Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hadad (Ugarit Haddu ), Haddad, Adad (Akadca : 𒀭𒅎 D IM, Adād olarak telaffuz edilir) (Sümerce Iškur); Kenan ve eski Mezopotamya dinlerinde fırtına ve yağmur tanrısıydı. Ebla'da MÖ 2500'de "Hadda" olarak tasdik edildi. Haddad Levant'tan Amoritler tarafından Mezopotamya'ya tanıtıldı ve burada Akad (Asur - Babil ) tanrısı Adad olarak tanındı. Adad ve Iškur genellikle Hurri tanrısı Teshub için kullanılan sembolün aynısı olan logogram 𒀭𒅎 dIM ile yazılır. Hadad ayrıca Pidar, Rapiu, Baal-Zephon veya genellikle basitçe Ba'al (Rab, efendi) olarak da adlandırılırdı, ancak bu unvan diğer tanrılar için de kullanılıyordu. Boğa, Hadad'ın sembolik hayvanıydı. Sakallı görünüyordu, "boğa boynuzlu" bir başlık takarken sık sık bir sopa ve şimşek tutuyordu. Hadad, Yunan Zeus, Roma tanrısı Jüpiter (Küçük Asya'da Doliche yakınlarındaki kült merkezinde Jüpiter Dolichenus olarak anılırdı) ve Hitit fırtına tanrısı Teshub ile eşitlendi.
Baal Destanı (veya Baal Döngüsü) fırtına Kenan fırtına tanrısı Hadad hakkında bir hikâye koleksiyonudur. Bu hikâye koleksiyonu MÖ 1400 ile 1200 arasına tarihlenir ve günümüz Suriye'sinde bulunan antik bir şehir olan Ugarit'te bulunmuştur.
Akkad ve Sümer'de Adad
Akadca'da Adad, Imperial Aramaic ile aynı kökenli Rammanu ("Gök Gürültüsü") olarak da bilinir. Raˁmā ve İbranice: רַעַם Hadad'ın takma adı olan Raamdır.
Adad, kuzey Mezopotamya'da ortaya çıkmasına rağmen, güneyde İşkur'u belirleyen aynı Sümerogram dIM tarafından tanımlandı. Tapınması, Birinci Babil hanedanından sonra Mezopotamya'da yaygınlaştı. Ur-Ninurta' döneminden bir metin, Adad/İşkur'u hem şiddetli öfkesiyle tehdit edici, hem de genellikle hayat veren ve iyiliksever olarak nitelendirir.
İşkur formu, Shuruppak'ta bulunan tanrılar listesinde bulunmasına rağmen daha az önemliydi, bu muhtemelen Sümer'de fırtına ve yağmurun azlığı ve tarımın sulamaya bağlı olmasıyla açıklanır. Enlil ve Ninurta tanrıları da İşkur'un ayırt edici özelliğini azaltan fırtına tanrısı özelliklerine sahipti. Bazen ikisinden birinin yardımcısı veya arkadaşı olarak görünür.
Enki kaderleri dağıtırken, İşkur'u kozmosun müfettişi yapmıştı. Bir litanide, İşkur "büyük parlak boğa, senin adın cennet" ilan edilir ve aynı zamanda Karkara efendisi Anu'nun oğlu, Enki'nin ikiz kardeşi, bolluğun efendisi, fırtınaya binen efendi, cennetin aslanı olarak da anılır.
Diğer metinlerde Adad/İşkur bazen ay tanrısı Nanna/Sin'in Ningal'den olan oğlu ve Utu/Şamaş ile İnanna/İştar'ın erkek kardeşidir. İşkur bazen Enlil'in oğlu olarak da tanımlanır.
Adad/İşkur'un kutsal hayvanı olarak Eski Babil döneminden (MÖ 2. binyılın ilk yarısı) başlayarak Boğa tasvir edilmiştir.
Adad/Iškur'un eşi, bazen tanrı Dagānu ile ilişkilendirilen tahıl tanrıçası Şala idi. İlk metinlerde Gubarra olarak da anılırdı. Ateş tanrısı Gibil (Akad dilinde Gerra olarak adlandırılır) bazen İşkur ve Şala'nın oğludur.
Mitannilerin aynı Sümerogram dIM ile adlandırdıkları Anadolu fırtına tanrısı Teshub ile özdeşleştirilir. Adad/Iškur, ara sıra Amori tanrısı olan Amurru ile özdeşleştirilir.
Adad/İşkur'un kültünün Babil merkezi güneydeki Karkara idi.
Adad Asur'da savaşçı yönüyle birlikte geliştirildi. Orta Asur İmparatorluğu sırasında, Tiglath-Pileser I (1115–1077) döneminden Adad'ın Assur'da Anu ile paylaştığı çifte bir sığınağı vardı. Anu, dualarda genellikle Adad ile ilişkilendirilir. Adad ve çeşitli alternatif biçim ve takma adlar (Dadu, Bir, Dadda ) Asur krallarının adlarında sıklıkla bulunur.
Dini metinlerde Ba'al/Hadad, yağmuru ve bitkilerin çimlenmesini yöneten, doğurganlığı belirleme gücü olan gökyüzünün efendisidir. Bölgenin tarım insanlarına yaşamın ve büyümenin koruyucusudur. Ba'al'ın yokluğu kuru dönem, açlık, ölüm ve kaosa neden olur.
Ugarit'ten gelen metinlerde, panteonun yüce tanrısı El, Lel Dağı'nda (belki de "Gece" anlamına gelir) ikamet eder ve tanrılar meclisinin buluştuğu yer oradadır.
Baal Döngüsü bölük pörçüktür ve bir çağdaşı için aşikar olabilecek pek çok şeyi açıklanmamış bırakır. Günümüze ulaşan en eski bölümlerde, El ve Ba'al arasında bir tür kan davası olduğu görülüyor. El, hem prens Yamm ("Deniz") hem de Nahar ("Nehir") olarak adlandırılan oğullarından birini tanrıların kralı yapar ve Yamm'ın adını yw'den (metnin o noktasında böyle yazılır) mdd'il ("El'in Sevgilisi") olarak değiştirir. El, Yamm'a, Yamm'ın gücünü güvence altına almak için Ba'al'ı tahtından kovması gerekeceğini bildirir.
Bu savaşta Ba'al bir şekilde zayıflar, ancak ilahi usta Kothar-wa-Khasis iki sihirli sopayla Yamm'a saldırır, Yamm çöker ve Ba'al savaşı bitirir. 'Athtart, Ba'al'ın zaferini ilan eder ve Ba'al/Hadad'ı lrkb ‘rpt (" Bulutların Üzerindeki Binici" modern İngiliz İncillerinin editörleri tarafından Mezmur 68.4'te Yahweh'e uygulanan bir ifade) olarak selamlar; 'Athtart'ın ısrarı üzerine Ba'al, Yamm'ı "parçalar" ve Yamm'ın öldüğünü ve ısının sağlandığını ilan eder.
Aram ve eski İsrail'de Hadad
Yamhad veya Halab (modern Halep ) kralı, MÖ 2. binyılda, Halep Kalesi'nde bulunan Hadad tapınağında sergilenmek üzere bir hürmet işareti olarak Mari kralından bir İştar heykeli aldı. Halep kralı kendisini "Hadad'ın sevgilisi" olarak adlandırdı. Asur kralı I. Şalmaneser'in bir stelinde tanrı " Halep tanrısı" olarak anılır.
