Baharat, bitkilerin kök, yaprak, tohum gibi kısımlarının bazen olduğu gibi tazeyken, bazen de kurutulup, toz haline getirilip, ufalanıp veya benzeri kimi işlemlerden geçirilip, muhafaza edilip kullanılan ve yemeklere, içkilere başka koku ve tatlar eklemeye yarayan gıda malzemelerinin genel adıdır.
Kullanımı
Baharatlar yemeklere, ait oldukları yemek kültürüne has birer kimlik verir; temelde aynı malzemelerden yapılan bir yemek yöreye özel bir baharatla yöresel bir karakter alır. Genç yaşta öğrenilen bu tatlar ileri yaşlarda özlenir aranır olur. Baharat kullanımının toplum hayatında müzik, dans, giyim, lehçe ve nezaket kurallarına benzer işlevleri vardır.
- aşçıların belli bir tadı tutturabilme yarışında ölçüşmelerine vesile olur,
- benzer kültürlerden kişilerin sofra başı birlikteliğini pekiştirir,
- değişik kültürlerden insanların birbirlerini oldukları gibi, damak tadı seçimleriyle birlikte kabul etmelerinin (ya da reddedip aşağı görmelerinin) simgesi olabilir.
Bazı baharatlar içindeki etkin maddelerden dolayı ilaç gibi etki yapar, bazen yemek içindeki karşı etkenleri dengeler. Buna örnek Zencefil, tarçın, biberiye, limon suyu gibi tansiyon düşürücü malzemelerdir; Bunlar tuzun tansiyon yükseltici etkisini dengelerler. Yemek tuzu ise tat almayı arttırdığı için yemeğe katılır.
Bazı baharatlar başka etkenleri daha etkili yapar. Buna örnek kara biberin içindeki etkin maddesinin, yemekteki zerdeçalın antikanserojen kurkumin etkin maddesinin kana karışımını kat kat arttırmasıdır. Bu yüzden baharat karışımlarında bu ikisi hep birlikte kullanılır.
Türkiye'de en çok kullanılan baharatlar nane, karabiber, kekik, kimyon, pul biber olarak sayılabilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9619120 16 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Influence of piperine on the pharmacokinetics of curcumin in animals and human volunteers
- Genel
- Dalby, Andrew (2004). Tehlikeli Tatlar: Tarih Boyunca Baharat. Nazlı Pişkin tarafından çevrildi. İstanbul: Kitap Yayınevi. ISBN .
- Durmuşkahya, Cenk (ed.) (2009). . Atlas Özel Koleksiyon, Doğan Burda Dergi. 1 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2021.
Yiyecek malzemeleri ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Botanik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Baharat bitkilerin kok yaprak tohum gibi kisimlarinin bazen oldugu gibi tazeyken bazen de kurutulup toz haline getirilip ufalanip veya benzeri kimi islemlerden gecirilip muhafaza edilip kullanilan ve yemeklere ickilere baska koku ve tatlar eklemeye yarayan gida malzemelerinin genel adidir Fas ta baharat dukkaniKullanimiBaharatlar yemeklere ait olduklari yemek kulturune has birer kimlik verir temelde ayni malzemelerden yapilan bir yemek yoreye ozel bir baharatla yoresel bir karakter alir Genc yasta ogrenilen bu tatlar ileri yaslarda ozlenir aranir olur Baharat kullaniminin toplum hayatinda muzik dans giyim lehce ve nezaket kurallarina benzer islevleri vardir Kaselerde bir grup Hint bitkisi ve baharatiascilarin belli bir tadi tutturabilme yarisinda olcusmelerine vesile olur benzer kulturlerden kisilerin sofra basi birlikteligini pekistirir degisik kulturlerden insanlarin birbirlerini olduklari gibi damak tadi secimleriyle birlikte kabul etmelerinin ya da reddedip asagi gormelerinin simgesi olabilir Bazi baharatlar icindeki etkin maddelerden dolayi ilac gibi etki yapar bazen yemek icindeki karsi etkenleri dengeler Buna ornek Zencefil tarcin biberiye limon suyu gibi tansiyon dusurucu malzemelerdir Bunlar tuzun tansiyon yukseltici etkisini dengelerler Yemek tuzu ise tat almayi arttirdigi icin yemege katilir Bazi baharatlar baska etkenleri daha etkili yapar Buna ornek kara biberin icindeki etkin maddesinin yemekteki zerdecalin antikanserojen kurkumin etkin maddesinin kana karisimini kat kat arttirmasidir Bu yuzden baharat karisimlarinda bu ikisi hep birlikte kullanilir Turkiye de en cok kullanilan baharatlar nane karabiber kekik kimyon pul biber olarak sayilabilir Ayrica bakinizHint baharatlari listesi Kofte bahari Kakuk baharat Anason Hardal Safran Sarimsak Vanilya Kori Edviye Kajun Mahlep Hint cevizi Sukabagi Kekik Maydanoz Petroselinum crispum Aci biber Demirhindi Dere otu Feslegen Kisnis Maydanoz Cemen otu Corek otu Hashas Tohumu Papaver somniferum Aciagac Quassia amara Ada cayi Salep Hint sumbulu Nardostachys grandiflora Isirgan Sumak Tarhun Vanilya Elsholtzia ciliata Wasabi Wasabia japonica Su teresi Kakule Karabiber Karanfil Kimyon Kisnis Rezene Tarcin Zencefil ZerdecalKaynakcaOzel http www ncbi nlm nih gov pubmed 9619120 16 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Influence of piperine on the pharmacokinetics of curcumin in animals and human volunteers GenelDalby Andrew 2004 Tehlikeli Tatlar Tarih Boyunca Baharat Nazli Piskin tarafindan cevrildi Istanbul Kitap Yayinevi ISBN 975 8704 56 7 Durmuskahya Cenk ed 2009 Atlas Ozel Koleksiyon Dogan Burda Dergi 1 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2021 KB1 bakim Fazladan yazi yazar listesi link Yiyecek malzemeleri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Botanik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz