Kanada ekonomisi

Kanada ekonomisi, nominal olarak dünyanın 11. büyük ve satınalma gücü paritesi bakımından 16. büyük ekonomisidir. Kanada dünyanın en zengin ülkelerinden biri olup OECD ve G7 üyesidir. Diğer gelişmiş ülkelerde olduğu gibi nüfusun yaklaşık dörtte üçünü hizmet sektöründe istihdam edilmektedir. Kanada, 2016 yılında 33,2 trilyon ABD Doları değerinde tahmin edilen doğal kaynaklar bakımından dünyada en yüksek dördüncü ülke konumundadır. Dünyanın en büyük üçüncü kanıtlanmış petrol rezervine sahiptir ve dördüncü en büyük petrol ihracatçısıdır. Aynı zamanda dördüncü büyük doğal gaz ihracatçısıdır. Kanada, bol doğal kaynakları ve küçük nüfusu nedeniyle "enerji süper gücü" olarak kabul edilir.

Kanada ekonomisi
Kanada'nın finans merkezi Toronto
Derece	10. (Nominal) / (SAGP)
Para birimi	Kanada doları (CAD)
Mali yıl	1 Nisan – 29 Mart
Ticaret organizasyonları	NAFTA, OECD, DTÖ, ve diğerleri
İstatistikler
GSYİH	1.592 trilyon $ (2016) 1.548 trilyon $ (2015)
GSYİH büyüme	%0.5 (2015 2.Ç, tahm.)
Kişi başı GSYİH	56,067.52 $ (2014) (10., nominal; , SAGP)
Sektörel GSYİH dağılımı	tarım: %1.7 endüstri: %28.5 hizmet: %69.8 (2012 tahm.)
Enflasyon (TÜFE)	%1 (Mart 2015)
Yoksulluk sınırı altındaki nüfus	%12.9
Gini katsayısı	.315 (2011)
İşgücü	18.89 milyon (2012 tahm.)
Sektörel işgücü dağılımı	tarım: %2, imalat: %13, inşaat: %6, hizmet: %76, diğer: %3 (2006 tahm.)
İşsizlik	%6.6 (Kasım 2014)
Ana endüstriler	ulaşım ekipmanları, kimyasallar, işlenmiş ve işlenmemiş mineraller, gıda ürünleri, ağaç ve kağıt ürünleri, petrol kumları, balık ürünleri, petrol ve doğalgaz ile altın demir ve magnezyum gibi mineraller
İş yapılma kolaylığı sıralaması	16.
Dış ticaret
İhracat	523.904 milyar $ (2015)
İhraç malları	Motorlu taşıtlar ve parçalar, endüstriyel makineler, uçak, telekomünikasyon ekipmanları, kimyasallar, plastik, gübreler, odun hamuru, , ham petrol, doğalgaz, elektrik, alüminyum
Ana ihracat ortakları	ABD %75.2  Çin %4.10  Birleşik Krallık %3.17  Japonya %1.93  Meksika %1.51  Hindistan %0.86  Güney Kore %0.81 (2015)
İthalat	547.874 milyar $ (2015)
İthalat malları	makine ve ekipmanlar, motorlu taşıtlar ve yedek parçaları, ham petrol, kimyasallar, elektrik, dayanıklı
Ana ithalat ortakları	ABD %66.28  Çin %7.10  Meksika %3.35  Almanya %2.73  Japonya %1.99  Birleşik Krallık %1.58  Güney Kore %1.12 (2015)
DYY sermayesi	528.7 milyar $ (31 Aralık 2010 tahm.)
Gayrisafi dış borç	1.389 trilyon $ (31 Ocak 2014)
Kamu maliyesi
	582.2 milyar $ CAD (2014) / GSYİH'in %33.8'i (2012 tahm.)
Gelirler	682.5 milyar $ (2012 tahm.)
Giderler	749.5 milyar $ (2012 tahm.)
Ekonomik yardım	4.1 milyar $ (donor) (2010)
Kredi derecelendirme	AAA (İç) AAA (Dış) AAA (T&C Değerlendirmesi)
Dış rezervler	65.82 milyar $ (31 Aralık 2011 tahm.)
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir.

Kanada ekonomisinde başta ormancılık ile petrol endüstrisi olmak üzere önemli bir yer tutar. Aynı zamanda ülkenin orta eyaletlerinde özellikle otomotiv ve havacılık endüstrisi ile oldukça büyük bir üretim sektörüne sahiptir. Ayrıca uzun bir kıyı şeridine sahip olan Kanada dünyanın sekizinci büyük ticari balıkçılık ve deniz ürünleri sanayine sahiptir. Kanada eğlence yazılım endüstrisinin küresel liderlerinden biridir. Ülke, APEC, NAFTA, G7, G20, OECD ve DTÖ üyesidir.

Genel bakış

Karayipler'deki birkaç ada ülkesi hariç, Kanada Batı Yarımküre'deki tek büyük Parlamenter sistemdir. Sonuç olarak, Kanada, dünyadaki diğer pek çok ülkeden farklı olarak kendi sosyal ve politik kurumlarını geliştirmiştir. Kanada ekonomisi Amerikan ekonomisine yakından entegre olmasına rağmen, benzersiz ekonomik kurumlar geliştirmiştir.

Kanada ekonomik sistemi genellikle özel girişimin ve kamu girişiminin unsurlarını birleştirir. Kamu girişiminin birçok yönü, en önemlisi, sosyal ve ekonomik eşitsizliklerin giderilmesi için kapsamlı bir sosyal refah sisteminin geliştirilmesi, 1945’te II. Dünya Savaşı'nın bitiminden sonra benimsenmeye başlamıştır.

Kanada, 60:40 özel ve kamusal (Kraliyet) mülkiyet oranına ve dünyadaki en yüksek seviyelerinden birine sahiptir. Bugün Kanada, ABD'ye pazar odaklı ekonomik sistemiyle ve üretim modeliyle yakından benzemektedir. 2017 yılı itibarıyla, Kanada'nın Forbes Global 2000 listesinde, Fransa'nın ardında ve Hindistan'ın önünde yedinci sırada yer alan 58 şirketi vardır.

Uluslararası ticaret, Kanada ekonomisinin, özellikle de doğal kaynaklarıyla ilişkili olarak büyük bir bölümünü oluşturur. 2009 yılında, tarım, enerji, ormancılık ve madencilik ihracatı, Kanada'nın toplam ihracatının yaklaşık %58'ini oluşturdu. Makine, teçhizat, otomotiv ürünleri ve diğer üreticilerin ürettikleri 2009 yılında ihracatın %38'ini oluşturmuştur. 2009 yılında, ihracat Kanada GSYİH'nın yaklaşık %30'unu oluşturdu. ABD, 2009 yılı itibarıyla ihracatın yaklaşık %73'ünü ve ithalatın %63'ünü oluşturan Kanada'nın en büyük ticaret ortağıdır. Kanada’nın birleşik ihracat ve ithalatı (dış ticareti) 2006’da tüm ülkeler arasında 8. sırada konumlanmasını sağlamıştır.

Kanadalıların yaklaşık %4'ü doğrudan birincil kaynak alanlarında istihdam edilmekte ve bu GSYİH'nın %6,2'sini oluşturmaktadır. Ülkenin birçok yerinde hala çok önemlidirler. Çoğu olmasa da, tarımın zor olduğu Kuzey Kanada'daki kasabalar, yakındaki bir maden veya kereste kaynağı nedeniyle var olurlar. Kanada, altın, nikel, uranyum, elmas, kurşun ve son yıllarda birçok doğal kaynağın üretiminde dünya lideridir ve dünyanın en büyük ikinci petrol rezerviyle birlikte doğal kaynakların çıkarılması bakımından dünyada giderek daha fazla öne çıkan bir konumdadır. Kanada'nın en büyük şirketlerinden, , , ve gibi birkaçının ekonomisi doğal kaynak endüstrilerine dayanmaktadır. Bu ürünlerin büyük çoğunluğu esas olarak ABD'ye ihraç edilmektedir. Ayrıca doğrudan birincil işkollarıyla bağlantılı birçok ikincil ve hizmet sektörü bileşeni de vardır. Örneğin, Kanada'nın en büyük imalat endüstrilerinden biri, doğrudan günlüğe kaydetme işine bağlı olan kağıt hamuru ve kağıt endüstrisidir.

Doğal kaynaklara bağlılığın Kanada ekonomisi ve Kanada toplumu üzerinde çeşitli etkileri vardır. Üretim ve hizmet endüstrilerinin tek tipleştirilmesi kolay olmakla birlikte, doğal kaynaklar bölgeye göre büyük ölçüde değişir. Bu, Kanada’nın her bir bölgesinde gelişen farklı ekonomik yapıların Kanada’nın güçlü bölgeselleşmesine katkıda bulunmasını sağlar. Aynı zamanda, bu kaynakların büyük bir kısmı, Kanada'yı uluslararası ekonomiye yakından entegre ederek ihraç edilmektedir. Howlett ve Ramesh, bu tür endüstrilerin doğal istikrarsızlığının piyasa değişikliklerinin sosyal etkilerini azaltmak için ekonomiye daha fazla devlet müdahalesine katkı sunduğunu savunmaktadır.

Doğal kaynak endüstrileri de önemli sürdürülebilirlik soruları ortaya çıkarmaktadır. Önde gelen bir üretici olarak onlarca yıla rağmen, çok az bile tükenme riski yoktur. 'ndeki devasa nikel yatakları gibi büyük keşifler yapılmaya devam edildi. Dahası, üreticiler bu bölgedeki pek çok operasyonun henüz maliyet etkin olmadığı ve daha yüksek fiyatlar veya yeni teknolojiler bekledikleri için büyük ölçüde gelişmemiş kaldığını belirtiyor. Son yıllarda Kanadalılar, doğal kaynakların kullanılmasıyla ilişkili çevresel yıkımı kabul etmeye daha az istekli hale geldi. Yüksek ücretler ve Aborjin toprak talepleri de genişlemeyi engelledi. Bunun yerine birçok Kanadalı şirket, arama, kullanma ve genişletme faaliyetlerini yurt dışında, fiyatların düşük olduğu ve hükûmetlerin daha elverişli olduğu yerlerde yoğunlaştırdı. Kanadalı şirketler Latin Amerika, Güneydoğu Asya ve Afrika'da giderek daha önemli roller oynamaktadır.

Yenilenebilir kaynakların tükenmesi son yıllarda endişelere yol açtı. On yıllarca artan aşırı kullanımın ardından, morina balıkçılığı 1990'larda çöküşe geçti, ancak Pasifik somon endüstrisi de büyük zarar görmüştür. Tomruk endüstrisi, uzun yıllar süren aktivizmden sonra, son yıllarda daha sürdürülebilir bir modele veya diğer ülkelere taşınmıştır.

Veri

Aşağıdaki tablo 1980–2018 arası temel ekonomik verileri göstermektedir. %2'nin altındaki enflasyon yeşildir.

Yıl	GSYİH (Milyar ABD Doları, SAGP)	Kişi başına GSYİH (ABD Doları cinsinden SAGP)	GSYİH artışı (reel)	Enflasyon oranı (Yüzde olarak)	İşsizlik (Yüzde olarak)	Hükûmet borcu (GSYİH'nın %'si olarak)
1980	287.3	11,739	%2.1	▲%10.2	%7.5	%45.1
1981	325.1	13,116	%3.5	▲%12.5	▲%7.6	▲%46.6
1982	334.2	13,323	%−3.2	▲%10.8	▲%11.1	▲%52.3
1983	356.4	14,067	%2.6	▲%5.8	▲%12.0	▲%57.8
1984	390.9	15,284	%5.9	▲%4.3	▼%11.4	▲%60.9
1985	422.5	16,369	%4.7	▲%4.0	▼%10.5	▲%65.9
1986	440.4	16,894	%2.2	▲%4.2	▼%9.6	▲%70.1
1987	470.1	17,809	%4.1	▲%4.4	▼%8.8	▲%70.5
1988	508.1	18,994	%4.4	▲%4.0	▼%7.8	%70.5
1989	540.2	19,848	%2.3	▲%7.5	▼%5.3	▲%71.8
1990	561.0	20,302	%0.2	▲%4.8	▲%8.2	▲%74.5
1991	567.3	20,271	%−2.1	▲%5.6	▲%10.3	▲%81.5
1992	585.4	20,668	%0.9	%1.5	▲%11.2	▲%89.2
1993	615.2	21,473	%2.7	%1.9	▲%11.4	▲%95.0
1994	656.6	22,672	%4.5	%0.1	▼%10.4	▲%97.8
1995	688.2	23,518	%2.7	▲%2.2	▼%9.5	▲%100.4
1996	712.1	24,081	%1.6	%1.6	▲%9.6	▲%100.6
1997	755.3	25,287	%4.3	%1.6	▼%9.1	▼%95.6
1998	793.1	26,328	%3.9	%1.0	▼%8.3	▼%93.6
1999	846.8	27,885	%5.2	%1.7	▼%7.6	▼%89.3
2000	910.9	29,723	%5.2	▲%2.7	▼%6.8	▼%80.7
2001	948.2	30,615	%1.8	▲%2.5	▲%7.2	▲%81.8
2002	991.7	31,676	%3.0	▲%2.3	▲%7.7	▼%79.9
2003	1,029.7	32,585	%1.8	▲%2.7	▼%7.6	▼%76.2
2004	1,090.7	34,193	%3.1	%1.8	▼%7.2	▼%72.1
2005	1,161.8	36,080	%3.2	▲%2.2	▼%6.8	▼%70.9
2006	1,229.0	37,781	%2.6	%2.0	▼%6.3	▼%70.1
2007	1,287.7	39,201	%2.1	▲%2.1	▼%6.0	▼%66.8
2008	1,326.1	39,944	%1.0	▲%2.4	▲%6.2	▲%67.8
2009	1,296.7	38,615	%−3.0	%0.1	▲%8.4	▲%79.3
2010	1,353.1	39,844	%3.1	%1.8	▼%8.0	▲%81.1
2011	1,424.3	41,524	%3.1	▲%3.1	▼%7.5	▲%81.5
2012	1,475.9	42,537	%1.7	%1.5	▼%8.1	▲%84.8
2013	1,536.8	43,787	%2.5	%0.9	▼%7.1	▲%85.8
2014	1,609.1	45,345	%2.9	%1.9	▼%6.9	▼%85.0
2015	1,642.8	45,884	%1.0	%1.1	%6.9	▲%90.5
2016	1,687.3	46,606	%1.4	%1.4	▲%7.0	▲%91.4
2017	1,769.2	48,265	%3.0	▲%2.1	▼%6.3	▼%89.7
2018	1,847.0	49,775	▼%2.0	%2.1	%6.3	▼%27.4

İşsizlik oranı

İdari birim	İşsizlik oranı işgücü yüzdesi Kasım 2018 itibarıyla
Newfoundland ve Labrador	12.2
Prens Edward Adası	8.5
New Brunswick	7.9
Nova Scotia	7.0
Alberta	6.3
Manitoba	5.7
Saskatchewan	5.5
Québec	5.4
Ontario	5.6
Britanya Kolumbiyası	4.4
Kanada (ulusal)	5.6

Verimlilik ölçümü

Verimlilik ölçüleri, ekonomik performansın kilit göstergeleri ve ekonomik büyüme ve rekabetçiliğin kilit kaynaklarıdır. Her yıl yayınlanan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) Yıllık olarak yayınlanan Verimlilik Göstergeleri Özeti, üye ülkelerdeki verimlilik düzeyleri ve büyüme ile ilgili önemli ölçüm konularını vurgulayan geniş bir genel bakış sunar. "Ekonomik büyüme ve yakınsama için ana itici güç unsuru olarak verimlilik" ve "ekonomik büyümenin yönlendirilmesinde emek, sermaye ve ÇEÜ'nün rolünü" analiz eder. Yukarıdaki tanımlamaya göre, "ÇEÜ (Çok etkenli üretkenlik), teknik ve örgütsel inovasyon gibi faktörler tarafından yapılan ekonomik büyümeye katkı olarak yorumlanmaktadır" (OECD 2008,11).

Çok etkenli üretkenlik (ÇEÜ)

OECD tarafından kullanılan diğer bir verimlilik ölçütü, toplam etken verimliliği (TEV, TFP - Total factor productivity) olarak da bilinen çok etkenli üretkenlikteki (ÇEÜ, MFP - Multifactor productivity) uzun vadeli eğilimdir. Bu gösterge, bir ekonominin "üretim kapasitesinin ('potansiyel çıktı') altında yatan, ekonomilerin ve enflasyonist baskıların büyüme olasılıklarının önemli bir ölçüsüdür." ÇEÜ, emek, sermaye ve ara çıktıların hizmetlerindeki değişim oranı ile açıklanamayan artık büyümeyi ölçer ve genellikle teknik ve örgütsel yenilikler (organisational innovation) gibi etkenlerin yaptığı ekonomik büyümeye katkı olarak yorumlanır. (OECD 2008,11)

OECD'nin Haziran 2012'deki Kanada'daki yıllık ekonomi anketine göre, Kanada çok etkenli üretkenlikte (MFP - Multifactor productivity) zayıf bir büyüme yaşadı ve bu 2002'den bu yana daha da düşmektedir. ÇEÜ'nün büyümesinin yollarından biri yenilikçiliği artırmaktır ve Kanada'nın ticari Ar-Ge ve patentleme oranları gibi inovasyon göstergeleri zayıftı. ÇEÜ büyümesini arttırmak "özellikle nüfus yaşlandıkça, artan yaşam ölçütlerini sürdürmek için gereklidir".

Kanada Bankası

Merkez bankasının görevi —Kanada Bankası, "enflasyonu düşük ve istikrarlı tutarak paranın değerini koruyan" para politikasını yürütmektir.

Para Politikası Raporu

Kanada Merkez Bankası, yılda sekiz kez yayımlanan Para Politikası Raporu ile banka ilanlarını açıklar. Kanada'nın parasal sisteminin sorumluluğu federal bir çatı şirketi olan Kanada Bankası'ndadır. 1990'ların başından beri Kanada'nın para ve maliye politikasının temel taşı olan enflasyon hedefleyici para politikasına göre Kanada Merkez Bankası bir enflasyon hedefi belirledi. Enflasyonu "düşük, istikrarlı ve öngörülebilir" tutmak ve "paranın değerine olan güveni" arttırmak, Kanada'nın sürekli büyümesine, istihdam kazanımlarına ve gelişmiş yaşam ölçütlerine katkıda bulunmak için bir dizi enflasyon azaltma hedefi belirlediler.

Para Politikası Raporunun yayımlanmasına ilişkin 9 Ocak 2019 tarihli bir açıklamada, Kanada Merkez Bankası Başkanı Vali Stephen S. Poloz, Ekim raporundan bu yana yaşanan ABD’nin Çin’le başlattığı ticaret savaşının "olumsuz ekonomik sonuçları" gibi önemli olayları özetledi. Devam eden ticaret savaşına tepki olarak "tahvil getirileri düştü, verim eğrileri daha da düzleşti ve hisse senedi piyasaları küresel finansal piyasalarda önemli ölçüde yeniden fiyatlandı". Kanada'daki, düşük petrol fiyatları Kanada'nın "makroekonomik görünümünü" etkileyecektir. Kanada'nın konut sektörü beklendiği kadar hızlı bir şekilde dengelenmiyor.

Enflasyon hedeflemesi

John Crow'un —1987'den 1994'e kadar— Kanada Merkez Bankası Başkanı (Kanada Bankası Valisi) olduğu dönemde, dünya çapında bir durgunluk yaşandı ve banka oranı %14'e ve işsizlik %11'e yükseldi. O zamandan beri enflasyon hedeflemesi "en gelişmiş dünya merkez bankaları" tarafından benimsenmesine rağmen, 1991'de bu politika yenilikçiydi ve daha sonra Maliye Bakanı Michael Wilson'ın Kanada Merkez Bankası'nın 1991 federal bütçesindeki ilk enflasyon hedeflemesini onayladığında Kanada erken bir geçiş yapıcıydı. Enflasyon hedefi yüzde 2 olarak belirlendi. Enflasyon toplam tüketici fiyat endeksi (TÜFE) (CPI - Consumer price index) ile ölçülür. 2011 yılında Kanada Hükûmeti ve Kanada Bankası, Kanada'nın enflasyon kontrolü hedefini 31 Aralık 2016'ya uzattı. Kanada Bankası, enflasyon hedefine ulaşmak için geleneksel olmayan üç araç kullanmaktadır: "politika faizinin gelecekteki yolu hakkında şartlı bir ifade", ve .

Sonuç olarak, faiz oranları ve enflasyon sonunda Kanada dolarının değeriyle birlikte düşmüştür. 1991'den 2011'e enflasyon hedeflemesi rejimi "fiyat artışlarını oldukça güvenilir hale getirdi."

sonra, Kanada ekonomisinde istikrarlı bir büyüme sağlama aracı olarak enflasyonun hedeflenmesinin dar odak noktası sorgulandı. 2011 yılına gelindiğinde, Kanada Valisi Mark Carney, o zamanki Merkez Bankası'nın görev süresinin, "enflasyonu yüzde 2'ye çıkarmak için tipik altı ila sekiz çeyrekten daha uzun süreceğini düşündüğü özel durumlarda daha esnek bir enflasyon hedeflemesi yapabileceğini" savundu. 15 Temmuz 2015'te, Kanada Merkez Bankası, bir çeyrek puanlık bir yüzdelik puan ile bir gecede hedefini düşürdüğünü açıkladı, yüzde 0.5, "çeyrek düşüşe sürükleyen petrol şoku sıkıntılarından anlamlı bir şekilde toparlanamamış gibi görünen bir ekonomiyi teşvik etmeye çalışmak". Kanada Merkez Bankası'nın açıklamasına göre, 2015 yılının ilk çeyreğinde, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) enflasyonu yüzde 1 civarındaydı. Bu, "tüketici enerji ürünleri için yıllık fiyat düşüşünü" yansıtmaktadır. 2015 yılının ilk çeyreğinde çekirdek enflasyon yüzde 2 civarında, enflasyondaki eğilim yüzde 1,5 ila 1,7 olmuştu.

Kanada Merkez Bankası’nın 15 Temmuz 2015’teki oran ayarlamasına cevap olarak, Başbakan Stephen Harper ekonominin küresel ekonomiyi "kırılgan" yapan "küresel petrol fiyatları, Avrupa borç krizi ve Çin’in ekonomik yavaşlaması gibi Kanada sınırlarının ötesindeki güçler tarafından düşürüldüğünü" açıkladı. Çin borsası, paniklemiş yatırımcıların hisse senedi satmasıyla Temmuz 2015'e kadar yaklaşık 3 trilyon dolarlık servetini kaybetti ve bu da Kanada gibi kaynak üreten ülkeleri olumsuz etkiledi.

Banka'nın ana önceliği enflasyonu orta düzeyde tutmak olmuştur. Bu stratejinin bir parçası olarak, faiz oranları neredeyse yedi yıl boyunca düşük bir seviyede tutuldu. Eylül 2010’dan bu yana, kilit faiz oranı (gecelik faiz oranı) %0,5’ti. 2017 yılının ortalarında enflasyon, en çok enerji, gıda ve otomobil maliyetlerindeki düşüş nedeniyle Banka'nın% 2 hedefinin altında kaldı (% 1,6'da); Ayrıca bu, ekonomide, yıl sonuna kadar tahmin edilen GSYİH büyümesi ile devam eden bir hamle oldu. 12 Temmuz 2017 tarihinin erken saatlerinde, banka gösterge oranının% 0,75'e yükseltileceğini açıkladı. Vali Stephen Poloz, "ekonomi bugün sahip olduğumuz bu hareketi çok iyi idare edebiliyor ve elbette ki faiz oranlarının hala çok düşük olduğunu kabul ederek bunu önsöz etmeniz gerekir" dedi. Banka, basın açıklamasında, oranın en azından kısmen enflasyon temelinde değerlendirilmeye devam edeceğini doğruladı. "Gecelik faiz oranındaki hedefe yapılacak gelecekteki düzeltmeler, bankanın enflasyon görünümünü açıklamasının yanı sıra belirsizlik ve finansal sistem açıklarını da dikkate alarak gelen veriler tarafından yönlendirilecektir." Poloz, ekonominin geleceği hakkında spekülasyon yapmayı reddetti, ancak şöyle dedi: "faiz oranlarının daha yüksek hareket edeceğinden şüphem yok, ancak bu aşamada önceden belirlenmiş bir yol yok."

Anahtar endüstriler

2017 yılında, Kanada ekonomisi, GSYİH'nın yüzdesi olarak, sanayiye göre aşağıdaki göreceli ağırlığa sahiptir:

Sanayi	GSYİH'nin Payı
Gayrimenkul ve kiralama ve leasing	%13.01
İmalat	%10.37
Madencilik, taşocakçılığı ve petrol ve gaz çıkarma	%8.21
Finans ve sigorta	%7.07
İnşaat	%7.07
Sağlık ve sosyal yardım	%6.63
Kamu yönetimi	%6.28
Toptan ticaret	%5.78
Perakende ticaret	%5.60
Uzman, bilimsel ve teknik hizmetler	%5.54
Eğitim hizmetleri	%5.21
Nakliye ve depolama	%4.60
Bilgi ve kültür endüstrisi	%3.00
İdari ve destek, atık yönetimi ve iyileştirme hizmetleri	%2.46
Kamu hizmetleri	2.21%
Konaklama ve yemek hizmetleri	%2.15
Diğer hizmetler (kamu yönetimi hariç)	%1.89
Tarım, ormancılık, balıkçılık ve avcılık	%1.53
Sanat, eğlence ve rekreasyon	%0.77
Şirket ve işletmelerin yönetimi	%0.62

Hizmetler işkolu

Kanada'daki hizmet sektörü geniş ve çok yönlüdür; Kanadalıların dörtte üçünü istihdam eder ve GSYİH'nın %70'ini oluşturur. En büyük işveren, Kanadalıların yaklaşık %12'sini istihdam eden perakende sektörüdür. Perakende işkolu ağırlıklı olarak alışveriş merkezlerinde kümelenmiş az sayıda zincir mağazada yoğunlaşmaktadır. Son yıllarda, Walmart (Amerika Birleşik Devletleri), ve Best Buy (Amerika Birleşik Devletleri) gibi büyük mağazaların sayısında artış kaydedilmiştir. Bu, bu sektörde daha az çalışana ve perakende işlerinin banliyölere göç etmesine yol açtı.

finans bölgesi. Kanada'nın ticari hizmetleri büyük ölçüde Kanada'nın geniş yoğunlaşmıştır.

Hizmet işkolunun en büyük ikinci kısmı ise işletme hizmetleridir ve nüfusun sadece küçük bir yüzdesini kiralamaktadır. Buna finansal hizmetler, gayrimenkul ve iletişim endüstrileri dahildir. Ekonominin bu kısmı son yıllarda hızla büyümektedir. Büyük ölçüde büyük şehir merkezlerinde, özellikle Toronto, Montreal ve Vancouver'da yoğunlaşmıştır ( bakınız).

Eğitim ve sağlık sektörleri Kanada'nın en büyük iki işkoludur, ama her ikisi de büyük ölçüde hükûmetin etkisi altındadır. Sağlık sektörü hızla büyümektedir ve Kanada'da üçüncü büyük iş kesimini oluşturmaktadır. Hızlı büyümesi, onu finanse etmek için para bulması gereken hükûmetler için sorunlara yol açmıştır.

Kanada'nın önemli bir yüksek teknoloji endüstrisi ve yerel ve uluslararası tüketim için içerik yaratan gelişen bir film, televizyon ve vardır (bkz. ). Turizm, ABD'den gelen uluslararası ziyaretçilerin büyük çoğunluğu ile giderek artan bir öneme sahiptir. Casino oyunları şu anda Kanada turizm endüstrisinin en hızlı büyüyen bileşenidir, Kanada hükûmetleri için 5 milyar dolarlık kazanç sağlar ve 2001 itibarıyla 41.000 Kanadalıyı istihdam eder.

Üretim

Toronto Bölgesi'ndeki Ford Oakville tesisi. Orta Kanada birkaç otomobil fabrikasına ev sahipliği yapmaktadır.

Varlıklı ülkeler için genel gelişme modeli, birincil sanayi temelli ekonomiden üretime dayalı bir ekonomiye ve daha sonra da hizmet tabanlı bir ekonomiye geçiş olmuştur. 1944'teki II. Dünya Savaşı'nın zirvesinde Kanada'nın imalat sektörü GSYİH'sının %29'unu oluştururken, 2017'de bu, %10,37'ye düşmüştür. Kanada, 1960'lardan beri üretimin önemindeki göreceli düşüşün ağrılarından diğer zengin, sanayileşmiş ülkelerin çoğu kadar acı çekmedi. 2009 yılında Kanada İstatistik Kurumu tarafından yapılan bir çalışma, GSYİH'nın göreceli bir yüzdesi olarak imalatın 1960'larda %24.3'ten 2005'te %15.6'ya kadar azalmasına rağmen, 1961 ve 2005 yılları arasındaki üretim hacimlerinin GSYİH'nın hacim dizinindeki genel büyümeye ayak uydurduğunu göstermiştir. Kanada'da üretim, özellikle 2007–2008 mali krizinden etkilenmiştir. 2017 yılı itibarıyla üretim, 2005’ten bu yana GSYİH’nın %5’inden daha fazla bir düşüş gösteren Kanada’nın GSYİH’sının %10’unu oluşturmaktadır.

Orta Kanada, tüm büyük Amerikan ve Japon otomobil üreticilerine ve Magna International ve gibi Kanadalı firmalara ait birçok yedek parça fabrikasına ev sahipliği yapmaktadır.

Enerji

'nin Alberta, alanındaki Mildred Lake tesisi.

Kanada, net bir enerji ihracatçısı olan az sayıda gelişmiş ülkeden biridir —2009'da enerji ürünleri net ihracatı GSYİH'nın %2,9'unu oluşturmuştur. Bunlardan en önemlisi Alberta ve Kuzey Toprakları'ndaki büyük petrol ve gaz kaynağı merkezleridir, ancak aynı zamanda komşu Britanya Kolumbiyası ve Saskatchewan'da da mevcuttur. Geniş Athabasca petrol yatakları, USGS'ye (United States Geological Survey, Birleşik Devletler Jeoloji Araştırmaları) göre Suudi Arabistan ve Venezuela'dan sonra Kanada'ya dünyanın en büyük üçüncü petrol rezervlerini kazandırıyor. Britanya Kolumbiyası ve Québec’te, Ontario, Saskatchewan, Manitoba ve Labrador bölgesinde, hidroelektrik enerji ucuz ve nispeten çevre dostu bol bir enerji kaynağıdır. Kısmen bu nedenle, Kanada aynı zamanda dünyanın en yüksek kişi başına düşen enerji tüketicilerinden biridir. Ucuz enerji, Britanya Kolumbiyası ve Quebec'teki büyük alüminyum endüstrileri gibi birçok önemli endüstrinin oluşturulmasını sağladı.

Tarihsel olarak, Kanada siyasetinde önemli bir konu, Batı Kanada'daki petrol ve enerji endüstrisi ile Güney Ontario'nun sanayi bölgesinin merkezi arasındaki etkileşimdir. Batı petrol projelerine yapılan yabancı yatırım, Kanada'nın yükselen dolarını körükledi. Bu, Ontario’nun imalat ihracatının fiyatını yükseltti ve Hollanda’daki imalat sektörünün düşüşüne benzer bir problem olarak onları daha az rekabetçi hale getirdi. Ayrıca, Ontario nispeten daha az doğal güç kaynağına sahiptir. Bununla birlikte, Alberta'nın petrolünü Batı ABD'ye göndermesi Doğu Kanada'ya göndermesinden daha ucuzdur. doğu Kanada limanları bu nedenle önemli miktarda petrol ithal etmekte ve Ontario önemli ölçüde kullanmaktadır.

1980'lerin başındaki (NEP), Alberta'yı doğu Kanada'ya düşük fiyatlı petrol satmaya zorladı. Bu politika derinden bölücü olduğunu kanıtladı ve 1980'lerin ortalarında petrol fiyatları çöktüğü için önemini hızla kaybetti. 1988 'nın en tartışmalı bölümlerinden biri, Kanada’nın hiçbir zaman Kanadalılardan daha fazla enerji için ABD’yi ücretlendirmeyeceğine dair bir sözdü.

Tarım

Saskatchewan'daki Yellowhead Otoyolu boyunca bir tahıl terminali.

Kanada aynı zamanda dünyanın en büyük tarım ürünleri tedarikçilerinden biridir; özellikle buğday ve diğer tahıllarda. Kanada, Amerika Birleşik Devletleri ve Asya'ya tarım ürünlerinin önemli bir ihracatçısıdır. Diğer tüm gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, tarımın tahsis ettiği nüfusun ve GSYİH'nın oranı, 20. yüzyıl boyunca çarpıcı bir şekilde düşmüştür.

Diğer gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, Kanada tarım endüstrisi hükûmetten önemli teşvikler ve yardımlar alır. Bununla birlikte Kanada, Dünya Ticaret Örgütü aracılığıyla piyasaları etkileyen sübvansiyonları azaltmada güçlü bir destekleyici olmuştur. 2000 yılında Kanada, endüstrisi için yaklaşık 4.6 milyar dolar Kanada doları harcadı. Bunların 2,32 milyar $'ı DTÖ "yeşil kutu" desteği adı altında sınıflandırıldı, yani araştırma veya felaket yardımı için harcanan parayı doğrudan etkilemedi. 848.2 milyon dolar dışındaki tüm sübvansiyonlar, sağlandıkları ürünlerin değerinin %5'inden daha az değerdeydi.

Serbest ticaret anlaşmaları

  Kanada

  Serbest ticaret bölgeleri

Yürürlükteki serbest ticaret anlaşmaları

• (12 Ekim 1987'de imzalandı, 1 Ocak 1989’da yürürlüğe girdi, daha sonra NAFTA'nın yerini aldı)
• Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (1 Ocak 1994’te yürürlüğe girmiştir; Kanada, ABD ve Meksika’yı kapsamaktadır.)
• (1 Ocak 1997 tarihinde yürürlüğe girmiştir, modernizasyonu devam etmektedir.)
• (5 Temmuz 1997'de yürürlüğe girmiştir.)
• (1 Kasım 2002'de yürürlüğe girdi, modernizasyonu devam etmektedir.)
• (İzlanda, Norveç, İsviçre ve Lihtenştayn; 01 Temmuz 2009'da yürürlüğe girdi.)
• (1 Ağustos 2009'da yürürlüğe girdi)
• (21 Kasım 2008 tarihinde imzalanmış, 15 Ağustos 2011'de yürürlüğe girmiştir; Kanada’nın bu STA’yı onaylaması, Kolombiya’nın 27 Mayıs 2010 tarihinde imzalanan "Kanada ve Kolombiya Cumhuriyeti Arasında İnsan Hakları ve Serbest Ticarete İlişkin Yıllık Raporlara İlişkin Anlaşma"'nın onaylanmasına bağlıydı.)
• Kanada – Ürdün Serbest Ticaret Anlaşması (28 Haziran 2009 tarihinde imzalanmış, 1 Ekim 2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir.)
• (14 Mayıs 2010 tarihinde imzalanmış, 1 Nisan 2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir.)
• (11 Mart 2014 tarihinde imzalanmış, 1 Ocak 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.)
• (14 Temmuz 2015 tarihinde sonuçlandırıldı, 1 Ağustos 2017 tarihinde yürürlüğe girdi)
• (8 Mart 2018 tarihinde imzalanmış, 30 Aralık 2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir.)

Kararlaştırılan serbest ticaret anlaşmaları

• Trans-Pasifik Ortaklığı (CPTPP'nin yerini alarak 5 Ekim 2015 tarihinde sonuçlandırıldı)
• (5 Ağustos 2014 tarihinde sonuçlandırıldı)
• (NAFTA'nın yerini alacak, 30 Kasım 2018 kararlaştırıldı)

Devam eden serbest ticaret anlaşmaları müzakereleri

Kanada sırasıyla aşağıdaki ülkelerle ilişkili ticaret bloklarına katılmak amacıyla ikili STA'lar için müzakerelerde bulunuyor:

• Karayipler Topluluğu (CARICOM)
• Guatemala, Nikaragua ve El Salvador
• Dominik Cumhuriyeti
• Hindistan
• Japonya
• Fas
• Singapur
• (STA’lar Peru ve Kolombiya'da yürürlüktedir)

Kanada, aşağıdaki bölgesel ticaret bloklarını oluşturmak için müzakerelere katılmıştır:

• Kanada ve Orta Amerika Serbest Ticaret Anlaşması
• (FTAA)

Politik meseleler

ABD ile ilişkiler

Kanada ve ABD ortak bir ticari ilişki içindedir. Kanada'nın iş piyasası, aralıksız 14 yıllık istihdam artışının ardından Aralık 2006'da işsizlik oranında son 30 yılın en düşük seviyesine ulaşarak ABD ile birlikte iyi bir başarım göstermeye devam etmektedir.

Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri bayrakları

Amerika Birleşik Devletleri, 2005 yılında günde 1,7 milyar Kanada dolarından fazla ticaret hacmiyle Kanada'nın en büyük ticaret ortağı konumundaydı. 2009 yılında Kanada ihracatının %73'ü ABD'ye yapılmış, Kanada'nın ithalatının %63'ü ise yine ABD'den yapılmıştır. Kanada ile yapılan ticaret ABD ihracatının %23'ünü ve ithalatının %17'sini oluşturmaktadır. Buna karşılık, 2005’te bu, Avrupa Birliği'ndeki tüm ülkelerle ABD ticaretinin toplamından ve Latin Amerika'nın bütün ülkeleri ile ABD ticaretinin toplamının iki katından daha yüksekti. Michigan ve Ontario arasındaki 'nden geçen iki yönlü ticaret, Japonya'ya yapılan tüm ABD ihracatına eşittir. Kanada'nın Amerika Birleşik Devletleri için önemi sadece bir sınır devleti olgusudur: Kanada, 50 ABD eyaletinin 35’i için lider ihracat pazarı ve ABD’nin en büyük dış enerji tedarikçisidir.

İkili ticaret, ABD – Kanada Serbest Ticaret Anlaşması'nın (FTA) yürürlüğe girdiği 1989 yılından Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması'nın (NAFTA) yürürlükte olduğu 1994 yılı arasında %52 oranında artmıştır. Ticaret o zamandan beri %40 oranında artış kaydetmiştir. NAFTA, FTA'nın ticaret engellerini azaltma ve üzerinde anlaşmaya varılmış ticaret kuralları oluşturma yolunda ilerlemeye devam etmektedir. Ayrıca, uzun süredir devam eden bazı ikili rahatsız edici konuları gidermekte ve tarım, hizmetler, enerji, finansal hizmetler, yatırım ve devlet ihaleleri gibi çeşitli alanlarda kuralları serbestleştirmektedir. NAFTA, üç Kuzey Amerika ülkesinden 405 milyon kişiyi kucaklayan, dünyanın en büyük ticaret bölgesini oluşturmaktadır.

ABD - Kanada ticaretinin en büyük bileşeni, emtia sektörü içerisindedir.

ABD, Kanada'daki tüm gıda ihracatının yarısından fazlasını alarak, Kanada'nın en büyük tarımsal ihracat pazarı konumuna erişmektedir. Kağıt hamuru ve kağıt da dahil olmak üzere Kanada'nın orman ürünlerinin yaklaşık üçte ikisi ABD'ye ihraç edilmekte; Kanada’nın toplam gazete kağıdı üretiminin %72’si de yine ABD’ye ihraç edilmektedir.

2004 yılında milyar dolar olan ABD-Kanada enerji ticareti en büyük ABD enerji ticareti ilişkisidir ve büyük çoğunluğu (66,7 milyar dolar) Kanada'dan yapılan ihracatı kapsamaktadır. ABD ile Kanada arasındaki enerji ticaretinin ana bileşenleri petrol, doğal gaz ve elektrik enerjisidir. Kanada, ABD'nin en büyük petrol tedarikçisidir ve dünyadaki beşinci en büyük enerji üreten ülkedir. Kanada, ABD petrol ithalatının yaklaşık %16'sını ve ABD doğal gaz tüketiminin %14'ünü karşılamaktadır. Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'nın ulusal elektrik şebekeleri birbirine bağlıdır ve her iki ülke de batı sınırlarındaki hidroelektrik tesislerini paylaşmaktadır.

