Bülbül (Luscinia megarhynchos), sinekkapangiller (Muscicapidae) familyasından sesinin güzelliği ve gece ötüşüyle ün kazanmış olan ötücü bir kuş türü. Eski Türk edebiyatında andelib ve hezar da denirdi.
Bülbül | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | ||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Luscinia megarhynchos Brehm, 1831 | ||||||||||||||
Metne bakınız. | ||||||||||||||
Sinonimler | ||||||||||||||
Erithacus megarhynchos Brehm, 1831 |
Adı
- Bülbül, Arapça بُلْبُلٌ bulbulun (ç. بَلابِل balābil) sözcüğünden gelir; Arapçada ve Farsçada bu isim, daha çok Pycnonotus türlerinin, en yaygın olarak da Pycnonotus barbatus’un adıdır. Luscinia megarhynchos için عَنْدَلِيب ʿandalīb (ç. عَنَادِل ʿanādil; عَنْدَلَ ʿandala "şakımak, ötmek"ten) ve هَزَار hazār kullanılır ki, Osmanlıca'daki andelib (ç. anadil) ve hezar (ç. hezaran) biçimlerini vermiştir.
- Luscĭnĭa, -ae d. (luscĭnĭus, ĭi e.; luscĭnus, i e. = ἀηδών): Clus-cinia’dan /k/ düşmesiyle (bk. Clovis>Louis). [Sanskritçe] çru* “işit=” kökünden gelen Yun. κλύω ve/veya L. clŭĕō “ün salıyorum” fiilinden clus ve cănō “şakıyorum” fiilinden cinia: “Namlı ya da nağmezen (dişi) şakıyıcı”. Bayağı bülbülün adıdır.
- megărhynchos: Yun. μεγᾰρύγχος’tan; μεγᾰ- “büyük” ve ῥύγχος, -εος (τό) “burun”: “Koca-burun”.
Özellikleri
15–17 cm (genellikle 16,5) uzunluğunda, 18-23 gr (genellikle 21 gr) ağırlığındaki bülbül, kızılkuyruğun dişisini andırır ama bacakları ve kuyruğunun ortası koyu renk değildir. Üst tüyleri kuyruk sokumunda ve sırtta kızıla çalan düz, sıcak bir kahverengidir; alt tüyleri uçuk nohudî kır olur, boğazı daha soluk renktedir. Erişkinlerde, gövdenin kırıyla kaynaşan uçuk devetüyü renginde silik bir göğüslük vardır. Kahverengi başın üstünde iri ve kara gözü, hafif beyazımtırak göz çeperiyle öne çıkar. Kaş, açık kır rengindedir. Orta Asya'da yaşayan L. megarhynchos hafizi alt türünün kaş şeridi daha belirsiz ve soluktur. Dişi ve erkek birbirine benzer, yalnız erişkin erkeğin kanat uzunluğu 90 mm'den fazla, erişkin dişininki 83 mm'den az olur.
Gençlik döneminde bülbüller, genç kızılgerdanları andırırlar, ama farklı olarak kuyrukları kızıla çalar. Bu dönemde kafa ve kanatlar daha koyu ve soluk bir kahverengi üzerine daha açık, nohudî kahve beneklidir; gerdan kirli çopur olur. Kısmî gençlik ertesi karınsasına Eylül başında girerler; küçük ve ortanca örtü telekleri, bazen de büyük örtüler ve en küçük uçma teleği yenilenir.
İlk kışındaki bülbüllerin göz çeperi yetişkinlerinkinden silik olur; güzün karınsaya yeni girmiş olanlar, gençlikteki küçük ve ortanca örtü teleklerini muhafaza ederler, o yüzden bu teleklerde silik benekler vardır. İlk baharda karınsa tamamlandığında bu benekler silinir; fakat karınsa tamamlanmamışsa bile, baharda bu telekler kullanıla kullanıla yıpranıp düz bir renk almış olabilir. Örtü telekleri kısadır. Üreme ertesi karınsasına yine Eylül başında girerler, karınsa tamamlandığında tüyleri erişkinlerinki gibidir.
Bülbülün görünüşü, yakın akrabası ardıç bülbülüne çok benzediği için, alan çalışması sırasında ayırt edilmesi bazen imkânsızdır. Ardıç bülbülünün tüyleri genellikle silik boz-kahverengidir, yalnız bazı ardıç bülbüllerinin donu, aynı bülbülünkü gibi sıcak, tarçınî bir kahverengi olabilir. O zaman uçma teleklerine bakılır: Bülbülde, kanat kapalıyken genellikle yedi esas uçma teleği gözükür; birinci esas örtü teleği uzundur. Ardıç bülbülünde kanat kapalıyken genellikle sekiz uçma teleği gözükür; birinci esas örtü teleği kısadır. Ayrıca yakından bakıldığında, bülbülün kuyruk telekleri, kızıla daha yakın bir pas rengidir; kuyruk altı lekesiz, sade ve pas rengine çalan devetüyü rengindedir; ardıç bülbülündeki gibi nohudî beyaz ve silik çizgili değildir; boğaz ve gerdanında koyu kırçıllı lekeler bulunmaz ().
Palearktik ve Habeşi biyocoğrafya sahalarında geniş alana yayılmış, göçmen bir kuştur. Yayılım sahalarına dair küresel boyutta bir ölçü verisi olmamakla, yalnız Afrika kıtasında 420.000 km²'lik bir yayılımları olduğu tahmin edilmektedir. Küresel nüfusu oldukça yüksek olup, yalnız Avrupa'da 8,5 milyon ilâ 23 milyon arasında birey olduğu varsayılmaktadır (2008 için hazırlanmakta olan BirdLife International raporu). Orta ve Güney Avrupa ile Orta Asya'da da dağılım alanları geniş olup, Britanya Adalarında yerel dağılım alanları vardır. Ardıç bülbülüne nazaran daha ılıman iklimleri seven bülbül, kışı başta Sahra, Mısır, Fildişi Kıyısı, Kenya, Kamerun ve Nijerya olmak üzere Afrika tropiklerinde ve Irak'ın bir bölgesinde geçirir.
Batı nüfuslarını oluşturan Luscinia megarhynchos megarhynchos (Brehm, CL, 1831) alt türü, Sahra çölü ve Batı Afrika yağmur ormanlarıyla Uganda arasında geçirir. Avrupa'da üreyen bülbüller, güz başında temmuz-eylül aylarında yola çıkarlar. Doğu nüfuslarını oluşturan L. m. hafizi ve L. m. africana, kışı ekseriyetle Kenya ve Tanzanya'da geçirirler, fakat bu son iki alt türü birbirinden ayırt etmedeki zorluktan dolayı, göç hareketleri ve kışlaklarının kesin sınırlarıyla ilgili, 2008 itibarıyla yeterli veri bulunmamaktadır.
Yaşam alanı
Ilıman ve sıcak iklim bölgelerinde, alçak fundalıkları ve kapalı katları olmayan, genç ağaçlardan oluşan meşcereleri, baltalık ağaç türleri bulanan yaşam alanlarını tercih ederler; özellikle de hem yırtıcılardan saklanmalarına, hem de yem ararken yuvalarını korumalarına elverişli olan fındık dallarında rastlanırlar. Birleşik Krallık'ta yaşam alanı niteliklerinin değişimi uğraması ve fundalık yoğunluklarını azaltan Çin munçağını ve karacayı orman habitatlarına entegre etme çalışmalarının bu ülkedeki bülbül nüfusunun düşüşüne katkısı olduğu bilinmektedir.
Büyük olasılıkla diğer bölgeler için de gösterge değeri taşıyan, Almanya'nın Ren bölgesinde bülbül için şu aşağıdaki coğrafî parametreler tespit edilmiştir;
- Ortalama deniz seviyesiyle 200 metre arasında,
- Büyüme mevsiminde ortalama hava sıcaklığı 14 °C'nin üstünde olan,
- Hava sıcaklığının 25 °C'yi yılda en az yirmi gün boyunca geçtiği,
- Yıllık 750 mm'den az yağış alan,
- 0,35'nin altında olan,
- Kapalı katları olmayan meşcereler.
Beslenme ve ekosistemdeki yerleri
Avlarını genellikle yerde ararlar. Küçük böcekler, larvalar, solucan gibi canlı yemleri; sonbaharda da küçük yabani meyveleri tüketirler.
Birçok diğer ötücü kuş gibi bülbül de, bitki ve fidanlara zarar veren böcekleri yiyerek bu bitkilerin gelişmelerine katkıda bulunur. Bilinen tek doğal düşmanı alaca baykuştur (Strix aluco).
Üreme ve ömürlülük
Erkek bülbüllerin ötüş yetenekleri, dişileri cezbetmeye yöneliktir; ötüş repertuvarının genişliğinin bülbüllerde yaşla doğru orantılı olduğu ve yaşlı erkeklerin, gençlerden 53% oranında daha geniş bir sentaktik yelpaze kullandıklarını gösteren etütler sonunda, 180 ilâ 260 arasında farklı ötüş cümlesi kurabilen yaşlı erkeklerin çiftleşme şansının genç erkeklere göre daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Başarılı çiftleşme sonrası, erkek bülbüller ötüş biçimlerini değiştirerek, dişileri cezbetmek için kullandıkları ıslıklı ötüşlerini azaltır, eşleri kuluçkaya yatana değin gece ötüşünü keserler.
Çiftleşme mevsimi, bülbüller için önemli bir rekabet dönemidir; şakımak için ciddi miktarlarda enerji sarf etmeleri gerektiğinden, ötüşler çoğu zaman erkeğin fizik kondisyonunun göstergesidir ve dişilerin yapacağı eş seçiminde başlıca etmendir.Kösnük ve atılgan ötüşlü erkeklerin çift bulma şansı daha yüksek olur. Bu azılı rekabetin nedeni, erkeklerin 49% kadarının, başarıyla çiftleşecek dişiyi hiçbir zaman bulamayacak olmasıdır. Erkekler, yuva sahanlığını cebren himaye ederler; geçmekte olan diğer kuşlarla dalaşır, bunları hiddetle kovalarlar. Bir erkek, bir mevsimde yalnız tek bir dişiyle çiftleşip onunla kalır.
Bülbüllerde toplu çiftleşme dönemi her yılın mayıs ayı ortalarına denk gelir. Yuva çoğu zaman dişi tarafından fundalıklardan toplanan küçük dallar, kuru yaprak ve otlarla yapılır. Kuluçka 13-14 gün (asgari 12 gün, azami 16 gün; ortalama: 13,75 ± 0.83) sürer. Bir seferinde 4-5 (asgari 2, azami 6; ortalama 4.63 ± 0.73) yumurta bırakan dişinin yumurtaları 21 mm'ye 16 mm ebatlarında, yüzde altısı kabuk olmak üzere 2,7 gr ağırlığındadır. Cinsel erişkinliğe ilk sene sonunda girerler. Civcivler altrisyaldir; bir kuluçkadan çıkanların ancak 1-2 tanesi ergenliğe ulaşır.
Bülbüller 1 ila 5 yaşına kadar yaşarlar (ortalama 3,80). Kayıtlara geçen en yaşlı bülbül bir kaynağa göre 8 yıl 4 aylık; diğerine göre 10 yıl 11 aylıktır.
Davranış
Çiftleşme mevsimi dışında münzevidirler; kışın, Afrika tropiklerine göç ederler. Mıntıkalarına bağlıdırlar, fakat aralarında topluluk hiyerarşisi bulunmaz. Çiftleşme döneminde erkekler, dişileri cezbetmek için rakipleriyle ötme müsabakaları yaptıkları zamanlar, mıntıkalarını hiddetle savunurlar. Bülbül ötüşleri, iki gruba ayrılabilir: ıslıklı ve ıslıksız. Islıklı ötüş, mıntıka müdafaası ve eş cezbetmede kullanılır ve kolay ayırt edilir. Islıklı ötüş, erkek başarılı bir çiftleşme gerçekleştirdiği zaman diner. Dişiyi cezbetmeye çalışan erkek bülbül, gecenin 50%'lik kısmında ötmeye devam eder. Erkekler, öterken kilo kaybederler. Gece ötmelerinin birçok metabolik ardılı vardır; gündüzleri, daha büyük bir bedensel besin rezervi toplamak için yem arıyarak geçirmek zorunda kalır; bu esnada öterek dişilere kur yapmayı keser ve yırtıcı hayvanlar tarafından görünme risklerini artırırlar.
Yoğun fundalıklarda gizlenen küçük kuşlar oldukları için, davranışlarının geri kalanı hakkında yeterince veri bulunmamaktadır; genellikle gözlemlendiklerinden daha sık işitilirler. Göç etmedikleri zamanlarda, ancak kısa, çoğu zaman bir daldan diğerine geçecek kadar mesafeler katederler.
Ötüşü
Temas kurarken, sert ve kısa "tik" sesi çıkarırlar. Tan ve günbatımında, endişeli, zemberekli saati kurma sesine benzeyen "tik-ik-ik-ik..." biçimde ötüşleri vardır. Teyakkuz hâlinde, çok keskin ve tiz, yerini belirlemesi güç bir "tsiiip" sesi çıkarırlar. Gece göçü esnasında cılız ve boğuk bir "tsi" sesiyle haberleşirler. Şakımaları tiz, uzayıp titreşen seslerle başlayarak peslere inerken ivme kazanır. Hiçbir hece bir diğerine benzemez.
Alt türleri
- (Fischer & Reichenow, 1884) Kafkaslar, Doğu Anadolu Bölgesi ve İran
- (Severtzov, 1872) Aral Denizi, Doğu Türkmenistan ve Moğolistan
- (Jordans, 1923)
- (C.L.Brehm, 1831) Avrupa ve , Güney Rusya'da batıda Kırım ve Taman yarımadasına kadar, Orta Doğu'da Orta Anadolu'dan Filistin'e kadar
Konuyla ilgili yayınlar
- Lars Svensson (metin ve haritalar), Peter Grant (metinler), Kilian Mullarney ve Dan Zetterström (illüstrasyonlar). Fågelguiden, Europas och Medelhavsområdets fåglar i fält. Albert Bonniers Förlag, Stockholm, 1999.
- Wink, Michael (1973): Die Verbreitung der Nachtigall (Luscinia megarhynchos) im Rheinland. Charadrius 9 (2/3): 65-80. [Article in German] PDF fulltext 17 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Huri, S.; Tietze, A. et al. Redhouse Osmanlıca/Türkçe-İngilizce Sözlük. SEV Matbaacılık ve Yayıncılık A.Ş., 1997.
- ^ Kelekyan, Diran. Kamus-i Fransevi/Dictionnaire Turc-Français. Mihran Matbaası, İstanbul, 1911.
- ^ Lewis, Charlton T. ve Short, Charles. A Latin Dictionary founded on Andrews' Edition of Freund's Latin Dictionary revised, enlarged, and in great part rewritten by Charlton T. Lewis, Ph.D.. Oxford, Clarendon Press, 1879 (1998).
- ^ Liddell, Henry George ve Scott, Robert . A Greek-English Lexicon, revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones with the assistance of Roderick McKenzie. Oxford, Clarendon Press, 1940.
- ^ Svensson et al., op. cit.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Nisan 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2008.
- ^ Wink 1973
- ^ Rothenberg, 2005
- ^ Hultsch et al., 2006
- ^ Kunc, Amrhein ve Naguib, 2005
- ^ Hultsch et al., 2006; Kunc, Amrhein ve Naguib, 2005; Kunc, Amrhein ve Naguib, 2006a; Kunc, Amrhein ve Naguib, 2006b; Schmidt et al., 2006; Thomas, 2002
- ^ Schmidt et al., 2005
- ^ Hultsch et al., 2006; Kunc, Amrhein ve Naguib, 2005; Kunc, Amrhein ve Naguib, 2006a; Kunc, Amrhein ve Naguib, 2006b; Rothenberg, 2005; Schmidt et al., 2006
- ^ Robinson, 2008
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 31 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2008.
- ^ Kiefer et al., 2006
- ^ Thomas, 2002
Dış bağlantılar
- BirdLife International (2004). Luscinia megarhynchos. Tehlike altında olan türlerin 2006 IUCN Kırmızı Listesisi. IUCN 2006. 30 Mayıs 2008 tarihinde alınmıştır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bulbul Luscinia megarhynchos sinekkapangiller Muscicapidae familyasindan sesinin guzelligi ve gece otusuyle un kazanmis olan otucu bir kus turu Eski Turk edebiyatinda andelib ve hezar da denirdi BulbulKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif AvesTakim Passeriformes Otucu kuslar Familya Muscicapidae Sinekkapangiller Cins LusciniaTur L megarhynchosIkili adlandirmaLuscinia megarhynchos Brehm 1831Alt turlerMetne bakiniz SinonimlerErithacus megarhynchos Brehm 1831Berlin Almanya da bir bulbul oterken source source bulbul sarkisiAdiBulbul Arapca ب ل ب ل bulbulun c ب لاب ل balabil sozcugunden gelir Arapcada ve Farscada bu isim daha cok Pycnonotus turlerinin en yaygin olarak da Pycnonotus barbatus un adidir Luscinia megarhynchos icin ع ن د ل يب ʿandalib c ع ن اد ل ʿanadil ع ن د ل ʿandala sakimak otmek ten ve ه ز ار hazar kullanilir ki Osmanlica daki andelib c anadil ve hezar c hezaran bicimlerini vermistir Luscĭnĭa ae d luscĭnĭus ĭi e luscĭnus i e ἀhdwn Clus cinia dan k dusmesiyle bk Clovis gt Louis Sanskritce cru isit kokunden gelen Yun klyw ve veya L clŭĕō un saliyorum fiilinden clus ve cănō sakiyorum fiilinden cinia Namli ya da nagmezen disi sakiyici Bayagi bulbulun adidir megărhynchos Yun megᾰrygxos tan megᾰ buyuk ve ῥygxos eos to burun Koca burun Ozellikleri15 17 cm genellikle 16 5 uzunlugunda 18 23 gr genellikle 21 gr agirligindaki bulbul kizilkuyrugun disisini andirir ama bacaklari ve kuyrugunun ortasi koyu renk degildir Ust tuyleri kuyruk sokumunda ve sirtta kizila calan duz sicak bir kahverengidir alt tuyleri ucuk nohudi kir olur bogazi daha soluk renktedir Eriskinlerde govdenin kiriyla kaynasan ucuk devetuyu renginde silik bir gogusluk vardir Kahverengi basin ustunde iri ve kara gozu hafif beyazimtirak goz ceperiyle one cikar Kas acik kir rengindedir Orta Asya da yasayan L megarhynchos hafizi alt turunun kas seridi daha belirsiz ve soluktur Disi ve erkek birbirine benzer yalniz eriskin erkegin kanat uzunlugu 90 mm den fazla eriskin disininki 83 mm den az olur Genclik doneminde bulbuller genc kizilgerdanlari andirirlar ama farkli olarak kuyruklari kizila calar Bu donemde kafa ve kanatlar daha koyu ve soluk bir kahverengi uzerine daha acik nohudi kahve beneklidir gerdan kirli copur olur Kismi genclik ertesi karinsasina Eylul basinda girerler kucuk ve ortanca ortu telekleri bazen de buyuk ortuler ve en kucuk ucma telegi yenilenir Ilk kisindaki bulbullerin goz ceperi yetiskinlerinkinden silik olur guzun karinsaya yeni girmis olanlar genclikteki kucuk ve ortanca ortu teleklerini muhafaza ederler o yuzden bu teleklerde silik benekler vardir Ilk baharda karinsa tamamlandiginda bu benekler silinir fakat karinsa tamamlanmamissa bile baharda bu telekler kullanila kullanila yipranip duz bir renk almis olabilir Ortu telekleri kisadir Ureme ertesi karinsasina yine Eylul basinda girerler karinsa tamamlandiginda tuyleri eriskinlerinki gibidir Bulbulun gorunusu yakin akrabasi ardic bulbulune cok benzedigi icin alan calismasi sirasinda ayirt edilmesi bazen imkansizdir Ardic bulbulunun tuyleri genellikle silik boz kahverengidir yalniz bazi ardic bulbullerinin donu ayni bulbulunku gibi sicak tarcini bir kahverengi olabilir O zaman ucma teleklerine bakilir Bulbulde kanat kapaliyken genellikle yedi esas ucma telegi gozukur birinci esas ortu telegi uzundur Ardic bulbulunde kanat kapaliyken genellikle sekiz ucma telegi gozukur birinci esas ortu telegi kisadir Ayrica yakindan bakildiginda bulbulun kuyruk telekleri kizila daha yakin bir pas rengidir kuyruk alti lekesiz sade ve pas rengine calan devetuyu rengindedir ardic bulbulundeki gibi nohudi beyaz ve silik cizgili degildir bogaz ve gerdaninda koyu kircilli lekeler bulunmaz Dagilim goc ve nufusPalearktik ve Habesi biyocografya sahalarinda genis alana yayilmis gocmen bir kustur Yayilim sahalarina dair kuresel boyutta bir olcu verisi olmamakla yalniz Afrika kitasinda 420 000 km lik bir yayilimlari oldugu tahmin edilmektedir Kuresel nufusu oldukca yuksek olup yalniz Avrupa da 8 5 milyon ila 23 milyon arasinda birey oldugu varsayilmaktadir 2008 icin hazirlanmakta olan BirdLife International raporu Orta ve Guney Avrupa ile Orta Asya da da dagilim alanlari genis olup Britanya Adalarinda yerel dagilim alanlari vardir Ardic bulbulune nazaran daha iliman iklimleri seven bulbul kisi basta Sahra Misir Fildisi Kiyisi Kenya Kamerun ve Nijerya olmak uzere Afrika tropiklerinde ve Irak in bir bolgesinde gecirir Bati nufuslarini olusturan Luscinia megarhynchos megarhynchos Brehm CL 1831 alt turu Sahra colu ve Bati Afrika yagmur ormanlariyla Uganda arasinda gecirir Avrupa da ureyen bulbuller guz basinda temmuz eylul aylarinda yola cikarlar Dogu nufuslarini olusturan L m hafizi ve L m africana kisi ekseriyetle Kenya ve Tanzanya da gecirirler fakat bu son iki alt turu birbirinden ayirt etmedeki zorluktan dolayi goc hareketleri ve kislaklarinin kesin sinirlariyla ilgili 2008 itibariyla yeterli veri bulunmamaktadir Yasam alaniIliman ve sicak iklim bolgelerinde alcak fundaliklari ve kapali katlari olmayan genc agaclardan olusan mescereleri baltalik agac turleri bulanan yasam alanlarini tercih ederler ozellikle de hem yirticilardan saklanmalarina hem de yem ararken yuvalarini korumalarina elverisli olan findik dallarinda rastlanirlar Birlesik Krallik ta yasam alani niteliklerinin degisimi ugramasi ve fundalik yogunluklarini azaltan Cin muncagini ve karacayi orman habitatlarina entegre etme calismalarinin bu ulkedeki bulbul nufusunun dususune katkisi oldugu bilinmektedir Buyuk olasilikla diger bolgeler icin de gosterge degeri tasiyan Almanya nin Ren bolgesinde bulbul icin su asagidaki cografi parametreler tespit edilmistir Ortalama deniz seviyesiyle 200 metre arasinda Buyume mevsiminde ortalama hava sicakligi 14 C nin ustunde olan Hava sicakliginin 25 C yi yilda en az yirmi gun boyunca gectigi Yillik 750 mm den az yagis alan 0 35 nin altinda olan Kapali katlari olmayan mescereler Beslenme ve ekosistemdeki yerleriAvlarini genellikle yerde ararlar Kucuk bocekler larvalar solucan gibi canli yemleri sonbaharda da kucuk yabani meyveleri tuketirler Bircok diger otucu kus gibi bulbul de bitki ve fidanlara zarar veren bocekleri yiyerek bu bitkilerin gelismelerine katkida bulunur Bilinen tek dogal dusmani alaca baykustur Strix aluco Ureme ve omurlulukLuscinia megarhynchos yumurtalari Erkek bulbullerin otus yetenekleri disileri cezbetmeye yoneliktir otus repertuvarinin genisliginin bulbullerde yasla dogru orantili oldugu ve yasli erkeklerin genclerden 53 oraninda daha genis bir sentaktik yelpaze kullandiklarini gosteren etutler sonunda 180 ila 260 arasinda farkli otus cumlesi kurabilen yasli erkeklerin ciftlesme sansinin genc erkeklere gore daha yuksek oldugu gozlemlenmistir Basarili ciftlesme sonrasi erkek bulbuller otus bicimlerini degistirerek disileri cezbetmek icin kullandiklari islikli otuslerini azaltir esleri kuluckaya yatana degin gece otusunu keserler Ciftlesme mevsimi bulbuller icin onemli bir rekabet donemidir sakimak icin ciddi miktarlarda enerji sarf etmeleri gerektiginden otusler cogu zaman erkegin fizik kondisyonunun gostergesidir ve disilerin yapacagi es seciminde baslica etmendir Kosnuk ve atilgan otuslu erkeklerin cift bulma sansi daha yuksek olur Bu azili rekabetin nedeni erkeklerin 49 kadarinin basariyla ciftlesecek disiyi hicbir zaman bulamayacak olmasidir Erkekler yuva sahanligini cebren himaye ederler gecmekte olan diger kuslarla dalasir bunlari hiddetle kovalarlar Bir erkek bir mevsimde yalniz tek bir disiyle ciftlesip onunla kalir Bulbullerde toplu ciftlesme donemi her yilin mayis ayi ortalarina denk gelir Yuva cogu zaman disi tarafindan fundaliklardan toplanan kucuk dallar kuru yaprak ve otlarla yapilir Kulucka 13 14 gun asgari 12 gun azami 16 gun ortalama 13 75 0 83 surer Bir seferinde 4 5 asgari 2 azami 6 ortalama 4 63 0 73 yumurta birakan disinin yumurtalari 21 mm ye 16 mm ebatlarinda yuzde altisi kabuk olmak uzere 2 7 gr agirligindadir Cinsel eriskinlige ilk sene sonunda girerler Civcivler altrisyaldir bir kuluckadan cikanlarin ancak 1 2 tanesi ergenlige ulasir Bulbuller 1 ila 5 yasina kadar yasarlar ortalama 3 80 Kayitlara gecen en yasli bulbul bir kaynaga gore 8 yil 4 aylik digerine gore 10 yil 11 ayliktir DavranisCiftlesme mevsimi disinda munzevidirler kisin Afrika tropiklerine goc ederler Mintikalarina baglidirlar fakat aralarinda topluluk hiyerarsisi bulunmaz Ciftlesme doneminde erkekler disileri cezbetmek icin rakipleriyle otme musabakalari yaptiklari zamanlar mintikalarini hiddetle savunurlar Bulbul otusleri iki gruba ayrilabilir islikli ve isliksiz Islikli otus mintika mudafaasi ve es cezbetmede kullanilir ve kolay ayirt edilir Islikli otus erkek basarili bir ciftlesme gerceklestirdigi zaman diner Disiyi cezbetmeye calisan erkek bulbul gecenin 50 lik kisminda otmeye devam eder Erkekler oterken kilo kaybederler Gece otmelerinin bircok metabolik ardili vardir gunduzleri daha buyuk bir bedensel besin rezervi toplamak icin yem ariyarak gecirmek zorunda kalir bu esnada oterek disilere kur yapmayi keser ve yirtici hayvanlar tarafindan gorunme risklerini artirirlar Yogun fundaliklarda gizlenen kucuk kuslar olduklari icin davranislarinin geri kalani hakkinda yeterince veri bulunmamaktadir genellikle gozlemlendiklerinden daha sik isitilirler Goc etmedikleri zamanlarda ancak kisa cogu zaman bir daldan digerine gececek kadar mesafeler katederler Otusuoten bir bulbul source source 1 ses ornegi bir bulbulun otusu Luscinia megarhynchos Teign Valley Devon Ingiltere 5 02 source source 2 ses ornegi erkek bulbulun otusu 2 50 Temas kurarken sert ve kisa tik sesi cikarirlar Tan ve gunbatiminda endiseli zemberekli saati kurma sesine benzeyen tik ik ik ik bicimde otusleri vardir Teyakkuz halinde cok keskin ve tiz yerini belirlemesi guc bir tsiiip sesi cikarirlar Gece gocu esnasinda ciliz ve boguk bir tsi sesiyle haberlesirler Sakimalari tiz uzayip titresen seslerle baslayarak peslere inerken ivme kazanir Hicbir hece bir digerine benzemez Alt turleri Fischer amp Reichenow 1884 Kafkaslar Dogu Anadolu Bolgesi ve Iran Severtzov 1872 Aral Denizi Dogu Turkmenistan ve Mogolistan Jordans 1923 C L Brehm 1831 Avrupa ve Guney Rusya da batida Kirim ve Taman yarimadasina kadar Orta Dogu da Orta Anadolu dan Filistin e kadarKonuyla ilgili yayinlarLars Svensson metin ve haritalar Peter Grant metinler Kilian Mullarney ve Dan Zetterstrom illustrasyonlar Fagelguiden Europas och Medelhavsomradets faglar i falt Albert Bonniers Forlag Stockholm 1999 ISBN 91 34 51038 9 Wink Michael 1973 Die Verbreitung der Nachtigall Luscinia megarhynchos im Rheinland Charadrius 9 2 3 65 80 Article in German PDF fulltext 17 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Huri S Tietze A et al Redhouse Osmanlica Turkce Ingilizce Sozluk SEV Matbaacilik ve Yayincilik A S 1997 ISBN 975 8176 11 0 Kelekyan Diran Kamus i Fransevi Dictionnaire Turc Francais Mihran Matbaasi Istanbul 1911 Lewis Charlton T ve Short Charles A Latin Dictionary founded on Andrews Edition of Freund s Latin Dictionary revised enlarged and in great part rewritten by Charlton T Lewis Ph D Oxford Clarendon Press 1879 1998 ISBN 0 19 864201 6 Liddell Henry George ve Scott Robert A Greek English Lexicon revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones with the assistance of Roderick McKenzie Oxford Clarendon Press 1940 ISBN 0 19 864226 1 Svensson et al op cit Arsivlenmis kopya 18 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2008 Arsivlenmis kopya 4 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2008 Wink 1973 Rothenberg 2005 Hultsch et al 2006 Kunc Amrhein ve Naguib 2005 Hultsch et al 2006 Kunc Amrhein ve Naguib 2005 Kunc Amrhein ve Naguib 2006a Kunc Amrhein ve Naguib 2006b Schmidt et al 2006 Thomas 2002 Schmidt et al 2005 Hultsch et al 2006 Kunc Amrhein ve Naguib 2005 Kunc Amrhein ve Naguib 2006a Kunc Amrhein ve Naguib 2006b Rothenberg 2005 Schmidt et al 2006 Robinson 2008 a b Arsivlenmis kopya 31 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mayis 2008 Arsivlenmis kopya 27 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mayis 2008 Kiefer et al 2006 Thomas 2002Dis baglantilarBirdLife International 2004 Luscinia megarhynchos Tehlike altinda olan turlerin 2006 IUCN Kirmizi Listesisi IUCN 2006 30 Mayis 2008 tarihinde alinmistir