Öfori, zevk veya heyecan ve yoğun refah ve mutluluk duygularının deneyimi veya etkisidir. Aerobik egzersiz, kahkaha, müzik dinlemek veya yapmak ve dans etmek gibi bazı doğal ödüller ve sosyal aktiviteler öfori durumuna neden olabilir. Öfori aynı zamanda mani gibi bazı nörolojik veya nöropsikiyatrik bozuklukların bir belirtisidir. Romantik aşk ve insan cinsel tepki döngüsünün bileşenleri de öforinin indüksiyonu ile ilişkilidir. Birçoğu bağımlılık yapan bazı ilaçlar, rekreasyonel kullanımlarını en azından kısmen motive eden öforiye neden olabilir.
Hedonik sıcak noktalar - yani beynin zevk merkezleri - işlevsel olarak bağlantılıdır. Bir etkin noktanın etkinleştirilmesi, diğerlerinin işe alınmasıyla sonuçlanır. Bir sıcak noktanın inhibisyonu, başka bir sıcak noktayı etkinleştirmenin etkilerinin körelmesine neden olur. Bu nedenle, ödül sistemi içindeki her hedonik sıcak noktanın eşzamanlı aktivasyonunun, yoğun bir öfori hissi yaratmak için gerekli olduğuna inanılmaktadır.
Tanımı
Bulaşıcı değildir, kişinin neşeli hâlinin sebebi yoktur; çünkü hoşnutluk duygusu bilinç yoksunluğuna ve üzüntü yahut anksiyeteyi duyamamaya dayanır. Kandaki alkol miktarıyla ilgili olarak da oluşabilir. Ayrıca morfin, meperidin ve daha az olmakla birlikte metadon gibi narkotik aneljezikler de öfori yapabilir.
Terimin tarihçesi
"Euphoria" kelimesi, Eski Yunanca εὐφορία terimlerinden türetilmiştir: "iyi" anlamına gelen εὖ eu ve "taşımak" anlamına gelen φέρω pherō. Anlamsal olarak disforinin tam tersidir.
1706 tarihli bir İngilizce sözlük, öforiyi "Bir Tıbbın İşleyişinin iyi taşınması, yani hastanın kendisini rahatlamış veya rahatlamış bulduğunda" olarak tanımlar.
1860'larda, İngiliz doktor , öforiyi bedensel refah ve umut duygusu olarak tanımladı; bazı ölümcül hastalıkların son aşamasında yanlış yere konduğunu belirtti ve bu öforiyi nörolojik işlev bozukluğuna bağladı. Sigmund Freud'un 1884 tarihli monografisi Über Coca, "sağlıklı bir insanın normal öforisi" üreten kokain tüketimini (kendi) tanımlarken, Alman nöropsikiyatrist , manili hastalarda "anormal öfori" hakkında ders verdi.
Boston Daily Globe'daki 1903 tarihli bir makale, öforiden "hoş heyecan" ve "rahatlık ve refah duygusu" olarak bahseder. 1920'de Popular Science dergisi, öforiyi "formda hissetmek" anlamına gelen "yüksek sesli bir isim" olarak tanımladı: normalde hayatı yaşamaya değer kılmak, uyuşturucu kullanımını motive etmek ve bazı akıl hastalıklarında kötü oluşmuş. 'un 1921 tarihli ders kitabı Psikoloji: Zihinsel yaşamın incelenmesi, öforiyi yorgunluğun tam tersi olan organik bir durum olarak tanımlar ve "iyi hissetmekle aynı anlama gelir."
1940 yılında, Psikoloji Dergisi öforiyi "genel refah durumu ... ve hoş tonlu bir his." On yıl sonra, sıradan refah duygularını değerlendirmenin zor olduğunu bulan Amerikalı bağımlılık araştırmacısı , öforiyi davranış değişiklikleri ve morfine özgü objektif işaretler olarak yeniden tanımladı. Bununla birlikte, 1957'de İngiliz farmakolog , opioid öforisini tıbbi olarak istenmeyen bir şey olarak değil, "büyük bir analjeziğin değerini artıran" bir etki olarak gördü. Özlü Bir Psikiyatri Ansiklopedisi'nin 1977 baskısı, psikiyatrik bağlamda kullanıldığında patolojik çağrışımlarla öfori "memnuniyet ve refah havası" olarak adlandırdı. Serebral hastalığın bir işareti olarak, olumsuz duyguyu deneyimleme yetersizliğini temsil eden yumuşak ve bağlam dışı olarak tanımlandı.
21. yüzyılda, öfori genellikle psikoaktif ilaçlar, manik durumlar veya beyin hastalığı veya yaralanması ile ilişkili olduğunda normal veya anormal ve uygunsuz olabilen büyük bir mutluluk, refah ve heyecan hali olarak tanımlanır.
Nöral substratlar
Hedonik sıcak noktalar - yani, beynin zevk merkezleri - işlevsel olarak bağlantılıdır. Bir etkin noktanın etkinleştirilmesi, diğerlerinin işe alınmasıyla sonuçlanır. Bir sıcak noktanın inhibisyonu, başka bir sıcak noktayı etkinleştirmenin etkilerinin körelmesine neden olur. Bu nedenle, ödül sistemi içindeki her hedonik sıcak noktanın eşzamanlı aktivasyonunun, öfori hissi yaratmak için gerekli olduğuna inanılmaktadır.
Türler
Birçok farklı uyaran türü, psikoaktif ilaçlar, doğal ödüller ve sosyal aktiviteler de dahil olmak üzere öforiye neden olabilir. 1 Unipolar mani veya bipolar bozukluk gibi duygusal bozukluklar bir semptom olarak öforiyi içerebilir.
Egzersize bağlı
Bu bölüm, Fiziksel egzersizin nörobiyolojik etkileri § Egzersize bağlı öforiden bir alıntıdır. Koşucular genellikle "koşucunun yüksekliği" olarak adlandırılan öforik bir durum yaşayabilirler. Zevk bilişinin nöral substratları hakkında daha fazla bilgi için, Hedonik sıcak noktalara bakınız. Sürekli egzersiz, geçici bir öfori hali üretebilir - zevk deneyimini ve derin memnuniyet, sevinç ve refah duygularını içeren Olumlu bir şekilde değerli bir duygusal durum halk arasında mesafe koşusunda "koşucunun yüksek" veya kürekte "kürekçinin yüksek" olarak bilinir. Mevcut tıbbi incelemeler, birkaç endojen öforiyenin egzersizle ilişkili öfori, özellikle fenetilamin (endojen bir psikostimülan), β-endorfin (endojen bir opioid) ve anandamid (endojen bir kanabinoid) üretmekten sorumlu olduğunu göstermektedir.
Müzik kaynaklı
Daha fazla bilgi için: Frizson
Öfori, müzikle dans etmenin, müzik yapmanın ve duygusal olarak uyandırıcı müzik dinlemenin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. 4 Nörogörüntüleme çalışmaları, ödül sisteminin müzik kaynaklı zevke aracılık etmede merkezi bir rol oynadığını göstermiştir. Zevkli duygusal olarak uyandırıcı müzik, striatuma (yani, mezolimbik yol ve nigrostriatal yolak) yansıyan dopaminerjik yollarda dopamin nörotransmisyonunu güçlü bir şekilde artırır. 37 Nüfusun yaklaşık %5'i, bireylerin müzik pasajlarında iletilen amaçlanan duyguyu algılama yeteneğine sahip olmalarına rağmen, duygusal olarak uyandırıcı müzik dinlemekten zevk almadıkları "müzikal anhedoni" adı verilen bir fenomen yaşamaktadır.
Ocak 2019'da yapılan ve bir dopamin öncüsünün (levodopa), dopamin antagonistinin (risperidon) ve plasebo'nun müziğe verilen ödül tepkileri üzerindeki etkisini değerlendiren klinik bir çalışma - elektrodermal aktivitedeki değişikliklerin yanı sıra öznel derecelendirmelerle ölçüldüğü gibi, müzikal titreme sırasında yaşanan zevk derecesi de dahil olmak üzere - dopamin nörotransmisyonunun manipülasyonunun iki yönlü olarak zevk bilişini düzenlediğini buldu (özellikle, müziğin hedonik etkisi) insan deneklerde. Bu araştırma, artmış dopamin nörotransmisyonunun, insanlarda müziğe karşı zevkli hedonik reaksiyonlar için olmazsa olmaz bir koşul olarak hareket ettiğini göstermektedir.
Seks kaynaklı
Çiftleşmenin çeşitli aşamaları, bazı insanlarda öforiye neden olmak olarak da tanımlanabilir. Çeşitli analistler ya tüm cinsel eylemi, orgazma yol açan anları ya da orgazmın kendisini insan zevkinin veya öforisinin zirvesi olarak tanımlamışlardır.
İlaca bağlı
Büyük miktarda metamfetamin, ilaca bağlı öforiye neden olur. "Euphoriant" buraya yönlendirir.
Bir öforiant, öforiyi indükleme eğiliminde olan bir tür psikoaktif ilaçtır. Çoğu öforiant, güçlendirici özellikleri ve beynin ödül sistemini aktive etme yetenekleri nedeniyle bağımlılık yapan ilaçlardır.
Sanrılar
LSD ve psilosibin gibi hayal gördüren geleneksel ilaçlar, bağımlılık nitelikleri olmamasına rağmen öforiyi indükleyebilir. Küresel İlaç Anketi, 22.000 katılımcı raporundan, MDMA, LSD ve psilosibin mantarlarının, çalışmaya dahil edilen tüm rekreasyonel ilaçların Net Zevk Endeksinde en olumlu sırada yer aldığını ortaya koymuştur.
Uyarıcılar
Amfetamin, metamfetamin, kokain, MDMA ve metilfenidat gibi dopaminerjik uyarıcılar öforiantlardır. Nikotin, bazı insanlarda hafif bir öfori görevi gören parasempatik bir uyarıcıdır. Kafein ve teobromin gibi ksantinler de bazıları tarafından hafif öforiler olarak kabul edilebilir.
Areca fıstığının (Areca catechu palmiyesinden elde edilen tohumlar) söndürülmüş kireç (kalsiyum hidroksit) ile çiğnenmesi - Güney ve Güneydoğu Asya'da yaygın bir uygulama - uyarıcı etkiler ve öfori üretir. Başlıca psikoaktif bileşenler - arekolin (bir muskarinik reseptör kısmi agonisti) ve arekaidin (bir GABA geri alım inhibitörü) - öforik etkiden sorumludur.
Depresanlar
Bazı depresanlar öfori üretebilir; Bu sınıftaki öforiyan ilaçların bazıları orta dozlarda alkol, 54 γ-hidroksibutirik asit ve ketamin içerir.
Bazı barbitüratlar ve benzodiazepinler öforiye neden olabilir. Öforyan etkiler, ilacın başlangıç hızı ve intravenöz uygulama ile belirlenir. Barbitüratlar öforiye neden olma olasılığı daha yüksektir ve amobarbital, secobarbital ve pentobarbital'dir. Benzodiazepinlerin öforiye neden olma olasılığı daha yüksektir flunitrazepam, alprazolam ve klonazepamdır. Benzodiazepinler ayrıca opioid kaynaklı öforiyi artırma eğilimindedir.
Pregabalin, doza bağımlı öforiyi indükler. Önerilen dozlarda bireylerin küçük bir yüzdesinde meydana gelen öfori, supra terapötik dozlarda (veya intravenöz veya nazal uygulama ile) giderek daha sık görülür. 67 Önerilen maksimum dozun beş katı dozlarda, yoğun öfori bildirilmiştir. Başka bir GABA analoğu olan gabapentin, öforiye neden olabilir. Opioid benzeri ancak daha az yoğun olarak karakterize edilen, supra terapötik dozlarda veya opioidler veya alkol gibi diğer ilaçlarla kombinasyon halinde ortaya çıkabilir. Ethosuximide ve perampanel ayrıca terapötik dozlarda öfori üretebilir.
Opioidler
μ-Opioid reseptör agonistleri, eroin, morfin, kodein, oksikodon ve fentanil gibi ilaçları içeren bir dizi öforianttır. Buna karşılık, endojen nöropeptid dinorfin gibi κ-opioid reseptör agonistlerinin, derin hoşnutsuzluk duygularını içeren öforinin tam tersi bir ruh hali olan disforiye neden olduğu bilinmektedir.
Cannabinoidergics
Kannabinoid reseptörü 1 agonistleri, bazı bitki bazlı kanabinoidleri (örneğin, kenevir bitkisinden THC), endojen kanabinoidleri (örneğin: anandamid) ve sentetik kannabinoidleri içeren bir öforiant grubudur.
İnhalanlar
Azot oksit (N2O, aka "gülme gazı") gibi bazı gazlar, solunduğunda öforiye neden olabilir.
Glukokortikoidler
Akut eksojen glukokortikoid uygulamasının öfori ürettiği bilinmektedir, ancak bu etki uzun süreli maruz kalma ile gözlenmez.
Oruç tutmanın neden olduğu
Oruç, gelişmiş ruh hali, refah ve bazen öfori ile ilişkilendirilmiştir. Depresyon tedavisinde çeşitli mekanizmalar önerilmiş ve olası uygulamalar göz önünde bulundurulmuştur.
Nöropsikiyatrik
Mania
Öfori aynı zamanda hem hipomani hem de mani ile güçlü bir şekilde ilişkilidir, zihinsel durumlar, baskılı konuşma, fikirlerin uçuşu ve ihtişam gibi diğer semptomlara ek olarak, öforik veya sinirli olabilen ruh halinin patolojik olarak yükselmesi ile karakterize edilir.
Hipomani ve mani, çoklu etiyolojiye sahip sendromlar olmasına rağmen (yani, herhangi bir sayıda durumdan kaynaklanabilenler), en sık alternatif mani ve depresyon dönemleri ile karakterize psikiyatrik bir hastalık olan bipolar bozuklukta görülürler.
Epilepsi
Öfori, nöbet auraları sırasında ortaya çıkabilir tipik olarak temporal lobdan kaynaklanır ancak, anterior insüler korteksi etkiler. Bu öfori, kendinden geçmiş nöbetler adı verilen nadir bir sendromun belirtisidir, genellikle mistik deneyimleri de içerir. Öfori (veya daha yaygın olarak disfori) epileptik nöbetler arasındaki dönemlerde de ortaya çıkabilir. Bu durum, interiktal disforik bozukluk, atipik bir duygusal bozukluk olarak kabul edilir. Nöbetler arasında veya öncesinde depresyon veya anksiyete duyguları yaşayan kişiler bazen daha sonra öfori yaşarlar.
Migren
Bazı insanlar migren baş ağrısının prodromunda - başlangıçtan saatler ila günler önce - öfori yaşarlar. 83 Benzer şekilde, migren atağını takiben bazı kişilerde öforik bir durum ortaya çıkar.
Multipl skleroz
Öfori bazen hastalık ilerledikçe multipl sklerozlu 9 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . kişilerde görülür. Bu öfori, başlangıçta euphoria sklerotica olarak adlandırılan ve tipik olarak disinhibisyon ve diğer bilişsel ve davranışsal işlev bozukluğu semptomlarını içeren bir sendromun bir parçasıdır.
Cinsiyet coşkusu
Cinsiyet öforisi, cinsiyet kimlikleri ile doğumda atandıkları cinsiyetten farklı bir cinsiyetle ilişkili cinsiyete dayalı özellikler arasındaki tutarlılık nedeniyle bir kişi tarafından hissedilen memnuniyet veya zevktir. Cinsiyet disforisinin olumlu karşılığı olarak kabul edilir.
Ayrıca Bakınız
Vikisözlük'te öfori ile ilgili tanım bulabilirsiniz. |
- durum; normal duygu durum yelpazesi.
- Özkıyım
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ofori zevk veya heyecan ve yogun refah ve mutluluk duygularinin deneyimi veya etkisidir Aerobik egzersiz kahkaha muzik dinlemek veya yapmak ve dans etmek gibi bazi dogal oduller ve sosyal aktiviteler ofori durumuna neden olabilir Ofori ayni zamanda mani gibi bazi norolojik veya noropsikiyatrik bozukluklarin bir belirtisidir Romantik ask ve insan cinsel tepki dongusunun bilesenleri de oforinin induksiyonu ile iliskilidir Bircogu bagimlilik yapan bazi ilaclar rekreasyonel kullanimlarini en azindan kismen motive eden oforiye neden olabilir Oynamak karda oynayan bu genc kiz gibi yogun bir mutluluk ve memnuniyet durumuna neden olabilir Hedonik sicak noktalar yani beynin zevk merkezleri islevsel olarak baglantilidir Bir etkin noktanin etkinlestirilmesi digerlerinin ise alinmasiyla sonuclanir Bir sicak noktanin inhibisyonu baska bir sicak noktayi etkinlestirmenin etkilerinin korelmesine neden olur Bu nedenle odul sistemi icindeki her hedonik sicak noktanin eszamanli aktivasyonunun yogun bir ofori hissi yaratmak icin gerekli olduguna inanilmaktadir TanimiBulasici degildir kisinin neseli halinin sebebi yoktur cunku hosnutluk duygusu bilinc yoksunluguna ve uzuntu yahut anksiyeteyi duyamamaya dayanir Kandaki alkol miktariyla ilgili olarak da olusabilir Ayrica morfin meperidin ve daha az olmakla birlikte metadon gibi narkotik aneljezikler de ofori yapabilir Terimin tarihcesi Euphoria kelimesi Eski Yunanca eὐforia terimlerinden turetilmistir iyi anlamina gelen eὖ eu ve tasimak anlamina gelen ferw pherō Anlamsal olarak disforinin tam tersidir 1706 tarihli bir Ingilizce sozluk oforiyi Bir Tibbin Isleyisinin iyi tasinmasi yani hastanin kendisini rahatlamis veya rahatlamis buldugunda olarak tanimlar 1860 larda Ingiliz doktor oforiyi bedensel refah ve umut duygusu olarak tanimladi bazi olumcul hastaliklarin son asamasinda yanlis yere kondugunu belirtti ve bu oforiyi norolojik islev bozukluguna bagladi Sigmund Freud un 1884 tarihli monografisi Uber Coca saglikli bir insanin normal oforisi ureten kokain tuketimini kendi tanimlarken Alman noropsikiyatrist manili hastalarda anormal ofori hakkinda ders verdi Boston Daily Globe daki 1903 tarihli bir makale oforiden hos heyecan ve rahatlik ve refah duygusu olarak bahseder 1920 de Popular Science dergisi oforiyi formda hissetmek anlamina gelen yuksek sesli bir isim olarak tanimladi normalde hayati yasamaya deger kilmak uyusturucu kullanimini motive etmek ve bazi akil hastaliklarinda kotu olusmus un 1921 tarihli ders kitabi Psikoloji Zihinsel yasamin incelenmesi oforiyi yorgunlugun tam tersi olan organik bir durum olarak tanimlar ve iyi hissetmekle ayni anlama gelir 1940 yilinda Psikoloji Dergisi oforiyi genel refah durumu ve hos tonlu bir his On yil sonra siradan refah duygularini degerlendirmenin zor oldugunu bulan Amerikali bagimlilik arastirmacisi oforiyi davranis degisiklikleri ve morfine ozgu objektif isaretler olarak yeniden tanimladi Bununla birlikte 1957 de Ingiliz farmakolog opioid oforisini tibbi olarak istenmeyen bir sey olarak degil buyuk bir analjezigin degerini artiran bir etki olarak gordu Ozlu Bir Psikiyatri Ansiklopedisi nin 1977 baskisi psikiyatrik baglamda kullanildiginda patolojik cagrisimlarla ofori memnuniyet ve refah havasi olarak adlandirdi Serebral hastaligin bir isareti olarak olumsuz duyguyu deneyimleme yetersizligini temsil eden yumusak ve baglam disi olarak tanimlandi 21 yuzyilda ofori genellikle psikoaktif ilaclar manik durumlar veya beyin hastaligi veya yaralanmasi ile iliskili oldugunda normal veya anormal ve uygunsuz olabilen buyuk bir mutluluk refah ve heyecan hali olarak tanimlanir Noral substratlarHedonik sicak noktalar yani beynin zevk merkezleri islevsel olarak baglantilidir Bir etkin noktanin etkinlestirilmesi digerlerinin ise alinmasiyla sonuclanir Bir sicak noktanin inhibisyonu baska bir sicak noktayi etkinlestirmenin etkilerinin korelmesine neden olur Bu nedenle odul sistemi icindeki her hedonik sicak noktanin eszamanli aktivasyonunun ofori hissi yaratmak icin gerekli olduguna inanilmaktadir TurlerBircok farkli uyaran turu psikoaktif ilaclar dogal oduller ve sosyal aktiviteler de dahil olmak uzere oforiye neden olabilir 1 Unipolar mani veya bipolar bozukluk gibi duygusal bozukluklar bir semptom olarak oforiyi icerebilir Egzersize bagli Kosucular genellikle kosucunun zirvesi olarak adlandirilan oforik bir durum yasayabilirler Bu bolum Fiziksel egzersizin norobiyolojik etkileri Egzersize bagli oforiden bir alintidir Kosucular genellikle kosucunun yuksekligi olarak adlandirilan oforik bir durum yasayabilirler Zevk bilisinin noral substratlari hakkinda daha fazla bilgi icin Hedonik sicak noktalara bakiniz Surekli egzersiz gecici bir ofori hali uretebilir zevk deneyimini ve derin memnuniyet sevinc ve refah duygularini iceren Olumlu bir sekilde degerli bir duygusal durum halk arasinda mesafe kosusunda kosucunun yuksek veya kurekte kurekcinin yuksek olarak bilinir Mevcut tibbi incelemeler birkac endojen oforiyenin egzersizle iliskili ofori ozellikle fenetilamin endojen bir psikostimulan b endorfin endojen bir opioid ve anandamid endojen bir kanabinoid uretmekten sorumlu oldugunu gostermektedir Muzik kaynakli Daha fazla bilgi icin Frizson Ofori muzikle dans etmenin muzik yapmanin ve duygusal olarak uyandirici muzik dinlemenin bir sonucu olarak ortaya cikabilir 4 Norogoruntuleme calismalari odul sisteminin muzik kaynakli zevke aracilik etmede merkezi bir rol oynadigini gostermistir Zevkli duygusal olarak uyandirici muzik striatuma yani mezolimbik yol ve nigrostriatal yolak yansiyan dopaminerjik yollarda dopamin norotransmisyonunu guclu bir sekilde artirir 37 Nufusun yaklasik 5 i bireylerin muzik pasajlarinda iletilen amaclanan duyguyu algilama yetenegine sahip olmalarina ragmen duygusal olarak uyandirici muzik dinlemekten zevk almadiklari muzikal anhedoni adi verilen bir fenomen yasamaktadir Ocak 2019 da yapilan ve bir dopamin oncusunun levodopa dopamin antagonistinin risperidon ve plasebo nun muzige verilen odul tepkileri uzerindeki etkisini degerlendiren klinik bir calisma elektrodermal aktivitedeki degisikliklerin yani sira oznel derecelendirmelerle olculdugu gibi muzikal titreme sirasinda yasanan zevk derecesi de dahil olmak uzere dopamin norotransmisyonunun manipulasyonunun iki yonlu olarak zevk bilisini duzenledigini buldu ozellikle muzigin hedonik etkisi insan deneklerde Bu arastirma artmis dopamin norotransmisyonunun insanlarda muzige karsi zevkli hedonik reaksiyonlar icin olmazsa olmaz bir kosul olarak hareket ettigini gostermektedir Seks kaynakli Ciftlesmenin cesitli asamalari bazi insanlarda oforiye neden olmak olarak da tanimlanabilir Cesitli analistler ya tum cinsel eylemi orgazma yol acan anlari ya da orgazmin kendisini insan zevkinin veya oforisinin zirvesi olarak tanimlamislardir Ilaca bagli Buyuk miktarda metamfetamin ilaca bagli oforiye neden olur Euphoriant buraya yonlendirir Bir oforiant oforiyi indukleme egiliminde olan bir tur psikoaktif ilactir Cogu oforiant guclendirici ozellikleri ve beynin odul sistemini aktive etme yetenekleri nedeniyle bagimlilik yapan ilaclardir Sanrilar LSD ve psilosibin gibi hayal gorduren geleneksel ilaclar bagimlilik nitelikleri olmamasina ragmen oforiyi indukleyebilir Kuresel Ilac Anketi 22 000 katilimci raporundan MDMA LSD ve psilosibin mantarlarinin calismaya dahil edilen tum rekreasyonel ilaclarin Net Zevk Endeksinde en olumlu sirada yer aldigini ortaya koymustur Yuksek dozda metamfetamin ilaca bagli oforiye neden olur Uyaricilar Amfetamin metamfetamin kokain MDMA ve metilfenidat gibi dopaminerjik uyaricilar oforiantlardir Nikotin bazi insanlarda hafif bir ofori gorevi goren parasempatik bir uyaricidir Kafein ve teobromin gibi ksantinler de bazilari tarafindan hafif oforiler olarak kabul edilebilir Areca fistiginin Areca catechu palmiyesinden elde edilen tohumlar sondurulmus kirec kalsiyum hidroksit ile cignenmesi Guney ve Guneydogu Asya da yaygin bir uygulama uyarici etkiler ve ofori uretir Baslica psikoaktif bilesenler arekolin bir muskarinik reseptor kismi agonisti ve arekaidin bir GABA geri alim inhibitoru oforik etkiden sorumludur Depresanlar Bazi depresanlar ofori uretebilir Bu siniftaki oforiyan ilaclarin bazilari orta dozlarda alkol 54 g hidroksibutirik asit ve ketamin icerir Bazi barbituratlar ve benzodiazepinler oforiye neden olabilir Oforyan etkiler ilacin baslangic hizi ve intravenoz uygulama ile belirlenir Barbituratlar oforiye neden olma olasiligi daha yuksektir ve amobarbital secobarbital ve pentobarbital dir Benzodiazepinlerin oforiye neden olma olasiligi daha yuksektir flunitrazepam alprazolam ve klonazepamdir Benzodiazepinler ayrica opioid kaynakli oforiyi artirma egilimindedir Pregabalin doza bagimli oforiyi indukler Onerilen dozlarda bireylerin kucuk bir yuzdesinde meydana gelen ofori supra terapotik dozlarda veya intravenoz veya nazal uygulama ile giderek daha sik gorulur 67 Onerilen maksimum dozun bes kati dozlarda yogun ofori bildirilmistir Baska bir GABA analogu olan gabapentin oforiye neden olabilir Opioid benzeri ancak daha az yogun olarak karakterize edilen supra terapotik dozlarda veya opioidler veya alkol gibi diger ilaclarla kombinasyon halinde ortaya cikabilir Ethosuximide ve perampanel ayrica terapotik dozlarda ofori uretebilir Opioidler m Opioid reseptor agonistleri eroin morfin kodein oksikodon ve fentanil gibi ilaclari iceren bir dizi oforianttir Buna karsilik endojen noropeptid dinorfin gibi k opioid reseptor agonistlerinin derin hosnutsuzluk duygularini iceren oforinin tam tersi bir ruh hali olan disforiye neden oldugu bilinmektedir Cannabinoidergics Kannabinoid reseptoru 1 agonistleri bazi bitki bazli kanabinoidleri ornegin kenevir bitkisinden THC endojen kanabinoidleri ornegin anandamid ve sentetik kannabinoidleri iceren bir oforiant grubudur Inhalanlar Azot oksit N2O aka gulme gazi gibi bazi gazlar solundugunda oforiye neden olabilir Glukokortikoidler Akut eksojen glukokortikoid uygulamasinin ofori urettigi bilinmektedir ancak bu etki uzun sureli maruz kalma ile gozlenmez Oruc tutmanin neden oldugu Oruc gelismis ruh hali refah ve bazen ofori ile iliskilendirilmistir Depresyon tedavisinde cesitli mekanizmalar onerilmis ve olasi uygulamalar goz onunde bulundurulmustur NoropsikiyatrikMania Ofori ayni zamanda hem hipomani hem de mani ile guclu bir sekilde iliskilidir zihinsel durumlar baskili konusma fikirlerin ucusu ve ihtisam gibi diger semptomlara ek olarak oforik veya sinirli olabilen ruh halinin patolojik olarak yukselmesi ile karakterize edilir Hipomani ve mani coklu etiyolojiye sahip sendromlar olmasina ragmen yani herhangi bir sayida durumdan kaynaklanabilenler en sik alternatif mani ve depresyon donemleri ile karakterize psikiyatrik bir hastalik olan bipolar bozuklukta gorulurler Epilepsi Ofori nobet auralari sirasinda ortaya cikabilir tipik olarak temporal lobdan kaynaklanir ancak anterior insuler korteksi etkiler Bu ofori kendinden gecmis nobetler adi verilen nadir bir sendromun belirtisidir genellikle mistik deneyimleri de icerir Ofori veya daha yaygin olarak disfori epileptik nobetler arasindaki donemlerde de ortaya cikabilir Bu durum interiktal disforik bozukluk atipik bir duygusal bozukluk olarak kabul edilir Nobetler arasinda veya oncesinde depresyon veya anksiyete duygulari yasayan kisiler bazen daha sonra ofori yasarlar Migren Bazi insanlar migren bas agrisinin prodromunda baslangictan saatler ila gunler once ofori yasarlar 83 Benzer sekilde migren atagini takiben bazi kisilerde oforik bir durum ortaya cikar Multipl skleroz Ofori bazen hastalik ilerledikce multipl sklerozlu 9 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde kisilerde gorulur Bu ofori baslangicta euphoria sklerotica olarak adlandirilan ve tipik olarak disinhibisyon ve diger bilissel ve davranissal islev bozuklugu semptomlarini iceren bir sendromun bir parcasidir Cinsiyet coskusu Cinsiyet oforisi cinsiyet kimlikleri ile dogumda atandiklari cinsiyetten farkli bir cinsiyetle iliskili cinsiyete dayali ozellikler arasindaki tutarlilik nedeniyle bir kisi tarafindan hissedilen memnuniyet veya zevktir Cinsiyet disforisinin olumlu karsiligi olarak kabul edilir Ayrica BakinizVikisozluk te ofori ile ilgili tanim bulabilirsiniz durum normal duygu durum yelpazesi OzkiyimKaynakca