1240'lı yıllardan itibaren Moğollar, Suriye'yi defalarca işgal ettiler veya bu yönde girişimleri olmuştur. Çoğu başarısız olmuş, ancak 1260 ve 1300'de Halep ve Şam'ı ele geçirerek ve Eyyubi hanedanını yok ederek bir miktar başarı elde etmişlerdir. Moğollar, başta Mısır Memlükleri olmak üzere bölgedeki diğer güçler tarafından her seferinde aylar içinde geri çekilmek zorunda bırakılmışlardır. 1260 sonrası çatışma Memluk-İlhanlı Savaşı olarak tanımlanır.
Levant’ın Moğollar tarafından istilası Memluk-İlhanlı Savaşı | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Suriye'de 1260 Moğol saldırıları | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Memlûk Devleti Eyyûbî kalıntıları Suriye Nizârî-İsmaililer Moğol İmparatorluğu'ndan Altın Orda Devleti (1264'den sonra) Karamanlı asiler Abbâsîler | |||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
|
| ||||||||
Güçler | |||||||||
Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
Bilinmiyor (Memlûklerden ağır) | Bilinmiyor (ağır) |
İlk istila
İran'ın Bachu valiliği sırasında, Yisaur komutasındaki Moğol ordusu 1244'te Suriye'ye saldırmıştır. Saldırının nedenleri belirsiz ancak Suriye'nin Kösedağ Muharebesi'ne Selçuklu tarafında katılmasına misilleme olarak yapılmış olabileceği düşünülmektedir. 1244 sonbaharında Yisaur, Moğol kuvvetlerini Yukarı Dicle vadisinde yoğunlaştırdı ve burada Ahlat'ı elegeçirdi. İlerleyen Moğol ordusu hiçbir direnişle karşılaşmamış ve yol boyunca bölgeyi harap etmiştir. Yisaur kuşatma saldırısına hazırlıklı olmadığından, ilerleyişi sırasında müstahkem şehirler ele geçirilmemiştir. Urfa şehrinin topraklarından Fırat'ı geçmiştir.
Doğrudan Halep'e yürüdü ancak hava şartları ordusunun hareketlerini etkilemeden Hailan'a kadar gitmiştir. Yisaur, Malik'in ödemeyi kabul ettiği haraçın teslimini talep etmek için Halep'e elçiler göndermiştir. Aynı talep, meydan okumak yerine onlarla savaşmamayı seçen Antakya Prensi Boemondo'ya da iletilmiştir.
Yisaur, kuvvetini Fırat vadisine geri çekti ve Malatya'nın teslim almıştır. Mısır'da Sultan Es-Sâlih Eyyûb, sonuçlara razı olmaya karar vermiş ve Suriye'deki hakimiyetini işgal eden Moğollarla karşılaşmak için bir ordu kurma girişiminde bulunmamıştır.
Sultan Nasır Yusuf, 1251'de barışı satın almanın bir çaresi olarak, Möngke'nin seçilmesi için temsilcilerini Moğolistan'a gönderdi ve Suriye'nin Moğol İmparatorluğu'na bağlı bir devlet olmasını kabul etmiştir.
1260 istilası
1255'te Hülâgû, ağabeyi Büyük Han Möngke'nin emriyle İmparatorluğu Orta Doğu'ya doğru genişletmeye çalışmıştır. Hülâgû'nün güçleri, yol boyunca birçok insanı boyunduruk altına almıştır; en önemlisi, 1258'de tamamen yağmalanan ve Abbasi Halifeliğini yok eden İslam İmparatorluğu'nun merkezi Bağdat'tı. Oradan Moğol kuvvetleri Suriye'ye doğru ilerlemiştir.
1260 yılında Mısır, Bahrî Memlûklerinin kontrolü altındayken, Levant'ın büyük kısmı (Haçlı devletleri dışında) hala Eyyubi prenslerinin kontrolü altındaydı. Moğollar ise güçlerini bölgedeki Hristiyan vasalları olan Gürcülerle birleştirmişlerdi; Ermenistan Kralı I. Hethum komutasındaki Kilikya Ermenistan ordusu ve Antakya prensi VI. Boemondo'nun Frankları. 20. yüzyıl tarihçileri René Grousset ve Lev Gumilyov'un "sarı haçlı seferi" (Croisade Jaune) olarak tanımladıkları olayda, birleşik güçler Ocak ayında Halep şehrini ele geçirmişler ve ardından 1 Mart 1260'ta Hristiyan Moğol generali Ketboğa komutasında Şam'ı almışlardır. Son Eyyubi kralı An-Nasır Yusuf, 1260 yılında Gazze yakınlarında Moğollar tarafından ele geçirilmiştir. Ancak Hülâgû, Nasır Yusuf'u Suriye'ye vali olarak atayacağının sözünü vermiştir. Bağdat ve Suriye'deki İslami güç merkezinin gitmesiyle İslami gücün merkezi Kahire'deki Memlûklere geçmiştir.
Hülâgû'nun bu noktada niyeti Memlüklerle çatışmak için güneye Filistin üzerinden Mısır'a doğru ilerlemekti. Ancak Möngke, 1259'un sonlarında ölmüş ve Hülâgû'nün bir sonraki Büyük Han'ın kim olacağına dair konseylere katılmak üzere Karakurum'a dönmesini gerekiyordu. Hülâgû, kuvvetlerinin büyük bir kısmıyla birlikte yola çıktı ve Suriye'de Ketboğa komutasında yalnızca 10.000 Moğol atlısını bırakmıştır. Ketboğa'nın güçlerinden bazıları güneye, Mısır'a doğru baskınlar düzenlemiş ve 1000 askerden oluşan bir Moğol garnizonunun kurulduğu Gazze'ye kadar ulaşmışlardır.
Memlükler, Moğol kuvvetlerinin zayıf durumundan yararlanmış ve Akka'daki Haçlı kuvvetlerinin kalıntılarıyla pasif bir ittifak müzakere ederek, Eylül 1260'ta önemli Ayn Jalut Muharebesi'nde Moğollarla çatışmak için kuzeye doğru ilerlemişlerdir. Memlükler kesin bir zafer elde etmiş, Ketboğa idam edilmiş ve muharebe, Moğol fetihleri için yüksek bir nokta oluşturmuştur. Daha önceki yenilgilerde Moğollar daha sonra geri dönüp bölgeyi yeniden ele geçirmişlerdi ancak Ayn Jalut'taki kaybın intikamını hiçbir zaman alamamışlardır. Moğol İlhanlılarının sınırı Hülâgû hanedanı süresince Dicle Nehri'nde kalmıştır. Sultan An-Nasir ve kardeşi, Hülâgû'nün Ketboğa'nın Ayn Jalut'ta yenilgiye uğradığı haberini duymasının ardından idam edilmişlerdir.
Aralık 1260'ta Hülâgû, 6.000 askerini Suriye'ye geri göndermiştir, ancak Birinci Humus Muharebesi'nde mağlup olmuşlardır.
Kahire Halifeliği ve Musul'daki isyan
1258'de Bağdat'ın düşmesinden sonra birkaç Abbâsî prensi Suriye ve Mısır'a kaçmıştır. Orada, Memlükler yönetimi altında Abbasiler hâlâ dini meselelerle sınırlı, zayıf bir otorite gösterisini sürdürüyorlardı. Ancak yetkileri göstermelikti. Kahire'deki halifelerin ilki olan II. Müstansır, Baybars tarafından Mezopotamya'ya gönderilmiştir. Halife, Suriyeli yardımcılar ve Bedeviler ile takviye edilmiştir. Ancak 1262 yılında Güney Irak'ta Moğol öncüsü tarafından tamamen ezilmişlerdir. Moğol himayesi ve Musul hükümdarı Bedreddin'in oğulları Memlüklerin yanında yer almış ve Hülâgû yönetimine karşı isyan etmiştir. Bu, şehir devletinin yıkılmasına yol açmış ve Moğollar nihayet 1265'te isyanı bastırmıştır.
1271 istilası
Suriye'nin ikinci Moğol istilası, Ekim 1271'de, general Samagar ve Selçuklu yardımcılarının liderliğindeki 10.000 Moğol'un Anadolu Selçuklu Devleti'den güneye hareket edip Halep'i ele geçirmesiyle gerçekleşmiştir; ancak Memluk lideri I. Baybars'ın Mısır'dan üzerlerine yürümesi üzerine Fırat'ın ötesine çekilmişlerdir.
Bölge ittifakları
13. yüzyılın ikinci yarısında Moğol İmparatorluğu'nda iç savaş patlak vermişti] Ortadoğu'da bu durum, Altın Orda Moğolları ile Gürcistan ve Azerbaycan üzerindeki hak iddiaları için savaşan İlhanlı Moğolları arasında çatışma olarak ortaya çıkmıştır. Hem Altın Orda hem de İlhanlı, bölgedeki diğer güçlerle ticaret anlaşmaları veya diğer türden ittifaklar yoluyla konumlarını güçlendirmeye çalışmışlardır. 1261'de Altın Orda hükümdarı Berke, Memlûk Sultanı I. Baybars ile ittifak kurarak ortak düşmanları İlhanlılara karşı savaşmışlardır. Mısırlılar Altın Orda'nın Akdeniz'deki uzun süredir devam eden ticaret ortağı ve müttefiki olduğundan, bu ittifak hem stratejik hem de ticari alışverişler açısından önemliydi.
İlhanlı Moğolları ise Avrupa Franklarıyla ittifak kurmaya çalıştılar (ancak başarısız oldular), ancak Hristiyan Bizans İmparatorluğu ile Bizans-Moğol ittifakı kurdular.
Altınordu ile İlhanlılar arasındaki çatışma
İki Batı Moğol diyarı Altın Orda ve İlhanlılar zaten açık savaş halindeydiler. Çatışmanın kökleri, Cengiz Han'ın torunları arasında İmparatorluğun kontrolü konusunda yapılan savaşlarla ilgiliydi. Cengiz Han'ın halefi oğlu Ögeday'dı, ancak liderlik daha sonra Cengiz'in oğlu Tuluy'un torunları tarafından zorla ele geçirilmişti. Kubilay Han'ın (Cengiz'in oğlu Tuluy'un oğlu) hükümdarlığı sırasında, Cengiz'in diğer oğulları Ögeday, Çağatay ve Cuci'nin torunları Kubilay'ın yönetimine karşı çıkmaya çalıştılar. İlhanlı, Tuluy'un oğullarından biri olan ve dolayısıyla Kubilay'a sadık olan Hülâgû tarafından kurulmuştu. Altın Orda, Orta Asya'nın Moğollar tarafından istilası sonrası Cengiz'in oğlu Cuci tarafından kurulmuştu. Cengiz, Kafkasya'nın güneyindeki birçok bölgeyi, özellikle Gürcistan'ı ve Selçuklu Sultanlığı'nı Cuci'ye tahsis etmişti. Hülagu, kardeşi Büyük Han Kubilay'ın desteğiyle 1256'da bu bölgeleri işgal etmiş ve ele geçirmiş, hatta başkentini tartışmalı bölgelerin merkezine, Meraga'ya kurmuştu. Altın Orda'nın lideri Berke, mirasının bu şekilde ihlal edilmesine tahammül edemedi ve iki Moğol diyarı arasındaki uzun süreli çatışma 14. yüzyıla kadar devam etmiştir.
Etnik ve dini yakınlıklar
Çeşitli yakınlıklar Altın Orda Moğolları ile Mısır Memlükleri arasında az çok doğal bir ittifaka yol açtı. Memlük İmparatorluğu, o dönemde Moğol Altın Orda'nın önemli bir bölümü olan güney Rusya'daki Kıpçak topraklarından satın alınan eski köleler tarafından kurulmuştu. Bu nedenle Moğol Ordası'nın geniş kesimleri ile Mısır'ın yönetici seçkinleri arasında zaten kültürel yakınlıklar vardı. Berke'nin Türk tebaası da Memlüklerle aynı Türk dilini konuşuyordu. Dahası, Berke'nin önderliğindeki Altın Orda, İslam'a geçen ilk Moğol devletiydi ve bu da güneydeki İslam ülkeleriyle dayanışmaya katkıda bulunuyordu. Öte yandan İl-Han hükümdarları Hristiyanlığa son derece olumlu bakıyorlardı ve 1295 yılında Tolui'nin soyundan gelen İlhanlı Gazan'ın tahta çıkıp din değiştirinceye kadar İslam'a bağlanmadılar. Ancak din değiştirdikten sonra bile Suriye'nin kontrolü için Memlüklerle savaşmaya devam ederken aynı zamanda Hristiyan Avrupa ile ittifak arayışına girdiler.
Memlük-Altın Orda yakınlaşması
Altın Orda, Mısır'daki Memlüklerle savunma ittifakına girdiler; anlaşma, İlhanlıların saldırısına uğraması durumunda her iki alemin diğerine yardım edeceği yönündeydi. Bu, İlhan'ın kuvvetlerini hem kuzey hem de güney sınırlarına ayırmasını ve hiçbir zaman tek bir savaşta tüm kuvvetleri kullanmamasını gerektiriyordu. İlhanlı kuvvetleri birçok kez güneyde Suriye'ye doğru bir sefer başlattılar, ancak kuzeydeki Altın Orda'nın saldırıları nedeniyle birkaç ay içinde birliklerini geri çağırmak zorunda kaldılar.
1280-1281 istilası
Üçüncü büyük istila, 1280-1281'de Abaka Han döneminde gerçekleşmiştir. 1280'de Fırat'ı geçip Halep'i ele geçiren İlhanlı Moğolları, 40.000 adamla birlikte Humus'a kadar güneye ilerlediler ve ardından Ekim 1281'de İkinci Humus Muharebesi'nde Fırat nehrine geri püskürtüldüler.
İlhan Teküder (h. 1282-1284 ) İslam'a dosttu ve Memlük sultanına barış konusunu açmak için bir mektup gönderdi, ancak Tekuder'in elçisi Memlükler tarafından tutuklandı. Tekuder'in İslam'a geçmesi ve Memlüklerle barış yapma çabaları İlhanlıların diğer soyluları arasında pek popüler değildi. Tekuder'in kardeşi Arghun ona taht için meydan okuduğunda Tekuder, Memlüklerden boşuna yardım istedi ancak idam edilmiştir. Argun (h. 1284-1291 ) iktidara gelmiş ve Büyük Han Kubilay'ın (h. 1260-1294 ) Moğolların Suriye'yi fethetme girişimlerini sürdürmüştür.
Memlük-İlhanlı Savaşı: 1299-1303
1299 yılının sonlarında Moğol İlhanlı Argun oğlu Mahmud Gazan ordusunu alarak Fırat nehrini geçerek Suriye'yi yeniden işgal etmiştir. Humus'un biraz kuzeyine kadar güneye devam ettiler ve Halep'i başarıyla ele geçirdiler. Orada Gazan'a bağlı Kilikya Ermenistanı'ndan gelen güçlerde onlara katıldı.
Şam'dan gönderilen Memlük yardım kuvveti, Aralık 1299'da Humus'un kuzeydoğusundaki Vadi'l-Haznedar Muharebesi'nde (bazen Humus Muharebesi olarak da adlandırılır) Moğol ordusuyla karşılaştı. Moğolların yaklaşık 40.000 Gürcü ve Ermeni yardımcıyla birlikte 60.000 kadar askeri vardı ve 20.000-30.000 askerden oluşan çok daha küçük kuvvetleriyle Mısır Memlüklerini bozguna uğrattılar. Memlükler geri çekildi ve Memlüklerden bağımsızlık isteyen Maruni ve Dürzi okçuları tarafından taciz edildiler. Bir grup Moğol da Gazan'ın ordusundan ayrıldı ve geri çekilen Memluk birliklerini Gazze'ye kadar takip ederek Mısır'a geri itti.
Gazan'ın kuvvetlerinin büyük bir kısmı daha sonra Şam'a doğru ilerledi. Moğolların yaklaştığını duyan Şam halkının bir kısmı Mısır'a kaçtı ve şehrin valisi Arjawash, Şam Kalesi'nin derinliklerine yerleşmişti. Moğollar, 30 Aralık 1299 ile 6 Ocak 1300 tarihleri arasında teslim olan şehri on gün boyunca kuşattı, ancak kalesi direndi. Gazan daha sonra Şubat ayında kuvvetlerinin çoğunu geri çekti ve 1300-1301 kışında Mısır'a saldırmak için geri döneceğine söz verdi. Geri çekilmenin nedeninin ya Çağatay Moğollarının doğu sınırlarını işgal etmesi ya da atlar için daha iyi otlatma alanının olduğu bölgelere çekilme ihtiyacı olduğuna inanılmaktadır. Memlükler, meraların mevcudiyetinin Moğollar için önemli olduğunu öğrenmiş ve Moğol süvarilerinin hızlı ilerlemesini önlemek için meraları yakmaya başlamışlardı. Gazan'ın ana kuvveti geri çekildikten sonra Suriye'de Moğol generali Mulay komutasında yalnızca 10.000 atlı kalmıştır.
Memlükler, Mayıs 1300'de geri dönene kadar her iki taraftaki kuvvetlerin çoğunluğunun yaklaşık üç ay boyunca geri çekilmesiyle, Mulay'ın güçleri Suriye üzerinde teknik kontrole sahipti ve bazı Moğollar Kudüs ve Gazze gibi güneye kadar baskınlar düzenlediler. Ancak Memlükler Mısır'dan döndüğünde geri kalan Moğollar çok az direnişle geri çekildiler.
Yine 1300'ün başlarında, iki Frank hükümdarı Guy d'Ibelin ve II. Jean de Giblet, Gazan'ın önceki çağrısına yanıt olarak birlikleriyle birlikte Kıbrıs'tan bölgeye taşınmışlardı. Ona katılmak niyetiyle Suriye kıyısındaki Cibelet (Byblos ) beyliğindeki Nephin kalesinde bir üs kurmuşlardı ama Gazan çoktan gitmişti. Ayrıca yeni Trablusşam şehrini de kuşatmaya başladılar, ancak boşuna ve ardından Kıbrıs'a geri döndüler.
1300'ün sonlarında Gazan'ın güçleri, Çağatay istilasının kuzey sınırlarındaki dikkatini dağıtmasıyla uğraştı ve dikkatlerini bir kez daha Suriye'ye çevirdi. 14 Aralık 1300 ile 1 Kasım 1301 tarihleri arasında Fırat nehrini geçtiler. Suriye'deki Memlük ordusunun yine çatışmaya girmeden geri çekilmesi, Moğollardan gelen yeni tehdidin duyulması Şam'da paniğe yol açtı. Hamatlı Suriyeliler, Hamat'ın postasıyla Halep yakınlarında yapılan savaşta Moğollara karşı küçük bir zafer elde etmeyi başardılar. Bu, Şam'da valinin Mısır'dan daha büyük bir yardım gücü göndermesine yetecek kadar düzen yarattı. Ancak Gazan Han'ın ailesinin ölümü üzerine Moğollar Suriye'yi çoktan terk etmişlerdi.
İlhanlılar 1303'te Suriye'ye döndüler ve Şam'a ulaşana kadar Levant'ta hiçbir direnişle karşılaşmadan seyahat ettiler. Ancak Şam yakınlarında, Nisan 1303'te Şakhab Muharebesi'nde Memlükler tarafından bir kez daha ağır bir yenilgiye uğratıldılar.
Son Aşama: 1312
1312'de İlhanlıların yeni hanı Olcaytu, hükümdarlığını pekiştirmek için saldırgan bir politika izlemiş, Hazar'ın Gilan Eyaletini boyunduruk altına almış ve Herat özerk prensliğini yok etmiştir. Bazı Suriyeli emirlerin iltica etmesinden cesaret alan Öljaitü, 1312'de Fırat'ı geçerek Memluk Sultanlığı'na saldırmaya karar vermiştir. Ağır tahkim edilmiş El-Rahba kasabasını kuşatmıştır. Ağır kayıplar verdikleri yaklaşık bir ay süren çatışmalardan sonra Moğollar, müstahkem yeri almayı başaramamış ve geri çekilmişlerdir. Bu, Levant'a yapılan son büyük Moğol saldırısıdır.
Halep Antlaşması
Moğol hükümdarı Gazan'ın yenilgisi ve İlhanlılar'ın giderek İslam'a geçmesinin ardından Moğollar nihayet düşmanlıkları durdurmaya razı oldular. Bir barış antlaşması oluşturmak için ilk temaslar köle tüccarı el-Mecd el-Sallami aracılığıyla iletildi. İlk iletişimlerin ardından daha resmi mektuplar ve elçilikler alışverişinde bulunuldu. Velisi Emir Çoban'ın tavsiyelerine uyan İlhanlı hükümdarı Ebû Said Bahadır döneminde Memlüklerle yapılan anlaşma 1322/1323'te onaylandı. Nitekim Moğollar, kendileri Müslüman oluncaya kadar Müslümanlarla asla barış yapmadılar. Bu, pagan Vikinglerin Normandiya ve İngiltere'yi fethetmelerine benzer bir durumdu; burada Viking İskandinavları, kendileri Hristiyan olana kadar Hristiyan Krallıklarla asla gerçek anlamda barış yapmamışlardı.
Kaynakça
- Özel
- ^ D. S. Benson The Mongol campaigns in Asia, p. 179
- ^ Jeremiah Curtin The Mongols: A history, p. 178
- ^ Vasiliev, Alexander A. (1958). History of the Byzantine Empire, 324–1453. University of Wisconsin Press. s. 600. ISBN .
- ^ Gumilev, Lev Nikolaevich (1987). Searches for an Imaginary Kingdom: The Legend of the Kingdom of Prester John. Cambridge University Press. s. 194. ISBN .
- ^ The Cambridge History of Egypt: Islamic Egypt, 640-1517, p. 255
- ^ Runciman 1987, ss. 336–337.
- ^ Ryley-Smith in Atlas of the Crusades, p. 112 (French Edition): "When the Golden Horde allied with the Mamluks, the Ilkhanate looked towards an alliance with the Christians"
- ^ "The alliance which Berke had created between the Mongols and the Mamluks against the Ilkhanate remained constant", Morgan, p. 144
- ^ "The Mongols of Iran were all but encircled by a chain of alliances linking the Mamluks to the Golden Horde, and this power to Kaidu", Setton, p. 529
- ^ "The friendship between Egypt and the Golden Horde, which would last until the conclusion of peace between the Mamluks and the Il-Khan in 1320" The New Cambridge Medieval History, page 710, by David Abulafia - 1999
- ^ "In order to fight their common enemy [the Ilkhanate], the Kipchack Mongols and the Mamluks entered into an alliance." Luisetto, p. 157
- ^ Mantran, Robert (Fossier, Robert, ed.) "A Turkish or Mongolian Islam" in The Cambridge Illustrated History of the Middle Ages: 1250-1520, p. 298
- ^ Morgan, Mongols and the West
- ^ a b Luisetto, p. 155
- ^ a b The Mongols, David Morgan, p. 144
- ^ "It is a fact of crucial importance that the Mamluks of Egypt and the Mongols of the Golden Horde were natural allies (…) simply because the ruling class of Egypt and an important and influential segment of the Golden Horde belonged in fact to the same ethnic group." A History of the Crusades, Kenneth Meyer Setton, p. 527
- ^ Setton, p. 527
- ^ By ultimately becoming Muslims, the Mongols of the Golden Horde conspicuously identified themselves with their Turkish subjects and with the people to the south, rather than with the Christian Russians to the North" Morgan, p. 128
- ^ "On the contrary, Hulagu, accompanied by Dokuz Khatun greatly favoured Christianity", Luisetto, p. 155-156
- ^ "In order to fight their common enemy [the Ilkhanate], the Kipchack Mongols and the Mamluks entered into an alliance. This was based on a defensive rather than an offensive policy: if one of their territories was attacked, the second would fight for the other, on his own front, in order to create a diversion or weaken enough Persian troops so that their action would be stopped." Luisetto, p. 157
- ^ "Before invading Syria in 1299, Ghazan was forced to send troops in the Caucasus, in order to reinforce his Christian-Mongol troops. These were so many soldiers who could not fight in Palestine.", Luisetto, p. 156
- ^ Luisetto, p. 158
- ^ Burns 2016.
- ^ Demurger, p. 143
- ^ Demurger, p. 142 (French edition) "He was soon joined by King Hethum, whose forces seem to have included Hospitallers and Templars from the kingdom of Armenia, who participate to the rest of the campaign."
- ^ Demurger, p. 142 "The Mongols pursued the retreating troops towards the south, but stopped at the level of Gaza"
- ^ Demurger 142-143
- ^ Runciman, p. 439
- ^ Demurger, p. 146
- ^ Demurger (p. 146, French edition): "After the Mamluk forces retreated south to Egypt, the main Mongol forces retreated north in February, Ghazan leaving his general Mulay to rule in Syria".
- ^ "Meanwhile the Mongol and Armenian troops raided the country as far south as Gaza." Schein, 1979, p. 810
- ^ Amitai, "Mongol Raids into Palestine (AD 1260 and 1300)"
- ^ "Arab historians however, like Moufazzal Ibn Abil Fazzail, an-Nuwairi and Makrizi, report that the Mongols raided the country as far as Jerusalem and Gaza"— Sylvia Schein, p. 810
- ^ The Arab historian Yahia Michaud, in the 2002 book Ibn Taymiyya, Textes Spirituels I-XVI, Chap XI, describes that there were some firsthand accounts at the time, of forays of the Mongols into Palestine, and quotes two ancient Arab sources stating that Jerusalem was one of the cities that was invaded by the Mongols
- ^ Demurger, p. 144
- ^ "After Ghazan had left, some Christians from Cyprus arrived in Gibelet and Nefin, led by Guy, Count of Jaffa, and Jean d'Antioche [Jean II de Giblet] with their knights, and from there proceeded to go to Armenia where the camp of the Tatars was. But Ghazan was gone, so they had to return."|Le Templier de Tyr, 614. Le Templier de Tyr, 614: "Et apres que Cazan fu partis aucuns crestiens de Chipre estoient ales a Giblet et a Nefin et en seles terres de seles marines les quels vous nomeray: Guy conte de Jaffe et messire Johan dantioche et lor chevaliers; et de la cuyderent aler en Ermenie quy estoit a lost des Tatars. Cazan sen estoit retornes: il se mist a revenir"
- ^ Jean Richard, p. 481
- ^ J.J. Saunders, "History of the Mongol Conquests," page 144
- ^ Josef W. Meri, "Medieval Islamic Civilization," page 573
- ^ Meri, p. 541
- Genel
- Abulafia, David. The New Cambridge Medieval History. Cambridge University Press. ISBN .
- (1987). "Mongol Raids into Palestine (AD 1260 and 1300)". . ss. 236-255.
- Burns, Ross (2016). Aleppo, A History. Routledge. ISBN .
- Grousset, René (1935). Histoire des Croisades III, 1188-1291 (Fransızca). Editions Perrin. ISBN .
- Demurger, Alain (2007). Jacques de Molay (Fransızca). Editions Payot&Rivages. ISBN .
- Jackson, Peter (2005). The Mongols and the West: 1221-1410. Longman. ISBN .
- Lebédel, Claude (2006). Les Croisades, origines et conséquences (Fransızca). Editions Ouest-France. ISBN .
- Luisetto, Frédéric (2007) (2007). Arméniens & autres Chrétiens d'Orient sous la domination Mongole (in French). Librairie Orientaliste Paul Geuthner S.A. ISBN .
- Maalouf, Amin (2006). Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri. YKY. ISBN .
- Maalouf, Amin (1983). Les croisades vues par les Arabes. JC Lattes.
- Michaud, Yahia (Oxford Centre for Islamic Studies) (2002). Ibn Taymiyya, Textes Spirituels I-XVI (PDF) (Fransızca). "Le Musulman", Oxford-Le Chebec.
- Morgan, David (2007). The Mongols. 2nd. . ISBN .
- Richard, Jean (1996). Histoire des Croisades. Fayard. ISBN .
- Runciman, Steven (1954). A History of the Crusades, Volume III: The Kingdom of Acre and the Later Crusades (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press.
- Schein, Sylvia (October 1979). "Gesta Dei per Mongolos 1300. The Genesis of a Non-Event". The English Historical Review. 94 (373). ss. 805-819. doi:10.1093/ehr/XCIV.CCCLXXIII.805. ISSN 0013-8266. JSTOR 565554.
Dış bağlantılar
- Adh-Dhababi (translated by Joseph Somogyi) (1948). "Record of the Destruction of Damascus by the Mongols in 1299-1301". Ignace Goldziher Memorial Volume, Part 1.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1240 li yillardan itibaren Mogollar Suriye yi defalarca isgal ettiler veya bu yonde girisimleri olmustur Cogu basarisiz olmus ancak 1260 ve 1300 de Halep ve Sam i ele gecirerek ve Eyyubi hanedanini yok ederek bir miktar basari elde etmislerdir Mogollar basta Misir Memlukleri olmak uzere bolgedeki diger gucler tarafindan her seferinde aylar icinde geri cekilmek zorunda birakilmislardir 1260 sonrasi catisma Memluk Ilhanli Savasi olarak tanimlanir Levant in Mogollar tarafindan istilasi Memluk Ilhanli SavasiSuriye de 1260 Mogol saldirilariTarih1260 1323BolgeLevant ve AnadoluSonucAbbasilere Eyyubilere ve Nizarilere karsi Mogol zaferi Mogollara karsi Memluk zaferi Halep AntlasmasiCografi DegisikliklerMogollar Abbasi Halifeligi ni ve Eyyubi Sultanligi ni fethetti Mogollar Memluk Devleti ni fethetmekte basarisiz oldularTaraflarMogol Imparatorlugu ndan Ilhanlilar Kilikya Ermeni Kralligi Gurcistan Kralligi Anadolu Selcuklu Devleti Antakya TrablusYuan Imparatorlugu Mogol Imparatorlugu ndan Altin Orda Devleti 1259 1264 Kudus Kralligi Tapinak Sovalyeleri Hospitalier SovalyeleriMemluk Devleti Eyyubi kalintilari Suriye Nizari Ismaililer Mogol Imparatorlugu ndan Altin Orda Devleti 1264 den sonra Karamanli asiler AbbasilerKomutanlar ve liderlerKetboga olu Baidar Abaka Mongke Temur Gazan Kutlusah Olcaytu I Hethum II Levon II Demetre VI Boemondo Jacques de MolayKutuz X I Baybars II Baybars I Muhammed Kalavun Mehmed Kamil Muhammed Mustansir olu olu Mustasim Suleyman Sah GuclerBilinmiyorBilinmiyorKayiplarBilinmiyor Memluklerden agir Bilinmiyor agir Ilk istilaIran in Bachu valiligi sirasinda Yisaur komutasindaki Mogol ordusu 1244 te Suriye ye saldirmistir Saldirinin nedenleri belirsiz ancak Suriye nin Kosedag Muharebesi ne Selcuklu tarafinda katilmasina misilleme olarak yapilmis olabilecegi dusunulmektedir 1244 sonbaharinda Yisaur Mogol kuvvetlerini Yukari Dicle vadisinde yogunlastirdi ve burada Ahlat i elegecirdi Ilerleyen Mogol ordusu hicbir direnisle karsilasmamis ve yol boyunca bolgeyi harap etmistir Yisaur kusatma saldirisina hazirlikli olmadigindan ilerleyisi sirasinda mustahkem sehirler ele gecirilmemistir Urfa sehrinin topraklarindan Firat i gecmistir Dogrudan Halep e yurudu ancak hava sartlari ordusunun hareketlerini etkilemeden Hailan a kadar gitmistir Yisaur Malik in odemeyi kabul ettigi haracin teslimini talep etmek icin Halep e elciler gondermistir Ayni talep meydan okumak yerine onlarla savasmamayi secen Antakya Prensi Boemondo ya da iletilmistir Yisaur kuvvetini Firat vadisine geri cekti ve Malatya nin teslim almistir Misir da Sultan Es Salih Eyyub sonuclara razi olmaya karar vermis ve Suriye deki hakimiyetini isgal eden Mogollarla karsilasmak icin bir ordu kurma girisiminde bulunmamistir Sultan Nasir Yusuf 1251 de barisi satin almanin bir caresi olarak Mongke nin secilmesi icin temsilcilerini Mogolistan a gonderdi ve Suriye nin Mogol Imparatorlugu na bagli bir devlet olmasini kabul etmistir 1260 istilasi1255 te Hulagu agabeyi Buyuk Han Mongke nin emriyle Imparatorlugu Orta Dogu ya dogru genisletmeye calismistir Hulagu nun gucleri yol boyunca bircok insani boyunduruk altina almistir en onemlisi 1258 de tamamen yagmalanan ve Abbasi Halifeligini yok eden Islam Imparatorlugu nun merkezi Bagdat ti Oradan Mogol kuvvetleri Suriye ye dogru ilerlemistir 1260 yilinda Misir Bahri Memluklerinin kontrolu altindayken Levant in buyuk kismi Hacli devletleri disinda hala Eyyubi prenslerinin kontrolu altindaydi Mogollar ise guclerini bolgedeki Hristiyan vasallari olan Gurculerle birlestirmislerdi Ermenistan Krali I Hethum komutasindaki Kilikya Ermenistan ordusu ve Antakya prensi VI Boemondo nun Franklari 20 yuzyil tarihcileri Rene Grousset ve Lev Gumilyov un sari hacli seferi Croisade Jaune olarak tanimladiklari olayda birlesik gucler Ocak ayinda Halep sehrini ele gecirmisler ve ardindan 1 Mart 1260 ta Hristiyan Mogol generali Ketboga komutasinda Sam i almislardir Son Eyyubi krali An Nasir Yusuf 1260 yilinda Gazze yakinlarinda Mogollar tarafindan ele gecirilmistir Ancak Hulagu Nasir Yusuf u Suriye ye vali olarak atayacaginin sozunu vermistir Bagdat ve Suriye deki Islami guc merkezinin gitmesiyle Islami gucun merkezi Kahire deki Memluklere gecmistir Hulagu nun bu noktada niyeti Memluklerle catismak icin guneye Filistin uzerinden Misir a dogru ilerlemekti Ancak Mongke 1259 un sonlarinda olmus ve Hulagu nun bir sonraki Buyuk Han in kim olacagina dair konseylere katilmak uzere Karakurum a donmesini gerekiyordu Hulagu kuvvetlerinin buyuk bir kismiyla birlikte yola cikti ve Suriye de Ketboga komutasinda yalnizca 10 000 Mogol atlisini birakmistir Ketboga nin guclerinden bazilari guneye Misir a dogru baskinlar duzenlemis ve 1000 askerden olusan bir Mogol garnizonunun kuruldugu Gazze ye kadar ulasmislardir Memlukler Mogol kuvvetlerinin zayif durumundan yararlanmis ve Akka daki Hacli kuvvetlerinin kalintilariyla pasif bir ittifak muzakere ederek Eylul 1260 ta onemli Ayn Jalut Muharebesi nde Mogollarla catismak icin kuzeye dogru ilerlemislerdir Memlukler kesin bir zafer elde etmis Ketboga idam edilmis ve muharebe Mogol fetihleri icin yuksek bir nokta olusturmustur Daha onceki yenilgilerde Mogollar daha sonra geri donup bolgeyi yeniden ele gecirmislerdi ancak Ayn Jalut taki kaybin intikamini hicbir zaman alamamislardir Mogol Ilhanlilarinin siniri Hulagu hanedani suresince Dicle Nehri nde kalmistir Sultan An Nasir ve kardesi Hulagu nun Ketboga nin Ayn Jalut ta yenilgiye ugradigi haberini duymasinin ardindan idam edilmislerdir Aralik 1260 ta Hulagu 6 000 askerini Suriye ye geri gondermistir ancak Birinci Humus Muharebesi nde maglup olmuslardir Kahire Halifeligi ve Musul daki isyan1258 de Bagdat in dusmesinden sonra birkac Abbasi prensi Suriye ve Misir a kacmistir Orada Memlukler yonetimi altinda Abbasiler hala dini meselelerle sinirli zayif bir otorite gosterisini surduruyorlardi Ancak yetkileri gostermelikti Kahire deki halifelerin ilki olan II Mustansir Baybars tarafindan Mezopotamya ya gonderilmistir Halife Suriyeli yardimcilar ve Bedeviler ile takviye edilmistir Ancak 1262 yilinda Guney Irak ta Mogol oncusu tarafindan tamamen ezilmislerdir Mogol himayesi ve Musul hukumdari Bedreddin in ogullari Memluklerin yaninda yer almis ve Hulagu yonetimine karsi isyan etmistir Bu sehir devletinin yikilmasina yol acmis ve Mogollar nihayet 1265 te isyani bastirmistir 1271 istilasiBaybars sari komutasindaki Memlukler Dokuzuncu Hacli Seferi sirasinda Franklar ve Mogollarla savasti Suriye nin ikinci Mogol istilasi Ekim 1271 de general Samagar ve Selcuklu yardimcilarinin liderligindeki 10 000 Mogol un Anadolu Selcuklu Devleti den guneye hareket edip Halep i ele gecirmesiyle gerceklesmistir ancak Memluk lideri I Baybars in Misir dan uzerlerine yurumesi uzerine Firat in otesine cekilmislerdir Bolge ittifaklari13 yuzyilin ikinci yarisinda Mogol Imparatorlugu nda ic savas patlak vermisti Ortadogu da bu durum Altin Orda Mogollari ile Gurcistan ve Azerbaycan uzerindeki hak iddialari icin savasan Ilhanli Mogollari arasinda catisma olarak ortaya cikmistir Hem Altin Orda hem de Ilhanli bolgedeki diger guclerle ticaret anlasmalari veya diger turden ittifaklar yoluyla konumlarini guclendirmeye calismislardir 1261 de Altin Orda hukumdari Berke Memluk Sultani I Baybars ile ittifak kurarak ortak dusmanlari Ilhanlilara karsi savasmislardir Misirlilar Altin Orda nin Akdeniz deki uzun suredir devam eden ticaret ortagi ve muttefiki oldugundan bu ittifak hem stratejik hem de ticari alisverisler acisindan onemliydi Ilhanli Mogollari ise Avrupa Franklariyla ittifak kurmaya calistilar ancak basarisiz oldular ancak Hristiyan Bizans Imparatorlugu ile Bizans Mogol ittifaki kurdular Altinordu ile Ilhanlilar arasindaki catisma 1289 da Trablussam in Dususunde Memluklerin saldirisi Iki Bati Mogol diyari Altin Orda ve Ilhanlilar zaten acik savas halindeydiler Catismanin kokleri Cengiz Han in torunlari arasinda Imparatorlugun kontrolu konusunda yapilan savaslarla ilgiliydi Cengiz Han in halefi oglu Ogeday di ancak liderlik daha sonra Cengiz in oglu Tuluy un torunlari tarafindan zorla ele gecirilmisti Kubilay Han in Cengiz in oglu Tuluy un oglu hukumdarligi sirasinda Cengiz in diger ogullari Ogeday Cagatay ve Cuci nin torunlari Kubilay in yonetimine karsi cikmaya calistilar Ilhanli Tuluy un ogullarindan biri olan ve dolayisiyla Kubilay a sadik olan Hulagu tarafindan kurulmustu Altin Orda Orta Asya nin Mogollar tarafindan istilasi sonrasi Cengiz in oglu Cuci tarafindan kurulmustu Cengiz Kafkasya nin guneyindeki bircok bolgeyi ozellikle Gurcistan i ve Selcuklu Sultanligi ni Cuci ye tahsis etmisti Hulagu kardesi Buyuk Han Kubilay in destegiyle 1256 da bu bolgeleri isgal etmis ve ele gecirmis hatta baskentini tartismali bolgelerin merkezine Meraga ya kurmustu Altin Orda nin lideri Berke mirasinin bu sekilde ihlal edilmesine tahammul edemedi ve iki Mogol diyari arasindaki uzun sureli catisma 14 yuzyila kadar devam etmistir Etnik ve dini yakinliklar Cesitli yakinliklar Altin Orda Mogollari ile Misir Memlukleri arasinda az cok dogal bir ittifaka yol acti Memluk Imparatorlugu o donemde Mogol Altin Orda nin onemli bir bolumu olan guney Rusya daki Kipcak topraklarindan satin alinan eski koleler tarafindan kurulmustu Bu nedenle Mogol Ordasi nin genis kesimleri ile Misir in yonetici seckinleri arasinda zaten kulturel yakinliklar vardi Berke nin Turk tebaasi da Memluklerle ayni Turk dilini konusuyordu Dahasi Berke nin onderligindeki Altin Orda Islam a gecen ilk Mogol devletiydi ve bu da guneydeki Islam ulkeleriyle dayanismaya katkida bulunuyordu Ote yandan Il Han hukumdarlari Hristiyanliga son derece olumlu bakiyorlardi ve 1295 yilinda Tolui nin soyundan gelen Ilhanli Gazan in tahta cikip din degistirinceye kadar Islam a baglanmadilar Ancak din degistirdikten sonra bile Suriye nin kontrolu icin Memluklerle savasmaya devam ederken ayni zamanda Hristiyan Avrupa ile ittifak arayisina girdiler Memluk Altin Orda yakinlasmasi Memlukler Mari Muharebesi nde Ermenileri yendiler ve prens Levon u ele gecirdiler 1266 Le Livre des Merveilles den resim 15 yuzyil Altin Orda Misir daki Memluklerle savunma ittifakina girdiler anlasma Ilhanlilarin saldirisina ugramasi durumunda her iki alemin digerine yardim edecegi yonundeydi Bu Ilhan in kuvvetlerini hem kuzey hem de guney sinirlarina ayirmasini ve hicbir zaman tek bir savasta tum kuvvetleri kullanmamasini gerektiriyordu Ilhanli kuvvetleri bircok kez guneyde Suriye ye dogru bir sefer baslattilar ancak kuzeydeki Altin Orda nin saldirilari nedeniyle birkac ay icinde birliklerini geri cagirmak zorunda kaldilar 1280 1281 istilasi1281 de Ikinci Humus Muharebesi nde Mogollar ve Ermeniler Memluklere yenildi Ucuncu buyuk istila 1280 1281 de Abaka Han doneminde gerceklesmistir 1280 de Firat i gecip Halep i ele geciren Ilhanli Mogollari 40 000 adamla birlikte Humus a kadar guneye ilerlediler ve ardindan Ekim 1281 de Ikinci Humus Muharebesi nde Firat nehrine geri puskurtulduler Ilhan Tekuder h 1282 1284 Islam a dosttu ve Memluk sultanina baris konusunu acmak icin bir mektup gonderdi ancak Tekuder in elcisi Memlukler tarafindan tutuklandi Tekuder in Islam a gecmesi ve Memluklerle baris yapma cabalari Ilhanlilarin diger soylulari arasinda pek populer degildi Tekuder in kardesi Arghun ona taht icin meydan okudugunda Tekuder Memluklerden bosuna yardim istedi ancak idam edilmistir Argun h 1284 1291 iktidara gelmis ve Buyuk Han Kubilay in h 1260 1294 Mogollarin Suriye yi fethetme girisimlerini surdurmustur Memluk Ilhanli Savasi 1299 13031299 Vadi l Haznedar Muharebesi Gazan yonetimindeki Mogollar Memlukleri yendi 1299 yilinin sonlarinda Mogol Ilhanli Argun oglu Mahmud Gazan ordusunu alarak Firat nehrini gecerek Suriye yi yeniden isgal etmistir Humus un biraz kuzeyine kadar guneye devam ettiler ve Halep i basariyla ele gecirdiler Orada Gazan a bagli Kilikya Ermenistani ndan gelen guclerde onlara katildi Sam dan gonderilen Memluk yardim kuvveti Aralik 1299 da Humus un kuzeydogusundaki Vadi l Haznedar Muharebesi nde bazen Humus Muharebesi olarak da adlandirilir Mogol ordusuyla karsilasti Mogollarin yaklasik 40 000 Gurcu ve Ermeni yardimciyla birlikte 60 000 kadar askeri vardi ve 20 000 30 000 askerden olusan cok daha kucuk kuvvetleriyle Misir Memluklerini bozguna ugrattilar Memlukler geri cekildi ve Memluklerden bagimsizlik isteyen Maruni ve Durzi okculari tarafindan taciz edildiler Bir grup Mogol da Gazan in ordusundan ayrildi ve geri cekilen Memluk birliklerini Gazze ye kadar takip ederek Misir a geri itti Gazan in generali Kutluka yonetimindeki Ruad ve Mogol saldirilarindan 1300 1301 operasyonlari Gazan in kuvvetlerinin buyuk bir kismi daha sonra Sam a dogru ilerledi Mogollarin yaklastigini duyan Sam halkinin bir kismi Misir a kacti ve sehrin valisi Arjawash Sam Kalesi nin derinliklerine yerlesmisti Mogollar 30 Aralik 1299 ile 6 Ocak 1300 tarihleri arasinda teslim olan sehri on gun boyunca kusatti ancak kalesi direndi Gazan daha sonra Subat ayinda kuvvetlerinin cogunu geri cekti ve 1300 1301 kisinda Misir a saldirmak icin geri donecegine soz verdi Geri cekilmenin nedeninin ya Cagatay Mogollarinin dogu sinirlarini isgal etmesi ya da atlar icin daha iyi otlatma alaninin oldugu bolgelere cekilme ihtiyaci olduguna inanilmaktadir Memlukler meralarin mevcudiyetinin Mogollar icin onemli oldugunu ogrenmis ve Mogol suvarilerinin hizli ilerlemesini onlemek icin meralari yakmaya baslamislardi Gazan in ana kuvveti geri cekildikten sonra Suriye de Mogol generali Mulay komutasinda yalnizca 10 000 atli kalmistir Memlukler Mayis 1300 de geri donene kadar her iki taraftaki kuvvetlerin cogunlugunun yaklasik uc ay boyunca geri cekilmesiyle Mulay in gucleri Suriye uzerinde teknik kontrole sahipti ve bazi Mogollar Kudus ve Gazze gibi guneye kadar baskinlar duzenlediler Ancak Memlukler Misir dan dondugunde geri kalan Mogollar cok az direnisle geri cekildiler Yine 1300 un baslarinda iki Frank hukumdari Guy d Ibelin ve II Jean de Giblet Gazan in onceki cagrisina yanit olarak birlikleriyle birlikte Kibris tan bolgeye tasinmislardi Ona katilmak niyetiyle Suriye kiyisindaki Cibelet Byblos beyligindeki Nephin kalesinde bir us kurmuslardi ama Gazan coktan gitmisti Ayrica yeni Trablussam sehrini de kusatmaya basladilar ancak bosuna ve ardindan Kibris a geri donduler 1300 un sonlarinda Gazan in gucleri Cagatay istilasinin kuzey sinirlarindaki dikkatini dagitmasiyla ugrasti ve dikkatlerini bir kez daha Suriye ye cevirdi 14 Aralik 1300 ile 1 Kasim 1301 tarihleri arasinda Firat nehrini gectiler Suriye deki Memluk ordusunun yine catismaya girmeden geri cekilmesi Mogollardan gelen yeni tehdidin duyulmasi Sam da panige yol acti Hamatli Suriyeliler Hamat in postasiyla Halep yakinlarinda yapilan savasta Mogollara karsi kucuk bir zafer elde etmeyi basardilar Bu Sam da valinin Misir dan daha buyuk bir yardim gucu gondermesine yetecek kadar duzen yaratti Ancak Gazan Han in ailesinin olumu uzerine Mogollar Suriye yi coktan terk etmislerdi Bahri Memluklerin Hakimiyeti kirmizi Ilhanlilar 1303 te Suriye ye donduler ve Sam a ulasana kadar Levant ta hicbir direnisle karsilasmadan seyahat ettiler Ancak Sam yakinlarinda Nisan 1303 te Sakhab Muharebesi nde Memlukler tarafindan bir kez daha agir bir yenilgiye ugratildilar Son Asama 13121312 de Ilhanlilarin yeni hani Olcaytu hukumdarligini pekistirmek icin saldirgan bir politika izlemis Hazar in Gilan Eyaletini boyunduruk altina almis ve Herat ozerk prensligini yok etmistir Bazi Suriyeli emirlerin iltica etmesinden cesaret alan Oljaitu 1312 de Firat i gecerek Memluk Sultanligi na saldirmaya karar vermistir Agir tahkim edilmis El Rahba kasabasini kusatmistir Agir kayiplar verdikleri yaklasik bir ay suren catismalardan sonra Mogollar mustahkem yeri almayi basaramamis ve geri cekilmislerdir Bu Levant a yapilan son buyuk Mogol saldirisidir Halep AntlasmasiMogol dunyasi yak 1300 Gri alan daha sonraki Timur imparatorlugudur Mogol hukumdari Gazan in yenilgisi ve Ilhanlilar in giderek Islam a gecmesinin ardindan Mogollar nihayet dusmanliklari durdurmaya razi oldular Bir baris antlasmasi olusturmak icin ilk temaslar kole tuccari el Mecd el Sallami araciligiyla iletildi Ilk iletisimlerin ardindan daha resmi mektuplar ve elcilikler alisverisinde bulunuldu Velisi Emir Coban in tavsiyelerine uyan Ilhanli hukumdari Ebu Said Bahadir doneminde Memluklerle yapilan anlasma 1322 1323 te onaylandi Nitekim Mogollar kendileri Musluman oluncaya kadar Muslumanlarla asla baris yapmadilar Bu pagan Vikinglerin Normandiya ve Ingiltere yi fethetmelerine benzer bir durumdu burada Viking Iskandinavlari kendileri Hristiyan olana kadar Hristiyan Kralliklarla asla gercek anlamda baris yapmamislardi KaynakcaOzel D S Benson The Mongol campaigns in Asia p 179 Jeremiah Curtin The Mongols A history p 178 Vasiliev Alexander A 1958 History of the Byzantine Empire 324 1453 University of Wisconsin Press s 600 ISBN 0299809269 Gumilev Lev Nikolaevich 1987 Searches for an Imaginary Kingdom The Legend of the Kingdom of Prester John Cambridge University Press s 194 ISBN 0521322146 The Cambridge History of Egypt Islamic Egypt 640 1517 p 255 Runciman 1987 ss 336 337 Ryley Smith in Atlas of the Crusades p 112 French Edition When the Golden Horde allied with the Mamluks the Ilkhanate looked towards an alliance with the Christians The alliance which Berke had created between the Mongols and the Mamluks against the Ilkhanate remained constant Morgan p 144 The Mongols of Iran were all but encircled by a chain of alliances linking the Mamluks to the Golden Horde and this power to Kaidu Setton p 529 The friendship between Egypt and the Golden Horde which would last until the conclusion of peace between the Mamluks and the Il Khan in 1320 The New Cambridge Medieval History page 710 by David Abulafia 1999 In order to fight their common enemy the Ilkhanate the Kipchack Mongols and the Mamluks entered into an alliance Luisetto p 157 Mantran Robert Fossier Robert ed A Turkish or Mongolian Islam in The Cambridge Illustrated History of the Middle Ages 1250 1520 p 298 Morgan Mongols and the West a b Luisetto p 155 a b The Mongols David Morgan p 144 It is a fact of crucial importance that the Mamluks of Egypt and the Mongols of the Golden Horde were natural allies simply because the ruling class of Egypt and an important and influential segment of the Golden Horde belonged in fact to the same ethnic group A History of the Crusades Kenneth Meyer Setton p 527 Setton p 527 By ultimately becoming Muslims the Mongols of the Golden Horde conspicuously identified themselves with their Turkish subjects and with the people to the south rather than with the Christian Russians to the North Morgan p 128 On the contrary Hulagu accompanied by Dokuz Khatun greatly favoured Christianity Luisetto p 155 156 In order to fight their common enemy the Ilkhanate the Kipchack Mongols and the Mamluks entered into an alliance This was based on a defensive rather than an offensive policy if one of their territories was attacked the second would fight for the other on his own front in order to create a diversion or weaken enough Persian troops so that their action would be stopped Luisetto p 157 Before invading Syria in 1299 Ghazan was forced to send troops in the Caucasus in order to reinforce his Christian Mongol troops These were so many soldiers who could not fight in Palestine Luisetto p 156 Luisetto p 158 Burns 2016 Demurger p 143 Demurger p 142 French edition He was soon joined by King Hethum whose forces seem to have included Hospitallers and Templars from the kingdom of Armenia who participate to the rest of the campaign Demurger p 142 The Mongols pursued the retreating troops towards the south but stopped at the level of Gaza Demurger 142 143 Runciman p 439 Demurger p 146 Demurger p 146 French edition After the Mamluk forces retreated south to Egypt the main Mongol forces retreated north in February Ghazan leaving his general Mulay to rule in Syria Meanwhile the Mongol and Armenian troops raided the country as far south as Gaza Schein 1979 p 810 Amitai Mongol Raids into Palestine AD 1260 and 1300 Arab historians however like Moufazzal Ibn Abil Fazzail an Nuwairi and Makrizi report that the Mongols raided the country as far as Jerusalem and Gaza Sylvia Schein p 810 The Arab historian Yahia Michaud in the 2002 book Ibn Taymiyya Textes Spirituels I XVI Chap XI describes that there were some firsthand accounts at the time of forays of the Mongols into Palestine and quotes two ancient Arab sources stating that Jerusalem was one of the cities that was invaded by the Mongols Demurger p 144 After Ghazan had left some Christians from Cyprus arrived in Gibelet and Nefin led by Guy Count of Jaffa and Jean d Antioche Jean II de Giblet with their knights and from there proceeded to go to Armenia where the camp of the Tatars was But Ghazan was gone so they had to return Le Templier de Tyr 614 Le Templier de Tyr 614 Et apres que Cazan fu partis aucuns crestiens de Chipre estoient ales a Giblet et a Nefin et en seles terres de seles marines les quels vous nomeray Guy conte de Jaffe et messire Johan dantioche et lor chevaliers et de la cuyderent aler en Ermenie quy estoit a lost des Tatars Cazan sen estoit retornes il se mist a revenir Jean Richard p 481 J J Saunders History of the Mongol Conquests page 144 Josef W Meri Medieval Islamic Civilization page 573 Meri p 541 GenelAbulafia David The New Cambridge Medieval History Cambridge University Press ISBN 0 521 36291 1 1987 Mongol Raids into Palestine AD 1260 and 1300 ss 236 255 Burns Ross 2016 Aleppo A History Routledge ISBN 9780415737210 Grousset Rene 1935 Histoire des Croisades III 1188 1291 Fransizca Editions Perrin ISBN 2 262 02569 X Demurger Alain 2007 Jacques de Molay Fransizca Editions Payot amp Rivages ISBN 978 2 228 90235 9 Jackson Peter 2005 The Mongols and the West 1221 1410 Longman ISBN 978 0 582 36896 5 Lebedel Claude 2006 Les Croisades origines et consequences Fransizca Editions Ouest France ISBN 2 7373 4136 1 Luisetto Frederic 2007 2007 Armeniens amp autres Chretiens d Orient sous la domination Mongole in French Librairie Orientaliste Paul Geuthner S A ISBN 9782705337919 Maalouf Amin 2006 Araplarin Gozuyle Hacli Seferleri YKY ISBN 9789755450926 Maalouf Amin 1983 Les croisades vues par les Arabes JC Lattes Michaud Yahia Oxford Centre for Islamic Studies 2002 Ibn Taymiyya Textes Spirituels I XVI PDF Fransizca Le Musulman Oxford Le Chebec Morgan David 2007 The Mongols 2nd ISBN 978 1 4051 3539 9 Richard Jean 1996 Histoire des Croisades Fayard ISBN 2 213 59787 1 Runciman Steven 1954 A History of the Crusades Volume III The Kingdom of Acre and the Later Crusades Ingilizce Cambridge Cambridge University Press Schein Sylvia October 1979 Gesta Dei per Mongolos 1300 The Genesis of a Non Event The English Historical Review 94 373 ss 805 819 doi 10 1093 ehr XCIV CCCLXXIII 805 ISSN 0013 8266 JSTOR 565554 Dis baglantilarAdh Dhababi translated by Joseph Somogyi 1948 Record of the Destruction of Damascus by the Mongols in 1299 1301 Ignace Goldziher Memorial Volume Part 1