Milliyetçi Hareket Partisi, Türkiye'de etkinlik gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "MHP" şeklindedir. 9 Şubat 1969 tarihinde Alparslan Türkeş liderliğinde kurulan partinin simgesi üç hilaldir. Türkiye Büyük Millet Meclisinde, Adalet ve Kalkınma Partisi tarafından kurulan 67. hükûmeti destekleyen 50 milletvekiliyle bir grubu bulunur. Genel Başkanı Devlet Bahçeli olan parti ideoloji olarak; aşırı sağcı, aşırı milliyetçi ve Avrupa şüphecisidir. Parti genellikle neo-faşist olarak tanımlanır ve bazı şiddet yanlısı paramiliter gruplar ve organize suç örgütleri ile bağlantılıdır.
Milliyetçi Hareket Partisi | |
---|---|
Kısaltma | MHP |
Genel başkan | Devlet Bahçeli |
(Genel sekreter) | İsmet Büyükataman |
Kurucu | Alparslan Türkeş |
Slogan(lar) | Birliğin Gücüyle Cumhur Bizim, Türkiye Hepimizin |
Kuruluş tarihi | 9 Şubat 1969 24 Ocak 1993 ) (yeniden kuruluş) | )
Kapanış tarihi | 16 Ekim 1981 (1993'te tekrar açıldı) |
Birleşme | Aydınlık Türkiye Partisi (2010) |
Bölünme | Liste
|
Önceli | Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (1969) Milliyetçi Çalışma Partisi (1993) |
Ardılı | Muhafazakâr Parti (1983) Milliyetçi Çalışma Partisi (1985) |
Merkez | Balgat, Çankaya, Ankara |
Gazete(ler) | Türkgün |
Televizyon(lar) | Bengütürk TV, Alptürk TV |
Gençlik kolu | Ülkü Ocakları (ilişkili) |
Üyelik (2024) | 486.896 |
İdeoloji | |
Siyasi pozisyon | Aşırı sağ |
Ulusal üyelik | Cumhur İttifakı |
Resmî renkler | Kırmızı ve gri |
TBMM | 50 / 600 |
İl Belediye Başkanlığı | 8 / 51 |
İlçe Belediye Başkanlığı | 114 / 922 |
Belde Belediye Başkanlığı | 97 / 388 |
İl Genel Meclisleri | 207 / 1.282 |
Belediye Meclisleri | 2.715 / 20.953 |
Seçim sembolü | |
İnternet sitesi | |
mhp.org.tr | |
Parti bayrağı | |
Türkiye |
Parti, 1965'te Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nin lideri olan, daha önce Türk Kara Kuvvetleri'nde albaylık yapmış olan Alparslan Türkeş tarafından 1969 yılında kuruldu. 20. yüzyılın ikinci yarısı boyunca esas olarak Türkçü ve Türk milliyetçisi bir siyasi gündem izledi. Devlet Bahçeli, 1997'de Türkeş'in ölümünden sonra liderliği devraldı. Partinin gençlik kolu, 1970'lerde Türkiye'de yaşanan sağ-sol çatışmasında aktif bir taraf olan Ülkü Ocaklarıdır.
Alparslan Türkeş, Cumhuriyet Halk Partisi'ni (CHP) kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün milliyetçi ilkelerinden çok uzaklaşmakla eleştirdikten sonra, CHP Atatürk'ün ideolojik çizgisinden sapmasaydı MHP'yi kurmayacağını iddia etti. MHP, 1973 ve 1977 genel seçimlerinde Milliyetçi Cephe hükûmetlerinde yer almaya yetecek kadar sandalye kazandı. Parti, 1980 darbesinden sonra kapatıldı, ancak 1993'te orijinal adıyla yeniden kuruldu. Türkeş'in ölümü ve Devlet Bahçeli'nin halefi olarak seçilmesinden sonra parti, 1999 genel seçimlerinde oyların %18'ini ve 129 sandalyeyi alarak tarihinin en iyi seçim sonucunu aldı. Bahçeli, Demokratik Sol Parti (DSP) ve Anavatan Partisi (ANAP) ile koalisyona girdikten sonra başbakan yardımcısı oldu, ancak erken seçim çağrıları 2002'de hükûmetin dağılmasına neden oldu. 2002 genel seçimlerinde MHP, yeni kurulan Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AK Parti) çoğunluğu kazanmasının ardından %10'luk barajın altına düşmüş ve meclisteki tüm temsiliyetini kaybetmiştir.
Parti, oyların %14,27'sini aldığı 2007 genel seçimlerinden sonra, hükûmet ile ayrılıkçılar arasındaki barış görüşmelerine şiddetle karşı çıkmış ve AK Parti hükûmetini yolsuzluk ve otoriterlik üzerinden şiddetle eleştirmiştir. Bununla birlikte, 2007 cumhurbaşkanlığı seçimleri ve başörtüsü yasağının kaldırılması gibi durumlarda AK Parti ile birlikte hareket etmiştir. Bahçeli, 2016'dan bu yana Erdoğan'ı ve AK Parti'yi açıkça desteklemektedir. Bu durum, parti içinde bir bölünmeye neden oldu ve Meral Akşener'in daha ılımlı bir hareket olan İYİ Parti'yi kurmak için MHP'den ayrılmasına neden oldu. MHP, 2017 referandumunda 'Evet' seçeneğini destekledi ve 2018 genel seçimlerinden itibaren AK Parti ile Cumhur İttifakı'nı oluşturdu. Günümüzde de AK Parti liderliğindeki Cumhur İttifakı'nın bir parçasıdır.
Tarihçe
1969-1980
MHP, 8-9 Şubat 1969 günlerinde Adana'da yapılan genel kongrede Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nin adını Milliyetçi Hareket Partisi olarak değiştirmesiyle kurulmuştur. Büyük Kongreden sonra toplanan ilk genel idare kurulunda partinin amblemi "Üç Hilâl" olarak kararlaştırılmış ve aynı toplantıda Ülkü Ocakları için de "Hilâl İçinde Kurt" amblemi benimsenmiştir. MHP'nin bir de Türklerin özgürlüğünü temsil ettiğine inanılan bozkurt işareti vardır.
MHP, katıldığı ilk genel seçim olan 1969 genel seçimlerinde yüzde 3 oy aldı. Adana'dan milletvekili seçilen Alparslan Türkeş partisinin tek milletvekili oldu; MHP 1973'e kadar MHP mecliste bir kişiyle temsil edildi. 1973 genel seçimlerinde 3 milletvekiliyle meclise girdi. 1 Nisan 1975'te I. Milliyetçi Cephe Hükûmeti'ne girdi. Alparslan Türkeş ve Mustafa Kemal Erkovan kabinede yer aldı. 5 Haziran 1977'de yapılan genel seçimlerde oy oranını yüzde 3.4'ten, yüzde 6.4'e çıkartarak 16 milletvekiliyle mecliste grup oluşturdu ve senatoya bir üye soktu, bu seçimin ardından kurulan II. Milliyetçi Cephe Hükûmeti'nde ise biri başbakan yardımcılığı olmak üzere beş bakanlıkla temsil edilerek büyük bir atılımda bulundu: Alparslan Türkeş, Agah Oktay Güner, Cengiz Gökçek, Gün Sazak ve Sadi Somuncuoğlu.
Milliyetçi Hareket Partisi, milliyetçi muhafazakâr tabana seslendi. Millî Selamet Partisi (MSP) ile görüş farklılığı milliyetçilik üzerindeydi. Alparslan Türkeş "Başbuğ" olarak nitelendiriliyordu. MHP, Ülkücü Gençlik Derneği (ÜGD), Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK) ve Polis Birliği Derneği (POL-BİR) kuruluşlarıyla toplumsal örgütlenmeye gitti. Birçok MHP'li 1970'lerdeki çatışmalarda sol görüşlüler tarafından öldürüldü. Ülkücülerin çatışmalara çekilmesinin fitilini, Ankara Erkek Teknik Yüksek Öğretmen Okulu öğrencisi ülkücü Ertuğrul Dursun Önkuzu'nun sol görüşlü öğrencilerce 3 gün boyunca işkence edilerek, 23 Kasım 1970 tarihinde öldürülmesi olayı ateşledi. Bu olaydan sonra, sol görüşlü gençlerle, ülkücü gençler sık sık çatıştı. Ülkücü gazeteci, yazar ve milletvekili İlhan Darendelioğlu, milletvekili ve bakan Gün Sazak, MHP İstanbul İl Başkanı Recep Haşatlı ve oğlu sol örgütlerin düzenlediği faili meçhul suikastlerde öldürüldüler.
MHP 1975'ten 12 Eylül Darbesine kadar bütün yurtta yaşanan terör olaylarında, Ülkü Ocakları'nın partiyle ilişkilendirilip suçlanmasıyla karşılaştı. Bozkurtlar veya "komando" olarak nitelenen gençler ile sosyalist sol militanların çatışması birçok kaynakta ülkenin bir iç savaşa sürüklendiği şeklinde yorumlandı ve askerler darbeden sonraki bildirilerinde en çok buna vurgu yaptılar. Bozkurtların baş sloganı Tanrı Türk'ü Korusun şeklindeydi. Parti bazılarınca nasyonal sosyalistlikle suçlandı, sol görüş taraftarlarınca faşistlikle itham edildi. Partililer her iki suçlamayı da reddetti ve Atatürk ilkelerine uygun olarak "Türk-İslam Ülküsü" (Ülkücülük) görüşünü savunduklarını dile getirdiler. MHP içindeki çalkantılarda görüşleri ırkçılığa yakın olarak tanımlananlar zamanla partiden atıldı. Türkeş, 1976'da Mekke'ye gidip hacı oldu. 1977'de MSP'den umudunu kestiğini açıklayan Necip Fazıl Kısakürek'in desteğini kazandı. MHP'nin resmî günlük gazetesi Hergün gazetesiydi. Daha akademik olan Ortadoğu gazetesinde milliyetçi ve mukaddesatçı profesörler yazıyordu. Bayrak, Millet ve gazeteleri ile Adalet Partisi'nin yayın organları da partiye destek veriyordu. Töre dergisi partinin görüşlerini bilimsel tabanda araştırıyordu.
12 Eylül Dönemi (1980-1983)
12 Eylül Darbesi'nden sonra MHP, diğer partiler gibi 16 Ekim 1981'de kapatıldı, yöneticileri yargılandı. MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Davası'nın sonuçlanmasıyla birlikte yargılanan 389 kişiden 5'ine idam, 9'una müebbet hapis, geriye kalan 219 kişiye ise çeşitli yıllarda hapis cezası verildi.
Alparslan Türkeş de bu dava sonucunda 9 yılı geçkin hapis cezasına çarptırılmış ve bilfiil 4,5 yıl cezaevinde yatmıştır.
1983-1993
12 Eylül 1980 Darbesi'nin ardından kapatılan MHP çizgisi, 1983 yılında yeni siyasal partiler kurulmasına izin verilince Mehmet Pamak tarafından kurulan Muhafazakâr Parti tarafından temsil edilmiştir. Bu parti 1985 yılında adını Milliyetçi Çalışma Partisi olarak değiştirmiştir. 1987 referandumundan sonra Türkeş'in siyasi yasağı kalkınca, MHP'nin tarihsel lideri, MÇP genel başkanı olmuştur.
7 Temmuz 1992'de, Ülkücü Gençlik Derneği eski genel başkanı ve Sivas milletvekili Muhsin Yazıcıoğlu, Türkeş'i eleştirerek arkadaşlarıyla birlikte MÇP'den istifa etti. MÇP'den ayrılan Yazıcıoğlu ve bir grup arkadaşı, 29 Ocak 1993'te Büyük Birlik Partisini (BBP) kurdu ve Yazıcıoğlu partinin genel başkanı oldu.
1993-1997
27 Aralık 1992'de, 1979 yılındaki delegeleriyle toplanan MÇP Kurultayı, Sadi Somuncuoğlu'nun tüm çabalarına karşın MÇP'nin feshine, 24 Ocak 1993 tarihinde yapılan olağanüstü kongreyle ise partinin adının MHP olarak değiştirilmesine karar vermiştir.
1994 yerel seçimlerinde Amasya, Çankırı, Erzincan, Kars, Kastamonu, Kırşehir, Yozgat ve Iğdır illerinin belediyeleriyle birlikte toplam 118 belediye başkanlığını kazandı.
Aralık 1995 genel seçimlerinde %8,2 oy alan MHP, %10'luk seçim barajını aşamadığı için milletvekili çıkaramadı.
1997-2002
MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş'in ölümünden sonra, 18 Mayıs 1997 tarihinde gerçekleştirilen parti kongresinde 6 aday genel başkanlık için yarıştı. Birinci tur oylamada Tuğrul Türkeş 412, Devlet Bahçeli 359, Ramiz Ongun 231, Enis Öksüz 104, Muharrem Şemsek 80, İbrahim Çiftçi 13 oy aldı. Çıkan kavga nedeniyle kongre ileri bir tarihe ertelendi. 6 Temmuz 1997'de yapılan ikinci tur oylamada Alparslan Türkeş'in oğlu Tuğrul Türkeş 487 oy alırken, 697 oy alan Devlet Bahçeli genel başkanlığa seçildi. 23 Kasım 1997'de yapılan olağan kongrede Bahçeli ve Türkeş, genel başkanlık için tekrar karşı karşıya geldi. Yapılan seçimde 483 oy alan rakibi karşısında 671 oy alan Bahçeli tekrar genel başkan seçildi.
1999 yerel seçimlerinde Afyonkarahisar, Aksaray, Amasya, Bayburt, Çankırı, Erzincan, Erzurum, Gümüşhane, Iğdır, Isparta, Kastamonu, Karaman, Kırıkkale, Kırklareli, Kırşehir, Malatya, Muş, Niğde, Osmaniye, Uşak ve Yozgat illerinin belediyeleriyle beraber toplam 498 belediye kazandı.
MHP, 1999 Türkiye genel seçimlerinde %17.98 oy alarak DSP'nin ardından en çok oy alan ikinci parti oldu ve 129 milletvekili çıkardı. Kurulan DSP-MHP-ANAP koalisyonunda, biri başbakan yardımcılığı olmak üzere 12 bakanlık alarak, ikinci büyük koalisyon ortağı oldu. V. Ecevit Hükûmeti'ne katılırken Rahşan Ecevit'le sorun yaşayan MHP, yine de koalisyonda uyumla çalıştı, ancak ekonominin çökmesi üzerine dışarıdan getirilen Kemal Derviş ile uyuşamadı.[] Parti, Rahşan Affı'na destek verdi ve af yasasının çıkarılmasını sağladı. Eylül 2002'ye gelindiğinde TBMM'de 125 milletvekili kalmıştı.
Daha sonra iktidardayken Genel Başkan Devlet Bahçeli'nin isteği üzerine Temmuz 2002'de alınan kararla erken seçime gidildi. 3 Kasım 2002 tarihinde yapılan genel seçimlerde MHP için büyük bir yıkım oldu ve %18 olan oy oranı %8.3'e düştüğünden MHP parlamentoya giremedi.
2002-2016
2002 seçimlerinde partinin seçim barajı altında kalarak TBMM'de temsil edilme imkanını yitirmesinden sonra Genel Başkan Bahçeli, "Sorumluluk şahsıma aittir" diyerek, 2003'te toplanacak olağanüstü kurultayda genel başkanlığı bırakacağını açıkladı. 12 Ekim 2003'te toplanan parti kongresinde Bahçeli, en yakın rakibi Ramiz Ongun'un 300 oyuna karşılık 688 oy alarak yeniden genel başkan seçildi.
2004 yerel seçimlerinde'nde Kastamonu, Niğde, Gümüşhane, Iğdır illerinin belediyeleriyle beraber toplam 247 belediye kazandı. 1999'da kazandığı Kırklareli CHP'ye diğer şehirler AK Parti'ye geçti.
2007 Türkiye genel seçimlerinde %14.29 oy alarak 71 milletvekilliği kazanmış ve mecliste yeniden grup kurmuştur.
2009 yerel seçimlerinde, biri büyükşehir olmak üzere 10 ilin belediye başkanlığını, toplamda da 490 belediye başkanlığı kazanmıştır. Bu seçimde AK Parti'nin elindeki Adana, Balıkesir, Isparta, Manisa, Karabük, Osmaniye, Uşak ve DSP'nin elinde bulundurduğu Bartın belediye başkanlıklarını kazanırken kendi elinde bulundurduğu Niğde belediyesi AK Parti'ye geçti. Ayrıca Gümüşhane ve Kastamonu belediyelerini de tekrar kazandı.
2011 Türkiye genel seçimlerinde %14,27 oy almış ve mecliste 53 milletvekilliği kazanmıştır. Iğdır'da en yüksek oyu almıştır.
2014 Türkiye yerel seçimlerinde AK Parti'nin elinde bulundurduğu Kars'ı ve CHP'nin elinde bulundurduğu Mersin'i kazandı. Adana, Isparta, Karabük, Manisa, Bartın ve Osmaniye belediyelerini de tekrar kazanırken, Balıkesir, Kastamonu, Gümüşhane ve Uşak belediyeleri AK Parti'ye geçti. Ayrıca il belediyeleriyle beraber 116 belediye kazandı.
Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinde %16,29 oy alarak 80 milletvekilliği kazanmış ve yeniden grup kurmuştur. Birinci olabildiği tek il ise Devlet Bahçeli'nin memleketi Osmaniye olmuştur.
Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinde %11.94 oy alarak 40 milletvekili çıkartmıştır ve grup kurmuştur.
Kurultay süreci
Kasım 2015 genel seçimlerinden sonra MHP'de 547 delege olağanüstü kurultay taleplerini MHP Genel Merkezi'ne iletti. Meral Akşener, Sinan Oğan ve Koray Aydın kurultay çağrısında bulundu ve genel başkan adayı olduklarını açıkladılar. Fakat Bahçeli yaptığı açıklamayla kurultay çağrılarını reddetti, kurultay tarihi olarak 18 Mart 2018 tarihini işaret etti. Muhaliflerin avukatları "Kurultay Çağrı Heyeti" oluşturularak, partinin olağanüstü kurultaya götürülmesi talebiyle Ankara 12. Sulh Hukuk Mahkemesinde dava açtı. Parti yönetimi imzalarla ilgili açılan davada karar vermek için Ankara 2. Sulh Ceza Mahkemesinden süre istedi.
Bahçeli'ye karşı genel başkanlığını ilan eden 6 muhalif adayın katılımıyla MHP'nin 6. Olağanüstü Büyük Kongresi toplandı. Tüzük kurultayı olarak tanımlanan kongrede, genel merkez aksini iddia etse de kurultay toplanma sayısına ulaşıldığı noter huzurunda teyit edildi. Kongrede kabul edilen değişiklik önerileriyle parti tüzüğündeki 13 madde yenilendi. Değişikliklerle birlikte parti tüzüğündeki 'olağanüstü kurultaylarda genel başkan seçimi yapılmasını' engelleyen madde 'seçim yapılabilir' şeklinde değiştirildi.
10 Temmuz'da yapılması beklenen seçimli kongre YSK tarafından iptal edildi. Bu da, parti içi muhalefette tepkiye yol açtı ve İYİ Parti'nin kurulmasına neden oldu.
2016-günümüz
2018 genel seçimlerinde AK Parti ile Cumhur İttifakı'nı kuran MHP, %11,10 oy alarak 49 milletvekili kazandı. 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday çıkarmayarak AK Parti Genel Başkanı ve mevcut Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı destekledi.
2019 yerel seçimlerinde AK Parti ile Cumhur İttifakı'nı devam ettiren MHP; AK Parti'nin elindeki Amasya, Bayburt, Çankırı, Erzincan, Karaman, Kastamonu ve Kütahya belediye başkanlıklarını kazanırken Bartın, Karabük, Manisa ve Osmaniye belediyelerini de tekrar kazandı. Isparta belediyesi AK Parti'ye, Adana ve Mersin belediyeleri CHP'ye ve Kars belediyesi HDP'ye karşı kaybedildi. MHP il belediyeleriyle birlikte 234 belediye kazandı.
2023 genel seçimlerinde de AK Parti ile Cumhur İttifakı'nı devam ettiren MHP, %10,07 oy alarak 50 milletvekili kazandı. 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday çıkarmayarak AK Parti Genel Başkanı ve mevcut Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı destekledi.
2024 yerel seçimlerinde de AK Parti ile Cumhur İttifakı'nı devam ettiren MHP; AK Parti'nin elindeki Gümüşhane ve Tokat belediye başkanlıklarını, CHP'nin elindeki Kırklareli belediye başkanlığını ve HDP'nin elindeki Kars belediye başkanlığını kazanırken Çankırı, Erzincan, Karaman ve Osmaniye belediyelerini de tekrar kazandı. Bayburt ve Karabük belediyeleri AK Parti'ye ve Amasya, Bartın, Kastamonu, Kütahya ve Manisa belediyeleri CHP'ye karşı kaybedildi. MHP il belediyeleriyle birlikte 130 belediye kazandı.
İdeoloji ve politikalar
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
MHP'nin görüşünü milliyetçiliğin baskın olduğu, İslam'ın şekillendirdiği Türk milliyetçiliğini temel alan Dokuz Işık doktrini temsil etmektedir. Parti aşırı sağ yelpazede konumlandırılır.
Yayın organları
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Eylül 2018'de partiye yakın bir yayın organı olarak kurulan Türkgün gazetesi, günlük olarak yayınlanmaya devam etmektedir. Gazete, Türk milliyetçiliği ideolojisine yakın bir çizgide faaliyet göstermektedir.
Yapılanma
Genel başkanları
9 Şubat 1969'da açılan Milliyetçi Hareket Partisi'nin bugüne kadar genel başkanlığı yapan kişilerin listesi.
# | İsim | Resim | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Görev Süresi |
---|---|---|---|---|---|
1 | Alparslan Türkeş (1917-1997) | 8 Şubat 1969 | 16 Ekim 1981 | 12 yıl, 250 gün | |
24 Ocak 1993 | 4 Nisan 1997 | 4 yıl, 70 gün | |||
— | Muhittin Çolak (vekil) 1948 (75-76 yaşında) | 5 Nisan 1997 | 10 Haziran 1997 | 66 gün | |
— | Tuğrul Türkeş (vekil) 1 Aralık 1954 | 10 Haziran 1997 | 6 Temmuz 1997 | 26 gün | |
2 | Devlet Bahçeli 1 Ocak 1948 | 6 Temmuz 1997 | Görevde | 26 yıl, 363 gün |
Başkanlık Divanı üyeleri
# | Adı | Görevi |
---|---|---|
1 | Devlet Bahçeli | Genel Başkan |
2 | Edip Semih Yalçın | Genel Başkan Yardımcısı (Teşkilat İşleri) |
3 | Feti Yıldız | Genel Başkan Yardımcısı (Hukuk ve Seçim İşleri) |
4 | Mustafa Kalaycı | Genel Başkan Yardımcısı (Siyasi İşler, Parlamento ve Yürütme ile İlişkiler) |
5 | İsmail Faruk Aksu | Genel Başkan Yardımcısı (Ekonomik ve Sosyal Politikalar) |
6 | İsmail Özdemir | Genel Başkan Yardımcısı (Medya, İletişim ve Dijital Mecralar) |
7 | Mevlüt Karakaya | Genel Başkan Yardımcısı (Mali İşler) |
8 | İlyas Topsakal | Genel Başkan Yardımcısı (Türk Dünyası ve Uluslararası İlişkiler) |
9 | İzzet Ulvi Yönter | Genel Başkan Yardımcısı (Araştırma ve Strateji Geliştirme) |
10 | Sadir Durmaz | Genel Başkan Yardımcısı (Yerel Yönetimler) |
11 | Ahmet Selim Yurdakul | Genel Başkan Yardımcısı (Aile, Kadın ve Yan Kuruluşlar) |
12 | Yaşar Yıldırım | Genel Başkan Yardımcısı (Mesleki ve Sivil Toplum Kuruluşları ile İlişkiler) |
13 | Zuhal Topçu | Genel Başkan Yardımcısı (Parti İçi Eğitim, Siyaset ve Liderlik Okulu) |
14 | İsmet Büyükataman | Genel Sekreter |
15 | Tamer Osmanağaoğlu | Genel Sekreter Yardımcısı (İdari, Mali ve Teknik İşler) |
16 | Vahit Kayrıcı | Genel Sekreter Yardımcısı (Siyasi ve Sosyal İşler ile Protokol İşleri) |
Merkez Yönetim Kurulu üyeleri
# | Adı |
---|---|
1 | Semih Yalçın |
2 | Feti Yıldız |
3 | Mustafa Kalaycı |
4 | İsmail Faruk Aksu |
5 | Sadir Durmaz |
6 | İzzet Ulvi Yönter |
7 | İsmail Özdemir |
8 | Mevlüt Karakaya |
9 | Kamil Aydın |
10 | Filiz Kılıç |
11 | Yaşar Yıldırım |
12 | Pelin Yılık |
13 | İsmet Büyükataman |
14 | Tamer Osmanağaoğlu |
15 | Mehmet Celal Fendoğlu |
16 | Abdurrahman Başkan |
17 | Vahit Kayrıcı |
18 | Levent Uysal |
19 | İlyas Topsakal |
20 | Ekrem Gökay Yüksel |
21 | Muhammed Levent Bülbül |
22 | Konur Alp Koçak |
23 | Yücel Bulut |
24 | Fevzi Zırhlıoğlu |
25 | Ahmet Selim Yurdakul |
26 | Ali Uçak |
27 | Özgür Bayraktar |
28 | Fevzi Altuntaş |
29 | Hayati Arkaz |
30 | Fatih Çetinkaya |
31 | Murat Kotra |
32 | Seçkin Odabaşı |
33 | Cemal Akın |
34 | Zühal Topçu |
35 | Hasan Kalyoncu |
36 | Bahadır Bumin Özarslan |
37 | Erkan Haberal |
38 | Ahmet Kürtaş Azkur |
39 | Davut Haskırış |
40 | Muhammet Hanifi Macit |
41 | İbrahim Özbay |
42 | Yavuz Tellioğlu |
43 | Turan Şener |
44 | Turan Şahin |
45 | Güzide Çıpan |
46 | Metehan Özkan |
47 | Mustafa Ertekin |
48 | Emine Güven Öztürk |
49 | Esma Özdaşlı |
50 | Osman Gür |
51 | Timur Şerif Şaşmaz |
52 | Abdülaziz Sekman |
53 | Tamer Çakıroğlu |
54 | Hüseyin Zafer Gülseven |
55 | Hüseyin Korkmaz |
56 | Umutcan Yıldırım |
57 | Hayri Bulut |
58 | Hümmet Tatar |
59 | Bünyamin Köken |
60 | Mustafa Çavuş |
61 | Metin Arı |
62 | Mustafa İzgioğlu |
63 | Umut Bağlı |
64 | Nazif Koray Nügü |
65 | Birol Gür |
66 | Mahmut Cüneyt Göz |
67 | Volkan Uygunuçarlar |
68 | Şahin Kartal |
69 | Mahmut Tatlısu |
70 | Necdet Öztürkçü |
71 | Muhammet Fatih Yaşar |
72 | İlker Yücel |
73 | Özmen Alp Giray Erdemir |
74 | Özer Karakayıcı |
75 | Alp Yıldız |
Merkez Disiplin Kurulu üyeleri
# | Adı |
---|---|
1 | Abdullah Bahadır Alperen |
2 | Kürşat Türker Ercan |
3 | Ahmet Korhan Mastı |
4 | Hilal Elmas |
5 | Tülin Tuncay |
6 | Nihat Ünver |
7 | Fikret Gökberk Osmanağaoğlu |
8 | Hatice Akkaya |
9 | İlker İpek |
Milletvekilleri
# | Adı | Seçim bölgesi | Görevi |
---|---|---|---|
1 | Muharrem Varlı | Adana | Tarım, Orman Ve Köyişleri Komisyonu Başkanvekili |
2 | Ayşe Sibel Ersoy | Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Üyesi | |
3 | Mehmet Taytak | Afyonkarahisar | Dilekçe Komisyonu Üyesi |
4 | Ramazan Kaşlı | Aksaray | |
5 | Mevlüt Karakaya | Ankara (I) | Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu Sözcüsü NATO Parlamenter Asamblesi Üyesi Parlamentolararası Birlik Üyesi Genel Başkan Yardımcısı MYK üyesi |
6 | Sadir Durmaz | Ankara (II) | Çevre Komisyonu Sözcüsü Genel Başkan Yardımcısı MYK üyesi |
7 | Yaşar Yıldırım | Ankara (III) | Genel Başkan Yardımcısı MYK üyesi |
8 | Abdurrahman Başkan | Antalya | Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi Ve Teknoloji Komisyonu Üyesi MYK üyesi |
9 | Hilmi Durgun | Tarım, Orman Ve Köyişleri Komisyonu Üyesi | |
10 | Ekrem Gökay Yüksel | Balıkesir | Çevre Komisyonu Üyesi MYK üyesi |
11 | İsmail Akgül | Bolu | İçişleri Komisyonu Üyesi |
12 | İsmet Büyükataman | Bursa (I) | Genel Sekreter MYK üyesi |
13 | Fevzi Zırhlıoğlu | Bursa (II) | Sağlık, Aile, Çalışma Ve Sosyal İşler Komisyonu Üyesi MYK üyesi |
14 | Pelin Yılık | Çankırı | Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Sözcüsü Sağlık, Aile, Çalışma Ve Sosyal İşler Komisyonu Katip Üyesi Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Üyesi MYK üyesi |
15 | Vahit Kayrıcı | Çorum | Genel Sekreter Yardımcısı MYK üyesi |
16 | Semih Işıkver | Elazığ | Bayındırlık, İmar, Ulaştırma Ve Turizm Komisyonu Üyesi |
17 | Kamil Aydın | Erzurum | Dışişleri Komisyonu Üyesi NATO Parlamenter Asamblesi Üyesi Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Parlamenter Asamblesi Üyesi MYK üyesi |
18 | Sermet Atay | Gaziantep | Türkiye Büyük Millet Meclisi İdare Amiri |
19 | Ertuğrul Gazi Konal | Giresun | Bayındırlık, İmar, Ulaştırma Ve Turizm Komisyonu Üyesi |
20 | Musa Küçük | Gümüşhane | |
21 | Lütfi Kaşıkçı | Hatay | Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu Üyesi |
22 | Hasan Basri Sönmez | Isparta | İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi |
23 | Edip Semih Yalçın | İstanbul (I) | Genel Başkan Yardımcısı MYK üyesi |
24 | İzzet Ulvi Yönter | Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi Ve Teknoloji Komisyonu Üyesi Genel Başkan Yardımcısı MYK üyesi | |
25 | Celal Adan | İstanbul (II) | Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekili |
26 | Feti Yıldız | İstanbul (III) | Anayasa Komisyonu Üyesi Genel Başkan Yardımcısı MYK üyesi |
27 | İsmail Faruk Aksu | Plan Ve Bütçe Komisyonu Başkanvekili Genel Başkan Yardımcısı MYK üyesi | |
28 | Tamer Osmanağaoğlu | İzmir | Güvenlik Ve İstihbarat Komisyonu Üyesi Genel Sekreter Yardımcısı MYK üyesi |
29 | Zuhal Karakoç Dora | Kahramanmaraş | Avrupa Birliği Uyum Komisyonu Sözcüsü Milli Savunma Komisyonu Sözcüsü Türkiye - Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu Üyesi Güney Doğu Avrupa İşbirliği Süreci Parlamenter Asamblesi Üyesi |
30 | İsmail Özdemir | Kayseri | Dışişleri Komisyonu Üyesi Genel Başkan Yardımcısı MYK üyesi |
31 | Mustafa Baki Ersoy | Plan Ve Bütçe Komisyonu Üyesi | |
32 | Halil Öztürk | Kırıkkale | Adalet Komisyonu Üyesi |
33 | Mustafa Demir | Kilis | |
34 | Saffet Sancaklı | Kocaeli | |
35 | Mustafa Kalaycı | Konya | Plan Ve Bütçe Komisyonu Üyesi Genel Başkan Yardımcısı MYK üyesi |
36 | Konur Alp Koçak | Avrupa Birliği Uyum Komisyonu Üyesi Milli Savunma Komisyonu Üyesi Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Üyesi Türkiye - Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu Eş Başkan Yardımcısı İslam İşbirliği Teşkilatı Üyesi Ülkeler Parlamenter Birliği Üyesi MYK üyesi | |
37 | Ahmet Erbaş | Kütahya | İçişleri Komisyonu Başkanvekili |
38 | Mehmet Celal Fendoğlu | Malatya | MYK üyesi |
39 | Erkan Akçay | Manisa | TBMM Grup Başkanvekili |
40 | Levent Uysal | Mersin | Dijital Mecralar Komisyonu Katip Üyesi Akdeniz Parlamenter Asamblesi Üyesi Akdeniz İçin Birlik Parlamenter Asamblesi Üyesi MYK üyesi |
41 | Filiz Kılıç | Nevşehir | Milli Eğitim, Kültür, Gençlik Ve Spor Komisyonu Başkanvekili TBMM Grup Başkanvekili Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi Üyesi MYK üyesi |
42 | Cumali İnce | Niğde | |
43 | Naci Şanlıtürk | Ordu | İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Sözcüsü |
44 | Devlet Bahçeli | Osmaniye | Genel Başkan ve TBMM Grup Başkanı |
45 | Muhammet Levent Bülbül | Sakarya | Anayasa Komisyonu Üyesi MYK üyesi |
46 | İlyas Topsakal | Samsun | Milli Eğitim, Kültür, Gençlik Ve Spor Komisyonu Üyesi Asya Parlamenter Asamblesi Üyesi Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi Üyesi Genel Başkan Yardımcısı MYK üyesi |
47 | Ahmet Özyürek | Sivas | |
48 | İbrahim Özyavuz | Şanlıurfa | |
49 | Yücel Bulut | Tokat | Adalet Komisyonu Üyesi MYK üyesi |
50 | İbrahim Ethem Sedef | Yozgat | Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu Üyesi |
Kurultaylar
Kurultay | Tarih | Genel Başkan | Seçim Nedeni |
---|---|---|---|
1. Olağan Kurultay | 30 Kasım 1985 | Alparslan Türkeş | Partinin adı, Milliyetçi Çalışma Partisi olarak değiştirildi |
1. Olağanüstü Kurultay | 19 Nisan 1987 | Genel başkanın çağrısı | |
2. Olağanüstü Kurultay | 4 Ekim 1987 | ||
2. Olağan Kurultay | Bilinmiyor | Başkanlık (Tüzük ve Siyasi Partiler Kanunu Gereği) | |
3. Olağanüstü Kurultay | 27 Kasım 1988 | Genel başkanın çağrısı | |
3. Olağan Kurultay | 29 Aralık 1991 | Başkanlık (Tüzük ve Siyasi Partiler Kanunu Gereği) | |
4. Olağanüstü Kurultay | 24 Ocak 1993 | Partinin adı, Milliyetçi Hareket Partisi olarak değiştirildi | |
4. Olağan Kurultay | 9 Ekim 1994 | Başkanlık (Tüzük ve Siyasi Partiler Kanunu Gereği) | |
5. Olağanüstü Kurultay | 18 Mayıs 1997 (1) | Devlet Bahçeli | Alparslan Türkeş'in ölümü |
6 Temmuz 1997 (2) | |||
5. Olağan Kurultay | 23 Kasım 1997 | Başkanlık (Tüzük ve Siyasi Partiler Kanunu Gereği) | |
6. Olağan Kurultay | 5 Kasım 2000 | ||
7. Olağan Kurultay | 12 Ekim 2003 | ||
8. Olağan Kurultay | 19 Kasım 2006 | ||
9. Olağan Kurultay | 5 Kasım 2009 | ||
10. Olağan Kurultay | 4 Kasım 2012 | ||
11. Olağan Kurultay | 21 Mart 2015 | ||
İptal edildi | Tüzük değişikliği | ||
12. Olağan Kurultay | 18 Mart 2018 | Devlet Bahçeli | Başkanlık (Tüzük ve Siyasi Partiler Kanunu Gereği) |
13. Olağan Kurultay | 18 Mart 2021 | ||
14. Olağan Kurultay | 17 Mart 2024 |
Milliyetçi Hareket Partisi ve seçimler
Genel seçimler
Seçim | Lider | Seçim sonuçları | Sandalye | Hükûmet | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Oy | % | ± | # | ± | |||
1969 | Alparslan Türkeş | 274.225 | 3,02 (#6) | Yeni | 1 / 450 | Yeni | Muhalefet |
1973 | 362.208 | 3,38 (#6) | 0,36 | 3 / 450 | 2 | Muhalefet (1973-1975) IV. Demirel (1975-1977) | |
1977 | 951.544 | 6,42 (#4) | 3,04 | 16 / 450 | 13 | Muhalefet (1977, 1978-1980) V. Demirel (1977-1978) | |
1995 | 2.301.343 | 8,18 (#6) | 1,76 | 0 / 550 | 16 | Baraj Altında Kaldı | |
1999 | Devlet Bahçeli | 5.606.634 | 17,98 (#2) | 9,80 | 129 / 550 | 129 | V. Ecevit |
2002 | 2.629.808 | 8,35 (#5) | 9,63 | 0 / 550 | 129 | Baraj Altında Kaldı | |
2007 | 5.001.869 | 14,27 (#3) | 5,92 | 71 / 550 | 71 | Muhalefet | |
2011 | 5.585.513 | 13,01 (#3) | 1,26 | 53 / 550 | 18 | ||
2015 (Haziran) | 7.520.006 | 16,29 (#3) | 3,28 | 80 / 550 | 27 | ||
2015 (Kasım) | 5.694.136 | 11,90 (#3) | 4,39 | 40 / 550 | 40 | ||
2018 | 5.466.775 | 11,10 (#3) | 0,80 | 49 / 600 | 9 | IV. Erdoğan (dışarıdan destek) | |
2023 | 5.484.820 | 10,07 (#3) | 1,03 | 50 / 600 | 1 | V. Erdoğan (dışarıdan destek) |
Cumhurbaşkanlığı seçimleri
Tek dereceli
Seçim | Aday | Birinci tur | İkinci tur | Sıra | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Oy | % | Oy | % | |||
2014 | Ekmeleddin İhsanoğlu CHP-MHP ortak adayı | 15.587.720 | 38.44% (#2) | — | — | Seçilemedi |
2018 | Recep Tayyip Erdoğan Cumhur İttifakı ortak adayı | 26.324.482 | 52.59% (#1) | — | — | Seçildi |
2023 | Recep Tayyip Erdoğan Cumhur İttifakı ortak adayı | 27.133.849 | 49.52% (#1) | 27.725.131 | 52.16% (#1) | Seçildi |
Yerel seçimler
Seçim | Lider | Belediye Meclisleri | Belediye Başkanlığı | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Oy | % | ± | Oy | % | # | ± | ||
1973 | Alparslan Türkeş | 133.089 | 1,33 (#7) | Yeni | 34.923 | 0,8 (#7) | 5 / 1.640 | Yeni |
1977 | 819.136 | 6,62 (#4) | 5,29 | 820.212 | 6,7 (#4) | 55 / 1.730 | 50 | |
1994 | Alparslan Türkeş | 2.239.117 | 7,95 (#6) | 1,33 | 1.500.523 | 7,5 (#6) | 118 / 2.695 | 63 |
1999 | Devlet Bahçeli | 5.401.597 | 17,17 (#2) | 9,22 | 3.541.220 | 15,2 (#4) | 499 / 3.219 | 381 |
2004 | 3.372.249 | 10,45 (#3) | 6,72 | 2.441.190 | 10,1 (#3) | 247 / 3.193 | 252 | |
2009 | 5.336.695 | 16,27 (#3) | 5,82 | 5.315.180 | 16,5 (#3) | 483 / 2.903 | 236 | |
2014 | 7.399.119 | 17,82 (#3) | 1,55 | 7.391.458 | 17,7 (#3) | 166 / 1.351 | 317 | |
2019 | 3.209.416 | 7,46 (#3) | 10,36 | 3.211.038 | 7,4 (#4) | 233 / 1.355 | 67 | |
2024 | 3.017.009 | 6,58 (#4) | 0,88 | 2.297.662 | 4,98 (#5) | 148 / 1.389 | 85 |
Kaynakça
- ^ . 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2020.
- ^ Martin, Augustus; Prager, Fynnwin (2019). "Part II: The Terrorists – Violent Ideologies: Terrorism From the Left and Right". Terrorism: An International Perspective. Thousand Oaks, California: . s. 302. ISBN . LCCN 2018948259. 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Kasım 2021.
- ^ Sánchez Amor, N. (25 Mayıs 2022). "Document A9-0149/2022: REPORT on the 2021 Commission Report on Turkey". Bruxelles: European Parliament. 27 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
The European Parliament [...] is concerned by the attempts by the to influence members of the , such as through the Presidency for Turks Abroad and Related Communities (YTB) and the (DITIB), which could interfere with democratic processes in some Member States; remains worried that the racist right-wing extremist movement Ülkü Ocakları, also known as the Grey Wolves, which is closely linked to the ruling coalition Nationalist Movement Party (MHP), is spreading not only in Turkey but also in EU Member States; calls for the EU and its Member States to examine the possibility of banning their associations in EU countries; calls on the Member States to closely monitor the racist activities of this organisation and to fight back to curtail its influence;
- ^ Taspinar, Omer (2005). "The Kurdish Question in Turkish Politics". Kurdish Nationalism and Political Islam in Turkey: Kemalist Identity in Transition. Middle East Studies: History, Politics & Law. New York and Londra: Routledge. ss. 92-94. doi:10.4324/9780203327036. ISBN . 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Kasım 2021.
- ^ Naylor, R. T. (2006). "Striking Out! – Al-Qaida Cells in the Global Petrie Dish". Satanic Purses: Money, Myth, and Misinformation in the War on Terror. Montreal: . s. 296. ISBN . 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Kasım 2021.
- ^ . Hürriyet Daily News. 25 Nisan 2011. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
The Grey Wolves, also commonly referred to as the Ülkü Ocakları (Idealist Hearths), are a youth organization with close links to the MHP.
Alt URL 1 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - ^
- ^ "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı". 14 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Haziran 2020.
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^ Arman, Murat Necip (2007). "The Sources Of Banality In Transforming Turkish Nationalism". CEU Political Science Journal (2): 133-151.
- ^ Eissenstat, Howard. (November 2002). Anatolianism: The History of a Failed Metaphor of Turkish Nationalism. Middle East Studies Association Conference. Washington, D.C.
- ^ Tachau, Frank. (1963). "The Search for National Identity among the Turks". Die Welt des Islams. New Series. 8 (3): 165-176.
- ^ a b Cook, Steven A. (2012). "Recent History: The Rise of the Justice and Development Party". U.S.-Turkey Relations: A New Partnership to. Council on Foreign Relations: 52.
- ^
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^
- ^ Söyler, Mehtap (2015). The Turkish Deep State: State Consolidation, Civil-Military Relations and Democracy (İngilizce). Routledge. s. 119. ISBN . 3 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^ . 27 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Göçek, Fatma Müge (2011). "The Transformation of Turkey: Redefining State and Society from the Ottoman Empire to the Modern Era". I.B. Tauris: 56.
- ^ (2012). "Turkey and the European Union". The Routledge Handbook of Modern Turkey. Routledge: 241.
- ^
- ^ Farnen, Russell F., (Ed.) (2004). Nationalism, Ethnicity, and Identity: Cross National and Comparative Perspectives. Transaction Secularism Publishers. s. 252. ISBN .
..the nationalist-fascist Turkish National Movement Party (MHP).
- ^ Abadan-Unat, Nermin (2011). Turks in Europe: From Guest Worker to Transnational Citizen. New York: Berghahn Books. s. 19. ISBN .
...the fascist Nationalist Movement Party...
- ^
- ^ Celep, Ödül (2010). "Turkey's Radical Right and the Kurdish Issue: The MHP's Reaction to the "Democratic Opening"". Insight Turkey. 12 (2).
- ^ Carkoglu, Ali (2004). Turkey and the European Union: Domestic Politics, Economic Integration and International Dynamics. Routledge. s. 127.
- ^ a b Arıkan, E. Burak (1999). The Programme of the Nationalist Action Party: An Iron Hand in a Velvet Glove?. Turkey Before and After Atatürk. Frank Cass. s. 122.
- ^ a b Jacoby, Tim (2012). Fascism, Civility and the Crisis of the Turkish State. Political Civility in the Middle East. Routledge. s. 112.
- ^ a b "Turkey - Nationalist Movement Party (MHP Milliyetçi Hareket Partisi)". www.globalsecurity.org. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.
- ^ a b . 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Erken, Ali. "The Construction of Nationalist Politics in Turkey: The MHP: 1965-1980". 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.
- ^
- ^ Turkey Recent Economic and Political Developments Yearbook Volume 1 - Strategic Information and Developments 14 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. P.46. Published in July 2015 and updated annually. International Business Publications, Washington, USA. Accessed via Google books. Retrieved 16 February 2017.
- ^ Global Turkey in Europe II. Energy, Migration, Civil Society and Citizenship Issues in Turkey-EU Relations. 6 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . p. 180. First published by Edizioni Nuova Cultura in 2014. Published in Rome, Italy. Accessed via Google books. Retrieved 16 February 2017.
- ^ Turkish far right on the rise. 20 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Independent. Author - Justin Huggler. Published 19 April 1999. Retrieved 16 February 2017.
- ^ "Turkey election: Victorious Erdogan pledges 'consensus'". BBC News. 13 Haziran 2011. 4 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ekim 2019.
- ^ "Turkey's Erdogan wins election". RTÉ. 13 Haziran 2011. 4 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ekim 2019.
- ^ Uras, Umut (29 Mart 2019). "New test for Erdogan: What's at stake in Turkish local elections?". Al Jazeera. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ekim 2019.
- ^
- ^
- ^ Sullivan, Colleen (2011). Grey Wolves. The SAGE Encyclopedia of Terrorism (Second bas.). Sage. s. 236.
- ^ . 2 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2015.
- ^ "Erdogan's AKP says to ally with nationalists for 2019 elections". Reuters. 21 Şubat 2018. 30 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ocak 2022.
- ^ . mhp.org.tr. 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015.
- ^ a b Yıldırım, Tercan (28 Mart 2020). ""Devletçi milliyetçilikten milletçi milliyetçiliğe": Muhsin Yazıcıoğlu (1)". Independent Türkçe. 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2022.
- ^ Suavi Aydın, Yüksel Taşkın (2014). 1960'tan Günümüze Türkiye Tarihi (2014 bas.). İstanbul: İletişim Yayınları. s. 452. ISBN .
- ^ . belgenet.net. 27 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015.
- ^ a b "Yargı, MHP için kurultay kararı verdi". BBC News Türkçe. 8 Nisan 2016. 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.
- ^ "MHP'de neler oluyor?". 23 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2016.
- ^ . Diken. 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2016.
- ^ Ali Dağlar (20 Temmuz 2008). . hurriyet.com.tr. 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015.
- ^ "Turkish far right on the rise" (İngilizce). independent.co.uk. 20 Nisan 1999. 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Şubat 2015.
- ^ "Turkey and the EU: Will they Split before they Marry?" (İngilizce). spiegel.de. 3 Ekim 2005. 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Şubat 2015.
- ^
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2019.
- ^ "1981—1993 yılları arasında kapalı kaldı" (PDF). 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Kasım 2023.
- ^ a b Genel Başkan Vekili olarak
- ^ "Nevşehir Milletvekili Filiz Kılıç, MHP'nin yeni Grup Başkanvekili oldu". www.aa.com.tr. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Milliyetçi Hareket Partisi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Milliyetci Hareket Partisi Turkiye de etkinlik gosteren bir siyasi partidir Parti tuzugune gore resmi kisaltmasi MHP seklindedir 9 Subat 1969 tarihinde Alparslan Turkes liderliginde kurulan partinin simgesi uc hilaldir Turkiye Buyuk Millet Meclisinde Adalet ve Kalkinma Partisi tarafindan kurulan 67 hukumeti destekleyen 50 milletvekiliyle bir grubu bulunur Genel Baskani Devlet Bahceli olan parti ideoloji olarak asiri sagci asiri milliyetci ve Avrupa suphecisidir Parti genellikle neo fasist olarak tanimlanir ve bazi siddet yanlisi paramiliter gruplar ve organize suc orgutleri ile baglantilidir Milliyetci Hareket PartisiKisaltmaMHPGenel baskanDevlet BahceliGenel sekreterIsmet BuyukatamanKurucuAlparslan TurkesSlogan lar Birligin Gucuyle Cumhur Bizim Turkiye HepimizinKurulus tarihi9 Subat 1969 55 yil once 1969 02 09 24 Ocak 1993 31 yil once 1993 01 24 yeniden kurulus Kapanis tarihi16 Ekim 1981 1993 te tekrar acildi BirlesmeAydinlik Turkiye Partisi 2010 BolunmeListe Buyuk Birlik Partisi 1993 Aydinlik Turkiye Partisi 1998 IYI Parti 2017 OnceliCumhuriyetci Koylu Millet Partisi 1969 Milliyetci Calisma Partisi 1993 ArdiliMuhafazakar Parti 1983 Milliyetci Calisma Partisi 1985 MerkezBalgat Cankaya AnkaraGazete ler TurkgunTelevizyon lar Benguturk TV Alpturk TVGenclik koluUlku Ocaklari iliskili Uyelik 2024 486 896IdeolojiResmi Ulkuculuk Turk milliyetciligi Turk Islam sentezi Dokuz IsikParti ici dusunceler AtaturkculukTurancilikAvrupa supheciligiKulturel milliyetcilikSag populizmSosyal muhafazakarlikMilli muhafazakarlikNeo fasizmSiyasi pozisyonAsiri sagUlusal uyelikCumhur IttifakiResmi renkler Kirmizi ve griTBMM50 600Il Belediye Baskanligi8 51Ilce Belediye Baskanligi114 922Belde Belediye Baskanligi97 388Il Genel Meclisleri207 1 282Belediye Meclisleri2 715 20 953Secim semboluInternet sitesimhp org trParti bayragi Turkiye Parti 1965 te Cumhuriyetci Koylu Millet Partisi nin lideri olan daha once Turk Kara Kuvvetleri nde albaylik yapmis olan Alparslan Turkes tarafindan 1969 yilinda kuruldu 20 yuzyilin ikinci yarisi boyunca esas olarak Turkcu ve Turk milliyetcisi bir siyasi gundem izledi Devlet Bahceli 1997 de Turkes in olumunden sonra liderligi devraldi Partinin genclik kolu 1970 lerde Turkiye de yasanan sag sol catismasinda aktif bir taraf olan Ulku Ocaklaridir Alparslan Turkes Cumhuriyet Halk Partisi ni CHP kurucusu Mustafa Kemal Ataturk un milliyetci ilkelerinden cok uzaklasmakla elestirdikten sonra CHP Ataturk un ideolojik cizgisinden sapmasaydi MHP yi kurmayacagini iddia etti MHP 1973 ve 1977 genel secimlerinde Milliyetci Cephe hukumetlerinde yer almaya yetecek kadar sandalye kazandi Parti 1980 darbesinden sonra kapatildi ancak 1993 te orijinal adiyla yeniden kuruldu Turkes in olumu ve Devlet Bahceli nin halefi olarak secilmesinden sonra parti 1999 genel secimlerinde oylarin 18 ini ve 129 sandalyeyi alarak tarihinin en iyi secim sonucunu aldi Bahceli Demokratik Sol Parti DSP ve Anavatan Partisi ANAP ile koalisyona girdikten sonra basbakan yardimcisi oldu ancak erken secim cagrilari 2002 de hukumetin dagilmasina neden oldu 2002 genel secimlerinde MHP yeni kurulan Adalet ve Kalkinma Partisi nin AK Parti cogunlugu kazanmasinin ardindan 10 luk barajin altina dusmus ve meclisteki tum temsiliyetini kaybetmistir Parti oylarin 14 27 sini aldigi 2007 genel secimlerinden sonra hukumet ile ayrilikcilar arasindaki baris gorusmelerine siddetle karsi cikmis ve AK Parti hukumetini yolsuzluk ve otoriterlik uzerinden siddetle elestirmistir Bununla birlikte 2007 cumhurbaskanligi secimleri ve basortusu yasaginin kaldirilmasi gibi durumlarda AK Parti ile birlikte hareket etmistir Bahceli 2016 dan bu yana Erdogan i ve AK Parti yi acikca desteklemektedir Bu durum parti icinde bir bolunmeye neden oldu ve Meral Aksener in daha ilimli bir hareket olan IYI Parti yi kurmak icin MHP den ayrilmasina neden oldu MHP 2017 referandumunda Evet secenegini destekledi ve 2018 genel secimlerinden itibaren AK Parti ile Cumhur Ittifaki ni olusturdu Gunumuzde de AK Parti liderligindeki Cumhur Ittifaki nin bir parcasidir Tarihce1969 1980 Partinin kirmizi zeminde uc hilalli sembolu MHP 8 9 Subat 1969 gunlerinde Adana da yapilan genel kongrede Cumhuriyetci Koylu Millet Partisi nin adini Milliyetci Hareket Partisi olarak degistirmesiyle kurulmustur Buyuk Kongreden sonra toplanan ilk genel idare kurulunda partinin amblemi Uc Hilal olarak kararlastirilmis ve ayni toplantida Ulku Ocaklari icin de Hilal Icinde Kurt amblemi benimsenmistir MHP nin bir de Turklerin ozgurlugunu temsil ettigine inanilan bozkurt isareti vardir Bozkurt isareti olarak adlandirilan sembol partililer tarafindan siklikla kullanilmaktadir MHP katildigi ilk genel secim olan 1969 genel secimlerinde yuzde 3 oy aldi Adana dan milletvekili secilen Alparslan Turkes partisinin tek milletvekili oldu MHP 1973 e kadar MHP mecliste bir kisiyle temsil edildi 1973 genel secimlerinde 3 milletvekiliyle meclise girdi 1 Nisan 1975 te I Milliyetci Cephe Hukumeti ne girdi Alparslan Turkes ve Mustafa Kemal Erkovan kabinede yer aldi 5 Haziran 1977 de yapilan genel secimlerde oy oranini yuzde 3 4 ten yuzde 6 4 e cikartarak 16 milletvekiliyle mecliste grup olusturdu ve senatoya bir uye soktu bu secimin ardindan kurulan II Milliyetci Cephe Hukumeti nde ise biri basbakan yardimciligi olmak uzere bes bakanlikla temsil edilerek buyuk bir atilimda bulundu Alparslan Turkes Agah Oktay Guner Cengiz Gokcek Gun Sazak ve Sadi Somuncuoglu Milliyetci Hareket Partisi milliyetci muhafazakar tabana seslendi Milli Selamet Partisi MSP ile gorus farkliligi milliyetcilik uzerindeydi Alparslan Turkes Basbug olarak nitelendiriliyordu MHP Ulkucu Genclik Dernegi UGD Milliyetci Isci Sendikalari Konfederasyonu MISK ve Polis Birligi Dernegi POL BIR kuruluslariyla toplumsal orgutlenmeye gitti Bircok MHP li 1970 lerdeki catismalarda sol gorusluler tarafindan olduruldu Ulkuculerin catismalara cekilmesinin fitilini Ankara Erkek Teknik Yuksek Ogretmen Okulu ogrencisi ulkucu Ertugrul Dursun Onkuzu nun sol goruslu ogrencilerce 3 gun boyunca iskence edilerek 23 Kasim 1970 tarihinde oldurulmesi olayi atesledi Bu olaydan sonra sol goruslu genclerle ulkucu gencler sik sik catisti Ulkucu gazeteci yazar ve milletvekili Ilhan Darendelioglu milletvekili ve bakan Gun Sazak MHP Istanbul Il Baskani Recep Hasatli ve oglu sol orgutlerin duzenledigi faili mechul suikastlerde oldurulduler MHP 1975 ten 12 Eylul Darbesine kadar butun yurtta yasanan teror olaylarinda Ulku Ocaklari nin partiyle iliskilendirilip suclanmasiyla karsilasti Bozkurtlar veya komando olarak nitelenen gencler ile sosyalist sol militanlarin catismasi bircok kaynakta ulkenin bir ic savasa suruklendigi seklinde yorumlandi ve askerler darbeden sonraki bildirilerinde en cok buna vurgu yaptilar Bozkurtlarin bas slogani Tanri Turk u Korusun seklindeydi Parti bazilarinca nasyonal sosyalistlikle suclandi sol gorus taraftarlarinca fasistlikle itham edildi Partililer her iki suclamayi da reddetti ve Ataturk ilkelerine uygun olarak Turk Islam Ulkusu Ulkuculuk gorusunu savunduklarini dile getirdiler MHP icindeki calkantilarda gorusleri irkciliga yakin olarak tanimlananlar zamanla partiden atildi Turkes 1976 da Mekke ye gidip haci oldu 1977 de MSP den umudunu kestigini aciklayan Necip Fazil Kisakurek in destegini kazandi MHP nin resmi gunluk gazetesi Hergun gazetesiydi Daha akademik olan Ortadogu gazetesinde milliyetci ve mukaddesatci profesorler yaziyordu Bayrak Millet ve gazeteleri ile Adalet Partisi nin yayin organlari da partiye destek veriyordu Tore dergisi partinin goruslerini bilimsel tabanda arastiriyordu 12 Eylul Donemi 1980 1983 12 Eylul Darbesi nden sonra MHP diger partiler gibi 16 Ekim 1981 de kapatildi yoneticileri yargilandi MHP ve Ulkucu Kuruluslar Davasi nin sonuclanmasiyla birlikte yargilanan 389 kisiden 5 ine idam 9 una muebbet hapis geriye kalan 219 kisiye ise cesitli yillarda hapis cezasi verildi Alparslan Turkes de bu dava sonucunda 9 yili geckin hapis cezasina carptirilmis ve bilfiil 4 5 yil cezaevinde yatmistir 1983 1993 12 Eylul 1980 Darbesi nin ardindan kapatilan MHP cizgisi 1983 yilinda yeni siyasal partiler kurulmasina izin verilince Mehmet Pamak tarafindan kurulan Muhafazakar Parti tarafindan temsil edilmistir Bu parti 1985 yilinda adini Milliyetci Calisma Partisi olarak degistirmistir 1987 referandumundan sonra Turkes in siyasi yasagi kalkinca MHP nin tarihsel lideri MCP genel baskani olmustur 7 Temmuz 1992 de Ulkucu Genclik Dernegi eski genel baskani ve Sivas milletvekili Muhsin Yazicioglu Turkes i elestirerek arkadaslariyla birlikte MCP den istifa etti MCP den ayrilan Yazicioglu ve bir grup arkadasi 29 Ocak 1993 te Buyuk Birlik Partisini BBP kurdu ve Yazicioglu partinin genel baskani oldu 1993 1997 27 Aralik 1992 de 1979 yilindaki delegeleriyle toplanan MCP Kurultayi Sadi Somuncuoglu nun tum cabalarina karsin MCP nin feshine 24 Ocak 1993 tarihinde yapilan olaganustu kongreyle ise partinin adinin MHP olarak degistirilmesine karar vermistir 1994 yerel secimlerinde Amasya Cankiri Erzincan Kars Kastamonu Kirsehir Yozgat ve Igdir illerinin belediyeleriyle birlikte toplam 118 belediye baskanligini kazandi Aralik 1995 genel secimlerinde 8 2 oy alan MHP 10 luk secim barajini asamadigi icin milletvekili cikaramadi 1997 2002 MHP Genel Baskani Alparslan Turkes in olumunden sonra 18 Mayis 1997 tarihinde gerceklestirilen parti kongresinde 6 aday genel baskanlik icin yaristi Birinci tur oylamada Tugrul Turkes 412 Devlet Bahceli 359 Ramiz Ongun 231 Enis Oksuz 104 Muharrem Semsek 80 Ibrahim Ciftci 13 oy aldi Cikan kavga nedeniyle kongre ileri bir tarihe ertelendi 6 Temmuz 1997 de yapilan ikinci tur oylamada Alparslan Turkes in oglu Tugrul Turkes 487 oy alirken 697 oy alan Devlet Bahceli genel baskanliga secildi 23 Kasim 1997 de yapilan olagan kongrede Bahceli ve Turkes genel baskanlik icin tekrar karsi karsiya geldi Yapilan secimde 483 oy alan rakibi karsisinda 671 oy alan Bahceli tekrar genel baskan secildi 1999 yerel secimlerinde Afyonkarahisar Aksaray Amasya Bayburt Cankiri Erzincan Erzurum Gumushane Igdir Isparta Kastamonu Karaman Kirikkale Kirklareli Kirsehir Malatya Mus Nigde Osmaniye Usak ve Yozgat illerinin belediyeleriyle beraber toplam 498 belediye kazandi MHP 1999 Turkiye genel secimlerinde 17 98 oy alarak DSP nin ardindan en cok oy alan ikinci parti oldu ve 129 milletvekili cikardi Kurulan DSP MHP ANAP koalisyonunda biri basbakan yardimciligi olmak uzere 12 bakanlik alarak ikinci buyuk koalisyon ortagi oldu V Ecevit Hukumeti ne katilirken Rahsan Ecevit le sorun yasayan MHP yine de koalisyonda uyumla calisti ancak ekonominin cokmesi uzerine disaridan getirilen Kemal Dervis ile uyusamadi kaynak belirtilmeli Parti Rahsan Affi na destek verdi ve af yasasinin cikarilmasini sagladi Eylul 2002 ye gelindiginde TBMM de 125 milletvekili kalmisti Daha sonra iktidardayken Genel Baskan Devlet Bahceli nin istegi uzerine Temmuz 2002 de alinan kararla erken secime gidildi 3 Kasim 2002 tarihinde yapilan genel secimlerde MHP icin buyuk bir yikim oldu ve 18 olan oy orani 8 3 e dustugunden MHP parlamentoya giremedi 2002 2016 Partinin Igdir Il Baskanligi binasi 2002 secimlerinde partinin secim baraji altinda kalarak TBMM de temsil edilme imkanini yitirmesinden sonra Genel Baskan Bahceli Sorumluluk sahsima aittir diyerek 2003 te toplanacak olaganustu kurultayda genel baskanligi birakacagini acikladi 12 Ekim 2003 te toplanan parti kongresinde Bahceli en yakin rakibi Ramiz Ongun un 300 oyuna karsilik 688 oy alarak yeniden genel baskan secildi 2004 yerel secimlerinde nde Kastamonu Nigde Gumushane Igdir illerinin belediyeleriyle beraber toplam 247 belediye kazandi 1999 da kazandigi Kirklareli CHP ye diger sehirler AK Parti ye gecti 2007 Turkiye genel secimlerinde 14 29 oy alarak 71 milletvekilligi kazanmis ve mecliste yeniden grup kurmustur 2009 yerel secimlerinde biri buyuksehir olmak uzere 10 ilin belediye baskanligini toplamda da 490 belediye baskanligi kazanmistir Bu secimde AK Parti nin elindeki Adana Balikesir Isparta Manisa Karabuk Osmaniye Usak ve DSP nin elinde bulundurdugu Bartin belediye baskanliklarini kazanirken kendi elinde bulundurdugu Nigde belediyesi AK Parti ye gecti Ayrica Gumushane ve Kastamonu belediyelerini de tekrar kazandi Partinin Ankara mitingi 2015 2011 Turkiye genel secimlerinde 14 27 oy almis ve mecliste 53 milletvekilligi kazanmistir Igdir da en yuksek oyu almistir 2014 Turkiye yerel secimlerinde AK Parti nin elinde bulundurdugu Kars i ve CHP nin elinde bulundurdugu Mersin i kazandi Adana Isparta Karabuk Manisa Bartin ve Osmaniye belediyelerini de tekrar kazanirken Balikesir Kastamonu Gumushane ve Usak belediyeleri AK Parti ye gecti Ayrica il belediyeleriyle beraber 116 belediye kazandi Haziran 2015 Turkiye genel secimlerinde 16 29 oy alarak 80 milletvekilligi kazanmis ve yeniden grup kurmustur Birinci olabildigi tek il ise Devlet Bahceli nin memleketi Osmaniye olmustur Kasim 2015 Turkiye genel secimlerinde 11 94 oy alarak 40 milletvekili cikartmistir ve grup kurmustur Kurultay sureci Meral Aksener ve muhalifler 2016 Kasim 2015 genel secimlerinden sonra MHP de 547 delege olaganustu kurultay taleplerini MHP Genel Merkezi ne iletti Meral Aksener Sinan Ogan ve Koray Aydin kurultay cagrisinda bulundu ve genel baskan adayi olduklarini acikladilar Fakat Bahceli yaptigi aciklamayla kurultay cagrilarini reddetti kurultay tarihi olarak 18 Mart 2018 tarihini isaret etti Muhaliflerin avukatlari Kurultay Cagri Heyeti olusturularak partinin olaganustu kurultaya goturulmesi talebiyle Ankara 12 Sulh Hukuk Mahkemesinde dava acti Parti yonetimi imzalarla ilgili acilan davada karar vermek icin Ankara 2 Sulh Ceza Mahkemesinden sure istedi Bahceli ye karsi genel baskanligini ilan eden 6 muhalif adayin katilimiyla MHP nin 6 Olaganustu Buyuk Kongresi toplandi Tuzuk kurultayi olarak tanimlanan kongrede genel merkez aksini iddia etse de kurultay toplanma sayisina ulasildigi noter huzurunda teyit edildi Kongrede kabul edilen degisiklik onerileriyle parti tuzugundeki 13 madde yenilendi Degisikliklerle birlikte parti tuzugundeki olaganustu kurultaylarda genel baskan secimi yapilmasini engelleyen madde secim yapilabilir seklinde degistirildi 10 Temmuz da yapilmasi beklenen secimli kongre YSK tarafindan iptal edildi Bu da parti ici muhalefette tepkiye yol acti ve IYI Parti nin kurulmasina neden oldu 2016 gunumuz Partinin 12 olagan kurultayi 2018 2018 genel secimlerinde AK Parti ile Cumhur Ittifaki ni kuran MHP 11 10 oy alarak 49 milletvekili kazandi 2018 Turkiye cumhurbaskanligi secimlerinde aday cikarmayarak AK Parti Genel Baskani ve mevcut Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan i destekledi 2019 yerel secimlerinde AK Parti ile Cumhur Ittifaki ni devam ettiren MHP AK Parti nin elindeki Amasya Bayburt Cankiri Erzincan Karaman Kastamonu ve Kutahya belediye baskanliklarini kazanirken Bartin Karabuk Manisa ve Osmaniye belediyelerini de tekrar kazandi Isparta belediyesi AK Parti ye Adana ve Mersin belediyeleri CHP ye ve Kars belediyesi HDP ye karsi kaybedildi MHP il belediyeleriyle birlikte 234 belediye kazandi 2023 genel secimlerinde de AK Parti ile Cumhur Ittifaki ni devam ettiren MHP 10 07 oy alarak 50 milletvekili kazandi 2023 Turkiye cumhurbaskanligi secimlerinde aday cikarmayarak AK Parti Genel Baskani ve mevcut Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan i destekledi 2024 yerel secimlerinde de AK Parti ile Cumhur Ittifaki ni devam ettiren MHP AK Parti nin elindeki Gumushane ve Tokat belediye baskanliklarini CHP nin elindeki Kirklareli belediye baskanligini ve HDP nin elindeki Kars belediye baskanligini kazanirken Cankiri Erzincan Karaman ve Osmaniye belediyelerini de tekrar kazandi Bayburt ve Karabuk belediyeleri AK Parti ye ve Amasya Bartin Kastamonu Kutahya ve Manisa belediyeleri CHP ye karsi kaybedildi MHP il belediyeleriyle birlikte 130 belediye kazandi Ideoloji ve politikalarBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz MHP nin gorusunu milliyetciligin baskin oldugu Islam in sekillendirdigi Turk milliyetciligini temel alan Dokuz Isik doktrini temsil etmektedir Parti asiri sag yelpazede konumlandirilir Yayin organlariBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Turkgun logosu Eylul 2018 de partiye yakin bir yayin organi olarak kurulan Turkgun gazetesi gunluk olarak yayinlanmaya devam etmektedir Gazete Turk milliyetciligi ideolojisine yakin bir cizgide faaliyet gostermektedir YapilanmaGenel baskanlari 9 Subat 1969 da acilan Milliyetci Hareket Partisi nin bugune kadar genel baskanligi yapan kisilerin listesi Isim Resim Gorev Baslangici Gorev Bitisi Gorev Suresi1 Alparslan Turkes 1917 1997 8 Subat 1969 16 Ekim 1981 12 yil 250 gun24 Ocak 1993 4 Nisan 1997 4 yil 70 gun Muhittin Colak vekil 1948 75 76 yasinda 5 Nisan 1997 10 Haziran 1997 66 gun Tugrul Turkes vekil 1 Aralik 1954 69 yasinda 10 Haziran 1997 6 Temmuz 1997 26 gun2 Devlet Bahceli 1 Ocak 1948 76 yasinda 6 Temmuz 1997 Gorevde 26 yil 363 gunBaskanlik Divani uyeleri Adi Gorevi1 Devlet Bahceli Genel Baskan2 Edip Semih Yalcin Genel Baskan Yardimcisi Teskilat Isleri 3 Feti Yildiz Genel Baskan Yardimcisi Hukuk ve Secim Isleri 4 Mustafa Kalayci Genel Baskan Yardimcisi Siyasi Isler Parlamento ve Yurutme ile Iliskiler 5 Ismail Faruk Aksu Genel Baskan Yardimcisi Ekonomik ve Sosyal Politikalar 6 Ismail Ozdemir Genel Baskan Yardimcisi Medya Iletisim ve Dijital Mecralar 7 Mevlut Karakaya Genel Baskan Yardimcisi Mali Isler 8 Ilyas Topsakal Genel Baskan Yardimcisi Turk Dunyasi ve Uluslararasi Iliskiler 9 Izzet Ulvi Yonter Genel Baskan Yardimcisi Arastirma ve Strateji Gelistirme 10 Sadir Durmaz Genel Baskan Yardimcisi Yerel Yonetimler 11 Ahmet Selim Yurdakul Genel Baskan Yardimcisi Aile Kadin ve Yan Kuruluslar 12 Yasar Yildirim Genel Baskan Yardimcisi Mesleki ve Sivil Toplum Kuruluslari ile Iliskiler 13 Zuhal Topcu Genel Baskan Yardimcisi Parti Ici Egitim Siyaset ve Liderlik Okulu 14 Ismet Buyukataman Genel Sekreter15 Tamer Osmanagaoglu Genel Sekreter Yardimcisi Idari Mali ve Teknik Isler 16 Vahit Kayrici Genel Sekreter Yardimcisi Siyasi ve Sosyal Isler ile Protokol Isleri Merkez Yonetim Kurulu uyeleri Adi1 Semih Yalcin2 Feti Yildiz3 Mustafa Kalayci4 Ismail Faruk Aksu5 Sadir Durmaz6 Izzet Ulvi Yonter7 Ismail Ozdemir8 Mevlut Karakaya9 Kamil Aydin10 Filiz Kilic11 Yasar Yildirim12 Pelin Yilik13 Ismet Buyukataman14 Tamer Osmanagaoglu15 Mehmet Celal Fendoglu16 Abdurrahman Baskan17 Vahit Kayrici18 Levent Uysal19 Ilyas Topsakal20 Ekrem Gokay Yuksel21 Muhammed Levent Bulbul22 Konur Alp Kocak23 Yucel Bulut24 Fevzi Zirhlioglu25 Ahmet Selim Yurdakul26 Ali Ucak27 Ozgur Bayraktar28 Fevzi Altuntas29 Hayati Arkaz30 Fatih Cetinkaya31 Murat Kotra32 Seckin Odabasi33 Cemal Akin34 Zuhal Topcu35 Hasan Kalyoncu36 Bahadir Bumin Ozarslan37 Erkan Haberal38 Ahmet Kurtas Azkur39 Davut Haskiris40 Muhammet Hanifi Macit41 Ibrahim Ozbay42 Yavuz Tellioglu43 Turan Sener44 Turan Sahin45 Guzide Cipan46 Metehan Ozkan47 Mustafa Ertekin48 Emine Guven Ozturk49 Esma Ozdasli50 Osman Gur51 Timur Serif Sasmaz52 Abdulaziz Sekman53 Tamer Cakiroglu54 Huseyin Zafer Gulseven55 Huseyin Korkmaz56 Umutcan Yildirim57 Hayri Bulut58 Hummet Tatar59 Bunyamin Koken60 Mustafa Cavus61 Metin Ari62 Mustafa Izgioglu63 Umut Bagli64 Nazif Koray Nugu65 Birol Gur66 Mahmut Cuneyt Goz67 Volkan Uygunucarlar68 Sahin Kartal69 Mahmut Tatlisu70 Necdet Ozturkcu71 Muhammet Fatih Yasar72 Ilker Yucel73 Ozmen Alp Giray Erdemir74 Ozer Karakayici75 Alp Yildiz Merkez Disiplin Kurulu uyeleri Adi1 Abdullah Bahadir Alperen2 Kursat Turker Ercan3 Ahmet Korhan Masti4 Hilal Elmas5 Tulin Tuncay6 Nihat Unver7 Fikret Gokberk Osmanagaoglu8 Hatice Akkaya9 Ilker IpekMilletvekilleri Adi Secim bolgesi Gorevi1 Muharrem Varli Adana Tarim Orman Ve Koyisleri Komisyonu Baskanvekili2 Ayse Sibel Ersoy Kadin Erkek Firsat Esitligi Komisyonu Uyesi3 Mehmet Taytak Afyonkarahisar Dilekce Komisyonu Uyesi4 Ramazan Kasli Aksaray5 Mevlut Karakaya Ankara I Kamu Iktisadi Tesebbusleri Komisyonu Sozcusu NATO Parlamenter Asamblesi Uyesi Parlamentolararasi Birlik Uyesi Genel Baskan Yardimcisi MYK uyesi6 Sadir Durmaz Ankara II Cevre Komisyonu Sozcusu Genel Baskan Yardimcisi MYK uyesi7 Yasar Yildirim Ankara III Genel Baskan Yardimcisi MYK uyesi8 Abdurrahman Baskan Antalya Sanayi Ticaret Enerji Tabii Kaynaklar Bilgi Ve Teknoloji Komisyonu Uyesi MYK uyesi9 Hilmi Durgun Tarim Orman Ve Koyisleri Komisyonu Uyesi10 Ekrem Gokay Yuksel Balikesir Cevre Komisyonu Uyesi MYK uyesi11 Ismail Akgul Bolu Icisleri Komisyonu Uyesi12 Ismet Buyukataman Bursa I Genel Sekreter MYK uyesi13 Fevzi Zirhlioglu Bursa II Saglik Aile Calisma Ve Sosyal Isler Komisyonu Uyesi MYK uyesi14 Pelin Yilik Cankiri Kadin Erkek Firsat Esitligi Komisyonu Sozcusu Saglik Aile Calisma Ve Sosyal Isler Komisyonu Katip Uyesi Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Uyesi MYK uyesi15 Vahit Kayrici Corum Genel Sekreter Yardimcisi MYK uyesi16 Semih Isikver Elazig Bayindirlik Imar Ulastirma Ve Turizm Komisyonu Uyesi17 Kamil Aydin Erzurum Disisleri Komisyonu Uyesi NATO Parlamenter Asamblesi Uyesi Avrupa Guvenlik ve Isbirligi Teskilati Parlamenter Asamblesi Uyesi MYK uyesi18 Sermet Atay Gaziantep Turkiye Buyuk Millet Meclisi Idare Amiri19 Ertugrul Gazi Konal Giresun Bayindirlik Imar Ulastirma Ve Turizm Komisyonu Uyesi20 Musa Kucuk Gumushane21 Lutfi Kasikci Hatay Kamu Iktisadi Tesebbusleri Komisyonu Uyesi22 Hasan Basri Sonmez Isparta Insan Haklarini Inceleme Komisyonu Uyesi23 Edip Semih Yalcin Istanbul I Genel Baskan Yardimcisi MYK uyesi24 Izzet Ulvi Yonter Sanayi Ticaret Enerji Tabii Kaynaklar Bilgi Ve Teknoloji Komisyonu Uyesi Genel Baskan Yardimcisi MYK uyesi25 Celal Adan Istanbul II Turkiye Buyuk Millet Meclisi Baskanvekili26 Feti Yildiz Istanbul III Anayasa Komisyonu Uyesi Genel Baskan Yardimcisi MYK uyesi27 Ismail Faruk Aksu Plan Ve Butce Komisyonu Baskanvekili Genel Baskan Yardimcisi MYK uyesi28 Tamer Osmanagaoglu Izmir Guvenlik Ve Istihbarat Komisyonu Uyesi Genel Sekreter Yardimcisi MYK uyesi29 Zuhal Karakoc Dora Kahramanmaras Avrupa Birligi Uyum Komisyonu Sozcusu Milli Savunma Komisyonu Sozcusu Turkiye Avrupa Birligi Karma Parlamento Komisyonu Uyesi Guney Dogu Avrupa Isbirligi Sureci Parlamenter Asamblesi Uyesi30 Ismail Ozdemir Kayseri Disisleri Komisyonu Uyesi Genel Baskan Yardimcisi MYK uyesi31 Mustafa Baki Ersoy Plan Ve Butce Komisyonu Uyesi32 Halil Ozturk Kirikkale Adalet Komisyonu Uyesi33 Mustafa Demir Kilis34 Saffet Sancakli Kocaeli35 Mustafa Kalayci Konya Plan Ve Butce Komisyonu Uyesi Genel Baskan Yardimcisi MYK uyesi36 Konur Alp Kocak Avrupa Birligi Uyum Komisyonu Uyesi Milli Savunma Komisyonu Uyesi Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Uyesi Turkiye Avrupa Birligi Karma Parlamento Komisyonu Es Baskan Yardimcisi Islam Isbirligi Teskilati Uyesi Ulkeler Parlamenter Birligi Uyesi MYK uyesi37 Ahmet Erbas Kutahya Icisleri Komisyonu Baskanvekili38 Mehmet Celal Fendoglu Malatya MYK uyesi39 Erkan Akcay Manisa TBMM Grup Baskanvekili40 Levent Uysal Mersin Dijital Mecralar Komisyonu Katip Uyesi Akdeniz Parlamenter Asamblesi Uyesi Akdeniz Icin Birlik Parlamenter Asamblesi Uyesi MYK uyesi41 Filiz Kilic Nevsehir Milli Egitim Kultur Genclik Ve Spor Komisyonu Baskanvekili TBMM Grup Baskanvekili Turk Devletleri Parlamenter Asamblesi Uyesi MYK uyesi42 Cumali Ince Nigde43 Naci Sanliturk Ordu Insan Haklarini Inceleme Komisyonu Sozcusu44 Devlet Bahceli Osmaniye Genel Baskan ve TBMM Grup Baskani45 Muhammet Levent Bulbul Sakarya Anayasa Komisyonu Uyesi MYK uyesi46 Ilyas Topsakal Samsun Milli Egitim Kultur Genclik Ve Spor Komisyonu Uyesi Asya Parlamenter Asamblesi Uyesi Karadeniz Ekonomik Isbirligi Parlamenter Asamblesi Uyesi Genel Baskan Yardimcisi MYK uyesi47 Ahmet Ozyurek Sivas48 Ibrahim Ozyavuz Sanliurfa49 Yucel Bulut Tokat Adalet Komisyonu Uyesi MYK uyesi50 Ibrahim Ethem Sedef Yozgat Kamu Iktisadi Tesebbusleri Komisyonu UyesiKurultaylarKurultay Tarih Genel Baskan Secim Nedeni1 Olagan Kurultay 30 Kasim 1985 Alparslan Turkes Partinin adi Milliyetci Calisma Partisi olarak degistirildi1 Olaganustu Kurultay 19 Nisan 1987 Genel baskanin cagrisi2 Olaganustu Kurultay 4 Ekim 19872 Olagan Kurultay Bilinmiyor Baskanlik Tuzuk ve Siyasi Partiler Kanunu Geregi 3 Olaganustu Kurultay 27 Kasim 1988 Genel baskanin cagrisi3 Olagan Kurultay 29 Aralik 1991 Baskanlik Tuzuk ve Siyasi Partiler Kanunu Geregi 4 Olaganustu Kurultay 24 Ocak 1993 Partinin adi Milliyetci Hareket Partisi olarak degistirildi4 Olagan Kurultay 9 Ekim 1994 Baskanlik Tuzuk ve Siyasi Partiler Kanunu Geregi 5 Olaganustu Kurultay 18 Mayis 1997 1 Devlet Bahceli Alparslan Turkes in olumu6 Temmuz 1997 2 5 Olagan Kurultay 23 Kasim 1997 Baskanlik Tuzuk ve Siyasi Partiler Kanunu Geregi 6 Olagan Kurultay 5 Kasim 20007 Olagan Kurultay 12 Ekim 20038 Olagan Kurultay 19 Kasim 20069 Olagan Kurultay 5 Kasim 200910 Olagan Kurultay 4 Kasim 201211 Olagan Kurultay 21 Mart 20156 Olaganustu Kurultay 19 Haziran 2016 Iptal edildi Tuzuk degisikligi12 Olagan Kurultay 18 Mart 2018 Devlet Bahceli Baskanlik Tuzuk ve Siyasi Partiler Kanunu Geregi 13 Olagan Kurultay 18 Mart 202114 Olagan Kurultay 17 Mart 2024Milliyetci Hareket Partisi ve secimlerGenel secimler Secim Lider Secim sonuclari Sandalye HukumetOy 1969 Alparslan Turkes 274 225 3 02 6 Yeni 1 450 Yeni Muhalefet1973 362 208 3 38 6 0 36 3 450 2 Muhalefet 1973 1975 IV Demirel 1975 1977 1977 951 544 6 42 4 3 04 16 450 13 Muhalefet 1977 1978 1980 V Demirel 1977 1978 1995 2 301 343 8 18 6 1 76 0 550 16 Baraj Altinda Kaldi1999 Devlet Bahceli 5 606 634 17 98 2 9 80 129 550 129 V Ecevit2002 2 629 808 8 35 5 9 63 0 550 129 Baraj Altinda Kaldi2007 5 001 869 14 27 3 5 92 71 550 71 Muhalefet2011 5 585 513 13 01 3 1 26 53 550 182015 Haziran 7 520 006 16 29 3 3 28 80 550 272015 Kasim 5 694 136 11 90 3 4 39 40 550 402018 5 466 775 11 10 3 0 80 49 600 9 IV Erdogan disaridan destek 2023 5 484 820 10 07 3 1 03 50 600 1 V Erdogan disaridan destek Cumhurbaskanligi secimleri Tek dereceli Secim Aday Birinci tur Ikinci tur SiraOy Oy 2014 Ekmeleddin IhsanogluCHP MHP ortak adayi 15 587 720 38 44 2 Secilemedi2018 Recep Tayyip ErdoganCumhur Ittifaki ortak adayi 26 324 482 52 59 1 Secildi2023 Recep Tayyip ErdoganCumhur Ittifaki ortak adayi 27 133 849 49 52 1 27 725 131 52 16 1 SecildiYerel secimler Secim Lider Belediye Meclisleri Belediye BaskanligiOy Oy 1973 Alparslan Turkes 133 089 1 33 7 Yeni 34 923 0 8 7 5 1 640 Yeni1977 819 136 6 62 4 5 29 820 212 6 7 4 55 1 730 501994 Alparslan Turkes 2 239 117 7 95 6 1 33 1 500 523 7 5 6 118 2 695 631999 Devlet Bahceli 5 401 597 17 17 2 9 22 3 541 220 15 2 4 499 3 219 3812004 3 372 249 10 45 3 6 72 2 441 190 10 1 3 247 3 193 2522009 5 336 695 16 27 3 5 82 5 315 180 16 5 3 483 2 903 2362014 7 399 119 17 82 3 1 55 7 391 458 17 7 3 166 1 351 3172019 3 209 416 7 46 3 10 36 3 211 038 7 4 4 233 1 355 672024 3 017 009 6 58 4 0 88 2 297 662 4 98 5 148 1 389 85Kaynakca 5 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2020 Martin Augustus Prager Fynnwin 2019 Part II The Terrorists Violent Ideologies Terrorism From the Left and Right Terrorism An International Perspective Thousand Oaks California s 302 ISBN 9781526459954 LCCN 2018948259 13 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Kasim 2021 Sanchez Amor N 25 Mayis 2022 Document A9 0149 2022 REPORT on the 2021 Commission Report on Turkey Bruxelles European Parliament 27 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2022 The European Parliament is concerned by the attempts by the to influence members of the such as through the Presidency for Turks Abroad and Related Communities YTB and the DITIB which could interfere with democratic processes in some Member States remains worried that the racist right wing extremist movement Ulku Ocaklari also known as the Grey Wolves which is closely linked to the ruling coalition Nationalist Movement Party MHP is spreading not only in Turkey but also in EU Member States calls for the EU and its Member States to examine the possibility of banning their associations in EU countries calls on the Member States to closely monitor the racist activities of this organisation and to fight back to curtail its influence Taspinar Omer 2005 The Kurdish Question in Turkish Politics Kurdish Nationalism and Political Islam in Turkey Kemalist Identity in Transition Middle East Studies History Politics amp Law New York and Londra Routledge ss 92 94 doi 10 4324 9780203327036 ISBN 9780415512848 13 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Kasim 2021 Naylor R T 2006 Striking Out Al Qaida Cells in the Global Petrie Dish Satanic Purses Money Myth and Misinformation in the War on Terror Montreal s 296 ISBN 9780773531505 13 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Kasim 2021 Hurriyet Daily News 25 Nisan 2011 19 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi The Grey Wolves also commonly referred to as the Ulku Ocaklari Idealist Hearths are a youth organization with close links to the MHP Alt URL 1 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yargitay Cumhuriyet Bassavciligi 14 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Haziran 2020 a b c Arsivlenmis kopya PDF 5 Mart 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Mayis 2022 Arman Murat Necip 2007 The Sources Of Banality In Transforming Turkish Nationalism CEU Political Science Journal 2 133 151 Eissenstat Howard November 2002 Anatolianism The History of a Failed Metaphor of Turkish Nationalism Middle East Studies Association Conference Washington D C Tachau Frank 1963 The Search for National Identity among the Turks Die Welt des Islams New Series 8 3 165 176 a b Cook Steven A 2012 Recent History The Rise of the Justice and Development Party U S Turkey Relations A New Partnership to Council on Foreign Relations 52 Arsivlenmis kopya 30 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2022 Arsivlenmis kopya 1 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2022 Soyler Mehtap 2015 The Turkish Deep State State Consolidation Civil Military Relations and Democracy Ingilizce Routledge s 119 ISBN 9781317668800 3 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2022 27 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Gocek Fatma Muge 2011 The Transformation of Turkey Redefining State and Society from the Ottoman Empire to the Modern Era I B Tauris 56 2012 Turkey and the European Union The Routledge Handbook of Modern Turkey Routledge 241 Farnen Russell F Ed 2004 Nationalism Ethnicity and Identity Cross National and Comparative Perspectives Transaction Secularism Publishers s 252 ISBN 9781412829366 the nationalist fascist Turkish National Movement Party MHP Abadan Unat Nermin 2011 Turks in Europe From Guest Worker to Transnational Citizen New York Berghahn Books s 19 ISBN 9781845454258 the fascist Nationalist Movement Party Celep Odul 2010 Turkey s Radical Right and the Kurdish Issue The MHP s Reaction to the Democratic Opening Insight Turkey 12 2 Carkoglu Ali 2004 Turkey and the European Union Domestic Politics Economic Integration and International Dynamics Routledge s 127 a b Arikan E Burak 1999 The Programme of the Nationalist Action Party An Iron Hand in a Velvet Glove Turkey Before and After Ataturk Frank Cass s 122 a b Jacoby Tim 2012 Fascism Civility and the Crisis of the Turkish State Political Civility in the Middle East Routledge s 112 a b Turkey Nationalist Movement Party MHP Milliyetci Hareket Partisi www globalsecurity org 20 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2024 a b 10 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Erken Ali The Construction of Nationalist Politics in Turkey The MHP 1965 1980 13 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2024 Turkey Recent Economic and Political Developments Yearbook Volume 1 Strategic Information and Developments 14 Mayis 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde P 46 Published in July 2015 and updated annually International Business Publications Washington USA Accessed via Google books Retrieved 16 February 2017 Global Turkey in Europe II Energy Migration Civil Society and Citizenship Issues in Turkey EU Relations 6 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde p 180 First published by Edizioni Nuova Cultura in 2014 Published in Rome Italy Accessed via Google books Retrieved 16 February 2017 Turkish far right on the rise 20 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Independent Author Justin Huggler Published 19 April 1999 Retrieved 16 February 2017 Turkey election Victorious Erdogan pledges consensus BBC News 13 Haziran 2011 4 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ekim 2019 Turkey s Erdogan wins election RTE 13 Haziran 2011 4 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ekim 2019 Uras Umut 29 Mart 2019 New test for Erdogan What s at stake in Turkish local elections Al Jazeera 22 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ekim 2019 Sullivan Colleen 2011 Grey Wolves The SAGE Encyclopedia of Terrorism Second bas Sage s 236 2 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Kasim 2015 Erdogan s AKP says to ally with nationalists for 2019 elections Reuters 21 Subat 2018 30 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ocak 2022 mhp org tr 7 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2015 a b Yildirim Tercan 28 Mart 2020 Devletci milliyetcilikten milletci milliyetcilige Muhsin Yazicioglu 1 Independent Turkce 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2022 Suavi Aydin Yuksel Taskin 2014 1960 tan Gunumuze Turkiye Tarihi 2014 bas Istanbul Iletisim Yayinlari s 452 ISBN 978 975 05 1462 3 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim belgenet net 27 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2015 a b Yargi MHP icin kurultay karari verdi BBC News Turkce 8 Nisan 2016 12 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2024 MHP de neler oluyor 23 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2016 Diken 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Temmuz 2016 Ali Daglar 20 Temmuz 2008 hurriyet com tr 28 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2015 Turkish far right on the rise Ingilizce independent co uk 20 Nisan 1999 28 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Subat 2015 Turkey and the EU Will they Split before they Marry Ingilizce spiegel de 3 Ekim 2005 28 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Subat 2015 Arsivlenmis kopya 22 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2019 1981 1993 yillari arasinda kapali kaldi PDF 12 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Kasim 2023 a b Genel Baskan Vekili olarak Nevsehir Milletvekili Filiz Kilic MHP nin yeni Grup Baskanvekili oldu www aa com tr 12 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2024 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Milliyetci Hareket Partisi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi site Instagram da Milliyetci Hareket Partisi X te Milliyetci Hareket Partisi