Hadad, bölgenin kralları tarafından verilen bir dizi teoforik isimde de görünür. Moab ülkesinde Midyanlıları bozguna uğratan Bedat oğlu Hadad, Edom'un, Hadadezer Davut tarafından mağlup edilen Aramilerin kralıydı. Şam'daki Arami kralları, tıpkı bir dizi Mısır hükümdarının kendilerine Ammon'un oğulları demeye alıştıkları gibi, alışkanlık olarak Ben-Hadad veya Hadad'ın oğlu unvanını almış görünüyor. Bir örnek, Yahuda kralı Asa'nın kuzey İsrail Krallığı'nı işgal etmek için görevlendirdiği söylenen Aram kralı Ben-Hadad'dır. MÖ 9. veya 8. yüzyılda, Aram kralı Ben-Hadad'ın adı Halep'in kuzeyindeki bir köy olan Bredsh'te bulunan Melqart'a adanmış adak bazalt stelinde yazılıdır. Ayrıca İsmail'in on iki oğlunun yedincisi A Hadad idi.
Bir dizi takma ad, muhtemelen orijinalinde Ramān olarak seslendirilen Aramice rmn, Eski Güney Arapça rmn, İbranice rmwn ve Akadca Rammānu ("Thunderer") içerir. Masoretik seslendirme Rimmôn ile bilinen İbranice rmwn, ' nar ' anlamına gelen İbranice sözcükle aynıdır ve kasıtlı bir yanlış yazım ve orijinalin parodisi olabilir.
Hadad-rimmon kelimesi, (bazı elyazmalarında "Hadar-rimmon) çok tartışılan bir konu olmuştur. Jerome ve tüm eski Hristiyan tercümanlara göre, yas, Megiddo vadisinde Hadad-rimmon (Maximianopolis) adlı bir yerde meydana gelen bir şey içindi. Bahsedilen olay genellikle Yoşiya'nın ölümü (veya Targum'da olduğu gibi Ahav'ın Hadadrimmon'un ellerinde ölümü) olarak kabul edildi. Ancak Ugaritik metinlerin keşfinden önce bile bazıları Hadad-rimmon'un Adonis veya Tammuz gibi, ölen ve yükselen bir tanrı olabileceğinden şüpheleniyordu. Adonis festivallerine yas eşlik ederdi ve o zaman bu Hadad için yas işareti olabilir. TK Cheyne, Septuagint'in basitçe Rimmon okuduğuna işaret etti ve bunun Tammuz-Adon'un kendi içinde bir yozlaşması olabileceğini savunuyor. "O gün Kudüs'te Tammuz-Adon için ağlayan kadınların yası gibi büyük bir yas olacak".
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Sarah Iles Johnston (2004). Religions of the Ancient World: A Guide. s. 173. ISBN .
- ^ Spencer L. Allen (5 Mart 2015). The Splintered Divine: A Study of Istar, Baal, and Yahweh Divine Names and Divine Multiplicity in the Ancient Near East. s. 10. ISBN .
- ^ Albert T. Clay (1 Mayıs 2007). The Origin of Biblical Traditions: Hebrew Legends in Babylonia and Israel. s. 50. ISBN .
- ^ Theophilus G. Pinches (1908). The Religion of Babylonia and Assyria. s. 15. ISBN .
- ^ Joseph Eddy Fontenrose (1959). Python: A Study of Delphic Myth and Its Origins. s. 157. ISBN .
- ^ a b c d e f g h Green (2003).
- ^ "ORACC – Iškur/Adad (god)". 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2023.
- ^ Canaanite Myths and Legends. T&T Clark. 1 Nisan 1978. s. 208. ISBN . Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ Sacred bull, holy cow: a cultural study of civilization's most important animal. By Donald K. Sharpes –Page 27
- ^ Studies in Biblical and Semitic Symbolism - Page 63. By Maurice H. Farbridge
- ^ Academic Dictionary Of Mythology - Page 126. By Ramesh Chopra
- ^ The New Encyclopædia Britannica: Micropædia. By Encyclopædia Britannica, inc – Page 605
- ^ Trevor Bryce (March 2014). Ancient Syria: A Three Thousand Year History. s. 111. ISBN .
- ^ Ulf Oldenburg. The Conflict Between El and Ba'al in Canaanite Religion. s. 67.
- ^ Tekvin 15:18
- ^ National Museum, Aleppo, accession number KAI 201.
- ^ Tekvin 5:18
- ^ Tekvin 12:11
- ^ Hitzig on Tekvin 12:2, Yeşaya 17:8; Movers, Phonizier, 1.196.
- ^ T. K. Cheyne (1903), IV "Rimmon".
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hadad Ugarit Haddu Haddad Adad Akadca 𒀭𒅎 D IM Adad olarak telaffuz edilir Sumerce Iskur Kenan ve eski Mezopotamya dinlerinde firtina ve yagmur tanrisiydi Ebla da MO 2500 de Hadda olarak tasdik edildi Haddad Levant tan Amoritler tarafindan Mezopotamya ya tanitildi ve burada Akad Asur Babil tanrisi Adad olarak tanindi Adad ve Iskur genellikle Hurri tanrisi Teshub icin kullanilan sembolun aynisi olan logogram 𒀭𒅎 dIM ile yazilir Hadad ayrica Pidar Rapiu Baal Zephon veya genellikle basitce Ba al Rab efendi olarak da adlandirilirdi ancak bu unvan diger tanrilar icin de kullaniliyordu Boga Hadad in sembolik hayvaniydi Sakalli gorunuyordu boga boynuzlu bir baslik takarken sik sik bir sopa ve simsek tutuyordu Hadad Yunan Zeus Roma tanrisi Jupiter Kucuk Asya da Doliche yakinlarindaki kult merkezinde Jupiter Dolichenus olarak anilirdi ve Hitit firtina tanrisi Teshub ile esitlendi Baal Destani veya Baal Dongusu firtina Kenan firtina tanrisi Hadad hakkinda bir hikaye koleksiyonudur Bu hikaye koleksiyonu MO 1400 ile 1200 arasina tarihlenir ve gunumuz Suriye sinde bulunan antik bir sehir olan Ugarit te bulunmustur Akkad ve Sumer de AdadAkadca da Adad Imperial Aramaic ile ayni kokenli Rammanu Gok Gurultusu olarak da bilinir Raˁma ve Ibranice ר ע ם Hadad in takma adi olan Raamdir Adad kuzey Mezopotamya da ortaya cikmasina ragmen guneyde Iskur u belirleyen ayni Sumerogram dIM tarafindan tanimlandi Tapinmasi Birinci Babil hanedanindan sonra Mezopotamya da yayginlasti Ur Ninurta doneminden bir metin Adad Iskur u hem siddetli ofkesiyle tehdit edici hem de genellikle hayat veren ve iyiliksever olarak nitelendirir Iskur formu Shuruppak ta bulunan tanrilar listesinde bulunmasina ragmen daha az onemliydi bu muhtemelen Sumer de firtina ve yagmurun azligi ve tarimin sulamaya bagli olmasiyla aciklanir Enlil ve Ninurta tanrilari da Iskur un ayirt edici ozelligini azaltan firtina tanrisi ozelliklerine sahipti Bazen ikisinden birinin yardimcisi veya arkadasi olarak gorunur Enki kaderleri dagitirken Iskur u kozmosun mufettisi yapmisti Bir litanide Iskur buyuk parlak boga senin adin cennet ilan edilir ve ayni zamanda Karkara efendisi Anu nun oglu Enki nin ikiz kardesi bollugun efendisi firtinaya binen efendi cennetin aslani olarak da anilir Diger metinlerde Adad Iskur bazen ay tanrisi Nanna Sin in Ningal den olan oglu ve Utu Samas ile Inanna Istar in erkek kardesidir Iskur bazen Enlil in oglu olarak da tanimlanir Adad Iskur un kutsal hayvani olarak Eski Babil doneminden MO 2 binyilin ilk yarisi baslayarak Boga tasvir edilmistir Adad Iskur un esi bazen tanri Daganu ile iliskilendirilen tahil tanricasi Sala idi Ilk metinlerde Gubarra olarak da anilirdi Ates tanrisi Gibil Akad dilinde Gerra olarak adlandirilir bazen Iskur ve Sala nin ogludur Mitannilerin ayni Sumerogram dIM ile adlandirdiklari Anadolu firtina tanrisi Teshub ile ozdeslestirilir Adad Iskur ara sira Amori tanrisi olan Amurru ile ozdeslestirilir Adad Iskur un kultunun Babil merkezi guneydeki Karkara idi Adad Asur da savasci yonuyle birlikte gelistirildi Orta Asur Imparatorlugu sirasinda Tiglath Pileser I 1115 1077 doneminden Adad in Assur da Anu ile paylastigi cifte bir siginagi vardi Anu dualarda genellikle Adad ile iliskilendirilir Adad ve cesitli alternatif bicim ve takma adlar Dadu Bir Dadda Asur krallarinin adlarinda siklikla bulunur Yildirimli Baal Steli MO 15 13 yuzyil Ras Shamra daki Ugarit antik kenti akropolde bulundu Samal yakinlarindaki Gerdshin den Tanri Hadad in devasa heykeli MO 775 Bergama Muzesi Dini metinlerde Ba al Hadad yagmuru ve bitkilerin cimlenmesini yoneten dogurganligi belirleme gucu olan gokyuzunun efendisidir Bolgenin tarim insanlarina yasamin ve buyumenin koruyucusudur Ba al in yoklugu kuru donem aclik olum ve kaosa neden olur Ugarit ten gelen metinlerde panteonun yuce tanrisi El Lel Dagi nda belki de Gece anlamina gelir ikamet eder ve tanrilar meclisinin bulustugu yer oradadir Baal Dongusu boluk porcuktur ve bir cagdasi icin asikar olabilecek pek cok seyi aciklanmamis birakir Gunumuze ulasan en eski bolumlerde El ve Ba al arasinda bir tur kan davasi oldugu goruluyor El hem prens Yamm Deniz hem de Nahar Nehir olarak adlandirilan ogullarindan birini tanrilarin krali yapar ve Yamm in adini yw den metnin o noktasinda boyle yazilir mdd il El in Sevgilisi olarak degistirir El Yamm a Yamm in gucunu guvence altina almak icin Ba al i tahtindan kovmasi gerekecegini bildirir Bu savasta Ba al bir sekilde zayiflar ancak ilahi usta Kothar wa Khasis iki sihirli sopayla Yamm a saldirir Yamm coker ve Ba al savasi bitirir Athtart Ba al in zaferini ilan eder ve Ba al Hadad i lrkb rpt Bulutlarin Uzerindeki Binici modern Ingiliz Incillerinin editorleri tarafindan Mezmur 68 4 te Yahweh e uygulanan bir ifade olarak selamlar Athtart in israri uzerine Ba al Yamm i parcalar ve Yamm in oldugunu ve isinin saglandigini ilan eder Aram ve eski Israil de HadadYamhad veya Halab modern Halep krali MO 2 binyilda Halep Kalesi nde bulunan Hadad tapinaginda sergilenmek uzere bir hurmet isareti olarak Mari kralindan bir Istar heykeli aldi Halep krali kendisini Hadad in sevgilisi olarak adlandirdi Asur krali I Salmaneser in bir stelinde tanri Halep tanrisi olarak anilir Hadad bolgenin krallari tarafindan verilen bir dizi teoforik isimde de gorunur Moab ulkesinde Midyanlilari bozguna ugratan Bedat oglu Hadad Edom un Hadadezer Davut tarafindan maglup edilen Aramilerin kraliydi Sam daki Arami krallari tipki bir dizi Misir hukumdarinin kendilerine Ammon un ogullari demeye alistiklari gibi aliskanlik olarak Ben Hadad veya Hadad in oglu unvanini almis gorunuyor Bir ornek Yahuda krali Asa nin kuzey Israil Kralligi ni isgal etmek icin gorevlendirdigi soylenen Aram krali Ben Hadad dir MO 9 veya 8 yuzyilda Aram krali Ben Hadad in adi Halep in kuzeyindeki bir koy olan Bredsh te bulunan Melqart a adanmis adak bazalt stelinde yazilidir Ayrica Ismail in on iki oglunun yedincisi A Hadad idi Bir dizi takma ad muhtemelen orijinalinde Raman olarak seslendirilen Aramice rmn Eski Guney Arapca rmn Ibranice rmwn ve Akadca Rammanu Thunderer icerir Masoretik seslendirme Rimmon ile bilinen Ibranice rmwn nar anlamina gelen Ibranice sozcukle aynidir ve kasitli bir yanlis yazim ve orijinalin parodisi olabilir Hadad rimmon kelimesi bazi elyazmalarinda Hadar rimmon cok tartisilan bir konu olmustur Jerome ve tum eski Hristiyan tercumanlara gore yas Megiddo vadisinde Hadad rimmon Maximianopolis adli bir yerde meydana gelen bir sey icindi Bahsedilen olay genellikle Yosiya nin olumu veya Targum da oldugu gibi Ahav in Hadadrimmon un ellerinde olumu olarak kabul edildi Ancak Ugaritik metinlerin kesfinden once bile bazilari Hadad rimmon un Adonis veya Tammuz gibi olen ve yukselen bir tanri olabileceginden supheleniyordu Adonis festivallerine yas eslik ederdi ve o zaman bu Hadad icin yas isareti olabilir TK Cheyne Septuagint in basitce Rimmon okuduguna isaret etti ve bunun Tammuz Adon un kendi icinde bir yozlasmasi olabilecegini savunuyor O gun Kudus te Tammuz Adon icin aglayan kadinlarin yasi gibi buyuk bir yas olacak Ayrica bakinizBaal Eski Mezopotamya diniKaynakca Sarah Iles Johnston 2004 Religions of the Ancient World A Guide s 173 ISBN 9780674015173 Spencer L Allen 5 Mart 2015 The Splintered Divine A Study of Istar Baal and Yahweh Divine Names and Divine Multiplicity in the Ancient Near East s 10 ISBN 9781614512363 Albert T Clay 1 Mayis 2007 The Origin of Biblical Traditions Hebrew Legends in Babylonia and Israel s 50 ISBN 9781597527187 Theophilus G Pinches 1908 The Religion of Babylonia and Assyria s 15 ISBN 9781465546708 Joseph Eddy Fontenrose 1959 Python A Study of Delphic Myth and Its Origins s 157 ISBN 9780520040915 a b c d e f g h Green 2003 ORACC Iskur Adad god 26 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2023 Canaanite Myths and Legends T amp T Clark 1 Nisan 1978 s 208 ISBN 978 0567080899 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Sacred bull holy cow a cultural study of civilization s most important animal By Donald K Sharpes Page 27 Studies in Biblical and Semitic Symbolism Page 63 By Maurice H Farbridge Academic Dictionary Of Mythology Page 126 By Ramesh Chopra The New Encyclopaedia Britannica Micropaedia By Encyclopaedia Britannica inc Page 605 Trevor Bryce March 2014 Ancient Syria A Three Thousand Year History s 111 ISBN 9780199646678 Ulf Oldenburg The Conflict Between El and Ba al in Canaanite Religion s 67 Tekvin 15 18 National Museum Aleppo accession number KAI 201 Tekvin 5 18 Tekvin 12 11 Hitzig on Tekvin 12 2 Yesaya 17 8 Movers Phonizier 1 196 T K Cheyne 1903 IV Rimmon