Bolivya ya da resmî adıyla Bolivya Çokuluslu Devleti (İspanyolca: Estado Plurinacional de Bolivia) bir Güney Amerika ülkesidir. Başkenti Sucre olup; La Paz, Cochabamba, Santa Cruz, Potosi diğer önemli şehirlerinden birkaçıdır.
Bolivya Estado Plurinacional de Bolivia (ispanyolca) Bulibiya (Suyu) Wuliwya Suyu Bolivya Çokuluslu Devleti | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Slogan La unión es la fuerza! (Birlik kudrettir!) | |||||||
Başkent | Sucre (anayasal) | ||||||
En büyük | Santa Cruz de la Sierra | ||||||
Resmî dil(ler) | İspanyolca, Quechua, Aymara, Guaraní ve diğer 33 diller. | ||||||
Etnik gruplar | 68% Mestizo 20% Kızılderililer 5% Beyaz 2% 1% 3% Diğer | ||||||
Demonim | |||||||
Hükûmet | Sosyalist cumhuriyet | ||||||
| |||||||
| |||||||
Yüzölçümü | |||||||
• Toplam | 1.098.581 km2 (28.) | ||||||
• Su (%) | 1,29 | ||||||
Nüfus | |||||||
• 2019 tahminî | 11.428.245 (83..) | ||||||
• Yoğunluk | 10,4/km2 (224.) | ||||||
GSYİH (SAGP) | 2019 tahminî | ||||||
• Toplam | 89,018 milyar $ (88.) | ||||||
• Kişi başına | 7.790 $ (123..) | ||||||
GSYİH (nominal) | 2019 tahminî | ||||||
• Toplam | 40,687 milyar $ (90.) | ||||||
• Kişi başına | 3.823 $ (117.) | ||||||
Gini (2018) | ▼ 42.2 orta | ||||||
İGE (2019) | 0.718 yüksek · 107. | ||||||
Para birimi | Boliviano (BOB) | ||||||
Zaman dilimi | UTC-4 | ||||||
Trafik akışı | sağ | ||||||
Telefon kodu | 591 | ||||||
ISO 3166 kodu | |||||||
İnternet alan adı | .bo |
Ülke İspanyol sömürgeciliği döneminde Yukarı Peru olarak adlandırılan bu bölgeye daha sonra Güney Amerika'yı İspanyol boyunduruğundan kurtaran Simón Bolívar'ın anısına Bolivya (Bolivar'ın ülkesi) ismi verilmiştir.
Tarihçe
Bolivya, 1809 yılında İspanya'ya karşı bağımsızlığını ilan etmesine karşın, İspanyol askerlerin ülkeden kovulması çok daha sonra, ancak 1825 yılında gerçekleştirilebildi.
Bağımsızlık sonrası Bolivya'daki siyasal yaşam sık sık kesintiye uğramıştır. Ülke ulusal bağımsızlığını kazandığı 1825 yılından günümüze değin 180'e yakın darbe, ondan fazla değişik anayasa ve seksen civarında cumhurbaşkanı gördü. Cumhurbaşkanlarından bazıları yönetimi kan dökerek ele geçirdiler ve yine aynı şekilde kaybettiler. Altı cumhurbaşkanı görev başındayken öldürüldü.
Bolivya'nın komşularıyla, özellikle Şili ve Paraguay ile olan ilişkileri istikrarsız olmuştur. 1879 yılında müttefiki Peru ile birlikte, sınır anlaşmazlıkları yaşadığı güçlü komşusu Şili'ye saldırdı. Ancak 1883'te biten Pasifik Savaşı, Bolivya için tam bir yıkım oldu. Pasifik Okyanusu bölgesindeki kıyı şeridini Şili'ye kaptıran Bolivya'nın okyanus ile olan bağlantısı kesildi ve ülke bir kara devletine dönüştü. Bolivya halkı bu savaşın sonuçlarını bugün bile unutabilmiş değildir. Ülke yine bir sınır sorunu yüzünden 1932 yılında komşusu Paraguay ile savaşa tutuştu. Chaco Savaşı olarak adlandırılan bu savaş 1935 yılında, Paraguay'ın zaferi ve sınır sorununun çözülmesini sağlayan bir barış antlaşmasının imzalanması ile sona erdiğinde, Bolivya tartışmalı bölgenin ancak yüzde yirmi beşini (%25) topraklarına katabildi.
1966 senesinde Ernesto Che Guevara önderliğinde ve Küba desteğiyle başlatılan Bolivya devrim hareketinde, Guevara'nın yaklaşık elli kişiden oluşan ve ELN (İspanyolca: Ejército de Liberación Nacional de Bolivia, Türkçe: Bolivya Ulusal Kurtuluş Ordusu) adı altında eylem yapan gerilla kuvveti iyi donatılmıştı ve dağlık Camri bölgesinde Bolivya düzenli ordusuna karşı bazı başarılar elde etti. Eylül'de ise ordu iki gerilla grubunu ve liderlerden birini öldürmeyi başardı. Daha sonraları gittikçe başarısızlığa doğru giden bu devrim girişimi, 9 Ekim 1967'da La Higuera'da Che'nin öldürülmesiyle son buldu. Ama Che'nin Bolivya'da öldürülmesi bir sempatinin oluşmasına neden oldu. Bunun sonucu olarak Sosyalizme Doğru Hareket Partisi'nin günümüzde iktidar olmasını sağladı.
Coğrafya
Bolivya, Güney Amerika'nın merkez bölgesinde, 57°26'–69°38'B ve 9°38'–22°53'G arasındadır. Orta And Dağları'ndan Gran Chaco, Pantanal'ın bir kısmına ve Amazon'a kadar uzanan bölgede 1.098.581 kilometrekare (424.164 sq mi) yüzölçümüyle Bolivya, dünyanın en büyük 28. ülkesi ve Güney Amerika'nın en büyük beşinci ülkesidir. Ülkenin coğrafi merkezi Río Grande üzerinde, Ñuflo de Chávez Eyaleti, Santa Cruz Bölgesi'ndeki Puerto Estrella ("Yıldız Limanı") 'dır.
Ülkenin coğrafyası çok çeşitli arazi ve iklimlere sahiptir. Bolivya, dünyanın en büyüklerinden biri olarak kabul edilen yüksek düzeyde biyoçeşitlilik ve ayrıca Altiplano, tropikal yağmur ormanları (Amazon yağmur ormanları dahil), kuru vadiler ve tropikal bir savan olan Chiquitania gibi ekolojik alt birimleri olan birkaç ekolojik bölge'ye sahiptir.
Bu alanlar, Nevado Sajama'da deniz seviyesinden 6.542 metre (21.463 ft) yükseklikten Paraguay nehri boyunca yaklaşık 70 metre (230 ft)] yüksekliklere kadar çok büyük farklılık gösterir. Bolivya, büyük bir coğrafi çeşitliliğe sahip bir ülke olmasına rağmen, Pasifik Savaşı'ndan bu yana karayla çevrili bir ülke olarak kaldı. Puerto Suárez, San Matías ve Puerto Quijarro, Bolivya Pantanal'dadır.
Bolivya üç fizyografik bölgeye ayrılabilir:
- And bölgesi güneybatıda ulusal toprakların %28'ini kaplar ve 307.603 kilometrekare (118.766 sq mi) boyunca uzanır. Bu alan 3.000 metre (9.800 ft) rakımın üzerindedir ve iki büyük And zinciri, Cordillera Occidental ("Batı Sahası") ve Cordillera Central ("Merkez Sahası") arasındadır ve 6.542 metre (21.463 ft) rakımlı Nevado Sajama ve 6.462 metre (21.201 ft) rakımlı Illimani gibi Amerika'daki en yüksek noktalardan bazılarına sahiptir. Ayrıca Cordillera Central'da bulunan Titikaka Gölü, dünyanın ticari dolaşılabilen en yüksek gölü ve Güney Amerika'nın en büyük gölüdür; göl Peru ile paylaşılır. Ayrıca bu bölgede Altiplano ve dünyanın en büyük tuz düzlüğü ve önemli lityum kaynağı Salar de Uyuni Gölü bulunur.
- Ülkenin merkezinde ve güneyinde bulunan And Altı bölgesi, Altiplano ile doğu llanos arasında bir ovadır; bu bölge Bolivya topraklarının %13'ünü kaplar, 142.815 km2 (55.141 sq mi) boyunca uzanır ve Bolivya vadileri ile Yungas bölgesini kapsar. Tarım faaliyetleri ve ılıman iklimi ile ayırt edilir.
- Kuzeydoğudaki Llanos bölgesi, 648.163 km2 (250.257 sq mi) ile bölgenin %59'unu oluşturur. Cordillera Central'ın kuzeyinde yer alır ve And dağlarının eteklerinden Paraguay nehrine kadar uzanır. Hepsi muazzam biyolojik çeşitlilik içeren geniş yağmur ormanlarıyla kaplı düz arazi ve küçük platolardan oluşan bir bölgedir. Bölge, deniz seviyesinin 400 metre (1.300 ft) altındadır.
Bolivya'da üç drenaj havzası vardır:
- İlki, Kuzey Havzası da denilen (724.000 km2 (280.000 sq mi)/bölgenin %66'sı) olan Amazon Havzası'dır.
Bu havzanın nehirleri genellikle Pando departmanı'ndaki Murillo Gölü gibi göller oluşturan büyük mendereslere sahiptir. Bolivya'nın Amazon havzasına ana akarsu kolu, 2.000 km (1.200 mi) uzunluğundaki Beni Nehri ile birleştiği yere kadar akan 1.113 km (692 mi) uzunluğunda ve ülkenin en önemli ikinci nehri olan Mamoré Nehri'dir. Beni Nehri, Madeira Nehri ile birlikte Amazon Nehri'nin ana kolunu oluşturur. Havza doğudan batıya Madre de Dios Nehri, Orthon Nehri, Abuna Nehri, Yata Nehri ve Guaporé Nehri gibi diğer önemli nehirlerden oluşur. En önemli göller Rogaguado Gölü, Rogagua Gölü ve Jara Gölü'dür.
- İkincisi, Güney Havzası olarak da adlandırılan (229.500 km2 (88.600 sq mi)/bölgenin %21'i) olan Río de la Plata Havzası'dır. Bu havzadaki kollar, genel olarak Amazon Havzasını oluşturanlardan daha az boldur. Rio de la Plata Havzası, esas olarak Paraguay Nehri, Pilcomayo Nehri ve tarafından oluşturulmuştur. En önemli göller, her ikisi de Bolivya bataklığında bulunan Uberaba Gölü ve Mandioré Gölü'dür.
- Üçüncü havza, endorheik havza olan (145.081 kilometrekare (56.016 sq mi)/bölgenin %13'ü) Merkez Havzadır. Altiplano, And dağları tarafından çevrelendiği için herhangi bir okyanusa akmayan çok sayıda göl ve nehre sahiptir. En önemli nehir, Altiplano'nun en uzun nehri olan 436 km (271 mil) uzunluğundaki Desaguadero Nehri'dir; Titikaka gölü'nde başlar ve ardından güneydoğu yönünde Poopó Gölü'ne doğru ilerler. Havza daha sonra Titikaka Gölü, Poopó Gölü, Desaguadero nehri ve Salar de Uyuni Gölü ve Coipasa Gölü dahil olmak üzere büyük tuz düzlüklerinden oluşur.
Demografi
2021 nüfus sayımına göre Bolivya'nın nüfusu 11.832.936 kişidir nüfus çoğunlukla (%45,6) ve Aymaralardan (%42,2) oluşur.Bunlardan farklı olarak 37 farklı halkta içerir.İspanyolca halkın çoğunluğu (%60,7) tarafından konuşulur.Ülkede en fazla inanılan din Katolik'tir (%81,8) sonrasında ise Evanjelizm (%11,5) ve Protestanlık (%2,6) gelir.
Kaynakça
- ^ [10 Cent Coins] (İspanyolca). . 28 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2014.
- ^ "Justia Bolivia :: Nueva Constitución Política Del Estado > PRIMERA PARTE > TÍTULO I > CAPÍTULO PRIMERO :: Ley de Bolivia". bolivia.justia.com. 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2017.
- ^ a b "Report for Selected Countries and Subjects". International Monetary Fund. 27 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.
- ^ a b c d "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org. 23 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020.
- ^ "GINI index (World Bank estimate) – Bolivia". World Bank. 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2020.
- ^ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. ss. 343-346. ISBN . 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Aralık 2020.
- ^ "Bolivia (Plurinational State of)". Who.int. 11 Mayıs 2010. 6 October 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2010.
- ^ "Bolivia (Plurinational State of)". UNdata. 2 July 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2010.
- ^ . The World Factbook. Central Intelligence Agency. 9 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2014.
- ^ "The top 10 most biodiverse countries". Mongabay Environmental News (İngilizce). 21 Mayıs 2016. 19 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2021.
Several countries — Bolivia ... narrowly missed the top 10. For some plant and animal groups, some of these countries do make their respective top 10s
- ^ "Lake Titicaca". UNESCO. 17 Haziran 2005. 17 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2014.
- ^ "Population, total - Bolivia | Data". data.worldbank.org. 8 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bolivya ya da resmi adiyla Bolivya Cokuluslu Devleti Ispanyolca Estado Plurinacional de Bolivia bir Guney Amerika ulkesidir Baskenti Sucre olup La Paz Cochabamba Santa Cruz Potosi diger onemli sehirlerinden birkacidir BolivyaEstado Plurinacional de Bolivia ispanyolca Bulibiya Suyu Wuliwya Suyu Bolivya Cokuluslu DevletiBayrak ArmaSlogan La union es la fuerza Birlik kudrettir Milli mars Bolivianos el hado propicio source source track track track track track track BaskentSucre anayasal En buyukSanta Cruz de la SierraResmi dil ler Ispanyolca Quechua Aymara Guarani ve diger 33 diller Etnik gruplar68 Mestizo 20 Kizilderililer 5 Beyaz 2 1 3 DigerDemonimHukumetSosyalist cumhuriyet BaskanLuis Arce Baskan YardimcisiDavid Choquehuanca Bagimsizlik ilani6 Agustos 1825 Taninma21 Temmuz 1847 Su anki anayasa7 Subat 2009Yuzolcumu Toplam1 098 581 km2 28 Su 1 29Nufus 2019 tahmini11 428 245 83 Yogunluk10 4 km2 224 GSYIH SAGP 2019 tahmini Toplam89 018 milyar 88 Kisi basina7 790 123 GSYIH nominal 2019 tahmini Toplam40 687 milyar 90 Kisi basina3 823 117 Gini 2018 42 2 ortaIGE 2019 0 718 yuksek 107 Para birimiBoliviano BOB Zaman dilimiUTC 4Trafik akisisagTelefon kodu591ISO 3166 koduInternet alan adi bo Ulke Ispanyol somurgeciligi doneminde Yukari Peru olarak adlandirilan bu bolgeye daha sonra Guney Amerika yi Ispanyol boyundurugundan kurtaran Simon Bolivar in anisina Bolivya Bolivar in ulkesi ismi verilmistir TarihceSalar de Uyuni Golu Bolivya 1809 yilinda Ispanya ya karsi bagimsizligini ilan etmesine karsin Ispanyol askerlerin ulkeden kovulmasi cok daha sonra ancak 1825 yilinda gerceklestirilebildi Bagimsizlik sonrasi Bolivya daki siyasal yasam sik sik kesintiye ugramistir Ulke ulusal bagimsizligini kazandigi 1825 yilindan gunumuze degin 180 e yakin darbe ondan fazla degisik anayasa ve seksen civarinda cumhurbaskani gordu Cumhurbaskanlarindan bazilari yonetimi kan dokerek ele gecirdiler ve yine ayni sekilde kaybettiler Alti cumhurbaskani gorev basindayken olduruldu Bolivya nin komsulariyla ozellikle Sili ve Paraguay ile olan iliskileri istikrarsiz olmustur 1879 yilinda muttefiki Peru ile birlikte sinir anlasmazliklari yasadigi guclu komsusu Sili ye saldirdi Ancak 1883 te biten Pasifik Savasi Bolivya icin tam bir yikim oldu Pasifik Okyanusu bolgesindeki kiyi seridini Sili ye kaptiran Bolivya nin okyanus ile olan baglantisi kesildi ve ulke bir kara devletine donustu Bolivya halki bu savasin sonuclarini bugun bile unutabilmis degildir Ulke yine bir sinir sorunu yuzunden 1932 yilinda komsusu Paraguay ile savasa tutustu Chaco Savasi olarak adlandirilan bu savas 1935 yilinda Paraguay in zaferi ve sinir sorununun cozulmesini saglayan bir baris antlasmasinin imzalanmasi ile sona erdiginde Bolivya tartismali bolgenin ancak yuzde yirmi besini 25 topraklarina katabildi 1966 senesinde Ernesto Che Guevara onderliginde ve Kuba destegiyle baslatilan Bolivya devrim hareketinde Guevara nin yaklasik elli kisiden olusan ve ELN Ispanyolca Ejercito de Liberacion Nacional de Bolivia Turkce Bolivya Ulusal Kurtulus Ordusu adi altinda eylem yapan gerilla kuvveti iyi donatilmisti ve daglik Camri bolgesinde Bolivya duzenli ordusuna karsi bazi basarilar elde etti Eylul de ise ordu iki gerilla grubunu ve liderlerden birini oldurmeyi basardi Daha sonralari gittikce basarisizliga dogru giden bu devrim girisimi 9 Ekim 1967 da La Higuera da Che nin oldurulmesiyle son buldu Ama Che nin Bolivya da oldurulmesi bir sempatinin olusmasina neden oldu Bunun sonucu olarak Sosyalizme Dogru Hareket Partisi nin gunumuzde iktidar olmasini sagladi CografyaBolivya nin topografik haritasi Bolivya Guney Amerika nin merkez bolgesinde 57 26 69 38 B ve 9 38 22 53 G arasindadir Orta And Daglari ndan Gran Chaco Pantanal in bir kismina ve Amazon a kadar uzanan bolgede 1 098 581 kilometrekare 424 164 sq mi yuzolcumuyle Bolivya dunyanin en buyuk 28 ulkesi ve Guney Amerika nin en buyuk besinci ulkesidir Ulkenin cografi merkezi Rio Grande uzerinde Nuflo de Chavez Eyaleti Santa Cruz Bolgesi ndeki Puerto Estrella Yildiz Limani dir Ulkenin cografyasi cok cesitli arazi ve iklimlere sahiptir Bolivya dunyanin en buyuklerinden biri olarak kabul edilen yuksek duzeyde biyocesitlilik ve ayrica Altiplano tropikal yagmur ormanlari Amazon yagmur ormanlari dahil kuru vadiler ve tropikal bir savan olan Chiquitania gibi ekolojik alt birimleri olan birkac ekolojik bolge ye sahiptir Bu alanlar Nevado Sajama da deniz seviyesinden 6 542 metre 21 463 ft yukseklikten Paraguay nehri boyunca yaklasik 70 metre 230 ft yuksekliklere kadar cok buyuk farklilik gosterir Bolivya buyuk bir cografi cesitlilige sahip bir ulke olmasina ragmen Pasifik Savasi ndan bu yana karayla cevrili bir ulke olarak kaldi Puerto Suarez San Matias ve Puerto Quijarro Bolivya Pantanal dadir Bolivya uc fizyografik bolgeye ayrilabilir Sol de Manana Ispanyolcada Sabah Gunesi anlamindadir Bolivya nin guneybatisindaki Eduardo Avaroa Andean Fauna Ulusal Koruma Alani ndaki bir jeotermal alandir Kukurt kaynagi alanlar ve camur golleriyle yogun volkanik aktiviteyle nitelenen bolgede aslinda gayzerler yoktur onun yerine 50 metre yukseklige kadar basincli buhar yayan delikler vardir Potosi deki Puna de Lipez deki Laguna ColoradaAnd bolgesi guneybatida ulusal topraklarin 28 ini kaplar ve 307 603 kilometrekare 118 766 sq mi boyunca uzanir Bu alan 3 000 metre 9 800 ft rakimin uzerindedir ve iki buyuk And zinciri Cordillera Occidental Bati Sahasi ve Cordillera Central Merkez Sahasi arasindadir ve 6 542 metre 21 463 ft rakimli Nevado Sajama ve 6 462 metre 21 201 ft rakimli Illimani gibi Amerika daki en yuksek noktalardan bazilarina sahiptir Ayrica Cordillera Central da bulunan Titikaka Golu dunyanin ticari dolasilabilen en yuksek golu ve Guney Amerika nin en buyuk goludur gol Peru ile paylasilir Ayrica bu bolgede Altiplano ve dunyanin en buyuk tuz duzlugu ve onemli lityum kaynagi Salar de Uyuni Golu bulunur Ulkenin merkezinde ve guneyinde bulunan And Alti bolgesi Altiplano ile dogu llanos arasinda bir ovadir bu bolge Bolivya topraklarinin 13 unu kaplar 142 815 km2 55 141 sq mi boyunca uzanir ve Bolivya vadileri ile Yungas bolgesini kapsar Tarim faaliyetleri ve iliman iklimi ile ayirt edilir Kuzeydogudaki Llanos bolgesi 648 163 km2 250 257 sq mi ile bolgenin 59 unu olusturur Cordillera Central in kuzeyinde yer alir ve And daglarinin eteklerinden Paraguay nehrine kadar uzanir Hepsi muazzam biyolojik cesitlilik iceren genis yagmur ormanlariyla kapli duz arazi ve kucuk platolardan olusan bir bolgedir Bolge deniz seviyesinin 400 metre 1 300 ft altindadir Bolivya da uc drenaj havzasi vardir Ilki Kuzey Havzasi da denilen 724 000 km2 280 000 sq mi bolgenin 66 si olan Amazon Havzasi dir Bu havzanin nehirleri genellikle Pando departmani ndaki Murillo Golu gibi goller olusturan buyuk mendereslere sahiptir Bolivya nin Amazon havzasina ana akarsu kolu 2 000 km 1 200 mi uzunlugundaki Beni Nehri ile birlestigi yere kadar akan 1 113 km 692 mi uzunlugunda ve ulkenin en onemli ikinci nehri olan Mamore Nehri dir Beni Nehri Madeira Nehri ile birlikte Amazon Nehri nin ana kolunu olusturur Havza dogudan batiya Madre de Dios Nehri Orthon Nehri Abuna Nehri Yata Nehri ve Guapore Nehri gibi diger onemli nehirlerden olusur En onemli goller Rogaguado Golu Rogagua Golu ve Jara Golu dur Ikincisi Guney Havzasi olarak da adlandirilan 229 500 km2 88 600 sq mi bolgenin 21 i olan Rio de la Plata Havzasi dir Bu havzadaki kollar genel olarak Amazon Havzasini olusturanlardan daha az boldur Rio de la Plata Havzasi esas olarak Paraguay Nehri Pilcomayo Nehri ve tarafindan olusturulmustur En onemli goller her ikisi de Bolivya batakliginda bulunan Uberaba Golu ve Mandiore Golu dur Ucuncu havza endorheik havza olan 145 081 kilometrekare 56 016 sq mi bolgenin 13 u Merkez Havzadir Altiplano And daglari tarafindan cevrelendigi icin herhangi bir okyanusa akmayan cok sayida gol ve nehre sahiptir En onemli nehir Altiplano nun en uzun nehri olan 436 km 271 mil uzunlugundaki Desaguadero Nehri dir Titikaka golu nde baslar ve ardindan guneydogu yonunde Poopo Golu ne dogru ilerler Havza daha sonra Titikaka Golu Poopo Golu Desaguadero nehri ve Salar de Uyuni Golu ve Coipasa Golu dahil olmak uzere buyuk tuz duzluklerinden olusur Demografi2021 nufus sayimina gore Bolivya nin nufusu 11 832 936 kisidir nufus cogunlukla 45 6 ve Aymaralardan 42 2 olusur Bunlardan farkli olarak 37 farkli halkta icerir Ispanyolca halkin cogunlugu 60 7 tarafindan konusulur Ulkede en fazla inanilan din Katolik tir 81 8 sonrasinda ise Evanjelizm 11 5 ve Protestanlik 2 6 gelir Kaynakca 10 Cent Coins Ispanyolca 28 Nisan 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2014 Justia Bolivia Nueva Constitucion Politica Del Estado gt PRIMERA PARTE gt TITULO I gt CAPITULO PRIMERO Ley de Bolivia bolivia justia com 25 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2017 a b Report for Selected Countries and Subjects International Monetary Fund 27 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2020 a b c d Report for Selected Countries and Subjects www imf org 23 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2020 GINI index World Bank estimate Bolivia World Bank 11 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2020 Human Development Report 2020 The Next Frontier Human Development and the Anthropocene PDF United Nations Development Programme 15 Aralik 2020 ss 343 346 ISBN 978 92 1 126442 5 15 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Aralik 2020 Bolivia Plurinational State of Who int 11 Mayis 2010 6 October 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2010 Bolivia Plurinational State of UNdata 2 July 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2010 The World Factbook Central Intelligence Agency 9 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2014 The top 10 most biodiverse countries Mongabay Environmental News Ingilizce 21 Mayis 2016 19 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2021 Several countries Bolivia narrowly missed the top 10 For some plant and animal groups some of these countries do make their respective top 10s Lake Titicaca UNESCO 17 Haziran 2005 17 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2014 Population total Bolivia Data data worldbank org 8 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2022