Doğu Bloku, Komünist Blok, Sovyet Bloku ya da Demir Perde, Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği ve onun Doğu ve Orta Avrupa'daki müttefiklerini tanımlamak üzere kullanılmış olan bir terimdir. 1947'de, başta Polonya Halk Cumhuriyeti, Romanya Sosyalist Cumhuriyeti, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti, Macaristan Halk Cumhuriyeti, Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti ve Doğu Almanya olmak üzere komünist rejim altına giren birçok ülke Moskova'dan yönetilen bir blok hâline gelmiş bulunuyordu.
"Demir Perde" tanımı 5 Mart 1946 tarihinde Fulton'da bir konferansta Winston Churchill tarafından yapılmıştır. Doğu Bloku terimi Varşova Paktı ve Comecon yerine de kullanılmaktadır.
Kuruluşu
II. Dünya Savaşı'nın ardından başlayan Soğuk Savaş ile birlikte ABD önderliğinde başlatılarak özellikle Avrupa'da sosyalizmin önünü kesmek amacını taşıyan Marshall Planı'na cevap olarak ortaya çıkmıştır. Sovyetler Birliği'ne yapılan tehditlere karşı koyarak uluslararası komünizm faaliyetlerini yeniden örgütlemek üzere, Avrupa'nın önde gelen komünist partileri Sovyetler Birliği Komünist Partisi öncülüğünde Silezya'da bir konferansta toplandılar. Bu toplantının sonunda, 5 Ekim 1947'de Kominform'un kurulduğu ilan edildi.
Amacı
İşçilerin yegâne vatanı olarak kabul edilen Sovyetler Birliği'nin savunulması ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından temsil edilen emperyalizme karşı mücadele edilmesi birliğin temel amaçları arasındadır. Kominform'un merkezi Belgrad şehri idi.
Bileşimi
Yugoslavya SFC hiçbir zaman Varşova Paktı'nın bir parçası olmamıştır. Yugoslavya komünist bir ülke olmasına rağmen, dönemin lideri Mareşal Tito II. Dünya Savaşı esnasında direnç gösteren bir partizan olarak yönetime geldi ve bu yüzden Sovyetler Birliği ülkeyi birliğe katamadı. Soğuk Savaş esnasında Yugoslavya hükûmeti kendisini iki cephe arasında tarafsız bir noktaya yerleştirdi ve 'nin kurucularından birisi oldu.
Buna benzer olarak, Arnavutluk Emek Partisi önderliğindeki Arnavutluk, II. Dünya Savaşı'nın sonucunda Sovyet Kızıl Ordu'dan bağımsız bir şekilde yönetime geldi. Arnavutluk, Sovyetler Birliği ile bağlarını 1960'ların başlarında Çin-Sovyet ayrılığı sonucunda kopararak, Çin ile müttefik oldu.
Comecon ve Varşova Paktı
- Arnavutluk (1946-1991, 1961'de Comecon ve Varşova Paktı faaliyetlerine katılmayı bıraktı, 1968'de Varşova Paktı'ndan ve 1987'de Comecon'dan resmî olarak çekildi)
- Bulgaristan (1946-1990)
- Çekoslovakya (1948-1989)
- Doğu Almanya (1949-1989; öncesinde olarak biliniyordu, 1945-1949)
- Küba (1959'dan beri)
- Macaristan (1949-1989)
- Moğolistan (1924-1990)
- Polonya (1947-1989)
- Romanya (1947-1989, 1964'te Varşova Paktı faaliyetlerine katılımı sınırlandırdı)
- Sovyetler Birliği (1922-1991; öncesinde Rusya SFSC olarak biliniyordu (1917-1922))
- Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (1919-1991, 1945'ten itibaren BM üyesi)
- Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (1919-1991, 1945'ten itibaren BM üyesi)
- Vietnam (1976-1989 önceden Kuzey Vietnam (1945-1976) ve Güney Vietnam (1975-1976) olarak biliniyordu)
Diğer devletler
- Afganistan (1979-1989)
- Angola (1975-1991)
- Benin Halk Cumhuriyeti (1975-1990)
- Çin (1949-1961)
- Etiyopya Demokratik Halk Cumhuriyeti (1987-1991 daha önce Etiyopya Geçici Askerî Hükûmeti olarak biliniyordu (1974-1987))
- Güney Yemen (1967-1990)
- Kampuçya Halk Cumhuriyeti (1979-1989)
- Kongo Halk Cumhuriyeti (1969-1991)
- Kuzey Kore (1948-1990 daha önce Sovyet Sivil İdaresi olarak biliniyordu (1945-1948))
- Laos (1975-1989)
- Mozambik Halk Cumhuriyeti (1975-1990)
- (1969-1991)
- Suriye (1963'ten beri)
- Yeşil Burun Adaları (1975-1991)
- Yugoslavya (1945-1948)
Ekonomisi
Din
Doğu Bloku ülkelerinde devlet ateizmi politikası izlenerek dini faaliyetler sona erdirildi. Bu devletlerden bazıları kültürel miraslarını ulusal kiliselerine bağladıklarından hem halklar hem de kiliseler Sovyetler tarafından hedef alındı.
Askeri müdahaleler
Doğu Bloku'ndaki ülkeler kimi zaman Sovyetler Birliği'nin etki küresinin içinde Kızıl Ordu sayesinde tutuluyordu. Macaristan, Sovyet kaynaklı hükûmetini devirip bunun yerine Moskova'dan bağımsız bir yol izleyen başka bir partiyi iktidara getirmesinin hemen ardından 1956 yılında Kızıl Ordu tarafından işgal edildi.
Çekoslovakya da benzer şekilde Prag Baharı olarak da bilinen sürecinin ardından 1968 yılında işgal edildi. Sonraları, bu müdahaleler Sovyet resmî yaşantısında Brejnev Doktrini olarak anıldı.
Sonu
1980'lerde Sovyetler Birliği Doğu Bloku'ndaki ülkeler üzerindeki baskısını azaltarak, bu ülkelerin iç işlerindeki kararlarını belirlemesine izin verdi. Brejnev Doktrini'nin yürürlükten Sinatra Doktrini lehine kalkması Avrupa üzerinde dramatik bir etki yarattı. Doğu Bloku 1989 yılında Sovyet rejiminin Doğu Avrupa'da çökmesi ile birlikte sona ermiş oldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Hobby, Jeneen (2009). Worldmark Encyclopedia of Cultures and Daily Life: Europe. Gate. ISBN .
- ^ President of Lithuania: Prisoner of the Gulag a Biography of Aleksandras Stulginskis by Afonsas Eidintas Genocide and Research Center of Lithuania / 9789986757412 / 9986-757-41-X pg 23 "As early as August 1920 Lenin wrote to , President of the Revolutionary War Soviet: "We are surrounded by the greens (we pack it to them), we will move only about 10–20 versty and we will choke by hand the bourgeoisie, the clergy and the landowners. There will be an award of 100,000 rubles for each one hanged." He was speaking about the future actions in the countries neighboring Russia.
- ^ Christ Is Calling You : A Course in Catacomb Pastorship by Father Published by Saint Hermans Press April 1997
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dogu Bloku Komunist Blok Sovyet Bloku ya da Demir Perde Soguk Savas doneminde Sovyetler Birligi ve onun Dogu ve Orta Avrupa daki muttefiklerini tanimlamak uzere kullanilmis olan bir terimdir 1947 de basta Polonya Halk Cumhuriyeti Romanya Sosyalist Cumhuriyeti Bulgaristan Halk Cumhuriyeti Macaristan Halk Cumhuriyeti Cekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti ve Dogu Almanya olmak uzere komunist rejim altina giren bircok ulke Moskova dan yonetilen bir blok haline gelmis bulunuyordu Dogu Bloku ulkeleri haritasi Sovyetler Birligi Sovyetler Birligi nin uydu devletleri Yugoslavya Arnavutluk Demir Perde tanimi 5 Mart 1946 tarihinde Fulton da bir konferansta Winston Churchill tarafindan yapilmistir Dogu Bloku terimi Varsova Pakti ve Comecon yerine de kullanilmaktadir KurulusuII Dunya Savasi nin ardindan baslayan Soguk Savas ile birlikte ABD onderliginde baslatilarak ozellikle Avrupa da sosyalizmin onunu kesmek amacini tasiyan Marshall Plani na cevap olarak ortaya cikmistir Sovyetler Birligi ne yapilan tehditlere karsi koyarak uluslararasi komunizm faaliyetlerini yeniden orgutlemek uzere Avrupa nin onde gelen komunist partileri Sovyetler Birligi Komunist Partisi onculugunde Silezya da bir konferansta toplandilar Bu toplantinin sonunda 5 Ekim 1947 de Kominform un kuruldugu ilan edildi AmaciIscilerin yegane vatani olarak kabul edilen Sovyetler Birligi nin savunulmasi ve Amerika Birlesik Devletleri tarafindan temsil edilen emperyalizme karsi mucadele edilmesi birligin temel amaclari arasindadir Kominform un merkezi Belgrad sehri idi BilesimiYugoslavya SFC hicbir zaman Varsova Pakti nin bir parcasi olmamistir Yugoslavya komunist bir ulke olmasina ragmen donemin lideri Maresal Tito II Dunya Savasi esnasinda direnc gosteren bir partizan olarak yonetime geldi ve bu yuzden Sovyetler Birligi ulkeyi birlige katamadi Soguk Savas esnasinda Yugoslavya hukumeti kendisini iki cephe arasinda tarafsiz bir noktaya yerlestirdi ve nin kurucularindan birisi oldu Buna benzer olarak Arnavutluk Emek Partisi onderligindeki Arnavutluk II Dunya Savasi nin sonucunda Sovyet Kizil Ordu dan bagimsiz bir sekilde yonetime geldi Arnavutluk Sovyetler Birligi ile baglarini 1960 larin baslarinda Cin Sovyet ayriligi sonucunda kopararak Cin ile muttefik oldu Comecon ve Varsova Pakti Arnavutluk 1946 1991 1961 de Comecon ve Varsova Pakti faaliyetlerine katilmayi birakti 1968 de Varsova Pakti ndan ve 1987 de Comecon dan resmi olarak cekildi Bulgaristan 1946 1990 Cekoslovakya 1948 1989 Dogu Almanya 1949 1989 oncesinde olarak biliniyordu 1945 1949 Kuba 1959 dan beri Macaristan 1949 1989 Mogolistan 1924 1990 Polonya 1947 1989 Romanya 1947 1989 1964 te Varsova Pakti faaliyetlerine katilimi sinirlandirdi Sovyetler Birligi 1922 1991 oncesinde Rusya SFSC olarak biliniyordu 1917 1922 Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1919 1991 1945 ten itibaren BM uyesi Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1919 1991 1945 ten itibaren BM uyesi Vietnam 1976 1989 onceden Kuzey Vietnam 1945 1976 ve Guney Vietnam 1975 1976 olarak biliniyordu Diger devletler Afganistan 1979 1989 Angola 1975 1991 Benin Halk Cumhuriyeti 1975 1990 Cin 1949 1961 Etiyopya Demokratik Halk Cumhuriyeti 1987 1991 daha once Etiyopya Gecici Askeri Hukumeti olarak biliniyordu 1974 1987 Guney Yemen 1967 1990 Kampucya Halk Cumhuriyeti 1979 1989 Kongo Halk Cumhuriyeti 1969 1991 Kuzey Kore 1948 1990 daha once Sovyet Sivil Idaresi olarak biliniyordu 1945 1948 Laos 1975 1989 Mozambik Halk Cumhuriyeti 1975 1990 1969 1991 Suriye 1963 ten beri Yesil Burun Adalari 1975 1991 Yugoslavya 1945 1948 EkonomisiDinDogu Bloku ulkelerinde devlet ateizmi politikasi izlenerek dini faaliyetler sona erdirildi Bu devletlerden bazilari kulturel miraslarini ulusal kiliselerine bagladiklarindan hem halklar hem de kiliseler Sovyetler tarafindan hedef alindi Askeri mudahalelerDogu Bloku ndaki ulkeler kimi zaman Sovyetler Birligi nin etki kuresinin icinde Kizil Ordu sayesinde tutuluyordu Macaristan Sovyet kaynakli hukumetini devirip bunun yerine Moskova dan bagimsiz bir yol izleyen baska bir partiyi iktidara getirmesinin hemen ardindan 1956 yilinda Kizil Ordu tarafindan isgal edildi Cekoslovakya da benzer sekilde Prag Bahari olarak da bilinen surecinin ardindan 1968 yilinda isgal edildi Sonralari bu mudahaleler Sovyet resmi yasantisinda Brejnev Doktrini olarak anildi Sonu1980 lerde Sovyetler Birligi Dogu Bloku ndaki ulkeler uzerindeki baskisini azaltarak bu ulkelerin ic islerindeki kararlarini belirlemesine izin verdi Brejnev Doktrini nin yururlukten Sinatra Doktrini lehine kalkmasi Avrupa uzerinde dramatik bir etki yaratti Dogu Bloku 1989 yilinda Sovyet rejiminin Dogu Avrupa da cokmesi ile birlikte sona ermis oldu Ayrica bakinizBaris icinde bir arada yasama Dogu Bloku ekonomileriKaynakca Hobby Jeneen 2009 Worldmark Encyclopedia of Cultures and Daily Life Europe Gate ISBN 978 1 4144 6430 5 President of Lithuania Prisoner of the Gulag a Biography of Aleksandras Stulginskis by Afonsas Eidintas Genocide and Research Center of Lithuania 9986 757 41 X 9789986757412 9986 757 41 X pg 23 As early as August 1920 Lenin wrote to President of the Revolutionary War Soviet We are surrounded by the greens we pack it to them we will move only about 10 20 versty and we will choke by hand the bourgeoisie the clergy and the landowners There will be an award of 100 000 rubles for each one hanged He was speaking about the future actions in the countries neighboring Russia Christ Is Calling You A Course in Catacomb Pastorship by Father Published by Saint Hermans Press April 1997 978 1 887904 52 0