Uluslararası Astronomi Birliği, Plüton'un yüzey özelliklerine aşağıdaki temalardan kaynaklanan kalıcı isimler verilmesine karar verdi: kâşifler, uzay görevleri, uzay araçları, bilim adamları ve mühendisler; hayalî kâşifler, gezginler, gemiler, hedefler ve kökenler; keşifleri hayal etmiş yazarlar ve sanatçılar; kurgusal yeraltı dünyaları, yeraltı varlıkları ve yeraltına gitmiş gezginler.
Bu, New Horizons uzay aracından elde edilen verilerle çalışan bilim insanları tarafından tanımlanan Plüton'daki isimlendirilmiş jeolojik özelliklerin bir listesidir. Uluslararası Astronomi Birliği (IAU), 7 Eylül 2017'de ilk 14 ismi resmen tasdik etti, ancak bu sayfada listelenen isimlerin çoğu hâlâ gayri resmîdir. IAU, isimlerin aşağıdaki temalardan seçileceğini belirledi:
- Dünya mitolojilerinden yeraltı dünyasına ait isimler.
- Yeraltında bulunan tanrılar, tanrıçalar ve cüceler.
- Kahramanlar ve yeraltı dünyasının diğer kâşifleri.
- Plüton ve Kuiper Kuşağı ile ilişkilendirilen yazarlar.
- Uzay görevlerinin ve uzay araçlarının öncüleri.
- Plüton ve Kuiper Kuşağı ile ilgili bilim insanları ve mühendisler.
Cavi
Cavus (okunuşu ka:vus), boş veya dik kenarlı bir depresyondur. Plüton'da şu ana kadar bir cavus tespit edilmiştir; Mitolojik bir yeraltı dünyasının adını almıştır. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
İnuit mitolojisinde yeraltı dünyası | 8 Ağustos 2017 · WGPSN | |
kültüründe ölülerin adası | — | |
Hekla Cavus | Orta Çağ Avrupa'sında Cehenneme giriş olduğuna inanılan İzlanda yanardağı | 30 Mayıs 2018 · WGPSN |
İnuit mitolojisinde ölülerin ruhlarının bulunduğu Ay'daki arazi | — |
Colles
Collis (okunuşu kolis), alçaktaki bir tepe. Plütonlu collisler (Latince Latince: colles, okunuş koles), Dünya yörüngesinde çalışmış uzay araçlarına göre isimlendiriliyor. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Astrid Colles | İsveç'in ilk uyduları olan programı | — |
Uzay Mekiği Challenger'in kaybını onurlandırmak için verildi | — | |
Brezilya'nın ilk uydusu | — | |
Columbia Colles | Uzay Mekiği Columbia'nın kaybını onurlandırıyor | — |
Soyuz Colles | Soyuz programı; Soyuz 11'in kaybını onurlandırır | — |
Kraterler
Plütonlu kraterler, bilim insanları ve Plüton'un çalışmasıyla alakalı diğer kişilere göre isimlendiriliyor. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Brinton | , Henry Brinton, Plüton çalışmalarının NASA yöneticisi | — |
Burney | Plüton'un adını teklif eden Venetia Burney | 8 Ağustos 2017 · WGPSN |
Coradini | , İtalyan astronom | — |
Coughlin | Thomas Boyd Coughlin, Amerikalı makine ve uzay mühendisi, Yeni Ufuklar misyonunun ilk proje yöneticisi | 3 Ocak 2020 · WGPSN |
Drake | New Horizons misyonunu tasdik eden komiteye başkanlık eden İngiliz-Amerikalı astronom | — |
Elliot | , Plüton'un atmosferinin kaşifi | 8 Ağustos 2017 · WGPSN |
Farinella | , İtalyan astronom | — |
Giclas | , Lowell Rasathanesi'nde bir astronom | — |
Guest | John Guest İngiliz yanardağ ve gezegen bilimcisi | — |
H. Smith | , astronom ve müdürü | — |
Hardaway | , Amerikan havacılık mühendisi ve Yeni Ufuklardaki RALPH teleskobu program yöneticisi | 5 Ağustos 2020 · WGPSN |
Hardie | , Amerikalı gök bilimci, Pluto'nun 6,4 günlük rotasyon döneminin ortak kaşifi | 3 Ocak 2020 · WGPSN |
Harrington | Robert Sutton Harrington, Charon'un ortak kâşifi | — |
Hollis | , Büyük Britanyalı astronom | — |
K. Edgeworth | , Kuiper Kuşağı'nı ortayan atan İrlandalı astronom | — |
Khare | , Gezegen atmosferlerinde uzmanlaşmış Hint-Amerikalı kimyager, tholinleri kapsamlı bir şekilde inceledi | 30 Mayıs 2019 · WGPSN |
Kiladze | Rolan Il'ich Kiladze, Plüton'un dinamiklerini, astrometrisini ve fotometrisini araştıran Gürcü gök bilimci | 30 Mayıs 2019 · WGPSN |
Kowal | , ilk centauru keşfeden Amerikalı astronom | — |
Oort | Jan Oort, Oort Bulutu'nu ortaya atan Hollandalı astronom | — |
Pulfrich | , Plüton'u keşfetmek için kullanılan göz kırpma karşılaştırıcısını geliştiren Alman fizikçi | 5 Ağustos 2020 · WGPSN |
Safronov | , Rus astronom | — |
Simonelli | , Amerikalı astronom ve Plüton jeoloğu | 30 Mayıs 2019 · WGPSN |
Zagar | , Plüton yörüngesinin ilk çalışmalarını yürüten İtalyan astronom | 5 Ağustos 2020 · WGPSN |
Dorsa
bir sırttır. Plütonlu dorsa (dorsumlar) mitolojideki yeraltı dünyasına göre isimlendiriliyor. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Pandemonium Dorsa | John Milton'ın şiirlerindeki Cehennem'in başkenti | — |
Tartarus Dorsa | Tartarus, Yunan mitolojisindeki cehennem çukuru | 8 Ağustos 2017 · WGPSN |
Fluctūs
(okunuşu fluktu:s), sıvının dışarı akışıyla kaplanmış bir arazidir. Plütonlu fluctūs (fluctuslar), yeraltı dünyasının gezginlerine göre isimlendiriliyor. Aşağıda, New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Dionysus Fluctus | Dionysus, oyun yazarı Euripides'i geri getirmek için Hades'e (yeraltı dünyası) giden Yunan mitolojisi tanrısı | — |
Mpobe Fluctus | , yeraltı dünyasına isteyerek giren bir kahraman | — |
Pere Porter Fluctus | , 16-17. asra ait ahlaki bir romanın karakteri olup cehennemi ziyaret etti. | |
Xanthias Fluctus | Xanthias, Yunan mitolojisinde yeraltına seyahatinde Dionysos'a katılan köle | — |
Fossae
Fossa, hendeğe benzer bir özelliktir. Plüton fossaları yeraltı mitleri ile ilgili figürlere göre isimlendiriliyor. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Beatrice Fossa | İlahî Komedya’da Cennet'e Araf olan | — |
Djanggawul Fossae | , Djanggawul, Ölüler Adası'ndan yaratılış figürleri | 8 Ağustos 2017 · WGPSN |
Dumuzi Fossa | Dumuzid, karısı İnanna'yı yeraltında başkasıyla değiştiren efsanevi Sümer kralı | — |
İnanna Fossa | İnanna, yeraltı dünyasına inen Sümer tanrıçası | — |
Kaknú Fossa | , , Wiwe ile savaşmak için yeraltı dünyasına seyahat eden, bir peregrine şahini andıran efsanevi kahraman | 13 Ağustos 2019 · WGPSN |
Mwindo Fossae | , yeraltı dünyasına seyahat eden efsanevi kahramanı | 30 Mayıs 2019 · WGPSN |
Sleipnir Fossae | Sleipnir, Odin'in yeraltı dünyasına girerken bindiği at | 8 Ağustos 2017 · WGPSN |
Sun Wukong Fossa | Cehennem'e giden Çin Maymun Kralı Sun Wukong | — |
Uncama Fossa | , Yeraltında bir kirpiyi takip eden ve ölü ruhların köyüne gelen Zulu masalı kahramanı | 3 Ocak 2020 · WGPSN |
Virgil Fossae | Dante'nin İlahî Komedya'sındaki Cehennem ve Araf'dan geçerken kılavuzluk yapan Virgil | 8 Ağustos 2017 · WGPSN |
Lacūs
(okunuşu laku:s), bir "göl" veya küçük bir düzlüktür. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Alcyonia Lacus | Alkyonian Gölü olarak da bilinen , yeraltı dünyasına girişti. | 30 Mayıs 2019 · WGPSN |
Lineae
Linea ince uzun bir yer şeklidir. Plütonlu lineae uzay sondalarına göre isimlendiriliyor. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Chandrayaan Linea | Hindistan'ın ilk ay sondaları olan Chandrayaan programı | — |
Luna Linea | Ay'ı ziyaret eden ilk uzay aracını hazırlayan Luna programı | — |
Yutu Linea | , ilk Çinli ay gezgini | — |
Maculae
, karanlık bir noktadır. Plütonlu makulalar (maculae), kurgu ve mitolojiden gelen yeraltı yaratıklarına göre isimlendirilir. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Ala, İgboların yeraltı dünyasının bir tanrısı | — | |
Balrog, J.R.R. Tolkien'nin yazılarındaki bir yeraltı iblisi. | — | |
, Orta Amerika folklorundan | — | |
Cthulhu, H.P. Lovecraft'ın yazılarında eski bir tanrı. | — | |
Popol Vuh’un önde gelen biri. | — | |
, yeraltı dünyasının Mandeist derebeyi | — | |
, ölümden sonra unutkanlığın Çin tanrıçası | — | |
Morgoth, J.R.R. Tolkien'in yazılarında bir kötülük figürü. | — | |
Popol Vuh’un önde gelen biri. | — |
Montes
Mons, bir dağdır. Plütonlu montes (dağ sıraları) kâşiflerin ve maceracıların adını almıştır. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
al-İdrisî Montes | , Orta Çağ Murâbıt kâşifi | 2017-08-08 · WGPSN |
Barét Montesa | , Dünya'nın çevresini dolaşan ilk kadın | 2018-04-26 · WGPSN |
Elcano Montes | Juan Sebastián Elcano, completed after his death | 2019-05-30 · WGPSN |
Enrique Montes | — | |
Hillary Montes | Edmund Hillary, Everest Dağı'na (Tenzing Norgay ile) çıkan ilk insan | 2017-08-08 · WGPSN |
Piccard Mons | Auguste Piccard, 23 kilometreye yükselebilen balonlarla üst atmosferin ölçümlerini yaptı | 2019-05-30 · WGPSN |
Pigafetta Montes | Antonio Pigafetta, participated in Magellan's circumnavigation and wrote its only first-hand record | 2019-05-30 · WGPSN |
Tabei Montes | Junko Tabei, first woman to climb both Mount Everest and the Seven Summits | 2019-11-19 · WGPSN |
b | Tenzing Norgay, Everest Dağı'na (Edmund Hillary ile) çıkan ilk insan | 2017-08-08 · WGPSN |
Wright Mons | Wilbur Wright ve Orville Wright, uçağın icadı, uçakla ilk uçuş | 2019-05-30 · WGPSN |
Zheng He Montes | Zheng He, Orta Çağ'ın Çinli kaşifi | — |
Paludes
Palus (kelimenin tam anlamıyla "bataklık"), küçük bir ovadır. Plüton'daki Paludes, tarihî kâşiflerin adını almıştır. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
David-Néel Palus | , en çok Tibet'te 1924'teki Lhasa ziyareti ile bilinen Belçikalı-Fransız kaşif | — |
Hyecho Palus | , Korean traveler and scholar, crossed Asia from China to Arabia and back in 724-727 | 2020-01-02 · WGPSN |
Tinne Paludes | Alexine Tinne, Sahara'yı geçmeye çalışan ilk Avrupalı Hollandalı kadın seyyah | — |
Plana
Planum, bir yayla veya yüksek düzdür. Bunlardan biri (Sputnik Planum) Plüton'da önce tespit edildi; ama o zamandan beri bir planitia olduğu anlaşıldı.
Planitiae
Planitia, plana'dan farklı olarak alçak arazide yer aldıklarından alçaktaki düzlüklerdir. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmeş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Bird Planitia | 19. asır İngiliz kâşifi | — |
Piri Planitia | Yeni Dünya'nın ilk haritasının yapan Pîrî Reis | — |
Sputnik 1, Sputnik 1, Dünya'nın yörüngesinde dönen ilk uydu | 2017-08-08 · WGPSN |
Regiones
, coğrafî olarak etrafından ayrılmış bir bölgedir. Plüton regioları (regiones), kurgu ve mitolojide yeraltı dünyasının ruhlarına veya Plüton'un çalışmasıyla ilişkili bilim insanlarına göre isimlendiriliyor. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir. [2] Böyle bir özellik olan ve önceleri denilen özellik, şimdi bir olarak kabul edilir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
X. Gezegen ile ilgili düşünceleriyle Plüton'un keşfine istemeyerek sebep olan Percival Lowell | 2019-05-30 · WGPSN | |
Clyde Tombaugh, Plüton'un kâşifi | 2017-08-08 · WGPSN |
Rupēs
, dik bir kayalıktır. Plütonlu rupesler (rupēs), kâşiflere göre isimlendirilir. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Cousteau Rupes | Jacques Cousteau, deniz altının kaşifi | — |
Eriksson Rupes | , Amerika'nın ilk İzlandalı kaşifi | — |
Piri Rupes | Yeni Dünya'nın ilk haritasının yapan Pîrî Reis | 2019-05-30 · WGPSN |
Terrae
Terra, geniş bir toprak kütlesidir. Plütonlu terralar (terrae), uzay sondalarına göre isimlendirilir. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Özellik | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Hayabusa, Hayabusa, bir asteroid örneğini geri getiren ilk uzay aracı | 2017-08-08 · WGPSN | |
Pioneer programı, dış Güneş Sistemi'ni keşfetmek için yapılan ilk uzay aracı | — | |
Vega Terra | Venüs'ün yüzeyine sondalar bırakmanın yanı sıra Halley Kuyruklu Yıldızı'nın ilk yakından geçişlerini yapan Vega programı | 2019-05-30 · WGPSN |
, Venüs'e ilk inen araçlar | 2019-05-30 · WGPSN | |
Viking programı, Mars'a inen araçlar | — | |
Voyager programı, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün ve yıldızlararası uzaydaki ilk uzay araçları. | 2017-08-08 · WGPSN |
Valles
, bir vadidir. Plütonlu valles, tarihî kâşiflerin ismini almıştır. Aşağıda New Horizons ekibinin seçtiği resmî olmayan isimlerin listesi yer almaktadır (yukarıda listelenen temaların hepsine karşılık gelen isimler değil). Resmî olarak tasdik edilmiş isimler bu şekilde etiketlenmiştir.
Feature | Kimin ismi verildiği | İsmin tasdiki (Tarih · Referans) |
---|---|---|
Heyerdahl Vallis | Thor Heyerdahl, Norveçli maceraperest ve etnograf | — |
Hunahpu Valles | Hunahpu, one of the mythological | 2019-05-30 · WGPSN |
Kupe Vallis | , Yeni Zelanda'nın efsanevi kaşifi | — |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Pluto Features Given First Official Names". NASA. 7 Eylül 2017. 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mart 2018.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q . APL – New Horizons. 8 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2017.
- ^ "Naming of Astronomical Objects". IAU – International Astronomical Unition. 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2017.
- ^ a b c d e Oliver L. White, Jeffrey M. Moore, William B. McKinnon, John R. Spencer, Alan D. Howard, Paul M. Schenk, Ross A. Beyer, Francis Nimmo, Kelsi N. Singer, Orkan M. Umurhan, S. Alan Stern, Kimberly Ennico, Cathy B. Olkin, Harold A. Weaver, Leslie A. Young, Andrew F. Cheng, Tanguy Bertrand, Richard P. Binzel, Alissa M. Earle, Will M. Grundy, Tod R. Lauer, Silvia Protopapa, Stuart J. Robbins, Bernard Schmitt, the New Horizons Science Team (2017). (PDF). Icarus. Bibcode:2017Icar..287..261W. doi:10.1016/j.icarus.2017.01.011. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2017.
- ^ . 4 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2018.
- ^ a b Stern, S. A.; Grundy, W.; McKinnon, W. B.; Weaver, H. A.; Young, L. A. "The Pluto System After New Horizons". arXiv:1712.05669 $2.
- ^ Moore, Jeffrey M.; ve diğerleri. (15 Ocak 2018). (PDF). Icarus. Cilt 300. ss. 129-144. Bibcode:2018Icar..300..129M. doi:10.1016/j.icarus.2017.08.031. 12 Kasım 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2017.
- ^ . Ourpluto.org. 8 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2015.
- ^ (PDF). 5 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2018.
- ^ . SETI Institute. 13 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2017.
- ^ a b c d "What's eating at Pluto?". NASA. NASA. 18 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mart 2016.
- ^ Amanda M. Zangari; ve diğerleri. (Kasım 2015). "New Horizons disk-integrated approach photometry of Pluto and Charon". American Astronomical Society, DPS meeting #47, id.210.01. 9 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uluslararasi Astronomi Birligi Pluton un yuzey ozelliklerine asagidaki temalardan kaynaklanan kalici isimler verilmesine karar verdi kasifler uzay gorevleri uzay araclari bilim adamlari ve muhendisler hayali kasifler gezginler gemiler hedefler ve kokenler kesifleri hayal etmis yazarlar ve sanatcilar kurgusal yeralti dunyalari yeralti varliklari ve yeraltina gitmis gezginler solda ortada ve sagda Meng p o nun bir kismi sagda uzakta gorunur 2017 09 07 tarihinde IAU tarafindan resmi olarak tasdik edilem ozellik isimlerini gosteren bir Pluton haritasi Bu New Horizons uzay aracindan elde edilen verilerle calisan bilim insanlari tarafindan tanimlanan Pluton daki isimlendirilmis jeolojik ozelliklerin bir listesidir Uluslararasi Astronomi Birligi IAU 7 Eylul 2017 de ilk 14 ismi resmen tasdik etti ancak bu sayfada listelenen isimlerin cogu hala gayri resmidir IAU isimlerin asagidaki temalardan secilecegini belirledi Dunya mitolojilerinden yeralti dunyasina ait isimler Yeraltinda bulunan tanrilar tanricalar ve cuceler Kahramanlar ve yeralti dunyasinin diger kasifleri Pluton ve Kuiper Kusagi ile iliskilendirilen yazarlar Uzay gorevlerinin ve uzay araclarinin onculeri Pluton ve Kuiper Kusagi ile ilgili bilim insanlari ve muhendisler CaviCavus okunusu ka vus bos veya dik kenarli bir depresyondur Pluton da su ana kadar bir cavus tespit edilmistir Mitolojik bir yeralti dunyasinin adini almistir Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Inuit mitolojisinde yeralti dunyasi 8 Agustos 2017 WGPSNkulturunde olulerin adasi Hekla Cavus Orta Cag Avrupa sinda Cehenneme giris olduguna inanilan Izlanda yanardagi 30 Mayis 2018 WGPSNInuit mitolojisinde olulerin ruhlarinin bulundugu Ay daki arazi CollesCollis okunusu kolis alcaktaki bir tepe Plutonlu collisler Latince Latince colles okunus koles Dunya yorungesinde calismis uzay araclarina gore isimlendiriliyor Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Astrid Colles Isvec in ilk uydulari olan programi Uzay Mekigi Challenger in kaybini onurlandirmak icin verildi Brezilya nin ilk uydusu Columbia Colles Uzay Mekigi Columbia nin kaybini onurlandiriyor Soyuz Colles Soyuz programi Soyuz 11 in kaybini onurlandirir KraterlerPlutonlu kraterler bilim insanlari ve Pluton un calismasiyla alakali diger kisilere gore isimlendiriliyor Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Brinton Henry Brinton Pluton calismalarinin NASA yoneticisi Burney Pluton un adini teklif eden Venetia Burney 8 Agustos 2017 WGPSNCoradini Italyan astronom Coughlin Thomas Boyd Coughlin Amerikali makine ve uzay muhendisi Yeni Ufuklar misyonunun ilk proje yoneticisi 3 Ocak 2020 WGPSNDrake New Horizons misyonunu tasdik eden komiteye baskanlik eden Ingiliz Amerikali astronom Elliot Pluton un atmosferinin kasifi 8 Agustos 2017 WGPSNFarinella Italyan astronom Giclas Lowell Rasathanesi nde bir astronom Guest John Guest Ingiliz yanardag ve gezegen bilimcisi H Smith astronom ve muduru Hardaway Amerikan havacilik muhendisi ve Yeni Ufuklardaki RALPH teleskobu program yoneticisi 5 Agustos 2020 WGPSNHardie Amerikali gok bilimci Pluto nun 6 4 gunluk rotasyon doneminin ortak kasifi 3 Ocak 2020 WGPSNHarrington Robert Sutton Harrington Charon un ortak kasifi Hollis Buyuk Britanyali astronom K Edgeworth Kuiper Kusagi ni ortayan atan Irlandali astronom Khare Gezegen atmosferlerinde uzmanlasmis Hint Amerikali kimyager tholinleri kapsamli bir sekilde inceledi 30 Mayis 2019 WGPSNKiladze Rolan Il ich Kiladze Pluton un dinamiklerini astrometrisini ve fotometrisini arastiran Gurcu gok bilimci 30 Mayis 2019 WGPSNKowal ilk centauru kesfeden Amerikali astronom Oort Jan Oort Oort Bulutu nu ortaya atan Hollandali astronom Pulfrich Pluton u kesfetmek icin kullanilan goz kirpma karsilastiricisini gelistiren Alman fizikci 5 Agustos 2020 WGPSNSafronov Rus astronom Simonelli Amerikali astronom ve Pluton jeologu 30 Mayis 2019 WGPSNZagar Pluton yorungesinin ilk calismalarini yuruten Italyan astronom 5 Agustos 2020 WGPSNDorsabir sirttir Plutonlu dorsa dorsumlar mitolojideki yeralti dunyasina gore isimlendiriliyor Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Pandemonium Dorsa John Milton in siirlerindeki Cehennem in baskenti Tartarus Dorsa Tartarus Yunan mitolojisindeki cehennem cukuru 8 Agustos 2017 WGPSNFluctus okunusu fluktu s sivinin disari akisiyla kaplanmis bir arazidir Plutonlu fluctus fluctuslar yeralti dunyasinin gezginlerine gore isimlendiriliyor Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Dionysus Fluctus Dionysus oyun yazari Euripides i geri getirmek icin Hades e yeralti dunyasi giden Yunan mitolojisi tanrisi Mpobe Fluctus yeralti dunyasina isteyerek giren bir kahraman Pere Porter Fluctus 16 17 asra ait ahlaki bir romanin karakteri olup cehennemi ziyaret etti Xanthias Fluctus Xanthias Yunan mitolojisinde yeraltina seyahatinde Dionysos a katilan kole FossaeFossa hendege benzer bir ozelliktir Pluton fossalari yeralti mitleri ile ilgili figurlere gore isimlendiriliyor Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Beatrice Fossa Ilahi Komedya da Cennet e Araf olan Djanggawul Fossae Djanggawul Oluler Adasi ndan yaratilis figurleri 8 Agustos 2017 WGPSNDumuzi Fossa Dumuzid karisi Inanna yi yeraltinda baskasiyla degistiren efsanevi Sumer krali Inanna Fossa Inanna yeralti dunyasina inen Sumer tanricasi Kaknu Fossa Wiwe ile savasmak icin yeralti dunyasina seyahat eden bir peregrine sahini andiran efsanevi kahraman 13 Agustos 2019 WGPSNMwindo Fossae yeralti dunyasina seyahat eden efsanevi kahramani 30 Mayis 2019 WGPSNSleipnir Fossae Sleipnir Odin in yeralti dunyasina girerken bindigi at 8 Agustos 2017 WGPSNSun Wukong Fossa Cehennem e giden Cin Maymun Krali Sun Wukong Uncama Fossa Yeraltinda bir kirpiyi takip eden ve olu ruhlarin koyune gelen Zulu masali kahramani 3 Ocak 2020 WGPSNVirgil Fossae Dante nin Ilahi Komedya sindaki Cehennem ve Araf dan gecerken kilavuzluk yapan Virgil 8 Agustos 2017 WGPSNLacus okunusu laku s bir gol veya kucuk bir duzluktur Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Alcyonia Lacus Alkyonian Golu olarak da bilinen yeralti dunyasina giristi 30 Mayis 2019 WGPSNLineaeLinea ince uzun bir yer seklidir Plutonlu lineae uzay sondalarina gore isimlendiriliyor Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Chandrayaan Linea Hindistan in ilk ay sondalari olan Chandrayaan programi Luna Linea Ay i ziyaret eden ilk uzay aracini hazirlayan Luna programi Yutu Linea ilk Cinli ay gezgini Maculae karanlik bir noktadir Plutonlu makulalar maculae kurgu ve mitolojiden gelen yeralti yaratiklarina gore isimlendirilir Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Ala Igbolarin yeralti dunyasinin bir tanrisi Balrog J R R Tolkien nin yazilarindaki bir yeralti iblisi Orta Amerika folklorundan Cthulhu H P Lovecraft in yazilarinda eski bir tanri Popol Vuh un onde gelen biri yeralti dunyasinin Mandeist derebeyi olumden sonra unutkanligin Cin tanricasi Morgoth J R R Tolkien in yazilarinda bir kotuluk figuru Popol Vuh un onde gelen biri MontesMons bir dagdir Plutonlu montes dag siralari kasiflerin ve maceracilarin adini almistir Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans al Idrisi Montes Orta Cag Murabit kasifi 2017 08 08 WGPSNBaret Montesa Dunya nin cevresini dolasan ilk kadin 2018 04 26 WGPSNElcano Montes Juan Sebastian Elcano completed after his death 2019 05 30 WGPSNEnrique Montes Hillary Montes Edmund Hillary Everest Dagi na Tenzing Norgay ile cikan ilk insan 2017 08 08 WGPSNPiccard Mons Auguste Piccard 23 kilometreye yukselebilen balonlarla ust atmosferin olcumlerini yapti 2019 05 30 WGPSNPigafetta Montes Antonio Pigafetta participated in Magellan s circumnavigation and wrote its only first hand record 2019 05 30 WGPSNTabei Montes Junko Tabei first woman to climb both Mount Everest and the Seven Summits 2019 11 19 WGPSNb Tenzing Norgay Everest Dagi na Edmund Hillary ile cikan ilk insan 2017 08 08 WGPSNWright Mons Wilbur Wright ve Orville Wright ucagin icadi ucakla ilk ucus 2019 05 30 WGPSNZheng He Montes Zheng He Orta Cag in Cinli kasifi a Formerly Bare Montes b Formerly Norgay MontesPaludesPalus kelimenin tam anlamiyla bataklik kucuk bir ovadir Pluton daki Paludes tarihi kasiflerin adini almistir Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans David Neel Palus en cok Tibet te 1924 teki Lhasa ziyareti ile bilinen Belcikali Fransiz kasif Hyecho Palus Korean traveler and scholar crossed Asia from China to Arabia and back in 724 727 2020 01 02 WGPSNTinne Paludes Alexine Tinne Sahara yi gecmeye calisan ilk Avrupali Hollandali kadin seyyah PlanaPlanum bir yayla veya yuksek duzdur Bunlardan biri Sputnik Planum Pluton da once tespit edildi ama o zamandan beri bir planitia oldugu anlasildi PlanitiaePlanitia plana dan farkli olarak alcak arazide yer aldiklarindan alcaktaki duzluklerdir Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmes isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Bird Planitia 19 asir Ingiliz kasifi Piri Planitia Yeni Dunya nin ilk haritasinin yapan Piri Reis Sputnik 1 Sputnik 1 Dunya nin yorungesinde donen ilk uydu 2017 08 08 WGPSNRegiones cografi olarak etrafindan ayrilmis bir bolgedir Pluton regiolari regiones kurgu ve mitolojide yeralti dunyasinin ruhlarina veya Pluton un calismasiyla iliskili bilim insanlarina gore isimlendiriliyor Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir 2 Boyle bir ozellik olan ve onceleri denilen ozellik simdi bir olarak kabul edilir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans X Gezegen ile ilgili dusunceleriyle Pluton un kesfine istemeyerek sebep olan Percival Lowell 2019 05 30 WGPSNClyde Tombaugh Pluton un kasifi 2017 08 08 WGPSNRupes dik bir kayaliktir Plutonlu rupesler rupes kasiflere gore isimlendirilir Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Cousteau Rupes Jacques Cousteau deniz altinin kasifi Eriksson Rupes Amerika nin ilk Izlandali kasifi Piri Rupes Yeni Dunya nin ilk haritasinin yapan Piri Reis 2019 05 30 WGPSNTerraeTerra genis bir toprak kutlesidir Plutonlu terralar terrae uzay sondalarina gore isimlendirilir Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Ozellik Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Hayabusa Hayabusa bir asteroid ornegini geri getiren ilk uzay araci 2017 08 08 WGPSNPioneer programi dis Gunes Sistemi ni kesfetmek icin yapilan ilk uzay araci Vega Terra Venus un yuzeyine sondalar birakmanin yani sira Halley Kuyruklu Yildizi nin ilk yakindan gecislerini yapan Vega programi 2019 05 30 WGPSN Venus e ilk inen araclar 2019 05 30 WGPSNViking programi Mars a inen araclar Voyager programi Jupiter Saturn Uranus Neptun ve yildizlararasi uzaydaki ilk uzay araclari 2017 08 08 WGPSNValles bir vadidir Plutonlu valles tarihi kasiflerin ismini almistir Asagida New Horizons ekibinin sectigi resmi olmayan isimlerin listesi yer almaktadir yukarida listelenen temalarin hepsine karsilik gelen isimler degil Resmi olarak tasdik edilmis isimler bu sekilde etiketlenmistir Feature Kimin ismi verildigi Ismin tasdiki Tarih Referans Heyerdahl Vallis Thor Heyerdahl Norvecli maceraperest ve etnograf Hunahpu Valles Hunahpu one of the mythological 2019 05 30 WGPSNKupe Vallis Yeni Zelanda nin efsanevi kasifi Ayrica bakinizPluton un cografyasi Pluton un jeolojisiKaynakca a b c d e f g h i j k l m n o p q Pluto Features Given First Official Names NASA 7 Eylul 2017 17 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mart 2018 a b c d e f g h i j k l m n o p q APL New Horizons 8 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2017 Naming of Astronomical Objects IAU International Astronomical Unition 4 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2017 a b c d e Oliver L White Jeffrey M Moore William B McKinnon John R Spencer Alan D Howard Paul M Schenk Ross A Beyer Francis Nimmo Kelsi N Singer Orkan M Umurhan S Alan Stern Kimberly Ennico Cathy B Olkin Harold A Weaver Leslie A Young Andrew F Cheng Tanguy Bertrand Richard P Binzel Alissa M Earle Will M Grundy Tod R Lauer Silvia Protopapa Stuart J Robbins Bernard Schmitt the New Horizons Science Team 2017 PDF Icarus Bibcode 2017Icar 287 261W doi 10 1016 j icarus 2017 01 011 14 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2017 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link 4 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mart 2018 a b Stern S A Grundy W McKinnon W B Weaver H A Young L A The Pluto System After New Horizons arXiv 1712 05669 2 Moore Jeffrey M ve digerleri 15 Ocak 2018 PDF Icarus Cilt 300 ss 129 144 Bibcode 2018Icar 300 129M doi 10 1016 j icarus 2017 08 031 12 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 11 Kasim 2017 KB1 bakim Digerlerinin yanlis kullanimi link Ourpluto org 8 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2015 PDF 5 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 Mart 2018 SETI Institute 13 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2017 a b c d What s eating at Pluto NASA NASA 18 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mart 2016 Amanda M Zangari ve digerleri Kasim 2015 New Horizons disk integrated approach photometry of Pluto and Charon American Astronomical Society DPS meeting 47 id 210 01 9 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2017 KB1 bakim Digerlerinin yanlis kullanimi link