOI 10 1002 14356007 a20 243 pub2 Egon Wiberg Nils Wiberg Arnold Frederick Holleman Inorganic chemistry 16 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde p 1444 Academic Press 2001 Google books Journal of Toxicology Suicide Attempt by Ingestion of Potassium Ferricyanide Jonathan R Thurston Scott E Waters Brian H Robb Michael P Marshak March 2022 Organic and Metal Organic RFBs Encyclopedia of Energy Storage 2 423 435 doi 10 1016 B978 0 12 819723 3 00082 2 ISBN 9780128197301 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Ozeki 1984 Photoacoustic spectra of prussian blue and photochemical reaction of ferric ferricyanide Analytical Chemistry 56 14 2819 doi 10 1021 ac00278a041 Izatt 1970 Calorimetric study of Prussian blue and Turnbull s blue formation Inorganic Chemistry 9 9 2019 doi 10 1021 ic50091a012 16 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2021 a b Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Herren isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Lundgren 1988 Observations on the composition of Prussian blue films and their electrochemistry Inorganic Chemistry 27 5 933 doi 10 1021 ic00278a036 Berrie Barbara H 1997 Prussian Blue In Artists Pigments A Handbook of their History and Characteristics E W FitzHugh ed Washington DC National Gallery of Art 0894682563 10 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2020 Questions and Answers on Calcium DTPA and Zinc DTPA Updated U S Food amp Drug Administration 21 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2020 Radiogardase Package insert with formula 20 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Heyltex Corporation Toxicology 12 Kasim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Formula for Perls Prussian blue stain 20 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed April 2 2009 PDF 26 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Aralik 2009 1 41 MB Accessed December 19 2009 Stabilization of the Prussian blue color in the determination of polyphenols Horace D Graham J Agric Food Chem 1992 volume 40 issue 5 pages 801 805 DOI 10 1021 jf00017a018 The Right Chemistry Columbo your laundry and liquid bluing 22 Ocak 2016 11 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Subat 2017 Neff Vernon D 1 Haziran 1978 Electrochemical Oxidation and Reduction of Thin Films of Prussian Blue Journal of the Electrochemical Society Ingilizce 125 6 886 887 Bibcode 1978JElS 125 886N doi 10 1149 1 2131575 ISSN 1945 7111 11 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2023