Fast food, hazır yemek ya da ayaküstü yemek, kısa sürede hazırlanan ve seyyar satıcılarda, büfelerde ve restoranlarda hemen tüketmek veya paket yapılmak üzere satışa sunulan yiyecek. İngilizce fast food kavramı Türkçeye birebir çabuk/ivedi yemek olarak çevrilir. TDK tarafından hazır yemek karşılığı önerilmiştir. Oktay Sinanoğlu tarafından önerilen "tezyemek" söyleyişe daha uygun olmasına rağmen kabul görmemişti. Hazır halde satışa sunulan ekmek arası döner, hamburger, patates kızartması, pizza gibi pek çok yiyecek fast food olarak kabul edilir.
Yol üstlerindeki büfelerde ve seyyar arabalarda hazırlanıp satılabildiği gibi, bu tür yiyeceklerin satıldığı fast food restoranları da günümüzde çok sık rastlanan yerler olmuştur. Son dönemlerde fast food lokantalarının arabaya servis, paket servis, yemek teslimi, yemek aboneliği, çevrimiçi yemek siparişi hizmetleri yaygınlaştı.
Çeşitleri
Hamburger
ABD'nin Ortabatı eyaletlerinde bulunan Culver's lokantaların özel ürünü ButterBurger hamburgeridir. Çedar peyniri, soğan, turşu, ketçap ve hardal içerir. Özelliği kızartılmış tereyağlı ekmeğidir. ABD'nin batı kıyısında bulunan In-N-Out zincirinde ince köfteli hamburgerler sunulur. zincirin en ünlü ürünü soğan soslu küçük slider hamburgerleridir. Ortabatı eyaletlerinde dört parça domuz pastırması, üç dilim peynir, mayonez ve 300 gram et ile yapılıyor.
MOS Burger'de Japon tarzı hamburger ve tavuk burgerler bulunabilir.
Patates kızartması
Patates kızartması çubuk, kıvırcık (curly), buruşuk (crinkled), elma dilimi (wedge) ya da waffle biçiminde kesilmiş patateslerden yapılabilir. Checkers'ın patates kızartması baharatlı sıvı hamura batırılır. Bu tarz patates kızartması daha çıtır olmaktadır. Arby's curly kızartmasına acı ve tatlı kırmızı biber tozu, sarımsak ve soğan da eklenir. Ayrıca patates kızartması tatlı patatesle de yapılabilir.
Tavuk kızartması
Tavuk kızartması çok tutulan bir fast food türüdür. KFC'nin yöntemine göre hazırlanan tavuk kızartması çeşitli gereçlerden oluşan baharat karışımı ile yapılır. Amerika'daki KFC dışında Çin'de Dicos, Avustralya'da Chicken Treat ve Trinidad ve Tobago'da Royal Castle vardır.
Kızartılmış tavuk filetosu ile yapılan sandviçler Checkers, Dairy Queen, KFC, Chick-fil-a, Hardee's, Wendy's, Arby's, McDonald's ve Burger King gibi birçok fast food zincirinde bulunabilir.
Chili
Ortabatı eyaletlerinde tarçın ve etli bir makarna yemeğidir. İsteğe bağlı çedar peynir, soğan, fasulye ve kraker de eklenebilir.
Chili sosisli sandviç üzeri sunulduğunda "chili dog" olur.
Dürüm
İrlanda'da , dürüm usullü kebap sandviçler satıyor. Seçenekler arasında döner, falafel, tavuk döner ve parçalanmış domuz eti gibi seçenekler bulunabiliyor.
Amerika dışında
ABD dışında birçok ülkede yerel fast food zincirleri var. İrlanda'nın Supermac lokantalarında hamburger, tavuklu sandviç ve fish and chips gibi standart fast food çeşitleri yanında körili peynirli patates kızartması ve gibi İrlanda'ya özgü seçeneklerde bulunabilir. "Fish and chips" olarak tanınan kızarmış balık filetosu ve patates tava yemeği İngiltere'nin Harry Ramsden's de 1928 yılından beri yapılıyor.
Almanya'nın Nordsee lokantarında , somon, morina ve gibi balık çeşitleri büfeden seçiliyor ve müşterinin isteğine göre pişiriliyor. % 82 deniz balığıdır ve diğerleri prensiplerine göre yetiştirilmiştir.
Vietnam'da Amerikan fast food zincirleri pek tutulmadığı için yerel fast food menülerinde genellikle Vietnam'a özgü yemek çeşitleri bulunur. Wrap and Roll lokantalarında banh xeo, , , banh cuon ve gibi geleneksel yemekler servis edilir.
