Amerika Birleşik Devletleri'nde ölüm cezası, ülke genelinde federal düzeyde, 27 eyalette ve Amerikan Samoası'nda yasal bir cezadır. Ayrıca bazı askeri suçlar için de yasal bir cezadır. İdam cezası, 23 eyalette ve federal başkent Washington, D.C.'de kaldırılmıştır. Genellikle ağırlaştırılmış cinayet gibi sadece en ciddi suçlar için uygulanmaktadır. Her ne kadar 27 eyalette yasal bir ceza olsa da, 20 eyalet ölüm cezalarını infaz etme yetkisine sahiptir, diğer yedi eyalet ve federal hükûmet ise farklı moratoryum türlerine tabidir. Amerika Birleşik Devletleri'nde idam cezasının varlığı erken sömürge dönemi Virginia'sına kadar uzanmaktadır.Japonya, Singapur ve Tayvan ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri dört gelişmiş demokrasiden biri ve ölüm cezasını düzenli olarak uygulayan tek Batı ülkesidir. Dünya çapında bu cezayı uygulayan 54 ülkeden biridir ve o zamandan bu yana beş ülke tarafından daha benimsenen bir infaz yöntemi olarak zehirli iğneyi ilk geliştiren ülkedir.Filipinler o zamandan beri infazları kaldırdı ve Guatemala da bunu sivil suçlar için yaptı. Hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın, idamdan önce hükümlülere sakinleştirici verilmesi yaygın bir uygulamadır.
Amerika Birleşik Devletleri'nde 1967 ile 1977 yılları arasında hiç infaz yapılmadı. 1972 yılında Amerika Birleşik Devletleri Yüce Mahkemesi, Furman v. Georgia davasında idam cezası kanunlarını iptal ederek o dönemde bekleyen tüm idam cezalarını ömür boyu hapse indirdi. Bunun ardından eyaletlerin çoğunluğu yeni idam cezası yasaları çıkardı ve mahkeme 1976 tarihli Gregg v. Georgia davasında uygulamanın yasallığını teyit etti. O tarihten bu yana 8.700'den fazla sanık ölüm cezasına çarptırıldı; bunlardan 1.550'den fazlası infaz edildi. 1972'den bu yana idam cezasına çarptırılan en az 190 kişi, yaklaşık %2,2'si veya 46'da biri olmak üzere, bu cezadan aklandı. 13 Nisan 2022 itibarıyla, yaklaşık 2.400 ila 2.500 hükümlü hala idam sırasındadır.
Trump yönetiminin Adalet Bakanlığı, 2019 yılında federal suçlar için infazlara yeniden başlamayı planladığını açıkladı. 14 Temmuz 2020 tarihinde Daniel Lewis Lee, 2003 yılından bu yana federal hükûmet tarafından idam edilen ilk mahkûm oldu. Ekim 2023 itibarıyla federal idam koğuşunda 43 mahkûm bulunmaktadır. Temmuz 2020'de federal infazların yeniden başlamasından bu yana on üç federal idam mahkûmu infaz edildi. Son ve en yeni federal infaz 16 Ocak 2021'de infaz edilen Dustin Higgs'e aitti. Higgs'in infazı aynı zamanda Donald Trump'ın başkanlığı dönemindeki son infaz oldu. 1 Temmuz 2021'de Başsavcı Merrick Garland, federal ölüm cezasına ilişkin moratoryumun yeniden yürürlüğe konulduğunu açıkladı.
Tarihçe
İngiliz Kuzey Amerikan kolonilerinde kayda geçen ilk ölüm cezası, 1608 yılında 'nde İspanya hükûmeti için casusluk yaptığı iddiası ile Kaptan George Kendall'ın infaz mangası ile idamıdır.
Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında İngiliz Binbaşı , casusluk suçundan hüküm giydikten sonra 2 Ekim 1780'de 'ta Kıta Ordusu tarafından asılarak idam edilmiştir.
ve John Ortiz Smykla tarafından düzenlenen Espy belgesine (The Espy file) göre 1608 ve 1991 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri ve selefi kolonilerde 15,269 kişi idam edilmiştir. 1930'dan 2002'ye kadar ABD'de 4,661 idam gerçekleştirilmiş ve bunların yaklaşık üçte ikisi ilk 20 yıl içerisinde infaz edilmiştir. Buna ek olarak Amerika Birleşik Devletleri Ordusu 1916 ile 1955 yılları arasında 135 askeri idam etmiştir.
ABD tarihinde tek seferde infaz edilen en fazla ölüm cezası 'nda insan öldürme ve tecavüz suçlarından hüküm giyen 38 Kızılderili asıllı Amerikalının idamıdır. Hükümlüler 26 Aralık 1862'de Mankato, Minnesota'da aynı anda idam edilmişlerdir. Dört taraftan halatlarla tutulan geniş bir platform üzerinde duran hükümlüler platformu tutan halatın kesilmesi ile asılarak idam edilmişlerdir. Fakat bir hükümlünün boynundaki ip kopmuş ve yeniden asılarak idam edilmiştir. ABD tarihinin ikinci büyük toplu idamı da asma yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. 'nda yer alan 13 Afrika asıllı Amerikalı asker bu fiilleri nedeniyle idam edilmiştir. Askeri nedenlerle olmayan en büyük toplu idam ise 1723'te orijinal 13 koloniden birisinde 26 hükümlü korsanın emriyle Newport, Rhode Island'da asılması ile gerçekleşmiştir.
Ölüm cezası bulunmayan eyaletler
Birlik kurulmadan önce terk
Bazı eyaletlerde ölüm cezası hiç var olmamıştır. Bu eyaletlerden ilki birliğe girdikten kısa bir süre sonra bu cezayı kaldıran 'dır. (Fakat ABD hükûmeti 1938 yılında Federal Islah Kurumunda 'i idam etmiştir.) Michigan'ın dördüncü Anayasası'nın (1963'te kabul edildi, 1964'te yürülüğe girdi.) 4. maddesinin 46. fıkrası ölüm cezasını içeren herhangi bir yasanın kabulünü yasaklamaktadır. Söz konusu hükmü değiştirme çalışmaları yapılsa da sonuç alınamamıştır. 2004 yapılan ve bazı durumlarda ölüm cezasına izin veren anayasa değişikliği teklifi parlamentodan geçememiş ve Kasım ayında yapılacak olan referandumda yer almamıştır. Yasa için başlatılan halk girişimi de yeterli çoğunluğa ulaşamamıştır.
En yeni iki eyalet olan Alaska ve Hawaii birlik kurulmadan önce ölüm cezası uygulamasını terk etmiştir. Fakat Alaska bölge olduğu dönemde (1900-1959) sekiz kişiyi idam etmiştir.
[[|küçükresim|
]]
Ölüm cezasının uygulanmadığı diğer yerler
(bir kişinin idam edildiği tek eyalet), (sonradan yeniden ölüm cezası getirilse de uygulanmamış ve tekrar kaldırılmıştır.), , North Dakota, Minnesota, , Iowa ve eyaletleri uzun süredir ölüm cezasının uygulanmadığı eyaletlerdendir. Washington'da da 1957 yılından beri ölüm cezası uygulanmamaktadır. Oregon ise 1964 yılında gerçekleştirdiği halk oylaması sonucunda ölüm cezasını kaldırmıştır. Fakat 1984'te gerçekleştirilen halk oylaması ile tekrar ölüm cezası kabul edilse de mahkeme kararları sonucunda uygulamaya geçilmemiştir.
Yürürlükten kaldırma
District of Columbia ve 19 diğer eyalette ölüm cezasının uygulanmasına imkân tanıyan bir kanun bulunmamaktadır.
Notlar:
- Vermont'da vatana ihanet suçları için ölüm cezası uygulanmaya devam etmektedir.
- Bu eyaletlerde ölüm cezası mahkeme kararları ile uygulamadan kaldırılmıştır.
- Bu eyaletlerde ölüm cezası, uygulamadan kaldırılmadan önce gerçekleştirilen fiillere uygulanabilir. Yürürlükten kaldırma geriye etkili değildir.
New Mexico'da yürürlükten kaldırmadan önce cezası kesinleşen iki hükümlünün idam edilmesi mümkündür. Connecticut'da da yürürlükten kaldırmadan önce suçu sabit olan on bir hükümlü idam edilebilir. Illinois'de ise ölüm cezasını kaldıran yasa 1 Temmuz 2011'de yürülüğe gireceğinden ölüm sırasında bulunan hükümlüler normal hapishane hücrelerine transfer edilmişlerdir. Maryland'de de New Mexico ve Connecticut'da olduğu gibi ölüm cezasını yürürlükten kaldıran hüküm geçmişe etkili değildir. Ancak Vali Martin O'Malley, yasa kapsamına girmeyen dört hükümlünün cezasını Ocak 2015'te şartlı tahliyesiz ömür boyu hapse çevirmiştir.
Yukarıdaki eyaletlerden sadece beş tanesi yasa ile ölüm cezasını yürürlükten kaldırmıştır. İki tanesi de yargı kararları ile de facto yürürlükten kaldırma yoluna gitmiştir. Geri kalan eyaletler ise ya ertleme kaldırılmadan ölüm cezası uygulamasını terk etmiş ya da mevcut kanunları ölüm cezasının yeniden uygulanmasına imkân tanımamıştır.
2007 yılında New Jersey, ölüm cezasının çağdaş sisteminde idamı kaldıran ilk eyalet olmuştur. 2009'da New Mexico aynı yolu izlemiş (geçmişe etkili olarak kaldırmamıştır.), 2011'de de Illinois eyalete ölüm cezasını kaldırmıştır. (Vali, ölüm cezsı alan hükümlülerin cezalarını başka cezalara çevirmiştir.) Ancak Teksas gibi ölüm sırasında bulunan hükümlülerin fazla olduğu ve düzenli olarak idamların gerçekleştirildiği eyaletlerde ölüm cezasının yakın zamanda kaldırılması öngörülmemektedir.
2008 yılında 'nın, 2004 yılında ve Kansas'ın, 1984 yılında da Massachusetts'in ölüm cezasına ilişkin kanunları eyalet mahkemelerince anayasaya aykırı bulundu. New York ve Massachusetts'de ölüm sırası uygulamasına son verildi. Dört eyaletten sadece Nebraska'da Yüce Mahkeme'nin ölüm cezasının anayasaya uygunluğuna hükmettiği 1976 tarihli kararına dayanılarak idam uygulamasına devam edilmiştir. New York ve Massachusetts'de ölüm cezasının geri getirilmesine ilişkin çalışmalar yürütülse de başarılı olamamıştır. Kansas'ta ise 'nin ölüm cezasına ilişkin olan eyalet kanununu anayasaya aykırı bulduğu State v. Kleypas kararı ve ABD Yüce Mahkemesi kararı bozarak ölüm cezası uygulamasını geri getirmiştir. New York 1860 yılında ölüm cezasını geçici olarak kaldırmıştı. Nebraska, 1976 yılından beri hepsi 1990'lı yıllarda olmak üzere elektrikli sandalye yöntemiyle üç idam gerçekleştirmiştir. 8 Şubat 2008'den tarihinde elektrikli sandalye yöntemi tarafından bulunsa da yeni bir kanunla zehirli iğne yöntemiyle idam yasal hale getirilmiştir.
5 Nisan 2012'de gelecekte işlenen suçlara ilişkin ölüm cezası verilmesini yasaklayan bir kanun teklifi kabul etmiştir. (20 karşı 16) daha önce de benzer kanun tekliflerini kabul etmişti ancak senatoda kabulü gerçekleşmemişti. Teklif temsilciler meclisinde 11 Nisan'da 86'ya karşı 62 oyla kabul edilmiş, 25 Nisan'da da 'un imzası ile yasalaşmıştır. Connecticut son 50 yılda sadece bir kişiyi idam etmiştir. New Mexico'da olduğu gibi Connecticut'da çıkarılan yasa da geçmişe etkili değildir. Bu nedenle yasa çıkmadan önce ölüm sırasında olan 11 hükümlü idam edilecektir.
21 Şubat 2013'te Maryland'de ölüm cezası uygulamasını kaldıran kanun teklifi Senato Adli İşlemler Komisyonu'nda 6'ya karşı 5 oyla kabul edilmiş ve Senatodan da 6 Mart'ta 27'ye karşı 20 oyla geçmiştir. Temsilciler Meclisi Adli Komitesi 11 Mart'ta 14'e karşı 8 oyla teklifi kabul etmiş ve Meclisten de 82'ye karşı 56 oyla 15 Mart'ta geçmiştir. Vali 'nin teklifi imzalayıp yasalaştırması ise 2 Mayıs 2013'te mümkün olmuştur. Maryland'de çıkarılan söz konusu yasa da geçmişe etkili değildir. Yürürlük tarihinden önce ölüm cezası alan hükümlülerin idamı gerçekleştirilecektir.
1976 yılından beri ölüm cezasına imkân veren yasaların uygulanmadığı yargı bölgeleri New Hampshire, Kansas ve 'dur. Fakat söz konusu yerler kalabalık bir ölüm sırasına sahiptir.New Jersey'de ise 1976 yılından ölüm cezasının kaldırıldığı 2007 yılına kadar kimse idam edilmemiştir.
Puerto Rico
ABD'nin Puerto Rico bölgesinde ölüm cezası mevcut değildir. 1917 yılında ölüm cezalarına getirdikleri erteleme sonrasında son idam 1927 yılında gerçekleştirilmiştir. 1929 yılında ise ölüm cezası uygulamasına son vermiştir.
açıkça ölüm cezasını yasaklamaktadır. "Ölüm cezası var olmamalıdır." hükmü ile anayasasında benzer bir hüküm bulunan Michigan haricinde ABD'nin tüm eyalet ve bölgelerinden ayrılmaktadır. (On bir eyalet ve District of Columbia kanunlarla ölüm cezasını kaldırmışlardır.) Ancak Puerto Rico'da işlenen bir suç federal hükûmetin yargı çevresine dahil olan bir yerde işlenmişse ölüm cezası verilebilmesi mümkündür.
Yüce Mahkeme tarafından askıya alınma
ABD'de ölüm cezası Yüce Mahkeme'nin kararı sonrasında 1972'den 1976 yılına kadar uygulanmamıştır.Furman öncesi gerçekleştirilen son idam 2 Haziran 1967'de 'un idamıdır. Söz konusu davada mahkeme ölüm cezasını Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın 'nde yer alan verilmesi yasağına aykırı bularak ölüm cezasının anayasaya aykırılığına hükmetmiştir. Mahkeme ölüm cezasının tek başına (per se) anayasaya aykırılığına hükmetmemiştir.
Furman kararında Yüce Mahkeme birleştirilmiş bir grup dosyayı göz önüne alarak karar vermiştir. Ana davanın konusu Georgia'nın ölüm cezasına ilişkin kanunununda üniter yargılama prosedürü ile yani jurinin, sanığın suçlu veya masum bulunduğunu açıkladıktan hemen sonra sanık suçlu ise ölüm veya ömür boyu hapis cezasından hangisinin uygun gördüğünü belirttiği prosedürde ölüm cezasına çarptırılan bir kişi ile ilgiliydi.
Yüce Mahkeme, beşe karşı dört oy ile birleştirilmiş bütün dosyalardaki ölüm cezalarını anayasaya aykırı bulmuştur. Çoğunluktaki beş yargıç kararları konusunda ortak kanı veya gerekçe belirtmemiş ancak sonucu içeren kısa açıklamaya katılmışlardır. ve , çeşitli davalarda ölüm cezasının tutarsız şekilde uygulanması konusunda genel kaygılarını belirtmişler fakat ölüm cezasına ilişkin anayasal bir kanun ihtimalini de göz ardı etmemişlerdir. Stewart ve William O. Douglas ise açıkça ölüm cezasının uygulanması konusunda oluşabilecek ırk ayrımcılığından endişe etmişlerdir. Thurgood Marshall ve Eighth Amendment'da yer alan zalim ve alışılmadık ceza yasağı ile ölüm cezasının yasaklandığı görüşünü ileri sürmüştür.
Furman sonrasında ölüm cezası uygulamasını kaldırmak yerine 37 eyalet White ve Stewart'ın kaygılarını göz önüne alarak ölüm cezasına ilişkin yeni kanunlar çıkarmışlardır. Bazı eyaletler ölüm cezasını insan öldürme suçunun belirli şekilleri ile sınırlayan kalıcı kanunlar çıkarmışlardır. White, bu şekilde bir düzenlemenin kendisinin Furman kararındaki anayasal kaygılarını giderdiğini ima etmiştir.
Diğer eyaletler jurinin takdir hakkını ölüm cezasına hükmetme yönünden kısıtlayan usuli sınırlamalar ile çift taraflı duruşma (bifurcated trial) ve hüküm usulerini kabul etmişlerdir. Mahkeme ve kararlarında Furman'a daha da açıklık getirerek eyaletlerin belirli bir insan öldürme şeklini (örneğin polis memurunu öldürmek) kabul edemeyeceğine hükmetmiştir.
Uygulamaya devam edilmesi
Yargı çevresi | İdam Edilen | Ölüm sırasındaki hükümlüler |
---|---|---|
Teksas | 276 | |
Oklahoma | 49 | |
Virginia | 8 | |
Florida | 403 | |
Missouri | 35 | |
Georgia | 87 | |
Alabama | 198 | |
Ohio | 145 | |
Kuzey Karolina | 158 | |
Güney Karolina | 45 | |
Arizona | 124 | |
Louisiana | 85 | |
Arkansas | 34 | |
Mississippi | 48 | |
Indiana | 14 | |
Delaware | 17 | |
Kaliforniya | 743 | |
Illinois | 0 | |
Nevada | 77 | |
Utah | 9 | |
Tennessee | 73 | |
Maryland | 4 | |
Washington | 9 | |
62 | ||
Idaho | 11 | |
Kentucky | 35 | |
Montana | 2 | |
Nebraska | 11 | |
Pensilvanya | 188 | |
Güney Dakota | 3 | |
Oregon | 36 | |
Colorado | 3 | |
Connecticut | 12 | |
New Mexico | 2 | |
Wyoming | 1 | |
Kansas | 10 | |
New Hampshire | 1 | |
ABD ordusu | 6 | |
Toplam | 1,410 | 3,019 |
Ölüm cezasına ilişkin düzenleme olmayan eyaletler: Alaska, Connecticut, Hawaii, Illinois, Iowa, Maine, Maryland, Michigan, Minnesota, New Jersey, New Mexico, Kuzey Dakota, Rhode Island, Vermont, Batı Virginia, Wisconsin, Washington, DC, Guam, , Porto Riko, ve . Düzenlemenin anayasaya aykırı sayıldığı yerler: Massachusetts ve New York. Notlar:
|
Mahkeme, 1976 yılında davasını Woodson ve Roberts ile eşzamanlı olarak karara bağlayarak ölüm cezalarına ilişkin davalarda uygulanan sanığın masum veya suçlu olduğuna karar verme ile cezanın miktarını belirleme aşamalarından oluşan çift taraflı usulü kaldırmıştır. İlk aşamada jüri sanığın masum olup olmadığına karar veriyor ve sanık masum ise ya da kasten insan öldürmeden suçlu bulunmamışsa ölüm cezasına karar verilmiyordu. İkinci celsede ise jüri kanunda belirtilen cezayı ağırlaştırıcı sebeplerin bulunup bulunmadığına ve mevcut olup olmadığına karar veriyordu. Birçok yargı çevresinde nihai karar olarak ölüm cezası veya koşullu salıverilme imkânı bulunan ya da bulunmayan ömür boyu hapis cezasına karar verilirken ağırlaştırıcı ve hafifleştirici sebeplerin ağırlığına göre değerlendirme yapılmaktadır.
1977 yılında Yüce Mahkeme'nin kararında öldürme dışında bir başka kişiye karşı işlenen suçlarda ölüm cezası verilmesinin uygun olmayacağını belirterek yetişkin bir kadına tecavüz edilmesi fiilinde ölüm cezası verilmesi yolunu kapatmıştır. Kararda belirtildiğine göre yetişkin bir kişiye tecavüz suçunun ölüm cezası ile cezalandırılması uygulaması ABD'de zamanla terk edilmiş ve kararın verildiği tarihte sadece Georgia Eyaleti'nde ve ABD Hükûmeti'nin yargı çevresinde bu tür suçlara ölüm cezası uygulanmaya devam edilmektedir. Ancak Coker kararı sadece yetişkin bir kişiye karşı bu suçun işlenmesi halinde ölüm cezasını yasakladığından üç eyalette yetişkin olmayan kişilere karşı tecavüz suçunun işlenmesi halinde ölüm cezası verilmesi uygulaması devam ettirilmiştir. 2008 yılında karara bağlanan ile yetişkin olmayan kişilere karşı tecavüz suçunun işlenmesi halinde de ölüm cezası verilmesi imkânı sona erdirilmiştir. Bu kararların sonucunda ABD'de ölüm cezasının uygulaması büyük ölçüde bir başka insana karşı gerçekleştirilen öldürme fiili ile sınırlandırılmıştır. Ancak halen mevcut bulunan insan kaçırmaya ilişkin federal yasa bunun istisnası kabul edilebilir. Çünkü eğer kaçırılan kişi herhangi bir sebeple, kaçıran kişi tarafından gerçekleştirilmese bile, kaçıran kişinin gözetimi altındayken ölürse ölüm cezası uygulanabilmektedir. Bununla birlikte Federal hükûmet; vatana ihanet, casusluk ve askeri yargı çevresinde gerçekleşen suçlar gibi eyalete karşı suçlarda ölüm cezası imkânını elinde bulundurmaktadır.
İdam uygulamaları 'un 17 Ocak 1977'de ile Utah'da idam edilmesi ile devam etmiştir. Fakat birden fazla habeas corpus doldurulması gibi adli işlemlerle idamlar yıllarca geciktirilebildiğinden idam uygulamaları oldukça yavaşlamıştır. 1970'li yıllarda ve 1980'lerin başında yüzlerce kişi ölüm cezası ile cezalandırılsa da tüm temyiz haklarından vazgeçen Gilmore dışında sadece 10 kişi 1984 yılına kadar idam edilmiştir.
Yüce Mahkeme ölüm cezasının uygulanması konusunda iki ana sınırlama getirmiştir. İlk sınırlama, 20 Haziran 2002'de karara bağlanan davasında yer aldığı üzere'da yer alan verilmesine ilişkin yasak nedeniyle zihinsel engelli hükümlülerin idam edilemeyeceğine ilişkin karardır. Genellikle seviyesi 70'in altında bulunan bir birey zihinsel engelli kabul edilmektedir. Bu karardan önceki dönemde 1984 ile 2002 yılları arasında 44 zihinsel engelli hükümlü ABD'de idam edilmiştir.
Getirilen ikinci sınırlama Yüce Mahkeme'nin 2005 yılında karara bağladığı davasında yer aldığı üzere suçun işlediği sırada 18 yaşını doldurmamış olan hükümlünün idam edilemeyeceğine ilişkin karardır.
New Mexico 17 Mart 2009'da ölüm cezasına ilişkin kanunu yürürlükten kaldırarak idamların devam ettiği 1976 yılından beri ölüm cezasını kaldıran (New Jersey'nin ardından) ikinci eyalet olmuştur. Vali Bill Richardson'ın imzaladığı kanun 1 Temmuz 2009'da yürürlüğe girmiş ve ölüm cezasını şartlı tahliye imkânı bulunmayan ömür boyu hapse çevirmiştir. Ancak kanun geçmişe etkili değildir. Kanunun yürürlüğe girmesinden önce ölüm sırasında bulunan veya yürürlük tarihinden önce ölüm cezasını gerektiren suçlardan hüküm giyen hükümlülerin New Mexico'nun ölüm cezasına ilişkin mülga kanunu çerçevesinde idam edilmeleri mümkündür.Connecticut ölüm cezasını 25 Nisan 2012'de kaldırmıştır. İlgili kanun mecliste 2009'da yılında kabul edilmiş fakat dönemin valisi ; yasayı veto etmiştir. Kendisinden sonra göreve gelen yasayı onaylayarak yürürlüğe girmesini sağlamıştır. New Mexico'da olduğu gibi Connecticut'daki kanun da geçmişe etkili değildir. Ölüm sırasında bulunan 11 hükümlünün idamı mümkündür.
ile getirilen hızlandırılmış prosedürü muhtemelen idamların sıklaşmasında etkili olmuştur. 1976 yılında uygulamanın yeniden getirilmesinin ardından neredeyse sadece eyaletlerde 1386 idam gerçekleşmiş ve bu kişilerin çoğunluğu 1990 sonrasında idam edilmiştir. Teksas modern dönem idamlarının neredeyse üçte birini gerçekleştirmiş ve idam konusunda ikinci sırada olan Oklahoma'ya göre neredeyse 4 kat daha fazla kişiyi idam etmiştir. Kaliforniya ise en fazla ölüm sırasında bulunan mahkûma sahip olup söz konusu sıraya göre görece daha az idam gerçekleştirmiştir. Yargı çevrelerini göre idam sayısı ve ölüm sırasındaki mahkûm miktarı için tabloya bakınız.
Furman Sonrası Yeni Endişeler
kararından yıllar sonra savcılığın takdir yetkisinin hükmü takdir yetkisi ile yer değiştirip değiştirmediği konusunda sorular ortaya çıkmıştır. 'nin, 'da yayınlanan Unpredictable Doom and Lethal Injustice: An Argument for Greater Transparency in Death Penalty Decisions başlıklı çalışmasında farklı eyaletlerdeki savcılıkların karar mekanizmaları incelenmiştir. Çalışmaya göre savcılıkların ölüm cezasına başvuru kararlarını bulundukları bölgenin yapısal özellikleri etkilemektedir. Bunun anlamı Yüce Mahkeme'nin yol gösterici kararlarının ruhuna uygun hareket edilmediğidir. Bunun sonucu da Yüce Mahkeme'nin engellemeye çalıştığı çeşitli adaletsiz durumların ölüm cezası davalarını hala etkileyebileceğidir. Savcılığın geniş takdir yetkisi aşırı geniş kriterler nedeniyle varlığını deva ettirmektedir. Örneğin California hukukunda önceden planlanan insan öldürme suçlarının neredeyse tümünü potansiyel ölüm cezasına ilişkin dava haline getiren 22 özel durum vardır. Ölüm cezasının bulunduğu 32 eyaletin her birinde ölüm cezasına imkân tanıyan çok çeşitli sayıda ve türde ölüm cezasını belirleyici durum vardır. Bu durumların sayısı California'da 34 iken Colorado ve Delaware de 22; Texas, Nebraska, Georgia ise Montana'da ise 12'dir. Söz konusu çalışmanın yazarları eyalet usulü ile 1995 yılındaki protokol ile ABD'de Adalet Bakanlığı'nın getirdiği federal sistemde iyileştirmeler yapılmasını önermektedir. Ölüm cezasına konu olan suçlar yargı çevresine göre değişmektedir. Ölüm cezası uygulanan tüm yargı çevreleri insan öldürmenin en üst derecesini ölüm cezası ile cezalandırdığı halde çoğu eyaletlerde ayrıca insan öldürmenin nitelikli hallerinin varlığı da aranmaktadır. Vatana ihanet dışında Arkansas, California, Georgia, Louisiana, Mississippi ve Missouri eyaletlerine ihanet de ölüm cezasının mümkün olduğu suçlardandır.
Ölüm cezasını mümkün kılan diğer suçlar ise: kitle imha silahı kullanımı sonucu ölüme sebebiyet vermek; casusluk, terörizm ve sonucunda bir ya da daha fazla insanın ölümünü sebebiyet verme, federal seviyede vatana ihanet; Louisiana, Florida, ve Oklahoma'da cinsel dokunulmazlığa karşı suçların nitelikli halleri; Oklahoma'da zor kullanarak kişiyi hürriyetinden yoksun kılma; Georgia, Idaho, Kentucky ve Güney Karolina'da kişiyi hürriyetinden yoksun kılmanın nitelikli halleri; Alabama ve Mississippi'de uçak kaçırma; Colorado'da firar eden ölüm cezası mahkûmunun gerçekleştirdiği saldırılar; Georgia'da ; Florida'da uyuşturucu kaçakçılığı sonucu kişinin ölümüne sebebiyet verme;Kaliforniya, Colorado, Idaho ve Nebraska'da tren kazasına sebep olup kişinin ölümüne neden olmak ve yalan beyan sonucunda kişinin ölümüne sebep olmaktır.
Bunlara ek olarak savaş halinde işlenen firar, , casusluk, komutan subaya saldırı ve düşman karşısında kötü yönetim gibi suçlarda ölüm cezası verilmesine olanak tanımaktadır. Uygulamada ise 4 Eylül 1964 yılında 'ün hırsızlık suçundan Alabama'da idamı istisna olmak üzere kimse insan öldürme ya da insan öldürmek için anlaşmak suçları dışında idam edilmemiştir.
'den önce, diğer suçlar yanında, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma 35, vatana ihanet 26, demiryolu aracına kaza yaptırmak 15, patlayıcı madde hazırlama 7, kundaklama ve hırsızık 4, silahlı soygun 5 ve kasten öldürmeye teşebbüs suçlarına iki eyalette ölüm cezası verilmesi imkânı bulunmaktaydı. Buna ek olarak ölüm cezasına ilişkin bazı olağandışı düzenlemeler; örneğin ölüye saygısızlık (Georgia), bir kadını evlenmeye zorlamak (Arkansas) şiddet suçu işlemek için makineli silah kullanmak ve bunu kullanmak (Virginia) fiillerine de ölüm cezası verilmesini öngörüyordu.
25 Haziran 2008'de kararında Yüce Mahkeme, Louisiana'nın çocukların cinsel istismarı suçuna ölüm cezasını öngören kararını "kasten insan öldürme suçu ile öldürme fiili dışında bir kişiye karşı işlenen suçlar arasında farklılık vardır." diyerek bozmuştur. Mahkeme ayrıca bir kişiye karşı işlenen (eyalete karşı işlenen vatana ihanet ve casusluk gibi suçlar dışında) ve mağdurun hayatını sona erdirmeyen suçların ölüm cezası ile cezalandırılamayacağına hükmetmiştir.
Ekim 2008 itibarıyla insan öldürme suçu dışında hüküm giyip ölüm sırasında bulunan sadece bir hükümlü bulunmaktadır. Demarcus Sears, Georgia'da 1986 yılında hüküm giydiği hürriyetinden yoksun kılma sonucunda fiziksel yaralanmaya neden olma suçundan halen ölüm sırasındadır. Suçun mağduru Ann Wilbur'u Georgia'da kaçırıp yaralamış, Tenessee'de tecavüz etmiş ve Kentucky'de öldürmüştür. Ancak juri tarafından hürriyetinden yoksun kılma sonucunda fiziksel yaralanmaya neden olma suçundan ölüm cezasına çarptırılmıştır.
Bazı hükümlüler idam edildikten sonra ölüm sonrası affa konu olmaktadır. Örneğin köle ayaklanmasının ölüm cezası ile cezalandırıldığı dönemde idam edilen hükümlüler ölümlerinden sonra aftan yararlandırılmışlardır.
Kongre, 1988 tarihli Drug Kingpin Act ve 1994 tarihli Federal Death penalty Act ile Yüce Mahkeme kararlarına muhalif davranarak her zaman bir başkasının ölümünü gerektirmeyen yaklaşık 50 suçu ölüm cezası ile cezalandırılabilir hale getirmiştir. Başkasının ölümünü gerektirmeyen suçlara örnek olarak vatana ihanet, casusluk ve ileri düzeyde uyuşturucu kaçakçılığı suçları gösterilebilir. Günümüze dek hiç kimse söz konusu suçlardan ölüm cezası almadığından Yüce Mahkeme bu konunun anayasaya uygunluğunu değerlendirmiş değildir.
İnsan öldürme dışındaki suçlardan dolayı gerçekleştirilen son idamlar şu şekildedir:
Suç | Hükümlü | Tarih | yer | Yargı Çevresi |
---|---|---|---|---|
yardım | Starling Carlton | 1859 | South Carolina | Eyalet |
Kundaklama | George Hughes, George Smith ve Asbury Hughes | 1 Ağustos 1884 | Alabama | Eyalet |
Hırsızlık | Frank Bass | 8 Ağustos 1941 | Alabama | Eyalet |
Saldırı | Rudolph Wright | 11 Ocak 1962 | California | Eyalet |
Çocuğun nesebini saklama | Hannah Piggen | 1785 | Massachusetts | Eyalet |
İnsan öldürmek için anlaşma | Beş isimsiz erkeği | 21 Temmuz 1863 | California | Eyalet |
Sahtecilik | Thomas Davis | 11 Ekim 1822 | Alabama | Eyalet |
Eddie Slovik | 31 Ocak 1945 | , Fransa (). | Federal (Amerika Birleşik Devletleri Ordusu) | |
Casusluk | Ethel ve Julius Rosenberg | 19 Haziran 1953 | New York | Federal |
Kalpazanlık | İsmi bilinmiyor | 6 Mart 1940 | South Carolina | Eyalet |
At hırsızlığı | Theodore Velenquez | 30 Ocak 1852 | California | Eyalet |
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma | Billy Monk | 21 Ekim 1960 | California | Eyalet |
Korsanlık (Köle Ticareti) | 21 Şubat 1862 | New York | Federal | |
Cinsel saldırı | 8 Mayıs 1964 | Missouri | Eyalet | |
Soygun | 4 Eylül 1964 | Alabama | Eyalet | |
Köle ayaklanması | Caesar, Sam ve Sanford (köleler) | 19 Ekim 1860 | Alabama | Eyalet |
Hırsızlık | Jake (köle) | 3 Aralık 1855 | Alabama | Eyalet |
26 Nisan 1901 | New Mexico | Federal (New Mexico Bölgesi) | ||
Vatana ihanet | John Conn | 1862 | Texas | Konfedere |
Homoseksüellik/oğlancılık/bestiyalite | Joseph Ross | 20 Şubat 1785 | Pensilvanya | Eyalet |
Cadılık | Manuel | 15 Haziran 1779 | (present-day Illinois) | Bölgesel |
Hukuki prosedür
ABD'de ölüm cezasının hukuki yönü karmaşıktır. Genellikle dört önemli aşamadan oluşur: (1) Hüküm giyme, (2) doğrudan inceleme, (3) eyalet ek incelemesi ve (4) federal habeas corpus. Son zamanlarda daha sınırlı ve son aşama olan beşinci aşama - itirazı- önemini artırmıştır. (Yargı çevresindeki Vali veya Başkan'ın tek taraflı olarak ölüm cezasını başka cezaya çevirebildiği veya kaldırabildiği özel af ya da af, yargı yetkisi değil yürütme yetkisi kapsamındadır.) 1995-1996 yıllarında 309 yeni hüküm ile ölüm cezası tavan yapmıştır. 2010'da ise 104 hükümlü hakkında ölüm cezası verilerek 1973 yılından beri (44 hüküm) en az ölüm cezasına hükmedilen yıl olmuştur.
Doğrudan inceleme
Sanık hakkında yargılama aşamasında ölüm cezasına hükmedilirse dosya doğrudan incelemeye gider. Doğrudan inceleme prosedürü tipik bir temyiz aşamasıdır. duruşma sırasında sunulan delilleri ve ilk derece mahkemesinin uyguladığı hukuku inceleyerek kararın hukuki olup olmadığına karar verir. Ölüm cezasının doğrudan incelemesi üç şekilde sonuçlanabilir. Eğer istinaf mahkemesi mahkemenin kararında hukuka aykırılık görmezse kararı onaylar veya bozmaz. Eğer istinaf mahkemesi önemli bir hukuki yanlışlığı tespit ederse kararı bozar ya da hükmü hükümsüz bırakarak ölüm cezasına ilişkin yeni bir duruşma talep eder. Son olarak nadir de olsa eğer istinaf mahkemesi makul bir jurinin sanığı ölüm cezasına ehil görmeceğine karar verirse sanığın beraatine veya ölüm cezası aldığı olayda suçsuz olduğuna hükmeder ve sanığa uygun olan ölüm cezası dışında başka ağır bir ceza ile cezalandırılmasına karar verir. Hükümlülerin yaklaşık %60'ı doğrudan inceleme prosedürünü eksiksiz atlatmaktadır.
Eyalet ek incelemesi
Bazen ölüm cezası doğrudan incelemede onaylandığında kesin olduğuna hükmedilir. Yine de karara karşı temyizden daha az bilinen ek yöntemlerle karşı çıkılabilir. Söz konusu ek yasal yollar, kesinleşecek hükme karşı ek inceleme olarak kabul edilmektedir. Eyalet düzeyindeki duruşmada ölüm cezasından hüküm giyen hükümlü için ek incelemenin ilk aşaması eyalet ek incelemesidir. (Eğer hüküm federal ölüm cezası ise doğrudan incelemeden sonra federal habeas corpus aşamasına geçilmektedir.) Her eyalet ek inceleme şekillerine sahip olsa da prosedür eyaletten eyalete değişiklik göstermektedir. Genel olarak söz konusu ek işlemlerin amacı hükümlünün duruşma veya doğrudan inceleme aşamasında ileri süremediği iddialar ile hükme karşı koymasını önlemektir. Genellikle bu iddialar gibi mahkemenin asıl dava dışında yeni delilleri değerlendirmesini gerekli kılan, mahkemelerin olağan temyiz yolunda incelemediği iddialardır. Eyalet ek incelemesi, sonraki aşama olan federal habeas corpus'un kapsamını belirleyen önemli bir aşama olmasına rağmen nadir olarak başarıya ulaşmaktadır. Ölüm cezasına ilişkin hükümlerin sadece yaklaşık %6'sı eyalet ek incelemesinde bozulmaktadır. 2010 yılında 53 hükümlünün ölüm cezası temyiz veya üst mahkemenin bozma kararı sonucunda hükümsüz kalmıştır.
Federal habeas corpus
Eyalet ek incelemesinde ölüm cezası onaylandıktan sonra hükümlü, federal mahkemelerde görülen özel bir dava türü olan federal habeas corpus yoluna başvurabilir. Ek değerlendirmenin bir türü olan federal habeas corpus, eyalet hükümlülerinin federal mahkemede ölüm kararına karşı başvurabilecekleri tek yoldur. (doğrudan inceleme ve eyalet ek incelemesinden sonra Amerika Birleşik Devletleri Yüce Mahkemesi'ne yapabilecekleri dışında) Federal habeas corpus'un kapsamını, daha önceki uygulamanın kapsamını oldukça daraltan belirlemektedir. Federal habeas corpusun amacı doğrudan inceleme ve eyalet ek incelemesi işlemlerinden sonra eyalet mahkemesinin hükümlünün federal koruma konusunda makul bir iş çıkarmış olmasını garanti altına almaktır. Hükümlüler federal habeas corpus prosedürünü ayrıca hüküm giydikleri suçu işlemediklerine ilişkin kanıt sunmak amacıyla da kullanabilirler. Bu işlem geçerli bir savunma olsa da masum olduğuna ilişkin deliller inandırıcı olmalıdır.
Federal habeas corpus incelemesinin kapsamı teoride dar olsa da uygulamada önemlidir. Eric Freedman'a göre ölüm cezalarının %21'i federal habeas corpus aracılığıyla geri çevrilmiştir.
Columbia Hukuk Fakültesi profesörlerinden James Liebman 1996 yılındaki çalışmasında ölüm cezasına ilişkin dosyalarda habeas corpus başvurularının hüküm giymeden dosyanın tamamlanmasına kadar olan sürecini incelediğinde 1978'den 1995'e kadar tüm ölüm cezası dosyalarında %40 başarı oranının bulunduğunu ortaya koymuştur." Benzer bir çalışmada Ronald Tabak, ölüm sırasındaki hükümlüler ile ilgili habeas corpus başvurularının başarı oranını daha yüksek bulmuştur. Çalışmaya göre 1976 ila 1991 yılları arasında ölüm sırasındaki hükümlülerin habeas başvurularının %47'si kabul edilmiştir." Farklılık maddi değildir, tanıma ilişkindir. Diğerleri habeas corpus incelemesi sonucu geri çevrilmeyen dosyaları esas alırken Freedam'ın istatistikleri geri çevrilen bütün ölüm cezası dosyalarını ele almaktadır.
Federal mahkeme kararı sonucunda ölüm cezasına hükmedilen hükümlüler hakkında da benzer bir prosedür mevcuttur.
Section 1983 itirazı
1996 tarihli Antiterörizm ve Etkili Ölüm Cezası Kanunu’nda belirtildiği üzere eyalet hükümlüsü normalde federal mahkemede sadece bir kez habeas corpus için dava açabilir. Eğer federal mahkeme habeas corpus davetiyesi çıkarmayı reddederse belirlenebilir. Ancak son zamanlarda hükümlüler federal davanın son basamağı olan, kişilere federal anayasal ve kanuni haklarını korumak amacıyla eyalet davacılarına karşı dava açma hakkı tanıyan ile idamı erteleyebilmektedirler.
Uygulamada Section 1983 ölüm cezasına çarptırılan eyalet hükümlüleri ile sınırlıydı çünkü Yüce Mahkeme habeas corpus yolunun eyalet hükümlüsünün ölüm cezasına karşı başvurabileceği yegane araç olduğu görüşündeydi. 2006 yılında davasında ABD Yüce Mahkemesi, eyaletin idam metodunun ’a aykırı şekilde olduğu gerekçesiyle section 1983 itirazına başvurulabileceğine hükmetmiştir. Teoride hükümlünün söz konusu itirazı ölüm cezasının kendisine değil, ölüm cezasının getiriliş şekline itirazdır. Bu nedenle Yüce Mahkeme Hill davasında habeas corpus yerine section 1983’ye dayanılarak dava açılabileceğine hükmetmiştir. Ancak davasında görüldüğü üzere alt federal mahkemeler idam yöntemine ilişkin itirazları genellikle hükümlünün itirazı geç yaptığı ve idamı erteleme amacında olduğu gerekçesiyle reddetmektedir. Bununla birlikte davasında Mahkemenin pek çok eyalette uygulanan zehirli iğne ile infaz yöntemini anayasaya uygun bulan kararı Section 1983 itirazının başarıya ulaşma imkânını önemli ölçüde azaltmıştır.
Hafifletici sebepler
Amerika Birleşik Devletleri Yüce Mahkemesi davasında, ise davasında ölüm cezalarına ilişkin davalarda jüri yönergesinde sanığın ilişkin yer verilmemesinin sanığın hakkına aykırı olduğuna hükmederek jürinin bağlantısız sorulara cevap verirken hafifletici sebepleri de göz önüne almaları konusunda bilgilendirilmeleri gerektiğini belirtmiştir. Bu karara göre jürinin hafifletici sebepleri değerlendirmesi için bu konuda jüriye açıklama yapılması şarttır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Death Penalty States [2022]". Death Penalty Info. 28 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2022.
- ^ "States and capital punishment". National Conference of State Legislatures. 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2017.
- ^ Rigby, David; Seguin, Charles (Mart 2021). "Capital Punishment and the Legacies of Slavery and Lynching in the United States". The Annals of the American Academy of Political and Social Science (İngilizce). 694 (1): 205-219. doi:10.1177/00027162211016277. ISSN 0002-7162.
- ^ Bienen, Leigh B. (2010). Murder and Its Consequences: Essays on Capital Punishment in America. 2nd. Northwestern University Press. s. 143. ISBN .
- ^ Reichert, Elisabeth (2011). Social Work and Human Rights: A Foundation for Policy and Practice. Columbia University Press. s. 89. ISBN .
- ^ Durrant, Russil (2013). An Introduction to Criminal Psychology. Routledge. s. 268. ISBN .
- ^ Bryant, Clifton D.; Peck, Dennis L. (2009). Encyclopedia of Death & Human Experience. Sage Publications. s. 144. ISBN .
- ^ Roberson, Cliff (2015). Constitutional Law and Criminal Justice, Second Edition. CRC Press. s. 188. ISBN .
- ^ "Lethal injection". capitalpunishmentuk.org. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mart 2016.
China...Guatemala, Philippines, Thailand...Vietnam
- ^ "The brutal way Saudi Arabia treats the people it is going to execute". The Independent. 13 Ekim 2015. 5 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ "The confronting truth behind executions". NewsComAu. 17 Şubat 2015. 31 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ Welsh-Huggins, Andrew (5 Kasım 2006). "States give sedatives to inmates before execution". Helena Independent Record. Associated Press. 16 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ Latzer, Barry (27 Ekim 2010). Death Penalty Cases: Leading U.S. Supreme Court Cases on Capital Punishment (İngilizce). Elsevier. s. 37. ISBN .
- ^ "Execution Statistics Summary – State and Year". people.smu.edu/rhalperi/. 19 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
- ^ "Georgia inmate is the 1,500th person executed in the US since the death penalty was reinstated". CNN. 21 Haziran 2019. 21 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Haziran 2019.
- ^ . Death Penalty Information Center. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019.
- ^ Dwyer-Moss, Jessica (2013). "Flawed Forensics and the Death Penalty: Junk Science and Potentially Wrongful Executions", Seattle Journal for Social Justice: Vol. 11, Iss. 2, Article 10. s. 760.
- ^ Fins, Deborah. "DEATH ROW U.S.A. Spring 2022: A quarterly report by Legal Defense Fund" (PDF). NAACP Legal Defense and Educational Fund. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Ocak 2023.
- ^ "US Executes First Federal Prisoner, Convicted Of Murder, In 17 Years". www.ndtv.com. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020.
- ^ "List of Federal Death-Row Prisoners". deathpenaltyinfo.org. Death Penalty Information Center. 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2021.
- ^ Allen, Jonathan; Acharya, Bhargav (16 Ocak 2021). "U.S. carries out 13th and final execution under Trump administration". Reuters. 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2021.
- ^ "Attorney General Merrick B. Garland Imposes a Moratorium on Federal Executions; Orders Review of Policies and Procedures | OPA | Department of Justice". Justice.gov. 1 Temmuz 2021. 3 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Haziran 2022.
- ^ . Antideathpenalty.org. 16 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ Death Penalty Information Center (2010). . 20 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2011.
- ^ david waksman. . 30 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2015.
- ^ . Deathpenaltyinfo.org. 5 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ Department of Justice 11 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . of the United States of America
- ^ . Deathpenaltyinfo.org. 22 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^
- ^ . Deathpenaltyinfo.org. 8 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ . 3 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2006.
- ^ John T. Brennan, Ghosts of Newport: Spirits, Scoundrels, Legends and Lore (The History Press, 2007), pg. 15 [1] 6 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Retrieved Google Books on 20 Temmuz 2009)
- ^ NAQVI, Jameel (19 Mart 2004). "Michigan House votes against death penalty". The Michigan Daily. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2015.(Archived by WebCite® at http://www.webcitation.org/6VuP19sSD 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- ^ "Death penalty proposal fails to get on Kasım ballot". Petoskey News-Review. AP. 8 Temmuz 2004. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2015.(Archived by WebCite® at http://www.webcitation.org/6VuOIeHv6 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- ^ Green, Melissa S. (20 Temmuz 2001). . . 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2010.
Alaska as a state has never had a death penalty. However, in Alaska's territorial days, eight men were executed under civil authority between 1900 and 1957. Other persons in Alaska were executed extra-judicially in the late 19th century under so-called "miners' laws." There is currently no easily available information on executions that may have taken place under military authority in Alaska.
- ^ (1980). "The 1964 Death Penalty Referendum in Oregon". Erişim tarihi: 23 Aralık 2009.
In Oregon, six times in this century, the death penalty has confronted the voters at the polls. In 1964, in an event unparalleled in our history, the death penalty was abolished in public referendum by a wide margin.
[] - ^ . Reuters. 2 Temmuz 2011. 5 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2011.
- ^ Richburg, Keith B. (14 Aralık 2007). "N.J. Approves Abolition of Death Penalty; Corzine to Sign". The Washington Post. 22 Kasım 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2010.
- ^ "Quinn signs death penalty ban, commutes 15 death row sentences to life". Chicago Tribune. 9 Mart 2011. 11 Mart 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2011.
- ^ (İngilizce) Maria Medina, « Governor OK with Astorga capital case » 26 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "New Mexico governor bans death penalty". Agence France-Presse. 18 Mart 2009. 18 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2009.
New Mexico Governor Bill Richardson made his state the 15th in the nation to outlaw capital punishment when he signed a law abolishing the death penalty, his office said.
- ^ a b Lundin, Leigh. . Last Words. Criminal Brief. 19 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2010.
- ^ a b Lundin, Leigh (22 Ağustos 2010). . Capital Punishment. Criminal Brief. 21 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2015.
- ^ . theinformationdaily.com. 25 Mart 2009. 16 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ AG Brown says he'll follow law on death penalty
- ^ "lawmakers-cite-economic-crisis-effort-ban-death-penalty". Fox News. 7 Nisan 2010. 8 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ "death penalty is not likely to end soon in US". International Herald Tribune. 29 Mart 2009. 16 Mart 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ . Axisoflogic.com. 22 Kasım 2008. 23 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ . Media.www.thelantern.com. 2 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ Powell, Michael (13 Nisan 2005). "In N.Y., Lawmakers Vote Not to Reinstate Capital Punishment". The Washington Post. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Nisan 2008.
- ^ Ring, Dan (8 Kasım 2007). . . 4 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2009.
- ^ "WHEN NEW YORK HAD NO DEATH PENALTY; Punishment for Murder Under Law of 1860 Curiously Limited to a Year in Prison". The New York Times. 21 Ocak 1912. 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2009.
- ^ . Deathpenaltyinfo.org. 12 Nisan 2012. 19 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2012.
- ^ "Connecticut governor signs bill to repeal death penalty". FOX News Network, LLC. 25 Nisan 2012. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2012.
- ^ http://www.initiative-gegen-die-todesstrafe.de/en/death-penalty-world-wide/usa/puerto-rico-a-special-case.html 14 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – 'Puerto Rico – A Special Case' by the German Coalition to Abolish the Death Penalty
- ^ (17 Temmuz 2003). "Puerto Ricans Angry That U.S. Overrode Death Penalty Ban". The New York Times. 26 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2011.
- ^ Furman v. Georgia, 408 238 (1972)
- ^ Woodson v. North Carolina, 428 280 (1976)
- ^ Roberts v. Louisiana, 428 325 (1976), 431 633 (1977)
- ^ Gregg v. Georgia, 428 153 (1976)
- ^ "DARYL RENARD ATKINS, PETITIONER v. VIRGINIA". 20 Haziran 2002. 2 Mart 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2006.
- ^ . Deathpenaltyinfo.org. 28 Temmuz 2006. 30 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ Roper v. Simmons, 543 551 (2005)
- ^ . Reuters. 11 Ocak 2011. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2015.
- ^ "Governor Rell Vetoes HB 6578, An Act Concerning the Penalty for a Capital Felony" (Basın açıklaması). State of Connecticut. 5 Haziran 2009. 19 Ekim 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2011.
Governor M. Jodi Rell today vetoed HB 6578, An Act Concerning the Penalty for a Capital Felony, which sought to eliminate the death penalty as a sentencing option in Connecticut.
- ^ Stoehr, John (15 Şubat 2011). . Hartford Advocate. 19 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ . Journalist's Resource.org. 22 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2015.
- ^ a b . Death Penalty Information Center. 2008. 3 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2008.
- ^ Florida styles what would be common law rape as "sexual battery." Found in The 2009 Florida Statutes § 794.011(2)(a) & (8)(c), available at http://www.leg.state.fl.us/Statutes/index.cfm 24 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ See The 2009 Florida Statutes § 782.04(1)(a)(3), available at http://www.leg.state.fl.us/Statutes/index.cfm 24 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . Leginfo.ca.gov. 15 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ Communications Office 29 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . of California.
- ^ The ESPY file 22 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . for James Coburn
- ^ McCafferty, James A. Capital Punishment. Aldine Transaction. ss. 45-46. ISBN . 20 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2015.
- ^ Reifsnyder, Richard (1955). "Capital Crimes in the States". Journal of Criminal Law & Criminology. 45 (6). 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2013.
- ^ Savitz, Leonard D. (1955). "Capital Crimes as Defined in American Statutory Law". Journal of Criminal Law. Cilt 46. 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2013.
- ^ Mears, Bill (25 Haziran 2008). "Child rapists can't be executed, Supreme Court rules". CNN. 30 Mart 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mart 2011.
- ^ (26 Haziran 2008). "Supreme Court Rejects Death Penalty for Child Rape". The New York Times. 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mart 2011.
The court went beyond the question in the case to rule out the death penalty for any individual crime – as opposed to "offenses against the state," such as treason or espionage — "where the victim's life was not taken."
- ^ . 27 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2015.
- ^ . 2 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2015.
- ^ Newman, Roger K. (1999). Eighth Amendment. In: The Constitution and its Amendments, Volume 3, p. 123–130. New York, NY: Macmillan Reference USA.
- ^ The death penalty for drug kingpins: Constitutional and international implications 20 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. By Eric Pinkard. Fall, 1999. . "In 1994 Congress enacted the Federal Death Penalty Act (FDPA) with provisions permitting the imposition of the death penalty on Drug Kingpins. The FDPA is unprecedented in American legal history in that the death penalty can be imposed in cases where the Drug Kingpin does not take a human life."
- ^ Chambless, Ann B. (11 Kasım 2011). "A story back in time". The Daily Sentinel. 31 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2013.
- ^ "Negro Is First To Die For Night Burglary". . 8 Ağustos 1941. s. 2. 6 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2013.
- ^ However, Ross McAfee was gassed by Kuzey Karolina for "burglary with intent to " the ; see "Hodges Refuses To Intervene In Execution Plan". The Times-News. 21 Kasım 1957. s. 5. 6 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ekim 2013.
- ^ . 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2015.
- ^ . 19 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2015.
- ^ Berry, Irene; O'Hare, Sheila and Silva, Jesse (2006). Legal Executions in California: A Comprehensive Registry, 1851–2005. McFarland, p. 61.
- ^ Niles' National Register. 23. 4 Ocak 1823. s. 288. 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2015.
- ^ . 28-110-k.org. 18 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ Berry, Irene; O'Hare, Sheila and Silva, Jesse (2006). Legal Executions in California: A Comprehensive Registry, 1851–2005. McFarland, p. 10.
- ^ . 19 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2015.
- ^ . Web.archive.org. 12 Mayıs 2009. 12 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ "Record Book of Col John Todd". Genealogytrails.com. 6 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ See, e.g., .
- ^ Genel olarak Güçler ayrılığı maddesine bakınız.
- ^ a b "Department of Justice: Capital Punishment, 2010 Figures". Journalist's Resource.org. 26 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.
- ^ a b See, e.g., 18 U.S.C. § 3595. 28 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ("In a case in which a sentence of death is imposed, the sentence shall be subject to review by the court of appeals upon appeal by the defendant.")
- ^ Genel olarak Temyiz maddesine bakınız.
- ^ a b Poland v. Arizona, 476 U.S. 147 152–54 (1986) 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Eric M. Freedman, "Giarratano is a Scarecrow: The Right to Counsel in State Postconviction Proceedings, Legalize Drugs" 91 Cornell L. Rev. 1079, 1097 (2001)
- ^ Teague v. Lane, 489 U.S. 288, 306 (1989) 26 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ LaFave, Israel, & King, 6 Crim. Proc. § 28.11(b) (2d ed. 2007).
- ^ LaFave, Israel, & King, 6 Crim. Proc. § 28.11(a) (2d ed. 2007).
- ^ a b Eric M. Freedman, "Giarratano is a Scarecrow: The Right to Counsel in State Postconviction Proceedings," 91 Cornell L. Rev. 1079, 1097 (2006).
- ^ , 126 S. Ct. 2064 (2006)
- ^ "Habeas Corpus Studies". The New York Times. 1 Nisan 1996. 14 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2010.
- ^ "frontline: the execution: readings: the new speed-up in habeas corpus appeals". Pbs.org. 19 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
- ^ see 28 U.S.C. § 2255.
- ^ "Heck v. Humphrey, 512 U.S. 477 (1994)". Law.cornell.edu. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amerika Birlesik Devletleri nde olum cezasi ulke genelinde federal duzeyde 27 eyalette ve Amerikan Samoasi nda yasal bir cezadir Ayrica bazi askeri suclar icin de yasal bir cezadir Idam cezasi 23 eyalette ve federal baskent Washington D C de kaldirilmistir Genellikle agirlastirilmis cinayet gibi sadece en ciddi suclar icin uygulanmaktadir Her ne kadar 27 eyalette yasal bir ceza olsa da 20 eyalet olum cezalarini infaz etme yetkisine sahiptir diger yedi eyalet ve federal hukumet ise farkli moratoryum turlerine tabidir Amerika Birlesik Devletleri nde idam cezasinin varligi erken somurge donemi Virginia sina kadar uzanmaktadir Japonya Singapur ve Tayvan ile birlikte Amerika Birlesik Devletleri dort gelismis demokrasiden biri ve olum cezasini duzenli olarak uygulayan tek Bati ulkesidir Dunya capinda bu cezayi uygulayan 54 ulkeden biridir ve o zamandan bu yana bes ulke tarafindan daha benimsenen bir infaz yontemi olarak zehirli igneyi ilk gelistiren ulkedir Filipinler o zamandan beri infazlari kaldirdi ve Guatemala da bunu sivil suclar icin yapti Hangi yontem kullanilirsa kullanilsin idamdan once hukumlulere sakinlestirici verilmesi yaygin bir uygulamadir Amerika Birlesik Devletleri nde 1967 ile 1977 yillari arasinda hic infaz yapilmadi 1972 yilinda Amerika Birlesik Devletleri Yuce Mahkemesi Furman v Georgia davasinda idam cezasi kanunlarini iptal ederek o donemde bekleyen tum idam cezalarini omur boyu hapse indirdi Bunun ardindan eyaletlerin cogunlugu yeni idam cezasi yasalari cikardi ve mahkeme 1976 tarihli Gregg v Georgia davasinda uygulamanin yasalligini teyit etti O tarihten bu yana 8 700 den fazla sanik olum cezasina carptirildi bunlardan 1 550 den fazlasi infaz edildi 1972 den bu yana idam cezasina carptirilan en az 190 kisi yaklasik 2 2 si veya 46 da biri olmak uzere bu cezadan aklandi 13 Nisan 2022 itibariyla yaklasik 2 400 ila 2 500 hukumlu hala idam sirasindadir Trump yonetiminin Adalet Bakanligi 2019 yilinda federal suclar icin infazlara yeniden baslamayi planladigini acikladi 14 Temmuz 2020 tarihinde Daniel Lewis Lee 2003 yilindan bu yana federal hukumet tarafindan idam edilen ilk mahkum oldu Ekim 2023 itibariyla federal idam kogusunda 43 mahkum bulunmaktadir Temmuz 2020 de federal infazlarin yeniden baslamasindan bu yana on uc federal idam mahkumu infaz edildi Son ve en yeni federal infaz 16 Ocak 2021 de infaz edilen Dustin Higgs e aitti Higgs in infazi ayni zamanda Donald Trump in baskanligi donemindeki son infaz oldu 1 Temmuz 2021 de Bassavci Merrick Garland federal olum cezasina iliskin moratoryumun yeniden yururluge konuldugunu acikladi TarihceAmerika Birlesik Devletleri zehirli igne ile idam yontemini yasallastiran ve uygulayan ilk ulkedir Ingiliz Kuzey Amerikan kolonilerinde kayda gecen ilk olum cezasi 1608 yilinda nde Ispanya hukumeti icin casusluk yaptigi iddiasi ile Kaptan George Kendall in infaz mangasi ile idamidir Amerikan Bagimsizlik Savasi sirasinda Ingiliz Binbasi casusluk sucundan hukum giydikten sonra 2 Ekim 1780 de ta Kita Ordusu tarafindan asilarak idam edilmistir ve John Ortiz Smykla tarafindan duzenlenen Espy belgesine The Espy file gore 1608 ve 1991 yillari arasinda Amerika Birlesik Devletleri ve selefi kolonilerde 15 269 kisi idam edilmistir 1930 dan 2002 ye kadar ABD de 4 661 idam gerceklestirilmis ve bunlarin yaklasik ucte ikisi ilk 20 yil icerisinde infaz edilmistir Buna ek olarak Amerika Birlesik Devletleri Ordusu 1916 ile 1955 yillari arasinda 135 askeri idam etmistir ABD tarihinde tek seferde infaz edilen en fazla olum cezasi nda insan oldurme ve tecavuz suclarindan hukum giyen 38 Kizilderili asilli Amerikalinin idamidir Hukumluler 26 Aralik 1862 de Mankato Minnesota da ayni anda idam edilmislerdir Dort taraftan halatlarla tutulan genis bir platform uzerinde duran hukumluler platformu tutan halatin kesilmesi ile asilarak idam edilmislerdir Fakat bir hukumlunun boynundaki ip kopmus ve yeniden asilarak idam edilmistir ABD tarihinin ikinci buyuk toplu idami da asma yontemi ile gerceklestirilmistir nda yer alan 13 Afrika asilli Amerikali asker bu fiilleri nedeniyle idam edilmistir Askeri nedenlerle olmayan en buyuk toplu idam ise 1723 te orijinal 13 koloniden birisinde 26 hukumlu korsanin emriyle Newport Rhode Island da asilmasi ile gerceklesmistir Olum cezasi bulunmayan eyaletler Birlik kurulmadan once terk Bazi eyaletlerde olum cezasi hic var olmamistir Bu eyaletlerden ilki birlige girdikten kisa bir sure sonra bu cezayi kaldiran dir Fakat ABD hukumeti 1938 yilinda Federal Islah Kurumunda i idam etmistir Michigan in dorduncu Anayasasi nin 1963 te kabul edildi 1964 te yuruluge girdi 4 maddesinin 46 fikrasi olum cezasini iceren herhangi bir yasanin kabulunu yasaklamaktadir Soz konusu hukmu degistirme calismalari yapilsa da sonuc alinamamistir 2004 yapilan ve bazi durumlarda olum cezasina izin veren anayasa degisikligi teklifi parlamentodan gecememis ve Kasim ayinda yapilacak olan referandumda yer almamistir Yasa icin baslatilan halk girisimi de yeterli cogunluga ulasamamistir En yeni iki eyalet olan Alaska ve Hawaii birlik kurulmadan once olum cezasi uygulamasini terk etmistir Fakat Alaska bolge oldugu donemde 1900 1959 sekiz kisiyi idam etmistir kucukresim Olum cezasi bulunmayan eyaletler Olum cezasi bulunan eyaletler Olum cezasinin uygulanmadigi diger yerler bir kisinin idam edildigi tek eyalet sonradan yeniden olum cezasi getirilse de uygulanmamis ve tekrar kaldirilmistir North Dakota Minnesota Iowa ve eyaletleri uzun suredir olum cezasinin uygulanmadigi eyaletlerdendir Washington da da 1957 yilindan beri olum cezasi uygulanmamaktadir Oregon ise 1964 yilinda gerceklestirdigi halk oylamasi sonucunda olum cezasini kaldirmistir Fakat 1984 te gerceklestirilen halk oylamasi ile tekrar olum cezasi kabul edilse de mahkeme kararlari sonucunda uygulamaya gecilmemistir Yururlukten kaldirma District of Columbia ve 19 diger eyalette olum cezasinin uygulanmasina imkan taniyan bir kanun bulunmamaktadir Eyalet Yururlukten kaldirma tarihiMichigan 1846Wisconsin 1853Maine 1887Minnesota 1911Alaska 1957Hawaii 1957Vermont 1964 1Iowa 1965West Virginia 1965North Dakota 1973Massachusetts 1984 2Rhode Island 1984New Jersey 2007New York 2007 2New Mexico 2009 3Illinois 2011Connecticut 2012 3Maryland 2013Nebraska 2015 3Mayis 2015 itibariyla olum cezasinin ABD deki durumu Ayrintili bilgi icin Wikimedia Commons sayfasina bakiniz Notlar Vermont da vatana ihanet suclari icin olum cezasi uygulanmaya devam etmektedir Bu eyaletlerde olum cezasi mahkeme kararlari ile uygulamadan kaldirilmistir Bu eyaletlerde olum cezasi uygulamadan kaldirilmadan once gerceklestirilen fiillere uygulanabilir Yururlukten kaldirma geriye etkili degildir New Mexico da yururlukten kaldirmadan once cezasi kesinlesen iki hukumlunun idam edilmesi mumkundur Connecticut da da yururlukten kaldirmadan once sucu sabit olan on bir hukumlu idam edilebilir Illinois de ise olum cezasini kaldiran yasa 1 Temmuz 2011 de yuruluge gireceginden olum sirasinda bulunan hukumluler normal hapishane hucrelerine transfer edilmislerdir Maryland de de New Mexico ve Connecticut da oldugu gibi olum cezasini yururlukten kaldiran hukum gecmise etkili degildir Ancak Vali Martin O Malley yasa kapsamina girmeyen dort hukumlunun cezasini Ocak 2015 te sartli tahliyesiz omur boyu hapse cevirmistir Yukaridaki eyaletlerden sadece bes tanesi yasa ile olum cezasini yururlukten kaldirmistir Iki tanesi de yargi kararlari ile de facto yururlukten kaldirma yoluna gitmistir Geri kalan eyaletler ise ya ertleme kaldirilmadan olum cezasi uygulamasini terk etmis ya da mevcut kanunlari olum cezasinin yeniden uygulanmasina imkan tanimamistir 2007 yilinda New Jersey olum cezasinin cagdas sisteminde idami kaldiran ilk eyalet olmustur 2009 da New Mexico ayni yolu izlemis gecmise etkili olarak kaldirmamistir 2011 de de Illinois eyalete olum cezasini kaldirmistir Vali olum cezsi alan hukumlulerin cezalarini baska cezalara cevirmistir Ancak Teksas gibi olum sirasinda bulunan hukumlulerin fazla oldugu ve duzenli olarak idamlarin gerceklestirildigi eyaletlerde olum cezasinin yakin zamanda kaldirilmasi ongorulmemektedir 2008 yilinda nin 2004 yilinda ve Kansas in 1984 yilinda da Massachusetts in olum cezasina iliskin kanunlari eyalet mahkemelerince anayasaya aykiri bulundu New York ve Massachusetts de olum sirasi uygulamasina son verildi Dort eyaletten sadece Nebraska da Yuce Mahkeme nin olum cezasinin anayasaya uygunluguna hukmettigi 1976 tarihli kararina dayanilarak idam uygulamasina devam edilmistir New York ve Massachusetts de olum cezasinin geri getirilmesine iliskin calismalar yurutulse de basarili olamamistir Kansas ta ise nin olum cezasina iliskin olan eyalet kanununu anayasaya aykiri buldugu State v Kleypas karari ve ABD Yuce Mahkemesi karari bozarak olum cezasi uygulamasini geri getirmistir New York 1860 yilinda olum cezasini gecici olarak kaldirmisti Nebraska 1976 yilindan beri hepsi 1990 li yillarda olmak uzere elektrikli sandalye yontemiyle uc idam gerceklestirmistir 8 Subat 2008 den tarihinde elektrikli sandalye yontemi tarafindan bulunsa da yeni bir kanunla zehirli igne yontemiyle idam yasal hale getirilmistir 5 Nisan 2012 de gelecekte islenen suclara iliskin olum cezasi verilmesini yasaklayan bir kanun teklifi kabul etmistir 20 karsi 16 daha once de benzer kanun tekliflerini kabul etmisti ancak senatoda kabulu gerceklesmemisti Teklif temsilciler meclisinde 11 Nisan da 86 ya karsi 62 oyla kabul edilmis 25 Nisan da da un imzasi ile yasalasmistir Connecticut son 50 yilda sadece bir kisiyi idam etmistir New Mexico da oldugu gibi Connecticut da cikarilan yasa da gecmise etkili degildir Bu nedenle yasa cikmadan once olum sirasinda olan 11 hukumlu idam edilecektir 21 Subat 2013 te Maryland de olum cezasi uygulamasini kaldiran kanun teklifi Senato Adli Islemler Komisyonu nda 6 ya karsi 5 oyla kabul edilmis ve Senatodan da 6 Mart ta 27 ye karsi 20 oyla gecmistir Temsilciler Meclisi Adli Komitesi 11 Mart ta 14 e karsi 8 oyla teklifi kabul etmis ve Meclisten de 82 ye karsi 56 oyla 15 Mart ta gecmistir Vali nin teklifi imzalayip yasalastirmasi ise 2 Mayis 2013 te mumkun olmustur Maryland de cikarilan soz konusu yasa da gecmise etkili degildir Yururluk tarihinden once olum cezasi alan hukumlulerin idami gerceklestirilecektir 1976 yilindan beri olum cezasina imkan veren yasalarin uygulanmadigi yargi bolgeleri New Hampshire Kansas ve dur Fakat soz konusu yerler kalabalik bir olum sirasina sahiptir New Jersey de ise 1976 yilindan olum cezasinin kaldirildigi 2007 yilina kadar kimse idam edilmemistir Puerto Rico ABD nin Puerto Rico bolgesinde olum cezasi mevcut degildir 1917 yilinda olum cezalarina getirdikleri erteleme sonrasinda son idam 1927 yilinda gerceklestirilmistir 1929 yilinda ise olum cezasi uygulamasina son vermistir acikca olum cezasini yasaklamaktadir Olum cezasi var olmamalidir hukmu ile anayasasinda benzer bir hukum bulunan Michigan haricinde ABD nin tum eyalet ve bolgelerinden ayrilmaktadir On bir eyalet ve District of Columbia kanunlarla olum cezasini kaldirmislardir Ancak Puerto Rico da islenen bir suc federal hukumetin yargi cevresine dahil olan bir yerde islenmisse olum cezasi verilebilmesi mumkundur Yuce Mahkeme tarafindan askiya alinma Amerika Birlesik Devletleri Yuce Mahkemesi binasi1960 tan bugune ABD de gerceklestirilen idamlar ABD de olum cezasi Yuce Mahkeme nin karari sonrasinda 1972 den 1976 yilina kadar uygulanmamistir Furman oncesi gerceklestirilen son idam 2 Haziran 1967 de un idamidir Soz konusu davada mahkeme olum cezasini Amerika Birlesik Devletleri Anayasasi nin nde yer alan verilmesi yasagina aykiri bularak olum cezasinin anayasaya aykiriligina hukmetmistir Mahkeme olum cezasinin tek basina per se anayasaya aykiriligina hukmetmemistir Furman kararinda Yuce Mahkeme birlestirilmis bir grup dosyayi goz onune alarak karar vermistir Ana davanin konusu Georgia nin olum cezasina iliskin kanunununda uniter yargilama proseduru ile yani jurinin sanigin suclu veya masum bulundugunu acikladiktan hemen sonra sanik suclu ise olum veya omur boyu hapis cezasindan hangisinin uygun gordugunu belirttigi prosedurde olum cezasina carptirilan bir kisi ile ilgiliydi Yuce Mahkeme bese karsi dort oy ile birlestirilmis butun dosyalardaki olum cezalarini anayasaya aykiri bulmustur Cogunluktaki bes yargic kararlari konusunda ortak kani veya gerekce belirtmemis ancak sonucu iceren kisa aciklamaya katilmislardir ve cesitli davalarda olum cezasinin tutarsiz sekilde uygulanmasi konusunda genel kaygilarini belirtmisler fakat olum cezasina iliskin anayasal bir kanun ihtimalini de goz ardi etmemislerdir Stewart ve William O Douglas ise acikca olum cezasinin uygulanmasi konusunda olusabilecek irk ayrimciligindan endise etmislerdir Thurgood Marshall ve Eighth Amendment da yer alan zalim ve alisilmadik ceza yasagi ile olum cezasinin yasaklandigi gorusunu ileri surmustur Furman sonrasinda olum cezasi uygulamasini kaldirmak yerine 37 eyalet White ve Stewart in kaygilarini goz onune alarak olum cezasina iliskin yeni kanunlar cikarmislardir Bazi eyaletler olum cezasini insan oldurme sucunun belirli sekilleri ile sinirlayan kalici kanunlar cikarmislardir White bu sekilde bir duzenlemenin kendisinin Furman kararindaki anayasal kaygilarini giderdigini ima etmistir Diger eyaletler jurinin takdir hakkini olum cezasina hukmetme yonunden kisitlayan usuli sinirlamalar ile cift tarafli durusma bifurcated trial ve hukum usulerini kabul etmislerdir Mahkeme ve kararlarinda Furman a daha da aciklik getirerek eyaletlerin belirli bir insan oldurme seklini ornegin polis memurunu oldurmek kabul edemeyecegine hukmetmistir Uygulamaya devam edilmesi Yargi Cevresine Gore 1976 Yilina Kadar Olum Cezalari Yargi cevresi Idam Edilen Olum sirasindaki hukumlulerTeksas 276Oklahoma 49Virginia 8Florida 403Missouri 35Georgia 87Alabama 198Ohio 145Kuzey Karolina 158Guney Karolina 45Arizona 124Louisiana 85Arkansas 34Mississippi 48Indiana 14Delaware 17Kaliforniya 743Illinois 0Nevada 77Utah 9Tennessee 73Maryland 4Washington 962Idaho 11Kentucky 35Montana 2Nebraska 11Pensilvanya 188Guney Dakota 3Oregon 36Colorado 3Connecticut 12New Mexico 2Wyoming 1Kansas 10New Hampshire 1ABD ordusu 6Toplam 1 410 3 019Olum cezasina iliskin duzenleme olmayan eyaletler Alaska Connecticut Hawaii Illinois Iowa Maine Maryland Michigan Minnesota New Jersey New Mexico Kuzey Dakota Rhode Island Vermont Bati Virginia Wisconsin Washington DC Guam Porto Riko ve Duzenlemenin anayasaya aykiri sayildigi yerler Massachusetts ve New York Notlar 9 Haziran 2015 itibariyla kaynak 1 Ocak 2015 itibariyla kaynak Quinn signs death penalty ban commutes 15 death row sentences to life Chicago Tribune March 9 2011 Erisim tarihi March 9 2011 Bazi hukumluler birden fazla eyalette olum sirasinda oldugundan toplam sayi eyaletler toplamindan daha az olabilir Connecticut governor signs death penalty repeal Associated Press April 25 2012 Erisim tarihi May 6 2012 Simpson Ian 2 May 2013 Maryland becomes latest U S state to abolish death penalty Yahoo News Reuters 24 June 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Baker Deborah 3 March 2009 New Mexico Bans Death Penalty The Huffington Post Erisim tarihi 1 October 2013 Massachusetts de olum cezasi 1984 te anayasaya aykiri bulundu source En son idamda 1947 yilinda gerceklestirildi ve eyalette olum sirasi bulunmamaktadir New York ta olum cezasi 24 Haziran 2004 te anayasaya aykiri bulundu Olum sirasinda bulunan son hukumlunun cezasi 24 Ekim 2007 de sartli tahliyesiz omur boyu hapse cevrildi source En son idamin 1964 yilinda gerceklestirildigi eyalette olum sirasi bulunmamaktadir Bu kutu goruntuletartisdegistir Mahkeme 1976 yilinda davasini Woodson ve Roberts ile eszamanli olarak karara baglayarak olum cezalarina iliskin davalarda uygulanan sanigin masum veya suclu olduguna karar verme ile cezanin miktarini belirleme asamalarindan olusan cift tarafli usulu kaldirmistir Ilk asamada juri sanigin masum olup olmadigina karar veriyor ve sanik masum ise ya da kasten insan oldurmeden suclu bulunmamissa olum cezasina karar verilmiyordu Ikinci celsede ise juri kanunda belirtilen cezayi agirlastirici sebeplerin bulunup bulunmadigina ve mevcut olup olmadigina karar veriyordu Bircok yargi cevresinde nihai karar olarak olum cezasi veya kosullu saliverilme imkani bulunan ya da bulunmayan omur boyu hapis cezasina karar verilirken agirlastirici ve hafiflestirici sebeplerin agirligina gore degerlendirme yapilmaktadir 1977 yilinda Yuce Mahkeme nin kararinda oldurme disinda bir baska kisiye karsi islenen suclarda olum cezasi verilmesinin uygun olmayacagini belirterek yetiskin bir kadina tecavuz edilmesi fiilinde olum cezasi verilmesi yolunu kapatmistir Kararda belirtildigine gore yetiskin bir kisiye tecavuz sucunun olum cezasi ile cezalandirilmasi uygulamasi ABD de zamanla terk edilmis ve kararin verildigi tarihte sadece Georgia Eyaleti nde ve ABD Hukumeti nin yargi cevresinde bu tur suclara olum cezasi uygulanmaya devam edilmektedir Ancak Coker karari sadece yetiskin bir kisiye karsi bu sucun islenmesi halinde olum cezasini yasakladigindan uc eyalette yetiskin olmayan kisilere karsi tecavuz sucunun islenmesi halinde olum cezasi verilmesi uygulamasi devam ettirilmistir 2008 yilinda karara baglanan ile yetiskin olmayan kisilere karsi tecavuz sucunun islenmesi halinde de olum cezasi verilmesi imkani sona erdirilmistir Bu kararlarin sonucunda ABD de olum cezasinin uygulamasi buyuk olcude bir baska insana karsi gerceklestirilen oldurme fiili ile sinirlandirilmistir Ancak halen mevcut bulunan insan kacirmaya iliskin federal yasa bunun istisnasi kabul edilebilir Cunku eger kacirilan kisi herhangi bir sebeple kaciran kisi tarafindan gerceklestirilmese bile kaciran kisinin gozetimi altindayken olurse olum cezasi uygulanabilmektedir Bununla birlikte Federal hukumet vatana ihanet casusluk ve askeri yargi cevresinde gerceklesen suclar gibi eyalete karsi suclarda olum cezasi imkanini elinde bulundurmaktadir Idam uygulamalari un 17 Ocak 1977 de ile Utah da idam edilmesi ile devam etmistir Fakat birden fazla habeas corpus doldurulmasi gibi adli islemlerle idamlar yillarca geciktirilebildiginden idam uygulamalari oldukca yavaslamistir 1970 li yillarda ve 1980 lerin basinda yuzlerce kisi olum cezasi ile cezalandirilsa da tum temyiz haklarindan vazgecen Gilmore disinda sadece 10 kisi 1984 yilina kadar idam edilmistir Yuce Mahkeme olum cezasinin uygulanmasi konusunda iki ana sinirlama getirmistir Ilk sinirlama 20 Haziran 2002 de karara baglanan davasinda yer aldigi uzere da yer alan verilmesine iliskin yasak nedeniyle zihinsel engelli hukumlulerin idam edilemeyecegine iliskin karardir Genellikle seviyesi 70 in altinda bulunan bir birey zihinsel engelli kabul edilmektedir Bu karardan onceki donemde 1984 ile 2002 yillari arasinda 44 zihinsel engelli hukumlu ABD de idam edilmistir Getirilen ikinci sinirlama Yuce Mahkeme nin 2005 yilinda karara bagladigi davasinda yer aldigi uzere sucun isledigi sirada 18 yasini doldurmamis olan hukumlunun idam edilemeyecegine iliskin karardir New Mexico 17 Mart 2009 da olum cezasina iliskin kanunu yururlukten kaldirarak idamlarin devam ettigi 1976 yilindan beri olum cezasini kaldiran New Jersey nin ardindan ikinci eyalet olmustur Vali Bill Richardson in imzaladigi kanun 1 Temmuz 2009 da yururluge girmis ve olum cezasini sartli tahliye imkani bulunmayan omur boyu hapse cevirmistir Ancak kanun gecmise etkili degildir Kanunun yururluge girmesinden once olum sirasinda bulunan veya yururluk tarihinden once olum cezasini gerektiren suclardan hukum giyen hukumlulerin New Mexico nun olum cezasina iliskin mulga kanunu cercevesinde idam edilmeleri mumkundur Connecticut olum cezasini 25 Nisan 2012 de kaldirmistir Ilgili kanun mecliste 2009 da yilinda kabul edilmis fakat donemin valisi yasayi veto etmistir Kendisinden sonra goreve gelen yasayi onaylayarak yururluge girmesini saglamistir New Mexico da oldugu gibi Connecticut daki kanun da gecmise etkili degildir Olum sirasinda bulunan 11 hukumlunun idami mumkundur ile getirilen hizlandirilmis proseduru muhtemelen idamlarin siklasmasinda etkili olmustur 1976 yilinda uygulamanin yeniden getirilmesinin ardindan neredeyse sadece eyaletlerde 1386 idam gerceklesmis ve bu kisilerin cogunlugu 1990 sonrasinda idam edilmistir Teksas modern donem idamlarinin neredeyse ucte birini gerceklestirmis ve idam konusunda ikinci sirada olan Oklahoma ya gore neredeyse 4 kat daha fazla kisiyi idam etmistir Kaliforniya ise en fazla olum sirasinda bulunan mahkuma sahip olup soz konusu siraya gore gorece daha az idam gerceklestirmistir Yargi cevrelerini gore idam sayisi ve olum sirasindaki mahkum miktari icin tabloya bakiniz Furman Sonrasi Yeni Endiselerkararindan yillar sonra savciligin takdir yetkisinin hukmu takdir yetkisi ile yer degistirip degistirmedigi konusunda sorular ortaya cikmistir nin da yayinlanan Unpredictable Doom and Lethal Injustice An Argument for Greater Transparency in Death Penalty Decisions baslikli calismasinda farkli eyaletlerdeki savciliklarin karar mekanizmalari incelenmistir Calismaya gore savciliklarin olum cezasina basvuru kararlarini bulunduklari bolgenin yapisal ozellikleri etkilemektedir Bunun anlami Yuce Mahkeme nin yol gosterici kararlarinin ruhuna uygun hareket edilmedigidir Bunun sonucu da Yuce Mahkeme nin engellemeye calistigi cesitli adaletsiz durumlarin olum cezasi davalarini hala etkileyebilecegidir Savciligin genis takdir yetkisi asiri genis kriterler nedeniyle varligini deva ettirmektedir Ornegin California hukukunda onceden planlanan insan oldurme suclarinin neredeyse tumunu potansiyel olum cezasina iliskin dava haline getiren 22 ozel durum vardir Olum cezasinin bulundugu 32 eyaletin her birinde olum cezasina imkan taniyan cok cesitli sayida ve turde olum cezasini belirleyici durum vardir Bu durumlarin sayisi California da 34 iken Colorado ve Delaware de 22 Texas Nebraska Georgia ise Montana da ise 12 dir Soz konusu calismanin yazarlari eyalet usulu ile 1995 yilindaki protokol ile ABD de Adalet Bakanligi nin getirdigi federal sistemde iyilestirmeler yapilmasini onermektedir Olum cezasina konu olan suclar yargi cevresine gore degismektedir Olum cezasi uygulanan tum yargi cevreleri insan oldurmenin en ust derecesini olum cezasi ile cezalandirdigi halde cogu eyaletlerde ayrica insan oldurmenin nitelikli hallerinin varligi da aranmaktadir Vatana ihanet disinda Arkansas California Georgia Louisiana Mississippi ve Missouri eyaletlerine ihanet de olum cezasinin mumkun oldugu suclardandir Olum cezasini mumkun kilan diger suclar ise kitle imha silahi kullanimi sonucu olume sebebiyet vermek casusluk terorizm ve sonucunda bir ya da daha fazla insanin olumunu sebebiyet verme federal seviyede vatana ihanet Louisiana Florida ve Oklahoma da cinsel dokunulmazliga karsi suclarin nitelikli halleri Oklahoma da zor kullanarak kisiyi hurriyetinden yoksun kilma Georgia Idaho Kentucky ve Guney Karolina da kisiyi hurriyetinden yoksun kilmanin nitelikli halleri Alabama ve Mississippi de ucak kacirma Colorado da firar eden olum cezasi mahkumunun gerceklestirdigi saldirilar Georgia da Florida da uyusturucu kacakciligi sonucu kisinin olumune sebebiyet verme Kaliforniya Colorado Idaho ve Nebraska da tren kazasina sebep olup kisinin olumune neden olmak ve yalan beyan sonucunda kisinin olumune sebep olmaktir Bunlara ek olarak savas halinde islenen firar casusluk komutan subaya saldiri ve dusman karsisinda kotu yonetim gibi suclarda olum cezasi verilmesine olanak tanimaktadir Uygulamada ise 4 Eylul 1964 yilinda un hirsizlik sucundan Alabama da idami istisna olmak uzere kimse insan oldurme ya da insan oldurmek icin anlasmak suclari disinda idam edilmemistir den once diger suclar yaninda kisiyi hurriyetinden yoksun kilma 35 vatana ihanet 26 demiryolu aracina kaza yaptirmak 15 patlayici madde hazirlama 7 kundaklama ve hirsizik 4 silahli soygun 5 ve kasten oldurmeye tesebbus suclarina iki eyalette olum cezasi verilmesi imkani bulunmaktaydi Buna ek olarak olum cezasina iliskin bazi olagandisi duzenlemeler ornegin oluye saygisizlik Georgia bir kadini evlenmeye zorlamak Arkansas siddet sucu islemek icin makineli silah kullanmak ve bunu kullanmak Virginia fiillerine de olum cezasi verilmesini ongoruyordu 25 Haziran 2008 de kararinda Yuce Mahkeme Louisiana nin cocuklarin cinsel istismari sucuna olum cezasini ongoren kararini kasten insan oldurme sucu ile oldurme fiili disinda bir kisiye karsi islenen suclar arasinda farklilik vardir diyerek bozmustur Mahkeme ayrica bir kisiye karsi islenen eyalete karsi islenen vatana ihanet ve casusluk gibi suclar disinda ve magdurun hayatini sona erdirmeyen suclarin olum cezasi ile cezalandirilamayacagina hukmetmistir Ekim 2008 itibariyla insan oldurme sucu disinda hukum giyip olum sirasinda bulunan sadece bir hukumlu bulunmaktadir Demarcus Sears Georgia da 1986 yilinda hukum giydigi hurriyetinden yoksun kilma sonucunda fiziksel yaralanmaya neden olma sucundan halen olum sirasindadir Sucun magduru Ann Wilbur u Georgia da kacirip yaralamis Tenessee de tecavuz etmis ve Kentucky de oldurmustur Ancak juri tarafindan hurriyetinden yoksun kilma sonucunda fiziksel yaralanmaya neden olma sucundan olum cezasina carptirilmistir Bazi hukumluler idam edildikten sonra olum sonrasi affa konu olmaktadir Ornegin kole ayaklanmasinin olum cezasi ile cezalandirildigi donemde idam edilen hukumluler olumlerinden sonra aftan yararlandirilmislardir Kongre 1988 tarihli Drug Kingpin Act ve 1994 tarihli Federal Death penalty Act ile Yuce Mahkeme kararlarina muhalif davranarak her zaman bir baskasinin olumunu gerektirmeyen yaklasik 50 sucu olum cezasi ile cezalandirilabilir hale getirmistir Baskasinin olumunu gerektirmeyen suclara ornek olarak vatana ihanet casusluk ve ileri duzeyde uyusturucu kacakciligi suclari gosterilebilir Gunumuze dek hic kimse soz konusu suclardan olum cezasi almadigindan Yuce Mahkeme bu konunun anayasaya uygunlugunu degerlendirmis degildir Insan oldurme disindaki suclardan dolayi gerceklestirilen son idamlar su sekildedir Suc Hukumlu Tarih yer Yargi Cevresiyardim Starling Carlton 1859 South Carolina EyaletKundaklama George Hughes George Smith ve Asbury Hughes 1 Agustos 1884 Alabama EyaletHirsizlik Frank Bass 8 Agustos 1941 Alabama EyaletSaldiri Rudolph Wright 11 Ocak 1962 California EyaletCocugun nesebini saklama Hannah Piggen 1785 Massachusetts EyaletInsan oldurmek icin anlasma Bes isimsiz erkegi 21 Temmuz 1863 California EyaletSahtecilik Thomas Davis 11 Ekim 1822 Alabama EyaletEddie Slovik 31 Ocak 1945 Fransa Federal Amerika Birlesik Devletleri Ordusu Casusluk Ethel ve Julius Rosenberg 19 Haziran 1953 New York FederalKalpazanlik Ismi bilinmiyor 6 Mart 1940 South Carolina EyaletAt hirsizligi Theodore Velenquez 30 Ocak 1852 California EyaletKisiyi hurriyetinden yoksun kilma Billy Monk 21 Ekim 1960 California EyaletKorsanlik Kole Ticareti 21 Subat 1862 New York FederalCinsel saldiri 8 Mayis 1964 Missouri EyaletSoygun 4 Eylul 1964 Alabama EyaletKole ayaklanmasi Caesar Sam ve Sanford koleler 19 Ekim 1860 Alabama EyaletHirsizlik Jake kole 3 Aralik 1855 Alabama Eyalet26 Nisan 1901 New Mexico Federal New Mexico Bolgesi Vatana ihanet John Conn 1862 Texas KonfedereHomoseksuellik oglancilik bestiyalite Joseph Ross 20 Subat 1785 Pensilvanya EyaletCadilik Manuel 15 Haziran 1779 present day Illinois BolgeselHukuki prosedurABD de olum cezasinin hukuki yonu karmasiktir Genellikle dort onemli asamadan olusur 1 Hukum giyme 2 dogrudan inceleme 3 eyalet ek incelemesi ve 4 federal habeas corpus Son zamanlarda daha sinirli ve son asama olan besinci asama itirazi onemini artirmistir Yargi cevresindeki Vali veya Baskan in tek tarafli olarak olum cezasini baska cezaya cevirebildigi veya kaldirabildigi ozel af ya da af yargi yetkisi degil yurutme yetkisi kapsamindadir 1995 1996 yillarinda 309 yeni hukum ile olum cezasi tavan yapmistir 2010 da ise 104 hukumlu hakkinda olum cezasi verilerek 1973 yilindan beri 44 hukum en az olum cezasina hukmedilen yil olmustur Dogrudan inceleme Sanik hakkinda yargilama asamasinda olum cezasina hukmedilirse dosya dogrudan incelemeye gider Dogrudan inceleme proseduru tipik bir temyiz asamasidir durusma sirasinda sunulan delilleri ve ilk derece mahkemesinin uyguladigi hukuku inceleyerek kararin hukuki olup olmadigina karar verir Olum cezasinin dogrudan incelemesi uc sekilde sonuclanabilir Eger istinaf mahkemesi mahkemenin kararinda hukuka aykirilik gormezse karari onaylar veya bozmaz Eger istinaf mahkemesi onemli bir hukuki yanlisligi tespit ederse karari bozar ya da hukmu hukumsuz birakarak olum cezasina iliskin yeni bir durusma talep eder Son olarak nadir de olsa eger istinaf mahkemesi makul bir jurinin sanigi olum cezasina ehil gormecegine karar verirse sanigin beraatine veya olum cezasi aldigi olayda sucsuz olduguna hukmeder ve saniga uygun olan olum cezasi disinda baska agir bir ceza ile cezalandirilmasina karar verir Hukumlulerin yaklasik 60 i dogrudan inceleme prosedurunu eksiksiz atlatmaktadir Eyalet ek incelemesi Bazen olum cezasi dogrudan incelemede onaylandiginda kesin olduguna hukmedilir Yine de karara karsi temyizden daha az bilinen ek yontemlerle karsi cikilabilir Soz konusu ek yasal yollar kesinlesecek hukme karsi ek inceleme olarak kabul edilmektedir Eyalet duzeyindeki durusmada olum cezasindan hukum giyen hukumlu icin ek incelemenin ilk asamasi eyalet ek incelemesidir Eger hukum federal olum cezasi ise dogrudan incelemeden sonra federal habeas corpus asamasina gecilmektedir Her eyalet ek inceleme sekillerine sahip olsa da prosedur eyaletten eyalete degisiklik gostermektedir Genel olarak soz konusu ek islemlerin amaci hukumlunun durusma veya dogrudan inceleme asamasinda ileri suremedigi iddialar ile hukme karsi koymasini onlemektir Genellikle bu iddialar gibi mahkemenin asil dava disinda yeni delilleri degerlendirmesini gerekli kilan mahkemelerin olagan temyiz yolunda incelemedigi iddialardir Eyalet ek incelemesi sonraki asama olan federal habeas corpus un kapsamini belirleyen onemli bir asama olmasina ragmen nadir olarak basariya ulasmaktadir Olum cezasina iliskin hukumlerin sadece yaklasik 6 si eyalet ek incelemesinde bozulmaktadir 2010 yilinda 53 hukumlunun olum cezasi temyiz veya ust mahkemenin bozma karari sonucunda hukumsuz kalmistir Federal habeas corpus Eyalet ek incelemesinde olum cezasi onaylandiktan sonra hukumlu federal mahkemelerde gorulen ozel bir dava turu olan federal habeas corpus yoluna basvurabilir Ek degerlendirmenin bir turu olan federal habeas corpus eyalet hukumlulerinin federal mahkemede olum kararina karsi basvurabilecekleri tek yoldur dogrudan inceleme ve eyalet ek incelemesinden sonra Amerika Birlesik Devletleri Yuce Mahkemesi ne yapabilecekleri disinda Federal habeas corpus un kapsamini daha onceki uygulamanin kapsamini oldukca daraltan belirlemektedir Federal habeas corpusun amaci dogrudan inceleme ve eyalet ek incelemesi islemlerinden sonra eyalet mahkemesinin hukumlunun federal koruma konusunda makul bir is cikarmis olmasini garanti altina almaktir Hukumluler federal habeas corpus prosedurunu ayrica hukum giydikleri sucu islemediklerine iliskin kanit sunmak amaciyla da kullanabilirler Bu islem gecerli bir savunma olsa da masum olduguna iliskin deliller inandirici olmalidir Federal habeas corpus incelemesinin kapsami teoride dar olsa da uygulamada onemlidir Eric Freedman a gore olum cezalarinin 21 i federal habeas corpus araciligiyla geri cevrilmistir Columbia Hukuk Fakultesi profesorlerinden James Liebman 1996 yilindaki calismasinda olum cezasina iliskin dosyalarda habeas corpus basvurularinin hukum giymeden dosyanin tamamlanmasina kadar olan surecini incelediginde 1978 den 1995 e kadar tum olum cezasi dosyalarinda 40 basari oraninin bulundugunu ortaya koymustur Benzer bir calismada Ronald Tabak olum sirasindaki hukumluler ile ilgili habeas corpus basvurularinin basari oranini daha yuksek bulmustur Calismaya gore 1976 ila 1991 yillari arasinda olum sirasindaki hukumlulerin habeas basvurularinin 47 si kabul edilmistir Farklilik maddi degildir tanima iliskindir Digerleri habeas corpus incelemesi sonucu geri cevrilmeyen dosyalari esas alirken Freedam in istatistikleri geri cevrilen butun olum cezasi dosyalarini ele almaktadir Federal mahkeme karari sonucunda olum cezasina hukmedilen hukumluler hakkinda da benzer bir prosedur mevcuttur Section 1983 itirazi 1996 tarihli Antiterorizm ve Etkili Olum Cezasi Kanunu nda belirtildigi uzere eyalet hukumlusu normalde federal mahkemede sadece bir kez habeas corpus icin dava acabilir Eger federal mahkeme habeas corpus davetiyesi cikarmayi reddederse belirlenebilir Ancak son zamanlarda hukumluler federal davanin son basamagi olan kisilere federal anayasal ve kanuni haklarini korumak amaciyla eyalet davacilarina karsi dava acma hakki taniyan ile idami erteleyebilmektedirler Uygulamada Section 1983 olum cezasina carptirilan eyalet hukumluleri ile sinirliydi cunku Yuce Mahkeme habeas corpus yolunun eyalet hukumlusunun olum cezasina karsi basvurabilecegi yegane arac oldugu gorusundeydi 2006 yilinda davasinda ABD Yuce Mahkemesi eyaletin idam metodunun a aykiri sekilde oldugu gerekcesiyle section 1983 itirazina basvurulabilecegine hukmetmistir Teoride hukumlunun soz konusu itirazi olum cezasinin kendisine degil olum cezasinin getirilis sekline itirazdir Bu nedenle Yuce Mahkeme Hill davasinda habeas corpus yerine section 1983 ye dayanilarak dava acilabilecegine hukmetmistir Ancak davasinda goruldugu uzere alt federal mahkemeler idam yontemine iliskin itirazlari genellikle hukumlunun itirazi gec yaptigi ve idami erteleme amacinda oldugu gerekcesiyle reddetmektedir Bununla birlikte davasinda Mahkemenin pek cok eyalette uygulanan zehirli igne ile infaz yontemini anayasaya uygun bulan karari Section 1983 itirazinin basariya ulasma imkanini onemli olcude azaltmistir Hafifletici sebepler Amerika Birlesik Devletleri Yuce Mahkemesi davasinda ise davasinda olum cezalarina iliskin davalarda juri yonergesinde sanigin iliskin yer verilmemesinin sanigin hakkina aykiri olduguna hukmederek jurinin baglantisiz sorulara cevap verirken hafifletici sebepleri de goz onune almalari konusunda bilgilendirilmeleri gerektigini belirtmistir Bu karara gore jurinin hafifletici sebepleri degerlendirmesi icin bu konuda juriye aciklama yapilmasi sarttir Ayrica bakinizOlum sirasinda iken sucsuz bulunan hukumluler listesi Uyusturucu ticareti sucu icin olum cezasi Amerika Birlesik Devletleri nde olum sirasinda bulunan kadin hukumluler listesiKaynakca Death Penalty States 2022 Death Penalty Info 28 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2022 States and capital punishment National Conference of State Legislatures 1 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Haziran 2017 Rigby David Seguin Charles Mart 2021 Capital Punishment and the Legacies of Slavery and Lynching in the United States The Annals of the American Academy of Political and Social Science Ingilizce 694 1 205 219 doi 10 1177 00027162211016277 ISSN 0002 7162 Bienen Leigh B 2010 Murder and Its Consequences Essays on Capital Punishment in America 2nd Northwestern University Press s 143 ISBN 978 0 8101 2697 8 Reichert Elisabeth 2011 Social Work and Human Rights A Foundation for Policy and Practice Columbia University Press s 89 ISBN 978 0 231 52070 6 Durrant Russil 2013 An Introduction to Criminal Psychology Routledge s 268 ISBN 978 1 136 23434 7 Bryant Clifton D Peck Dennis L 2009 Encyclopedia of Death amp Human Experience Sage Publications s 144 ISBN 978 1 4129 5178 4 Roberson Cliff 2015 Constitutional Law and Criminal Justice Second Edition CRC Press s 188 ISBN 978 1 4987 2120 2 Lethal injection capitalpunishmentuk org 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mart 2016 China Guatemala Philippines Thailand Vietnam The brutal way Saudi Arabia treats the people it is going to execute The Independent 13 Ekim 2015 5 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 The confronting truth behind executions NewsComAu 17 Subat 2015 31 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Welsh Huggins Andrew 5 Kasim 2006 States give sedatives to inmates before execution Helena Independent Record Associated Press 16 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Latzer Barry 27 Ekim 2010 Death Penalty Cases Leading U S Supreme Court Cases on Capital Punishment Ingilizce Elsevier s 37 ISBN 978 0 12 382025 9 Execution Statistics Summary State and Year people smu edu rhalperi 19 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2017 Georgia inmate is the 1 500th person executed in the US since the death penalty was reinstated CNN 21 Haziran 2019 21 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Haziran 2019 Death Penalty Information Center 13 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2019 Dwyer Moss Jessica 2013 Flawed Forensics and the Death Penalty Junk Science and Potentially Wrongful Executions Seattle Journal for Social Justice Vol 11 Iss 2 Article 10 s 760 Fins Deborah DEATH ROW U S A Spring 2022 A quarterly report by Legal Defense Fund PDF NAACP Legal Defense and Educational Fund 5 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Ocak 2023 US Executes First Federal Prisoner Convicted Of Murder In 17 Years www ndtv com 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2020 List of Federal Death Row Prisoners deathpenaltyinfo org Death Penalty Information Center 18 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2021 Allen Jonathan Acharya Bhargav 16 Ocak 2021 U S carries out 13th and final execution under Trump administration Reuters 16 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2021 Attorney General Merrick B Garland Imposes a Moratorium on Federal Executions Orders Review of Policies and Procedures OPA Department of Justice Justice gov 1 Temmuz 2021 3 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Haziran 2022 Antideathpenalty org 16 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Death Penalty Information Center 2010 20 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2011 david waksman 30 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Haziran 2015 Deathpenaltyinfo org 5 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Department of Justice 11 Aralik 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde of the United States of America Deathpenaltyinfo org 22 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Deathpenaltyinfo org 8 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 3 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Temmuz 2006 John T Brennan Ghosts of Newport Spirits Scoundrels Legends and Lore The History Press 2007 pg 15 1 6 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved Google Books on 20 Temmuz 2009 NAQVI Jameel 19 Mart 2004 Michigan House votes against death penalty The Michigan Daily 18 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2015 Archived by WebCite at http www webcitation org 6VuP19sSD 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Death penalty proposal fails to get on Kasim ballot Petoskey News Review AP 8 Temmuz 2004 18 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2015 Archived by WebCite at http www webcitation org 6VuOIeHv6 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Green Melissa S 20 Temmuz 2001 25 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2010 Alaska as a state has never had a death penalty However in Alaska s territorial days eight men were executed under civil authority between 1900 and 1957 Other persons in Alaska were executed extra judicially in the late 19th century under so called miners laws There is currently no easily available information on executions that may have taken place under military authority in Alaska 1980 The 1964 Death Penalty Referendum in Oregon Erisim tarihi 23 Aralik 2009 In Oregon six times in this century the death penalty has confronted the voters at the polls In 1964 in an event unparalleled in our history the death penalty was abolished in public referendum by a wide margin olu kirik baglanti Reuters 2 Temmuz 2011 5 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2011 Richburg Keith B 14 Aralik 2007 N J Approves Abolition of Death Penalty Corzine to Sign The Washington Post 22 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Nisan 2010 Quinn signs death penalty ban commutes 15 death row sentences to life Chicago Tribune 9 Mart 2011 11 Mart 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2011 Ingilizce Maria Medina Governor OK with Astorga capital case 26 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde New Mexico governor bans death penalty Agence France Presse 18 Mart 2009 18 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2009 New Mexico Governor Bill Richardson made his state the 15th in the nation to outlaw capital punishment when he signed a law abolishing the death penalty his office said a b Lundin Leigh Last Words Criminal Brief 19 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2010 a b Lundin Leigh 22 Agustos 2010 Capital Punishment Criminal Brief 21 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Haziran 2015 theinformationdaily com 25 Mart 2009 16 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 AG Brown says he ll follow law on death penalty lawmakers cite economic crisis effort ban death penalty Fox News 7 Nisan 2010 8 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2011 death penalty is not likely to end soon in US International Herald Tribune 29 Mart 2009 16 Mart 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Axisoflogic com 22 Kasim 2008 23 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Media www thelantern com 2 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Powell Michael 13 Nisan 2005 In N Y Lawmakers Vote Not to Reinstate Capital Punishment The Washington Post 29 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Nisan 2008 Ring Dan 8 Kasim 2007 4 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2009 WHEN NEW YORK HAD NO DEATH PENALTY Punishment for Murder Under Law of 1860 Curiously Limited to a Year in Prison The New York Times 21 Ocak 1912 4 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2009 Deathpenaltyinfo org 12 Nisan 2012 19 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Nisan 2012 Connecticut governor signs bill to repeal death penalty FOX News Network LLC 25 Nisan 2012 14 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2012 http www initiative gegen die todesstrafe de en death penalty world wide usa puerto rico a special case html 14 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Puerto Rico A Special Case by the German Coalition to Abolish the Death Penalty 17 Temmuz 2003 Puerto Ricans Angry That U S Overrode Death Penalty Ban The New York Times 26 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2011 Furman v Georgia 408 238 1972 Woodson v North Carolina 428 280 1976 Roberts v Louisiana 428 325 1976 431 633 1977 Gregg v Georgia 428 153 1976 DARYL RENARD ATKINS PETITIONER v VIRGINIA 20 Haziran 2002 2 Mart 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2006 Deathpenaltyinfo org 28 Temmuz 2006 30 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Roper v Simmons 543 551 2005 Reuters 11 Ocak 2011 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2015 Governor Rell Vetoes HB 6578 An Act Concerning the Penalty for a Capital Felony Basin aciklamasi State of Connecticut 5 Haziran 2009 19 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2011 Governor M Jodi Rell today vetoed HB 6578 An Act Concerning the Penalty for a Capital Felony which sought to eliminate the death penalty as a sentencing option in Connecticut Stoehr John 15 Subat 2011 Hartford Advocate 19 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Journalist s Resource org 22 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2015 a b Death Penalty Information Center 2008 3 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2008 Florida styles what would be common law rape as sexual battery Found in The 2009 Florida Statutes 794 011 2 a amp 8 c available at http www leg state fl us Statutes index cfm 24 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde See The 2009 Florida Statutes 782 04 1 a 3 available at http www leg state fl us Statutes index cfm 24 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Leginfo ca gov 15 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Communications Office 29 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde of California The ESPY file 22 Kasim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde for James Coburn McCafferty James A Capital Punishment Aldine Transaction ss 45 46 ISBN 9781412844772 20 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Haziran 2015 Reifsnyder Richard 1955 Capital Crimes in the States Journal of Criminal Law amp Criminology 45 6 4 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2013 Savitz Leonard D 1955 Capital Crimes as Defined in American Statutory Law Journal of Criminal Law Cilt 46 4 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2013 Mears Bill 25 Haziran 2008 Child rapists can t be executed Supreme Court rules CNN 30 Mart 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mart 2011 26 Haziran 2008 Supreme Court Rejects Death Penalty for Child Rape The New York Times 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mart 2011 The court went beyond the question in the case to rule out the death penalty for any individual crime as opposed to offenses against the state such as treason or espionage where the victim s life was not taken 27 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2015 2 Aralik 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2015 Newman Roger K 1999 Eighth Amendment In The Constitution and its Amendments Volume 3 p 123 130 New York NY Macmillan Reference USA The death penalty for drug kingpins Constitutional and international implications 20 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde By Eric Pinkard Fall 1999 In 1994 Congress enacted the Federal Death Penalty Act FDPA with provisions permitting the imposition of the death penalty on Drug Kingpins The FDPA is unprecedented in American legal history in that the death penalty can be imposed in cases where the Drug Kingpin does not take a human life Chambless Ann B 11 Kasim 2011 A story back in time The Daily Sentinel 31 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2013 Negro Is First To Die For Night Burglary 8 Agustos 1941 s 2 6 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2013 However Ross McAfee was gassed by Kuzey Karolina for burglary with intent to the see Hodges Refuses To Intervene In Execution Plan The Times News 21 Kasim 1957 s 5 6 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ekim 2013 11 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2015 19 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2015 Berry Irene O Hare Sheila and Silva Jesse 2006 Legal Executions in California A Comprehensive Registry 1851 2005 McFarland p 61 Niles National Register 23 4 Ocak 1823 s 288 7 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Haziran 2015 28 110 k org 18 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Berry Irene O Hare Sheila and Silva Jesse 2006 Legal Executions in California A Comprehensive Registry 1851 2005 McFarland p 10 19 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2015 Web archive org 12 Mayis 2009 12 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2011 Record Book of Col John Todd Genealogytrails com 6 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2011 See e g Genel olarak Gucler ayriligi maddesine bakiniz a b Department of Justice Capital Punishment 2010 Figures Journalist s Resource org 26 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Temmuz 2015 a b See e g 18 U S C 3595 28 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde In a case in which a sentence of death is imposed the sentence shall be subject to review by the court of appeals upon appeal by the defendant Genel olarak Temyiz maddesine bakiniz a b Poland v Arizona 476 U S 147 152 54 1986 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Eric M Freedman Giarratano is a Scarecrow The Right to Counsel in State Postconviction Proceedings Legalize Drugs 91 Cornell L Rev 1079 1097 2001 Teague v Lane 489 U S 288 306 1989 26 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde LaFave Israel amp King 6 Crim Proc 28 11 b 2d ed 2007 LaFave Israel amp King 6 Crim Proc 28 11 a 2d ed 2007 a b Eric M Freedman Giarratano is a Scarecrow The Right to Counsel in State Postconviction Proceedings 91 Cornell L Rev 1079 1097 2006 126 S Ct 2064 2006 Habeas Corpus Studies The New York Times 1 Nisan 1996 14 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Nisan 2010 frontline the execution readings the new speed up in habeas corpus appeals Pbs org 19 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2011 see 28 U S C 2255 Heck v Humphrey 512 U S 477 1994 Law cornell edu 21 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2011