Seçim, bir nüfusun kamu görevini yerine getirmesi için birey veya birden fazla birey seçtiği resmi bir grup karar alma sürecidir. Toplu bir iradenin birden fazla aday arasında tercihte bulunması. Tayin etme, atama işleminin zıddı. Milletvekili, herhangi bir meclis veya encümen üyelerinin, dernek yöneticilerinin vs. seçimi. Demokratik ülkelerde çeşitli seçim sistemleri, değişik usullerle uygulanmaktadır. Seçim, yasama, yürütme ve yargı organlarının üyelerinin seçiminde de kullanılır.
Seçimler, temsilci demokrasinin 17. yüzyıldan bu yana işlediği yaygın mekanizmasıdır. Seçimler, genellikle yasama organlarını ve yürütmeyi nadir olarak yargı sistemi için işler. Bölgesel ve yerel yönetimler seçimle seçilebilir. Bu süreç, kulüplerden gönüllü dernek ve şirketlere kadar birçok özel ve ticari organizasyonda da kullanılır.
Temsilci demokrasilerde temsilcilerin seçimi için seçimlerin küresel olarak kullanımı, demokrasinin klasik örneği olan Atina'daki uygulama ile karşıtlık gösterir. Antik Atina'da seçimler, oligarşik bir kurum olarak kabul edilirken, çoğu siyasi makam, kura yoluyla belirlenirdi. Bu süreç, makam sahiplerinin kurayla seçildiği "kura yöntemi" veya "paylaştırma" olarak bilinir.
, adil seçim sistemlerini olmayan yerlere getirme veya mevcut sistemlerin adil veya etkiliğini artırma sürecini tanımlar. Seçim sonuçlarını ve diğer istatistikleri inceleme (özellikle gelecekteki sonuçları tahmin etmeye yönelik olarak) psefologidir. Seçim, seçme veya seçilme gerçeğidir.
Türkiye'de seçim siyasi bakımdan, 1876 Birinci Meşrutiyet Anayasasıyla ilk defa uygulandı. Buna göre, her il bir seçim çevresi ve seçimler gizli olacaktı. adlı geçici bir talimatla (5 Kasım 1876'da) ilk Milletvekili Genel Seçimi 1877 yılında yapılmıştır. Seçim kanunu hazırlanıncaya kadar Muvakkat Talimatla seçimler olacaktı. Servet ilkesine göre, aday olabilmek için Türkiye'de az-çok bir emlak sahibi olmak gerekiyordu. İstanbul ve çevresi dışında kalan yerlerin milletvekillerini, o yerlerin idare meclisi üyeleri gizli oyla seçtiler. İstanbul ve çevresi ise 20 seçim çevresine ayrıldı. Eşraf ve erkandan birer seçim kurulu kuruldu. Seçim çevresi halkından 25 yaşını bitiren, emlak sahipleri iki vekil seçti. 40 kişi olan bu vekillerse İstanbul Milletvekillerini seçtiler. Birinci Meşrutiyetin tek seçimi bu oldu.[]
Tarihçe
Seçimler, antik Yunan ve antik Roma gibi tarihin eski dönemlerinden itibaren kullanıldı ve Orta Çağ boyunca Kutsal Roma İmparatoru ve papa gibi yöneticileri seçmek için kullanıldı.
Hindistan'ın Veda döneminde, bir gaṇa (bir kabile örgütlenmesi) krallığı (raja) gaṇa üyeleri tarafından seçilirdi. Raja her zaman Kshatriya varnasına (savaşçı sınıfı) aitti ve genellikle önceki raja'nın oğluydu. Ancak, gaṇa üyeleri seçimlerde son söz sahibiydi. Sangam Dönemi boyunca insanlar temsilcilerini seçmek için oylarını kullanarak seçim yaparlardı ve oy kutuları (genellikle bir kap) ip ile bağlanır ve mühürlenirdi. Seçimden sonra oylar çıkarılır ve sayılırdı. Orta Çağ döneminde Bengal'da Pala Kralı Gopala bir grup feodal şef tarafından seçilirdi. Bu tür seçimler, bölgenin çağdaş toplumlarında oldukça yaygındı. Chola İmparatorluğu döneminde, yaklaşık olarak MS 920'de Uthiramerur'da köy komitesi üyelerini seçmek için palmiye yaprakları kullanıldı. Aday isimlerinin yazılı olduğu yapraklar, bir çamur kabına konulurdu. Komite üyelerini seçmek için, pozisyonların sayısı kadar yaprak çekmesi için genç bir erkek çocuğa rica edilirdi. Bu yönteme Kudavolai sistemi denirdi.
Tüm vatandaşların hem oy kullanma hem de kamu görevine aday olma hakkına sahip olduğu, çoğunluk oyuyla halkın kamusal görevlilere seçildiği ilk kaydedilmiş halk seçimleri, MÖ 754 yılında Sparta vilayeti Ephorlar tarafından gerçekleştirildi. Bu seçimler, Sparta Anayasası'nın yönetimi altında yapılmıştır. Atina'da ki demokratik seçimler, tüm vatandaşların kamu görevinde bulunabilme hakkına sahip olduğu bir düzenlemeye Cleisthenes'in reformlarıyla, 247 yıl sonra, MÖ 574 yılında Solon'un Anayasası öncesinde getirilmedi. Solon Anayasası'na göre, Atinalı tüm vatandaşlar halk meclislerinde yasa ve politika konularında oy kullanma hakkına ve jüri üyeliğine sahipti, ancak sadece en yüksek üç sınıf vatandaş seçimlerde oy kullanabiliyordu. Aynı şekilde, en düşük dört sınıf Atinalı vatandaş (doğum yerine zenginlik ve mülklerinin boyutuna göre belirlenen) Solon'un reformlarıyla kamu görevinde bulunma hakkına sahip değildi. Bu nedenle, Ephorların seçimi, Atina'daki Solon reformlarından yaklaşık 180 yıl önce gerçekleşti.
Seçmenlik konuları, özellikle azınlık grupları için seçmenlik konuları, seçim tarihini etkilemiştir. Erkekler, Kuzey Amerika, Avrupa'da ve Osmanlı'da egemen kültürel grup olarak genellikle seçmenleri domine etti ve birçok ülkede hâlâ bu şekilde devam etmektedir. Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri ve Osmanlı İmparatorluğu gibi ülkelerdeki ilk dönem seçimler, genellikle toprak sahibi veya üst sınıf erkekler tarafından domine edilmiştir. Bununla birlikte, 1920 yılına gelindiğinde ise tüm Batı Avrupa, Türkiye ve Kuzey Amerika demokrasilerinde evrensel erkek seçme hakkı sağlanmıştır ve birçok ülke kadınların seçme hakkını düşünmeye başlamıştır. Yasal olarak yetişkin erkekler için evrensel seçme hakkı olmasına rağmen, bazen adil seçime erişimi engellemek için siyasi engeller örülmüştür.
Düzenlenme
Seçimler çeşitli siyasi, kurumsal ve kurumsal ortamlarda düzenlenir. Birçok ülke, hükûmetlerinde görev yapmak üzere insanları seçmek için seçimler düzenler, ancak diğer türden organizasyonlar da seçimler düzenler. Örneğin, birçok şirket, yönetim kurulu seçmek için hissedarlar arasında seçimler düzenler ve bu seçimler genellikle şirket yasası tarafından zorunlu kılınır. Birçok yerde, hükûmete yapılan bir seçim genellikle zaten bir siyasi parti içinde bir ön seçimi kazanmış kişiler arasında bir yarışma olarak gerçekleşir. Şirketler ve diğer organizasyonlar içindeki seçimler genellikle hükûmet seçimlerine benzer yöntemler ve kurallar kullanır.
Cumhuriyet dönemi Türkiye'de, millî iradeyi, dürüst bir şekilde yansıtabilecek ve çok partili hayata yol açabilecek ilk seçim kanunu, 16 Şubat 1950 tarihli ve 5545 sayılı Milletvekilleri Seçimi Kanunu'dur. Bu kanuna göre, 14 Mayıs 1950'deki seçimle tek parti iktidarından, çoğulcu demokrasiye geçildi. 1954 ve 1957 seçimleri de aynı şekilde ve çoğunluk sistemine göre yapıldı. 1961 Anayasası, seçme ve seçilme hakkı ve bunların teminat altına alınması için temel ilkeleri koydu. Türkiye tarihinde ilk defa seçimlerin, serbest, eşit, gizli, tek dereceli genel oy (gizli oy), açık tasnif ve döküm esasına göre yapılacağı garanti altına alınmış olundu.[]
Seçmenler
Oy hakkı
Kimlerin oy kullanabileceği meselesi, seçimlerde merkezi bir konudur. Seçmenler genellikle tüm nüfusu içermez; örneğin birçok ülke reşit yaşın altındakilerin oy kullanmasını yasaklar. Tüm yargı alanları, oy kullanmak için bir asgari yaş gerektirir.
Avustralya'da, yerli halk olan Aborjinler oy kullanma hakkını ancak 1962 yılında aldı ve 2010 yılında federal hükûmet, 3 yıl veya daha uzun süre hapis cezası alan mahkûmların oy kullanma haklarını kaldırdı (bunların büyük bir bölümü Aborjin Avustralyalılardı).
Suffrage genellikle ülkenin vatandaşlarına aittir, ancak daha fazla sınırlamalar da getirilebilir.
Ancak, Avrupa Birliği'nde, rastgele bir kişi belediye seçimlerinde oy kullanabilir; belediyede yaşayıp AB vatandaşı olması yeterlidir; ikamet ettiği ülkenin vatandaşlığı gerekli değildir.
