Bizans-Selçuklu Savaşı Küçük Asya ve Suriye'deki güç dengesini Bizans İmparatorluğu'ndan Selçuklulara kaydıran bir dizi belirleyici muharebedir. Orta Asya'nın bozkırlarından gelen Selçuklular, Hunların yüzlerce yıl önce benzer bir rakip olan Roma karşısında uyguladıkları taktikleri tekrarladılar, ancak bu sefer yeni kabul ettikleri İslam'ın verdiği coşkuda vardı; Selçuklular birçok yönden Levant, Kuzey Afrika ve Küçük Asya'da Dört Halife, Emevîler ve Abbâsîler tarafından başlatılan Arap-Bizans savaşları'ndaki Müslümanların fetihlerine yeniden başladılar.
Bizans-Selçuklu savaşları | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bizans İmparatorluğu'nun gerilemesi | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Bizans İmparatorluğu Trabzon İmparatorluğu Haçlı devletleri | |||||||||
Güçler | |||||||||
yaklaşık 1071: 100.000 askere kadar çıkabilir 1140: 25,000'den 50,000'e kadar muharebe askeri | bilinmiyor |
Bugün, Malazgirt Meydan Muharebesi, Bizanslıların Türklere karşı savaşı kaybettikleri an olarak görülmektedir; ancak Bizans ordusu 1071'den önce tartışmalı nitelikteydi ve düzenli Türk saldırıları başarısız thema sistemini bozuyordu. Malazgirt'ten sonra bile, Küçük Asya üzerindeki Bizans egemenliği hemen sona ermedi veya Türkler tarafından muhaliflerine uygulanan ağır imtiyazlar yoktu - Türklerin tüm Anadolu yarımadasını kontrol etmeleri 20 yıl sürdü ve kalıcı olmadı.
Savaş sırasında Selçuklu Türkleri ve müttefikleri, Mısır Fâtımî Halifeliği'ne saldırdı, Kudüs'ü ele geçirdiler ve Birinci Haçlı Seferi'nin başlamasına neden oldular. Birinci Haçlı Seferi'nde önemli kazanımlar elde edilmesine rağmen, Bizans İmparatorluğu'na yapılan Haçlı yardımına ihanet ve yağma karıştı. Malazgirt'ten yüz yıl içinde Bizanslılar Türklerden Küçük Asya sahillerini başarıyla geri almış ve etki alanlarını Filistin ve hatta Mısır'a kadar uzatmışlardı. Daha sonra Bizanslılar daha fazla yardım alamadılar ve Dördüncü Haçlı Seferi, Konstantinopolis'in yağmalanmasına bile yol açtı. Çatışma sona ermeden önce, Selçuklular zayıf İznik İmparatorluğu'ndan daha fazla toprak almayı başardılar, ancak Sultanlık'ın Moğollar tarafından ele geçirilmesi nihai Bizans-Osmanlı savaşlarına yol açtı.
İlk ihtilaflar: 1064-1071
11. yüzyılın başlarından itibaren Orta Asya'dan Selçuklu Türkleri batıya doğru genişliyor, çeşitli Arap gruplarını yeniyor ve Abbasi halifeliğinin Bağdat'taki güç merkezini işgal ediyordu. Aynı zamanda Bizans imparatorluğu Urfa ve Suriye'de birkaç kazanç elde ediyordu. 1067'de Selçuklu Türkleri Kayseri'ye saldırıp Küçük Asya'yı işgal ettiler, 1069'da ise Konya'ya saldırdılar. 1069'daki Bizans karşı saldırısı, Selçuklu Türklerinin bu topraklardan geri çekilmesine neden oldu. Bizans ordusunun daha fazla saldırısı Türkleri Fırat'ın gerisine sürdü.
Buna rağmen Selçuklu Türkleri, Malazgirt'i ele geçirerek Küçük Asya'ya girişlerine devam ettiler. Bizans İmparatoru Romen Diyojen, Selçuklulara karşı kesin bir darbe vurmak ve yönetiminde Güney İtalya'da Norman fetihleri ile kaybettiği topraklara karşılık bazı askeri zaferler eklemek amacıyla bir ordu kurdu. Yürüyüş sırasında, Selçuklu Türklerinin lideri Alp Arslan, Malazgirt'ten çekildi. Taktiksel geri çekilmesi, ordusunun Bizanslıları pusuya düşürmesine izin verdi ve kısa bir süre sonra Malazgirt'i geri aldı. Zaferin kendisi Selçuklu Türkleri için o zaman çok az kazanıma yol açtı, ancak Bizans İmparatorluğu'nda başlayan sivil belirsizlik, Selçukluların ve diğer çeşitli Türk müttefiklerinin Küçük Asya'ya girmesine izin verdi
Türk fetihleri: 1071–1096
O zamanlar birçok Bizanslı, Selçukluların Malazgirt zaferini tam bir felaket olarak görmediler ve Türkler Anadolu'daki kırsal bölgeleri işgal etmeye başladığında, Bizanslılar şehirlerine yabancı fatihler olarak değil, çeşitli Bizans hiziplerinin talep ettiği paralı askerler olarak yerleştirmeye başladılar. Hatta 1078'de bir Bizans İmparatoru İznik şehrinin savunmasını istilacı Türklere verdi.
İç savaşın sonucu, Bizans tahtında hak iddia edenlerin Türk yardımını istediği ve onları Bizans topraklarına kabul ettiği anlamına geliyordu. İznik gibi şehirlerin kaybedilmesi ve Anadolu'daki bir başka yenilgi iç savaşın uzamasına neden oldu. Sivil çatışma sonunda, Küçük Asya'daki isyanları sona erdirmek için İmparatorluk ordularına komuta eden I. Aleksios'un kendisinin isyan edip, 1081'de Bizans tahtını ele geçirmesiyle sona erdi. Aleksios tarafından uygulanan acil durum reformlarına rağmen, Antakya ve İzmir 1084'te kaybedildi.
1091'de, Küçük Asya'da I. Aleksios'un elinde kalan Bizans kasabaları da kaybedildi. Ancak, her şey Bizans kaybı ile sonuçlanmadı; 1091'de, (Norman istilası) geri çekilmesi İmparatorluğun Türklere karşı gücünü odaklamasına izin verdi, Bizanslılar birleşik bir Selçuklu/Peçenek istilası ve Konstantinopolis kuşatmasını engelledi. Bizanslılar böylece Ege Adaları'nı Çaka Bey'den kurtararak filosunu yok edebildiler ve hatta 1094'te Marmara Denizi'nin güney kıyılarını geri alabildiler.
1094'te I. Aleksios, Papa II. Urbanus'dan silah, malzeme ve vasıflı birlik isteyen bir mesaj gönderdi. 1095'teki Clermont Konsili'nde Papa, Kudüs'ü ele geçirmek için bir Haçlı Seferi vaaz etti ve bu süreçte Doğu'daki Hristiyan dünyasını İslam saldırısından koruyamayan Bizans İmparatorluğu'na yardım etti. Haçlı Seferleri, Bizans İmparatorluğu'nun birçok hayati Anadolu kentini fethetmesine yardımcı olsa da, 1204 yılında İmparatorluğun dağılmasına yol açtı ve bu süre zarfında Bizanslılar topraklarına tutunmaya çalıştı.
Bizansın ayakta kalması: 1096–1118
İlk Haçlılar, Aleksios'un Batı'dan yardım talebini takiben 1096'ya geldi. Bizanslılar ve Haçlılar arasındaki anlaşma, Türklerden geri alınan Bizans kentlerinin İmparatorluğa teslim edileceğiydi.
Bu, Haçlılar için faydalıydı çünkü ele geçirilen kasabalarda asker bırakmak zorunda kalmıyorlar ve tedarik hatlarını koruyorlardı. Buna karşılık Bizanslılar, Haçlılara düşman bölgede yiyecek tedarik edecek ve Aleksios'un birlikleri, tehlikeli durumlarda onlara destek görecekti. Haçlılar ilk kez 6 Mayıs 1097'de İznik'e saldırmaya başladılar.I. Kılıç Arslan, Haçlı ordularının muazzam büyüklüğü nedeniyle oradaki Türklere yardım edemedi; 16 Mayıs'ta bir başka küçük yenilgi Kılıç Arslan'ın 19 Haziran'da şehri Bizans'a teslim etmesine ve geri çekilmesine neden oldu. Bundan sonra Dorileon'daki mutlak galibiyet Haçlılara Küçük Asya'yı ilerleyişe açık ahle getirdi: , Akşehir, Konya, Antiocheia, Pisidya, Heraclea ve Kayseri tüm bu şehirler Haçlıların eline geçti ve müttefikleri Kilikya Ermeni Krallığı'nın olduğu Kilikya'ya ulaştılar.
I. Aleksios, bu fetihleri elinde tutamadı, Kayseri ve gelecekte başkentleri olacak Konya gibi birçok şehri Anadolu Selçuklu Devleti geri aldı. Ancak Aleksios'un kayınbiraderi Megas doux ("Büyük dük") İoannis Dukas, yeniden inşa eden kara ve deniz güçleriyle 1097'de gerçekleştirdiği sefer ile Ege kıyı şeridi ile Türkler'den İzmir, Efes, Sardis, Filadelfiya, Laodikeia ve Choma şehirlerini alarak Batı Anadolu'nun iç bölgesinde Bizans kontrolünü sağladı.
Kazandıkların zaferlerin ardından, Haçlılar, Selçukluların elinde olan Antakya'yı kuşattılar. Kuşatma, Blois Kontu Stephen'ın sahte tavırları yüzünden, Haçlıların Bizanslılara yardım etmesinin sona ermesini işaret eder. Musul'un Selçuklu valisi Gürboğa, Antakya'ya destek olarak 75,000 kişilik büyük bir ordu yolladı; onun yakın zamanda Haçlıların eline geçen Urfa'yı başarısızlıkla sonuçlanan kuşatması Haçlılara zaman kazandırdı ve Antakya 3 Haziran 1098 günü düştü, Gürboğa ancak ertesi gün şehre ulaştı. Buna rağmen, Gürboğa'nın birlikleri iç kaleye sızabildiler orada kısır ve umutsuz savaş, Haçlıların Gürboğa'nın saldırısını püskürtmelerine izin verdi. Bu noktada, Haçlılardan biri olan Blois Kontu Stephen, savaş alanını terk etti ve I. Aleksios'a Haçlıların yok edildiğini ve Bizans İmparatoru'nu geri dönmesi gerektiği konusunda uyardı.
I. Aleksios'un bu açık terk edişinin bir sonucu olarak Haçlılar, Gürboğa'nın dağılmış ordusunu yenmeyi başardıklarında Antakya'yı geri vermeyi reddettiler. Bu kızgınlıkla Haçlılar, Bizanslılara Selçuklulara ve müttefiklerine karşı yardım etmekten büyük ölçüde vazgeçtiler. Birincinin başarılarını takip etmek için başlanan 1101 Haçlı Seferi, mutlak bir yenilgiyle sona erdi ve Küçük Asya'da Selçuklu iktidarının başkenti İkonyum (günümüz Konya) olarak Anadolu Selçuklu Devleti'nin kurulmasını sağladı.
Bizansın karşı saldırısı: 1118–1176
II. İoannis
I. Aleksios'un ölümünden sonra iktidara oğlu II. İoannis geldi. O dönem Anadolu Selçuklu Devleti, eski müttefiki Dânişmendliler Beyliği ile savaş halindeydi. II. İoannis bunu bir avantaj olarak kullanarak Anadolu ve Suriye'ye bir dizi sefer düzenledi. İoannis, başarılı bir şekilde Antakya'ya kadar Anadolu'nun güney sahilini ele geçirdi. Gavras Ailesi'nin Trabzon'da ayrılıkçı bir devlet kurma girişimini bozdu ve mensubu olduğu Komninos Hanedanı'nın geldiği Kastamonu'yu geri aldı. Buna rağmen, Türk direnişi güçlüydü ve İoannis, Selçuklu başkenti Konya'yı ele geçiremedi ve tüm fetihleri elinde tutamadı - 1130'larda İoannis tarafından ele geçirilen Çankırı şehri, imparatorun sadece 2.000 kişiden oluşan bir garnizonla bıraktığı için tekrar kaybedildi.
İoannis, Suriye'deki yerel Haçlı krallıkları, özellikle Urfa ve Antakya üzerindeki hakimiyetinin altını çizen bir dizi sefer için önemli ölçüde zaman ve çaba harcadı, ancak Bizans İmparatorluğu için bu seferler uzun vadeli toprak kazanımı ile sonuçlanmadı. İmparator, Bizans ordusunu yeni tümenler alarak güçlendirdi ve Bizans bölgesinde yeni kaleler, tahkimatlar ve eğitim kampları kurdu. Bununla birlikte, Suriye'deki kampanyalarına dökülen kaynakların ölçeği Anadolu'dan çok daha büyüktü, bu da İoannis'in saygınlığın uzun vadeli fetihten daha önemli olduğunu düşündüğünü göstermektedir. 1143'te imparator İoannis'in ölümcül bir av kazası, Bizanslıları daha fazla ilerleme sağlama fırsatından mahrum bıraktı.
I. Manuil
II. İoannis ardında Bizans İmparatorluğu'na güçlü bir ordu, önemli miktarda nakit rezerv ve iyileşmiş saygınlık bırakarak 1143'te öldü. Ancak yeni imparator I. Manuil, dikkatinin çoğunu Anadolu'dan ziyade Macaristan, İtalya, Sırbistan ve Haçlı devletlerine yöneltti. Manuil imparatorluğa yönelik saldırıları yenmek ve Balkanları elinde tutmakta büyük ölçüde başarılı olsa da, İtalya'daki politikası başarısız oldu ve hükümdarlığındaki cömert harcamalar, özellikle Bizans tarihçisi Nikitas Honiatis tarafından eleştirildi. Bu dönemde Selçuklu Türkleri, II. Kılıç Arslan yönetiminde düşmanları Dânişmendliler Beyliği'ne boyun eğdirebildiler. Bu, Konya'da yerleşik merkezileşmiş güçlü bir Türk devleti ile sonuçlandı, Bizanslıları II. İoannis'in hükümdarlığından daha kötü bir konumda bıraktı.
O zamanlar, Manuil'in politikası, Sultan ile barış içinde bir arada yaşadığı ve Türkmenleri baskınlarından caydırmak amacıyla, Bizans topraklarında mera için ödemeye izin vermesi gibi tedbirler başlattığı için imparatorluğa yaraşır değildi. Ege kıyılarının kuzey kesiminde Bergama yakınındaki Neokastra Theması'nın kurulması da Nikitas Honiatis tarafından övüldü. Bununla birlikte, II. Kılıç Arslan, Manuil ile daha önce yaptığı bir anlaşmaya göre vermesi gereken Sivas şehrini teslim etmeyi reddettiğinde, imparator 1176'da savaş ilan etti ve yaklaşık 30.000 asker ile başkentleri Konya'yı alma niyetiyle Selçuklu topraklarına girdi. Ancak, Bizans kuvveti bir dağ geçidinde pusuya düşürüldü ve sonuç olarak her iki tarafta da ağır kayıplar yaşandı. Bu muharebe, Miryokefalon Muharebesi, Bizans fetih seferinin bırakılmasıyla sonuçlandı.
Muharebenin taktik olarak kazananı yoktu ve her iki lider de barış arayışındaydı. Bunun ardından Manuil'in ordusu Anadolu'daki Türklerle çarpışmaya devam etti, Menderes Vadisi'nde daha küçük ama kararsız bir muharebede onları yendi. Bu küçük soluk almaktan bağımsız olarak, Miryokefalon'un kayıpların önerebileceğinden çok daha belirleyici sonuçları vardı - 1176'dan sonra Bizans'ın Küçük Asya'yı yeniden ele geçirmesi mümkün olmadı, bu da Aleksios tarafından başlatılan süreci yarım bıraktı. Selçuklular için, Dânişmendliler Beyliği'nin topraklarının alınması onlara bir zafer verdi, ancak Selçuklular bir kez daha her iki liderin istediği gibi barış anlaşmasına yol açan komşu anlaşmazlıklarla mücadele etmek zorunda kaldılar. Antlaşma şartlarına göre Manuil, Dorlion ve 'da konuşlanan ordularını ve tahkimatı kaldırmak zorundaydı.
Ancak Manuil ve Kılıç Arslan bu antlaşmayı uygulamaya çalıştığında, bir Türk ordusu Bizans topraklarını işgal etti ve Ege kıyılarına kadar bir dizi Bizans kentini ele geçirerek bölgedeki Bizans kontrolünün kalbine zarar verdi. Bununla birlikte, İmparator tarafından Türk işgalini püskürtmek için gönderilen İoannis Vatacis, Menderes Vadisi'ndeki Hyelion ve Leimocheir Muharebesi'nde Türklere karşı pusuile kazandı. Türk komutanı ve birliklerinin çoğu kaçmaya çalışırken öldürüldü ve yağmaların çoğu kurtarıldı, tarihçiler tarafından bu olay Bizans ordusunun güçlü kaldığını ve Batı Küçük Asya'nın savunma programının hâlâ başarılı olduğunun işareti kabul edilir. Menderes'deki zaferden sonra Manuil, Türkleri Kütahya'nın güneyinde Panasium ve Lacerium'dan sürmek için küçük bir ordu ile ilerledi. Bununla birlikte, 1178'de bir Bizans ordusu Hereke'de bir Türk kuvvetiyle karşılaştıktan sonra geri çekildi ve Türklerin birçok hayvan stoğunu ele geçirmeyasine izin verdi.Bitinya'daki şehri 1179'da Türkler tarafından , Manuil'i şehri kurtarmak için küçük bir süvari gücüne liderlik etmeye zorladı ve daha sonra, Bizanslılar, 1180 kadar geç zamanlarda Türklere karşı bir zafer kazanmayı başardılar.
Bununla birlikte, sürekli savaşın Manuil'in sağlığı üzerinde ciddi bir etkisi oldu; sağlığı bozuldu ve 1180'de ateşe yenik düştü. Dahası, Malazgirt gibi, iki güç arasındaki denge yavaş yavaş değişmeye başladı - Manuil bir kez daha Türklere saldırmadı ve onun ölümünden sonra Türkler batıya doğru ilerleyerek Bizans topraklarına doğru ilerlemeye başladılar.
Bizans çöküşü 1180–1308
I Manuil'in 1180'de ölümü Komninos Hanedanı'nı sona erdirmedi, ancak Manuil'in oğlu, babasının kapsamlı seferleri yüzünden ağır harcamalarla dolu bir imparatorluğu bir arada tutamayacağını kanıtladı. 1183 yılında II. Aleksios tahttan indirildi ve I. Andronikos yerine geçti. Onun seferberliği devam etme girişimleri, işkence, kör edilme, 3 gün halk önünde aşağılama ve nihayetinde 1185'te ölümüne yol açtı. Komninos bile yanılabileceğini kanıtladı - en sonunda Miryokefalon Muharebesi'nin faydalanan II. Kılıç Arslan, Sozopolis, Ankara ve Heraclea'yı aldı.
Bu çalkantıdan sonra, Bizans İmparatorluğu, sınırı koruyamayan 1185 ve 1204 yılları arasında bir dizi yolsuz ve/veya aciz imparator tarafından yönetildi. Zayıf İmparatorluk Bizans egemenliği, Kilikya Ermeni Krallığı ve Antakya Prensliği'nin kendilerini Bizans vasal statüsünden kurtarmasına yol açtı, ikincisi 1180'de yaptı; ilki ise Prens II. Levon 1187'de tahttayken yaptı.
Bu arada Üçüncü Haçlı Seferi'nde Filistin'deki Haçlı devletleri Selahaddin Eyyubi'nin eline geçmeye başladı. Bu, Kutsal Roma İmparatorluğu ve Bizans İmparatorluğu'nun Orta Doğu'da önemli kazanımlar elde etme fırsatını sona erdirdi. Bizans İmparatoru II. İsaakios önce Selahaddin Eyyubi'ye Üçüncü Haçlı Seferi'ni Anadolu'yu geçmesini engelleme (bu anlaşmayı destekleyecek çok az askerî gücü vardı) sözü verdi sonra I. Friedrich'in tehdidiyle Üçüncü Haçlı Seferi'nin geçmesine izin verdi, bu onun yetersiz hükümdarlığını gösterir. Ayrıca Miryokefalon'daki yenilgiyi tersine çevirme potansiyeline sahip olan Konya'nın Haçlılar tarafından alınmasından yararlanamadı.
Düşmanlarla çevrili bir imparatorluk haline gelen Bizans'ın çöküşü daha büyük bir olasılık haline geldi ve 1204'te Konstantinopolis şehri, İmparatorluğu başka bir kaos çağına getiren Dördüncü Haçlı Seferi'nin askerleri tarafından yağmalandı. Anadolu Selçuklu Devleti yeni sultanı I. Gıyâseddin Keyhüsrev hükümdarlığında bu olaydan istifade edip, 1207'de Antalya limanını zayıflatılmış İznik İmparatorluğu'ndan aldılar. Gelgit 1210'da Sultan'ın kendisi, Menderes'deki Antakya Savaşı'nda Nicaea İmparatoru tarafından tek bir savaşta öldürüldüğünde döndü ve o zamandan doğu sınırında az ya da çok istikrar kazandı. 1210'da Sultan'ın, Alaşehir Muharebesi'nde öldürülmesi ile sonuçlanan zafer ile Bizans hakimiyeti az ya da çok istikrar kazandı. 1243 yılında Moğol istilası Anadolu'da Selçuklu iktidarını kırdı. Üç yıl sonra, II. Gıyâseddin Keyhüsrev'in erken ölümü üç küçük oğlunu tahta geçirdi. İç çatışmalar bir kez daha Anadolu Selçuklu Devleti'nde ortaya çıkması İznik İmparatorluğu'nun 1261'de Konstantinopolis'i Latinlerden geri almasına izin verdi. 1283'te Anadolu Selçuklu Devleti iç savaştan payını aldı ve 1308'de dağıldı; Konya bir süre sonra başka bir Türk halkı olan Karamanlılar tarafından alındı. Anadolu Selçuklu Devleti'nin sona ermesi Türkler ile Bizanslılar arasındaki çatışmalara son vermedi; dağılan devletin soylularından olan Uç Beyi Osman Bey, Osmanlı Beyliği'ni kurmuş ve Bizans-Osmanlı savaşlarına yol açmıştır, Türkler ve Bizanslılar arasındaki çatışmaların devam etmesi, sonuçta Bizans İmparatorluğu'nun sona ermesine ve Anadolu'nun Türk-İslam hakimiyetine girmesine neden olmuştur.
Analiz
Bizans ordusu
Aşağıdaki tabloda gösterildiği gibi, Bizans nüfusu Selçukluların ilerlemesinin bir sonucu olarak azalmamıştır; insan gücü hâlâ 1143'te 1025'te olduğu gibi mevcuttu. Aslında, Bizans İmparatorluğu, kısmen İtalyan şehir devletleri Venedik ve Ceneviz ile ticaret ve ayrıca Selçuklu Türklerinden kaçan Rum mültecilerin akınına bağlı olarak Batı Küçük Asya ve Yunanistan'da daha önce benzeri görülmemiş bir nüfus artışı yaşadı.I. Manuil'in Konya'ya yaptığı ilk sefer, Akşehir'deki tüm Rum nüfusunun boşaldığını ve batıya yerleştiğini gösterdi. Bununla birlikte, II. İoannis ve I. Manuil'in ulusal ordu oluşturmadaki başarısızlığı ile görüldüğü gibi, büyük ordular oluşturmak için gereken verimlilik ve kaynaklar bir şekilde azalmıştı.
Yıl | Nüfus | Asker | Alan |
---|---|---|---|
1025 | 12,000,000 | 110,000 | Bizans İmparatorluğu |
1143 | 10,000,000 | 50,000 | Bizans İmparatorluğu |
1204 | 9,000,000 | 30,000+ | Bizans İmparatorluğu |
1281 | 5,000,000 | 20,000 | Bizans İmparatorluğu |
10. ve 11. yüzyıllar boyunca Bizans Ordusu, Doğu ve Batı'da yapılan yeni fetihlerde gittikçe daha agresif bir şekilde kullanıldı. Sonuç olarak, Küçük Asya istilalarını yavaşlatmak için savunma temelli bir askeri çözüm olarak tasarlanan Thema sistemi yavaş yavaş çökmeye başladı. Köylülerden oluşan Thema milis ordularının yapamadığı bir şey olan, sahada tam zamanlı bir mevcudiyeti koruyacak birliklere ihtiyaç duyuluyordu. Sonuç olarak, tam zamanlı profesyonel askerlerden oluşan Tagmata kullanımı, 11. yüzyılda Bizans İmparatorluğu'nu Büyük Güç durumuna getiren saldırgan savaşı yürütmek için giderek daha fazla gerekli hale geldi.Tagmata ayrıca Franklar, Normanlar ve şüphesiz Saksonlar, Ruslar ve Vikingler gibi paralı askerleri de içeriyordu. Tagmata birliklerinin kullanımı Bizans askerî gücünü doğrudan zedelemedi - Romen Diyojen'in Selçuklu kontrolündeki Mezopotamya'ya yönelik seferleri Tagmata ve Thema birliklerinden oluşuyordu. Bununla birlikte, Thema birliklerinin kalitesi ciddi şekilde düşmeye başladı.Mihail Attaleiates, Malazgirt seferi sırasında Thema sisteminin birliklerinin tedarikinin yetersiz kaldığını ve savaş için uygun olmadıklarını söyler. Sonuç olarak, Tagmata ordusu Malazgirt'te geri çekildiğinde, Thema sistemi 1091'de son Bizans yerleşimlerini deviren Selçuklu Türklerinin ve Türk müttefiklerinin acımasız ilerlemesini durduramadı. Tagmata ordusu Malazgirt'teki başarısızlığın nedeni değildi; ancak Tagmata birliklerine güvenmek, Thema Sisteminin parçalanmasına yol açan nedenlerden biriydi. Türkler Küçük Asya'yı alırken, (I. Aleksios'un İmparatorluk öncesi kariyerinin gösterdiği gibi) herhangi bir örgütlü direniş, kötü durumda bir ordu ile yetinmek zorunda kaldı.
Dahası, cephe hattı Konstantinopolis'a çok yaklaşmıştı. 12. yüzyıl boyunca, özellikle Manuil'in hükümdarlığının başlarında ve ortasında, kısmen babasının ve kendisinin saldırgan politikaları sayesinde, Konstantinopolis Konya karşısında girişimde bulundu, ama güç dengesi Türklere kaydığında, kayıplar istikrarlı bir şekilde arttı; kısa zamanda Küçük Asya'nın batısına Türk gazileri sızdı.
Haçlı Seferleri
İlkinden sonra diğer tüm Haçlı Seferlerinin İmparatorluk üzerinde zarar veren etkileri vardı çünkü müttefikleri olması gereken kasabalar Haçlı ordularının saldırısına uğruyordu, Bizans topraklarında tedarik yüzünden çekişmeler ve birkaç çatışma olayı vardı. Konstantinopolis'te, III. Konrad'ın haçlı seferinden dönüp şehri zorla almakla tehdit ettiği noktaya kadar başka olaylar da oldu. İkinci Haçlı Seferi, İslam Dünyası arasında artan bir birlik gördü,Zengiler önce Şam'ı ve kısa bir süre sonra Suriye'nin büyük kısmını alabildiler, Haçlı Seferlerine karşı birleşik bir cephe ve Bizans çıkarları için bir tehdit haline geldi. Kutsal Roma İmparatoru I. Friedrich, Üçüncü Haçlı Seferi'nde Konstantinopolis'e yönelik bir saldırı ile bile tehdit etti ve Dördüncü Haçlı Seferi, Konstantinopolis'i yağmaladı ve Bizanslılar miktarda toprağı Latinlere ve Selçuklu Türklere kaybetti. 1204 yılından sonra, özellikle Osmanlı Beyliği olmak üzere Batı Anadolu'da birçok Anadolu beylikleri kuruldu.
Selçuklu Türkleri
Savaşın sonucu, Selçukluların güçleri kadar Bizanslıların zayıflığı tarafından belirlendi. Bununla birlikte, Selçuklular, tıpkı yıllar önce Araplar gibi, Bizans İmparatorluğunu yok edemedi. Bozkırlardan çıkan Selçuklu Türkleri birçok avantaja sahipti. Malazgirt Meydan Muharebesi'nde, Türklerin daha hızlı hafif süvarileri, bitkin Bizans süvarilerini kuşatma harekâtı ile, basit vur ve kaç taktikleriyle mağlup etti.
Küçük Asya, Malazgirt'ten sonra Türkler tarafından tamamen ele geçirilemedi, ancak savaşın sonucu ortaya çıkan kaostan Türk paralı askerlerini -Türk askerleri, iktidarı ele geçirmeden önce Araplar tarafından Memlük olarak kullanılmışlardı- garnizon bulunan kasabalarına davet eden Bizans hizipleri sayesinde kolayca faydalanıldı. Bizans İmparatorluk egemenliğini yeniden kurduğunda Türk askerleri tarafından güvence altına alınan bu hizipler Selçuklu Türklerinin bir parçası oldu.
Sonuç
Anadolu yaklaşık 1000 yıldır Roma egemenliği altında olmasına rağmen, Selçuklular varlığını hızla pekiştirdiler. Bu onların topraklarına tutunmalarını sağladı ve Komninos Restorasyonu sırasında Bizanslıların bu toprakları yeniden almalarını daha da zor hale getirdi. Sonuç olarak, Bizans imparatorluğu sivil uyuşmazlıklarla dolu olmasa bile, Bizanslıların kendilerine çatışmalarına nadiren izin veren Selçuklu Türklerini yenemedi, dolayısıyla I. İoannis'in yavaş kampanyası oldu.
Eski Roma devleti, sınırlarındaki sayısız düşman yüzünden sürekli bir savaş halindeydi; Güney ve Doğu'da Müslümanlar, Kuzey'de Slavlar ve Batı Franklar. Bizans İmparatorluğu, ordunun sivil çatışmaya maruz kaldığı bir dönemde birkaç on yıl içinde Normanlar, Peçenekler ve Türkler ile yüzleşmek zorunda kaldı.
Neticeleri
Savaşın büyük neticeleri oldu. Ortadoğu'ya, yüzyıllar boyunca Fâtımîler ve Bizans İmparatorluğ egemen olmuştu; 13. yüzyılın sonunda, her ikisi de güç gösterecek konumda değildi; Fâtımîler, Eyyûbîler tarafından devrilmiş, Bizanslılar ise Selçuklular tarafından ciddi şekilde zayıflatılmıştı. İktidar 14. yüzyılda Memlûk Devleti'ne, daha sonra 15. yüzyılın sonlarında ve 16. yüzyılın başlarında Türklere geri döndü. Bir Hristiyan Krallığı bir daha asla Orta Doğu'da bu kadar askeri ve siyasi güce sahip olmayacaktı. Türkler Anadolu'da istikrarlı bir şekilde ilerledikçe, yerel halkın İslam'a dönmesi, Bizanslıların yeniden fetih şansını daha da azalttı.
Savaş, ayrıca Batı Hristiyan Dünyası'na, Kutsal Toprakları Müslüman Hükümdarlığında ziyaret etmek/kurtarmak için seferler/haclar başlatma fırsatı verdi. Zamanla, bu Haçlılar Kutsal Topraklarda kendi yurtluklarını kuracaklardı, ancak Bizans İmparatorluğu ile çakışan çıkarlar, sonuçta hem Haçlı devletlerininin hem de Bizans İmparatorluğu'nun zayıflamasına yol açtı.
Türkler için yeni bir iktidar döneminin başlangıcıydı. Batıdan Haçlılar ile doğudan Moğollar ve Türk kabileleri tarafından yapılan saldırılara rağmen Türkler yavaş yavaş Osmanlılar altında bir süper güç olarak ortaya çıktı. Osmanlıların yükselişi Anadolu Selçuklu'nun düşmesine ve Bizans İmparatorluğu'nun zayıflamasına paraleldi. Anadolu'da bırakılan güç boşluğu, Sultanlığın soylularından biri olan Osman Gazi tarafından kolayca dolduruldu. Mora Yarımadası'ndaki Latin varlığı ve sınırlara sert baskı yapmaya devam eden Bulgarların artan gücü nedeniyle Bizans İmparatorluğu için durum daha da kötüleşti. Zamanla, Bizanslıların Osmanlılardan Avrupa ana karasına girip Bulgarlar ile savaşmaya yardım talep etmeleri, Osmanlı Türklerinin Avrupa'yı sıkıca kavramasına neden olacaktı. Osmanlı Beyliği ile yakın olmaları Bizanslılar ile Osmanlılar arasındaki çatışmanın kaçınılmaz olmasını sağladı. Bizanslılar Osmanlılar için bir eşti, ancak Konstantinopolis'in batısındaki iç savaş ve beceriksiz liderlikle birleştiğinde Konstantinopolis 1453'te düşene kadar Bizanslıları birbiri ardına kuşatmalar ile salladılar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ "The Seljuk Empire". All Empires (İngilizce). 12 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2007.
- ^ Bright, Martin (16 Mart 2003). "Iraq's 5,000 years of pride". The Guardian Unlimited (İngilizce). 17 Ocak 2008 tarihinde kaynağından .
- ^ Sherrard 1966, s. 164.
- ^ http://navsci.berkeley.edu/ma20/PPT/14%20Feb%2006%20Byzantine.ppt 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Rickard, J. "Battle of Manzikert, 19 August 1071". 9 Ağustos 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2007.
- ^ Markham, Paul. "The Battle of Manzikert: Military Disaster or Political Failure?". 13 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2007.
- ^ "Antioch – Britannica Concise Encyclopedia". britannica.com (İngilizce). 31 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Nisan 2018.
- ^ Urban II. "Speech at Clermont 1095". Medieval Sourcebook (İngilizce). 20 Şubat 1999 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2007.
- ^ Madden 2005, s. 35.
- ^ a b c d Madden 2005, s. 40.
- ^ Rickard, J. (3 April 2001), Battle of Dorylaeum 9 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 1 July 1097.
- ^ Madden 2005, s. 41.
- ^ Mango 2002, ss. 185–187.
- ^ Parker 2005, ss. 48–49.
- ^ Chahin 2001, s. 244.
- ^ Phillips 2014, s. 28.
- ^ Angold 1984, s. 150.
- ^ a b Madden 2005, ss. 42-43.
- ^ Rickard, J. (2 April 2001), Antioch, Kerboga's siege of 11 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 5–28 June 1098
- ^ Knox, Skip E. "Second Battle of Ramleh 13 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." The Crusades. Boise State University. 2 June 2007.
- ^ Stone, Andrew. "An Online Encyclopedia of Roman Emperors 29 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." 26 Nov 2004. University of Western Australia. 2 June 2007
- ^ Houtsma, Martin Theodoor (1911). "Seljūks". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica. 24 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 608–611.
- ^ "." GeoCities. 2 June 2007.
- ^ Birkenmeier 2002, s. 196.
- ^ Treadgold 1997, s. 649.
- ^ a b Stone, A. "Manuel I Comnenus" (İngilizce). 5 Ekim 2003 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- ^ Norwich 1999, s. 298.
- ^ Tore Kjeilen. "Antioch, Norman Principality of - LookLex Encyclopaedia" (İngilizce). 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- ^ (İngilizce). 27 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2007.
- ^ a b c d Lowe, Steven; Baker, Martin. "The Seljuqs of Rum". 22 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2007.
- ^ Madden 2005, s. 162.
- ^ Bazıları kalırken, çok sayıda Türk çiftçisi Kapadokya'ya yerleşti ve böylece çürüyen Thema sisteminin altını oydular
- ^ (İngilizce). 1 October 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 January 2007.
- ^ Haldon 2002, s. 48.
- ^ Haldon 2002, s. 49.
- ^ Haldon 2002, s. 51.
- ^ Knox, Skip (19 Haziran 2007). . Crusades (İngilizce). Boise State University. 1 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- ^ Bentley & Ziegler 2006, s. 533.
- ^ Turnbull, Stephen. The Ottoman Empire 1326–1699. New York: Osprey, 2003. pg 17
- ^ "" Des Cas des nobles hommes et femmes ", de " JEHAN BOCCACE ", traduction de " LAURENT DE PREMIERFAIT "". Gallica. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- ^ Grant 2005.
- ^ "Turkey Sultanate of Rum 16 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." www.workmall.com. Jan. 1995. The Library of Congress Studies. 29 May 2007
- ^ Bentley & Ziegler 2006, s. 465.
- ^ Tom Brosnahan. "Seljuk Turks". 12 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
- Genel
- (1966). "Great Ages of Man Byzantium" (İngilizce). New York: Time-Life Books.
- Chahin, Mark (2001). The Kingdom of Armenia (İngilizce). Londra: Routledge. ISBN .
- Phillips, Jonathan (2014). The Crusades, 1095-1204 (İngilizce). New York: Routledge. ISBN .
- Mango, Cyril (2002). The Oxford History of Byzantium (İngilizce) (1. bas.). New York: Oxford University Press. ISBN .
- Angold, Michael (1984). The Byzantine Empire 1025–1204 (İngilizce). Longman Harlow Essex.
- (2005). Crusades the Illustrated History (İngilizce) (1. bas.). Ann Arbor: University of Michigan Press. ISBN .
- Norwich, John Julius (1999). A Short History of Byzantium (İngilizce). New York: Vintage Books. ISBN .
- Haldon, John (2002). Byzantium at War: AD 600–1453 (İngilizce). Oxford: Osprey. ISBN .
- Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society (İngilizce). Stanford, Kaliforniya: Stanford University Press. ISBN .
- Birkenmeier, J. W. (2002). The Development of the Komnenian Army: 1081–1180. History of warfare (İngilizce). 5. Boston: Brill. ISBN .
- Grant, R G. (2005). Battle. A Visual Journey Through 5000 Years of Combat (İngilizce). Londra: Dorling Kindersley. ISBN .
Konuyla ilgili yayınlar
- Bentley, Jerry H.; Ziegler, Herbert (2006). Traditions & Encounters a Global Perspective on the Past (İngilizce) (3. bas.). Boston: McGraw–Hill. ISBN .
- Cahen, Claude (1968). Pre-Ottoman Turkey: A General Survey of the Material and Spiritual Culture and History c.1071-1330 (İngilizce). New York: Taplinger.
- Cheynet, Jean-Claude (1998). "La résistance aux Turcs en Asie Mineure entre Mantzikert et la Première Croisade". ΕΥΨΥΧΙΑ. Mélanges offerts à Hélène Ahrweiler (Fransızca). Paris: Éditions de la Sorbonne. ss. 131-147. ISBN .
- Grant, R. G. (2005). Battle a Visual Journey Through 5000 Years of Combat (İngilizce). Londra: Dorling Kindersley. ISBN .
- Parker, Geoffrey (2005). Compact History of the World (İngilizce) (4. bas.). Londra: Collins. ISBN .
- Vryonis, Speros (1971). The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor and the Process of Islamization from the Eleventh through the Fifteenth Century (İngilizce). Berkeley: University of California.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bizans Selcuklu Savasi Kucuk Asya ve Suriye deki guc dengesini Bizans Imparatorlugu ndan Selcuklulara kaydiran bir dizi belirleyici muharebedir Orta Asya nin bozkirlarindan gelen Selcuklular Hunlarin yuzlerce yil once benzer bir rakip olan Roma karsisinda uyguladiklari taktikleri tekrarladilar ancak bu sefer yeni kabul ettikleri Islam in verdigi coskuda vardi Selcuklular bircok yonden Levant Kuzey Afrika ve Kucuk Asya da Dort Halife Emeviler ve Abbasiler tarafindan baslatilan Arap Bizans savaslari ndaki Muslumanlarin fetihlerine yeniden basladilar Bizans Selcuklu savaslariBizans Imparatorlugu nun gerilemesiTarih1048 den 1308 e Anadolu Selcuklu Devleti nin sonu BolgeKucuk AsyaSonucSelcuklu zaferi Bizans Imparatorlugu nun zayiflamasi ve Turklerin Anadolu ya yerlesmesiCografi DegisikliklerAnadolu nun cogu Selcuklular tarafindan kalici olarak fethedildi TaraflarBizans Imparatorlugu Trabzon Imparatorlugu Hacli devletleriSelcuklular Buyuk Selcuklu Imparatorlugu Anadolu Selcuklu DevletiGucleryaklasik 1071 100 000 askere kadar cikabilir 1140 25 000 den 50 000 e kadar muharebe askeribilinmiyor Bugun Malazgirt Meydan Muharebesi Bizanslilarin Turklere karsi savasi kaybettikleri an olarak gorulmektedir ancak Bizans ordusu 1071 den once tartismali nitelikteydi ve duzenli Turk saldirilari basarisiz thema sistemini bozuyordu Malazgirt ten sonra bile Kucuk Asya uzerindeki Bizans egemenligi hemen sona ermedi veya Turkler tarafindan muhaliflerine uygulanan agir imtiyazlar yoktu Turklerin tum Anadolu yarimadasini kontrol etmeleri 20 yil surdu ve kalici olmadi Savas sirasinda Selcuklu Turkleri ve muttefikleri Misir Fatimi Halifeligi ne saldirdi Kudus u ele gecirdiler ve Birinci Hacli Seferi nin baslamasina neden oldular Birinci Hacli Seferi nde onemli kazanimlar elde edilmesine ragmen Bizans Imparatorlugu na yapilan Hacli yardimina ihanet ve yagma karisti Malazgirt ten yuz yil icinde Bizanslilar Turklerden Kucuk Asya sahillerini basariyla geri almis ve etki alanlarini Filistin ve hatta Misir a kadar uzatmislardi Daha sonra Bizanslilar daha fazla yardim alamadilar ve Dorduncu Hacli Seferi Konstantinopolis in yagmalanmasina bile yol acti Catisma sona ermeden once Selcuklular zayif Iznik Imparatorlugu ndan daha fazla toprak almayi basardilar ancak Sultanlik in Mogollar tarafindan ele gecirilmesi nihai Bizans Osmanli savaslarina yol acti Ilk ihtilaflar 1064 1071Alp Arslan komutasinda Selcuklu Turkleri Bizanslilara karsi 1071 de zafer kazandi 11 yuzyilin baslarindan itibaren Orta Asya dan Selcuklu Turkleri batiya dogru genisliyor cesitli Arap gruplarini yeniyor ve Abbasi halifeliginin Bagdat taki guc merkezini isgal ediyordu Ayni zamanda Bizans imparatorlugu Urfa ve Suriye de birkac kazanc elde ediyordu 1067 de Selcuklu Turkleri Kayseri ye saldirip Kucuk Asya yi isgal ettiler 1069 da ise Konya ya saldirdilar 1069 daki Bizans karsi saldirisi Selcuklu Turklerinin bu topraklardan geri cekilmesine neden oldu Bizans ordusunun daha fazla saldirisi Turkleri Firat in gerisine surdu Buna ragmen Selcuklu Turkleri Malazgirt i ele gecirerek Kucuk Asya ya girislerine devam ettiler Bizans Imparatoru Romen Diyojen Selcuklulara karsi kesin bir darbe vurmak ve yonetiminde Guney Italya da Norman fetihleri ile kaybettigi topraklara karsilik bazi askeri zaferler eklemek amaciyla bir ordu kurdu Yuruyus sirasinda Selcuklu Turklerinin lideri Alp Arslan Malazgirt ten cekildi Taktiksel geri cekilmesi ordusunun Bizanslilari pusuya dusurmesine izin verdi ve kisa bir sure sonra Malazgirt i geri aldi Zaferin kendisi Selcuklu Turkleri icin o zaman cok az kazanima yol acti ancak Bizans Imparatorlugu nda baslayan sivil belirsizlik Selcuklularin ve diger cesitli Turk muttefiklerinin Kucuk Asya ya girmesine izin verdiTurk fetihleri 1071 1096Bizans Imparatorlugu 1081 Simdiye kadar Imparatorluk daha fazla savunma icin geliri artirmak icin daha kucuk bir nufusa artan vergilerin alinmasi gerektigi bir donemde mali kriz yasiyordu O zamanlar bircok Bizansli Selcuklularin Malazgirt zaferini tam bir felaket olarak gormediler ve Turkler Anadolu daki kirsal bolgeleri isgal etmeye basladiginda Bizanslilar sehirlerine yabanci fatihler olarak degil cesitli Bizans hiziplerinin talep ettigi parali askerler olarak yerlestirmeye basladilar Hatta 1078 de bir Bizans Imparatoru Iznik sehrinin savunmasini istilaci Turklere verdi Ic savasin sonucu Bizans tahtinda hak iddia edenlerin Turk yardimini istedigi ve onlari Bizans topraklarina kabul ettigi anlamina geliyordu Iznik gibi sehirlerin kaybedilmesi ve Anadolu daki bir baska yenilgi ic savasin uzamasina neden oldu Sivil catisma sonunda Kucuk Asya daki isyanlari sona erdirmek icin Imparatorluk ordularina komuta eden I Aleksios un kendisinin isyan edip 1081 de Bizans tahtini ele gecirmesiyle sona erdi Aleksios tarafindan uygulanan acil durum reformlarina ragmen Antakya ve Izmir 1084 te kaybedildi 1091 de Kucuk Asya da I Aleksios un elinde kalan Bizans kasabalari da kaybedildi Ancak her sey Bizans kaybi ile sonuclanmadi 1091 de Norman istilasi geri cekilmesi Imparatorlugun Turklere karsi gucunu odaklamasina izin verdi Bizanslilar birlesik bir Selcuklu Pecenek istilasi ve Konstantinopolis kusatmasini engelledi Bizanslilar boylece Ege Adalari ni Caka Bey den kurtararak filosunu yok edebildiler ve hatta 1094 te Marmara Denizi nin guney kiyilarini geri alabildiler 1094 te I Aleksios Papa II Urbanus dan silah malzeme ve vasifli birlik isteyen bir mesaj gonderdi 1095 teki Clermont Konsili nde Papa Kudus u ele gecirmek icin bir Hacli Seferi vaaz etti ve bu surecte Dogu daki Hristiyan dunyasini Islam saldirisindan koruyamayan Bizans Imparatorlugu na yardim etti Hacli Seferleri Bizans Imparatorlugu nun bircok hayati Anadolu kentini fethetmesine yardimci olsa da 1204 yilinda Imparatorlugun dagilmasina yol acti ve bu sure zarfinda Bizanslilar topraklarina tutunmaya calisti Bizansin ayakta kalmasi 1096 1118Ilk Haclilar Aleksios un Bati dan yardim talebini takiben 1096 ya geldi Bizanslilar ve Haclilar arasindaki anlasma Turklerden geri alinan Bizans kentlerinin Imparatorluga teslim edilecegiydi Bu Haclilar icin faydaliydi cunku ele gecirilen kasabalarda asker birakmak zorunda kalmiyorlar ve tedarik hatlarini koruyorlardi Buna karsilik Bizanslilar Haclilara dusman bolgede yiyecek tedarik edecek ve Aleksios un birlikleri tehlikeli durumlarda onlara destek gorecekti Haclilar ilk kez 6 Mayis 1097 de Iznik e saldirmaya basladilar I Kilic Arslan Hacli ordularinin muazzam buyuklugu nedeniyle oradaki Turklere yardim edemedi 16 Mayis ta bir baska kucuk yenilgi Kilic Arslan in 19 Haziran da sehri Bizans a teslim etmesine ve geri cekilmesine neden oldu Bundan sonra Dorileon daki mutlak galibiyet Haclilara Kucuk Asya yi ilerleyise acik ahle getirdi Aksehir Konya Antiocheia Pisidya Heraclea ve Kayseri tum bu sehirler Haclilarin eline gecti ve muttefikleri Kilikya Ermeni Kralligi nin oldugu Kilikya ya ulastilar I Aleksios bu fetihleri elinde tutamadi Kayseri ve gelecekte baskentleri olacak Konya gibi bircok sehri Anadolu Selcuklu Devleti geri aldi Ancak Aleksios un kayinbiraderi Megas doux Buyuk duk Ioannis Dukas yeniden insa eden kara ve deniz gucleriyle 1097 de gerceklestirdigi sefer ile Ege kiyi seridi ile Turkler den Izmir Efes Sardis Filadelfiya Laodikeia ve Choma sehirlerini alarak Bati Anadolu nun ic bolgesinde Bizans kontrolunu sagladi Antakya kusatmasini tasvir eden 15 yuzyil tasviri anakronik olarak askerleri zincir yerine plaka zirhli gostermektedir Kazandiklarin zaferlerin ardindan Haclilar Selcuklularin elinde olan Antakya yi kusattilar Kusatma Blois Kontu Stephen in sahte tavirlari yuzunden Haclilarin Bizanslilara yardim etmesinin sona ermesini isaret eder Musul un Selcuklu valisi Gurboga Antakya ya destek olarak 75 000 kisilik buyuk bir ordu yolladi onun yakin zamanda Haclilarin eline gecen Urfa yi basarisizlikla sonuclanan kusatmasi Haclilara zaman kazandirdi ve Antakya 3 Haziran 1098 gunu dustu Gurboga ancak ertesi gun sehre ulasti Buna ragmen Gurboga nin birlikleri ic kaleye sizabildiler orada kisir ve umutsuz savas Haclilarin Gurboga nin saldirisini puskurtmelerine izin verdi Bu noktada Haclilardan biri olan Blois Kontu Stephen savas alanini terk etti ve I Aleksios a Haclilarin yok edildigini ve Bizans Imparatoru nu geri donmesi gerektigi konusunda uyardi I Aleksios un bu acik terk edisinin bir sonucu olarak Haclilar Gurboga nin dagilmis ordusunu yenmeyi basardiklarinda Antakya yi geri vermeyi reddettiler Bu kizginlikla Haclilar Bizanslilara Selcuklulara ve muttefiklerine karsi yardim etmekten buyuk olcude vazgectiler Birincinin basarilarini takip etmek icin baslanan 1101 Hacli Seferi mutlak bir yenilgiyle sona erdi ve Kucuk Asya da Selcuklu iktidarinin baskenti Ikonyum gunumuz Konya olarak Anadolu Selcuklu Devleti nin kurulmasini sagladi Bizansin karsi saldirisi 1118 1176II Ioannis II Basileios dan bu yana Bizansin en buyuk askeri lideridir Ioannis babasindan miras kalan kirilgan devlet ve orduyu kullanarak Turklerin zayifligindan faydalanabildi II Ioannis I Aleksios un olumunden sonra iktidara oglu II Ioannis geldi O donem Anadolu Selcuklu Devleti eski muttefiki Danismendliler Beyligi ile savas halindeydi II Ioannis bunu bir avantaj olarak kullanarak Anadolu ve Suriye ye bir dizi sefer duzenledi Ioannis basarili bir sekilde Antakya ya kadar Anadolu nun guney sahilini ele gecirdi Gavras Ailesi nin Trabzon da ayrilikci bir devlet kurma girisimini bozdu ve mensubu oldugu Komninos Hanedani nin geldigi Kastamonu yu geri aldi Buna ragmen Turk direnisi gucluydu ve Ioannis Selcuklu baskenti Konya yi ele geciremedi ve tum fetihleri elinde tutamadi 1130 larda Ioannis tarafindan ele gecirilen Cankiri sehri imparatorun sadece 2 000 kisiden olusan bir garnizonla biraktigi icin tekrar kaybedildi Ioannis Suriye deki yerel Hacli kralliklari ozellikle Urfa ve Antakya uzerindeki hakimiyetinin altini cizen bir dizi sefer icin onemli olcude zaman ve caba harcadi ancak Bizans Imparatorlugu icin bu seferler uzun vadeli toprak kazanimi ile sonuclanmadi Imparator Bizans ordusunu yeni tumenler alarak guclendirdi ve Bizans bolgesinde yeni kaleler tahkimatlar ve egitim kamplari kurdu Bununla birlikte Suriye deki kampanyalarina dokulen kaynaklarin olcegi Anadolu dan cok daha buyuktu bu da Ioannis in sayginligin uzun vadeli fetihten daha onemli oldugunu dusundugunu gostermektedir 1143 te imparator Ioannis in olumcul bir av kazasi Bizanslilari daha fazla ilerleme saglama firsatindan mahrum birakti I Manuil II Ioannis ardinda Bizans Imparatorlugu na guclu bir ordu onemli miktarda nakit rezerv ve iyilesmis sayginlik birakarak 1143 te oldu Ancak yeni imparator I Manuil dikkatinin cogunu Anadolu dan ziyade Macaristan Italya Sirbistan ve Hacli devletlerine yoneltti Manuil imparatorluga yonelik saldirilari yenmek ve Balkanlari elinde tutmakta buyuk olcude basarili olsa da Italya daki politikasi basarisiz oldu ve hukumdarligindaki comert harcamalar ozellikle Bizans tarihcisi Nikitas Honiatis tarafindan elestirildi Bu donemde Selcuklu Turkleri II Kilic Arslan yonetiminde dusmanlari Danismendliler Beyligi ne boyun egdirebildiler Bu Konya da yerlesik merkezilesmis guclu bir Turk devleti ile sonuclandi Bizanslilari II Ioannis in hukumdarligindan daha kotu bir konumda birakti O zamanlar Manuil in politikasi Sultan ile baris icinde bir arada yasadigi ve Turkmenleri baskinlarindan caydirmak amaciyla Bizans topraklarinda mera icin odemeye izin vermesi gibi tedbirler baslattigi icin imparatorluga yarasir degildi Ege kiyilarinin kuzey kesiminde Bergama yakinindaki Neokastra Themasi nin kurulmasi da Nikitas Honiatis tarafindan ovuldu Bununla birlikte II Kilic Arslan Manuil ile daha once yaptigi bir anlasmaya gore vermesi gereken Sivas sehrini teslim etmeyi reddettiginde imparator 1176 da savas ilan etti ve yaklasik 30 000 asker ile baskentleri Konya yi alma niyetiyle Selcuklu topraklarina girdi Ancak Bizans kuvveti bir dag gecidinde pusuya dusuruldu ve sonuc olarak her iki tarafta da agir kayiplar yasandi Bu muharebe Miryokefalon Muharebesi Bizans fetih seferinin birakilmasiyla sonuclandi M S 1180 de Bizans topraklari kirmizi Anadolu Selcuklu Devleti ve Dort Emirlik Savas ve arazinin dogasi nedeniyle her iki tarafa baskin duzenleyen taraflar tarafindan sinirlar surekli ihlal edildi Muharebenin taktik olarak kazanani yoktu ve her iki lider de baris arayisindaydi Bunun ardindan Manuil in ordusu Anadolu daki Turklerle carpismaya devam etti Menderes Vadisi nde daha kucuk ama kararsiz bir muharebede onlari yendi Bu kucuk soluk almaktan bagimsiz olarak Miryokefalon un kayiplarin onerebileceginden cok daha belirleyici sonuclari vardi 1176 dan sonra Bizans in Kucuk Asya yi yeniden ele gecirmesi mumkun olmadi bu da Aleksios tarafindan baslatilan sureci yarim birakti Selcuklular icin Danismendliler Beyligi nin topraklarinin alinmasi onlara bir zafer verdi ancak Selcuklular bir kez daha her iki liderin istedigi gibi baris anlasmasina yol acan komsu anlasmazliklarla mucadele etmek zorunda kaldilar Antlasma sartlarina gore Manuil Dorlion ve da konuslanan ordularini ve tahkimati kaldirmak zorundaydi Ancak Manuil ve Kilic Arslan bu antlasmayi uygulamaya calistiginda bir Turk ordusu Bizans topraklarini isgal etti ve Ege kiyilarina kadar bir dizi Bizans kentini ele gecirerek bolgedeki Bizans kontrolunun kalbine zarar verdi Bununla birlikte Imparator tarafindan Turk isgalini puskurtmek icin gonderilen Ioannis Vatacis Menderes Vadisi ndeki Hyelion ve Leimocheir Muharebesi nde Turklere karsi pusuile kazandi Turk komutani ve birliklerinin cogu kacmaya calisirken olduruldu ve yagmalarin cogu kurtarildi tarihciler tarafindan bu olay Bizans ordusunun guclu kaldigini ve Bati Kucuk Asya nin savunma programinin hala basarili oldugunun isareti kabul edilir Menderes deki zaferden sonra Manuil Turkleri Kutahya nin guneyinde Panasium ve Lacerium dan surmek icin kucuk bir ordu ile ilerledi Bununla birlikte 1178 de bir Bizans ordusu Hereke de bir Turk kuvvetiyle karsilastiktan sonra geri cekildi ve Turklerin bircok hayvan stogunu ele gecirmeyasine izin verdi Bitinya daki sehri 1179 da Turkler tarafindan Manuil i sehri kurtarmak icin kucuk bir suvari gucune liderlik etmeye zorladi ve daha sonra Bizanslilar 1180 kadar gec zamanlarda Turklere karsi bir zafer kazanmayi basardilar Bununla birlikte surekli savasin Manuil in sagligi uzerinde ciddi bir etkisi oldu sagligi bozuldu ve 1180 de atese yenik dustu Dahasi Malazgirt gibi iki guc arasindaki denge yavas yavas degismeye basladi Manuil bir kez daha Turklere saldirmadi ve onun olumunden sonra Turkler batiya dogru ilerleyerek Bizans topraklarina dogru ilerlemeye basladilar Bizans cokusu 1180 1308I Manuil in 1180 de olumu Komninos Hanedani ni sona erdirmedi ancak Manuil in oglu babasinin kapsamli seferleri yuzunden agir harcamalarla dolu bir imparatorlugu bir arada tutamayacagini kanitladi 1183 yilinda II Aleksios tahttan indirildi ve I Andronikos yerine gecti Onun seferberligi devam etme girisimleri iskence kor edilme 3 gun halk onunde asagilama ve nihayetinde 1185 te olumune yol acti Komninos bile yanilabilecegini kanitladi en sonunda Miryokefalon Muharebesi nin faydalanan II Kilic Arslan Sozopolis Ankara ve Heraclea yi aldi Bizans Imparatorlugu mor Anadolu Selcuklu Devleti yesil yaklasik 1180 Oldukca verimli bir askeri sisteme ragmen Komninos Hanedani Selcuklulari Kucuk Asya dan uzaklastirmayi basaramadi Bu calkantidan sonra Bizans Imparatorlugu siniri koruyamayan 1185 ve 1204 yillari arasinda bir dizi yolsuz ve veya aciz imparator tarafindan yonetildi Zayif Imparatorluk Bizans egemenligi Kilikya Ermeni Kralligi ve Antakya Prensligi nin kendilerini Bizans vasal statusunden kurtarmasina yol acti ikincisi 1180 de yapti ilki ise Prens II Levon 1187 de tahttayken yapti Bu arada Ucuncu Hacli Seferi nde Filistin deki Hacli devletleri Selahaddin Eyyubi nin eline gecmeye basladi Bu Kutsal Roma Imparatorlugu ve Bizans Imparatorlugu nun Orta Dogu da onemli kazanimlar elde etme firsatini sona erdirdi Bizans Imparatoru II Isaakios once Selahaddin Eyyubi ye Ucuncu Hacli Seferi ni Anadolu yu gecmesini engelleme bu anlasmayi destekleyecek cok az askeri gucu vardi sozu verdi sonra I Friedrich in tehdidiyle Ucuncu Hacli Seferi nin gecmesine izin verdi bu onun yetersiz hukumdarligini gosterir Ayrica Miryokefalon daki yenilgiyi tersine cevirme potansiyeline sahip olan Konya nin Haclilar tarafindan alinmasindan yararlanamadi Dusmanlarla cevrili bir imparatorluk haline gelen Bizans in cokusu daha buyuk bir olasilik haline geldi ve 1204 te Konstantinopolis sehri Imparatorlugu baska bir kaos cagina getiren Dorduncu Hacli Seferi nin askerleri tarafindan yagmalandi Anadolu Selcuklu Devleti yeni sultani I Giyaseddin Keyhusrev hukumdarliginda bu olaydan istifade edip 1207 de Antalya limanini zayiflatilmis Iznik Imparatorlugu ndan aldilar Gelgit 1210 da Sultan in kendisi Menderes deki Antakya Savasi nda Nicaea Imparatoru tarafindan tek bir savasta olduruldugunde dondu ve o zamandan dogu sinirinda az ya da cok istikrar kazandi 1210 da Sultan in Alasehir Muharebesi nde oldurulmesi ile sonuclanan zafer ile Bizans hakimiyeti az ya da cok istikrar kazandi 1243 yilinda Mogol istilasi Anadolu da Selcuklu iktidarini kirdi Uc yil sonra II Giyaseddin Keyhusrev in erken olumu uc kucuk oglunu tahta gecirdi Ic catismalar bir kez daha Anadolu Selcuklu Devleti nde ortaya cikmasi Iznik Imparatorlugu nun 1261 de Konstantinopolis i Latinlerden geri almasina izin verdi 1283 te Anadolu Selcuklu Devleti ic savastan payini aldi ve 1308 de dagildi Konya bir sure sonra baska bir Turk halki olan Karamanlilar tarafindan alindi Anadolu Selcuklu Devleti nin sona ermesi Turkler ile Bizanslilar arasindaki catismalara son vermedi dagilan devletin soylularindan olan Uc Beyi Osman Bey Osmanli Beyligi ni kurmus ve Bizans Osmanli savaslarina yol acmistir Turkler ve Bizanslilar arasindaki catismalarin devam etmesi sonucta Bizans Imparatorlugu nun sona ermesine ve Anadolu nun Turk Islam hakimiyetine girmesine neden olmustur AnalizKomninos Restorasyonu Bizanslilara az bir zaman kazandirdi 1210 da Bizanslilar hayatta kalabilmek icin bir kez daha savasiyordu Bizans ordusu Asagidaki tabloda gosterildigi gibi Bizans nufusu Selcuklularin ilerlemesinin bir sonucu olarak azalmamistir insan gucu hala 1143 te 1025 te oldugu gibi mevcuttu Aslinda Bizans Imparatorlugu kismen Italyan sehir devletleri Venedik ve Ceneviz ile ticaret ve ayrica Selcuklu Turklerinden kacan Rum multecilerin akinina bagli olarak Bati Kucuk Asya ve Yunanistan da daha once benzeri gorulmemis bir nufus artisi yasadi I Manuil in Konya ya yaptigi ilk sefer Aksehir deki tum Rum nufusunun bosaldigini ve batiya yerlestigini gosterdi Bununla birlikte II Ioannis ve I Manuil in ulusal ordu olusturmadaki basarisizligi ile goruldugu gibi buyuk ordular olusturmak icin gereken verimlilik ve kaynaklar bir sekilde azalmisti Yil Nufus Asker Alan1025 12 000 000 110 000 Bizans Imparatorlugu1143 10 000 000 50 000 Bizans Imparatorlugu1204 9 000 000 30 000 Bizans Imparatorlugu1281 5 000 000 20 000 Bizans Imparatorlugu 10 ve 11 yuzyillar boyunca Bizans Ordusu Dogu ve Bati da yapilan yeni fetihlerde gittikce daha agresif bir sekilde kullanildi Sonuc olarak Kucuk Asya istilalarini yavaslatmak icin savunma temelli bir askeri cozum olarak tasarlanan Thema sistemi yavas yavas cokmeye basladi Koylulerden olusan Thema milis ordularinin yapamadigi bir sey olan sahada tam zamanli bir mevcudiyeti koruyacak birliklere ihtiyac duyuluyordu Sonuc olarak tam zamanli profesyonel askerlerden olusan Tagmata kullanimi 11 yuzyilda Bizans Imparatorlugu nu Buyuk Guc durumuna getiren saldirgan savasi yurutmek icin giderek daha fazla gerekli hale geldi Tagmata ayrica Franklar Normanlar ve suphesiz Saksonlar Ruslar ve Vikingler gibi parali askerleri de iceriyordu Tagmata birliklerinin kullanimi Bizans askeri gucunu dogrudan zedelemedi Romen Diyojen in Selcuklu kontrolundeki Mezopotamya ya yonelik seferleri Tagmata ve Thema birliklerinden olusuyordu Bununla birlikte Thema birliklerinin kalitesi ciddi sekilde dusmeye basladi Mihail Attaleiates Malazgirt seferi sirasinda Thema sisteminin birliklerinin tedarikinin yetersiz kaldigini ve savas icin uygun olmadiklarini soyler Sonuc olarak Tagmata ordusu Malazgirt te geri cekildiginde Thema sistemi 1091 de son Bizans yerlesimlerini deviren Selcuklu Turklerinin ve Turk muttefiklerinin acimasiz ilerlemesini durduramadi Tagmata ordusu Malazgirt teki basarisizligin nedeni degildi ancak Tagmata birliklerine guvenmek Thema Sisteminin parcalanmasina yol acan nedenlerden biriydi Turkler Kucuk Asya yi alirken I Aleksios un Imparatorluk oncesi kariyerinin gosterdigi gibi herhangi bir orgutlu direnis kotu durumda bir ordu ile yetinmek zorunda kaldi Dahasi cephe hatti Konstantinopolis a cok yaklasmisti 12 yuzyil boyunca ozellikle Manuil in hukumdarliginin baslarinda ve ortasinda kismen babasinin ve kendisinin saldirgan politikalari sayesinde Konstantinopolis Konya karsisinda girisimde bulundu ama guc dengesi Turklere kaydiginda kayiplar istikrarli bir sekilde artti kisa zamanda Kucuk Asya nin batisina Turk gazileri sizdi Hacli Seferleri Ilkinden sonra diger tum Hacli Seferlerinin Imparatorluk uzerinde zarar veren etkileri vardi cunku muttefikleri olmasi gereken kasabalar Hacli ordularinin saldirisina ugruyordu Bizans topraklarinda tedarik yuzunden cekismeler ve birkac catisma olayi vardi Konstantinopolis te III Konrad in hacli seferinden donup sehri zorla almakla tehdit ettigi noktaya kadar baska olaylar da oldu Ikinci Hacli Seferi Islam Dunyasi arasinda artan bir birlik gordu Zengiler once Sam i ve kisa bir sure sonra Suriye nin buyuk kismini alabildiler Hacli Seferlerine karsi birlesik bir cephe ve Bizans cikarlari icin bir tehdit haline geldi Kutsal Roma Imparatoru I Friedrich Ucuncu Hacli Seferi nde Konstantinopolis e yonelik bir saldiri ile bile tehdit etti ve Dorduncu Hacli Seferi Konstantinopolis i yagmaladi ve Bizanslilar miktarda topragi Latinlere ve Selcuklu Turklere kaybetti 1204 yilindan sonra ozellikle Osmanli Beyligi olmak uzere Bati Anadolu da bircok Anadolu beylikleri kuruldu Selcuklu Turkleri 15 Yuzyil Bir Fransiz Malazgirt tasviri Paris BnF ms fr 226 fol 256r Savasin sonucu Selcuklularin gucleri kadar Bizanslilarin zayifligi tarafindan belirlendi Bununla birlikte Selcuklular tipki yillar once Araplar gibi Bizans Imparatorlugunu yok edemedi Bozkirlardan cikan Selcuklu Turkleri bircok avantaja sahipti Malazgirt Meydan Muharebesi nde Turklerin daha hizli hafif suvarileri bitkin Bizans suvarilerini kusatma harekati ile basit vur ve kac taktikleriyle maglup etti Kucuk Asya Malazgirt ten sonra Turkler tarafindan tamamen ele gecirilemedi ancak savasin sonucu ortaya cikan kaostan Turk parali askerlerini Turk askerleri iktidari ele gecirmeden once Araplar tarafindan Memluk olarak kullanilmislardi garnizon bulunan kasabalarina davet eden Bizans hizipleri sayesinde kolayca faydalanildi Bizans Imparatorluk egemenligini yeniden kurdugunda Turk askerleri tarafindan guvence altina alinan bu hizipler Selcuklu Turklerinin bir parcasi oldu Sonuc Anadolu yaklasik 1000 yildir Roma egemenligi altinda olmasina ragmen Selcuklular varligini hizla pekistirdiler Bu onlarin topraklarina tutunmalarini sagladi ve Komninos Restorasyonu sirasinda Bizanslilarin bu topraklari yeniden almalarini daha da zor hale getirdi Sonuc olarak Bizans imparatorlugu sivil uyusmazliklarla dolu olmasa bile Bizanslilarin kendilerine catismalarina nadiren izin veren Selcuklu Turklerini yenemedi dolayisiyla I Ioannis in yavas kampanyasi oldu Eski Roma devleti sinirlarindaki sayisiz dusman yuzunden surekli bir savas halindeydi Guney ve Dogu da Muslumanlar Kuzey de Slavlar ve Bati Franklar Bizans Imparatorlugu ordunun sivil catismaya maruz kaldigi bir donemde birkac on yil icinde Normanlar Pecenekler ve Turkler ile yuzlesmek zorunda kaldi Neticeleri Malazgirt sonrasi Savasin buyuk neticeleri oldu Ortadogu ya yuzyillar boyunca Fatimiler ve Bizans Imparatorlug egemen olmustu 13 yuzyilin sonunda her ikisi de guc gosterecek konumda degildi Fatimiler Eyyubiler tarafindan devrilmis Bizanslilar ise Selcuklular tarafindan ciddi sekilde zayiflatilmisti Iktidar 14 yuzyilda Memluk Devleti ne daha sonra 15 yuzyilin sonlarinda ve 16 yuzyilin baslarinda Turklere geri dondu Bir Hristiyan Kralligi bir daha asla Orta Dogu da bu kadar askeri ve siyasi guce sahip olmayacakti Turkler Anadolu da istikrarli bir sekilde ilerledikce yerel halkin Islam a donmesi Bizanslilarin yeniden fetih sansini daha da azaltti Savas ayrica Bati Hristiyan Dunyasi na Kutsal Topraklari Musluman Hukumdarliginda ziyaret etmek kurtarmak icin seferler haclar baslatma firsati verdi Zamanla bu Haclilar Kutsal Topraklarda kendi yurtluklarini kuracaklardi ancak Bizans Imparatorlugu ile cakisan cikarlar sonucta hem Hacli devletlerininin hem de Bizans Imparatorlugu nun zayiflamasina yol acti Kucuk Asya da gelen Turklerin ilk dalgasi sirasinda etkilenen yerlesim yerleri ve bolgeler 11 13 yuzyil Turkler icin yeni bir iktidar doneminin baslangiciydi Batidan Haclilar ile dogudan Mogollar ve Turk kabileleri tarafindan yapilan saldirilara ragmen Turkler yavas yavas Osmanlilar altinda bir super guc olarak ortaya cikti Osmanlilarin yukselisi Anadolu Selcuklu nun dusmesine ve Bizans Imparatorlugu nun zayiflamasina paraleldi Anadolu da birakilan guc boslugu Sultanligin soylularindan biri olan Osman Gazi tarafindan kolayca dolduruldu Mora Yarimadasi ndaki Latin varligi ve sinirlara sert baski yapmaya devam eden Bulgarlarin artan gucu nedeniyle Bizans Imparatorlugu icin durum daha da kotulesti Zamanla Bizanslilarin Osmanlilardan Avrupa ana karasina girip Bulgarlar ile savasmaya yardim talep etmeleri Osmanli Turklerinin Avrupa yi sikica kavramasina neden olacakti Osmanli Beyligi ile yakin olmalari Bizanslilar ile Osmanlilar arasindaki catismanin kacinilmaz olmasini sagladi Bizanslilar Osmanlilar icin bir esti ancak Konstantinopolis in batisindaki ic savas ve beceriksiz liderlikle birlestiginde Konstantinopolis 1453 te dusene kadar Bizanslilari birbiri ardina kusatmalar ile salladilar Ayrica bakinizSelcuklu Turkleri Bizans ordusu Bizans Imparatorlugu nun gerilemesi Arap Bizans savaslari Bizans Osmanli savaslari Ikinci Hacli Seferi Ucuncu Hacli SeferiKaynakcaOzel The Seljuk Empire All Empires Ingilizce 12 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2007 Bright Martin 16 Mart 2003 Iraq s 5 000 years of pride The Guardian Unlimited Ingilizce 17 Ocak 2008 tarihinde kaynagindan Sherrard 1966 s 164 http navsci berkeley edu ma20 PPT 14 20Feb 2006 20Byzantine ppt 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rickard J Battle of Manzikert 19 August 1071 9 Agustos 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2007 Markham Paul The Battle of Manzikert Military Disaster or Political Failure 13 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2007 Antioch Britannica Concise Encyclopedia britannica com Ingilizce 31 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2018 Urban II Speech at Clermont 1095 Medieval Sourcebook Ingilizce 20 Subat 1999 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2007 Madden 2005 s 35 a b c d Madden 2005 s 40 Rickard J 3 April 2001 Battle of Dorylaeum 9 Subat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1 July 1097 Madden 2005 s 41 Mango 2002 ss 185 187 Parker 2005 ss 48 49 Chahin 2001 s 244 Phillips 2014 s 28 Angold 1984 s 150 a b Madden 2005 ss 42 43 Rickard J 2 April 2001 Antioch Kerboga s siege of 11 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde 5 28 June 1098 Knox Skip E Second Battle of Ramleh 13 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Crusades Boise State University 2 June 2007 Stone Andrew An Online Encyclopedia of Roman Emperors 29 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde 26 Nov 2004 University of Western Australia 2 June 2007 Houtsma Martin Theodoor 1911 Seljuks Chisholm Hugh Ed Encyclopaedia Britannica 24 11 bas Cambridge University Press s 608 611 GeoCities 2 June 2007 Birkenmeier 2002 s 196 Treadgold 1997 s 649 a b Stone A Manuel I Comnenus Ingilizce 5 Ekim 2003 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2020 Norwich 1999 s 298 Tore Kjeilen Antioch Norman Principality of LookLex Encyclopaedia Ingilizce 30 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2020 Ingilizce 27 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2007 a b c d Lowe Steven Baker Martin The Seljuqs of Rum 22 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Temmuz 2007 Madden 2005 s 162 Bazilari kalirken cok sayida Turk ciftcisi Kapadokya ya yerlesti ve boylece curuyen Thema sisteminin altini oydular Ingilizce 1 October 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 January 2007 Haldon 2002 s 48 Haldon 2002 s 49 Haldon 2002 s 51 Knox Skip 19 Haziran 2007 Crusades Ingilizce Boise State University 1 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2020 Bentley amp Ziegler 2006 s 533 Turnbull Stephen The Ottoman Empire 1326 1699 New York Osprey 2003 pg 17 Des Cas des nobles hommes et femmes de JEHAN BOCCACE traduction de LAURENT DE PREMIERFAIT Gallica 9 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2020 Grant 2005 Turkey Sultanate of Rum 16 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde www workmall com Jan 1995 The Library of Congress Studies 29 May 2007 Bentley amp Ziegler 2006 s 465 Tom Brosnahan Seljuk Turks 12 Mayis 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2020 Genel 1966 Great Ages of Man Byzantium Ingilizce New York Time Life Books Chahin Mark 2001 The Kingdom of Armenia Ingilizce Londra Routledge ISBN 0 7007 1452 9 Phillips Jonathan 2014 The Crusades 1095 1204 Ingilizce New York Routledge ISBN 978 0 415 73636 7 Mango Cyril 2002 The Oxford History of Byzantium Ingilizce 1 bas New York Oxford University Press ISBN 0 19 814098 3 Angold Michael 1984 The Byzantine Empire 1025 1204 Ingilizce Longman Harlow Essex 2005 Crusades the Illustrated History Ingilizce 1 bas Ann Arbor University of Michigan Press ISBN 0 472 03127 9 Norwich John Julius 1999 A Short History of Byzantium Ingilizce New York Vintage Books ISBN 0 679 77269 3 Haldon John 2002 Byzantium at War AD 600 1453 Ingilizce Oxford Osprey ISBN 1 84176 360 8 Treadgold Warren 1997 A History of the Byzantine State and Society Ingilizce Stanford Kaliforniya Stanford University Press ISBN 0 8047 2630 2 Birkenmeier J W 2002 The Development of the Komnenian Army 1081 1180 History of warfare Ingilizce 5 Boston Brill ISBN 90 04 11710 5 Grant R G 2005 Battle A Visual Journey Through 5000 Years of Combat Ingilizce Londra Dorling Kindersley ISBN 0 756 65578 1 Konuyla ilgili yayinlarBentley Jerry H Ziegler Herbert 2006 Traditions amp Encounters a Global Perspective on the Past Ingilizce 3 bas Boston McGraw Hill ISBN 0 07 295754 9 Cahen Claude 1968 Pre Ottoman Turkey A General Survey of the Material and Spiritual Culture and History c 1071 1330 Ingilizce New York Taplinger Cheynet Jean Claude 1998 La resistance aux Turcs en Asie Mineure entre Mantzikert et la Premiere Croisade EYPSYXIA Melanges offerts a Helene Ahrweiler Fransizca Paris Editions de la Sorbonne ss 131 147 ISBN 9782859448301 Grant R G 2005 Battle a Visual Journey Through 5000 Years of Combat Ingilizce Londra Dorling Kindersley ISBN 1 4053 1100 2 Parker Geoffrey 2005 Compact History of the World Ingilizce 4 bas Londra Collins ISBN 0 00 721411 1 Vryonis Speros 1971 The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor and the Process of Islamization from the Eleventh through the Fifteenth Century Ingilizce Berkeley University of California