Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türk şarabı, büyük şarap üreticisi olan ülkelerin gerisinde olmakla birlikte giderek tanınmakta ve üretim miktarı hızla artmaktadır.
2011’de Türkiye, üzüm üretiminde 420,000 hektar ile dünyada dördüncü sırada yer aldı ancak üretimin %95'i yaş ve kuru üzüm olarak tüketildi.
Tarihçe
Türkiye toprakları dünyanın en eski şarap bölgelerinden biridir. Batı dillerinde şarap anlamına gelen vin, vino, wine gibi sözcüklerin kökü Anadolu'ya ve Hitit diline uzanır. İslam dininden önce Türklerin geleneksel içkileri olan kımızın yanı sıra şarap üretip tükettikleri de bilinmektedir. 11. yüzyılda Anadolu'ya gelen Türkler İslam dininin yasaklamış olması nedeniyle şarap üretimini daha çok Müslüman olmayan Rum ve Ermenilere bıraktılar. Fakat Osmanlı Devleti'ndeki bazı Müslümanlar bu yasağa rağmen şarap tüketmişlerdir.
Şarap üretimini elinde bulunduran azınlıkların, Türkiye'nin kurulmasından sonra ülkeyi terk etmeleri Türk şarapçılığına büyük darbe vurdu. Daha sonra Tekel işletmeleri kurularak şarap üretimini canlandırma çalışmaları başlatıldı. Daha sonra özelleştirilen Tekel 1990'lara kadar şarap üretiminin % 40'ını elinde bulundurmaktaydı. Ancak son 20 yıllık dönemde bu durum değişmiş, Kavaklıdere, Sevilen, Doluca, Kayra, Pamukkale gibi özel firmalarla birlikte küçük yeni üreticiler (Vinkara, Urla, Kocabağ, Büyülübağ, Corvus) kaliteli şarap üretiminde pazarını büyük ölçüde ellerinde tutmaya başlamışlardır.
Türkiye'de kişi başına şarap tüketimi yılda 1 litre civarında olup yılda 1,5 litre olan rakı tüketiminin altındadır.
En çok tüketilen şarap türü kırmızı şaraptır. Şarap tüketimi önemli ölçüde Türkiye'yi ziyaret eden turistler tarafından gerçekleştirilir. Ancak büyük kentlerde şarap tüketimi giderek artmaktadır.
Meyve şarabı
Meyve şarabı, üzüm dışındaki meyvelerden üretilen şarapların genel adıdır. Türkiye bu tip şarapların üretimi Selçuk ilçesi Şirince köyü ile özdeşleşmiştir.[]
Önemli şaraplık üzümler
Kırmızı şarap üzümleri
- Öküzgözü (Doğu Anadolu Bölgesi)
- Boğazkere (Güneydoğu Anadolu Bölgesi)
- Cabernet sauvignon
- Cinsault
- Karasakız / Kuntra (Bozcaada)
- Karalahna (Bozcaada)
- Pinot noir
- Syrah
- Merlot
- Kara dimrit (Kapadokya)
- Papaz karası (Trakya)
- Çal karası (Denizli)
- Horoz karası (Kilis)
- Ada karası (Avşa Adası)
- Kalecik Karası (Ankara)
- Sergi karası
Beyaz şarap üzümleri
İstatistikler
| Yıl | 2003 | 2004 | 2005 |
|---|---|---|---|
| Miktar | 15.821.623 | 28.895.802 | 21.741.226 |
Not: 2003 değerleri yılın son 6 ayını, 2005 değerleri ise yılın ilk 10 ayını kapsamaktadır.
| Sıra | Ülke | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  İtalya | 66.767 | 25.141 | 75.478 | 20.211 | 32.525 | 36.636 | 268.167 | 213.916 |
| 2 |  Fransa | 72.996 | 112.946 | 62.971 | 42.713 | 19.804 | 30.507 | 177.389 | 200.566 |
| 3 |  Şili | 2.757 | - | - | - | 7.740 | 13.860 | 89.897 | 128.364 |
| 4 |  Moldova | - | - | - | 79 | - | - | 42.973 | 115.626 |
| 5 |  Bulgaristan | - | - | 11.250 | - | 7.350 | - | 94.607 | 69.224 |
| 6 |  İspanya | 1.127 | 2.564 | 510 | 25.016 | 1.454 | - | 56.063 | 58.478 |
| - | TOPLAM | 209.734 | 168.854 | 216.265 | 160.455 | 121.397 | 116. 231 | 852.116 | 888.303 |
| Sıra | Ülke | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Belçika | - | - | - | - | 1.096.511 | 1.016.481 | 1.345.209 | 1.021.388 |
| 2 |  Almanya | 1.470.770 | 1.600.019 | 1.503.518 | 1.208.631 | 1.153.020 | 1.158.524 | 971.879 | 1.015.230 |
| 3 |  İngiltere | 15.674 | 124.328 | 254.229 | 293.727 | 291.130 | 304.740 | 396.402 | 311.678 |
| 4 |  ABD | 70.761 | 96.720 | 147.566 | 32.034 | 176.631 | 74.070 | 136.250 | 97.640 |
| 5 | Fransa | 954.887 | 329.803 | 1.731.144 | 1.216.339 | 4.730.653 | 1.420.868 | 134.560 | 70.317 |
| 6 |  Japonya | 88.549 | 88.528 | 53.102 | 78.330 | 59.451 | 75.015 | 48.250 | 34.690 |
| 7 |  Danimarka | 34.500 | 35.850 | 67.476 | 27.900 | 18.090 | 46.416 | 26.670 | 33.590 |
| - | TOPLAM | 4.807.937 | 4.334.196 | 5.867.767 | 4.833.169 | 8.283.758 | 4.795.680 | 4.062.539 | 3.554.835 |
Dış bağlantılar
- Şarap Oburu 31 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Her Yönüyle Şarap Kültürü, hayyam.com 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Mey İçki Sanayi 20 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Atatürk Orman Çiftliği Şarap ve Bal Fabrikası
- (İngilizce)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk sarabi buyuk sarap ureticisi olan ulkelerin gerisinde olmakla birlikte giderek taninmakta ve uretim miktari hizla artmaktadir Turkiye nin Sarap Uretim Bolgeleri 2011 de Turkiye uzum uretiminde 420 000 hektar ile dunyada dorduncu sirada yer aldi ancak uretimin 95 i yas ve kuru uzum olarak tuketildi TarihceTurkiye topraklari dunyanin en eski sarap bolgelerinden biridir Bati dillerinde sarap anlamina gelen vin vino wine gibi sozcuklerin koku Anadolu ya ve Hitit diline uzanir Islam dininden once Turklerin geleneksel ickileri olan kimizin yani sira sarap uretip tukettikleri de bilinmektedir 11 yuzyilda Anadolu ya gelen Turkler Islam dininin yasaklamis olmasi nedeniyle sarap uretimini daha cok Musluman olmayan Rum ve Ermenilere biraktilar Fakat Osmanli Devleti ndeki bazi Muslumanlar bu yasaga ragmen sarap tuketmislerdir Sarap uretimini elinde bulunduran azinliklarin Turkiye nin kurulmasindan sonra ulkeyi terk etmeleri Turk sarapciligina buyuk darbe vurdu Daha sonra Tekel isletmeleri kurularak sarap uretimini canlandirma calismalari baslatildi Daha sonra ozellestirilen Tekel 1990 lara kadar sarap uretiminin 40 ini elinde bulundurmaktaydi Ancak son 20 yillik donemde bu durum degismis Kavaklidere Sevilen Doluca Kayra Pamukkale gibi ozel firmalarla birlikte kucuk yeni ureticiler Vinkara Urla Kocabag Buyulubag Corvus kaliteli sarap uretiminde pazarini buyuk olcude ellerinde tutmaya baslamislardir Turkiye de kisi basina sarap tuketimi yilda 1 litre civarinda olup yilda 1 5 litre olan raki tuketiminin altindadir En cok tuketilen sarap turu kirmizi saraptir Sarap tuketimi onemli olcude Turkiye yi ziyaret eden turistler tarafindan gerceklestirilir Ancak buyuk kentlerde sarap tuketimi giderek artmaktadir Meyve sarabi Meyve sarabi uzum disindaki meyvelerden uretilen saraplarin genel adidir Turkiye bu tip saraplarin uretimi Selcuk ilcesi Sirince koyu ile ozdeslesmistir ozgun arastirma Onemli saraplik uzumlerKirmizi sarap uzumleri Okuzgozu Dogu Anadolu Bolgesi Bogazkere Guneydogu Anadolu Bolgesi Cabernet sauvignon Cinsault Karasakiz Kuntra Bozcaada Karalahna Bozcaada Pinot noir Syrah Merlot Kara dimrit Kapadokya Papaz karasi Trakya Cal karasi Denizli Horoz karasi Kilis Ada karasi Avsa Adasi Kalecik Karasi Ankara Sergi karasiBeyaz sarap uzumleri Emir Kapadokya Izmir ve Ege Dokulgen Hasandede Kabarcik Narince Tokat Chardonnay Sauvignon blanc Rumi Semillon Trakya Sultaniye cekirdeksiz Yapincak Vasilaki Bozcaada IstatistiklerUluslararasi Sarap ve Bagcilik Organisazyonu uyesi ulkeler haritasi Turkiye de bu ulkelerden biridir Turkiye de sarap tuketimi litre Yil 2003 2004 2005Miktar 15 821 623 28 895 802 21 741 226 Not 2003 degerleri yilin son 6 ayini 2005 degerleri ise yilin ilk 10 ayini kapsamaktadir Turkiye nin sarap ithalati litre Sira Ulke 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 20051 Italya 66 767 25 141 75 478 20 211 32 525 36 636 268 167 213 9162 Fransa 72 996 112 946 62 971 42 713 19 804 30 507 177 389 200 5663 Sili 2 757 7 740 13 860 89 897 128 3644 Moldova 79 42 973 115 6265 Bulgaristan 11 250 7 350 94 607 69 2246 Ispanya 1 127 2 564 510 25 016 1 454 56 063 58 478 TOPLAM 209 734 168 854 216 265 160 455 121 397 116 231 852 116 888 303 Turkiye nin sarap ihracati litre Sira Ulke 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 20051 Belcika 1 096 511 1 016 481 1 345 209 1 021 3882 Almanya 1 470 770 1 600 019 1 503 518 1 208 631 1 153 020 1 158 524 971 879 1 015 2303 Ingiltere 15 674 124 328 254 229 293 727 291 130 304 740 396 402 311 6784 ABD 70 761 96 720 147 566 32 034 176 631 74 070 136 250 97 6405 Fransa 954 887 329 803 1 731 144 1 216 339 4 730 653 1 420 868 134 560 70 3176 Japonya 88 549 88 528 53 102 78 330 59 451 75 015 48 250 34 6907 Danimarka 34 500 35 850 67 476 27 900 18 090 46 416 26 670 33 590 TOPLAM 4 807 937 4 334 196 5 867 767 4 833 169 8 283 758 4 795 680 4 062 539 3 554 835Dis baglantilarSarap Oburu 31 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Her Yonuyle Sarap Kulturu hayyam com 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mey Icki Sanayi 20 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ataturk Orman Ciftligi Sarap ve Bal Fabrikasi Ingilizce Ayrica bakinizTurk birasi Buzbag Arnavut sarabi Turk sarap bolgeleri listesi Sarap ureten ulkeler listesiKaynakca Cumhuriyet gazetesi 7 Mayis 2009 PDF 27 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Temmuz 2006