Bazı ülkelerde oy kullanmak yasalarla zorunlu tutulmaktadır. Uygun seçmenler, oy kullanmama durumunda para cezası gibi yaptırımlara tabi tutulabilir. Batı Avustralya'da, ilk kez oy kullanmama suçu işleyenler için verilen ceza 20.00 dolar para cezasıdır; suçlu önceden oy kullanmayı reddetmişse ceza 50.00 dolara yükselir.
Türkiye'de ise 1908'de seçim kanunu çıktı. Buna göre, iki dereceli, servet ve çoğunluk esası getirildi. İlk defa siyasi partiler bu seçimde mücadeleye girdi. İstiklal Savaşı sırasında ilki, (23 Nisan 1920 toplantısı için) 19 Mart 1920'de; ikincisi ise 1923'te yapılan iki seçim vardır. Servet esası kalkmış ve seçmen yaşı 18'e inmişti. 1927, 1931, 1935, 1939, 1943, 1946, 1950, 1954 ve 1957 genel seçimleri yapıldı. İlk dördü İntihab-ı Mebusan Kanununa göredir. 5 Aralık 1934'te 2598 sayılı kanunla kadınlara da seçme ve seçilme hakkı verildi. Seçmen yaşı 22 oldu. Günümüze oy kullanma yaşı 18 olarak belirlenmiştir.[]
Oy veren nüfus
Tarihsel olarak, seçilebilir seçmen sayısı, yani seçmen kitlesi, ayrıcalıklı erkek grupları veya aristokratlar ve bir şehrin erkekleri gibi toplulukların veya toplumların boyutu kadar küçüktü.
Kent dışındaki burjuva vatandaş haklarına sahip insan sayısının artmasıyla, vatandaş teriminin genişlemesiyle, seçmen kitlesi binlerin ötesinde sayılara ulaştı. Yüz binlerce seçmenden oluşan seçimler, Roma Cumhuriyeti'nin son on yılında ortaya çıktı; Roma dışındaki vatandaşlara 90 MÖ Lex Julia ile oy hakkı verilerek 910,000 seçmenli bir seçmen kitlesi oluşturuldu ve 70 MÖ'de tahmini maksimum %10 oy katılımıyla gerçekleşti, bu boyut olarak yalnızca Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk seçimleriyle karşılaştırılabilir. Aynı zamanda Büyük Britanya Krallığı, 1780 yılında yaklaşık 214,000 seçmeni vardı, nüfusun yalnızca %3'ü.
Seçilenler
Temsilci demokrasi, siyasi makamlar için aday gösterme sürecini yönetmek için bir prosedür gerektirir. Birçok durumda, makam için aday gösterme, organize siyasi partilerde önseçim süreçleri aracılığıyla gerçekleşir.
Partisiz sistemler, aday gösterme konusunda partizan sistemlerden farklı olma eğilimindedir. Bir tür partisiz demokrasi olan doğrudan demokraside, uygun olan herhangi bir kişi aday gösterilebilir. Seçimler antik Atina, Roma'da ve papaların ile Kutsal Roma imparatorlarının seçimlerinde kullanılsa da, çağdaş dünyadaki seçimlerin kökenleri, 17. yüzyılda Avrupa ve Kuzey Amerika'da temsilci hükûmetin kademeli olarak ortaya çıkmasına dayanır. Bazı sistemlerde hiçbir aday gösterme yapılmazken, seçmenlerin, yargı yetkisindeki kişileri belirli bir yaş gereksinimi gibi bazı istisnalar dışında herhangi bir kişiyi seçebileceği söz konusudur. Bu tür durumlarda, seçmen üyelerinin tüm uygun kişileri tanımasının (veya hatta mümkün olmasının) gerekliliği yoktur, ancak böyle sistemler, potansiyel seçilenler arasında bazı birinci elden tanışıklığın var olabilmesi için daha büyük coğrafi seviyelerde dolaylı seçimleri içerebilir.
Seçim sistemleri
Seçim sistemleri, oyları siyasi bir karara dönüştüren ayrıntılı anayasal düzenlemeler ve oy verme sistemleridir.
İlk adım, seçmenlerin oy pusulalarını atmalarıdır; bunlar basit tek tercihli oy pusulaları olabileceği gibi, çoklu tercih veya sıralı oy pusulaları gibi diğer türler de kullanılabilir. Ardından oylar toplanır, bunun için çeşitli oy sayma sistemleri kullanılabilir ve oy verme sistemi sonucu sayıya göre belirler. Çoğu sistem genellikle orantısal, çoğunlukçu veya karma olarak kategorilendirilebilir. Orantısal sistemler arasında en yaygın kullanılanlar parti listesi orantılı temsil sistemleridir; çoğunlukçu sistemler arasında ise tek adayın kazandığı ilk geçerli oyu alan (tek kazananlık çok tercihli oy) sistemler ve farklı çoğunluk oylama yöntemleri (geniş çapta kullanılan iki tur sistemi gibi) bulunur. Karma sistemler ise genellikle orantısal ve çoğunlukçu yöntemlerin öğelerini birleştirir ve bazıları tipik olarak sonuçları öncekine daha yakın (karışık üye orantılı) veya diğerine daha yakın (paralel oy kullanımı gibi) sonuçlar üretebilir.
Birçok ülkede, onay oylaması, tek aktarma oy kullanımı, anında koşullu oy kullanımı veya bir Condorcet yöntemi gibi sistemleri savunan seçim reformu hareketleri bulunmaktadır; bu yöntemler, daha önemli seçimler hala daha geleneksel sayma yöntemlerini kullanan bazı ülkelerde, daha küçük seçimlerde de popülerlik kazanmaktadır.
Açıklık ve sorumluluk genellikle demokratik bir sistemin temel taşları olarak kabul edilse de, bir oy kullanma eylemi ve bir seçmenin oy pusulasının içeriği genellikle önemli bir istisna olabilir. Gizli oy, nispeten modern bir gelişme olmasına rağmen, şimdi çoğu özgür ve adil seçimlerde kritik olarak kabul edilir çünkü baskınlığın etkinliğini sınırlar.
Kampanya
Seçimler yapıldığında, siyasetçiler ve destekçileri, kampanyalar adı verilen süreçlerde seçmenlerin oyları için doğrudan yarışarak politikaları etkilemeye çalışırlar. Bir kampanyanın destekçileri ya resmi olarak örgütlenmiş ya da gevşek bir şekilde bağlı olabilir ve sıkça kampanya reklamlarından yararlanırlar. Siyaset bilimcilerinin genellikle siyasi tahmin yöntemleri aracılığıyla seçimleri öngörmeye çalışmaları yaygındır.
En pahalı seçim kampanyası, 2012 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimine harcanan 7 milyar ABD doları ile gerçekleşti ve bunu 2014 Hindistan genel seçimine harcanan 5 milyar ABD doları izledi.
Seçim tarihi
Demokrasinin doğası, seçilmiş yetkililerin halka karşı sorumlu olmaları gerektiği ve görevde devam edebilmek için belirli aralıklarla seçmenlerin onayını aramaları gerektiği gerçeğidir. Bu nedenle, çoğu demokratik anayasa, seçimlerin sabit ve düzenli aralıklarla yapılmasını öngörür. Amerika Birleşik Devletleri'nde halka açık görevler için seçimler genellikle çoğu eyalette iki ila altı yılda bir yapılırken, federal düzeyde de benzer şekilde yapılır; ancak seçilmiş yargı pozisyonları gibi istisnalar da daha uzun süreli olabilir. Farklı birçok takvim düzenlemesi bulunmaktadır. Örneğin, İrlanda Cumhurbaşkanı her yedi yılda bir, Rusya Devlet Başkanı ve Finlandiya Cumhurbaşkanı her altı yılda bir, Fransa Cumhurbaşkanı her beş yılda bir, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı ise her dört yılda bir seçilir.
Önceden belirlenmiş veya sabit seçim tarihlerinin avantajı adil ve öngörülebilir olmalarıdır. Ancak bu tarihler kampanyaların uzun sürmesine ve yasama organının dağıtılmasını (parlamento sistemi) daha sorunlu hale getirebilir, çünkü tarih uygun düşmeyebilir (örneğin savaşın patlak verdiği bir zamanda). Diğer ülkeler (örneğin Birleşik Krallık) sadece görevde kalma süresini belirler ve yürütme yetkili olduğu zamanı bu sınırlar içinde belirler. Uygulamada, bu durum hükûmetin görev süresinin neredeyse tamamında iktidarda kalmasını ve genellikle kendi çıkarlarına en uygun olan bir seçim tarihi belirlemesini sağlar (bir güvensizlik oyu gibi özel durumlar olmadıkça). Bu hesaplama, kamuoyu yoklamalarındaki performansı ve çoğunluğunun büyüklüğü gibi birçok değişkene dayanır.
Dönemsel seçimler, bir organın tüm temsilcilerinin seçildiği ancak bu seçimlerin aynı anda değil, belli bir süre zarfında gerçekleştiği seçimlerdir. Örnekler arasında Amerika Birleşik Devletleri'ndeki başkanlık önseçimleri, Avrupa Parlamentosu seçimleri (çeşitli üye devletlerdeki farklı seçim yasaları nedeniyle aynı haftanın farklı günlerinde yapılır) ve lojistik nedenlerle Lübnan ve Hindistan'daki genel seçimler bulunur. Roma Cumhuriyeti Yasama Meclislerindeki oy verme prosedürleri de klasik bir örnektir.
Dönemsel seçimlerde, seçmenler önceki seçmenlerin tercihlerine dair bilgi sahibidir. İlk seçimlerde birçok umut vadeden aday olabilirken, son turlarda genellikle bir galip üzerinde uzlaşma sağlanır. Günümüz hızlı iletişim bağlamında, adaylar kaynakları büyük ölçüde ilk aşamalarda güçlü bir şekilde rekabet etmek için harcayabilirler, çünkü bu aşamalar son aşamaların tepkisini etkiler.
Demokratik olmayan seçimler
Zayıf hukuk devletine sahip birçok ülkede, seçimlerin uluslararası "özgür ve adil" standartları karşılamamasının en yaygın nedeni, mevcut hükûmetin müdahalesidir. Diktatörler, popüler görüşün aleyhinde olsa bile iktidarda kalmak için yürütme organının yetkilerini (polis, sıkıyönetim, sansür, seçim mekanizmasının fiziksel uygulaması vb.) kullanabilirler. Yasama organındaki belirli bir fraksiyon üyeleri, çoğunluğun veya üstün çoğunluğun gücünü (ceza yasalarının geçirilmesi ve seçim mekanizmalarının, dahil olma kriterleri ve seçim bölgelerinin tanımlanması gibi) kullanarak, seçim nedeniyle gücün rakip bir fraksiyona kaymasını engelleyebilirler.
Sivil toplum kuruluşları da seçimlere fiziksel güç, sözlü tehdit veya dolandırıcılık yoluyla müdahale edebilir, bu da oy kullanmanın veya saymanın yanlış yapılmasına neden olabilir. Seçim sahtekarlığını izlemek ve en aza indirmek, özgür ve adil seçim geleneğine sahip ülkelerde sürekli bir görevdir. Bir seçimi "özgür ve adil" yapmaktan alıkoyan sorunlar çeşitli şekillerde ortaya çıkar.
Bilinçli seçmen eksikliği
Halk, basın özgürlüğünün eksikliği nedeniyle konularda veya adaylarda yeterince bilgi sahibi olmayabilir; basının devlet veya şirket kontrolü nedeniyle tarafsız olmaması veya haberlere ve siyasi medyaya erişim eksikliği nedeniyle. Düşünce özgürlüğü, belirli görüşleri veya devlet propagandasını desteklemek amacıyla devlet tarafından sınırlandırılabilir.
Adil olmayan kurallar
Seçimin yapısının belirli bir kesimi veya adayı desteklemek amacıyla değiştirilebileceği bazı yollar arasında gerrymandering, muhalefet adaylarının seçilme hakkının engellenmesi, gereksiz yüksek adaylık kısıtlamaları (örneğin oy pusulası erişim kuralları) ve seçim başarısı için eşikleri manipüle etmek yer alır. Sık sık seçimler düzenlemek, seçmenlerin yorgunluğuna yol açabilir.
Kampanyalara müdahale
İktidarda olanlar, adayları tutuklayabilir veya suikast düzenleyebilir, seçim kampanyalarını bastırabilir veya kampanyayı suç olarak nitelendirebilir, kampanya merkezlerini kapatabilir, kampanya çalışanlarını taciz edebilir veya dövebilir veya şiddetle seçmenleri sindirebilir. Yabancı ülkelerin seçimlere müdahalesi de gerçekleşebilir; örneğin Amerika Birleşik Devletleri 1946 ile 2000 yılları arasında 81 seçimde, Rusya/SSCB ise 36 seçimde müdahalede bulunmuştur. 2018 yılında, yanıltıcı bilgiler kullanılarak gerçekleştirilen en yoğun müdahaleler Çin'in Tayvan'a ve Rusya'nın Letonya'ya yönelikti; bu müdahaleleri iddialara göre Bahreyn, Katar, Macaristan ve Türkiye izledi.
Seçim mekanizmasına müdahale
Bu durum, seçmen talimatlarını sahteleyerek, gizli oylama ihlali, sahte oy pusulaları, oy verme makinelerini manipüle etmek, meşru oy pusulalarını imha etmek, seçmen baskısı, seçmen kaydı sahtekarlığı, seçmen ikametini onaylamamak, sonuçların sahtekarca tabloya geçirilmesi ve oy verme yerlerinde fiziksel güç veya sözlü tehdit kullanımını içerebilir. Diğer örnekler arasında adayların koşmamasını sağlamak yer alır, bununla siyahmail, rüşvet, tehdit veya fiziksel şiddet yoluyla yapılabilir.
Sahte seçim
Sahte seçim veya göstermelik seçim, yalnızca gösteriş amacıyla düzenlenen bir seçimdir; yani, seçimde herhangi bir önemli siyasi tercih veya sonuçlara gerçek etkisi olmadan yapılır.
Sahte seçimler, genellikle halkın meşruiyet görüntüsünü sahte bir şekilde sunma ihtiyacı duyan diktatöryal rejimlerde sıkça görülen bir durumdur. Yayınlanan sonuçlar genellikle neredeyse %100 seçmen katılımını ve destek oranlarını (genellikle en az %80 ve birçok durumda neredeyse %100) gösterir; bu destek ya iktidardaki siyasi partiye veya referandum seçeneğine yöneliktir. Diktatöryal rejimler ayrıca, demokratik ülkelerde elde edilebilecek sonuçları taklit eden sonuçlar elde etmek için sahte seçimler düzenleyebilirler.
Sahte seçimlerde yalnızca hükûmet onaylı bir adayın aday olmasına izin verilirken, muhalefet adaylarına izin verilmez; ya da muhalefet adayları, seçimden önce sahte suçlamalarla (veya hiçbir suçlama olmaksızın) tutuklanır ve aday olmaları engellenir.
Bazı durumlarda, oy pusulaları yalnızca bir "evet" seçeneği içerebilir veya basit bir "evet veya hayır" sorusu durumunda, güvenlik güçleri "hayır" seçeneğini tercih edenleri sıkıştırarak "evet" seçeneğini seçmeleri konusunda teşvik edebilir. Diğer durumlarda oy kullananlar pasaportlarına damga alırken, oy kullanmayanlar zulme uğrar.
Sahte seçimler zaman zaman iktidardaki partiye karşı ters tepebilir, özellikle rejim kendilerinin baskı veya hile olmadan kazanabilecek kadar popüler olduklarına inanıyorsa. Bunu en iyi örnekleyen durum, 1990 Myanmar genel seçimleriydi. Hükûmet destekli Ulusal Birlik Partisi, muhalefetin Ulusal Demokrasi Ligi tarafından ezici bir mağlubiyet yaşadı ve sonuçlar dolayısıyla iptal edildi.
Sahte seçimlere örnekler arasında İran İslam Cumhuriyeti seçimleri, Faşist İtalya'daki 1929 ve 1934 seçimleri, Japonya'daki 1942 genel seçimi, Nazi Almanyası, Doğu Almanya, Estonya, Letonya ve Litvanya'nın Sovyet işgalini meşrulaştırmak için yapılan 1940 "Halk Parlamentoları" seçimleri, Portekiz'deki 1928, 1935, 1942, 1949, 1951 ve 1958 seçimleri, Kazakistan'daki 1991 ve 2019 cumhurbaşkanlığı seçimleri, Türkmenistan seçimleri, 1993 yılından beri yapılan Azerbaycan seçimleri, Venezuela seçimleri, Belarus'ta yapılan tüm seçimler, Kuzey Kore'deki seçimler, Mısır seçimleri, Saddam Hüseyin'in 1995 ve 2002 cumhurbaşkanlığı seçimleri bulunur.
Meksika'da, 1929'dan 1982'ye kadar olan tüm cumhurbaşkanlığı seçimleri sahte seçimler olarak kabul edilir. Bu dönemde Kurumsal Devrimci Parti (PRI) ve öncülerinin, ciddi bir muhalefet olmadan ülkede fiili tek parti sistemiyle yönettiği ve bu dönemdeki tüm cumhurbaşkanlığı seçimlerini oyların %70'in üzerinde alarak kazandığı düşünülmektedir. Modern Meksika tarihindeki ilk ciddi rekabetçi cumhurbaşkanlığı seçimi 1988'de oldu, bu seçimde ilk kez PRI adayı iki güçlü muhalefet adayıyla karşı karşıya geldi, ancak hükûmetin sonucu manipüle ettiği düşünülmektedir. İlk adil seçim 1994 yılında yapıldı, ancak muhalefet 2000 yılına kadar zafer kazanamadı.
Rejim tarafından muhalefet bastırılması, seçmenlerin zorlaması, oy hileleri, seçmen sayısından daha fazla oy alındığının raporlanması, açıkça yalan söyleme veya bu faktörlerin bir kombinasyonu aracılığıyla önceden belirlenmiş bir sonuca ulaşılması sağlanır.
Diğer bir örnekte, Liberya'da Charles D. B. King adlı liderin 1927 genel seçimlerinde 234,000 oy alarak kazandığı bildirildi, bu "çoğunluk", uygun seçmen sayısından on beş kat daha fazlaydı.
Aristokratik seçimler
Akademisyenler, modern liberal demokrasilerde seçimlerin baskın olduğunu savunurlar; ancak aslında bu seçimlerin her bir vatandaşa kamu görevini eşit bir şekilde alma şansını reddeden aristokratik seçim mekanizmaları olduğunu iddia ederler. Bu tür görüşler, Antik Yunan'dan bu yana, Aristoteles'in zamanından beri ifade edilmektedir. Fransız siyaset bilimci Bernard Manin'e göre, seçimlerin eşitsizlikçi niteliği dört faktörden kaynaklanmaktadır: adayların seçmenler tarafından eşitsiz muamelesi, seçim için gereken aday ayrımı, belirginlik tarafından sağlanan bilişsel avantaj ve bilgiyi yayma maliyetleri. Bu dört faktör, adayların seçmenlerin kısmi kalite ve sosyal belirginlik standartlarına dayalı olarak değerlendirilmesine neden olur (örneğin, cilt rengi ve iyi görünüş gibi). Bu, aday havuzlarında kendi kendini seçim yönündeki önyargılara yol açar, çünkü seçmenlerin tarafsız standartları ve siyasi profilini yükseltmenin getirdiği maliyetler (giriş engelleri) vardır. Sonuç olarak, adayların seçimi, gerçekte veya kültürel bir bağlam içinde algılanan üstün niteliklere sahip ve temsil etmeleri gereken seçmenlerle nesnel olarak farklı olan adayların seçimidir.
Ayrıca, kanıtlar, temsilcilerin seçilmesi kavramının başlangıçta demokrasiden farklı olarak düşünüldüğünü göstermektedir. 18. yüzyıldan önce, Batı Avrupa'da bazı toplumlar yöneticileri seçmek için kura çekmeyi bir yöntem olarak kullanmıştır; bu yöntem, o dönemdeki demokrasi anlayışına uygun olarak sıradan vatandaşların gücü kullanmasını sağlamıştır. Ancak, meşru bir hükûmetin neyin içerdiği fikri 18. yüzyılda değişmeye başladı, özellikle aydınlanmanın yükselmesiyle birlikte. Bu noktadan itibaren, yöneticileri seçmek için bir mekanizma olarak kura çekme ilgi görmemeye başladı. Öte yandan, seçimler kitlelerin tekrarlayan şekilde popüler onaylarını ifade etmenin bir yolu olarak görülmeye başlandı, bu da seçim sürecinin günümüze kadar zaferini getirdi.
Bu tür seçimleri açık ve eşitlikçi olarak algılama yanılsaması, içsel olarak böyle olmadıklarında çağdaş yönetimdeki sorunların kök nedeni olabilir. Bu görüşü destekleyenler, modern seçim sisteminin asla sıradan vatandaşlara güç kullanma fırsatı vermek için tasarlanmadığını, sadece yönetenlere onay verme hakkını önceliklendirdiğini savunur. Bu nedenle, modern seçim sistemleri tarafından seçilen temsilcilerin çok kopuk, tepkisiz ve elit hizmeti sağlama odaklı olduğunu ileri sürerler. Bu sorunla başa çıkmak için, çeşitli bilim insanları demokrasinin alternatif modellerini önermiştir, bunların birçoğu sortition temelli seçim mekanizmalarına dönüşü içermektedir. Hangi ölçüde sortition'un hükümdar seçiminde baskın bir yöntem olması gerektiği veya seçim temsili ile hibrit bir şekilde kullanılması gerektiği, hala tartışma konusudur.
Kaynakça
- ^ a b Manin, Bernard (1997). The Principles of Representative Government. Cambridge University Press. ss. 1-7. ISBN .
- ^ a b c "Election (political science)" 9 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Encyclopædia Britannica. Retrieved 18 August 2009
- ^ Eric W. Robinson (1997). The First Democracies: Early Popular Government Outside Athens. Franz Steiner Verlag. ss. 22-23. ISBN .
- ^ Agananooru. Chennai: Saiva Siddantha Noor pathippu Kazhagam. 1968. ss. 183-186.
- ^ Nitish K. Sengupta (1 Ocak 2011). "The Imperial Palas". Land of Two Rivers: A History of Bengal from the Mahabharata to Mujib. Penguin Books India. ss. 39-49. ISBN .
- ^ Biplab Dasgupta (1 Ocak 2005). European Trade and Colonial Conquest. Anthem Press. ss. 341-. ISBN . 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.
- ^ VK Agnihotri, (Ed.) (2010). Indian History (26. bas.). Allied. ss. B-62-B-65. ISBN .
- ^ . Tamil Nadu State Election Commission, India. 29 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2011.
- ^ . 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Herodotus. The Histories. Project Gutenberg. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.
- ^ . 7 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 26 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Aristotle. The Constitution of Athens. Project Gutenberg. 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.
- ^ . 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Cai, J.; Garner, J. L.; Walkling, R. A. (2009). "Electing Directors". Journal of Finance. 64 (5): 2387-2419. doi:10.1111/j.1540-6261.2009.01504.x.
- ^ Sandri, Giulia; Seddone, Antonella (11 Eylül 2015). Party Primaries in Comparative Perspective. Routledge. s. 1. ISBN .
- ^ Glazer, Amihai; Glazer, Debra G.; Grofman, Bernard (1984). "Cumulative Voting in Corporate Elections: Introducing Strategy into the Equation". South Carolina Law Review. 35 (2): 295-311.
- ^ . www.elections.wa.gov.au. 8 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
- ^ Vishnia 2012, p. 125
- ^ . The National Archives. 22 Temmuz 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2020.
- ^ Reuven Hazan, 'Candidate Selection', in Lawrence LeDuc, Richard Niemi and Pippa Norris (eds), Comparing Democracies 2, Sage Publications, London, 2002
- ^ . NDTV.com. 10 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016.
- ^ . Public Sphere Project. 2008. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2015.
- ^ (PDF). 14 Mayıs 2019. 5 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2020.
- ^ Levin, Dov H. (June 2016). "When the Great Power Gets a Vote: The Effects of Great Power Electoral Interventions on Election Results". . 60 (2): 189-202. doi:10.1093/isq/sqv016 .
- ^ 2018-2019 San Mateo County Civil Grand Jury (24 Temmuz 2019). (PDF). Superior Court of California. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019.
- ^ Gardner, Amy (21 Şubat 2019). "N.C. board declares a new election in contested House race after the GOP candidate admitted he was mistaken in his testimony". The Washington Post. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019.
- ^ Zetter, Kim (26 Eylül 2018). "The Crisis of Election Security". . ISSN 0362-4331. 2112081778. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019.
- ^ . USLegal, Inc. 11 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2018.
- ^ . The Independent. 10 Mart 2014. 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Jamjoom, Mohammed (21 Şubat 2012). . CNN. 21 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Sanchez, Raf; Samaan, Magdy (29 Ocak 2018). "Egyptian opposition calls for boycott of elections after challengers are arrested and attacked". The Telegraph. 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Russia: Justice in The Baltic". Time. 19 Ağustos 1940. ISSN 0040-781X. 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2018.
- ^ . The Atlantic. 6 Mart 2014. 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Burma: 20 Years After 1990 Elections, Democracy Still Denied". Human Rights Watch. 26 Mayıs 2010. 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2018.
- ^ . Radio Farda (İngilizce). 20 Şubat 2020. 21 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2023.
- ^ . Human Rights Watch (İngilizce). 17 Aralık 2021. 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ Emily Rauhala (10 Mart 2014). "Inside North Korea's sham election". Time. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2015.
- ^ . 23 Şubat 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Ferejohn, John; Rosenbluth, Frances (2010). "10". Shapiro, Ian; Stokes, Susan C.; Wood, Elisabeth Jean; Kirshner, Alexander S. (Ed.). Political Representation. Cambridge University Press. ISBN .
- ^ Manin, Bernard (1997). The Principles of Representative Government. Cambridge University Press. ss. 134-149. ISBN .
- ^ Manin, Bernard (1997). The Principles of Representative Government. Cambridge University Press. ss. 79-93. ISBN .
- ^ Manin, Bernard (1997). The Principles of Representative Government. Cambridge University Press. ss. 4. ISBN .
- ^ Manin, Bernard (1997). The Principles of Representative Government. Cambridge University Press. ss. 42. ISBN .
- ^ Landemore, Hélène (2020). Open Democracy: Reinventing Popular Rule for the Twenty-First Century. Princeton University Press. s. 33. ISBN .
- ^ Landemore, Hélène (2020). "Prologue". Open Democracy: Reinventing Popular Rule for the Twenty-First Century. Princeton University Press. ss. xiv. ISBN .
- ^ Landemore, Hélène (2020). Open Democracy: Reinventing Popular Rule for the Twenty-First Century. Princeton University Press. ISBN .
- ^ Reybrouck, David Van (2016). Against Elections: The Case for Democracy. Random House UK. ISBN .
- ^ Guerrero, Alexander A. (26 Ağustos 2014). "Against Elections: The Lottocratic Alternative". Philosophy and Public Affairs. 42 (2): 135-178. doi:10.1111/papa.12029. 29 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023 – Wiley Online Library vasıtasıyla.
- ^ Gastil, John; Wright, Erik Olin (2019). Legislature by Lot: Transformative Designs for Deliberative Governance. Verso. ISBN .
Bilbiyografya
- Arrow, Kenneth J. 1963. Social Choice and Individual Values. 2nd ed. New Haven, CT: .
- Benoit, Jean-Pierre and Lewis A. Kornhauser. 1994. "Social Choice in a Representative Democracy". American Political Science Review 88.1: 185–192.
- Corrado Maria, Daclon. 2004. US Elections and War On Terrorism – Interview With Professor Massimo Teodori Analisi Difesa, n. 50
- Farquharson, Robin. 1969. A Theory of Voting. New Haven, CT: Yale University Press.
- Mueller, Dennis C. 1996. Constitutional Democracy. Oxford: Oxford University Press.
- Owen, Bernard, 2002. "Le système électoral et son effet sur la représentation parlementaire des partis: le cas européen", LGDJ;
- . 1980. Liberalism Against Populism: A Confrontation Between the Theory of Democracy and the Theory of Social Choice. Prospect Heights, IL: Waveland Press.
- Thompson, Dennis F. 2004. Just Elections: Creating a Fair Electoral Process in the U.S. Chicago: University of Chicago Press.
- Ware, Alan. 1987. Citizens, Parties and the State. Princeton: Princeton University Press.
Dış bağlantılar
Vikisöz'de Seçim ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
Wikimedia Commons'ta Seçim ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- "Election". Encyclopædia Britannica. 9 (11. bas.). 1911. ss. 169-172.
Seçim sayıları
- PARLINE database on national parliaments. Results for all parliamentary elections since 1966 28 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Psephos", archive of recent electoral data from 182 countries 25 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ElectionGuide.org — Worldwide Coverage of National-level Elections 15 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Seçim organizasyonları
- ACE Electoral Knowledge Network 20 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .— seçim ansiklopedisi ve seçim kurumları ve kuruluşlarından oluşan bir konsorsiyumdan ilgili kaynaklar.
- International Foundation for Electoral Systems 20 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- International Institute for Democracy and Electoral Assistance 17 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- European Conferences of Electoral Management Bodies (Council of Europe) 26 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- OSCE Office for Democratic Institutions and Human Rights (ODIHR) 2 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- , 2008'de kapandı
- List of Local Elected Offices in the United States 2 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Caltech/ MIT Voting Technology Project 26 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Secim bir nufusun kamu gorevini yerine getirmesi icin birey veya birden fazla birey sectigi resmi bir grup karar alma surecidir Toplu bir iradenin birden fazla aday arasinda tercihte bulunmasi Tayin etme atama isleminin ziddi Milletvekili herhangi bir meclis veya encumen uyelerinin dernek yoneticilerinin vs secimi Demokratik ulkelerde cesitli secim sistemleri degisik usullerle uygulanmaktadir Secim yasama yurutme ve yargi organlarinin uyelerinin seciminde de kullanilir Secimler temsilci demokrasinin 17 yuzyildan bu yana isledigi yaygin mekanizmasidir Secimler genellikle yasama organlarini ve yurutmeyi nadir olarak yargi sistemi icin isler Bolgesel ve yerel yonetimler secimle secilebilir Bu surec kuluplerden gonullu dernek ve sirketlere kadar bircok ozel ve ticari organizasyonda da kullanilir Temsilci demokrasilerde temsilcilerin secimi icin secimlerin kuresel olarak kullanimi demokrasinin klasik ornegi olan Atina daki uygulama ile karsitlik gosterir Antik Atina da secimler oligarsik bir kurum olarak kabul edilirken cogu siyasi makam kura yoluyla belirlenirdi Bu surec makam sahiplerinin kurayla secildigi kura yontemi veya paylastirma olarak bilinir adil secim sistemlerini olmayan yerlere getirme veya mevcut sistemlerin adil veya etkiligini artirma surecini tanimlar Secim sonuclarini ve diger istatistikleri inceleme ozellikle gelecekteki sonuclari tahmin etmeye yonelik olarak psefologidir Secim secme veya secilme gercegidir Turkiye de secim siyasi bakimdan 1876 Birinci Mesrutiyet Anayasasiyla ilk defa uygulandi Buna gore her il bir secim cevresi ve secimler gizli olacakti adli gecici bir talimatla 5 Kasim 1876 da ilk Milletvekili Genel Secimi 1877 yilinda yapilmistir Secim kanunu hazirlanincaya kadar Muvakkat Talimatla secimler olacakti Servet ilkesine gore aday olabilmek icin Turkiye de az cok bir emlak sahibi olmak gerekiyordu Istanbul ve cevresi disinda kalan yerlerin milletvekillerini o yerlerin idare meclisi uyeleri gizli oyla sectiler Istanbul ve cevresi ise 20 secim cevresine ayrildi Esraf ve erkandan birer secim kurulu kuruldu Secim cevresi halkindan 25 yasini bitiren emlak sahipleri iki vekil secti 40 kisi olan bu vekillerse Istanbul Milletvekillerini sectiler Birinci Mesrutiyetin tek secimi bu oldu kaynak belirtilmeli TarihceSecimi betimleyen Roma madeni parasiA British election campaign leaflet with an illustration of an example ballot paper 1880 Secimler antik Yunan ve antik Roma gibi tarihin eski donemlerinden itibaren kullanildi ve Orta Cag boyunca Kutsal Roma Imparatoru ve papa gibi yoneticileri secmek icin kullanildi Hindistan in Veda doneminde bir gaṇa bir kabile orgutlenmesi kralligi raja gaṇa uyeleri tarafindan secilirdi Raja her zaman Kshatriya varnasina savasci sinifi aitti ve genellikle onceki raja nin ogluydu Ancak gaṇa uyeleri secimlerde son soz sahibiydi Sangam Donemi boyunca insanlar temsilcilerini secmek icin oylarini kullanarak secim yaparlardi ve oy kutulari genellikle bir kap ip ile baglanir ve muhurlenirdi Secimden sonra oylar cikarilir ve sayilirdi Orta Cag doneminde Bengal da Pala Krali Gopala bir grup feodal sef tarafindan secilirdi Bu tur secimler bolgenin cagdas toplumlarinda oldukca yaygindi Chola Imparatorlugu doneminde yaklasik olarak MS 920 de Uthiramerur da koy komitesi uyelerini secmek icin palmiye yapraklari kullanildi Aday isimlerinin yazili oldugu yapraklar bir camur kabina konulurdu Komite uyelerini secmek icin pozisyonlarin sayisi kadar yaprak cekmesi icin genc bir erkek cocuga rica edilirdi Bu yonteme Kudavolai sistemi denirdi Tum vatandaslarin hem oy kullanma hem de kamu gorevine aday olma hakkina sahip oldugu cogunluk oyuyla halkin kamusal gorevlilere secildigi ilk kaydedilmis halk secimleri MO 754 yilinda Sparta vilayeti Ephorlar tarafindan gerceklestirildi Bu secimler Sparta Anayasasi nin yonetimi altinda yapilmistir Atina da ki demokratik secimler tum vatandaslarin kamu gorevinde bulunabilme hakkina sahip oldugu bir duzenlemeye Cleisthenes in reformlariyla 247 yil sonra MO 574 yilinda Solon un Anayasasi oncesinde getirilmedi Solon Anayasasi na gore Atinali tum vatandaslar halk meclislerinde yasa ve politika konularinda oy kullanma hakkina ve juri uyeligine sahipti ancak sadece en yuksek uc sinif vatandas secimlerde oy kullanabiliyordu Ayni sekilde en dusuk dort sinif Atinali vatandas dogum yerine zenginlik ve mulklerinin boyutuna gore belirlenen Solon un reformlariyla kamu gorevinde bulunma hakkina sahip degildi Bu nedenle Ephorlarin secimi Atina daki Solon reformlarindan yaklasik 180 yil once gerceklesti In 1946 Mannerheim resigned as president of Finland and the elected prime minister to succeed him with 159 votes Secmenlik konulari ozellikle azinlik gruplari icin secmenlik konulari secim tarihini etkilemistir Erkekler Kuzey Amerika Avrupa da ve Osmanli da egemen kulturel grup olarak genellikle secmenleri domine etti ve bircok ulkede hala bu sekilde devam etmektedir Birlesik Krallik ve Amerika Birlesik Devletleri ve Osmanli Imparatorlugu gibi ulkelerdeki ilk donem secimler genellikle toprak sahibi veya ust sinif erkekler tarafindan domine edilmistir Bununla birlikte 1920 yilina gelindiginde ise tum Bati Avrupa Turkiye ve Kuzey Amerika demokrasilerinde evrensel erkek secme hakki saglanmistir ve bircok ulke kadinlarin secme hakkini dusunmeye baslamistir Yasal olarak yetiskin erkekler icin evrensel secme hakki olmasina ragmen bazen adil secime erisimi engellemek icin siyasi engeller orulmustur DuzenlenmeSecimler cesitli siyasi kurumsal ve kurumsal ortamlarda duzenlenir Bircok ulke hukumetlerinde gorev yapmak uzere insanlari secmek icin secimler duzenler ancak diger turden organizasyonlar da secimler duzenler Ornegin bircok sirket yonetim kurulu secmek icin hissedarlar arasinda secimler duzenler ve bu secimler genellikle sirket yasasi tarafindan zorunlu kilinir Bircok yerde hukumete yapilan bir secim genellikle zaten bir siyasi parti icinde bir on secimi kazanmis kisiler arasinda bir yarisma olarak gerceklesir Sirketler ve diger organizasyonlar icindeki secimler genellikle hukumet secimlerine benzer yontemler ve kurallar kullanir Cumhuriyet donemi Turkiye de milli iradeyi durust bir sekilde yansitabilecek ve cok partili hayata yol acabilecek ilk secim kanunu 16 Subat 1950 tarihli ve 5545 sayili Milletvekilleri Secimi Kanunu dur Bu kanuna gore 14 Mayis 1950 deki secimle tek parti iktidarindan cogulcu demokrasiye gecildi 1954 ve 1957 secimleri de ayni sekilde ve cogunluk sistemine gore yapildi 1961 Anayasasi secme ve secilme hakki ve bunlarin teminat altina alinmasi icin temel ilkeleri koydu Turkiye tarihinde ilk defa secimlerin serbest esit gizli tek dereceli genel oy gizli oy acik tasnif ve dokum esasina gore yapilacagi garanti altina alinmis olundu kaynak belirtilmeli SecmenlerOy hakki Kimlerin oy kullanabilecegi meselesi secimlerde merkezi bir konudur Secmenler genellikle tum nufusu icermez ornegin bircok ulke resit yasin altindakilerin oy kullanmasini yasaklar Tum yargi alanlari oy kullanmak icin bir asgari yas gerektirir Avustralya da yerli halk olan Aborjinler oy kullanma hakkini ancak 1962 yilinda aldi ve 2010 yilinda federal hukumet 3 yil veya daha uzun sure hapis cezasi alan mahkumlarin oy kullanma haklarini kaldirdi bunlarin buyuk bir bolumu Aborjin Avustralyalilardi Suffrage genellikle ulkenin vatandaslarina aittir ancak daha fazla sinirlamalar da getirilebilir Ancak Avrupa Birligi nde rastgele bir kisi belediye secimlerinde oy kullanabilir belediyede yasayip AB vatandasi olmasi yeterlidir ikamet ettigi ulkenin vatandasligi gerekli degildir Campaigners working on posters in Milano Italy 2004 Bazi ulkelerde oy kullanmak yasalarla zorunlu tutulmaktadir Uygun secmenler oy kullanmama durumunda para cezasi gibi yaptirimlara tabi tutulabilir Bati Avustralya da ilk kez oy kullanmama sucu isleyenler icin verilen ceza 20 00 dolar para cezasidir suclu onceden oy kullanmayi reddetmisse ceza 50 00 dolara yukselir Turkiye de ise 1908 de secim kanunu cikti Buna gore iki dereceli servet ve cogunluk esasi getirildi Ilk defa siyasi partiler bu secimde mucadeleye girdi Istiklal Savasi sirasinda ilki 23 Nisan 1920 toplantisi icin 19 Mart 1920 de ikincisi ise 1923 te yapilan iki secim vardir Servet esasi kalkmis ve secmen yasi 18 e inmisti 1927 1931 1935 1939 1943 1946 1950 1954 ve 1957 genel secimleri yapildi Ilk dordu Intihab i Mebusan Kanununa goredir 5 Aralik 1934 te 2598 sayili kanunla kadinlara da secme ve secilme hakki verildi Secmen yasi 22 oldu Gunumuze oy kullanma yasi 18 olarak belirlenmistir kaynak belirtilmeli Oy veren nufus Tarihsel olarak secilebilir secmen sayisi yani secmen kitlesi ayricalikli erkek gruplari veya aristokratlar ve bir sehrin erkekleri gibi topluluklarin veya toplumlarin boyutu kadar kucuktu Kent disindaki burjuva vatandas haklarina sahip insan sayisinin artmasiyla vatandas teriminin genislemesiyle secmen kitlesi binlerin otesinde sayilara ulasti Yuz binlerce secmenden olusan secimler Roma Cumhuriyeti nin son on yilinda ortaya cikti Roma disindaki vatandaslara 90 MO Lex Julia ile oy hakki verilerek 910 000 secmenli bir secmen kitlesi olusturuldu ve 70 MO de tahmini maksimum 10 oy katilimiyla gerceklesti bu boyut olarak yalnizca Amerika Birlesik Devletleri nin ilk secimleriyle karsilastirilabilir Ayni zamanda Buyuk Britanya Kralligi 1780 yilinda yaklasik 214 000 secmeni vardi nufusun yalnizca 3 u SecilenlerTemsilci demokrasi siyasi makamlar icin aday gosterme surecini yonetmek icin bir prosedur gerektirir Bircok durumda makam icin aday gosterme organize siyasi partilerde onsecim surecleri araciligiyla gerceklesir Partisiz sistemler aday gosterme konusunda partizan sistemlerden farkli olma egilimindedir Bir tur partisiz demokrasi olan dogrudan demokraside uygun olan herhangi bir kisi aday gosterilebilir Secimler antik Atina Roma da ve papalarin ile Kutsal Roma imparatorlarinin secimlerinde kullanilsa da cagdas dunyadaki secimlerin kokenleri 17 yuzyilda Avrupa ve Kuzey Amerika da temsilci hukumetin kademeli olarak ortaya cikmasina dayanir Bazi sistemlerde hicbir aday gosterme yapilmazken secmenlerin yargi yetkisindeki kisileri belirli bir yas gereksinimi gibi bazi istisnalar disinda herhangi bir kisiyi secebilecegi soz konusudur Bu tur durumlarda secmen uyelerinin tum uygun kisileri tanimasinin veya hatta mumkun olmasinin gerekliligi yoktur ancak boyle sistemler potansiyel secilenler arasinda bazi birinci elden tanisikligin var olabilmesi icin daha buyuk cografi seviyelerde dolayli secimleri icerebilir Secim sistemleriUlusal yasama meclislerinin alt veya tek tek meclisli meclisine aday secmek icin kullanilan ana secim sistemlerini gosteren harita Ocak 2022 Cogunluk sistemi kazanan hepsini alir Nispi temsil sistemi Karma uyeli nispi temsil Yari nispi temsil karma degil Secimler duzenlenmiyor Secim sistemleri oylari siyasi bir karara donusturen ayrintili anayasal duzenlemeler ve oy verme sistemleridir Ilk adim secmenlerin oy pusulalarini atmalaridir bunlar basit tek tercihli oy pusulalari olabilecegi gibi coklu tercih veya sirali oy pusulalari gibi diger turler de kullanilabilir Ardindan oylar toplanir bunun icin cesitli oy sayma sistemleri kullanilabilir ve oy verme sistemi sonucu sayiya gore belirler Cogu sistem genellikle orantisal cogunlukcu veya karma olarak kategorilendirilebilir Orantisal sistemler arasinda en yaygin kullanilanlar parti listesi orantili temsil sistemleridir cogunlukcu sistemler arasinda ise tek adayin kazandigi ilk gecerli oyu alan tek kazananlik cok tercihli oy sistemler ve farkli cogunluk oylama yontemleri genis capta kullanilan iki tur sistemi gibi bulunur Karma sistemler ise genellikle orantisal ve cogunlukcu yontemlerin ogelerini birlestirir ve bazilari tipik olarak sonuclari oncekine daha yakin karisik uye orantili veya digerine daha yakin paralel oy kullanimi gibi sonuclar uretebilir Bircok ulkede onay oylamasi tek aktarma oy kullanimi aninda kosullu oy kullanimi veya bir Condorcet yontemi gibi sistemleri savunan secim reformu hareketleri bulunmaktadir bu yontemler daha onemli secimler hala daha geleneksel sayma yontemlerini kullanan bazi ulkelerde daha kucuk secimlerde de populerlik kazanmaktadir Aciklik ve sorumluluk genellikle demokratik bir sistemin temel taslari olarak kabul edilse de bir oy kullanma eylemi ve bir secmenin oy pusulasinin icerigi genellikle onemli bir istisna olabilir Gizli oy nispeten modern bir gelisme olmasina ragmen simdi cogu ozgur ve adil secimlerde kritik olarak kabul edilir cunku baskinligin etkinligini sinirlar KampanyaSecimler yapildiginda siyasetciler ve destekcileri kampanyalar adi verilen sureclerde secmenlerin oylari icin dogrudan yarisarak politikalari etkilemeye calisirlar Bir kampanyanin destekcileri ya resmi olarak orgutlenmis ya da gevsek bir sekilde bagli olabilir ve sikca kampanya reklamlarindan yararlanirlar Siyaset bilimcilerinin genellikle siyasi tahmin yontemleri araciligiyla secimleri ongormeye calismalari yaygindir En pahali secim kampanyasi 2012 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimine harcanan 7 milyar ABD dolari ile gerceklesti ve bunu 2014 Hindistan genel secimine harcanan 5 milyar ABD dolari izledi Secim tarihiDemokrasinin dogasi secilmis yetkililerin halka karsi sorumlu olmalari gerektigi ve gorevde devam edebilmek icin belirli araliklarla secmenlerin onayini aramalari gerektigi gercegidir Bu nedenle cogu demokratik anayasa secimlerin sabit ve duzenli araliklarla yapilmasini ongorur Amerika Birlesik Devletleri nde halka acik gorevler icin secimler genellikle cogu eyalette iki ila alti yilda bir yapilirken federal duzeyde de benzer sekilde yapilir ancak secilmis yargi pozisyonlari gibi istisnalar da daha uzun sureli olabilir Farkli bircok takvim duzenlemesi bulunmaktadir Ornegin Irlanda Cumhurbaskani her yedi yilda bir Rusya Devlet Baskani ve Finlandiya Cumhurbaskani her alti yilda bir Fransa Cumhurbaskani her bes yilda bir Amerika Birlesik Devletleri Baskani ise her dort yilda bir secilir Onceden belirlenmis veya sabit secim tarihlerinin avantaji adil ve ongorulebilir olmalaridir Ancak bu tarihler kampanyalarin uzun surmesine ve yasama organinin dagitilmasini parlamento sistemi daha sorunlu hale getirebilir cunku tarih uygun dusmeyebilir ornegin savasin patlak verdigi bir zamanda Diger ulkeler ornegin Birlesik Krallik sadece gorevde kalma suresini belirler ve yurutme yetkili oldugu zamani bu sinirlar icinde belirler Uygulamada bu durum hukumetin gorev suresinin neredeyse tamaminda iktidarda kalmasini ve genellikle kendi cikarlarina en uygun olan bir secim tarihi belirlemesini saglar bir guvensizlik oyu gibi ozel durumlar olmadikca Bu hesaplama kamuoyu yoklamalarindaki performansi ve cogunlugunun buyuklugu gibi bircok degiskene dayanir Donemsel secimler bir organin tum temsilcilerinin secildigi ancak bu secimlerin ayni anda degil belli bir sure zarfinda gerceklestigi secimlerdir Ornekler arasinda Amerika Birlesik Devletleri ndeki baskanlik onsecimleri Avrupa Parlamentosu secimleri cesitli uye devletlerdeki farkli secim yasalari nedeniyle ayni haftanin farkli gunlerinde yapilir ve lojistik nedenlerle Lubnan ve Hindistan daki genel secimler bulunur Roma Cumhuriyeti Yasama Meclislerindeki oy verme prosedurleri de klasik bir ornektir Donemsel secimlerde secmenler onceki secmenlerin tercihlerine dair bilgi sahibidir Ilk secimlerde bircok umut vadeden aday olabilirken son turlarda genellikle bir galip uzerinde uzlasma saglanir Gunumuz hizli iletisim baglaminda adaylar kaynaklari buyuk olcude ilk asamalarda guclu bir sekilde rekabet etmek icin harcayabilirler cunku bu asamalar son asamalarin tepkisini etkiler Demokratik olmayan secimlerBuenos Aires 1892 Muhalif secmenler silahli bir polis gucu tarafindan digerlerinin goremeyecegi bir yerde tutuldu Bir seferde yalnizca iki veya uc kisilik partilerin oy kullanma ofisine girmesine izin verildi Kapilari ve kapilari silahli nobetciler koruyordu Godefroy Durand Grafik 21 Mayis 1892 Zayif hukuk devletine sahip bircok ulkede secimlerin uluslararasi ozgur ve adil standartlari karsilamamasinin en yaygin nedeni mevcut hukumetin mudahalesidir Diktatorler populer gorusun aleyhinde olsa bile iktidarda kalmak icin yurutme organinin yetkilerini polis sikiyonetim sansur secim mekanizmasinin fiziksel uygulamasi vb kullanabilirler Yasama organindaki belirli bir fraksiyon uyeleri cogunlugun veya ustun cogunlugun gucunu ceza yasalarinin gecirilmesi ve secim mekanizmalarinin dahil olma kriterleri ve secim bolgelerinin tanimlanmasi gibi kullanarak secim nedeniyle gucun rakip bir fraksiyona kaymasini engelleyebilirler Sivil toplum kuruluslari da secimlere fiziksel guc sozlu tehdit veya dolandiricilik yoluyla mudahale edebilir bu da oy kullanmanin veya saymanin yanlis yapilmasina neden olabilir Secim sahtekarligini izlemek ve en aza indirmek ozgur ve adil secim gelenegine sahip ulkelerde surekli bir gorevdir Bir secimi ozgur ve adil yapmaktan alikoyan sorunlar cesitli sekillerde ortaya cikar Bilincli secmen eksikligi Halk basin ozgurlugunun eksikligi nedeniyle konularda veya adaylarda yeterince bilgi sahibi olmayabilir basinin devlet veya sirket kontrolu nedeniyle tarafsiz olmamasi veya haberlere ve siyasi medyaya erisim eksikligi nedeniyle Dusunce ozgurlugu belirli gorusleri veya devlet propagandasini desteklemek amaciyla devlet tarafindan sinirlandirilabilir Adil olmayan kurallar Secimin yapisinin belirli bir kesimi veya adayi desteklemek amaciyla degistirilebilecegi bazi yollar arasinda gerrymandering muhalefet adaylarinin secilme hakkinin engellenmesi gereksiz yuksek adaylik kisitlamalari ornegin oy pusulasi erisim kurallari ve secim basarisi icin esikleri manipule etmek yer alir Sik sik secimler duzenlemek secmenlerin yorgunluguna yol acabilir Kampanyalara mudahale Iktidarda olanlar adaylari tutuklayabilir veya suikast duzenleyebilir secim kampanyalarini bastirabilir veya kampanyayi suc olarak nitelendirebilir kampanya merkezlerini kapatabilir kampanya calisanlarini taciz edebilir veya dovebilir veya siddetle secmenleri sindirebilir Yabanci ulkelerin secimlere mudahalesi de gerceklesebilir ornegin Amerika Birlesik Devletleri 1946 ile 2000 yillari arasinda 81 secimde Rusya SSCB ise 36 secimde mudahalede bulunmustur 2018 yilinda yaniltici bilgiler kullanilarak gerceklestirilen en yogun mudahaleler Cin in Tayvan a ve Rusya nin Letonya ya yonelikti bu mudahaleleri iddialara gore Bahreyn Katar Macaristan ve Turkiye izledi Secim mekanizmasina mudahale Bu durum secmen talimatlarini sahteleyerek gizli oylama ihlali sahte oy pusulalari oy verme makinelerini manipule etmek mesru oy pusulalarini imha etmek secmen baskisi secmen kaydi sahtekarligi secmen ikametini onaylamamak sonuclarin sahtekarca tabloya gecirilmesi ve oy verme yerlerinde fiziksel guc veya sozlu tehdit kullanimini icerebilir Diger ornekler arasinda adaylarin kosmamasini saglamak yer alir bununla siyahmail rusvet tehdit veya fiziksel siddet yoluyla yapilabilir Sahte secim Sahte secim veya gostermelik secim yalnizca gosteris amaciyla duzenlenen bir secimdir yani secimde herhangi bir onemli siyasi tercih veya sonuclara gercek etkisi olmadan yapilir Sahte secimler genellikle halkin mesruiyet goruntusunu sahte bir sekilde sunma ihtiyaci duyan diktatoryal rejimlerde sikca gorulen bir durumdur Yayinlanan sonuclar genellikle neredeyse 100 secmen katilimini ve destek oranlarini genellikle en az 80 ve bircok durumda neredeyse 100 gosterir bu destek ya iktidardaki siyasi partiye veya referandum secenegine yoneliktir Diktatoryal rejimler ayrica demokratik ulkelerde elde edilebilecek sonuclari taklit eden sonuclar elde etmek icin sahte secimler duzenleyebilirler Sahte secimlerde yalnizca hukumet onayli bir adayin aday olmasina izin verilirken muhalefet adaylarina izin verilmez ya da muhalefet adaylari secimden once sahte suclamalarla veya hicbir suclama olmaksizin tutuklanir ve aday olmalari engellenir Bazi durumlarda oy pusulalari yalnizca bir evet secenegi icerebilir veya basit bir evet veya hayir sorusu durumunda guvenlik gucleri hayir secenegini tercih edenleri sikistirarak evet secenegini secmeleri konusunda tesvik edebilir Diger durumlarda oy kullananlar pasaportlarina damga alirken oy kullanmayanlar zulme ugrar Sahte secimler zaman zaman iktidardaki partiye karsi ters tepebilir ozellikle rejim kendilerinin baski veya hile olmadan kazanabilecek kadar populer olduklarina inaniyorsa Bunu en iyi ornekleyen durum 1990 Myanmar genel secimleriydi Hukumet destekli Ulusal Birlik Partisi muhalefetin Ulusal Demokrasi Ligi tarafindan ezici bir maglubiyet yasadi ve sonuclar dolayisiyla iptal edildi Nazi Almanyasi ndaki 1936 secimlerinden bir oy pusulasiNazi Almanyasi ndaki 1938 secimlerinden secmenlerden yeni Reichstag ve Anschluss u onaylamalarini isteyen bir oy pusulasi Hayir kutusu evet kutusundan onemli olcude daha kucuk hale getirildi Sahte secimlere ornekler arasinda Iran Islam Cumhuriyeti secimleri Fasist Italya daki 1929 ve 1934 secimleri Japonya daki 1942 genel secimi Nazi Almanyasi Dogu Almanya Estonya Letonya ve Litvanya nin Sovyet isgalini mesrulastirmak icin yapilan 1940 Halk Parlamentolari secimleri Portekiz deki 1928 1935 1942 1949 1951 ve 1958 secimleri Kazakistan daki 1991 ve 2019 cumhurbaskanligi secimleri Turkmenistan secimleri 1993 yilindan beri yapilan Azerbaycan secimleri Venezuela secimleri Belarus ta yapilan tum secimler Kuzey Kore deki secimler Misir secimleri Saddam Huseyin in 1995 ve 2002 cumhurbaskanligi secimleri bulunur Meksika da 1929 dan 1982 ye kadar olan tum cumhurbaskanligi secimleri sahte secimler olarak kabul edilir Bu donemde Kurumsal Devrimci Parti PRI ve onculerinin ciddi bir muhalefet olmadan ulkede fiili tek parti sistemiyle yonettigi ve bu donemdeki tum cumhurbaskanligi secimlerini oylarin 70 in uzerinde alarak kazandigi dusunulmektedir Modern Meksika tarihindeki ilk ciddi rekabetci cumhurbaskanligi secimi 1988 de oldu bu secimde ilk kez PRI adayi iki guclu muhalefet adayiyla karsi karsiya geldi ancak hukumetin sonucu manipule ettigi dusunulmektedir Ilk adil secim 1994 yilinda yapildi ancak muhalefet 2000 yilina kadar zafer kazanamadi Rejim tarafindan muhalefet bastirilmasi secmenlerin zorlamasi oy hileleri secmen sayisindan daha fazla oy alindiginin raporlanmasi acikca yalan soyleme veya bu faktorlerin bir kombinasyonu araciligiyla onceden belirlenmis bir sonuca ulasilmasi saglanir Diger bir ornekte Liberya da Charles D B King adli liderin 1927 genel secimlerinde 234 000 oy alarak kazandigi bildirildi bu cogunluk uygun secmen sayisindan on bes kat daha fazlaydi Aristokratik secimlerAkademisyenler modern liberal demokrasilerde secimlerin baskin oldugunu savunurlar ancak aslinda bu secimlerin her bir vatandasa kamu gorevini esit bir sekilde alma sansini reddeden aristokratik secim mekanizmalari oldugunu iddia ederler Bu tur gorusler Antik Yunan dan bu yana Aristoteles in zamanindan beri ifade edilmektedir Fransiz siyaset bilimci Bernard Manin e gore secimlerin esitsizlikci niteligi dort faktorden kaynaklanmaktadir adaylarin secmenler tarafindan esitsiz muamelesi secim icin gereken aday ayrimi belirginlik tarafindan saglanan bilissel avantaj ve bilgiyi yayma maliyetleri Bu dort faktor adaylarin secmenlerin kismi kalite ve sosyal belirginlik standartlarina dayali olarak degerlendirilmesine neden olur ornegin cilt rengi ve iyi gorunus gibi Bu aday havuzlarinda kendi kendini secim yonundeki onyargilara yol acar cunku secmenlerin tarafsiz standartlari ve siyasi profilini yukseltmenin getirdigi maliyetler giris engelleri vardir Sonuc olarak adaylarin secimi gercekte veya kulturel bir baglam icinde algilanan ustun niteliklere sahip ve temsil etmeleri gereken secmenlerle nesnel olarak farkli olan adaylarin secimidir Ayrica kanitlar temsilcilerin secilmesi kavraminin baslangicta demokrasiden farkli olarak dusunuldugunu gostermektedir 18 yuzyildan once Bati Avrupa da bazi toplumlar yoneticileri secmek icin kura cekmeyi bir yontem olarak kullanmistir bu yontem o donemdeki demokrasi anlayisina uygun olarak siradan vatandaslarin gucu kullanmasini saglamistir Ancak mesru bir hukumetin neyin icerdigi fikri 18 yuzyilda degismeye basladi ozellikle aydinlanmanin yukselmesiyle birlikte Bu noktadan itibaren yoneticileri secmek icin bir mekanizma olarak kura cekme ilgi gormemeye basladi Ote yandan secimler kitlelerin tekrarlayan sekilde populer onaylarini ifade etmenin bir yolu olarak gorulmeye baslandi bu da secim surecinin gunumuze kadar zaferini getirdi Bu tur secimleri acik ve esitlikci olarak algilama yanilsamasi icsel olarak boyle olmadiklarinda cagdas yonetimdeki sorunlarin kok nedeni olabilir Bu gorusu destekleyenler modern secim sisteminin asla siradan vatandaslara guc kullanma firsati vermek icin tasarlanmadigini sadece yonetenlere onay verme hakkini onceliklendirdigini savunur Bu nedenle modern secim sistemleri tarafindan secilen temsilcilerin cok kopuk tepkisiz ve elit hizmeti saglama odakli oldugunu ileri surerler Bu sorunla basa cikmak icin cesitli bilim insanlari demokrasinin alternatif modellerini onermistir bunlarin bircogu sortition temelli secim mekanizmalarina donusu icermektedir Hangi olcude sortition un hukumdar seciminde baskin bir yontem olmasi gerektigi veya secim temsili ile hibrit bir sekilde kullanilmasi gerektigi hala tartisma konusudur Kaynakca a b Manin Bernard 1997 The Principles of Representative Government Cambridge University Press ss 1 7 ISBN 9780511659935 a b c Election political science 9 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Britannica Retrieved 18 August 2009 Eric W Robinson 1997 The First Democracies Early Popular Government Outside Athens Franz Steiner Verlag ss 22 23 ISBN 978 3 515 06951 9 Agananooru Chennai Saiva Siddantha Noor pathippu Kazhagam 1968 ss 183 186 Nitish K Sengupta 1 Ocak 2011 The Imperial Palas Land of Two Rivers A History of Bengal from the Mahabharata to Mujib Penguin Books India ss 39 49 ISBN 978 0 14 341678 4 Biplab Dasgupta 1 Ocak 2005 European Trade and Colonial Conquest Anthem Press ss 341 ISBN 978 1 84331 029 7 16 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2023 VK Agnihotri Ed 2010 Indian History 26 bas Allied ss B 62 B 65 ISBN 978 81 8424 568 4 Tamil Nadu State Election Commission India 29 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2011 10 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Herodotus The Histories Project Gutenberg 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2023 7 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi 26 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Aristotle The Constitution of Athens Project Gutenberg 7 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2023 15 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Cai J Garner J L Walkling R A 2009 Electing Directors Journal of Finance 64 5 2387 2419 doi 10 1111 j 1540 6261 2009 01504 x Sandri Giulia Seddone Antonella 11 Eylul 2015 Party Primaries in Comparative Perspective Routledge s 1 ISBN 9781472450388 Glazer Amihai Glazer Debra G Grofman Bernard 1984 Cumulative Voting in Corporate Elections Introducing Strategy into the Equation South Carolina Law Review 35 2 295 311 www elections wa gov au 8 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2018 Vishnia 2012 p 125 The National Archives 22 Temmuz 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Haziran 2020 Reuven Hazan Candidate Selection in Lawrence LeDuc Richard Niemi and Pippa Norris eds Comparing Democracies 2 Sage Publications London 2002 NDTV com 10 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Subat 2016 Public Sphere Project 2008 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2015 PDF 14 Mayis 2019 5 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2020 Levin Dov H June 2016 When the Great Power Gets a Vote The Effects of Great Power Electoral Interventions on Election Results 60 2 189 202 doi 10 1093 isq sqv016 2018 2019 San Mateo County Civil Grand Jury 24 Temmuz 2019 PDF Superior Court of California 20 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2019 Gardner Amy 21 Subat 2019 N C board declares a new election in contested House race after the GOP candidate admitted he was mistaken in his testimony The Washington Post 25 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2019 Zetter Kim 26 Eylul 2018 The Crisis of Election Security ISSN 0362 4331 2112081778 1 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2019 USLegal Inc 11 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Temmuz 2018 The Independent 10 Mart 2014 6 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Jamjoom Mohammed 21 Subat 2012 CNN 21 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Sanchez Raf Samaan Magdy 29 Ocak 2018 Egyptian opposition calls for boycott of elections after challengers are arrested and attacked The Telegraph 11 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi The Independent 22 Subat 2018 22 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Russia Justice in The Baltic Time 19 Agustos 1940 ISSN 0040 781X 29 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2018 The Atlantic 6 Mart 2014 19 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Burma 20 Years After 1990 Elections Democracy Still Denied Human Rights Watch 26 Mayis 2010 26 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2018 Radio Farda Ingilizce 20 Subat 2020 21 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2023 Human Rights Watch Ingilizce 17 Aralik 2021 18 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2023 Emily Rauhala 10 Mart 2014 Inside North Korea s sham election Time 4 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2015 23 Subat 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Ferejohn John Rosenbluth Frances 2010 10 Shapiro Ian Stokes Susan C Wood Elisabeth Jean Kirshner Alexander S Ed Political Representation Cambridge University Press ISBN 9780511813146 Manin Bernard 1997 The Principles of Representative Government Cambridge University Press ss 134 149 ISBN 9780511659935 Manin Bernard 1997 The Principles of Representative Government Cambridge University Press ss 79 93 ISBN 9780511659935 Manin Bernard 1997 The Principles of Representative Government Cambridge University Press ss 4 ISBN 9780511659935 Manin Bernard 1997 The Principles of Representative Government Cambridge University Press ss 42 ISBN 9780511659935 Landemore Helene 2020 Open Democracy Reinventing Popular Rule for the Twenty First Century Princeton University Press s 33 ISBN 978 0691181998 Landemore Helene 2020 Prologue Open Democracy Reinventing Popular Rule for the Twenty First Century Princeton University Press ss xiv ISBN 978 0691181998 Landemore Helene 2020 Open Democracy Reinventing Popular Rule for the Twenty First Century Princeton University Press ISBN 978 0691181998 Reybrouck David Van 2016 Against Elections The Case for Democracy Random House UK ISBN 978 1847924223 Guerrero Alexander A 26 Agustos 2014 Against Elections The Lottocratic Alternative Philosophy and Public Affairs 42 2 135 178 doi 10 1111 papa 12029 29 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2023 Wiley Online Library vasitasiyla Gastil John Wright Erik Olin 2019 Legislature by Lot Transformative Designs for Deliberative Governance Verso ISBN 9781788736084 BilbiyografyaArrow Kenneth J 1963 Social Choice and Individual Values 2nd ed New Haven CT Benoit Jean Pierre and Lewis A Kornhauser 1994 Social Choice in a Representative Democracy American Political Science Review 88 1 185 192 Corrado Maria Daclon 2004 US Elections and War On Terrorism Interview With Professor Massimo Teodori Analisi Difesa n 50 Farquharson Robin 1969 A Theory of Voting New Haven CT Yale University Press Mueller Dennis C 1996 Constitutional Democracy Oxford Oxford University Press Owen Bernard 2002 Le systeme electoral et son effet sur la representation parlementaire des partis le cas europeen LGDJ 1980 Liberalism Against Populism A Confrontation Between the Theory of Democracy and the Theory of Social Choice Prospect Heights IL Waveland Press Thompson Dennis F 2004 Just Elections Creating a Fair Electoral Process in the U S Chicago University of Chicago Press 978 0226797649 Ware Alan 1987 Citizens Parties and the State Princeton Princeton University Press Dis baglantilarVikisoz de Secim ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Wikimedia Commons ta Secim ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Election Encyclopaedia Britannica 9 11 bas 1911 ss 169 172 Secim sayilari PARLINE database on national parliaments Results for all parliamentary elections since 1966 28 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Psephos archive of recent electoral data from 182 countries 25 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ElectionGuide org Worldwide Coverage of National level Elections 15 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Secim organizasyonlari ACE Electoral Knowledge Network 20 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde secim ansiklopedisi ve secim kurumlari ve kuruluslarindan olusan bir konsorsiyumdan ilgili kaynaklar International Foundation for Electoral Systems 20 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde International Institute for Democracy and Electoral Assistance 17 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde European Conferences of Electoral Management Bodies Council of Europe 26 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde OSCE Office for Democratic Institutions and Human Rights ODIHR 2 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2008 de kapandi List of Local Elected Offices in the United States 2 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Caltech MIT Voting Technology Project 26 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde