Türkiye'de turizm, ülke ekonomisi için önemli bir sektördür. Turizm gelirlerinin ihracata oranı %16,7'dir. Ülkedeki turizm faaliyetleri Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın sorumluluk alanındadır. Türkiye'de ülkenin tarihini ve kültürünü yansıtan pek çok turistik yer mevcut olup ayrıca Akdeniz ve Ege Denizi'nin kıyısında turistik aktiviteler yapılmaktadır. Son yıllarda ülke, sağlık turizminde popüler hâle gelmiştir.
Türkiye'nin en büyük şehri olan İstanbul, Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti olması dolayısıyla da antik döneme sahip birçok yapıyı barındırmaktadır. Sultan Ahmet Camii, Ayasofya ve Topkapı Sarayı bunlardan birkaçıdır. Diğer önemli turizm alanları; Roma İmparatorluğu döneminden kalan Efes, Troya, Bergama, Side, Meryem Ana Evi'nin yanı sıra Kapadokya, Nemrut ve Pamukkale bölgeleridir.
Plaj bölgeleri, genellikle Türkiye'nin çeşitli şehirlerinde yaşayan insanlar ve Batı Avrupa'dan gelen turistler için önemli bir turizm alanıdır. En önemli plajlar, Ege kıyılarından başlar ve Akdeniz'de Antalya yakınlarında son bulur. Bodrum, Çeşme, Fethiye, Marmaris, Kuşadası, Alanya önemli tatil yöreleridir.
Tarihçe
Anadolu toprakları ilk çağlardan itibaren gezginlerin önemli rotalarındandır. İlk ve Orta Çağ'da dini mekanlar ve termal kaynaklar ile ilgi çekmiştir. Selçuklular döneminde ticaret yolcuları Anadolu'da seyahatleri canlı tutmuştur. Osmanlılarda bu toprakların gerçek manada ilk turizm hareketi gerçekleşmiştir. 1863 yılında açılan Sergi-i Osmani etkinliğine Avrupa'dan özellikle Avusturya'dan turistler gelmiştir. Aynı yıllarda İstanbul'dan da yurt dışına turistler gitmeye başlamıştır.
1870 yılında Şark demiryolları İstanbul'u Paris'e bağlaması ile İlk otel (Pera Palas) açılmıştır (1890). Cumhuriyetin ilanından sonra daha sonra adı Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu olacak olan Seyyahın Cemiyeti kuruldu. 1957 yılından sonra turizm bakanlık seviyesinde yürütülmüştür.
Türkiye'ye gelen turist sayısı; 1950 yılında 30 bin, 1965'te 500 bin, 1985'te 2 milyon, 1990'da 5 milyon, 1997'de 10 milyon olmuştur.
24 Kasım 2015'te, Türkiye'nin sınırı ihlal ettiği gerekçesi ile bir Rus Su-24 savaş uçağını düşürmesinin ardından Rusya, Türkiye ile ilişkilerini askerî ve ekonomik olarak asgari seviyeye indirdi. Bu kapsamda Rusya’daki tur şirketlerinin Türkiye turu satmasını yasakladı. 2016'nın ilk beş ayında Antalya’ya gelen Rus turist sayısında bir önceki yıla oranla %96, Alman turist sayısında %30, Hollandalı turist sayısında ise %33 düşüş oldu. Ege ve Akdeniz sahillerinde 1.300 civarında otelin satılığa çıkarıldığı tahmin edilmektedir.Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, "bölgesel şartlar" nedeniyle turizm alanında bir daralma yaşandığını, Türkiye'nin bu krizden "güçlenerek çıkacağı" görüşünü dile getirdi.
Görülecek yerler
Türkiye'de UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine alınan 21 miras alanı bulunmaktadır:
İstanbul'un Tarihî Alanları, Kapadokya ve Göreme Milli Parkı, Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, Hattuşa, Nemrut Dağı, Ksantos ve Letoon, Hierapolis ve Pamukkale, Safranbolu, Troya, Selimiye Camii, Çatalhöyük, Bursa ve Cumalıkızık, Pergamon, Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri, Efes, Ani, Afrodisias, Göbeklitepe, Arslantepe, Gordion, Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri.
Dünya Mirası Geçici Listesi'nde 75 kültürel, 3 doğal ve 4 karma olmak üzere 82 varlığı bulunmaktadır.
Kapadokya yöresindeki Ürgüp ve Göreme çevresinde oluşan peribacaları, kaya oyma kiliseler, yeraltı şehirleriyle yoğun bir turizm alanıdır. Ürgüp, Göreme, Derinkuyu, Uçhisar, Ihlara, Avanos ve Kaymaklı yöredeki turistik yerleşmelerdir. Yöreyi yılda yaklaşık 3 milyon turist gezmektedir.
Dünya Mirası listesinde bulunan Pamukkale Denizli ilinde yer almaktadır. Fay hattından gelen sıcak suların taşıdığı kireçin çökelmesiyle oluşurlar. Travertenler, traverten havuzları, akan sıcak su görsel bir şölen sunar. Sularından yararlanmak amacıyla antik zamanlarda travertenlerin üst tarafına Hierapolis şehri kurulmuştur.
Özellikle karstik kayaçlardan oluşan Toros Dağları'nın batı ve orta bölümlerinde mağaralar gelişmiştir. Antalya yakınlarında bulunan Karain Mağarası'nda Paleolitik çağa ait yerleşim izleri bulunur. Damlataş Mağarası Alanya şehir merkezinde bulunur. Binlerce sarkıt, dikit duvarları süslemektedir.
Deniz turizmi
Kıyı turizmi, deniz, kumsal, güneş, manzara, biyolojik çeşitlilik (balina kuş mercan), deniz ürünlerini kapsar. Kıyılarda oteller, kıyı düzenlemeleri, dalış sporları, kuş gözlemleri, bot gezileri, tıp hizmetleri, lokantalar ile düzenlenmelidir. Avrupalı turistlerin %63'ü kıyıları tercih etmektedir.
Türkiye'de Batı Akdeniz ve Ege kıyılarında çoğunlukla yabancılara dönük turistik oteller yer alırken, Karadeniz ve Marmara kıyılarında yerli turistlerin ikinci konutları bulunur.
Karadeniz kıyılarının iklimi kıyı turizmin gelişmesi için uygun değildir. Karadeniz'de; turizmi engelleyen yaz yağışları (batıda 1-2 gün, ortada 5-6 gün, doğuda 8-10 gün) bulunur, denize girme süresi 3 ay, günlük güneşlenme süresi 9-10 saat, bağıl nem %70'in üzerindedir. Akdeniz ikliminin hakim olduğu Ege ve Akdeniz kıyılarında; denize girme süresi Mayıs-Kasım arasında 7 ay, günde 11-12 saat güneşlenme süresi, yaz kuraklığı ve nemlilik %70'in altındadır. Doğu Akdeniz kıyılarında yaz sıcakların aşırı bunaltıcı olması turizmin gelişmesini engellemiştir.
Ege ve Akdeniz kıyılarında güneşlenme süresi, hava sıcaklığı, deniz suyu sıcaklığının yüksek olması, denize girme süresinin uzun olmasına neden olmaktadır. Koy ve körfezlerin fazla yer tutması kıyı turizminin gelişmesine katkı sağlar. Bu kıyılarımızda büyük oteller, tatil köyleri yapılmıştır.
Kıyı turizmi kriterlerinden biri de mavi bayrak sahibi olmaktır. Türkiye 2014 yılında en fazla mavi bayraklı sahile sahip 3. ülke iken 2015 yılında 2.liğe çıkmıştır. İspanya 578 plaj ile 1., Türkiye 436 plaj ile 2., Yunanistan 395 plaj ile 3.dür.
Kış turizmi
Turizm faaliyetlerini yılın tamamına yaymak için kış turizmine önem vermeye başlamıştır. On yıl önce kış sezonunda 2,7 milyon turist ağırlanırken 2014'te bu rakam 4.8 milyona ulaşmıştır. 51 kayak tesisi ve 9.549 yatak kapasitesi bulunmaktadır. Türkiye kayak tesisi açsından dünyada 18. sıradadır. Uludağ, Palandöken, Kartepe, Kartalkaya, Sarıkamış, Erciyes, Davraz Dağı Türkiye'nin önemli kayak merkezleridir.
Kruvaziyer turizmi
Kruvaziyer gemileriyle yapılan turizm faaliyeti özellikle Akdeniz'de yoğunlaşmıştır. Akdeniz dünya kruvaziyer turizminde %21,7 ile Karayipler/Bahamalar'dan sonra (%34,4) ikinci sırada gelmektedir. 2003 yılında Türk limanlarına 887 gemi ve 582.000 turist gelmiştir. 2013 yılında; 1.572 gemi ve 2.240.000 turiste ulaşmıştır. Türkiye'de 2013 yılı için en fazla kruvaziyer gemi Kuşadası'na demirlemiştir. Kuşadası limanına 2013'te 428 gemi ve 577.685 kruvaziyer turist gelmiştir.
Sağlık turizmi
Ayrıca bakınız: Sağlık turizmi
Türkiye'de termal turizm özellikle iç turizm açısından önemlidir. 1300 termal, 2000'den fazla şifalı su kaynağına sahip olan Türkiye bu açıdan dünya 5.sidir. Hitit'lerden itibaren Anadolu topraklarında kaplıcalardan yararlanılmaktadır. Kestanbol kaplıcası, Hierapolis Roma döneminden, Yalova'daki Kurşunlu hamamı Bizans döneminden kalmadır. Türkiye'de kaplıca tesisinin açılması için, kaynak suyunun MTA tarafından hidrojeoloji analizi yapılması, Sağlık bakanlığı tarafından şifalı olduğunun belirlenmesi gerekmektedir. Türkiye'de 46 ilde 190 kaplıca bulunur. Yerli termal turistlerin çoğunluğu Marmara (%43,8) ve Ege (%26,6) bölgelerindendir. 2008 yılında Türkiye'ye 162.480 sağlık turisti gelmiş ve 282 milyon dolar harcama yapmıştır.USHAŞ verilerine göre 2019 yılında gelen turist sayısı 662.087, turizm geliri 1.065.105 dolar, 2020 yılında gelen turist sayısı ise COVİD-19 pandemisi etkisi ile 388.150, turizm geliri ise 548 milyon dolar olmuştur.
Türkiye'ye her yıl binlerce kişi tedavi olmak için gelmektedir. Türkiye özellikle saç ekimi alanında dünya çapında bir merkez olmuştur.
Yayla turizmi
Özellikle Karadeniz Dağları ve Toros Dağları yaylalarında gelişmeye başlamıştır. Kültür bakanlığı 26 yaylayı turizm merkezi ilan etmiştir. Giresun Bektaş ve Kümbet, Ordu Çambaşı, Rize Anzer ve Ayder-Yukarı Kavrun, Trabzon Erikbeli ve Şolma-Karadağ, Artvin Kaçkar, Bayburt Kop Dağı, Gümüşhane Zigana yaylalarında çalışmalar başlamıştır.
Vizeler
İstatistikler
Yıl | Turist | Gelir (milyar$) | Ort. harcama ($) | Değişim (%) |
---|---|---|---|---|
2003 | 16,463,623 | 13,8 | 850 | |
2004 | 20,753,734 | 17,1 | 843 | |
2005 | 25,045,142 | 20,3 | 842 | |
2006 | 23,924,023 | 18,6 | 803 | |
2007 | 27,239,630 | 20,9 | 770 | |
2008 | 31,137,774 | 25,4 | 820 | |
2009 | 31,759,816 | 25,1 | 783 | |
2010 | 32,997,308 | 24,9 | 755 | |
2011 | 36,769,039 | 28,1 | 778 | |
2012 | 37,715,225 | 29,1 | 795 | |
2013 | 39,860,771 | 32,3 | 824 | |
2014 | 41,627,246 | 34,3 | 828 | |
2015 | 41,114,069 | 31,4 | 756 | |
2016 | 30,906,680 | 22,1 | 705 | |
2017 | 37,969,824 | 26,2 | 681 | |
2018 | 46,112,592 | 29,5 | 647 | |
2019 | 51,860,042 | 34,5 | 666 | 17.0 |
2020 | 15,826,266 | 12,0 | 762 | 65.1 |
2021 | 29,357,463 | 24,4 | ||
2022 | 51,369,026 | 46,2 |
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için bakınız. |
Yabancı turist sayısı 2002 ve 2010 yılları arasında, 12.8 milyondan 32.9 milyona ulaşmıştır, ki bu sayı Türkiye'yi "Yabancı Ziyaretçiler için En İyi 7 Ülke" arasına sokmuştur.
2013 yılı için; turizm gelirlerinin GSMHnın %4,2'sini, ihracatın %21,2'sini oluşturur. Türkiye'de turizm sektöründe 1.298.000 kişi istihdam edilmektedir. Gelen turistlerin çoğunluğu havayolu ile (%71,2), %21'i karayolu, %7,4'ü denizyolu ile gelmektedir.
Türk turizmciler 2015 yılında turist sayısının 42 milyonu aşmasını, gelirin 35-36 milyar dolara ulaşmasını beklemektedir. 2013 yılı itibarıyla turistik belge sahibi 3000 tesiste 755.000 yatak bulunmaktadır.
Turizm sektörü $71 milyar yatırım değerine sahiptir. Yıllık yenilenme ve yatırıma 2,5 milyar $ harcanmaktadır. 54 farklı sektörü doğrudan etkileyen turizm sektörü yıllık 26 milyar dolar satın alma yapmaktadır. Gıda ve içecek sektörüne 4 milyar dolar, tarıma 2 milyar dolar, seyahat firmalarına 4,8 milyar dolar katkı sağlar. 2014 %32,4'ünü turizm gelirleriyle kapatılmıştır.
Ülkelere göre gelen turistler
Türkiye'ye yıllara göre en çok turist gönderen ülkeler aşağıdaki gibidir:
Ülke | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | Değişim (%) 2018–19 | Değişim (%) 2019–20 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rusya | 3,649,003 | 866,256 | 4,715,438 | 5,964,631 | 7,017,657 | 17.6 | ||
Almanya | 5,580,792 | 3,890,074 | 3,584,653 | 4,512,360 | 5,027,472 | 11.4 | ||
Bulgaristan | 1,821,480 | 1,690,766 | 1,852,867 | 2,386,885 | 2,713,464 | 13.6 | ||
Birleşik Krallık | 2,512,139 | 1,711,481 | 1,658,715 | 2,254,871 | 2,562,064 | 13.6 | ||
İran | 1,700,385 | 1,665,160 | 2,501,948 | 2,001,744 | 2,102,890 | 5.0 | ||
Gürcistan | 1,911,832 | 2,206,266 | 2,438,730 | 2,069,392 | 1,995,254 | 3.5 | ||
Ukrayna | 706,551 | 1,045,043 | 1,284,735 | 1,386,934 | 1,547,996 | 11.6 | ||
Irak | 1,094,144 | 420,831 | 896,876 | 1,172,896 | 1,374,896 | 17.2 | ||
Hollanda | 1,232,487 | 906,336 | 799,006 | 1,013,642 | 1,117,290 | 10.2 | ||
Azerbaycan | 602,488 | 606,223 | 765,514 | 858,506 | 901,723 | 5.0 | ||
Polonya | 550,779 | 205,701 | 296,120 | 646,365 | 880,839 | 36.2 | ||
Fransa | 847,259 | 555,151 | 578,524 | 731,379 | 875,957 | 19.7 | ||
Yunanistan | 755,414 | 593,150 | 623,705 | 686,891 | 836,882 | 21.8 | ||
Romanya | 441,097 | 357,473 | 423,868 | 641,484 | 763,320 | 18.9 | ||
ABD | 798,787 | 459,493 | 329,257 | 448,327 | 578,074 | 28.9 | ||
İsrail | 224,568 | 293,988 | 380,415 | 443,732 | 569,368 | 28.3 | ||
Toplam | 41,114,069 | 30,906,680 | 37,969,824 | 46,112,592 | 51,860,042 | 15,826,266 | 12.2 | 65.1 |
Galeri
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
- Kuşadası kruvaziyer turizmi
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 10 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2018.
- ^ . 11 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018.
- ^ a b ERTİN, Yrd.Doç.Dr. Gaye. (PDF). 18 Nisan 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2015.
- ^ "Rusya’nın misilleme listesi genişliyor: 20 maddede Türkiye’ye yönelik yaptırımlar" 11 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..Diken. 27 Kasım 2015. En son 18 Haziran 2016 tarihinde erişildi.
- ^ "Rus turist sayısı ‘sıfıra yaklaştı’: Antalya’da yüzde 96 düşüş var" 7 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Diken. 6 Haziran 2016. En son 18 Haziran 2016 tarihinde erişildi.
- ^ 1.300_otel_satiliga_cikarildi.html "Turizm çöküyor... 1.300 otel satılığa çıkarıldı" Cumhuriyet. 1 Şubat 2016. En son 18 Haziran 2016 tarihinde erişildi.
- ^ "Kültür Bakanı Avcı: Türkiye bu krizden güçlenerek çıkacak" 11 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Milliyet. 10 Haziran 2016. En son 18 Haziran 2016 tarihinde erişildi.
- ^ . tanitma.gov.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2015.
- ^ "KAPADOKYA'YA GELEN TURİST SAYISI 2013 YILINI GEÇTİ". milliyet.com.tr. 5 Aralık 2014. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Kasım 2015.
- ^ . coastlearn.org. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2015.
- ^ DOĞANER, Doç. Dr. Suna (1988). . Türk Coğrafya Dergisi. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2015.
- ^ . mavibayrak.org.tr. 1 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2015.
- ^ (PDF). tursab.org.tr. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2015.
- ^ SEZER, Yrd. Doç. Dr. İbrahim. . Doğu Coğrafya Dergisi, S:32. e-dergi.atauni.edu.tr. 6 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2015.
- ^ AKBULUT, Gülpınar (2010). (PDF). Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. saglik.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2015.
- ^ ÖZTÜRK, Mensure; BAYAT, Dr. Murat. (PDF). Uluslararası Turizm Hareketlerinde Sağlık Turizminin Rolü ve Kalite Çalışmalarının Önemi Bir Literatür Çalışması. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2015.
- ^ . Hürriyet. 26 Kasım 2021. 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
- ^ . USHAŞ. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
- ^ . 27 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2015.
- ^ . Bloomberg. 27 Eylül 2021. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
- ^ ŞEREF, Yusuf. (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2015.
- ^ a b "YILLARA GÖRE TURİZM GELİRİ". yigm.ktb.gov.tr. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ "Turizm gelirleri 2020'de yüzde 65 düştü". 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Haziran 2021.
- ^ geziplani.net. "Yıllara Göre Turist Sayısı (2003 - 2022)". geziplani.net. 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- ^ "Akdeniz... Bir turizm cenneti". havadiskibris.com. Erişim tarihi: 19 Ekim 2015.[]
- ^ . 11 Mayıs 2015. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2015.
- ^ (PDF). aktob.org.tr. 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2015.
- ^ (PDF). ekovitrin.com. Nisan 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Türkiye'de turizm ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı 9 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Türkiye'de Diş Turizmi 27 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye de turizm ulke ekonomisi icin onemli bir sektordur Turizm gelirlerinin ihracata orani 16 7 dir Ulkedeki turizm faaliyetleri Turkiye Cumhuriyeti Kultur ve Turizm Bakanligi nin sorumluluk alanindadir Turkiye de ulkenin tarihini ve kulturunu yansitan pek cok turistik yer mevcut olup ayrica Akdeniz ve Ege Denizi nin kiyisinda turistik aktiviteler yapilmaktadir Son yillarda ulke saglik turizminde populer hale gelmistir 2017 de 1 4 milyon kisinin ziyaret ettigi Pamukkale Turkiye nin en cok ziyaret edilen orenyeridir Mevlana Muzesi 2017 de gelen 2 4 milyon ziyaretciyle Turkiye nin en cok ziyaret edilen muzesidir Turkiye nin en buyuk sehri olan Istanbul Bizans ve Osmanli Imparatorlugu nun baskenti olmasi dolayisiyla da antik doneme sahip bircok yapiyi barindirmaktadir Sultan Ahmet Camii Ayasofya ve Topkapi Sarayi bunlardan birkacidir Diger onemli turizm alanlari Roma Imparatorlugu doneminden kalan Efes Troya Bergama Side Meryem Ana Evi nin yani sira Kapadokya Nemrut ve Pamukkale bolgeleridir Plaj bolgeleri genellikle Turkiye nin cesitli sehirlerinde yasayan insanlar ve Bati Avrupa dan gelen turistler icin onemli bir turizm alanidir En onemli plajlar Ege kiyilarindan baslar ve Akdeniz de Antalya yakinlarinda son bulur Bodrum Cesme Fethiye Marmaris Kusadasi Alanya onemli tatil yoreleridir TarihceTurkiye Turizm Tanitim ve Gelistirme Ajansi tarafindan kullanilan Turkiye nin turizm logosu Anadolu topraklari ilk caglardan itibaren gezginlerin onemli rotalarindandir Ilk ve Orta Cag da dini mekanlar ve termal kaynaklar ile ilgi cekmistir Selcuklular doneminde ticaret yolculari Anadolu da seyahatleri canli tutmustur Osmanlilarda bu topraklarin gercek manada ilk turizm hareketi gerceklesmistir 1863 yilinda acilan Sergi i Osmani etkinligine Avrupa dan ozellikle Avusturya dan turistler gelmistir Ayni yillarda Istanbul dan da yurt disina turistler gitmeye baslamistir 1870 yilinda Sark demiryollari Istanbul u Paris e baglamasi ile Ilk otel Pera Palas acilmistir 1890 Cumhuriyetin ilanindan sonra daha sonra adi Turkiye Turing ve Otomobil Kurumu olacak olan Seyyahin Cemiyeti kuruldu 1957 yilindan sonra turizm bakanlik seviyesinde yurutulmustur Turkiye ye gelen turist sayisi 1950 yilinda 30 bin 1965 te 500 bin 1985 te 2 milyon 1990 da 5 milyon 1997 de 10 milyon olmustur 24 Kasim 2015 te Turkiye nin siniri ihlal ettigi gerekcesi ile bir Rus Su 24 savas ucagini dusurmesinin ardindan Rusya Turkiye ile iliskilerini askeri ve ekonomik olarak asgari seviyeye indirdi Bu kapsamda Rusya daki tur sirketlerinin Turkiye turu satmasini yasakladi 2016 nin ilk bes ayinda Antalya ya gelen Rus turist sayisinda bir onceki yila oranla 96 Alman turist sayisinda 30 Hollandali turist sayisinda ise 33 dusus oldu Ege ve Akdeniz sahillerinde 1 300 civarinda otelin satiliga cikarildigi tahmin edilmektedir Kultur ve Turizm Bakani Nabi Avci bolgesel sartlar nedeniyle turizm alaninda bir daralma yasandigini Turkiye nin bu krizden guclenerek cikacagi gorusunu dile getirdi Gorulecek yerlerAyasofyaEfes Turkiye de UNESCO tarafindan Dunya Mirasi listesine alinan 21 miras alani bulunmaktadir Istanbul un Tarihi Alanlari Kapadokya ve Goreme Milli Parki Divrigi Ulu Camii ve Darussifasi Hattusa Nemrut Dagi Ksantos ve Letoon Hierapolis ve Pamukkale Safranbolu Troya Selimiye Camii Catalhoyuk Bursa ve Cumalikizik Pergamon Diyarbakir Kalesi ve Hevsel Bahceleri Efes Ani Afrodisias Gobeklitepe Arslantepe Gordion Anadolu nun Ortacag Donemi Ahsap Hipostil Camileri Dunya Mirasi Gecici Listesi nde 75 kulturel 3 dogal ve 4 karma olmak uzere 82 varligi bulunmaktadir Kapadokya yoresindeki Urgup ve Goreme cevresinde olusan peribacalari kaya oyma kiliseler yeralti sehirleriyle yogun bir turizm alanidir Urgup Goreme Derinkuyu Uchisar Ihlara Avanos ve Kaymakli yoredeki turistik yerlesmelerdir Yoreyi yilda yaklasik 3 milyon turist gezmektedir Dunya Mirasi listesinde bulunan Pamukkale Denizli ilinde yer almaktadir Fay hattindan gelen sicak sularin tasidigi kirecin cokelmesiyle olusurlar Travertenler traverten havuzlari akan sicak su gorsel bir solen sunar Sularindan yararlanmak amaciyla antik zamanlarda travertenlerin ust tarafina Hierapolis sehri kurulmustur Ozellikle karstik kayaclardan olusan Toros Daglari nin bati ve orta bolumlerinde magaralar gelismistir Antalya yakinlarinda bulunan Karain Magarasi nda Paleolitik caga ait yerlesim izleri bulunur Damlatas Magarasi Alanya sehir merkezinde bulunur Binlerce sarkit dikit duvarlari suslemektedir Deniz turizmiOludeniz Kiyi turizmi deniz kumsal gunes manzara biyolojik cesitlilik balina kus mercan deniz urunlerini kapsar Kiyilarda oteller kiyi duzenlemeleri dalis sporlari kus gozlemleri bot gezileri tip hizmetleri lokantalar ile duzenlenmelidir Avrupali turistlerin 63 u kiyilari tercih etmektedir Turkiye de Bati Akdeniz ve Ege kiyilarinda cogunlukla yabancilara donuk turistik oteller yer alirken Karadeniz ve Marmara kiyilarinda yerli turistlerin ikinci konutlari bulunur Karadeniz kiyilarinin iklimi kiyi turizmin gelismesi icin uygun degildir Karadeniz de turizmi engelleyen yaz yagislari batida 1 2 gun ortada 5 6 gun doguda 8 10 gun bulunur denize girme suresi 3 ay gunluk guneslenme suresi 9 10 saat bagil nem 70 in uzerindedir Akdeniz ikliminin hakim oldugu Ege ve Akdeniz kiyilarinda denize girme suresi Mayis Kasim arasinda 7 ay gunde 11 12 saat guneslenme suresi yaz kurakligi ve nemlilik 70 in altindadir Dogu Akdeniz kiyilarinda yaz sicaklarin asiri bunaltici olmasi turizmin gelismesini engellemistir Ege ve Akdeniz kiyilarinda guneslenme suresi hava sicakligi deniz suyu sicakliginin yuksek olmasi denize girme suresinin uzun olmasina neden olmaktadir Koy ve korfezlerin fazla yer tutmasi kiyi turizminin gelismesine katki saglar Bu kiyilarimizda buyuk oteller tatil koyleri yapilmistir Kiyi turizmi kriterlerinden biri de mavi bayrak sahibi olmaktir Turkiye 2014 yilinda en fazla mavi bayrakli sahile sahip 3 ulke iken 2015 yilinda 2 lige cikmistir Ispanya 578 plaj ile 1 Turkiye 436 plaj ile 2 Yunanistan 395 plaj ile 3 dur Kis turizmiTurizm faaliyetlerini yilin tamamina yaymak icin kis turizmine onem vermeye baslamistir On yil once kis sezonunda 2 7 milyon turist agirlanirken 2014 te bu rakam 4 8 milyona ulasmistir 51 kayak tesisi ve 9 549 yatak kapasitesi bulunmaktadir Turkiye kayak tesisi acsindan dunyada 18 siradadir Uludag Palandoken Kartepe Kartalkaya Sarikamis Erciyes Davraz Dagi Turkiye nin onemli kayak merkezleridir Kruvaziyer turizmiAlanya Kruvaziyer gemileriyle yapilan turizm faaliyeti ozellikle Akdeniz de yogunlasmistir Akdeniz dunya kruvaziyer turizminde 21 7 ile Karayipler Bahamalar dan sonra 34 4 ikinci sirada gelmektedir 2003 yilinda Turk limanlarina 887 gemi ve 582 000 turist gelmistir 2013 yilinda 1 572 gemi ve 2 240 000 turiste ulasmistir Turkiye de 2013 yili icin en fazla kruvaziyer gemi Kusadasi na demirlemistir Kusadasi limanina 2013 te 428 gemi ve 577 685 kruvaziyer turist gelmistir Saglik turizmiAyrica bakiniz Saglik turizmi Keremat kaplicasi Keramet Orhangazi Turkiye de termal turizm ozellikle ic turizm acisindan onemlidir 1300 termal 2000 den fazla sifali su kaynagina sahip olan Turkiye bu acidan dunya 5 sidir Hitit lerden itibaren Anadolu topraklarinda kaplicalardan yararlanilmaktadir Kestanbol kaplicasi Hierapolis Roma doneminden Yalova daki Kursunlu hamami Bizans doneminden kalmadir Turkiye de kaplica tesisinin acilmasi icin kaynak suyunun MTA tarafindan hidrojeoloji analizi yapilmasi Saglik bakanligi tarafindan sifali oldugunun belirlenmesi gerekmektedir Turkiye de 46 ilde 190 kaplica bulunur Yerli termal turistlerin cogunlugu Marmara 43 8 ve Ege 26 6 bolgelerindendir 2008 yilinda Turkiye ye 162 480 saglik turisti gelmis ve 282 milyon dolar harcama yapmistir USHAS verilerine gore 2019 yilinda gelen turist sayisi 662 087 turizm geliri 1 065 105 dolar 2020 yilinda gelen turist sayisi ise COVID 19 pandemisi etkisi ile 388 150 turizm geliri ise 548 milyon dolar olmustur Turkiye ye her yil binlerce kisi tedavi olmak icin gelmektedir Turkiye ozellikle sac ekimi alaninda dunya capinda bir merkez olmustur Yayla turizmiOzellikle Karadeniz Daglari ve Toros Daglari yaylalarinda gelismeye baslamistir Kultur bakanligi 26 yaylayi turizm merkezi ilan etmistir Giresun Bektas ve Kumbet Ordu Cambasi Rize Anzer ve Ayder Yukari Kavrun Trabzon Erikbeli ve Solma Karadag Artvin Kackar Bayburt Kop Dagi Gumushane Zigana yaylalarinda calismalar baslamistir VizelerIstatistikler2003 2020 Yillari Turkiye turizm verileri Yil Turist Gelir milyar Ort harcama Degisim 2003 16 463 623 13 8 8502004 20 753 734 17 1 8432005 25 045 142 20 3 8422006 23 924 023 18 6 8032007 27 239 630 20 9 7702008 31 137 774 25 4 8202009 31 759 816 25 1 7832010 32 997 308 24 9 7552011 36 769 039 28 1 7782012 37 715 225 29 1 7952013 39 860 771 32 3 8242014 41 627 246 34 3 8282015 41 114 069 31 4 7562016 30 906 680 22 1 7052017 37 969 824 26 2 6812018 46 112 592 29 5 6472019 51 860 042 34 5 666 17 02020 15 826 266 12 0 762 65 12021 29 357 463 24 42022 51 369 026 46 2Bu maddenin daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz Yabanci turist sayisi 2002 ve 2010 yillari arasinda 12 8 milyondan 32 9 milyona ulasmistir ki bu sayi Turkiye yi Yabanci Ziyaretciler icin En Iyi 7 Ulke arasina sokmustur 2013 yili icin turizm gelirlerinin GSMHnin 4 2 sini ihracatin 21 2 sini olusturur Turkiye de turizm sektorunde 1 298 000 kisi istihdam edilmektedir Gelen turistlerin cogunlugu havayolu ile 71 2 21 i karayolu 7 4 u denizyolu ile gelmektedir Turk turizmciler 2015 yilinda turist sayisinin 42 milyonu asmasini gelirin 35 36 milyar dolara ulasmasini beklemektedir 2013 yili itibariyla turistik belge sahibi 3000 tesiste 755 000 yatak bulunmaktadir Turizm sektoru 71 milyar yatirim degerine sahiptir Yillik yenilenme ve yatirima 2 5 milyar harcanmaktadir 54 farkli sektoru dogrudan etkileyen turizm sektoru yillik 26 milyar dolar satin alma yapmaktadir Gida ve icecek sektorune 4 milyar dolar tarima 2 milyar dolar seyahat firmalarina 4 8 milyar dolar katki saglar 2014 32 4 unu turizm gelirleriyle kapatilmistir Ulkelere gore gelen turistler Turkiye ye yillara gore en cok turist gonderen ulkeler asagidaki gibidir Ulke 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Degisim 2018 19 Degisim 2019 20 Rusya 3 649 003 866 256 4 715 438 5 964 631 7 017 657 17 6 Almanya 5 580 792 3 890 074 3 584 653 4 512 360 5 027 472 11 4 Bulgaristan 1 821 480 1 690 766 1 852 867 2 386 885 2 713 464 13 6 Birlesik Krallik 2 512 139 1 711 481 1 658 715 2 254 871 2 562 064 13 6 Iran 1 700 385 1 665 160 2 501 948 2 001 744 2 102 890 5 0 Gurcistan 1 911 832 2 206 266 2 438 730 2 069 392 1 995 254 3 5 Ukrayna 706 551 1 045 043 1 284 735 1 386 934 1 547 996 11 6 Irak 1 094 144 420 831 896 876 1 172 896 1 374 896 17 2 Hollanda 1 232 487 906 336 799 006 1 013 642 1 117 290 10 2 Azerbaycan 602 488 606 223 765 514 858 506 901 723 5 0 Polonya 550 779 205 701 296 120 646 365 880 839 36 2 Fransa 847 259 555 151 578 524 731 379 875 957 19 7 Yunanistan 755 414 593 150 623 705 686 891 836 882 21 8 Romanya 441 097 357 473 423 868 641 484 763 320 18 9 ABD 798 787 459 493 329 257 448 327 578 074 28 9 Israil 224 568 293 988 380 415 443 732 569 368 28 3Toplam 41 114 069 30 906 680 37 969 824 46 112 592 51 860 042 15 826 266 12 2 65 1GaleriDamlatas magarasi Uzungol Nemrut Dagi Aspendos Duden Selalesi Sumela Manastiri Bodrum Manavgat Selalesi Pamukkale Truva Istanbul Bogazi Amasya Uludag Balikligol Iznik Mevlana Muzesi Yedigoller Milli Parki Kusadasi kruvaziyer turizmiAyrica bakinizTurkiye deki muzeler listesiKaynakca a b Arsivlenmis kopya 10 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2018 11 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2018 a b ERTIN Yrd Doc Dr Gaye PDF 18 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2015 Rusya nin misilleme listesi genisliyor 20 maddede Turkiye ye yonelik yaptirimlar 11 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Diken 27 Kasim 2015 En son 18 Haziran 2016 tarihinde erisildi Rus turist sayisi sifira yaklasti Antalya da yuzde 96 dusus var 7 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Diken 6 Haziran 2016 En son 18 Haziran 2016 tarihinde erisildi 1 300 otel satiliga cikarildi html Turizm cokuyor 1 300 otel satiliga cikarildi Cumhuriyet 1 Subat 2016 En son 18 Haziran 2016 tarihinde erisildi Kultur Bakani Avci Turkiye bu krizden guclenerek cikacak 11 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Milliyet 10 Haziran 2016 En son 18 Haziran 2016 tarihinde erisildi tanitma gov tr 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2015 KAPADOKYA YA GELEN TURIST SAYISI 2013 YILINI GECTI milliyet com tr 5 Aralik 2014 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Kasim 2015 coastlearn org 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2015 DOGANER Doc Dr Suna 1988 Turk Cografya Dergisi 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2015 mavibayrak org tr 1 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2015 PDF tursab org tr 6 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2015 SEZER Yrd Doc Dr Ibrahim Dogu Cografya Dergisi S 32 e dergi atauni edu tr 6 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2015 AKBULUT Gulpinar 2010 PDF Gaziantep Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi saglik org tr 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2015 OZTURK Mensure BAYAT Dr Murat PDF Uluslararasi Turizm Hareketlerinde Saglik Turizminin Rolu ve Kalite Calismalarinin Onemi Bir Literatur Calismasi 10 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2015 Hurriyet 26 Kasim 2021 26 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2021 USHAS 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2021 27 Mart 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Haziran 2015 Bloomberg 27 Eylul 2021 27 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2021 SEREF Yusuf PDF 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2015 a b YILLARA GORE TURIZM GELIRI yigm ktb gov tr 5 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2020 Turizm gelirleri 2020 de yuzde 65 dustu 24 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Haziran 2021 geziplani net Yillara Gore Turist Sayisi 2003 2022 geziplani net 8 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2024 Akdeniz Bir turizm cenneti havadiskibris com Erisim tarihi 19 Ekim 2015 olu kirik baglanti 11 Mayis 2015 10 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Kasim 2015 PDF aktob org tr 15 Mart 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 Kasim 2015 PDF ekovitrin com Nisan 2015 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2015 Arsivlenmis kopya 5 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2020 Arsivlenmis kopya 5 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2020 Arsivlenmis kopya 6 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2020 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Turkiye de turizm ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Turkiye Kultur ve Turizm Bakanligi 9 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkiye de Dis Turizmi 27 Eylul 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde