Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tlingitler (Tlingitçe Lingít, Łingít ; İngilizce: Tlingit, Tlinkit, Rusça тлинкиты tlinkitı, тлингиты tlingitı, колоши koloşi), Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin güneydoğusunda Alexander Takımadaları'nda ve Kanada'nın Britanya Kolumbiyası eyaletinin kuzeybatısı ile Yukon eyaletinin güneyinde karmaşık avcı ve toplayıcı kültür geliştiren, Pasifik Kuzeybatısı Kızılderilileri (Kıyı Tlingitleri) ya da Subarktik Kızılderilileri (İç Tlingitleri) kültür grubundan, anasoylu, önceleri animist ya da şamanist iken sonradan Hristiyan olan, Na-Dene halkları dil gubundan Kızılderili halkı. En yakın akrabaları dilce Na-Dene dillerini oluşturan Eyaklar ile Atabasklardır. Alaska Yerli Dil Merkezine göre toplam sayıları 11.000 kişidir ve Alaska'daki 10.000 kişilik nüfustan 300 kadarı, Kanada'daki 1.000 kişilik nüfustan ise 75 tanesi anadillerini konuşabiliyor. Tlingitlerle Avrupalıların ilk karşılaşması Rus İmparatorluğuna bağlı Rus Alaskası (1733 – 1867) döneminde 1741 yılında Ruslarla olmuştur. Totem direği ile sanatıyla öne çıkarlar.
 bataniyeye satılan kabilesinin (Tʼaaḵu Ḵwáan) resisi , Juneau, Alaska, yaklaşık 1913 | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Alaska | 10.000 |
 Kanada | 1.000 |
| Diller | |
| Din | |
Tlingitler kültürel açıdan 2 ana gruba ayrılır ve her biri ayrı halklar olarak da addedilir:
- Kıyı Tlingitleri ya da Deniz Tlingitleri veya Asıl Tlingitler (Tlingitçe Lingít ya da Eilʼká Ḵwáan < éilʼká ḵwáan «deniz sakinleri / saltwater people», İngilizce Coastal Tlingit, Maritime Tlingit, Tlingit proper) Pasifik Kuzeybatısı Kızılderilileri kültür grubundandır ve tipik yağmur ormanı geçimi sürdürürler. Çoğunlukla Alaska'da yaşarlar ve komşularını etlilemişlerdir. Geleneksel olarak 3 alt gruba ayrılırlar: Gulf Coast, Northern, Southern Coastal Tlingit. Kıyı Tlingitleri kültürel açıdan komşu halkları da etkilemiştir: Tlingitleşmiş Eyaklar (Tlingitized Eyak) ile Tlingitleşmiş Güney Tuçonları (Tlingitized Southern Tutchone).
- İç Tlingitleri ya da Kara Tlingitleri (Tlingitçe Łingít ya da Daḵká Ḵwáan < daaḵ-ká ḵwáan «iç sakinleri / inland-people», İngilizce Inland Tlingit, Interior Tlingit) Subarktik Kızılderilileri kültür grubundandır ve Atabasklar gibi tayga geçimi sürdürürler. Kanada'da yaşarlar ve komşularından etkilenmişlerdir.
Köken bilimi
Tlingit, Tlinkit adı kendilerine verdikleri Lingít, (Tetlin lehçesinde: Łingít) adına dayanır ve «people of the tides» anlamındadır. Sibirya'daki Türk halklarından olan Telengitlerin adına benzese de her ikisini birbirine karıştırmamak gerekir.
Koloş < Kolosh adı Rusların verdiği Колоши (Koloşi) adından gelir ve bu da Supikçe kulut'ruaq («labret») sözüne dayanır. Tlingitlere Supikler Swaciit derler. Koloş adı Almancada Koulischen biçiminde 1796 tarihli haritada geçer.
Kabileleri
Tlingit kabileleri (Ḵwáan):
| Ḵwáan | IPA | İngilizce çevirisi | Yerleşimleri | İngilizcedeki eski adları |
|---|---|---|---|---|
| G̱alyáx̱ Ḵwáan | qaɬjáχ qʰʷáːn | Salmon Stream Tribe | Yakataga-Controller Bay area | Kaliakh |
| Xunaa Ḵwáan (a.k.a. Ḵáawu) | xunaː qʰʷáːn | Tribe or People from the Direction of the North Wind | ||
| S'awdáan Ḵwáan | sʼawdáːn qʰʷáːn | Dungeness Crab Town Tribe | Sumdum | Sumdum |
| Tʼaḵjik.aan Ḵwáan | tʼaqtʃikʔaːn qʰʷáːn | Coast Town Tribe | northern | Tuxekan |
| Laax̱aayík Ḵwáan | ɬaːχaːjík qʰʷáːn | Inside the Glacier People | Yakutat | |
| Tʼaaḵu Ḵwáan | tʼaːqʰu qʰʷáːn | Geese Flood Upriver Tribe | Taku Tlingit, | |
| Xutsnoowú (a.k.a. Xudzidaa) Ḵwáan | xutsnuːwú qʰʷáːn | Brown Bear Fort a.k.a. Burnt Wood Tribe | , Hoochenoo, Kootznahoo | |
| Hinyaa Ḵwáan | hinjaː qʰʷáːn | Tribe From Across The Water | Henya | |
| G̱unaax̱oo Ḵwáan | qunaːχuː qʰʷáːn | Among The Athabascans Tribe | Dry Bay | , Dry Bay people |
| Deisleen Ḵwáan | tesɬiːn qʰʷáːn | Big Sinew Tribe | , , Inland Tlinkit | |
| Shee Tʼiká (a.k.a. Sheetʼká) Ḵwáan | ʃiː tʼikʰá qʰʷáːn | Outside Edge of a Branch Tribe | Sitka | Sitka, Shee Atika |
| Shtaxʼhéen Ḵwáan | ʃtaxʼhíːn qʰʷáːn | Bitter Water Tribe | Wrangell | , Stikine Tlingit |
| Jilḵáat Ḵwáan | tʃiɬqʰáːt qʰʷáːn | Chilkat Tribe | ||
| Áa Tlein Ḵwáan | ʔáː tɬʰeːn qʰʷáːn | Big Lake Tribe | , Inland Tlinkit | |
| Ḵéex̱ʼ Kwáan | qʰíːχʼ qʰʷáːn | The Opening of the Day (Dawn) Tribe a.k.a. The Town That Never Sleeps | ||
| Taantʼa Ḵwáan | tʰaːntʼa qʰʷáːn | Sea Lion Tribe | (önce) & Ketchikan (şimdi) | |
| Jilḵoot Ḵwáan | tʃiɬqʰuːt qʰʷáːn | Chilkoot Tribe | ||
| Áakʼw Ḵwáan | ʔáːkʼʷ qʰʷáːn | Small Lake Tribe | ||
| Kooyu Ḵwáan | kʰuːju qʰʷáːn | Stomach Tribe | ||
| Saanyaa Ḵwáan | saːnjaː qʰʷáːn | Southward Tribe | (önce) & (şimdi) | , owns Saxman Corporation, which owns Cape Fox Corporation |
Dil ve Eğitim
Hem Kıyı Tlingitleri (Büyük Kuzey Tlingitçesi, Uzak Kuzey Tlingitçesi ve Güney Tlingitçesi) hem de İç Tlingitleri (İç Tlingitçesi) aynı dilin farklı lehçelerini konuşurlar. 2012 rakamlarına göre Tlingitçeyi akıcı biçimde konuşanların sayısı 200 kişidir ve bu sayıya yarım bilenler ya da sonradan öğrenen dilciler dahil değildir.
Şirketleşme
Rus Amerikası döneminde ABD'nin Ruslarla birlikte idare ettiği Alaska'yı 1867 yılında Rus İmparatorluğundan satın almasından bu yana 100 yıldır çözülemeyen yerlilerinin (Alaska Eskimoları ve Alaska Kızılderililerinin) toprak taleplerini çözmek üzere ABD Kongresinde 18 Aralık 1971 tarihinde başkan Richard Nixon tarafından imzalanarak yürülüğe giren ve ABD tarihinin en büyük toprak talebini karşılayan yasa olan Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) gereği kurulan Alaska Yerli Bölge Şirketlerinden hükûmetinin ortak işletmesindeki Sealaska Corporation yerli bölge şirketi Haydalar ile Tlingitlere ait olup buna bağlı 12 köy şirketinden 2 tanesi (Haida Corporation ile Kavilco Inc.) hariç hepsi Tlingitlerindir. Köy şirketleri topraklarının yüzey hakkına sahiptir, fakat bölge şirketleri hem köy şirketlerinin hakkına hem de toprakların yeraltı hakkına sahiptir.
| Yerli Köy Şirketi | Yerleşim | Yerli Bölge Şirketi |
|---|---|---|
| Cape Fox Corporation | Sealaska Corporation | |
| Ganawas Corporation | Sealaska Corporation | |
| Huna Totem Corporation | Sealaska Corporation | |
| Kake Tribal Corporation | Sealaska Corporation | |
| Klawaock Heenya Corporation | Sealaska Corporation | |
| Klukwan, Inc. | Sealaska Corporation | |
| Kootznoowoo Inc. | Sealaska Corporation | |
| Shaan-Seet Inc. | Sealaska Corporation | |
| Shee Atiká, Inc. | Sitka | Sealaska Corporation |
| Yak-tat Kwaan Inc. | Yakutat | Sealaska Corporation |
Sanat
Hem Alaska yerli sanatı hem de içerisinde ela alınan Tlingitlerde sanat çalışmaları daha çok fonksiyoneldir. Deriden giyim kuşam ürünleri ile ağaçtan oyma kano ve özellikle de totem direği en çok tanınan ve örnekleri dünyanın değişik müzelerinde görülen sanat eserleridir. Geleneksel yontma aracı olarak denizkabuğu, taş ve kemikten yapılan bıçak, yontu malzemesi olarak da yabani koyun ve keçi kemikleri de kullanılsa da daha çok ağaç tercih edilir. Kano ve totemlerde kullanılan ağaç olarak yöredeki mazı (Thuja) türleri olan Batı mazısı ve boylu mazı tercih edilir. Ahşaba yemek tadını geçirmediği için kap kacak daha çok kızılağaçtan yapılır. Geleneksel Tlingit kültürü sözlü tarihe dayandığından totemler genellikle bir hikâye anlatımını tasvir eder. Bir Tlingit kabilesi (ḵwáan) olan (Jilḵáat Ḵwáan) tarafından geliştirilen ve sonra da diğer Tlingitlere ve Hayda ile Çimşiyanlara da geçen adı verilen dokuma örnekleri Alaska yerli sanatının en çok tanınan örneklerindendir.
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
- ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;refAnlcpopisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Pritzker, 210
- ^ James A. Crippen (2010), Lingít Yoo X̱ʼatángi / A Grammar of the Tlingit Language 2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Map of B.C. First Nations". 29 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ "Lingít Yoo X'atángi: The Tlingit Language." 7 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Sealaska Heritage Institute. (retrieved 3 December 2009)
- ^ Pritzker, 208
- ^ Shelikhov, Gregorii Ivanovich and Richard A. Pierce. A Voyage to America 1783–1786. Kingston: Limestone Press, 1981.
- ^ James A. Crippen (2012), Tlingitology Seminar Lecture Notes, 1–11 May 7 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 29 June 2012 (Situation: circa 200 fluent speakers (excluding semi-speakers, learners, etc.))
- ^ "Tommy Joseph." 15 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Alaska Native Artists. (retrieved 27 December 2009
- ^ . 6 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2008.
- ^ Corser, H.P. Totem Lore of the Alaska Indians.
Kaynakça
- de Laguna, Fredericæ. "Tlingit." Suttles, Wayne, ed. , Vol. 7: Northwest Coast. Washington, D.C.: Smithsonian Institution, 1990: 203-28. .
- Boyd, Robert Thomas. The Coming of the Spirit of Pestilence: Introduced Infectious Diseases and Population Decline among Northwest Coast Indians, 1774-1874. 13 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Seattle: University of Washington Press, 1999. .
- Pritzker, Barry M. A Native American Encyclopedia: History, Culture, and Peoples. Oxford: Oxford University Press, 2000: 286-7. .
- Kan, Sergei. "Shamanism and Christianity: Modern-Day Tlingit Elders Look at the Past." 4 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Klass, Morton and Maxine Wiesgrau, eds. Across The Boundaries Of Belief: Contemporary Issues In The Anthropology Of Religion. Boulder, CO: Westview Press, 1999. .
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tlingitler Tlingitce Lingit Lingit Ingilizce Tlingit Tlinkit Rusca tlinkity tlinkiti tlingity tlingiti koloshi kolosi Amerika Birlesik Devletlerine bagli Alaska eyaletinin guneydogusunda Alexander Takimadalari nda ve Kanada nin Britanya Kolumbiyasi eyaletinin kuzeybatisi ile Yukon eyaletinin guneyinde karmasik avci ve toplayici kultur gelistiren Pasifik Kuzeybatisi Kizilderilileri Kiyi Tlingitleri ya da Subarktik Kizilderilileri Ic Tlingitleri kultur grubundan anasoylu onceleri animist ya da samanist iken sonradan Hristiyan olan Na Dene halklari dil gubundan Kizilderili halki En yakin akrabalari dilce Na Dene dillerini olusturan Eyaklar ile Atabasklardir Alaska Yerli Dil Merkezine gore toplam sayilari 11 000 kisidir ve Alaska daki 10 000 kisilik nufustan 300 kadari Kanada daki 1 000 kisilik nufustan ise 75 tanesi anadillerini konusabiliyor Tlingitlerle Avrupalilarin ilk karsilasmasi Rus Imparatorluguna bagli Rus Alaskasi 1733 1867 doneminde 1741 yilinda Ruslarla olmustur Totem diregi ile sanatiyla one cikarlar Tlingitler Lingit Lingit bataniyeye satilan kabilesinin Tʼaaḵu Ḵwaan resisi Juneau Alaska yaklasik 1913Onemli nufusa sahip bolgelerAlaska10 000Kanada1 000DillerTlingitce IngilizceDinHristiyanlik Rus Ortodoks Kilisesi Animizm Samanizm Tlingitler kulturel acidan 2 ana gruba ayrilir ve her biri ayri halklar olarak da addedilir Kiyi Tlingitleri ya da Deniz Tlingitleri veya Asil Tlingitler Tlingitce Lingit ya da Eilʼka Ḵwaan lt eilʼka ḵwaan deniz sakinleri saltwater people Ingilizce Coastal Tlingit Maritime Tlingit Tlingit proper Pasifik Kuzeybatisi Kizilderilileri kultur grubundandir ve tipik yagmur ormani gecimi surdururler Cogunlukla Alaska da yasarlar ve komsularini etlilemislerdir Geleneksel olarak 3 alt gruba ayrilirlar Gulf Coast Northern Southern Coastal Tlingit Kiyi Tlingitleri kulturel acidan komsu halklari da etkilemistir Tlingitlesmis Eyaklar Tlingitized Eyak ile Tlingitlesmis Guney Tuconlari Tlingitized Southern Tutchone Ic Tlingitleri ya da Kara Tlingitleri Tlingitce Lingit ya da Daḵka Ḵwaan lt daaḵ ka ḵwaan ic sakinleri inland people Ingilizce Inland Tlingit Interior Tlingit Subarktik Kizilderilileri kultur grubundandir ve Atabasklar gibi tayga gecimi surdururler Kanada da yasarlar ve komsularindan etkilenmislerdir Koken bilimiTlingit Tlinkit adi kendilerine verdikleri Lingit Tetlin lehcesinde Lingit adina dayanir ve people of the tides anlamindadir Sibirya daki Turk halklarindan olan Telengitlerin adina benzese de her ikisini birbirine karistirmamak gerekir Kolos lt Kolosh adi Ruslarin verdigi Koloshi Kolosi adindan gelir ve bu da Supikce kulut ruaq labret sozune dayanir Tlingitlere Supikler Swaciit derler Kolos adi Almancada Koulischen biciminde 1796 tarihli haritada gecer KabileleriTlingit kabileleri Ḵwaan Ḵwaan IPA Ingilizce cevirisi Yerlesimleri Ingilizcedeki eski adlariG alyax Ḵwaan qaɬjax qʰʷaːn Salmon Stream Tribe Yakataga Controller Bay area KaliakhXunaa Ḵwaan a k a Ḵaawu xunaː qʰʷaːn Tribe or People from the Direction of the North WindS awdaan Ḵwaan sʼawdaːn qʰʷaːn Dungeness Crab Town Tribe Sumdum SumdumTʼaḵjik aan Ḵwaan tʼaqtʃikʔaːn qʰʷaːn Coast Town Tribe northern TuxekanLaax aayik Ḵwaan ɬaːxaːjik qʰʷaːn Inside the Glacier People YakutatTʼaaḵu Ḵwaan tʼaːqʰu qʰʷaːn Geese Flood Upriver Tribe Taku Tlingit Xutsnoowu a k a Xudzidaa Ḵwaan xutsnuːwu qʰʷaːn Brown Bear Fort a k a Burnt Wood Tribe Hoochenoo KootznahooHinyaa Ḵwaan hinjaː qʰʷaːn Tribe From Across The Water HenyaG unaax oo Ḵwaan qunaːxuː qʰʷaːn Among The Athabascans Tribe Dry Bay Dry Bay peopleDeisleen Ḵwaan tesɬiːn qʰʷaːn Big Sinew Tribe Inland TlinkitShee Tʼika a k a Sheetʼka Ḵwaan ʃiː tʼikʰa qʰʷaːn Outside Edge of a Branch Tribe Sitka Sitka Shee AtikaShtaxʼheen Ḵwaan ʃtaxʼhiːn qʰʷaːn Bitter Water Tribe Wrangell Stikine TlingitJilḵaat Ḵwaan tʃiɬqʰaːt qʰʷaːn Chilkat TribeAa Tlein Ḵwaan ʔaː tɬʰeːn qʰʷaːn Big Lake Tribe Inland TlinkitḴeex ʼ Kwaan qʰiːxʼ qʰʷaːn The Opening of the Day Dawn Tribe a k a The Town That Never SleepsTaantʼa Ḵwaan tʰaːntʼa qʰʷaːn Sea Lion Tribe once amp Ketchikan simdi Jilḵoot Ḵwaan tʃiɬqʰuːt qʰʷaːn Chilkoot TribeAakʼw Ḵwaan ʔaːkʼʷ qʰʷaːn Small Lake TribeKooyu Ḵwaan kʰuːju qʰʷaːn Stomach TribeSaanyaa Ḵwaan saːnjaː qʰʷaːn Southward Tribe once amp simdi owns Saxman Corporation which owns Cape Fox CorporationDil ve EgitimHem Kiyi Tlingitleri Buyuk Kuzey Tlingitcesi Uzak Kuzey Tlingitcesi ve Guney Tlingitcesi hem de Ic Tlingitleri Ic Tlingitcesi ayni dilin farkli lehcelerini konusurlar 2012 rakamlarina gore Tlingitceyi akici bicimde konusanlarin sayisi 200 kisidir ve bu sayiya yarim bilenler ya da sonradan ogrenen dilciler dahil degildir SirketlesmeRus Amerikasi doneminde ABD nin Ruslarla birlikte idare ettigi Alaska yi 1867 yilinda Rus Imparatorlugundan satin almasindan bu yana 100 yildir cozulemeyen yerlilerinin Alaska Eskimolari ve Alaska Kizilderililerinin toprak taleplerini cozmek uzere ABD Kongresinde 18 Aralik 1971 tarihinde baskan Richard Nixon tarafindan imzalanarak yuruluge giren ve ABD tarihinin en buyuk toprak talebini karsilayan yasa olan Alaska Yerli Talepleri Cozumleme Yasasi ANCSA geregi kurulan Alaska Yerli Bolge Sirketlerinden hukumetinin ortak isletmesindeki Sealaska Corporation yerli bolge sirketi Haydalar ile Tlingitlere ait olup buna bagli 12 koy sirketinden 2 tanesi Haida Corporation ile Kavilco Inc haric hepsi Tlingitlerindir Koy sirketleri topraklarinin yuzey hakkina sahiptir fakat bolge sirketleri hem koy sirketlerinin hakkina hem de topraklarin yeralti hakkina sahiptir Yerli Koy Sirketi Yerlesim Yerli Bolge SirketiCape Fox Corporation Sealaska CorporationGanawas Corporation Sealaska CorporationHuna Totem Corporation Sealaska CorporationKake Tribal Corporation Sealaska CorporationKlawaock Heenya Corporation Sealaska CorporationKlukwan Inc Sealaska CorporationKootznoowoo Inc Sealaska CorporationShaan Seet Inc Sealaska CorporationShee Atika Inc Sitka Sealaska CorporationYak tat Kwaan Inc Yakutat Sealaska CorporationSanatTlingit ahsap oyma sanatcisi ve heykeltiras Tommy Joseph Sitka Alaska Hem Alaska yerli sanati hem de icerisinde ela alinan Tlingitlerde sanat calismalari daha cok fonksiyoneldir Deriden giyim kusam urunleri ile agactan oyma kano ve ozellikle de totem diregi en cok taninan ve ornekleri dunyanin degisik muzelerinde gorulen sanat eserleridir Geleneksel yontma araci olarak denizkabugu tas ve kemikten yapilan bicak yontu malzemesi olarak da yabani koyun ve keci kemikleri de kullanilsa da daha cok agac tercih edilir Kano ve totemlerde kullanilan agac olarak yoredeki mazi Thuja turleri olan Bati mazisi ve boylu mazi tercih edilir Ahsaba yemek tadini gecirmedigi icin kap kacak daha cok kizilagactan yapilir Geleneksel Tlingit kulturu sozlu tarihe dayandigindan totemler genellikle bir hikaye anlatimini tasvir eder Bir Tlingit kabilesi ḵwaan olan Jilḵaat Ḵwaan tarafindan gelistirilen ve sonra da diger Tlingitlere ve Hayda ile Cimsiyanlara da gecen adi verilen dokuma ornekleri Alaska yerli sanatinin en cok taninan orneklerindendir Ayrica bakinizAmerika nin Ruslar tarafindan somurgelestirilmesi Henrik Johan HolmbergDipnotlar a b c Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi refAnlcpop isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Pritzker 210 James A Crippen 2010 Lingit Yoo X ʼatangi A Grammar of the Tlingit Language 2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Map of B C First Nations 29 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Aralik 2012 Lingit Yoo X atangi The Tlingit Language 7 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sealaska Heritage Institute retrieved 3 December 2009 Pritzker 208 Shelikhov Gregorii Ivanovich and Richard A Pierce A Voyage to America 1783 1786 Kingston Limestone Press 1981 James A Crippen 2012 Tlingitology Seminar Lecture Notes 1 11 May 7 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde 29 June 2012 Situation circa 200 fluent speakers excluding semi speakers learners etc Tommy Joseph 15 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Alaska Native Artists retrieved 27 December 2009 6 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2008 Corser H P Totem Lore of the Alaska Indians Kaynakcade Laguna Fredericae Tlingit Suttles Wayne ed Vol 7 Northwest Coast Washington D C Smithsonian Institution 1990 203 28 ISBN 0 87474 187 4 Boyd Robert Thomas The Coming of the Spirit of Pestilence Introduced Infectious Diseases and Population Decline among Northwest Coast Indians 1774 1874 13 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Seattle University of Washington Press 1999 ISBN 978 0 295 97837 6 Pritzker Barry M A Native American Encyclopedia History Culture and Peoples Oxford Oxford University Press 2000 286 7 ISBN 978 0 19 513877 1 Kan Sergei Shamanism and Christianity Modern Day Tlingit Elders Look at the Past 4 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Klass Morton and Maxine Wiesgrau eds Across The Boundaries Of Belief Contemporary Issues In The Anthropology Of Religion Boulder CO Westview Press 1999 ISBN 978 0 8133 2695 5 Dis baglantilar