Bu maddenin konusunda kuşkular bulunmaktadır.Mayıs 2020) () ( |
Stalin ve antisemitizm, Josef Stalin'in antisemitizm ile ilgili görüşlerini kapsar. Stalin'in Yahudi karşıtlığı düşüncesinin derecesi, tarihçiler tarafından geniş ölçüde tartışılmıştır. Stalin'in bazı dönemlerde antisemitik tutumlar sergilediğine dair örnekler çağdaşları tarafından görülmüş ve tarihsel kaynaklar tarafından belgelenmiştir.
İlk yıllar
Stalin, Gori'de doğdu ve 20. yüzyılın başlarında profesyonel bir devrimci ve Marksist olmadan önce Tiflis'teki bir Ortodoks seminerinde eğitim gördü. Stalin gençliğinde ve siyasi faaliyetlerinin ilk yıllarında sınırlı sayıda Yahudi kökenli devrimciyle tanıştı.
Her ne kadar Yahudiler hem Sosyal Demokrat Bolşevik hem de Menşevik gruplar arasında aktif olsa da, Yahudiler Menşevikler arasında daha belirgindi. Bakinski Raboçi'den yayınlanan Kongresi'nde 1907 raporundan görüldüğü gibi Stalin her tarafın etnik temsil oranları hakkında not aldı. Stalin o zamanki notlarında küçük bir pogrom (погромчик) ifadeleri ile Bolşevik Grigori Aleksinski'ye atfedilen bir şaka yapıyordu:
İlginç olmayan, kongrenin milletler açısından bileşimi. İstatistikler, Menşevik hiziplerin çoğunun Yahudilerden oluştuğunu ve bunun tabii ki Bundistleri saymadan olduğunu gösterdi; daha sonra Gürcüler ve sonra Ruslar geldi. Öte yandan, Bolşevik fraksiyonunun ezici çoğunluğu Ruslardan oluşuyor, bundan sonra Yahudiler geliyor, elbette Polonyalılar ve Letonlar'ı saymıyoruz ve sonra Gürcüler, vb. Bu nedenle Bolşeviklerden biri jest olarak gözlemlendi (Aleksinsky Yoldaş gibi görünüyor). Menşeviklerin Yahudi bir grup ve Bolşeviklerin gerçek bir Rus grubu olduğunu, bu yüzden Bolşeviklerin partide küçük bir pogrom düzenlemeleri bizim için kötü bir fikir olmaz.
1917-1930
Bolşevikler, tüm dini faaliyetleri bilimsel çalışmalara karşı batıl inanç ve eski komünizm öncesi düzenin bir kalıntısı olarak görseler de, Rus Devrimi'nden sonra kurulan yeni siyasi düzen, yüzyıllarca süren antisemitizme ters düştü.
Halk Komiserleri Konseyi, tüm antisemitizmi kınayan ve işçileri ve köylüleri bununla mücadele etmeye çağıran 1918 tarihli bir karar kabul etti. Lenin antisemitizmi kınayan ve reddeden konuşmalarına devam etti. Antisemitizme karşı bilgilendirme kampanyaları Kızıl Ordu'da ve işyerlerinde yürütüldü ve herhangi bir etnisiteye karşı propaganda yapılmasını yasaklayan bir hüküm Sovyet hukukunun bir parçası haline geldi. Devlet destekli gibi seküler Yidiş kültür kurumları, diğer azınlık kurumları gibi Sovyet Rusya ve sonrasında Sovyetler Birliği'nde de kuruldu.
Uluslar Halk Komiserliği'nde, Stalin azınlık işlerinden sorumlu kabinenin üyesiydi. 1922'de Stalin, partinin ilk Genel Sekreteri seçildi bu henüz Sovyet hükûmetinde en yüksek olarak kabul edilmeyen bir görevdi. Lenin, bazı meselelerde Stalin'i eleştirmeye başladı. Aralık 1922'de yazdığı mektuplarda, hasta olan Lenin (sağlığı 1923-1924'te kötüleşti) Stalin ve Feliks Dzerjinskiy'yi Gürcistan Meselesi sırasında Gürcü ulusuna karşı şovenist tutumlarından ötürü eleştirdi.Lenin'in Vasiyeti'ndeki partinin Stalin'i Genel Sekreterlik görevinden almasını öneren 1922 mektupları ve tavsiyelerinin her ikisi de Stalin ve taraftarları tarafından halka dağıtılması engellendi ve bu materyaller 1956'da destalinizasyon dönemine kadar Sovyetler Birliği'nde yayınlanmadı. Lenin'in 21 Ocak 1924'teki ölümünden sonra, kolektif liderlik ilkesini resmen sürdürdü, ancak Stalin kısa bir süre sonra Merkez Komite Politbüro'daki diğer yetkililerin önüne geçti. Yahudi ve yarı Yahudi Politbüro üyeleri Grigoriy Zinovyev ve Lev Kamenev ile ilk kez Yahudi rakibi Lev Troçki'ye karşı işbirliği yapan Stalin, Troçki'yi marjinalleştirmeyi başardı. 1929'a gelindiğinde Stalin, Zinoviev ve Kamenev'i de etkili bir şekilde marjinalleştirdi ve her ikisini de yetkisine teslim etmeye zorladı. Uyum sağlamayan Troçki ise sürgüne zorlandı.
Stalin'in 1928'de Fransa'ya kaçan kişisel sekreteri Boris Bajanov, 1930'da Stalin'i eleştiren bir yazı yazdığında, Stalin'in Lenin'in ölümünden önce bile kaba antisemitik söylemlerde bulunduğunu iddia etti.
1930'lar
Stalin'in 1931'de antisemitizmi kınaması
12 Ocak 1931'de Stalin, Sovyetlerinin ABD'deki Yahudi Haber Ajansı'ndan antisemitizme karşı tutumu konusunda yapılan soruşturmaya şu cevabı verdi:
Ulusal ve ırksal şovenizm, yamyamlık döneminin ilkel geleneklerinin bir kalıntısıdır. Irkçı şovenizmin aşırı bir biçimi olan anti-semitizm, yamyamlığın en tehlikeli yoludur.Anti-semitizm, sömürücüler için, kapitalizmde emekçilerin amaçladığı darbeleri saptıran bir yıldırım iletkeni olarak avantajlıdır. Anti-semitizm, çalışan insanlar için onları doğru yoldan çıkaran ve ormanda toplayan sahte bir yol olarak tehlikelidir. Dolayısıyla, komünistler, tutarlı enternasyonalistler olarak, uzlaşmaz, antisemitizmin yeminli düşmanları olamazlar. SSCB'de anti-semitizm, Sovyet sistemine derin düşmanca bir fenomen olarak yasanın azami şiddetiyle cezalandırılabilir. SSCB yasası uyarınca aktif anti-semitler ölüm cezasından sorumludur.
Yahudi Özerk Oblastı'nın kurulması
Siyonizm'in büyüyen Yahudi ulusal/dini isteklerini dengelemek ve Sovyet Yahudilerini Stalin'in milliyet politikası altında başarıyla sınıflandırmak için 1928'de Komzet ve 'in yardımıyla İsrail Toprakları'na bir alternatif kuruldu. Merkezi Uzak Doğu Rusya'daki Birobidzhan'da bulunan Yahudi Özerk Oblastı, "Sovyet Siyon" olacaktı. Yidiş, "gerici" İbranice yerine ulusal dil olurdu ve proleter sosyalist edebiyat ve sanat, kültürün özü olarak Yahudiliğin yerini alacaktı. Büyük bir yerel ve uluslararası devlet propaganda kampanyasına rağmen, oradaki Yahudi nüfusu hiçbir zaman% 30'a ulaşmadı (2003 itibarıyla sadece% 1.2 idi). Deney, Stalin'in ilk tasfiye programı sırasında 1930'ların ortalarında, yerel liderler tasfiye sırasında bağışlanmadığı için durdu.
Büyük Temizlik
Büyük Temizlik 1936-1937'de başlatıldı ve ihanet, terörizm ve diğer Sovyet karşıtlığı gibi suçlarla suçlanan yarım milyondan fazla Sovyet vatandaşının infaz edilmesini içeriyordu. Arınma hareketi, Stalin'in eski rakiplerini ve diğer Eski Bolşevikleri belirgin bir şekilde hedef aldı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin geniş çaplı bir tasfiyesini, kulak köylülerinin, Kızıl Ordu liderlerinin ve Stalin'in yönetimine karşı komplo kurmakla suçlanan sıradan vatandaşları da içeriyordu. Büyük Tasfiye kurbanlarının birçoğu etnik veya dindar Yahudiler olmasına rağmen, Mikhail Baitalsky, Gennady Kostyrchenko, David Priestland, Jeffrey Veidlinger,Roy Medvedev ve Edvard Radzinsky da bu tasfiye içerisinde yer alıyordu.
Alman-Sovyet yakınlaşması ve Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı
Nazi Almanyası dışişleri bakanı Joachim von Ribbentrop ile yaptığı görüşmede Stalin, ona, özellikle aydınlar arasında, "Yahudi hakimiyeti" nden kurtulma sözü verdi. Kimi kaynaklar 1939'da Maksim Litvinov'un Dışişleri Bakanı görevi bittiğindea yerine seçilen Vyaçeslav Molotov'u Yahudilerin yer aldığı bakanlıkları tasfiye etmek, Hitler'i yatıştırmak ve Nazi Almanya'sına SSCB'nin saldırmazlık görüşmelerine hazır olduğunu bildirmek için yönlendirdiğini iddia eder. Lakov Etinger ve Helen Rapaport'a göre, Sovyetlerin politikalarındaki antisemitik eğilimler, Troçki'ye karşı yürütülen mücadeleyle körüklenmişti. 1930'ların sonu, 1940'lar ve 1950'lerde önceki döneme göre çok daha az Yahudi, devlet mekanizmasında karar verici pozisyonlara atandılar; güçlü mevkilerdeki Yahudi sayısında gerçekleşen keskin bir düşüş 1930'ların sonunda Nazi Almanyası ile yakınlaşma esnasında belirginleşmişti. İktidardaki Yahudilerin oranı 1938'de %6'ya ve 1940'ta %5'e kadar düştü.
Savaş sırasında Yahudilerin yerlerinden edilmesi
Sovyetlerin Polonya'yı işgalinin ardından Stalin, Yahudileri Yahudi Özerk Oblastı ve Sibirya'nın diğer bölgelerine sınır dışı etme politikasını yürüttü. Savaş boyunca, Nazi soykırımının çeşitli hedef etnik gruplarıyla Nazi işgaline karşı savunmasız olduğu düşünülen bölgelerde benzer hareketler gerçekleştirildi. Bu popülasyonlar hedeflerine ulaştığında, iş çoğu zaman zor bir hal almaktaydı ve savaş çabasının neden olduğu kaynakların eksikliği nedeniyle kötü koşullara maruz kaldılar.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra
Nazi işgali altındaki Avrupa'da yaklaşık altı milyon Yahudi'nin öldürülmesine ve milyonlarca evsiz ve yerinden edilmesine neden olan Holokost soykırımı, dünya çapında Yahudi halkının durumu hakkında artan endişeye katkıda bulundu. Ancak yaşanan bu travma, geleneksel bir Yahudi milleti fikrine yeni bir soluk getirdi ve Siyonistlerin Ortadoğu'da bir Yahudi devleti yaratma fikrinin canlanması için bir katalizör oldu. Yahudi Özerk Oblastı, Sovyetler Birliği hükûmeti 1946–1948'de on bin kadar Doğu Avrupalı Yahudi'nin Birobidzhan'a göçünü desteklediğinde bir canlanma yaşadı. 1946 başlarında Sovyetler Birliği hükûmeti yeni bir altyapı inşa etmeyi planladığını açıkladı ve 1920'lerin sonlarından sonraki dönemde Birobidzhan projesinin ön yüzlerinden Mikhail Kalinin, bölgeyi hâlâ "Yahudi ulusal devleti" olarak kabul ettiğini belirtti ve yaratıcı çabalar ile canlandırılacağını ifade etti.
1944'ün sonlarından itibaren, Josef Stalin, yeni kurulacak olan ülkenin sosyalist olacağına ve İngilizlerin Orta Doğu'daki nüfuzundaki düşüşü hızlandıracağına inanan Siyonist yanlısı bir dış politika benimsedi. Bu düşünce ile birlikte, kasım 1947'de Sovyetler Birliği, diğer Sovyet blok ülkeleriyle birlikte, İsrail Devleti'nin kurulmasına yol açan Birleşmiş Milletler Filistin Paylaşım Planı lehine oy kullandı. 17 Mayıs 1948'de, İsrail bağımsızlığını ilan etmesinden üç gün sonra, Sovyetler Birliği resmen İsrail'i hukukî olarak tanıdı. SSCB, Yahudi devletini tanıyan iki ülkeden biri ve İsrail hukukunda tanınan ilk ülke oldu. Ayrıca 1948'de Arap-İsrail Savaşı sürecinde İsrail'i Çekoslovakya'dan temin edilen silahlarla destekledi.
Bununla birlikte, Stalin savaş zamanı müttefiklerini, Yahudi Anti-Faşist Komitesi'ni baskı altına alarak yeni bir tasfiye başlattı. Ocak 1948'de Solomon Mikhoels, Stalin'in Minsk'teki kişisel görevlilerine suikast düzenledi. Cinayeti vur ve kaç trafik kazası olarak gizledi. Daha sonra Mikhoels, MGB kulübesine götürüldü ve Yahudi olmayan meslektaşı Golubov-Potapov ile birlikte Stalin'in Devlet Güvenlik Bakanı Yardımcısı 'un gözetiminde öldürüldü. Cesedi daha sonra Minsk'te bir yol kenarına atıldı. Stalin'in İsrail'i erkenden desteklemeye istekli olmasına rağmen, çeşitli tarihçiler 1940'ların sonlarında ve 1950'lerin başlarında antisemitizmin Stalin'in Orta Doğu'daki Batı yanlısı bir İsrail ışığında Yahudileri olası bir " beşinci sütun " olarak algılamasıyla motive olduğunu düşünüyorlar. bu konu hakkında şunları ifade etmektedir;
Mayıs 1948'de İsrail'in kuruluşundan ve Soğuk Savaş'ta ABD ile karşı karşıya sonra, Sovyet sistemine her zaman sadık kalan 2 milyon Sovyet Yahudisi Stalinist rejim tarafından potansiyel bir beşinci sütun olarak tasvir edildi. Yahudileri kişisel olarak sevmemesine rağmen, Stalin Filistin'deki Orta Doğu'da Sovyet uydusuna dönüşmeyi umduğu bir Yahudi devletinin destekçisiydi. Fakat gelişmekte olan devletin önderliği Sovyetler Birliği'nin yaklaşımlarına düşmanca davrandığı için Stalin, Sovyet Yahudileri arasında İsrail yanlısı duygudan giderek daha fazla korkmaya başladı. Golda Meir'in 1948 sonbaharında Moskova'nın ilk SSCB elçisi olarak Moskova'ya gelişi sonucu korkuları arttı. Yom Kippur'daki bir Moskova sinagoguna yaptığı ziyarette (13 Ekim), binlerce insan sokakları kapladı, çoğu Am Yisroel Chai! (İsrail Halkı Yaşıyor!) sloganları atıyordu. Bu Sovyet devletinin otoritesini bozan tehlikeli bir 'burjuva Yahudi milliyetçiliği' işareti olan ancak Stalin'e ulusal yenilenmenin geleneksel bir teyidi idi.
Tarihçiler Albert S. Lindemann ve Richard S. Levy şöyle ifade ediyor: "Ekim 1948'deki kutsal günlerde binlerce Yahudi, ilk İsrail büyükelçisi Golda Myerson'u onurlandırmak için Moskova'nın merkez sinagogu etrafında toplandıklarında yetkililer özellikle Yahudi hoşnutsuzluğunun işaretlerini görmekteydiler." Jeffrey Veidlinger şöyle yazmaktadır: "Ekim 1948'e kadar Mikhoels'in hiçbir şekilde Sovyet Yahudileri arasında Siyonizmin tek savunucusu olmadığı belliydi. Savaş sırasında Yahudi kültürel ifadesinin yeniden canlanması Yahudi kitleleri arasında genel bir cesaret duygusu uyandırmıştı. Birçok Yahudi büyüyen ve Sovyet Yahudilerine yönelik tehditten habersiz kalmıştı ve ' köksüz kozmopolitlere ' karşı mayalama kampanyasına işaret etmekteydi. Gerçekten de, bu dönemde Yahudi kültürüne yönelik resmi tutumlar kararsızdı. Yüzeyde Yahudi kültürü devlet tarafından destekleniyor gibi görünüyordu: Mikhoels'in ölümünden sonra Yidiş tiyatrosunu sürdürmek için kamu çabaları yapılmıştı, hala programa göre yayınlıyordu ve en önemlisi Sovyetler Birliği bir Yahudi devletinin kurulmasını tanımıştı. Çoğu Moskova Yahudisi için Sovyet Yahudilerinin durumu hiç bu kadar iyi olmamıştı.
Kasım 1948'de Sovyet yetkilileri, Yahudi kültüründen geriye kalanları tasfiye etmek için bir kampanya başlattı. Yahudi Anti-Faşist Komitesi'nin önde gelen üyeleri tutuklandı. Vatana ihanet, burjuva milliyetçiliği ve Kırım'da Amerikan çıkarlarına hizmet edecek bir Yahudi cumhuriyeti kurmayı planlamak ile suçlandılar. Kasım 1944'te kurulan Yahudi Özerk Oblastı Çevre Bilgisi Müzesi ve Vilnius'taki (savaşın sonunda kurulan) Yahudi Müzesi 1948'de kapatıldı. 1933 yılında kurulan Gürcü Yahudi Tarihi-Etnografya Müzesi, 1951'in sonunda kapatıldı. Birobidzhan'da, 1930'larda Stalin'in daha önceki "proleter Yahudi kültürünü" desteklemek için kurulmuş olan çeşitli Yahudi kültür kurumları 1948 sonları ile 1949 başları arasında kapatıldı. Bunlar arasında , Yidiş yayınevi, Yidiş gazetesi Birobidzhan, Yidiş ve İbranice kitapların kütüphanesi ve yerel Yahudi okulları vardı. Aynı durum, Sovyet Birliği'nin her bölgesindeki Yidiş tiyatrolarına, Odessa Yidiş Tiyatrosu'ndan başlayarak ve Moskova Devlet Yahudi Tiyatrosu da dahil olmak üzere uygulandı. Şubat 1949'un başlarında, bakteriyolojinin öncüsü ve SSCB Bilimler Akademisi üyesi Stalin Ödülü mikrobiyolog Stalin'e: "Kesinlikle tartışılmaz ve bariz göstergelerle değerlendirildiğinde, antisemitizmin yeniden ortaya çıkması kitlelerden değil, aşağıdan gelmiyor... Antisemitizm önde gelen parti organlarında görev alan bazı üst düzey kişilerden geliyor." ifadelerini içeren büyüyen antisemitizmi protesto eden kişisel bir mektup yazdı. Doksan yaşındaki bilim adamı, Stalin'e Şubat ayının ortalarında yine büyüyen antisemitizmden bahseden ikinci bir mektup yazdı. Mart ayında Gamaleya öldü, fakat hala cevap alamadı. 12–13 Ağustos 1952 gecesi, " " (Ночь казнённых поэтов) olarak hatırlanan Sovyetler Birliği'nin önde gelen Yidiş yazarlarından on üç tanesi Stalin'in kararınca idam edildi. İdam edilenler arasında , ve vardı. 1 Aralık 1952 tarihli Politbüro oturumunda Stalin, "Her Yahudi milliyetçisi Amerikan istihbarat servisinin ajanıdır. Yahudi milliyetçileri uluslarının ABD tarafından kurtarıldığını düşünüyorlar. Amerikalılara borçlu olduklarını düşünüyorlar. Doktorlar arasında birçok Yahudi milliyetçisi var. ” ifadelerini kullandı
1952-1953'te Yahudileri devlet güvenlik hizmetleri içinde yetki alanlarından sessiz bir şekilde çıkarmak için dikkate değer bir kampanya yürütüldü. Rus tarihçiler Jores Medvedev ve Roy Medvedev, MVD yer alan General Pavel Sudoplatov'a göre, "eşzamanlı olarak tüm Yahudilerin çok üst düzey pozisyonlarda bile güvenlik hizmetlerinin liderliğinden çıkarıldığını yazdı. Şubat ayında Yahudi karşıtı ihraçlar MGB'nin bölgesel şubelerine yayıldı. 22 Şubat'ta MGB'nin tüm bölge müdürlüklerine gizli bir yönerge dağıtılarak MGB'nin tüm Yahudi çalışanlarının sıra, yaş veya hizmet kaydından bağımsız olarak derhal görevden alınmaları emri verildi. " Dış dünya bu gelişmelerden habersiz değildi ve ABD Komünist Partisi'nin önde gelen üyeleri dahi durumdan şikayet etmekteydiler. Amerikalı yazar ve önde gelen Komünist Howard Fast anılarında Sovyet yazarı ve Dünya Barış Kongresi delegesi Aleksandr Fadeyev ile yaptığı görüşmeden söz ediyor. Fadeyev, Kızıl Ordu'da ve hükûmette en az sekiz önde gelen Yahudi şahsiyetin uydurma suçlamalarla ilgili olarak tutuklandığına dair kanıtlara rağmen "Sovyetler Birliği'nde anti-Semitizm yok" diye ısrar etmişti. Yidiş gazeteleri bastırılmıştı. İbranice öğreten okullar kapatılmıştı. "
Doktorlar Komplosu
13 Ocak 1953'te, Sovyetler Birliği'nin TASS bilgi ajansı, Sovyet liderliğini gizlice kapatmaya çalışan "Katil Doktorlar" denilen bir komplonun maskesini gün yüzüne çıkardığını duyurdu. Sanık doktorların tümü, yazar ve politikacı Andrey Jdanov gibi yüksek profilli Sovyet vatandaşlarının gizli cinayetleri de dahil olmak üzere, suikastlarını planlamayı ve başarıyla yürüttüğü iddia edilen kıdemli doktorlardı ve çoğu Yahudi idi. İddia edilen komplocular, hem Amerikan hem de İngiliz istihbarat servisleri ve anti-Sovyet uluslararası Yahudi burjuva-milliyetçi örgütü adına hareket etmekle suçlandılar. Batı basını, Sovyet Birliği'ni antisemitizm ile suçlarken, Komünist Parti Merkez Komitesi, SSCB'de antisemitizm olmadığından emin olunması için Yahudi halk figürleri tarafından toplu bir mektup düzenlemeye, "Katil Doktorlar" ile emperyalizm ve Siyonizm ajanlarını kınamaya karar verdi. Mektup, NKVD tarafından zorunlu kılınan tanınmış bilim adamları ve kültür figürleri tarafından imzalandı. Ancak, başlangıçta Şubat 1953'te yayınlanması planlanan mektup hemen yayınlanmadı. Mektubun yerine, hepsi Rusların güvendiği, uyanıklıklarını kaybeden Yahudi isimleriyle sayısız karakter içeren, "Basit fikirli ve Dolandırıcılar" adlı bir başlangıç yazısı yayınlandı. Bunu izleyen yeni bir antisemitik histeri dalgası ve Stalin'in tüm Yahudileri Sibirya'ya gönderme planı, diğer etnik gruplar ile benzer bir durum gösterdi. Aynı yıl sadece Stalin'in ölümü korkuyu dindirebildi. Doğu Bloku ülkelerinde Yahudilere karşı gibi benzer tasfiyeler düzenlendi. Bu süre zarfında Sovyet Yahudileri Yahudi etnik kökenine sahip insanlar olarak adlandırıldı. Sovyet Üniversitelerinden birinde Marksizm-Leninizm bölümünün dekanı, politikayı öğrencilerine şöyle açıkladı:
"Biriniz mevcut siyasi kampanyamızın antisemitik olarak kabul edilip edilemeyeceğini sordu. Yoldaş Stalin dedi ki: "Nazi'den Alman oldukları için değil, toprağımıza muazzam acı çektikleri için nefret ediyoruz." Aynı şey Yahudiler için de söylenebilir."
göre Stalin'in ölümü sırasında, "Rusya'daki hiçbir Yahudinin kendini güvende hissetmiyordu". Bunun yanında, bu süre boyunca Sovyet medyası açık bir antisemitizmden kaçındı ve yetkililerin antisemitik davranış için cezalandırıldığını bildirmeye devam etti.
Ortaklar ve aile
Stalin'in iş arkadaşlarından bazıları Yahudi idi ya da Lazar Kaganoviç de dahil olmak üzere Yahudi eşleri vardı.Nikolay Yejov'un karısı ve Vyacheslav Molotov'un karısı olan Polina Zhemchuzhina ve ayrıca Bronislava Poskrebysheva da dahil olmak üzere birçoğu tasfiye edildi. Tarihçi , Stalin'in "Yahudi yazarları ve sanatçıları 1950'lerin başlarındaki Siyonist karşıtı kampanyanın zirvesinde bile kullanmaya devam ettiğini" belirtti. Stalin'in genç kızı Svetlana, yirmi üç yaşında bir Yahudi adam olan ünlü Sovyet film yapımcısı Alexei Kapler'e âşık olduğunda, Stalin bu ilişkiden şiddetle rahatsız oldu. Svetlana'ya göre, "O (Stalin), Kapler'in Yahudi olduğu gerçeğinden ötürü her şeyden daha fazla rahatsız oldu." Kapler, "İngiliz casusu" suçlamasıyla Gulag'da on yıl ağır çalışmaya mahkûm edildi. Stalin'in kızı daha sonra başka bir Yahudi olan Grigori Morozov'a âşık oldu ve onunla evlendi. Stalin, Svetlana'nın çok yalvarmasından sonra evliliklerini kabul etti, ancak düğüne katılmayı reddetti. Stalin'in oğlu Yakov ayrıca Yahudi bir kadınla, Yulia Meltzer ile evlendi ve Stalin ilk başta onaylamamasına rağmen, daha sonra kabul etti. Stalin'in biyografisi , Lavrenty Beria'nın oğlunun babasının Stalin'in Yahudi kadınlarla olan ilişkilerini listeleyebileceğini belirtti. Partideki Yahudiler genellikle sözlü olarak adroit, çok dilli ve yaygın olarak eğitimliydi bir yandan da Stalin'in sahip olmadığı tüm niteliklere sahiptiler. Kızı Svetlana'nın gözlemlediği gibi, 'Stalin'in Yahudileri sevmediğini' gözlemlemek, bize çok fazla şey anlatmaz, çünkü herhangi bir grubu 'sevmediği': Nefretleri ve şüpheleri sınır tanımıyordu; kendi ülkesi Gürcistan'dan parti üyeleri bile muaf değildi. Yahudilerden özel bir yoğunlukta veya kalitede nefret edip etmediği açık değildir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Stalin's Secret War. Holt, Rinehart and Winston (1981). 1982. s. 27f.
- ^ a b Pinkus, Benjamin (1990). The Jews of the Soviet Union: The History of a National Minority. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 143–144. ISBN:
- ^ a b Pinkus, Benjamin (1990). The Jews of the Soviet Union: The History of a National Minority. Cambridge: Cambridge University Press. p. 85. ISBN:
- ^ Lenin, V. I. (1919). "Anti-Jewish Pogroms". 19 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Lenin's Collected Works, 4th English Edition. Trans. George Hanna. Progress Publishers, Moscow, 1972 Volume 29, pages 252–253 http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1919/mar/x10.htm 19 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Marxists Internet Archive Erişim tarihi: 23 Şubat 2011.
- ^ a b Lenin, V. I. "The Question of Nationalities or "Autonomisation". 25 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . In Lenin Collected Works, Volume 36. Moscow: Progress Publishers. ss. 593–611. Marxists Internet Archive. Erişim tarihi: 23 Şubat 2011.
- ^ Kun, Miklós, Stalin: An Unknown Portrait, Central European University Press, 2003, ISBN:, s. 287.
- ^ Joseph Stalin. "Reply to an Inquiry of the Jewish News Agency in the United States". 29 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Works, Vol. 13, July 1930 – January 1934. Moscow: Foreign Languages Publishing House, 1954. s. 30.
- ^ (2007). The Whisperers: Private Life in Stalin's Russia. New York: Metropolitan. pp. 227–315 .
- ^ Baitalsky, Mikhail "Russkii evrei vchera i segodnia", unpublished manuscript. Quoted in Roy Medvedev (1989). Let History Judge: The Origins and Consequences of Stalinism. Trans. George Shriver. New York: Columbia University Press. s. 563. ISBN:.
- ^ Igolkin, Alexander (2002). "Умение ставить вопросы". 14 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . "Наш современник" N5. Retrieved 4 February 2011. (Rusça)
- ^ Priestland, David (2009). The Red Flag: A History of Communism. New York: Grove Press. s. 282. ISBN: .
- ^ Veidlinger, Jeffrey (2000). The Moscow State Yiddish Theater: Jewish Culture on the Soviet Stage. Bloomington, Indiana: Indiana University Press. ss. 10–11. ISBN:.
- ^ Medvedev, Roy. (1989). Let History Judge: The Origins and Consequences of Stalinism. Trans. George Shriver. New York: Columbia University Press. s. 562. ISBN:.
- ^ a b c Edvard Radzinsky. Stalin (Rusça). Moscow, Vagrius, 1997. ISBN:; available online 24 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Translated version: "Stalin", 1996, ISBN: (ciltli), 1997, ISBN: (ciltli) Ch. 24
- ^ Twilight, Moscow, 2003, ISBN:, s.208
- ^ a b Herf, Jeffrey (2006), The Jewish Enemy: Nazi Propaganda During World War II and the Holocaust, Harvard University Press, s. 56,
- ^ a b Gennady Коstyrchenko "Stalin's secret policy: Power and Antisemitism"("Тайная политика Сталина. Власть и антисемитизм" Москва, "Международные отношения", 2003)
- ^ Resis, Albert (2000), "The Fall of Litvinov: Harbinger of the German-Soviet Non-Aggression Pact", Europe-Asia Studies, 52 (1): 35, DOI:10.1080/09668130098253
- ^ Moss, Walter, A History of Russia: Since 1855, Anthem Press, 2005, ISBN:, s. 283.
- ^ Etinger, Iakov (1995). "The Doctors' Plot: Stalin's Solution to the Jewish Question". In Yaacov Ro'i, Jews and Jewish Life in Russia and the Soviet Union. London: Frank Cass. , pp. 103–6.
- ^ Rappaport, Helen, Joseph Stalin: A Biographical Companion, ABC-CLIO, 1999 , p. 297.
- ^ How Joseph Stalin (Inadvertently) Saved Some Of Poland’s Jews, http://www.ibtimes.com/how-joseph-stalin-inadvertently-saved-some-polands-jews-1099571 10 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Saved by Deportation: An Unknown Odyssey of Polish Jews (2006), https://www.nytimes.com/movies/movie/424044/Saved-by-Deportation-An-Unknown-Odyssey-of-Polish-Jews/overview 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Weinberg, Robert (1998). Stalin's Forgotten Zion: Birobidzhan and the Making of a Soviet Jewish Homeland. Berkeley: University of California Press. ss. 72–75.
- ^ , A History of the Jews (1987) s.527
- ^ UN General Assembly Resolution 181 25 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Israel Ministry of Foreign Affairs
- ^ Recognition of Israel 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . JSTOR - The American Journal of International Law, Vol. 4, No. 3, July 1948.
- ^ "Israel's Allies in 1948; The USSR, Czechoslovakia, American Mainline Churches and the Left". 20 Eylül 2010. 14 Aralık 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
- ^ . Reflections on a Ravaged Century, Norton, (2000) , page 101
- ^ "Как убивали Mихоэлса". Moskovskij Komsomolets (Rusça). 6 Eylül 2005. 27 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından .
- ^ Figes, Orlando (2008). The Whisperers: Private Life in Stalin's Russia. New York: Picador USA. s. 493. ISBN:.
- ^ Lindemann, Albert S. & Richard S. Levy (2010). Antisemitism: A History. New York: Oxford University Press. s. 187. ISBN: .
- ^ Veidlinger, Jeffrey (2000). The Moscow State Yiddish Theater: Jewish Culture on the Soviet Stage. Bloomington, Indiana: Indiana University Press. s. 266. ISBN:
- ^ a b Pinkus, Benjamin (1990). The Jews of the Soviet Union: The History of a National Minority. Cambridge: Cambridge University Press. s. 205. ISBN:.
- ^ Pinkus, Benjamin (1990). The Jews of the Soviet Union: The History of a National Minority. Cambridge: Cambridge University Press. s. 193. ISBN: .
- ^ Gamaleya, Nikolay. Letter to J. V. Stalin, . Quoted in Vaksberg, Arkady (2003). Iz ada v ray i obratno: yevreyskiy vopros po Leninu, Stalinu i Solzhenitsynu. Moscow: Olimp. ss. 344–346. ISBN:. (Rusça)
- ^ Vaksberg, Arkady (2003). Iz ada v ray i obratno: yevreyskiy vopros po Leninu, Stalinu i Solzhenitsynu. Moscow: Olimp. ss. 344–346.ISBN: . (Rusça)
- ^ Lindemann, Albert S. & Richard S. Levy (2010). Antisemitism: A History. New York: Oxford University Press. pp. 187–188. ISBN:.
- ^ Medvedev, Zhores A. & Roy A. Medvedev (2006). The Unknown Stalin. London: I. B. Tauris. s. 43. ISBN: .
- ^ Fast, Howard (1994). Being Red: A Memoir. Armon, New York: M. E. Sharpe. ss. 217–218. ISBN:.
- ^ Ro'i, Yaacov (1980). Soviet Decision Making in Practice: The USSR and Israel, 1947–1954. New Brunswick, New Jersey: Transaction Books. s. 373. ISBN:.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
- ^ a b ,Our Soviet Newspeak: A Short Encyclopedia of Real Socialism., Moscow: 2002, ISBN: (Наш советский новояз. Маленькая энциклопедия реального социализма.), "Persons of Jewish ethnicity", ss.287–293.
- ^ AQA A-level History: Tsarist and Communist Russia 1855-1964. Hodder Education. 31 Temmuz 2015. ISBN . 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.
- ^ On Stalin's Team. Carlton: Melbourne University Press. 2015. s. 217.
- ^ a b Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Random House Inc. 2003.
- ^ Roberts, Geoffrey (2006). Stalin's Wars: From World War to Cold War, 1939–1953. New Haven: Yale University Press. s. 341. ISBN:.
- ^ "То, что Каплер – еврей, раздражало его, кажется, больше всего."
- ^ N. Tolstoy, ibib., s. 24.
- ^ Sebag-Montefiore, Simon (2005). Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Random House. s. 267. ISBN:.
- ^ Lindemann, Albert (2000). Esau's Tears: Modern Anti-Semitism and the Rise of the Jews. Cambridge: Cambridge University Press. s. 454. ISBN:.
Konuyla ilgili yayınlar
Dış bağlantılar
- (giriş)
- 12 Ağustos 2002, Başkan Bush'tan Mektup, bağlantılar
- Joseph Sherman
- Bilinmeyen Tarih, Kahraman Olmayan Şehitler6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Jonathan Tobin
- (Rusça) 1953 году ...12 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Stalin 1953'te Ölmediyse12 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .) Yoav Karni (Rusça BBC)
- http://xeno.sova-center.ru/1ED6E3B/216049A/216185414 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Rus siyasi partileri ve antisemitizm
- Mircea Rusnac, http://www.banaterra.eu/romana/rusnac-mircea-un-proces-stalinist-implicand-,,agenti-imperialisti%22-evrei-si-social-democrati10 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin tarafsizligi konusunda kuskular bulunmaktadir Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Sablonu kaldirmadan once lutfen gerekli sartlarin olustugundan emin olun Mayis 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Stalin ve antisemitizm Josef Stalin in antisemitizm ile ilgili goruslerini kapsar Stalin in Yahudi karsitligi dusuncesinin derecesi tarihciler tarafindan genis olcude tartisilmistir Stalin in bazi donemlerde antisemitik tutumlar sergiledigine dair ornekler cagdaslari tarafindan gorulmus ve tarihsel kaynaklar tarafindan belgelenmistir Ilk yillarJosef Stalin 1915 Stalin Gori de dogdu ve 20 yuzyilin baslarinda profesyonel bir devrimci ve Marksist olmadan once Tiflis teki bir Ortodoks seminerinde egitim gordu Stalin gencliginde ve siyasi faaliyetlerinin ilk yillarinda sinirli sayida Yahudi kokenli devrimciyle tanisti Her ne kadar Yahudiler hem Sosyal Demokrat Bolsevik hem de Mensevik gruplar arasinda aktif olsa da Yahudiler Mensevikler arasinda daha belirgindi Bakinski Raboci den yayinlanan Kongresi nde 1907 raporundan goruldugu gibi Stalin her tarafin etnik temsil oranlari hakkinda not aldi Stalin o zamanki notlarinda kucuk bir pogrom pogromchik ifadeleri ile Bolsevik Grigori Aleksinski ye atfedilen bir saka yapiyordu Ilginc olmayan kongrenin milletler acisindan bilesimi Istatistikler Mensevik hiziplerin cogunun Yahudilerden olustugunu ve bunun tabii ki Bundistleri saymadan oldugunu gosterdi daha sonra Gurculer ve sonra Ruslar geldi Ote yandan Bolsevik fraksiyonunun ezici cogunlugu Ruslardan olusuyor bundan sonra Yahudiler geliyor elbette Polonyalilar ve Letonlar i saymiyoruz ve sonra Gurculer vb Bu nedenle Bolseviklerden biri jest olarak gozlemlendi Aleksinsky Yoldas gibi gorunuyor Menseviklerin Yahudi bir grup ve Bolseviklerin gercek bir Rus grubu oldugunu bu yuzden Bolseviklerin partide kucuk bir pogrom duzenlemeleri bizim icin kotu bir fikir olmaz 1917 1930Bolsevikler tum dini faaliyetleri bilimsel calismalara karsi batil inanc ve eski komunizm oncesi duzenin bir kalintisi olarak gorseler de Rus Devrimi nden sonra kurulan yeni siyasi duzen yuzyillarca suren antisemitizme ters dustu Halk Komiserleri Konseyi tum antisemitizmi kinayan ve iscileri ve koyluleri bununla mucadele etmeye cagiran 1918 tarihli bir karar kabul etti Lenin antisemitizmi kinayan ve reddeden konusmalarina devam etti Antisemitizme karsi bilgilendirme kampanyalari Kizil Ordu da ve isyerlerinde yurutuldu ve herhangi bir etnisiteye karsi propaganda yapilmasini yasaklayan bir hukum Sovyet hukukunun bir parcasi haline geldi Devlet destekli gibi sekuler Yidis kultur kurumlari diger azinlik kurumlari gibi Sovyet Rusya ve sonrasinda Sovyetler Birligi nde de kuruldu Uluslar Halk Komiserligi nde Stalin azinlik islerinden sorumlu kabinenin uyesiydi 1922 de Stalin partinin ilk Genel Sekreteri secildi bu henuz Sovyet hukumetinde en yuksek olarak kabul edilmeyen bir gorevdi Lenin bazi meselelerde Stalin i elestirmeye basladi Aralik 1922 de yazdigi mektuplarda hasta olan Lenin sagligi 1923 1924 te kotulesti Stalin ve Feliks Dzerjinskiy yi Gurcistan Meselesi sirasinda Gurcu ulusuna karsi sovenist tutumlarindan oturu elestirdi Lenin in Vasiyeti ndeki partinin Stalin i Genel Sekreterlik gorevinden almasini oneren 1922 mektuplari ve tavsiyelerinin her ikisi de Stalin ve taraftarlari tarafindan halka dagitilmasi engellendi ve bu materyaller 1956 da destalinizasyon donemine kadar Sovyetler Birligi nde yayinlanmadi Lenin in 21 Ocak 1924 teki olumunden sonra kolektif liderlik ilkesini resmen surdurdu ancak Stalin kisa bir sure sonra Merkez Komite Politburo daki diger yetkililerin onune gecti Yahudi ve yari Yahudi Politburo uyeleri Grigoriy Zinovyev ve Lev Kamenev ile ilk kez Yahudi rakibi Lev Trocki ye karsi isbirligi yapan Stalin Trocki yi marjinallestirmeyi basardi 1929 a gelindiginde Stalin Zinoviev ve Kamenev i de etkili bir sekilde marjinallestirdi ve her ikisini de yetkisine teslim etmeye zorladi Uyum saglamayan Trocki ise surgune zorlandi Stalin in 1928 de Fransa ya kacan kisisel sekreteri Boris Bajanov 1930 da Stalin i elestiren bir yazi yazdiginda Stalin in Lenin in olumunden once bile kaba antisemitik soylemlerde bulundugunu iddia etti 1930 larStalin in 1931 de antisemitizmi kinamasi 12 Ocak 1931 de Stalin Sovyetlerinin ABD deki Yahudi Haber Ajansi ndan antisemitizme karsi tutumu konusunda yapilan sorusturmaya su cevabi verdi Ulusal ve irksal sovenizm yamyamlik doneminin ilkel geleneklerinin bir kalintisidir Irkci sovenizmin asiri bir bicimi olan anti semitizm yamyamligin en tehlikeli yoludur Anti semitizm somuruculer icin kapitalizmde emekcilerin amacladigi darbeleri saptiran bir yildirim iletkeni olarak avantajlidir Anti semitizm calisan insanlar icin onlari dogru yoldan cikaran ve ormanda toplayan sahte bir yol olarak tehlikelidir Dolayisiyla komunistler tutarli enternasyonalistler olarak uzlasmaz antisemitizmin yeminli dusmanlari olamazlar SSCB de anti semitizm Sovyet sistemine derin dusmanca bir fenomen olarak yasanin azami siddetiyle cezalandirilabilir SSCB yasasi uyarinca aktif anti semitler olum cezasindan sorumludur Yahudi Ozerk Oblasti nin kurulmasi Siyonizm in buyuyen Yahudi ulusal dini isteklerini dengelemek ve Sovyet Yahudilerini Stalin in milliyet politikasi altinda basariyla siniflandirmak icin 1928 de Komzet ve in yardimiyla Israil Topraklari na bir alternatif kuruldu Merkezi Uzak Dogu Rusya daki Birobidzhan da bulunan Yahudi Ozerk Oblasti Sovyet Siyon olacakti Yidis gerici Ibranice yerine ulusal dil olurdu ve proleter sosyalist edebiyat ve sanat kulturun ozu olarak Yahudiligin yerini alacakti Buyuk bir yerel ve uluslararasi devlet propaganda kampanyasina ragmen oradaki Yahudi nufusu hicbir zaman 30 a ulasmadi 2003 itibariyla sadece 1 2 idi Deney Stalin in ilk tasfiye programi sirasinda 1930 larin ortalarinda yerel liderler tasfiye sirasinda bagislanmadigi icin durdu Buyuk Temizlik Josef Stalin in de yer aldigi Sovyet Disisleri Bakani Vyacheslav Molotov 23 Agustos 1939 da Moskova da Alman Sovyet saldirganlik pakti imzalarken cekilmis bir fotograf Buyuk Temizlik 1936 1937 de baslatildi ve ihanet terorizm ve diger Sovyet karsitligi gibi suclarla suclanan yarim milyondan fazla Sovyet vatandasinin infaz edilmesini iceriyordu Arinma hareketi Stalin in eski rakiplerini ve diger Eski Bolsevikleri belirgin bir sekilde hedef aldi ve Sovyetler Birligi Komunist Partisi nin genis capli bir tasfiyesini kulak koylulerinin Kizil Ordu liderlerinin ve Stalin in yonetimine karsi komplo kurmakla suclanan siradan vatandaslari da iceriyordu Buyuk Tasfiye kurbanlarinin bircogu etnik veya dindar Yahudiler olmasina ragmen Mikhail Baitalsky Gennady Kostyrchenko David Priestland Jeffrey Veidlinger Roy Medvedev ve Edvard Radzinsky da bu tasfiye icerisinde yer aliyordu Alman Sovyet yakinlasmasi ve Alman Sovyet Saldirmazlik Pakti Nazi Almanyasi disisleri bakani Joachim von Ribbentrop ile yaptigi gorusmede Stalin ona ozellikle aydinlar arasinda Yahudi hakimiyeti nden kurtulma sozu verdi Kimi kaynaklar 1939 da Maksim Litvinov un Disisleri Bakani gorevi bittigindea yerine secilen Vyaceslav Molotov u Yahudilerin yer aldigi bakanliklari tasfiye etmek Hitler i yatistirmak ve Nazi Almanya sina SSCB nin saldirmazlik gorusmelerine hazir oldugunu bildirmek icin yonlendirdigini iddia eder Lakov Etinger ve Helen Rapaport a gore Sovyetlerin politikalarindaki antisemitik egilimler Trocki ye karsi yurutulen mucadeleyle koruklenmisti 1930 larin sonu 1940 lar ve 1950 lerde onceki doneme gore cok daha az Yahudi devlet mekanizmasinda karar verici pozisyonlara atandilar guclu mevkilerdeki Yahudi sayisinda gerceklesen keskin bir dusus 1930 larin sonunda Nazi Almanyasi ile yakinlasma esnasinda belirginlesmisti Iktidardaki Yahudilerin orani 1938 de 6 ya ve 1940 ta 5 e kadar dustu Savas sirasinda Yahudilerin yerlerinden edilmesi Sovyetlerin Polonya yi isgalinin ardindan Stalin Yahudileri Yahudi Ozerk Oblasti ve Sibirya nin diger bolgelerine sinir disi etme politikasini yuruttu Savas boyunca Nazi soykiriminin cesitli hedef etnik gruplariyla Nazi isgaline karsi savunmasiz oldugu dusunulen bolgelerde benzer hareketler gerceklestirildi Bu populasyonlar hedeflerine ulastiginda is cogu zaman zor bir hal almaktaydi ve savas cabasinin neden oldugu kaynaklarin eksikligi nedeniyle kotu kosullara maruz kaldilar II Dunya Savasi ndan sonraAlmanya Disisleri Bakani Joachim von Ribbentrop sagda ve Sovyet lideri Josef Stalin Alman Sovyet Saldirmazlik Pakti ni imzaladiktan sonra 23 Agustos 1939 Nazi isgali altindaki Avrupa da yaklasik alti milyon Yahudi nin oldurulmesine ve milyonlarca evsiz ve yerinden edilmesine neden olan Holokost soykirimi dunya capinda Yahudi halkinin durumu hakkinda artan endiseye katkida bulundu Ancak yasanan bu travma geleneksel bir Yahudi milleti fikrine yeni bir soluk getirdi ve Siyonistlerin Ortadogu da bir Yahudi devleti yaratma fikrinin canlanmasi icin bir katalizor oldu Yahudi Ozerk Oblasti Sovyetler Birligi hukumeti 1946 1948 de on bin kadar Dogu Avrupali Yahudi nin Birobidzhan a gocunu desteklediginde bir canlanma yasadi 1946 baslarinda Sovyetler Birligi hukumeti yeni bir altyapi insa etmeyi planladigini acikladi ve 1920 lerin sonlarindan sonraki donemde Birobidzhan projesinin on yuzlerinden Mikhail Kalinin bolgeyi hala Yahudi ulusal devleti olarak kabul ettigini belirtti ve yaratici cabalar ile canlandirilacagini ifade etti 1944 un sonlarindan itibaren Josef Stalin yeni kurulacak olan ulkenin sosyalist olacagina ve Ingilizlerin Orta Dogu daki nufuzundaki dususu hizlandiracagina inanan Siyonist yanlisi bir dis politika benimsedi Bu dusunce ile birlikte kasim 1947 de Sovyetler Birligi diger Sovyet blok ulkeleriyle birlikte Israil Devleti nin kurulmasina yol acan Birlesmis Milletler Filistin Paylasim Plani lehine oy kullandi 17 Mayis 1948 de Israil bagimsizligini ilan etmesinden uc gun sonra Sovyetler Birligi resmen Israil i hukuki olarak tanidi SSCB Yahudi devletini taniyan iki ulkeden biri ve Israil hukukunda taninan ilk ulke oldu Ayrica 1948 de Arap Israil Savasi surecinde Israil i Cekoslovakya dan temin edilen silahlarla destekledi Bununla birlikte Stalin savas zamani muttefiklerini Yahudi Anti Fasist Komitesi ni baski altina alarak yeni bir tasfiye baslatti Ocak 1948 de Solomon Mikhoels Stalin in Minsk teki kisisel gorevlilerine suikast duzenledi Cinayeti vur ve kac trafik kazasi olarak gizledi Daha sonra Mikhoels MGB kulubesine goturuldu ve Yahudi olmayan meslektasi Golubov Potapov ile birlikte Stalin in Devlet Guvenlik Bakani Yardimcisi un gozetiminde olduruldu Cesedi daha sonra Minsk te bir yol kenarina atildi Stalin in Israil i erkenden desteklemeye istekli olmasina ragmen cesitli tarihciler 1940 larin sonlarinda ve 1950 lerin baslarinda antisemitizmin Stalin in Orta Dogu daki Bati yanlisi bir Israil isiginda Yahudileri olasi bir besinci sutun olarak algilamasiyla motive oldugunu dusunuyorlar bu konu hakkinda sunlari ifade etmektedir Mayis 1948 de Israil in kurulusundan ve Soguk Savas ta ABD ile karsi karsiya sonra Sovyet sistemine her zaman sadik kalan 2 milyon Sovyet Yahudisi Stalinist rejim tarafindan potansiyel bir besinci sutun olarak tasvir edildi Yahudileri kisisel olarak sevmemesine ragmen Stalin Filistin deki Orta Dogu da Sovyet uydusuna donusmeyi umdugu bir Yahudi devletinin destekcisiydi Fakat gelismekte olan devletin onderligi Sovyetler Birligi nin yaklasimlarina dusmanca davrandigi icin Stalin Sovyet Yahudileri arasinda Israil yanlisi duygudan giderek daha fazla korkmaya basladi Golda Meir in 1948 sonbaharinda Moskova nin ilk SSCB elcisi olarak Moskova ya gelisi sonucu korkulari artti Yom Kippur daki bir Moskova sinagoguna yaptigi ziyarette 13 Ekim binlerce insan sokaklari kapladi cogu Am Yisroel Chai Israil Halki Yasiyor sloganlari atiyordu Bu Sovyet devletinin otoritesini bozan tehlikeli bir burjuva Yahudi milliyetciligi isareti olan ancak Stalin e ulusal yenilenmenin geleneksel bir teyidi idi Birlesmis Milletler Filistin Paylasim Plani 1947 Tarihciler Albert S Lindemann ve Richard S Levy soyle ifade ediyor Ekim 1948 deki kutsal gunlerde binlerce Yahudi ilk Israil buyukelcisi Golda Myerson u onurlandirmak icin Moskova nin merkez sinagogu etrafinda toplandiklarinda yetkililer ozellikle Yahudi hosnutsuzlugunun isaretlerini gormekteydiler Jeffrey Veidlinger soyle yazmaktadir Ekim 1948 e kadar Mikhoels in hicbir sekilde Sovyet Yahudileri arasinda Siyonizmin tek savunucusu olmadigi belliydi Savas sirasinda Yahudi kulturel ifadesinin yeniden canlanmasi Yahudi kitleleri arasinda genel bir cesaret duygusu uyandirmisti Bircok Yahudi buyuyen ve Sovyet Yahudilerine yonelik tehditten habersiz kalmisti ve koksuz kozmopolitlere karsi mayalama kampanyasina isaret etmekteydi Gercekten de bu donemde Yahudi kulturune yonelik resmi tutumlar kararsizdi Yuzeyde Yahudi kulturu devlet tarafindan destekleniyor gibi gorunuyordu Mikhoels in olumunden sonra Yidis tiyatrosunu surdurmek icin kamu cabalari yapilmisti hala programa gore yayinliyordu ve en onemlisi Sovyetler Birligi bir Yahudi devletinin kurulmasini tanimisti Cogu Moskova Yahudisi icin Sovyet Yahudilerinin durumu hic bu kadar iyi olmamisti Kasim 1948 de Sovyet yetkilileri Yahudi kulturunden geriye kalanlari tasfiye etmek icin bir kampanya baslatti Yahudi Anti Fasist Komitesi nin onde gelen uyeleri tutuklandi Vatana ihanet burjuva milliyetciligi ve Kirim da Amerikan cikarlarina hizmet edecek bir Yahudi cumhuriyeti kurmayi planlamak ile suclandilar Kasim 1944 te kurulan Yahudi Ozerk Oblasti Cevre Bilgisi Muzesi ve Vilnius taki savasin sonunda kurulan Yahudi Muzesi 1948 de kapatildi 1933 yilinda kurulan Gurcu Yahudi Tarihi Etnografya Muzesi 1951 in sonunda kapatildi Birobidzhan da 1930 larda Stalin in daha onceki proleter Yahudi kulturunu desteklemek icin kurulmus olan cesitli Yahudi kultur kurumlari 1948 sonlari ile 1949 baslari arasinda kapatildi Bunlar arasinda Yidis yayinevi Yidis gazetesi Birobidzhan Yidis ve Ibranice kitaplarin kutuphanesi ve yerel Yahudi okullari vardi Ayni durum Sovyet Birligi nin her bolgesindeki Yidis tiyatrolarina Odessa Yidis Tiyatrosu ndan baslayarak ve Moskova Devlet Yahudi Tiyatrosu da dahil olmak uzere uygulandi Subat 1949 un baslarinda bakteriyolojinin oncusu ve SSCB Bilimler Akademisi uyesi Stalin Odulu mikrobiyolog Stalin e Kesinlikle tartisilmaz ve bariz gostergelerle degerlendirildiginde antisemitizmin yeniden ortaya cikmasi kitlelerden degil asagidan gelmiyor Antisemitizm onde gelen parti organlarinda gorev alan bazi ust duzey kisilerden geliyor ifadelerini iceren buyuyen antisemitizmi protesto eden kisisel bir mektup yazdi Doksan yasindaki bilim adami Stalin e Subat ayinin ortalarinda yine buyuyen antisemitizmden bahseden ikinci bir mektup yazdi Mart ayinda Gamaleya oldu fakat hala cevap alamadi 12 13 Agustos 1952 gecesi Noch kaznyonnyh poetov olarak hatirlanan Sovyetler Birligi nin onde gelen Yidis yazarlarindan on uc tanesi Stalin in kararinca idam edildi Idam edilenler arasinda ve vardi 1 Aralik 1952 tarihli Politburo oturumunda Stalin Her Yahudi milliyetcisi Amerikan istihbarat servisinin ajanidir Yahudi milliyetcileri uluslarinin ABD tarafindan kurtarildigini dusunuyorlar Amerikalilara borclu olduklarini dusunuyorlar Doktorlar arasinda bircok Yahudi milliyetcisi var ifadelerini kullandi 1952 1953 te Yahudileri devlet guvenlik hizmetleri icinde yetki alanlarindan sessiz bir sekilde cikarmak icin dikkate deger bir kampanya yurutuldu Rus tarihciler Jores Medvedev ve Roy Medvedev MVD yer alan General Pavel Sudoplatov a gore eszamanli olarak tum Yahudilerin cok ust duzey pozisyonlarda bile guvenlik hizmetlerinin liderliginden cikarildigini yazdi Subat ayinda Yahudi karsiti ihraclar MGB nin bolgesel subelerine yayildi 22 Subat ta MGB nin tum bolge mudurluklerine gizli bir yonerge dagitilarak MGB nin tum Yahudi calisanlarinin sira yas veya hizmet kaydindan bagimsiz olarak derhal gorevden alinmalari emri verildi Dis dunya bu gelismelerden habersiz degildi ve ABD Komunist Partisi nin onde gelen uyeleri dahi durumdan sikayet etmekteydiler Amerikali yazar ve onde gelen Komunist Howard Fast anilarinda Sovyet yazari ve Dunya Baris Kongresi delegesi Aleksandr Fadeyev ile yaptigi gorusmeden soz ediyor Fadeyev Kizil Ordu da ve hukumette en az sekiz onde gelen Yahudi sahsiyetin uydurma suclamalarla ilgili olarak tutuklandigina dair kanitlara ragmen Sovyetler Birligi nde anti Semitizm yok diye israr etmisti Yidis gazeteleri bastirilmisti Ibranice ogreten okullar kapatilmisti Doktorlar Komplosu 13 Ocak 1953 te Sovyetler Birligi nin TASS bilgi ajansi Sovyet liderligini gizlice kapatmaya calisan Katil Doktorlar denilen bir komplonun maskesini gun yuzune cikardigini duyurdu Sanik doktorlarin tumu yazar ve politikaci Andrey Jdanov gibi yuksek profilli Sovyet vatandaslarinin gizli cinayetleri de dahil olmak uzere suikastlarini planlamayi ve basariyla yuruttugu iddia edilen kidemli doktorlardi ve cogu Yahudi idi Iddia edilen komplocular hem Amerikan hem de Ingiliz istihbarat servisleri ve anti Sovyet uluslararasi Yahudi burjuva milliyetci orgutu adina hareket etmekle suclandilar Bati basini Sovyet Birligi ni antisemitizm ile suclarken Komunist Parti Merkez Komitesi SSCB de antisemitizm olmadigindan emin olunmasi icin Yahudi halk figurleri tarafindan toplu bir mektup duzenlemeye Katil Doktorlar ile emperyalizm ve Siyonizm ajanlarini kinamaya karar verdi Mektup NKVD tarafindan zorunlu kilinan taninmis bilim adamlari ve kultur figurleri tarafindan imzalandi Ancak baslangicta Subat 1953 te yayinlanmasi planlanan mektup hemen yayinlanmadi Mektubun yerine hepsi Ruslarin guvendigi uyanikliklarini kaybeden Yahudi isimleriyle sayisiz karakter iceren Basit fikirli ve Dolandiricilar adli bir baslangic yazisi yayinlandi Bunu izleyen yeni bir antisemitik histeri dalgasi ve Stalin in tum Yahudileri Sibirya ya gonderme plani diger etnik gruplar ile benzer bir durum gosterdi Ayni yil sadece Stalin in olumu korkuyu dindirebildi Dogu Bloku ulkelerinde Yahudilere karsi gibi benzer tasfiyeler duzenlendi Bu sure zarfinda Sovyet Yahudileri Yahudi etnik kokenine sahip insanlar olarak adlandirildi Sovyet Universitelerinden birinde Marksizm Leninizm bolumunun dekani politikayi ogrencilerine soyle acikladi Biriniz mevcut siyasi kampanyamizin antisemitik olarak kabul edilip edilemeyecegini sordu Yoldas Stalin dedi ki Nazi den Alman olduklari icin degil topragimiza muazzam aci cektikleri icin nefret ediyoruz Ayni sey Yahudiler icin de soylenebilir gore Stalin in olumu sirasinda Rusya daki hicbir Yahudinin kendini guvende hissetmiyordu Bunun yaninda bu sure boyunca Sovyet medyasi acik bir antisemitizmden kacindi ve yetkililerin antisemitik davranis icin cezalandirildigini bildirmeye devam etti Ortaklar ve aileStalin Lazar Kaganovic ile birlikte Stalin in is arkadaslarindan bazilari Yahudi idi ya da Lazar Kaganovic de dahil olmak uzere Yahudi esleri vardi Nikolay Yejov un karisi ve Vyacheslav Molotov un karisi olan Polina Zhemchuzhina ve ayrica Bronislava Poskrebysheva da dahil olmak uzere bircogu tasfiye edildi Tarihci Stalin in Yahudi yazarlari ve sanatcilari 1950 lerin baslarindaki Siyonist karsiti kampanyanin zirvesinde bile kullanmaya devam ettigini belirtti Stalin in genc kizi Svetlana yirmi uc yasinda bir Yahudi adam olan unlu Sovyet film yapimcisi Alexei Kapler e asik oldugunda Stalin bu iliskiden siddetle rahatsiz oldu Svetlana ya gore O Stalin Kapler in Yahudi oldugu gerceginden oturu her seyden daha fazla rahatsiz oldu Kapler Ingiliz casusu suclamasiyla Gulag da on yil agir calismaya mahkum edildi Stalin in kizi daha sonra baska bir Yahudi olan Grigori Morozov a asik oldu ve onunla evlendi Stalin Svetlana nin cok yalvarmasindan sonra evliliklerini kabul etti ancak dugune katilmayi reddetti Stalin in oglu Yakov ayrica Yahudi bir kadinla Yulia Meltzer ile evlendi ve Stalin ilk basta onaylamamasina ragmen daha sonra kabul etti Stalin in biyografisi Lavrenty Beria nin oglunun babasinin Stalin in Yahudi kadinlarla olan iliskilerini listeleyebilecegini belirtti Partideki Yahudiler genellikle sozlu olarak adroit cok dilli ve yaygin olarak egitimliydi bir yandan da Stalin in sahip olmadigi tum niteliklere sahiptiler Kizi Svetlana nin gozlemledigi gibi Stalin in Yahudileri sevmedigini gozlemlemek bize cok fazla sey anlatmaz cunku herhangi bir grubu sevmedigi Nefretleri ve supheleri sinir tanimiyordu kendi ulkesi Gurcistan dan parti uyeleri bile muaf degildi Yahudilerden ozel bir yogunlukta veya kalitede nefret edip etmedigi acik degildir Ayrica bakinizSovyetler Birligi nde surgunler Sovyetler Birligi nde antisemitizm Doktorlar Komplosu Josef StalinKaynakca Stalin s Secret War Holt Rinehart and Winston 1981 1982 s 27f a b Pinkus Benjamin 1990 The Jews of the Soviet Union The History of a National Minority Cambridge Cambridge University Press pp 143 144 ISBN 978 0 521 38926 6 a b Pinkus Benjamin 1990 The Jews of the Soviet Union The History of a National Minority Cambridge Cambridge University Press p 85 ISBN 978 0 521 38926 6 Lenin V I 1919 Anti Jewish Pogroms 19 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lenin s Collected Works 4th English Edition Trans George Hanna Progress Publishers Moscow 1972 Volume 29 pages 252 253 http www marxists org archive lenin works 1919 mar x10 htm 19 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Marxists Internet Archive Erisim tarihi 23 Subat 2011 a b Lenin V I The Question of Nationalities or Autonomisation 25 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde In Lenin Collected Works Volume 36 Moscow Progress Publishers ss 593 611 Marxists Internet Archive Erisim tarihi 23 Subat 2011 Kun Miklos Stalin An Unknown Portrait Central European University Press 2003 ISBN 963 9241 19 9 s 287 Joseph Stalin Reply to an Inquiry of the Jewish News Agency in the United States 29 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Works Vol 13 July 1930 January 1934 Moscow Foreign Languages Publishing House 1954 s 30 2007 The Whisperers Private Life in Stalin s Russia New York Metropolitan pp 227 315 0 312 42803 0 Baitalsky Mikhail Russkii evrei vchera i segodnia unpublished manuscript Quoted in Roy Medvedev 1989 Let History Judge The Origins and Consequences of Stalinism Trans George Shriver New York Columbia University Press s 563 ISBN 978 0 231 06350 0 Igolkin Alexander 2002 Umenie stavit voprosy 14 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nash sovremennik N5 Retrieved 4 February 2011 Rusca Priestland David 2009 The Red Flag A History of Communism New York Grove Press s 282 ISBN 978 0 8021 1924 7 Veidlinger Jeffrey 2000 The Moscow State Yiddish Theater Jewish Culture on the Soviet Stage Bloomington Indiana Indiana University Press ss 10 11 ISBN 978 0 253 33784 9 Medvedev Roy 1989 Let History Judge The Origins and Consequences of Stalinism Trans George Shriver New York Columbia University Press s 562 ISBN 978 0 231 06350 0 a b c Edvard Radzinsky Stalin Rusca Moscow Vagrius 1997 ISBN 5 264 00574 5 available online 24 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Translated version Stalin 1996 ISBN 0 385 47397 4 ciltli 1997 ISBN 0 385 47954 9 ciltli Ch 24 Twilight Moscow 2003 ISBN 5 85646 097 9 s 208 a b Herf Jeffrey 2006 The Jewish Enemy Nazi Propaganda During World War II and the Holocaust Harvard University Press s 56 ISBN 0 674 02175 4 a b Gennady Kostyrchenko Stalin s secret policy Power and Antisemitism Tajnaya politika Stalina Vlast i antisemitizm Moskva Mezhdunarodnye otnosheniya 2003 Resis Albert 2000 The Fall of Litvinov Harbinger of the German Soviet Non Aggression Pact Europe Asia Studies 52 1 35 DOI 10 1080 09668130098253 Moss Walter A History of Russia Since 1855 Anthem Press 2005 ISBN 1 84331 034 1 s 283 Etinger Iakov 1995 The Doctors Plot Stalin s Solution to the Jewish Question In Yaacov Ro i Jews and Jewish Life in Russia and the Soviet Union London Frank Cass 0 7146 4619 9 pp 103 6 Rappaport Helen Joseph Stalin A Biographical Companion ABC CLIO 1999 1 57607 084 0 p 297 How Joseph Stalin Inadvertently Saved Some Of Poland s Jews http www ibtimes com how joseph stalin inadvertently saved some polands jews 1099571 10 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Saved by Deportation An Unknown Odyssey of Polish Jews 2006 https www nytimes com movies movie 424044 Saved by Deportation An Unknown Odyssey of Polish Jews overview 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Weinberg Robert 1998 Stalin s Forgotten Zion Birobidzhan and the Making of a Soviet Jewish Homeland Berkeley University of California Press ss 72 75 ISBN 978 0 520 20990 9 A History of the Jews 1987 s 527 UN General Assembly Resolution 181 25 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Israel Ministry of Foreign Affairs Recognition of Israel 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde JSTOR The American Journal of International Law Vol 4 No 3 July 1948 Israel s Allies in 1948 The USSR Czechoslovakia American Mainline Churches and the Left 20 Eylul 2010 14 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2020 Reflections on a Ravaged Century Norton 2000 0 393 04818 7 page 101 Kak ubivali Mihoelsa Moskovskij Komsomolets Rusca 6 Eylul 2005 27 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan Figes Orlando 2008 The Whisperers Private Life in Stalin s Russia New York Picador USA s 493 ISBN 978 0 312 42803 7 Lindemann Albert S amp Richard S Levy 2010 Antisemitism A History New York Oxford University Press s 187 ISBN 978 0 19 923503 2 Veidlinger Jeffrey 2000 The Moscow State Yiddish Theater Jewish Culture on the Soviet Stage Bloomington Indiana Indiana University Press s 266 ISBN 978 0 253 33784 9 a b Pinkus Benjamin 1990 The Jews of the Soviet Union The History of a National Minority Cambridge Cambridge University Press s 205 ISBN 978 0 521 38926 6 Pinkus Benjamin 1990 The Jews of the Soviet Union The History of a National Minority Cambridge Cambridge University Press s 193 ISBN 978 0 521 38926 6 Gamaleya Nikolay Letter to J V Stalin Quoted in Vaksberg Arkady 2003 Iz ada v ray i obratno yevreyskiy vopros po Leninu Stalinu i Solzhenitsynu Moscow Olimp ss 344 346 ISBN 978 5 7390 1235 7 Rusca Vaksberg Arkady 2003 Iz ada v ray i obratno yevreyskiy vopros po Leninu Stalinu i Solzhenitsynu Moscow Olimp ss 344 346 ISBN 978 5 7390 1235 7 Rusca Lindemann Albert S amp Richard S Levy 2010 Antisemitism A History New York Oxford University Press pp 187 188 ISBN 978 0 19 923503 2 Medvedev Zhores A amp Roy A Medvedev 2006 The Unknown Stalin London I B Tauris s 43 ISBN 978 1 85043 980 6 Fast Howard 1994 Being Red A Memoir Armon New York M E Sharpe ss 217 218 ISBN 978 1 56324 499 5 Ro i Yaacov 1980 Soviet Decision Making in Practice The USSR and Israel 1947 1954 New Brunswick New Jersey Transaction Books s 373 ISBN 978 0 87855 267 2 Arsivlenmis kopya 10 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2020 Arsivlenmis kopya 30 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2020 a b Our Soviet Newspeak A Short Encyclopedia of Real Socialism Moscow 2002 ISBN 5 85646 059 6 Nash sovetskij novoyaz Malenkaya enciklopediya realnogo socializma Persons of Jewish ethnicity ss 287 293 AQA A level History Tsarist and Communist Russia 1855 1964 Hodder Education 31 Temmuz 2015 ISBN 978 1 4718 3782 1 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2020 On Stalin s Team Carlton Melbourne University Press 2015 s 217 a b Stalin The Court of the Red Tsar New York Random House Inc 2003 Roberts Geoffrey 2006 Stalin s Wars From World War to Cold War 1939 1953 New Haven Yale University Press s 341 ISBN 978 0 300 11204 7 To chto Kapler evrej razdrazhalo ego kazhetsya bolshe vsego N Tolstoy ibib s 24 Sebag Montefiore Simon 2005 Stalin The Court of the Red Tsar New York Random House s 267 ISBN 978 1 4000 7678 9 Lindemann Albert 2000 Esau s Tears Modern Anti Semitism and the Rise of the Jews Cambridge Cambridge University Press s 454 ISBN 978 0 521 79538 8 Konuyla ilgili yayinlarArkady Vaksberg 1994 Stalin Against The Jews tr Yahudilere Karsi Stalin tr ISBN 0 679 42207 2 Ingilizce Louis Rapoport 1990 Stalin s War Against the Jews Stalin in Yahudilere Karsi Savasi ISBN 0 02 925821 9 Ingilizce Emil Draitser 2008 Shush Growing up Jewish under Stalin ISBN 978 0 520 25446 6 Ingilizce Dis baglantilar giris 12 Agustos 2002 Baskan Bush tan Mektup baglantilar Joseph Sherman Bilinmeyen Tarih Kahraman Olmayan Sehitler6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jonathan Tobin Rusca 1953 godu 12 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stalin 1953 te Olmediyse12 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yoav Karni Rusca BBC http xeno sova center ru 1ED6E3B 216049A 216185414 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rus siyasi partileri ve antisemitizm Mircea Rusnac http www banaterra eu romana rusnac mircea un proces stalinist implicand agenti imperialisti 22 evrei si social democrati10 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde