Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Timurlu fetihleri veya Timurlu savaşları, 14. yüzyılın yedinci on yılında Timur'un Çağatay Hanlığı üzerindeki kontrolü ile başlamış ve 15. yüzyılın başında Timur'un ölümüyle sona ermiştir. Timur, savaşlarının büyük ölçekliliği ve bu savaşlarda genel olarak yenilmemesi nedeniyle, tüm zamanların en başarılı askeri komutanlarından biri olarak kabul edilmiştir. Bu savaşlar, Timur'un Orta Asya, İran, Kafkaslar ve Levant ile Güney Asya ve Doğu Avrupa'nın belirli bölgeleri üzerindeki üstünlük kurması ve Timur İmparatorluğu'nun kuruluşu ile sonuçlanmıştır. Tarihçiler, seferlerin o sıradaki dünya nüfusunun yaklaşık %5'ini oluşturan 17 milyon insanın ölümüne neden olduğunu tahmin etmektedir.
| Timurlu fetihleri | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Timurlu İmparatorluğu'nun en geniş sınırları (vassallar hariç) | |||||||
| |||||||
Timur, Çağatay Hanlığı'nın naibi Emir Hüseyin'i Belh Savaşı'nda mağlup ettikten sonra Maveraünnehir üzerinde güç kazandı. Ancak Cengiz yasaları, Cengiz Han'ın neslinden olmayanların Kağan olmasını engellediğinden dolayı, Timur "Kağan" statüsünü alamadı. Bundan dolayı, Ögeday'ın soyundan gelen Suyurgatmış'ı olarak atadı. Ardından her yöne büyük askeri seferler başlattı ve neredeyse tüm Orta doğu ve Orta Asya'da egemenlik kurdu. Timur hiçbir zaman İmparator veya Halife gibi unvanları kullanmamıştır.
Orta Asya
Timur, bir Kara'unas prensi ve Batı Çağatay Hanlığı'nın fiili hükümdarı Emir Hüseyin'e yardım ederek Barlas kabilesi'nin başı oldu. Tuğluk Timur'un oğlu İlyas Hoca'yı Maveraünnehr'e vali olarak atamasıyla Timur'un Moğol vasallık dönemi sona erdi. Hem Timur hem de Emir Hüseyin İlyas Hoca'ya isyan ettiler ama Taşkent'te Hoca'nın ordusuna yenildiler. İlyas Hoca, Semerkant'a doğru ilerledi ancak burada Timurlular tarafından yenildi ve Doğu Çağatay Hanlığı'na geri çekilmek zorunda kaldı. Böylece Timur, Semerkant'ın hükümdarı oldu.
Güney Asya
1370 yılında Timur, Belh'te bulunan Emir Hüseyin'e saldırı düzenledi. Tirmiz'de Ceyhun nehrini geçtikten sonra Timurlular şehre kuşatma başlattı. Emir Hüseyin'in ordusu, Timurlu ordusuna saldırmak için şehirden çıktı. Aynı durum savaşın ikinci gününde de oldu, ancak bu sefer Timurlu ordusu şehre girmeyi başardı. Emir Hüseyin, Timurlu ordusununun şehri yağmalamasına göz yumarak kalenin içine saklandı.
Timur, şehri ele geçirdikten sonra Emir Hüseyin'in kuklası olan Batı Çağatay lideri Habul Şah'ı idam etti ve Suyurgatmış'ı kendi kuklası olarak başa geçirdi. Bu olay Timur'u Maveraünnehir'de ve Batı Çağatay Hanlığı'nda ana güç haline getirdi. Timur bu olaydan sonra Orta Asya'ya üstünlük kurmuştur.
Timur, Belh kuşatmasından sonra 250 kişilik altın alayını Gur şehrini almak için gönderdi, ancak birkaç gün sonra alayın Abdal Gulzai'nin Gurlu ordusu tarafından yok edildiğini öğrendi. Daha sonra ordusunu intikam için hazırlayıp İran'dan Gur'a gönderdi. Ayrıca oğluna da buyruğu altındaki altındaki 20 bin kişilik ordusunu takviye olarak Gur'a göndermesini emretti. Ordusu Gur'a ulaştı ve Guristan'a saldırdı. Timur çok güçlü bir direniş ile karşılaştı, birçok askerini kaybetti ve kendisi de yaralandı. Bunun üzerine geri çekildi, ancak yeni bir strateji ile Gurlu ordusuna karşı toplar kullanarak Abdal Gülzai'yi yenmek için geri geldi, sonuç olarak Gur'u almayı başardı. Daha sonra Abdal Gulzai Timurlu ordusuna katıldı ve Hindistan'ın fetihlerinde Timur'a yardım etti.
1398'de Timur, Hint alt kıtasına doğru seferine başladı. O zamanlar bölgenin baskın gücü Delhi Sultanlığı'nın Tuğluk hanedanıydı, ancak bölgesel yönetimlerin oluşumu ve hanedan içerisindeki veraset sorunu ile zaten zayıflamıştı. Timur sefer yolculuğuna Semerkant'tan başladı. 30 Eylül 1398'de İndus Nehri'ni geçerek Kuzey Hindistan alt kıtasını (günümüzdeki Pakistan ve Kuzey Hindistan) işgal etti.
Timur kuvvetleri önce Tulumba'yı, ardından Ekim 1398'de Multan'ı yağmaladı. Timur'un Delhi'yi işgalinden önce torunu seferine başlamıştı ve 'u ele geçirmişti. Pir Muhammed daha sonra Timur'un ordusuna katıldı. Bhatner kalesinin valisi yenildi ve Timur şehri ve kaleyi yok etti. Timurlular Meerut Valisi tarafından direnişle karşılaştı, ancak yine de Delhi'ye yaklaşabildi ve 1398'de Delhi'ye ulaştı. Böylelikle, daha Delhi'ye gelmeden Delhi Sultanlığı'nın halihazırda bulunan tüm önemli idari merkezlerini çoktan yenmiş oldu.
ve müttefiki olan 'e karşı Timurlular arasındaki Delhi Muharebesi, 17 Aralık 1398'de gerçekleşti. Hint kuvvetleri, dişlerinde zincir ve zehir bulunan savaş fillerine sahipti. bu durumla ilk kez karşılaşan Timurlu kuvvetleri, kendilerini savaşta çok zor bir durum içerisinde buldu. Ancak Timur, bir süre sonra fillerin kolayca paniğe kapıldığını fark etti. Nasır-ud-Din Tuğluk'un güçlerinde müteakip bozuntular oluşturarak kolay bir zafer elde etti. (Delhi Sultanı), kuvvetlerinin kalıntıları ile savaştan kaçtı. Delhi yağmalandı ve harabe oldu. Savaştan sonra Timur, Multan Valisi Khizr Han'ı Timurlu yönetimi altındaki Delhi Sultanlığı'nın yeni Sultanı olarak atadı.
Timur'un en ihtişamlı zaferlerinden biri olan Delhi'nin fethinin ulaşım koşullarının zorluğuna rağmen kazanılması ve o dönemdeki dünyanın en zengin şehrini alt etme başarısına sahip olması nedeniyle Timur; Büyük Darius, Büyük İskender ve Cengiz Han'ı tartışmasız bir şekilde geride bıraktı. Delhi bu savaş sebebiyle çok büyük bir yıkıma uğradı ve düzelmesi bir asır aldı.
Batı Asya
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Timur'un Batı Asya seferleri, Osmanlı, İran ve Memlük coğrafyasını büyük oranda etkilemiştir.
Kafkasya
Kafkasya'da bulunup Hristiyan bir krallık olan Gürcistan, Timurlu orduları tarafından 1386-1403 yılları arasında birçok işgale uğradı. Timurlu-Gürcü çatışmaları, İslam dünyasında geniş bir söz sahibi olan Altın Orda hükümdarı Toktamış Han'ın Timur ile olan çatışması ile bağlantılıydı. Timur, yaptığı işgali gayrimüslimlere karşı yapılan bir cihat olarak ilan etmiştir.
Timur, düzenlediği sekiz seferin ilkinde Gürcistan'ın başkenti Tiflis'i yağmaladı ve 1386'da Toktamış'ın müttefiki olan Kral V. Bagrat'ı ele geçirdi. Gürcülerin bölgesel direnişleri Timurlu ordusunun tekrar bir saldırı düzenlemesi ile sonuçlandı. Bagrat'ın oğlu ve halefi VII. Giorgi Timurlulara karşı şiddetli bir direniş gösterdi ve saltanatının çoğunu (1395-1405) Timurlu akınlarıyla savaşarak geçirdi. Timur, inatçı Gürcü hükümdarına boyun eğdirmek için bu seferlerin çoğuna öncülük etti. Gürcistan üzerinde sıkı bir kontrol sağlayamasa da, ülkeye asla toparlanamayacağı bir etki bıraktı. VII. Giorgi; yaşadığı yıkım, baskılar ve zorluklar yüzünden Timur'un barış şartlarını kabul etmek ve haraç ödemek zorunda kaldı. Böylelikle Gürcistan krallığı Timurluların altına girdi.
Doğu Avrupa
Türk-Moğol hanlığı olan Altın Orda, esas olarak Moğol İmparatorluğu'nun Doğu Avrupa'da hüküm süren bir parçasıydı.Cengiz Han'ın en büyük oğlu ve Altın Orda imparatoru Cuci'nin ölümünden sonra Altın Orda, Cuci soyundan gelenler arasında Beyaz ve Mavi Kanatlar başta olmak üzere birçok ayrıldı. 1370'lerin sonlarında ve 1380'lerin başında Timur, önce Toktamış'ın Beyaz Cephe'de bulunan amcası amcası Urus Han'a karşı üstünlük kazanmasına ve ardından Altın Orda'nın tekrar birleşmesine yardım etti. 1382'de Timur, Toktamış'ın Moskova Knezliği'ne saldırması ve Moskova'dan haraç alması olaylarında da onu destekledi.
Kurulduktan sonra, Toktamış 1385'te Azerbaycan'ı ve Kuzeybatı İran'ı işgal ederken, Timur (İran'ı fethetmekle) meşguldü. Toktamış, Tebriz'i yağmaladı ve yüklü miktarda ganimet almayı başardı. Timur'un kaçınılmaz tepkisi, aralarında büyük çaplı bir savaş olan Kunduzca Muharebesi'nin patlak vermesi ile sonuçlandı. Timur, 1391'de Volga Nehri üzerinde aralarındaki ilk savaşı kazandı ve Toktamış'ın ordusunun geri kalanıyla birlikte kaçmasına izin verdi. Yenilgiye rağmen, Toktamış konumunu geri aldı ve 1395 baharında Timurluların Şirvan'daki topraklarına baskın düzenledi.
Bu sırada Timur sadece kendi topraklarını değil, Kafkas bölgesini de geçerek karşı saldırıya geçti. 1395 yılında Timur, Terek Muharebesi'nde Toktamış'ı yendi ve aralarındaki mücadeleyi sonuçlandırdı. Aynı yıl Timur, Altın Orda'nın başkenti olan Saray'ı ve Ukok, Magar, Azak, Astrahan gibi diğer önemli şehirleri yağmaladı. Terek Muharebesi'nden sonra Toktamış tahttan indirildi ve Ukrayna bozkırlarına kaçtı, burada Litvanya Büyük Dükü Vytautas'tan yardım istedi ancak yardım isteği yanıtsız kaldı.
Timur, Toktamış'ın yerine Edikun'u tahta geçirdi ve Altın Orda Timur'un bir Haraçgüzar devleti oldu ve Timur imparatorluğunun sınırları güvence altına alındı. Altın Orda yaşanan bu olaylardan sonra asla toparlanamadı ve 15. yüzyılın ortalarında daha küçük hanlıklara bölündü. Bu hanlıklar: Kazan Hanlığı, Nogay Ordası, Kasım Hanlığı, Kırım Hanlığı ve Astrahan Hanlığı idi. Bu durum, Rus toprakları üzerindeki Türk-Moğol egemenliğinin azalmasına yol açtı, böylece 1480'de Moskova büyük dükü Türk-Moğollara haraç ödemekte hür iradesine bırakıldı.
Görseller
-
![image]()
Moğol idareleri, 1300–1405; Timur İmparatorluğu koyulaştırılmış. -
![image]()
Timur'un akınları, 1391–1392 -
![image]()
Timur'un akınları, 1392–1396. -
![image]()
Timur, Memlük sultanı Ferec'i mağlup ediyor. -
![image]()
Timur, Toktamış tarafından yönetilen Altın Orda ordularını mağlup ediyor.
Kaynakça
- ^ a b Beatrice Forbes Manz (25 Mart 1999). The Rise and Rule of Tamerlane (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN .
- ^ "The Rehabilitation Of Tamerlane". Chicago Tribune. 17 Ocak 1999. 18 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ağustos 2022.
- ^ J.J. Saunders, The history of the Mongol conquests (page 174), Routledge & Kegan Paul Ltd., 1971,
- ^ a b c d Marozzi, Justin (2004). Tamerlane: Sword of Islam, conqueror of the world. HarperCollins.
- ^ "Mirza Muhammad Haidar". Silk Road Seattle. University of Washington. 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2019.
On the occasion of the birth of Babar Padishah (the son of Omar Shaikh)
- ^ a b Beatrice Forbes Manz, The Rise and Rule of Tamerlane.
- ^ http://www.cultureincontext.org/cyclopedia-of-india-volume-3/Timur.html []
- ^ (1909). "The Indian Empire: Timur's invasion 1398". The Imperial Gazetteer of India. 2. s. 366.
- ^ a b "Timur invades India - Venue, Year, Reasons, Winner, Loser". www.mapsofindia.com. 13 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2019.
- ^ Mallu, who later received the title of Iqbal Khan, an ally of Muqarrab Khan, but later on betrayed him and Nusrat Khan, and allied with Nasir-ud-din Mahmud Shah. History Of Medieval India; V. D. Mahajan p.205
- ^ Perrie, Maureen, (Ed.) (2006). The Cambridge History of Russia: Volume 1, From Early Rus' to 1689. Cambridge University Press. s. 130. ISBN .
- ^ "Golden Horde". Encyclopædia Britannica. 2007. 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ağustos 2022.
Also called Kipchak Khanate Russian designation for Juchi's Ulus, the western part of the Mongol Empire, which flourished from the mid-13th century to the end of the 14th century. The people of the Golden Horde were mainly a mixture of Turkic and Uralic peoples and Sarmatians & Scythians and, to a lesser extent, Mongols, with the latter generally constituting the aristocracy. Distinguish the Kipchak Khanate from the earlier Cuman-Kipchak confederation in the same region that had previously held sway, before its conquest by the Mongols.
- ^ Sir Henry Hoyle Howorth History of the Mongols: from the 9th to the 19th century, Volume 2, p.180–220
- ^ Вывод сформулирован в 1840 году австрийским ориенталистом Й. Хаммер-Пургшталем, написавшим (по заказу Российской Академии) первую в мире обобщающую работу по истории Золотой Орды. К этому выводу присоединились авторы первой советской монографии Греков Б. Д., Якубовский А. Ю. Золотая Орда и её падение. М.-Л., 1950.
- ^ a b c "Кондырча буендагы сугыш". Tatar Ansiklopedisi (Tatarca). Kazan: Tataristan Cumhuriyeti Bilimler Akademisi.. Tatar Ansiklopedisi Enstitüsü. 2002.
- ^ Nicholas V. Raisanovsky; Mark D. Steinberg: A History of Russia Seventh Edition, pg 94
- ^ a b c Hookham, Hilda (1962). Tamburlaine the Conqueror. Hodder and Stoughton.
- ^ "Mongolia - The Golden Horde". countrystudies.us. 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2019.
- ^ Martin, Janet (6 Aralık 2007). Medieval Russia, 980-1584 (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN .
- ^ Kołodziejczyk, Dariusz (2011). . Leiden: Brill. ISBN . 30 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2022.
- ^ Michael Khodarkovsky, Russia's Steppe Frontier: The Making of a Colonial Empire, 1500–1800 (Indiana University Press, 2002), 80.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Timurlu fetihleri veya Timurlu savaslari 14 yuzyilin yedinci on yilinda Timur un Cagatay Hanligi uzerindeki kontrolu ile baslamis ve 15 yuzyilin basinda Timur un olumuyle sona ermistir Timur savaslarinin buyuk olcekliligi ve bu savaslarda genel olarak yenilmemesi nedeniyle tum zamanlarin en basarili askeri komutanlarindan biri olarak kabul edilmistir Bu savaslar Timur un Orta Asya Iran Kafkaslar ve Levant ile Guney Asya ve Dogu Avrupa nin belirli bolgeleri uzerindeki ustunluk kurmasi ve Timur Imparatorlugu nun kurulusu ile sonuclanmistir Tarihciler seferlerin o siradaki dunya nufusunun yaklasik 5 ini olusturan 17 milyon insanin olumune neden oldugunu tahmin etmektedir Timurlu fetihleriTimurlu Imparatorlugu nun en genis sinirlari vassallar haric Tarih1370 1526BolgeAvrasyaSonucTimurlu Imparatorlugu nun kurulusu Eretna Devleti Cobanli Sultanligi ve Celayir Sultanligi devletlerinin yikilisi Timurlu Ronesansi nin cikisi Osmanli Devleti Memluk Sultanligi Altin Orda Delhi Sultanligi ve bircok devletin yikima ugramasi Barut Imparatorluklari nin yukselisi Timur Cagatay Hanligi nin naibi Emir Huseyin i Belh Savasi nda maglup ettikten sonra Maveraunnehir uzerinde guc kazandi Ancak Cengiz yasalari Cengiz Han in neslinden olmayanlarin Kagan olmasini engellediginden dolayi Timur Kagan statusunu alamadi Bundan dolayi Ogeday in soyundan gelen Suyurgatmis i olarak atadi Ardindan her yone buyuk askeri seferler baslatti ve neredeyse tum Orta dogu ve Orta Asya da egemenlik kurdu Timur hicbir zaman Imparator veya Halife gibi unvanlari kullanmamistir Orta AsyaTimur bir Kara unas prensi ve Bati Cagatay Hanligi nin fiili hukumdari Emir Huseyin e yardim ederek Barlas kabilesi nin basi oldu Tugluk Timur un oglu Ilyas Hoca yi Maveraunnehr e vali olarak atamasiyla Timur un Mogol vasallik donemi sona erdi Hem Timur hem de Emir Huseyin Ilyas Hoca ya isyan ettiler ama Taskent te Hoca nin ordusuna yenildiler Ilyas Hoca Semerkant a dogru ilerledi ancak burada Timurlular tarafindan yenildi ve Dogu Cagatay Hanligi na geri cekilmek zorunda kaldi Boylece Timur Semerkant in hukumdari oldu Guney AsyaBuyuk Timur Belh kusatmasini komuta ederken Timur Delhi Sultani u 1397 1398 kisinda maglup ederken 1370 yilinda Timur Belh te bulunan Emir Huseyin e saldiri duzenledi Tirmiz de Ceyhun nehrini gectikten sonra Timurlular sehre kusatma baslatti Emir Huseyin in ordusu Timurlu ordusuna saldirmak icin sehirden cikti Ayni durum savasin ikinci gununde de oldu ancak bu sefer Timurlu ordusu sehre girmeyi basardi Emir Huseyin Timurlu ordusununun sehri yagmalamasina goz yumarak kalenin icine saklandi Timur sehri ele gecirdikten sonra Emir Huseyin in kuklasi olan Bati Cagatay lideri Habul Sah i idam etti ve Suyurgatmis i kendi kuklasi olarak basa gecirdi Bu olay Timur u Maveraunnehir de ve Bati Cagatay Hanligi nda ana guc haline getirdi Timur bu olaydan sonra Orta Asya ya ustunluk kurmustur Timur Belh kusatmasindan sonra 250 kisilik altin alayini Gur sehrini almak icin gonderdi ancak birkac gun sonra alayin Abdal Gulzai nin Gurlu ordusu tarafindan yok edildigini ogrendi Daha sonra ordusunu intikam icin hazirlayip Iran dan Gur a gonderdi Ayrica ogluna da buyrugu altindaki altindaki 20 bin kisilik ordusunu takviye olarak Gur a gondermesini emretti Ordusu Gur a ulasti ve Guristan a saldirdi Timur cok guclu bir direnis ile karsilasti bircok askerini kaybetti ve kendisi de yaralandi Bunun uzerine geri cekildi ancak yeni bir strateji ile Gurlu ordusuna karsi toplar kullanarak Abdal Gulzai yi yenmek icin geri geldi sonuc olarak Gur u almayi basardi Daha sonra Abdal Gulzai Timurlu ordusuna katildi ve Hindistan in fetihlerinde Timur a yardim etti 1398 de Timur Hint alt kitasina dogru seferine basladi O zamanlar bolgenin baskin gucu Delhi Sultanligi nin Tugluk hanedaniydi ancak bolgesel yonetimlerin olusumu ve hanedan icerisindeki veraset sorunu ile zaten zayiflamisti Timur sefer yolculuguna Semerkant tan basladi 30 Eylul 1398 de Indus Nehri ni gecerek Kuzey Hindistan alt kitasini gunumuzdeki Pakistan ve Kuzey Hindistan isgal etti Timur kuvvetleri once Tulumba yi ardindan Ekim 1398 de Multan i yagmaladi Timur un Delhi yi isgalinden once torunu seferine baslamisti ve u ele gecirmisti Pir Muhammed daha sonra Timur un ordusuna katildi Bhatner kalesinin valisi yenildi ve Timur sehri ve kaleyi yok etti Timurlular Meerut Valisi tarafindan direnisle karsilasti ancak yine de Delhi ye yaklasabildi ve 1398 de Delhi ye ulasti Boylelikle daha Delhi ye gelmeden Delhi Sultanligi nin halihazirda bulunan tum onemli idari merkezlerini coktan yenmis oldu ve muttefiki olan e karsi Timurlular arasindaki Delhi Muharebesi 17 Aralik 1398 de gerceklesti Hint kuvvetleri dislerinde zincir ve zehir bulunan savas fillerine sahipti bu durumla ilk kez karsilasan Timurlu kuvvetleri kendilerini savasta cok zor bir durum icerisinde buldu Ancak Timur bir sure sonra fillerin kolayca panige kapildigini fark etti Nasir ud Din Tugluk un guclerinde muteakip bozuntular olusturarak kolay bir zafer elde etti Delhi Sultani kuvvetlerinin kalintilari ile savastan kacti Delhi yagmalandi ve harabe oldu Savastan sonra Timur Multan Valisi Khizr Han i Timurlu yonetimi altindaki Delhi Sultanligi nin yeni Sultani olarak atadi Timur un en ihtisamli zaferlerinden biri olan Delhi nin fethinin ulasim kosullarinin zorluguna ragmen kazanilmasi ve o donemdeki dunyanin en zengin sehrini alt etme basarisina sahip olmasi nedeniyle Timur Buyuk Darius Buyuk Iskender ve Cengiz Han i tartismasiz bir sekilde geride birakti Delhi bu savas sebebiyle cok buyuk bir yikima ugradi ve duzelmesi bir asir aldi Bati AsyaBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Timur un Bati Asya seferleri Osmanli Iran ve Memluk cografyasini buyuk oranda etkilemistir KafkasyaTimurlular ve Gurcistan Kralligi 1405 Kafkasya da bulunup Hristiyan bir krallik olan Gurcistan Timurlu ordulari tarafindan 1386 1403 yillari arasinda bircok isgale ugradi Timurlu Gurcu catismalari Islam dunyasinda genis bir soz sahibi olan Altin Orda hukumdari Toktamis Han in Timur ile olan catismasi ile baglantiliydi Timur yaptigi isgali gayrimuslimlere karsi yapilan bir cihat olarak ilan etmistir Timur duzenledigi sekiz seferin ilkinde Gurcistan in baskenti Tiflis i yagmaladi ve 1386 da Toktamis in muttefiki olan Kral V Bagrat i ele gecirdi Gurculerin bolgesel direnisleri Timurlu ordusunun tekrar bir saldiri duzenlemesi ile sonuclandi Bagrat in oglu ve halefi VII Giorgi Timurlulara karsi siddetli bir direnis gosterdi ve saltanatinin cogunu 1395 1405 Timurlu akinlariyla savasarak gecirdi Timur inatci Gurcu hukumdarina boyun egdirmek icin bu seferlerin coguna onculuk etti Gurcistan uzerinde siki bir kontrol saglayamasa da ulkeye asla toparlanamayacagi bir etki birakti VII Giorgi yasadigi yikim baskilar ve zorluklar yuzunden Timur un baris sartlarini kabul etmek ve harac odemek zorunda kaldi Boylelikle Gurcistan kralligi Timurlularin altina girdi Dogu AvrupaTimur ve ordusu Altin Orda hukumdari Toktamis a karsi sefer duzenliyor Turk Mogol hanligi olan Altin Orda esas olarak Mogol Imparatorlugu nun Dogu Avrupa da hukum suren bir parcasiydi Cengiz Han in en buyuk oglu ve Altin Orda imparatoru Cuci nin olumunden sonra Altin Orda Cuci soyundan gelenler arasinda Beyaz ve Mavi Kanatlar basta olmak uzere bircok ayrildi 1370 lerin sonlarinda ve 1380 lerin basinda Timur once Toktamis in Beyaz Cephe de bulunan amcasi amcasi Urus Han a karsi ustunluk kazanmasina ve ardindan Altin Orda nin tekrar birlesmesine yardim etti 1382 de Timur Toktamis in Moskova Knezligi ne saldirmasi ve Moskova dan harac almasi olaylarinda da onu destekledi Kurulduktan sonra Toktamis 1385 te Azerbaycan i ve Kuzeybati Iran i isgal ederken Timur Iran i fethetmekle mesguldu Toktamis Tebriz i yagmaladi ve yuklu miktarda ganimet almayi basardi Timur un kacinilmaz tepkisi aralarinda buyuk capli bir savas olan Kunduzca Muharebesi nin patlak vermesi ile sonuclandi Timur 1391 de Volga Nehri uzerinde aralarindaki ilk savasi kazandi ve Toktamis in ordusunun geri kalaniyla birlikte kacmasina izin verdi Yenilgiye ragmen Toktamis konumunu geri aldi ve 1395 baharinda Timurlularin Sirvan daki topraklarina baskin duzenledi Bu sirada Timur sadece kendi topraklarini degil Kafkas bolgesini de gecerek karsi saldiriya gecti 1395 yilinda Timur Terek Muharebesi nde Toktamis i yendi ve aralarindaki mucadeleyi sonuclandirdi Ayni yil Timur Altin Orda nin baskenti olan Saray i ve Ukok Magar Azak Astrahan gibi diger onemli sehirleri yagmaladi Terek Muharebesi nden sonra Toktamis tahttan indirildi ve Ukrayna bozkirlarina kacti burada Litvanya Buyuk Duku Vytautas tan yardim istedi ancak yardim istegi yanitsiz kaldi Timur Toktamis in yerine Edikun u tahta gecirdi ve Altin Orda Timur un bir Haracguzar devleti oldu ve Timur imparatorlugunun sinirlari guvence altina alindi Altin Orda yasanan bu olaylardan sonra asla toparlanamadi ve 15 yuzyilin ortalarinda daha kucuk hanliklara bolundu Bu hanliklar Kazan Hanligi Nogay Ordasi Kasim Hanligi Kirim Hanligi ve Astrahan Hanligi idi Bu durum Rus topraklari uzerindeki Turk Mogol egemenliginin azalmasina yol acti boylece 1480 de Moskova buyuk duku Turk Mogollara harac odemekte hur iradesine birakildi GorsellerMogol idareleri 1300 1405 Timur Imparatorlugu koyulastirilmis Timur un akinlari 1391 1392 Timur un akinlari 1392 1396 Timur Memluk sultani Ferec i maglup ediyor Timur Toktamis tarafindan yonetilen Altin Orda ordularini maglup ediyor Kaynakca a b Beatrice Forbes Manz 25 Mart 1999 The Rise and Rule of Tamerlane Ingilizce Cambridge University Press ISBN 9780521633840 The Rehabilitation Of Tamerlane Chicago Tribune 17 Ocak 1999 18 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Agustos 2022 J J Saunders The history of the Mongol conquests page 174 Routledge amp Kegan Paul Ltd 1971 0812217667 a b c d Marozzi Justin 2004 Tamerlane Sword of Islam conqueror of the world HarperCollins Mirza Muhammad Haidar Silk Road Seattle University of Washington 16 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2019 On the occasion of the birth of Babar Padishah the son of Omar Shaikh a b Beatrice Forbes Manz The Rise and Rule of Tamerlane http www cultureincontext org cyclopedia of india volume 3 Timur html olu kirik baglanti 1909 The Indian Empire Timur s invasion 1398 The Imperial Gazetteer of India 2 s 366 a b Timur invades India Venue Year Reasons Winner Loser www mapsofindia com 13 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2019 Mallu who later received the title of Iqbal Khan an ally of Muqarrab Khan but later on betrayed him and Nusrat Khan and allied with Nasir ud din Mahmud Shah History Of Medieval India V D Mahajan p 205 Perrie Maureen Ed 2006 The Cambridge History of Russia Volume 1 From Early Rus to 1689 Cambridge University Press s 130 ISBN 978 0 521 81227 6 Golden Horde Encyclopaedia Britannica 2007 4 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Agustos 2022 Also called Kipchak Khanate Russian designation for Juchi s Ulus the western part of the Mongol Empire which flourished from the mid 13th century to the end of the 14th century The people of the Golden Horde were mainly a mixture of Turkic and Uralic peoples and Sarmatians amp Scythians and to a lesser extent Mongols with the latter generally constituting the aristocracy Distinguish the Kipchak Khanate from the earlier Cuman Kipchak confederation in the same region that had previously held sway before its conquest by the Mongols Sir Henry Hoyle Howorth History of the Mongols from the 9th to the 19th century Volume 2 p 180 220 Vyvod sformulirovan v 1840 godu avstrijskim orientalistom J Hammer Purgshtalem napisavshim po zakazu Rossijskoj Akademii pervuyu v mire obobshayushuyu rabotu po istorii Zolotoj Ordy K etomu vyvodu prisoedinilis avtory pervoj sovetskoj monografii Grekov B D Yakubovskij A Yu Zolotaya Orda i eyo padenie M L 1950 a b c Kondyrcha buendagy sugysh Tatar Ansiklopedisi Tatarca Kazan Tataristan Cumhuriyeti Bilimler Akademisi Tatar Ansiklopedisi Enstitusu 2002 Nicholas V Raisanovsky Mark D Steinberg A History of Russia Seventh Edition pg 94 a b c Hookham Hilda 1962 Tamburlaine the Conqueror Hodder and Stoughton Mongolia The Golden Horde countrystudies us 6 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2019 Martin Janet 6 Aralik 2007 Medieval Russia 980 1584 Ingilizce Cambridge University Press ISBN 9780521859165 Kolodziejczyk Dariusz 2011 Leiden Brill ISBN 9789004191907 30 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Agustos 2022 Michael Khodarkovsky Russia s Steppe Frontier The Making of a Colonial Empire 1500 1800 Indiana University Press 2002 80