Vietnam Savaşı veya İkinci Çinhindi Savaşı, Doğu Bloku ülkeleri olan Kuzey Vietnam, Çin ve Sovyetler Birliği ile ABD ve ABD destekçisi anti-komünist Güney Vietnam arasında yaşanan savaştır. Kore Savaşı'ndan sonra Soğuk Savaş'ın ikinci sıcak çatışması olmuştur. ABD, 1963-1973 yılları arasında savaşa dâhil olmuş ve 60.000 kadar asker kaybetmiştir. ABD kamuoyu, savaşa girilmesini sorgulamış ve savaştan sonra Anti-Amerikancılık yükselmiştir.
Vietnam Savaşı | |||||
---|---|---|---|---|---|
Soğuk Savaş | |||||
Saat yönüyle: ABD'ye ait Bell UH-1 Iroquois helikopterlerine binen askerler. Vietnam'da yanan bir ev. My Lai katliamına ait bir görüntü ve çatışmada olan ABD askerleri. | |||||
| |||||
Taraflar | |||||
Güney Vietnam Tayvan Kanada Batı Almanya Birleşik Krallık İran İspanya Malezya | Destekleyenler: Sovyetler Birliği Küba Çekoslovakya Bulgaristan Doğu Almanya Romanya Polonya Macaristan İsveç | ||||
Komutanlar ve liderler | |||||
Nguyen Van Thieu Ngo Dinh Diem John F. Kennedy Lyndon Johnson Robert McNamara William Westmoreland Richard Nixon Gerald Ford Creighton Abrams Ferdinand Marcos Park Chung-hee | Ho Chi Minh Vo Nguyen Giap | ||||
Güçler | |||||
~1.830.000 (1968) Güney Vietnam: 850.000 ABD: 536.100 Güney Kore: 50.000 Tayland & Filipinler: 10.450 Avustralya: 7.672 Yeni Zelanda: 3.890 Diğer Batı İttifakı Güçleri: 65.000 | ~461.000 Kuzey Vietnam: 287.465 (Ocak 1969) Çin Halk Cumhuriyeti: 170.000 Sovyetler Birliği: 3.000 Kuzey Kore: 300-600 | ||||
Kayıplar | |||||
Güney Vietnam | Kuzey Vietnam & Vietkong Toplam ölü: 1.177.462 (en yüksek tahmin) | ||||
Vietnamlı sivil ölü sayısı (her iki taraftan): ~2.000.000 Kamboçyalı sivil ölü sayısı: 700.000–1.000.000 Laoslu sivil ölü sayısı: ~50.000 Toplam sivil ölü sayısı: ~2.750.000 – 3.050.000 |
ABD ordusu savaş sırasında işkence, tecavüz, toplu infaz, sivillerin öldürülmesi ve kimyasal silah kullanmak gibi pek çok savaş suçu işlemiştir.
Viet Minh'in kuruluşu
Çinhindi; İngiliz ve Fransız sömürgesiydi. III. Napolyon döneminde Fransızlar Annam, , ve öteki bazı bölgeleri ellerine geçirmişler ve bu arada Hindistan ve Birmanya yoluyla Çinhindi'ne giren İngilizlerle Mekong'da çatışmışlar ve sonunda bu akarsuyu sınır yapmışlardır.
II. Dünya Savaşı'nda Çinhindi, Japonya'nın eline geçti. Bu devlet, 1945 yılında yenileceğini anlayınca buradaki milliyetçi duyguları körüklemiş ve bölge halkını silahlandırmıştır. Çinhindi'nde üç bağımsız devletin (Vietnam, Laos ve Kamboçya) kurulduğunu ilan ederek Vietnam'ı İmparator Bao Dai'nin yönetimine bırakmıştır.
1945 yılında Fransız Çinhindi'ne gelen ilk birlikler İngiltere'ninkilerdi. Bunlar Saygon'a geldiklerinde durumu karışık buldular. Çünkü, milliyetçi gruplar savaş sonu düzensizliğinden yararlanarak denetim kurmak için çaba gösterirken, 1946 yılının sonuna gelindiğinde "Hür Fransa"ya bağlı birlikler de bölgedeki Fransızların hayatını korumak için mücadeleye başlamışlardı.
Truman ve Vietnam
Truman domino teorisi uyarınca Vietnam'da komünist bir iktidarın çevre bölgelere sıçrayacağını düşünerek bunu engellemek istemiştir. Truman'ın başkan olduğu dönemde, Fransızlar Vietnam'da hâkim durumdaydı ve Ho Chi Minh liderliğindeki komünistlere karşı savaş vermekteydiler. ABD ise Fransa'ya cephane yardımında bulunuyordu.
Eisenhower ve Vietnam
Dwight Eisenhower döneminde Fransızlar Vietnam'dan çekilmişti ve Vietnam'da Komünistler ve milliyetçiler arasında iç savaş vardı. ABD de Fransa Vietnam'dan çekilince, Birleşmiş Milletler'le beraber, 17. paraleller sınır olmak üzere Kuzey ve Güney olarak ikiye ayrılmasını sağlamıştır. O dönemde Eisenhower'ın politikası barışçıl yollarla çözüldü. Eisenhower, başkanlığı döneminde her zaman barışçıl bir politika yürütmüştür; öte yandan Vietkong (komünist gerillalar) Güneye saldırınca bölgeye asker göndermiş ancak bu askerler sadece Güney askerlerini eğitmek amacıyla orada bulunmuş, herhangi bir mücadeleye girmemişlerdir. John F. Kennedy döneminde asker sayısı 16 bini aşmış ancak yine mücadeleye girmemişlerdir. Başkan Lyndon Baines Johnson ve Richard Milhous Nixon döneminde mücadeleye girmiştir.
SEATO'nun kurulması
Dünyadaki birçok yerde, II. Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan alt-bölgesel örgütlerin büyük çoğunluğu ise, sıkı iki kutuplu sistemde batı blok lideri ABD’nin, doğu blok lideri SSCB’yi çevreleme politikası doğrultusunda oluşturulmuşlardır. 1949 NATO, 1954 , 1955 Bağdat Paktı örgütleri ile müttefiklerden bir hat oluşturma yolundaki stratejinin Uzak Doğu ayağını da, 1954 yılında kurulan Güneydoğu Asya Antlaşması Teşkilatı (SEATO) oluşturmuştur.
Tırmanma
Vietnam'ın 20. yüzyıl tarihinin otuz senesinde savaş hüküm sürdü. Komünistlerin Fransız koloni kuvvetlerine karşı 1945'te başlattıkları mücadele, Saygon ve ülkenin tamamının kontrolünün 1975'te ellerine geçmesine dek sona ermedi. Kuzeyde mevzilenmiş komünist güçler, komünist lider Ho Şi Minh liderliğinde 1954 yılında Fransızları bozguna uğrattılar. Ülke, yapılan anlaşmalarla komünist kuzey ve Amerikan yanlısı güney olmak üzere ikiye bölündü, arada askerden arındırılmış bir bölge vardı. Kalıcı bir çözüm için ülke çapında seçim sözü verildi ama bu asla gerçekleşmedi. Beş yıl içinde komünistler, güneyde gerilla savaşı başlattılar.
1964 Brinks Hotel bombalı saldırısı sonrası ABD başkanına bombalama seçeneği sunulsa da başkan bunu reddetti, fakat 1965 yılında Kuzey Vietnam devriye botlarının Tonkin Körfezi'nde seyretmekte olan Amerikan savaş gemisi 'Maddox'a ateş açmış olmaları gerekçe gösterilerek Amerika da Kuzey'i bombalamaya başladı. Bu saldırı sadece Kuzey'i bombalamak gibi bir avantaj sağlamakla kalmadı, ABD Kongresi'nin, Başkan'a yeni yetkiler veren ''ni onaylamasını da sağladı. Buna göre, Amerikan başkanı saldırganları püskürtecek ve yayılmasını engelleyecek her türlü yetkiyle donatılmış bulunuyordu. Amerika'nın Vietnam Savaşındaki komploları bundan ibaret değildi. Kasım 1963'te Güney Vietnam devlet başkanı Diem askeri bir darbe sırasında öldürüldü. Bu cinayetin ABD istihbarat örgütü CIA tarafından işlendiği iddia edildi.
Komünistlerle savaşmak üzere bölgeye yüz binlerce Amerikan askeri gönderildi. Bu, nihayetinde pahalı ve başarısız olacak, sivil huzursuzluğa ve uluslararası şaşkınlığa yol açacak bir süreçti. Amerika Birleşik Devletleri bilhassa domino teorisine dayanarak komünizmin yayılacağı yönündeki Soğuk Savaş kaygısıyla hareket etmişti.
Vietnam savaşı çok çetin geçtiği kadar iki tarafın da birbirine acımadığı bir savaş olarak akıllara kazınmıştır. Vietkonglar akla gelebilecek her türlü işkenceyi ele geçirdikleri Amerikan askerlerine yapmaktan geri kalmamış, keza Amerikan askerleri de yakaladıkları Vietkonglar'ı diri diri helikopterle alçaktan (ölümleri geç ve can çekişerek olsun diye) atmışlardır. Aynı şekilde Güney Kore askerleri de tecavüz ve katliam gibi savaş suçları işlemiş ve Lai Dai Han adı verilen melez çocukları bırakmışlardır. Toplu halde yapılan işkenceler, insanları canlı canlı yakmalar, biyolojik saldırılar, napalm bombaları, köy baskınları, toplu cinayetler ve yağmalar sıradan hale gelmiştir.
ABD'den 19.000 km uzakta cereyan eden savaş, televizyon sayesinde Amerikalıların oturma odalarına taşınmıştır. Savaş görüntüleri olarak ölen, yaralanan, acı çeken asker görüntüleri, savaş sırasında mağdur olan sivil halkın durumu, özetle kan ve gözyaşı, insanları savaştan soğutmuş ve böylece ABD kamuoyunun savaşa olan desteği her geçen gün azalmıştır. Zaten, 1960'lardan itibaren Vietnam Savaşı yaygın halk muhalefetini ortaya çıkartmış ve Amerikalı gençler arasında haksız bir savaşa karşı bir duruş ortaya çıkmıştı. 1970’lere gelindiğinde ise nüfusun %60'ı savaş karşıtı olmuştur.
Ülkenin dağlık orta bölgelerinde bir kasaba olan 'nın ele geçirilişiyle savaşın kaderi değişmiş ve Kuzey Vietnam güçleri iyice güçlenmiş ve moral kazanmış ve nihayet iki ay sonra 30 Nisan 1975 tarihinde Güney'in başkenti olan, o zamanki adıyla Saygon'a girmiştir. (Saygon artık Vietnam'ının kurucusu Ho Şi Min'in adını taşımaktadır).
'Vietnam Savaşı' uzun ve kanlı bir savaş oldu. , 21 yıl süren çatışmalarda Kuzey ve Güney'de toplam dört milyon sivil ile bir milyondan fazla komünist savaşçının hayatını kaybettiğini söylemiştir. ABD'nin verilerine göre ise, 220 ile 320 bin Güney Vietnamlı asker ile 60 bin Amerikan askeri öldü ya da kayboldu.
Ho Şi Minh anılarında savaş yıllarını ve sonuçlarını şu şekilde anlatır:
“ | "Tüfeği olanlar tüfekleri, kılıçları olanlar kılıçları, kılıçları olmayanlar küçük çapa ya da sopalarıyla savaştı. Her mezra ve cadde birer kale, her insan bir savaşçı, her parti hücresi bir kurmay heyeti gibiydi. Zafer, çok büyük bedellerle, 13 milyon şehit, binlerce kayıp, yüzbinlerce yaralı ve sakatla (83 bin sakat, 8 bin felç, 30 bin kör, 10 bin sağır) kazanıldı." | „ |
Sonuçları
Vietnam 1,5 milyon yurttaşını ve zehirlenme sonucu topraklarının 3'te birini kaybetmesine rağmen savaştan galip çıktı. Amerikalılar ise bölgede 58 bin ölü bırakırken, savaş sonrası Vietnam'dan ülkelerine dönen askerlerin önemli bir kısmı da intihar ederek yaşamlarına düşman kurşunlarıyla değil de kendi elleri ile son verdiler. Amerika ayrıca savaş boyunca, çoğunluğu uçaksavar ateşiyle düşürülen 10 bine yakın hava aracını yitirdi. Buna karşılık Kuzey Vietnam'ın kaybı 150 civarındaydı. Vietnam Savaşının başlangıcında Çin-Sovyet ilişkilerinin düzeleceği varsayılıyordu. Fakat algı farklılıkları ilişkilerin daha da bozulmasına sebep olmuştur. Sovyet-Çin farklılıklarının derinleşmesi, çok kutupluluğu güçlendirerek yumuşama sürecinin hızlanmasına sebep olmuştur. Böylece, ABD'nin Vietnam'ı bölme planı suya düşerken, Kuzey Vietnam ve Güney Vietnam 1975 yılında birleştiler.
İlgili filmler
- Hearts and Minds (film) (1974)
- Coming Home (1978)
- , (1978)
- Apocalypse Now, (1979)
- Rambo İlk Kan (1982)
- (1985)
- Müfreze, (1986)
- Full Metal Jacket, (1987)
- Günaydın Vietnam (1987)
- , (1989)
- Doğum Günü Dört Temmuz, (1989)
- Jacob's Ladder (1990)
- Forrest Gump (1994)
- , (2000)
- (2002)
- Bir Zamanlar Askerdik (2002)
- Şafak Harekatı (2006)
- (2006)
- Across the Universe, (2007)
- (2008)
- (2019)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f "ALLIES OF THE REPUBLIC OF VIETNAM". 20 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Eylül 2011.
- ^ "Chapter Three: 1957-1969 Early Relations between Malaysia and Vietnam" (PDF). Student Repository. s. 72. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Ekim 2015.
- ^ (PDF). Institute of Diplomacy and Foreign Relations (IDFR), . 2008. s. 31. ISBN . 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2015.
The Tunku had been personally responsible for Malaya's partisan support of the South Vietnamese regime in its fight against the Vietcong and, in reply to a Parliamentary question on 6 February 1962, he had listed all the used weapons and equipment of the Royal Malaya Police given to Saigon. These included a total of 45,707 single-barrel shotguns, 611 armoured cars and smaller numbers of carbines and pistols. Writing in 1975, he revealed that "we had clandestinely been giving 'aid' to Vietnam since early 1958. Published American archival sources now reveal that the actual Malaysian contributions to the war effort in Vietnam included the following: "over 5,000 Vietnamese officers trained in Malaysia; training of 150 U.S. soldiers in handling Tracker Dogs; a rather impressive list of military equipment and weapons given to Viet-Nam after the end of the Malaysian insurgency (for example, 641 armored personnel carriers, 56,000 shotguns); and a creditable amount of civil assistance (transportation equipment, cholera vaccine, and flood relief)". It is undeniable that the Government's policy of supporting the South Vietnamese regime with arms, equipment and training was regarded by some quarters, especially the Opposition parties, as a form of interfering in the internal affairs of that country and the Tunku's valiant efforts to defend it were not convincing enough, from a purely foreign policy standpoint.
- ^ The Cuban Military Under Castro, 1989. Page 76
- ^ Cuba in the World, 1979. Page 66
- ^ . Svet.czsk.net. 19 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
- ^ . E-polis.cz. 14 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
- ^ "Foreign Affairs in the 1960s and 1970s". Kongre Kütüphanesi. 1992. 3 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
Throughout the 1960s and 1970s, Bulgaria gave official military support to many national liberation causes, most notably in the Democratic Republic of Vietnam, (North Vietnam)…
- ^ "Project MUSE - Sailing in the Shadow of the Vietnam War: The GDR Government and the "Vietnam Bonus" of the Early 1970s" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- ^ Crump 2015, s. 183
- ^ http://www.historycy.org/index.php?showtopic=36539&st=15 25 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Polish military advisers in North Vietnam(in Polish)
- ^ a b (PDF). 19 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2016.
- ^ "Why did Sweden support the Viet Cong?". HistoryNet. 25 Temmuz 2013. 17 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016.
- ^ "Sweden announces support to Viet Cong". HISTORY.com. 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016.
In Sweden, Foreign Minister Torsten Nilsson reveals that Sweden has been providing assistance to the Viet Cong, including some $550,000 worth of medical supplies. Similar Swedish aid was to go to Cambodian and Laotian civilians affected by the Indochinese fighting. This support was primarily humanitarian in nature and included no military aid.
- ^ Vietnam War After Action Reports, BACM Research, 2009, sayfa 430
- ^ "North Korea fought in Vietnam War". . 31 Mart 2000. 8 Mart 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2015.
- ^ Go Gyeong-tae (15 Kasım 2000). "잠자던 진실, 30년만에 깨어나다 "한국군은 베트남에서 무엇을 했는가"… 미국 국립문서보관소 비밀해제 보고서·사진 최초공개". (Korece). 9 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Kasım 2018.
- ^ Ho Chi Minh, "Beni Leninizme Götüren Yol."
- ^ "Estimating the number of suicides among Vietnam veterans". 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vietnam Savasi veya Ikinci Cinhindi Savasi Dogu Bloku ulkeleri olan Kuzey Vietnam Cin ve Sovyetler Birligi ile ABD ve ABD destekcisi anti komunist Guney Vietnam arasinda yasanan savastir Kore Savasi ndan sonra Soguk Savas in ikinci sicak catismasi olmustur ABD 1963 1973 yillari arasinda savasa dahil olmus ve 60 000 kadar asker kaybetmistir ABD kamuoyu savasa girilmesini sorgulamis ve savastan sonra Anti Amerikancilik yukselmistir Vietnam SavasiSoguk SavasSaat yonuyle ABD ye ait Bell UH 1 Iroquois helikopterlerine binen askerler Vietnam da yanan bir ev My Lai katliamina ait bir goruntu ve catismada olan ABD askerleri Tarih1 Kasim 1955 15 Mayis 1975 Vietnam Kambocya LaosSonucKuzey Vietnam in zaferi ABD nin Vietnam dan cekilmesi Guney Vietnam in Kuzey Vietnam la birlesmesi Kambocya ve Laos ta sosyalist yonetimlerin basa gecmesiTaraflarGuney Vietnam Amerika Birlesik Devletleri Guney Kore Tayland Avustralya Yeni Zelanda Kambocya Cumhuriyeti Laos Kralligi Filipinler Destekleyenler Tayvan Kanada Bati Almanya Birlesik Krallik Iran Ispanya MalezyaKuzey Vietnam Viet Cong Kizil Kmerler Cin Kuzey Kore Destekleyenler Sovyetler Birligi Kuba Cekoslovakya Bulgaristan Dogu Almanya Romanya Polonya Macaristan IsvecKomutanlar ve liderlerNguyen Van Thieu Ngo Dinh Diem John F Kennedy Lyndon Johnson Robert McNamara William Westmoreland Richard Nixon Gerald Ford Creighton Abrams Ferdinand Marcos Park Chung heeHo Chi Minh Vo Nguyen GiapGucler 1 830 000 1968 Guney Vietnam 850 000 ABD 536 100 Guney Kore 50 000 Tayland amp Filipinler 10 450 Avustralya 7 672 Yeni Zelanda 3 890 Diger Bati Ittifaki Gucleri 65 000 461 000 Kuzey Vietnam 287 465 Ocak 1969 Cin Halk Cumhuriyeti 170 000 Sovyetler Birligi 3 000 Kuzey Kore 300 600KayiplarGuney Vietnam 220 357 316 000 olu 1 170 000 yarali ABD 58 220 olu 303 635 yarali 1 687 kayip Guney Kore 5 099 olu 10 962 yarali 4 kayip Avustralya 521 olu 3 000 yarali Yeni Zelanda 37 olu 187 yarali Tayland 1 351 olu Laos Kralligi 30 000 olu yarali sayisi bilinmiyor Toplam olu 315 384 412 000 Toplam yarali 1 490 000 Kuzey Vietnam amp Vietkong 1 176 000 olu kayip en yuksek tahmin 600 000 yarali Cin 1 446 olu 4 200 yarali Sovyetler Birligi 16 olu Kuzey Kore 14 olu Toplam olu 1 177 462 en yuksek tahmin Toplam yarali 604 200 Vietnamli sivil olu sayisi her iki taraftan 2 000 000 Kambocyali sivil olu sayisi 700 000 1 000 000 Laoslu sivil olu sayisi 50 000 Toplam sivil olu sayisi 2 750 000 3 050 000 ABD ordusu savas sirasinda iskence tecavuz toplu infaz sivillerin oldurulmesi ve kimyasal silah kullanmak gibi pek cok savas sucu islemistir Viet Minh in kurulusuCinhindi Ingiliz ve Fransiz somurgesiydi III Napolyon doneminde Fransizlar Annam ve oteki bazi bolgeleri ellerine gecirmisler ve bu arada Hindistan ve Birmanya yoluyla Cinhindi ne giren Ingilizlerle Mekong da catismislar ve sonunda bu akarsuyu sinir yapmislardir II Dunya Savasi nda Cinhindi Japonya nin eline gecti Bu devlet 1945 yilinda yenilecegini anlayinca buradaki milliyetci duygulari koruklemis ve bolge halkini silahlandirmistir Cinhindi nde uc bagimsiz devletin Vietnam Laos ve Kambocya kuruldugunu ilan ederek Vietnam i Imparator Bao Dai nin yonetimine birakmistir 1945 yilinda Fransiz Cinhindi ne gelen ilk birlikler Ingiltere ninkilerdi Bunlar Saygon a geldiklerinde durumu karisik buldular Cunku milliyetci gruplar savas sonu duzensizliginden yararlanarak denetim kurmak icin caba gosterirken 1946 yilinin sonuna gelindiginde Hur Fransa ya bagli birlikler de bolgedeki Fransizlarin hayatini korumak icin mucadeleye baslamislardi Truman ve VietnamTruman domino teorisi uyarinca Vietnam da komunist bir iktidarin cevre bolgelere sicrayacagini dusunerek bunu engellemek istemistir Truman in baskan oldugu donemde Fransizlar Vietnam da hakim durumdaydi ve Ho Chi Minh liderligindeki komunistlere karsi savas vermekteydiler ABD ise Fransa ya cephane yardiminda bulunuyordu Eisenhower ve VietnamDwight Eisenhower doneminde Fransizlar Vietnam dan cekilmisti ve Vietnam da Komunistler ve milliyetciler arasinda ic savas vardi ABD de Fransa Vietnam dan cekilince Birlesmis Milletler le beraber 17 paraleller sinir olmak uzere Kuzey ve Guney olarak ikiye ayrilmasini saglamistir O donemde Eisenhower in politikasi bariscil yollarla cozuldu Eisenhower baskanligi doneminde her zaman bariscil bir politika yurutmustur ote yandan Vietkong komunist gerillalar Guneye saldirinca bolgeye asker gondermis ancak bu askerler sadece Guney askerlerini egitmek amaciyla orada bulunmus herhangi bir mucadeleye girmemislerdir John F Kennedy doneminde asker sayisi 16 bini asmis ancak yine mucadeleye girmemislerdir Baskan Lyndon Baines Johnson ve Richard Milhous Nixon doneminde mucadeleye girmistir SEATO nun kurulmasiDunyadaki bircok yerde II Dunya Savasi sonrasinda ortaya cikan alt bolgesel orgutlerin buyuk cogunlugu ise siki iki kutuplu sistemde bati blok lideri ABD nin dogu blok lideri SSCB yi cevreleme politikasi dogrultusunda olusturulmuslardir 1949 NATO 1954 1955 Bagdat Pakti orgutleri ile muttefiklerden bir hat olusturma yolundaki stratejinin Uzak Dogu ayagini da 1954 yilinda kurulan Guneydogu Asya Antlasmasi Teskilati SEATO olusturmustur TirmanmaABD Deniz Piyade Kolordusu na bagli genc er Da Nang Vietnam 8 Mart 1965 Vietnam in 20 yuzyil tarihinin otuz senesinde savas hukum surdu Komunistlerin Fransiz koloni kuvvetlerine karsi 1945 te baslattiklari mucadele Saygon ve ulkenin tamaminin kontrolunun 1975 te ellerine gecmesine dek sona ermedi Kuzeyde mevzilenmis komunist gucler komunist lider Ho Si Minh liderliginde 1954 yilinda Fransizlari bozguna ugrattilar Ulke yapilan anlasmalarla komunist kuzey ve Amerikan yanlisi guney olmak uzere ikiye bolundu arada askerden arindirilmis bir bolge vardi Kalici bir cozum icin ulke capinda secim sozu verildi ama bu asla gerceklesmedi Bes yil icinde komunistler guneyde gerilla savasi baslattilar 1964 Brinks Hotel bombali saldirisi sonrasi ABD baskanina bombalama secenegi sunulsa da baskan bunu reddetti fakat 1965 yilinda Kuzey Vietnam devriye botlarinin Tonkin Korfezi nde seyretmekte olan Amerikan savas gemisi Maddox a ates acmis olmalari gerekce gosterilerek Amerika da Kuzey i bombalamaya basladi Bu saldiri sadece Kuzey i bombalamak gibi bir avantaj saglamakla kalmadi ABD Kongresi nin Baskan a yeni yetkiler veren ni onaylamasini da sagladi Buna gore Amerikan baskani saldirganlari puskurtecek ve yayilmasini engelleyecek her turlu yetkiyle donatilmis bulunuyordu Amerika nin Vietnam Savasindaki komplolari bundan ibaret degildi Kasim 1963 te Guney Vietnam devlet baskani Diem askeri bir darbe sirasinda olduruldu Bu cinayetin ABD istihbarat orgutu CIA tarafindan islendigi iddia edildi Komunistlerle savasmak uzere bolgeye yuz binlerce Amerikan askeri gonderildi Bu nihayetinde pahali ve basarisiz olacak sivil huzursuzluga ve uluslararasi saskinliga yol acacak bir surecti Amerika Birlesik Devletleri bilhassa domino teorisine dayanarak komunizmin yayilacagi yonundeki Soguk Savas kaygisiyla hareket etmisti Vietnam Savasi nda on iki yasinda bir cocuk asker Vietnam savasi cok cetin gectigi kadar iki tarafin da birbirine acimadigi bir savas olarak akillara kazinmistir Vietkonglar akla gelebilecek her turlu iskenceyi ele gecirdikleri Amerikan askerlerine yapmaktan geri kalmamis keza Amerikan askerleri de yakaladiklari Vietkonglar i diri diri helikopterle alcaktan olumleri gec ve can cekiserek olsun diye atmislardir Ayni sekilde Guney Kore askerleri de tecavuz ve katliam gibi savas suclari islemis ve Lai Dai Han adi verilen melez cocuklari birakmislardir Toplu halde yapilan iskenceler insanlari canli canli yakmalar biyolojik saldirilar napalm bombalari koy baskinlari toplu cinayetler ve yagmalar siradan hale gelmistir ABD den 19 000 km uzakta cereyan eden savas televizyon sayesinde Amerikalilarin oturma odalarina tasinmistir Savas goruntuleri olarak olen yaralanan aci ceken asker goruntuleri savas sirasinda magdur olan sivil halkin durumu ozetle kan ve gozyasi insanlari savastan sogutmus ve boylece ABD kamuoyunun savasa olan destegi her gecen gun azalmistir Zaten 1960 lardan itibaren Vietnam Savasi yaygin halk muhalefetini ortaya cikartmis ve Amerikali gencler arasinda haksiz bir savasa karsi bir durus ortaya cikmisti 1970 lere gelindiginde ise nufusun 60 i savas karsiti olmustur Ulkenin daglik orta bolgelerinde bir kasaba olan nin ele gecirilisiyle savasin kaderi degismis ve Kuzey Vietnam gucleri iyice guclenmis ve moral kazanmis ve nihayet iki ay sonra 30 Nisan 1975 tarihinde Guney in baskenti olan o zamanki adiyla Saygon a girmistir Saygon artik Vietnam inin kurucusu Ho Si Min in adini tasimaktadir Vietnam Savasi uzun ve kanli bir savas oldu 21 yil suren catismalarda Kuzey ve Guney de toplam dort milyon sivil ile bir milyondan fazla komunist savascinin hayatini kaybettigini soylemistir ABD nin verilerine gore ise 220 ile 320 bin Guney Vietnamli asker ile 60 bin Amerikan askeri oldu ya da kayboldu Ho Si Minh anilarinda savas yillarini ve sonuclarini su sekilde anlatir Tufegi olanlar tufekleri kiliclari olanlar kiliclari kiliclari olmayanlar kucuk capa ya da sopalariyla savasti Her mezra ve cadde birer kale her insan bir savasci her parti hucresi bir kurmay heyeti gibiydi Zafer cok buyuk bedellerle 13 milyon sehit binlerce kayip yuzbinlerce yarali ve sakatla 83 bin sakat 8 bin felc 30 bin kor 10 bin sagir kazanildi SonuclariVietnam 1 5 milyon yurttasini ve zehirlenme sonucu topraklarinin 3 te birini kaybetmesine ragmen savastan galip cikti Amerikalilar ise bolgede 58 bin olu birakirken savas sonrasi Vietnam dan ulkelerine donen askerlerin onemli bir kismi da intihar ederek yasamlarina dusman kursunlariyla degil de kendi elleri ile son verdiler Amerika ayrica savas boyunca cogunlugu ucaksavar atesiyle dusurulen 10 bine yakin hava aracini yitirdi Buna karsilik Kuzey Vietnam in kaybi 150 civarindaydi Vietnam Savasinin baslangicinda Cin Sovyet iliskilerinin duzelecegi varsayiliyordu Fakat algi farkliliklari iliskilerin daha da bozulmasina sebep olmustur Sovyet Cin farkliliklarinin derinlesmesi cok kutuplulugu guclendirerek yumusama surecinin hizlanmasina sebep olmustur Boylece ABD nin Vietnam i bolme plani suya duserken Kuzey Vietnam ve Guney Vietnam 1975 yilinda birlestiler Ilgili filmlerHearts and Minds film 1974 Coming Home 1978 1978 Apocalypse Now 1979 Rambo Ilk Kan 1982 1985 Mufreze 1986 Full Metal Jacket 1987 Gunaydin Vietnam 1987 1989 Dogum Gunu Dort Temmuz 1989 Jacob s Ladder 1990 Forrest Gump 1994 2000 2002 Bir Zamanlar Askerdik 2002 Safak Harekati 2006 2006 Across the Universe 2007 2008 2019 Ayrica bakinizMy Lai katliami Kim Phuc Amerika Birlesik Devletleri nin Vietnam Savasi na katilmasina muhalefetKaynakca a b c d e f ALLIES OF THE REPUBLIC OF VIETNAM 20 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Eylul 2011 Chapter Three 1957 1969 Early Relations between Malaysia and Vietnam PDF Student Repository s 72 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Ekim 2015 PDF Institute of Diplomacy and Foreign Relations IDFR 2008 s 31 ISBN 978 983 2220 26 8 16 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Ekim 2015 The Tunku had been personally responsible for Malaya s partisan support of the South Vietnamese regime in its fight against the Vietcong and in reply to a Parliamentary question on 6 February 1962 he had listed all the used weapons and equipment of the Royal Malaya Police given to Saigon These included a total of 45 707 single barrel shotguns 611 armoured cars and smaller numbers of carbines and pistols Writing in 1975 he revealed that we had clandestinely been giving aid to Vietnam since early 1958 Published American archival sources now reveal that the actual Malaysian contributions to the war effort in Vietnam included the following over 5 000 Vietnamese officers trained in Malaysia training of 150 U S soldiers in handling Tracker Dogs a rather impressive list of military equipment and weapons given to Viet Nam after the end of the Malaysian insurgency for example 641 armored personnel carriers 56 000 shotguns and a creditable amount of civil assistance transportation equipment cholera vaccine and flood relief It is undeniable that the Government s policy of supporting the South Vietnamese regime with arms equipment and training was regarded by some quarters especially the Opposition parties as a form of interfering in the internal affairs of that country and the Tunku s valiant efforts to defend it were not convincing enough from a purely foreign policy standpoint The Cuban Military Under Castro 1989 Page 76 Cuba in the World 1979 Page 66 Svet czsk net 19 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2014 E polis cz 14 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2014 Foreign Affairs in the 1960s and 1970s Kongre Kutuphanesi 1992 3 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2020 Throughout the 1960s and 1970s Bulgaria gave official military support to many national liberation causes most notably in the Democratic Republic of Vietnam North Vietnam Project MUSE Sailing in the Shadow of the Vietnam War The GDR Government and the Vietnam Bonus of the Early 1970s PDF 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Mart 2020 Crump 2015 s 183 http www historycy org index php showtopic 36539 amp st 15 25 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Polish military advisers in North Vietnam in Polish a b PDF 19 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 Aralik 2016 Why did Sweden support the Viet Cong HistoryNet 25 Temmuz 2013 17 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Temmuz 2016 Sweden announces support to Viet Cong HISTORY com 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Temmuz 2016 In Sweden Foreign Minister Torsten Nilsson reveals that Sweden has been providing assistance to the Viet Cong including some 550 000 worth of medical supplies Similar Swedish aid was to go to Cambodian and Laotian civilians affected by the Indochinese fighting This support was primarily humanitarian in nature and included no military aid Vietnam War After Action Reports BACM Research 2009 sayfa 430 North Korea fought in Vietnam War 31 Mart 2000 8 Mart 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2015 Go Gyeong tae 15 Kasim 2000 잠자던 진실 30년만에 깨어나다 한국군은 베트남에서 무엇을 했는가 미국 국립문서보관소 비밀해제 보고서 사진 최초공개 Korece 9 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Kasim 2018 Ho Chi Minh Beni Leninizme Goturen Yol Estimating the number of suicides among Vietnam veterans 21 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2021 Bu maddeyi dinle bilgi source source noicon Konusan Vikipedi Bu ses dosyasi 30 Mart 2013 tarihli surumunden uretilmistir ve bu tarihten sonra madde yapilmis olan eklemeleri kapsamamaktadir Medya yardim Diger konusan maddeler