Singapore'un Toast Box cafe zincirinde kalın kızarmiş ekmek dilimleri üstüne çeşitli malzemeler koyulur. ve ballı hindistan ceviz reçelli, fıstık ezmesi ya da jambon, yumurta ve peynir ile hazırlanan tost seçenekleri var. Tost dışında Toast Box'da geleneksel köri yemekler türleride bulunabilir. Old Chang Kee lokantalarında , ve peynirli tavuk sosis Singapore'un mutfak geleneğine özgü fast food çeşitleri bulunur. Malezya'da The Chicken Rice Shop Güneydoğu Asya'da çok tüketilen yemeği ve çıtır wonton, tofulu tavuk, köri (Asya usulü şehriyeli çorba) ve Penang tarzı kızarmış tavuk rulosu gibi geleneksel fast food çeşitleri satılıyor.
Hong Kong'un Fairwood zincirinde köri, makarna, ramen, Asya usullü şehriye çorbası, balık ve domuz et yemekleri gibi birçok seçenek var.
Türkiye'de çiğ köfte, patso tavuk döner, kokoreç en çok tüketilen yerel fast food ürünleridir. Dürüm ise yöreden yöreye içine konulan yemeğin değiştiği genel bir addır. Adıyaman'da çiğköfte dürüm, Gaziantep'te nohut dürüm, Adana' kebap dürüm gibi varyasyonları vardır.
Sağlıksal kaygılar
Sağlıklı yeme bilincinin yerleşmeye başlamasıyla birlikte, fast food kavramı zamanla "zararlı gıda" kavramı ile özdeşleşmiştir. Pek çok fast food türünün besin değerinin düşük, kalori oranının yüksek oluşu, bolca tuz ya da şeker, ayrıca hayvansal kaynaklı doymamış yağ asitleri ve renklendirici gibi katkı maddeleri içermesi; aşırı tüketiminin yüksek kan basıncı, kemik erimesi ve çok şişmanlık gibi hastalıklara yakalanma riskini artırması, özellikle sokakta satılan bazı yiyeceklerin sağlıklı olmayan koşullarda hazırlanması gibi nedenlerle, zararlı bir beslenme biçimi olarak kabul edilmektedir.
Kaynakça
- ^ "Türkçede Batı Kökenli Kelimeler Sözlüğü"[], Türk Dil Kurumu.
- ^ "ready meal." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2023.
- ^ a b . The Daily Meal. 2 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2019.
- ^ a b c d e f g h . The Daily Meal. 2 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2019.
- ^ "Popeyes bringing back popular fried chicken sandwich. See where it ranks on our list". Chicago Tribune. 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2019.
- ^ "Cincinnati Chili Is a Glorious Mess of Meat, Spaghetti, and Cheese". Vice News. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2019.
- ^ "Wrap and Roll". Times of India. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2019.
- ^ t24 (20 Temmuz 2022). . t24. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2023.
- ^ "ilköğretim öğrencilerinde obezite gelişimini etkileyen risk faktörleri" (PDF).[]
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fast food hazir yemek ya da ayakustu yemek kisa surede hazirlanan ve seyyar saticilarda bufelerde ve restoranlarda hemen tuketmek veya paket yapilmak uzere satisa sunulan yiyecek Ingilizce fast food kavrami Turkceye birebir cabuk ivedi yemek olarak cevrilir TDK tarafindan hazir yemek karsiligi onerilmistir Oktay Sinanoglu tarafindan onerilen tezyemek soyleyise daha uygun olmasina ragmen kabul gormemisti Hazir halde satisa sunulan ekmek arasi doner hamburger patates kizartmasi pizza gibi pek cok yiyecek fast food olarak kabul edilir Turkiye ve Balkanlar da oldukca taninir bir fast food olan kokorec Yol ustlerindeki bufelerde ve seyyar arabalarda hazirlanip satilabildigi gibi bu tur yiyeceklerin satildigi fast food restoranlari da gunumuzde cok sik rastlanan yerler olmustur Son donemlerde fast food lokantalarinin arabaya servis paket servis yemek teslimi yemek aboneligi cevrimici yemek siparisi hizmetleri yayginlasti CesitleriHamburger Alisilmis bir fast food menusu hamburger patates kizartmasi mesrubat ve cesitli soslar ABD nin Ortabati eyaletlerinde bulunan Culver s lokantalarin ozel urunu ButterBurger hamburgeridir Cedar peyniri sogan tursu ketcap ve hardal icerir Ozelligi kizartilmis tereyagli ekmegidir ABD nin bati kiyisinda bulunan In N Out zincirinde ince kofteli hamburgerler sunulur zincirin en unlu urunu sogan soslu kucuk slider hamburgerleridir Ortabati eyaletlerinde dort parca domuz pastirmasi uc dilim peynir mayonez ve 300 gram et ile yapiliyor MOS Burger de Japon tarzi hamburger ve tavuk burgerler bulunabilir Patates kizartmasi Tatli patatesden hazirlanmis waffle patates kizartmasi Patates kizartmasi cubuk kivircik curly burusuk crinkled elma dilimi wedge ya da waffle biciminde kesilmis patateslerden yapilabilir Checkers in patates kizartmasi baharatli sivi hamura batirilir Bu tarz patates kizartmasi daha citir olmaktadir Arby s curly kizartmasina aci ve tatli kirmizi biber tozu sarimsak ve sogan da eklenir Ayrica patates kizartmasi tatli patatesle de yapilabilir Tavuk kizartmasi Tavuk kizartmasi cok tutulan bir fast food turudur KFC nin yontemine gore hazirlanan tavuk kizartmasi cesitli gereclerden olusan baharat karisimi ile yapilir Amerika daki KFC disinda Cin de Dicos Avustralya da Chicken Treat ve Trinidad ve Tobago da Royal Castle vardir Kizartilmis tavuk filetosu ile yapilan sandvicler Checkers Dairy Queen KFC Chick fil a Hardee s Wendy s Arby s McDonald s ve Burger King gibi bircok fast food zincirinde bulunabilir Chili Chili dog Ortabati eyaletlerinde tarcin ve etli bir makarna yemegidir Istege bagli cedar peynir sogan fasulye ve kraker de eklenebilir Chili sosisli sandvic uzeri sunuldugunda chili dog olur Durum Irlanda da durum usullu kebap sandvicler satiyor Secenekler arasinda doner falafel tavuk doner ve parcalanmis domuz eti gibi secenekler bulunabiliyor Amerika disindaABD disinda bircok ulkede yerel fast food zincirleri var Irlanda nin Supermac lokantalarinda hamburger tavuklu sandvic ve fish and chips gibi standart fast food cesitleri yaninda korili peynirli patates kizartmasi ve gibi Irlanda ya ozgu seceneklerde bulunabilir Fish and chips olarak taninan kizarmis balik filetosu ve patates tava yemegi Ingiltere nin Harry Ramsden s de 1928 yilindan beri yapiliyor Viyana nin Nordsee de cesitli balikli sandvicler Almanya nin Nordsee lokantarinda somon morina ve gibi balik cesitleri bufeden seciliyor ve musterinin istegine gore pisiriliyor 82 deniz baligidir ve digerleri prensiplerine gore yetistirilmistir Vietnam da Amerikan fast food zincirleri pek tutulmadigi icin yerel fast food menulerinde genellikle Vietnam a ozgu yemek cesitleri bulunur Wrap and Roll lokantalarinda banh xeo banh cuon ve gibi geleneksel yemekler servis edilir Singapore un Toast Box cafe zincirinde kalin kizarmis ekmek dilimleri ustune cesitli malzemeler koyulur ve balli hindistan ceviz recelli fistik ezmesi ya da jambon yumurta ve peynir ile hazirlanan tost secenekleri var Tost disinda Toast Box da geleneksel kori yemekler turleride bulunabilir Old Chang Kee lokantalarinda ve peynirli tavuk sosis Singapore un mutfak gelenegine ozgu fast food cesitleri bulunur Malezya da The Chicken Rice Shop Guneydogu Asya da cok tuketilen yemegi ve citir wonton tofulu tavuk kori Asya usulu sehriyeli corba ve Penang tarzi kizarmis tavuk rulosu gibi geleneksel fast food cesitleri satiliyor Tavuklu patatesli kori yemegi Hong Kong Hong Kong un Fairwood zincirinde kori makarna ramen Asya usullu sehriye corbasi balik ve domuz et yemekleri gibi bircok secenek var Turkiye de cig kofte patso tavuk doner kokorec en cok tuketilen yerel fast food urunleridir Durum ise yoreden yoreye icine konulan yemegin degistigi genel bir addir Adiyaman da cigkofte durum Gaziantep te nohut durum Adana kebap durum gibi varyasyonlari vardir Sagliksal kaygilarSaglikli yeme bilincinin yerlesmeye baslamasiyla birlikte fast food kavrami zamanla zararli gida kavrami ile ozdeslesmistir Pek cok fast food turunun besin degerinin dusuk kalori oraninin yuksek olusu bolca tuz ya da seker ayrica hayvansal kaynakli doymamis yag asitleri ve renklendirici gibi katki maddeleri icermesi asiri tuketiminin yuksek kan basinci kemik erimesi ve cok sismanlik gibi hastaliklara yakalanma riskini artirmasi ozellikle sokakta satilan bazi yiyeceklerin saglikli olmayan kosullarda hazirlanmasi gibi nedenlerle zararli bir beslenme bicimi olarak kabul edilmektedir Kaynakca Turkcede Bati Kokenli Kelimeler Sozlugu olu kirik baglanti Turk Dil Kurumu ready meal Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 Arsivlenmis kopya 13 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2023 a b The Daily Meal 2 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2019 a b c d e f g h The Daily Meal 2 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2019 Popeyes bringing back popular fried chicken sandwich See where it ranks on our list Chicago Tribune 21 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2019 Cincinnati Chili Is a Glorious Mess of Meat Spaghetti and Cheese Vice News 15 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2019 Wrap and Roll Times of India 22 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2019 t24 20 Temmuz 2022 t24 10 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Eylul 2023 ilkogretim ogrencilerinde obezite gelisimini etkileyen risk faktorleri PDF olu kirik baglanti Ayrica bakinizFast food restorani Halal snack pack Cocuk yemegi Food court Sokak yemegi