ABD-Kanada ticaretinin çoğu pürüzsüzce akarken, özellikle tarım ve kültür alanlarında ara sıra ikili ticaret anlaşmazlıkları yaşanabilmektedir. Genellikle bu konular ikili danışma forumlarına veya Dünya Ticaret Örgütü'ne (WTO) veya NAFTA anlaşmazlıkların çözümü kurullarına yönlendirilerek çözülür.^[] Mayıs 1999’da ABD ve Kanada hükûmetleri, ABD yayıncılık endüstrisinin Kanada pazarına daha fazla erişimini sağlayan dergilerle ilgili bir anlaşmayı müzakere etmiştir. Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada, balıkçılıkla ilgili birçok önemli sorunu çözmüştür. Ortak anlaşma ile iki ülke 1981'de Uluslararası Adalet Divanı'na bir Körfez sınırı anlaşmazlığı sunmuşlar; her ikisi de mahkemenin, karasuları sınırlarını sınırlayan 12 Ekim 1984 tarihli kararı kabul etmiştir. ABD, Kanada'nın Ormancılık endüstrisini haksız bir şekilde sübvanse ettiğini iddia ettiği gibi, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada arasında mevcut bir sorun devam eden yumuşak ağaç kereste anlaşmazlığıdır.^[]

1990 yılında, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada, yasadışı balıkçılık faaliyetini engellemeye ve balıkçılık uygulama olayları sırasında yaralanma riskini azaltmaya hizmet eden ikili bir Balıkçılık Uygulama Anlaşması imzaladı. ABD ve Kanada, Haziran 1999'da bir Pasifik Somonu anlaşması imzaladı ve önümüzdeki on yıl boyunca 1985 Pasifik Somonu Antlaşması'nın uygulamadaki farklılıklarını çözdü.

Kanada ve ABD, Bill Clinton’un Şubat 1995'te Kanada'ya yaptığı bir ziyaret sırasında, bir havacılık anlaşması imzalamış ve sonuç olarak iki ülke arasındaki hava trafiği çarpıcı bir şekilde artmıştır.

İki ülke, Büyük Gölleri Atlantik Okyanusu'na bağlayan St. Lawrence Denizyolu'nun işletmesini de paylaşmaktadır. ABD, Kanada’nın en büyük yabancı yatırımcısı ve Kanada’nın yabancı yatırımları için en gözde istikâmetidir; 2007'nin sonunda, Kanada'daki doğrudan ABD yatırım stoğunun 293 milyar dolar olduğu tahmin edilirken, ABD'deki doğrudan Kanada yatırımının (hisse senedi) 213 milyar ABD doları olduğu tahmin edilmiştir. ABD doğrudan yabancı yatırım hesapları, Kanada'daki toplam doğrudan yabancı yatırımın %59,5'ini oluştururken, Kanada, ABD'deki doğrudan yabancı yatırımların %10'unu (5. büyük yabancı yatırımcı) oluşturmaktadır. ABD yatırımları öncelikle Kanada'nın madencilik ve döküm endüstrilerine, petrol, kimyasallar, makine ve ulaşım ekipmanlarının imalatına ve finansmana yönelirken; ABD'deki Kanada yatırımları imalat, toptan ticaret, gayrimenkul, petrol, finans ve sigortacılık ve diğer hizmetlere odaklanmaktadır.

Borç sorunu

Ülkelerin IMF'ye göre GSYİH’larının bir yüzdesi olarak devlet borcu haritası (2018)

Merkezi Hükümet Borcu

OECD, Merkezi Yönetim borcunu GSYİH'nın yüzdesi olarak bildirmektedir. Kanada’da Merkezi Yönetim borcu 2000 yılında %40,9, 2007’de %25,2, 2008’de %28,6 ve 2010’da %36,1 idi. OECD, OECD tarafından kullanılan net finansal yükümlülükler ölçüsünü rapor etmekte, 2008 yılı itibarıyla net rakamı %25.2 olarak rapor etmekte ve Kanada'nın toplam devlet borç yükünü G8'de en düşük seviyede tutmaktadır. Brüt sayı 2011 yılında %68 idi.

Haftalık olarak güncellenen CIA World Factbook, OECD ve Kanada federal hükümeti tarafından kullanılan net federal borcun aksine, brüt genel hükümet borcunu kullanarak finansal yükümlülükleri ölçer. Brüt genel devlet borcu, hem "yerel yönetimler arası borçları hem de kamu kuruluşlarının alt ulusal düzeydeki borçlarını" içerir. Örneğin, CIA, Kanada'nın kamu borcunu 2012'de GSYİH'nın %84.1'i ve 2011'de GSYİH'nın %87.4'ü olarak ölçtü ve dünyada 22. sıraya yerleştirdi.

Hanehalkı borcu

Hanehalkı borcu, hanedeki tüm yetişkinlerin finansal kurumlara borçlu olduğu para miktarı, tüketici borcu ve ipotek kredilerini içerir. Mart 2015'te Uluslararası Para Fonu, Kanada'nın yüksek hanehalkı borcunun Kanada ekonomisindeki iki savunmasız iç alandan biri olduğunu bildirdi; ikincisi aşırı ısınmış konut piyasasıdır.

Kanada'nın en büyük finans kurumu olan RBC ile bir ekonomist olan Laura Cooper'ın Temmuz 2015 tarihli bir raporuna göre "olağanüstü ev kredisi bakiyeleri" 1,83 trilyon dolara ulaştı. Mayıs 2015'te 'nden Philip Cross'a göre, Kanada hanehalkı borç-gelir oranı ABD'dekine benzer, ancak, Kanada’daki borç verme standartları, sürdürülemeyen borç alan yüksek riskli borçlulara karşı koruma sağlamak için ABD’dekinden daha sıkıdır.

Birleşme ve devralmalar

1985'ten bu yana, Kanada içinde ve dışında 63.755 anlaşma açıklandı.^[] Bu, 3.700,5 milyar ABD doları değerinde bir toplam değere sahiptir. Kanada şirketlerinin hedeflerinin neredeyse %50'si (giden fırsatlar) ABD'de bir ana şirketi içerir. ABD'den gelen fırsatlar %82 oranındadır.

Kanada tarihindeki en büyük şirket anlaşmalarının bir listesi:

Sıralama	Açıklanma tarihi	Devralıcı adı	Devralıcı ulus	Hedef adı	Hedef ulus	Değer (milyar ABD doları)
1	26 Ocak 2000	Spin-off	Kanada	Nortel Networks Corp	Kanada	59.97
2	20 Haziran 2000	Vivendi SA	Fransa	Seagram Co Ltd	Kanada	40.43
3	12 Temmuz 2007	Rio Tinto Canada Holdings Inc	Kanada	Alcan Inc	Kanada	37.63
4	6 Eylül 2016	Enbridge Inc	Kanada	Spectra Energy Corp	ABD	28.29
5	3 Aralık 2014	Enbridge Income Fund	Kanada	Enbridge Inc-Liquids	Kanada	24.79
6	11 Mayıs 2008	Shareholders	Kanada	Cenovus Energy Inc	Kanada	20.26
7	23 Temmuz 2012	CNOOC Canada Holding Ltd	Kanada	Nexen Inc	Kanada	19.12
8	15 Mayıs 2006	Xstrata PLC	İsviçre	Falconbridge Ltd	Kanada	17.40
9	11 Ağustos 2006	Cia Vale do Rio Doce SA	Brezilya	Inco Ltd	Kanada	17.15
10	23 Mart 2009	Suncor Energy Inc	Kanada	Petro-Canada	Kanada	15.58
11	29 Temmuz 2008	Teck Cominco Ltd	Kanada	Fording Canadian Coal Trust	Kanada	13.60

Ayrıca bakınız

• Trans-Pasifik Ortaklığı

Notlar

1. ^ OECD, "en yüksek sürdürülebilir ekonomik büyüme ve istihdam ve finansal istikrarı korurken yükselen bir yaşam standardı" elde ederek "dünya ekonomisinin gelişimine katkıda bulunma" hedefini paylaşan üye ülkeler hakkında yıllık bir rapor hazırlamaktadır.

Kaynakça

1. ^ "Canada: Economic and financial data". 11 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
2. ^ "Canada's Economy Grows 0.5% in June" [Kanada’nın Ekonomisi Haziran’da %0.5 Büyüyor]. Government. StatsCanada. 1 Eylül 2015. 9 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
3. ^ . Statistics Canada. 18 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
4. ^ "Population by year, by province and territory (Number)". 11 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
5. ^ "Inflation rate dips to 1% in January on cheaper gasoline - Yahoo News Canada". 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
6. ^ "Persons in low income before tax (In percent, 2007 to 2011)". 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
7. ^ "Income Distribution and Poverty". OECD.Stat (database). 14 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
8. ^ "Statistics Canada: Canada's - Unemployment rate". Statcan.gc.ca. 8 Mart 2013. 4 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
9. ^ "Doing Business in Canada 2015". World Bank. 14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
10. ^ ^{a b c d} "Statistics Canada: Imports, exports and trade balance of goods on a balance-of-payments basis, by country or country grouping". Statcan.gc.ca. 1 Mart 2016. 22 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
11. ^ "Canada: Economic and financial data". 28 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
12. ^ . 15 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
13. ^ "The World Factbook". 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
14. ^ "Sovereigns rating list". Standard & Poor's. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
15. ^ "International Reserves and Foreign Currency Liquidity - CANADA". Uluslararası Para Fonu. 9 Mayıs 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
16. ^ [Mevsimsel olarak düzeltilmiş değerlerle hafta başına endüstri tarafında çalışılan saat]. Statistics Canada. 3 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
17. ^ Anthony, Craig (25 Haziran 2019). [En Fazla Doğal Kaynakları Olan 10 Ülke]. investopedia.com. . 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
18. ^ ^{a b} Migiro, Geoffrey (29 Ağustos 2018). "Countries With the Most Natural Resources" [Doğal Kaynağı En Fazla Olan Ülkeler]. worldatlas.com. WorldAtlas. 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. Kanada, Venezuela ve Suudi Arabistan'dan hemen sonra gezegendeki en büyük üçüncü petrol yataklarına ve ikinci en büyük uranyum arzına sahiptir. (Canada has the third biggest oil deposits in the planet right after Venezuela and Saudi Arabia and the second biggest uranium supply.) 
19. ^ James, Patrick (2008). Canadian Studies in the New Millennium [Yeni Binyılda Kanada Çalışmaları]. Toronto: University of Toronto Press. s. 310. ISBN . 
20. ^ Kahya, Damian; Anderson, Richard (29 Kasım 2011). "Oil sands battle between Canada and EU" [Kanada ve AB arasında Petrol kumları savaşı]. BBC News. 27 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
21. ^ Robson Fletcher (30 Mayıs 2016). "Canada's energy superpower status threatened as world shifts off fossil fuel, federal think-tank warns" [Federal düşünce kuruluşu uyardı, dünya fosil yakıtı bıraktığında Kanada'nın enerji süper gücü durumu tehdit altında olacak]. CBC News. 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
22. ^ Islam, =Kazi; Adams, Patrick (29 Haziran 2010). "Natural resource wealth, 1990 to 2009" [1990'dan 2009'a doğal kaynak zenginliği]. Statistics Canada. 20 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
23. ^ Millette, David. [Kanada'da Aborijin Balıkçılık - Genel Bakış - Kanada Piyasa Eğilimleri] (PDF). 12 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
24. ^ "Aquaculture Canada: Facts and Figures" [Kanada Su Ürünleri: Bilgiler ve Rakamlar]. Dfo-mpo.gc.ca. 2 Şubat 2011. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
25. ^ [Kanada'nın Eğlence Yazılımı Endüstrisi, 2011 Yılında Kanada Eğlence Yazılım Birliği İçin Hazırlanan Bir Rapor] (PDF). theesa.ca. SECOR Consulting Inc. 30 Mayıs 2011. 7 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
26. ^ ^{a b} Global Systems by David J Rees with Michael G Jones, Chapter 4,
27. ^ "The World Factbook: Canada". Merkezi İstihbarat Teşkilatı. 16 Mayıs 2006. 8 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2007. 
28. ^ "The World's Largest Public Companies 2017". Forbes. 22 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. ABD şirketleri listenin çoğu üyesini oluşturuyor, 565 şirket; bunu 263 Global 2000 şirketine ev sahipliği yapan Çin ve Hong Kong izliyor. (U.S. companies account for the most members of the list, 565, followed by China and Hong Kong, which is home to 263 Global 2000 companies.) 
29. ^ ^{a b} . Statistics Canada. 2 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
30. ^ . Statistics Canada. 18 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
31. ^ Canada's Private to Public (Crown) Property Ratio is 60:40.
32. ^ [Sanayiye göre temel fiyatlarla gayri safi yurt içi hasıla (aylık)]. Statistics Canada. 28 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
33. ^ Howlett, Michael ve M. Ramesh. Political Economy of Canada: An Introduction. [Kanada'nın Siyasi Ekonomisi: Giriş] Toronto: McClelland and Stewart, 1992.
34. ^ "5. Report for Selected Countries and Subjects" [5. Seçili Ülkeler ve Konular İçin Rapor] (ASPX). imf.org (İngilizce). Uluslararası Para Fonu. 30 Nisan 2018. 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2018. 
35. ^ "Report for Selected Countries and Subjects, February 2019" [Seçili Ülkeler ve Konular İçin Rapor, Şubat 2019]. imf.org (İngilizce). Uluslararası Para Fonu. 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2019. 
36. ^ "Labour force characteristics by province, seasonally adjusted, November 2018" [İllere göre işgücü özellikleri, mevsimsellikten arındırılmış, Kasım 2018]. www150.statcan.gc.ca (İngilizce). Kanada: Kanada Hükümeti, İstatistikler. 11 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2018. 
37. ^ ^{a b} OECD Compendium of Productivity Indicators 2012 [OECD 2012 Verimlilik Göstergeleri Özeti]. OECD. 2012. s. 3. doi:10.1787/9789264188846-en. ISBN . 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
38. ^ OECD Economic Surveys Canada June 2012 Overview [Haziran 2012 OECD Kanada Ekonomik Araştırmalarına Genel Bakış] (PDF). oecd.org. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü. 2012. 16 Haziran 2013 tarihinde kaynağından (PDF). 
39. ^ "Bank of Canada". 29 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
40. ^ ^{a b c d e f} Monetary Policy Report [Para Politikası Raporu] (PDF). 15 Temmuz 2015. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Ağustos 2015. 
41. ^ ^{a b c} Blake (2007), Transforming the Nation: Canada and Brian Mulroney [Ülkeyi Dönüştürmek: Kanada ve Brian Mulroney] 
42. ^ Inflation-Control Target Backgrounder [Enflasyon-Kontrol Hedef Arka planı] (PDF), Kanada Bankası, Kasım 2010, 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF), erişim tarihi: 31 Temmuz 2019 
43. ^ Poloz, Stephen S. (9 Ocak 2019). "Opening Statement" (Basın açıklaması). Monetary Policy Report. Ottawa, Ontario: Kanada Bankası. 9 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2019. 
44. ^ ^{a b c d} Torobin, Jeremy; Curry, Bill (16 Ekim 2011), Bank of Canada to get marching orders to look beyond inflation targeting [Kanada Merkez Bankası, enflasyon hedeflemesinin ötesine bakma emri verecek] (İngilizce), Ottawa, Ontario: The Globe and Mail 
45. ^ Monetary Policy Report [Para Politikası Raporu]. Kanada Bankası. Nisan 2009.  |erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor ()
46. ^ ^{a b} Bank of Canada lowers overnight rate target to 1/2 per cent, Bank of Canada, 4 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 6 Ağustos 2015 
47. ^ David Parkinson (9 Temmuz 2015), IMF again cuts Canada's growth forecast ahead of interest rate decision, The Globe and Mail, 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 6 Ağustos 2015 
48. ^ "After rate cut Canada PMs office says global woes hit economy" [Kanada Başbakanlık Bürosu fiyat indiriminin sona ermesinin ardından küresel sorunların ekonomiye çarptığını söyledi]. Daily Mail UK. 15 Temmuz 2015. 16 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2015. 
49. ^ Sorensen, Chris; Hutchins, Aaron (15 Temmuz 2015). . Macleans. 13 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2015. 
50. ^ "Inflation-Control Target" [Enflasyon Kontrol-Hedefi] (İngilizce). Kanada Bankası. 2019. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
51. ^ Kawa, Luke (12 Temmuz 2017). "The Bank of Canada Shows It's the Federal Reserve of the North" [Kanada Merkez Bankası Kuzey'in Federal Rezervi Olduğunu Gösteriyor]. bloomberg.com (İngilizce). Bloomberg L.P. 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
52. ^ "Bank of Canada Raises Rates for First Time in 7 Years" [Kanada Bankası'nın, 7 Yılda İlk Kez Oranları Arttı]. bloomberg.com (İngilizce). Bloomberg L.P. 12 Temmuz 2017. 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
53. ^ McKenna, Barrie (12 Temmuz 2017). "Bank of Canada raises interest rates for first time in seven years" [Kanada Merkez Bankası yedi yılda ilk kez faiz oranlarını artırdı]. theglobeandmail.com (İngilizce). The Globe and Mail Inc. 17 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
54. ^ Hopkins, Andrea; Schnurr, Leah (12 Temmuz 2017). [Kanada Merkez Bankası, 2010'dan bu yana ilk kez faiz artırdı] (İngilizce). REuters, ca.reuters.com. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
55. ^ Schneider, Howard (12 Temmuz 2017). "Fed's Yellen says rate and portfolio plans on track, cautions on inflation" [Fed’den Yellen, enflasyon ve tedbirler konusunda yol gösterici] (İngilizce). Reuters. 31 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
56. ^ Wong, Craig (12 Temmuz 2017). "Bank of Canada hikes interest rate for first time in seven years" [Kanada Merkez Bankası yedi yılda ilk defa faiz oranını artırdı] (İngilizce). The Canadian Press, CTV NEWS, ctvnews.ca. 29 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
57. ^ ^{a b c} "Gross domestic product (GDP) at basic prices, by industry, annual average (x 1,000,000)" [Gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) temel fiyatlarla, sanayiye göre, yıllık ortalama (x 1,000,000)]. Table 36-10-0434-03 (İngilizce). Statistics Canada. 2018. 29 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
58. ^ "CIA World Factbook - Canada". Cia.gov. 8 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2018. 
59. ^ Wallace, Iain, (2002). A Geography of the Canadian Economy. [Kanada Ekonomisinin Coğrafyası]. Don Mills: Oxford University Press. KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi ()
60. ^ "Labour force characteristics by industry, annual (x 1,000)" [Endüstriye göre iş gücü özellikleri, yıllık (x 1,000)]. www150.statcan.gc.ca (İngilizce). Statistics Canada. 2018. 6 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
61. ^ Gasher, Mike (2002). Hollywood North the feature film industry in British Columbia [Hollywood North, British Columbia'daki sinema endüstrisi]. Vancouver: UBC Press. ISBN . 
62. ^ MacLaurin, Tanya; MacLaurin, Donald (2003). "Casino gaming and tourism in Canada". International Journal of Contemporary Hospitality Management. 15 (6). MCB UP Ltd. ss. 328-332. doi:10.1108/09596110310488177.  |erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor ()
63. ^ ^{a b} "Manufacturing's share of gross domestic product, 1900 to 2005". Statistics Canada. 7 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
64. ^ "The Canadian Manufacturing Sector: Adapting to Challenges". Statistics Canada. 10 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
65. ^ . 22 Şubat 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
66. ^ . Environmentalindicators.com. 22 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2011. 
67. ^ . Guidetobceconomy.org. 7 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2011. 
68. ^ [Alüminyumun ağır topları 15 milyar dolarlık Quebec yatırımı yapacak]. canadianmanufacturing.com. Annex Business Media, Canadian Manufacturing. 4 Ekim 2011. 13 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2011. 
69. ^ Greenberg, Lee (20 Temmuz 2011). "Growing Equalization Payments to Ontario Threaten Country". National Post. 
70. ^ Michel Beine; Charles S. Bos; Serge Coulombe (Ocak 2009). (PDF). 17 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019. 
71. ^ [Ontario'nun Elektrik Sistemi - Sıkça Sorulan Sorular]. QUEEN'S PRINTER FOR ONTARIO. 25 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2018. 
72. ^ [Kanada'nın Serbest Ticaret Anlaşmaları]. International.gc.ca. March 12, 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2013. 
73. ^ ^{a b} [Kanada'nın Serbest Ticaret Anlaşmaları]. International.gc.ca. March 12, 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: March 11, 2014. 
74. ^ "Canada, Japan study free-trade pact" [Kanada ve Japonya serbest ticaret anlaşmasını inceliyor]. cbc.ca. CBC News. 24 Şubat 2011. 26 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Şubat 2011. 
75. ^ [İşgücü Anketi]. statcan.ca. Kanada Ulusal İstatistik Ajansı. 5 Ocak 2007. 28 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2011. 
76. ^ . 18 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2006. 
77. ^ [Ülke veya ülke gruplamasına göre ödeme dengesi temelinde mal ithalatı, ihracatı ve ticaret dengesi]. www40.statcan.gc.ca. Statcan Canada. 11 Şubat 2011. 28 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2011. 
78. ^ FTDWebMaster, [Name of person creating HTML]. "FTD - Statistics - Trade Highlights - Top Trading Partners". Census.gov. 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2011. 
79. ^ FTDWebMaster, FTD Data Dissemination. "FTD - Statistics - Country Data - U.S. Trade Balance with European Union". Census.gov. 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2011. 
80. ^ FTDWebMaster, FTD Data Dissemination. "FTD - Statistics - Country Data - U.S. Trade Balance with South and Central America". Census.gov. 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2011. 
81. ^ (PDF). 28 Eylül 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2019. 
82. ^ [Pasifik Somonu Antlaşması: 1999 Anlaşması ve Müzakere Edilen Ek IV]. EveryCRSReport.com. 5 Mayıs 2009. 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2019. 
83. ^ . Geography.howstuffworks.com. 30 Mart 2008. 31 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2011. 
84. ^ [Ülkelere Göre Yurt İçi DYY hisse senetleri] (PDF). 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2019. 
85. ^ [Amerika Birleşik Devletleri'ne Doğrudan Yabancı Yatırım: Ekonomik Bir Analiz] (PDF). 13 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2011. 
86. ^ "The Canada-U.S. trade and investment partnership" [Kanada-ABD ticaret ve yatırım ortaklığı] (İngilizce). Canadainternational.gc.ca. 28 Ekim 2008. 22 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2011. 
87. ^ . .parl.gc.ca. 17 Haziran 2008. 2 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2011. 
88. ^ ^{a b} Central Government Debt [Merkezi Yönetim Borcu]. OECD. 2011. 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2013. 
89. ^ "Fiscal balances and public indebtedness | OECD Economic Outlook". Find Articles. 27 Ekim 2011. 10 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2011. 
90. ^ "CIA - The World Factbook". cia.gov. CIA. 8 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2013. 
91. ^ Economy of Canada: Household debt of Canadian economy, Uluslararası Para Fonu, 9 Mart 2015 
92. ^ Cooper, Laura (Temmuz 2015). CANADIAN CREDIT: Household debt growth gradually edges higher as business credit eases [KANADA KREDİLERİ: Hanehalkı borç artışı, işletme kredisi azaldıkça kademeli olarak yükseldi] (PDF). rbc.com. Bank of Canada, Haver Analytics, RBC Economics Research. 3 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Ağustos 2015. Mayıs ayındaki yıllık %4.8'lik artış, Aralık 2012'den bu yana en hızlı birikim hızı olarak Nisan ayında kaydedilen büyüme hızıyla eşleşti. (The 4.8% annual increase in May matched the rate of growth recorded in April as the quickest pace of accumulation since December 2012.) 
93. ^ Cross, Philip (Mayıs 2015), A Longer-term Perspective on Canada's Household Debt (PDF), 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 7 Ağustos 2015 
94. ^ ^{a b} "M&A Canada - Mergers & Acquistions Statistics" [B&D Kanada - Birleşme ve Devralma İstatistikleri] (İngilizce). IMAA-Institute. 22 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2018. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kanada ekonomisi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Ekonomik göstergeler 19 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Kanada İstatistik Kurumu
• Kanada Ekonomik Araştırmalar Listesi 1961-günümüz 27 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - (OECD)
• 2011'de Kanada Ekonomisi 21 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – CIA World Factbook
• Dünya Veri Atlası - Kanada Ekonomisi: veriler, ulusal istatistikler, veri görselleştirmeleri 9 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .