BTR-60, Sovyet yapımı bir 8x8 lastik tekerlekli zırhlı personel taşıyıcısıdır. Rus 8x8 lastik tekerlekli zırhlı araç serisinin ilk modelidir. BTR-60'ın yerine geçen modeller BTR-70 ve BTR-80'dir.
BTR-60 | |
---|---|
![]() | |
Çeşidi | Zırhlı Personel Taşıyıcı |
Uyruğu | ![]() |
Hizmet geçmişi | |
Hizmet | 13 Aralık 1959 - |
Üretim tarihi | |
Üretici | |
Üretildiği tarih | 1960-1987 |
Üretim adedi | +25.000 |
Özellikler | |
Ağırlık | 10.1 ton |
Uzunluk | 7.22 m |
Genişlik | 2.82 m |
Yükseklik | 2.06 m |
Mürettebat | 3+14 yolcu |
Ana silahı | 14.5mm'lik KVPT silahı ve 7,62 mm'lik PKT (biksi) silahı |
Motor | 2×GAZ-40P 6 silindirli benzinli motor 180 hp (134 kW) 90 bg |
Harekat menzili | 500 km |
Azami hızı | 80 km/s |
BTR-60 Sovyet ordusunun zırhlı avcı taşıyıcı aracıydı. BTR kısaltmasının açılımı Rusça Bronetransporter (БТР, Бронетранспортер, anlamı "zırhlı taşıyıcı"). Askerî personeli taşıyan 4 akslı, zırhlı nakil araçlarının ilki olmakla birlikte Sovyet Kara ordusu ve Varşova Paktı orduları için üretilmiştir. Gerçi zırhı oldukça hafif olmakla birlikte, çelik levhaların birbirine kaynaklanmasından oluşmaktadır.
Zırh koruması
Zırhı kaynaklı çelik levhalardan oluşmaktadır. Döküm çelik zırha oranla dayanımı daha düşüktür. Zırhının dayanımı ancak personelini küçük çaplı mermilerden ve şarapnel parçalarından korumaya yetiyordu.
NBC koruması
BTR 60PB modelinde NBC donanımları standarttır ve bu NBC donanımları arasında hava filtreleyici ve erken uyarı algılayıcıları vardır.
Hareketliliği
BTR-60'ın motor gücünü arka kısmında bulunan ve her biri 2 aksa güç veren 2 adet benzinli motordan almaktadır. 8x8 seyir gücü onu arazi şartlarında oldukça üstün kılmaktaydı (tekerlekli zırhlı araçlar çerçevesinde). Burun kısmı özellikle yamuk olarak şekillendirilmişti ki, karşısına çıkabilecek nesnelerden kolayca kaçabilmesini sağlıyordu ve BTR'ye tam amfibik olarak yüzme imkânları da veriyordu.
Zayıf Noktaları
- Gene de BTR-60'ın aşağıda belirtilmiş olan birkaç zayıf noktası mevcuttur:
- 1) Motorları çok yakıt harcıyordu.
- 2) Lastikler hasarlara karşı çok açık ve zayıftı.
- 3) Zırh Avcı ateşine ve el bombası parçalarına karşı kısıtlı olarak koruma sağlayabiliyordu.
- 4) Ekibin bulunduğu bölge ancak üstteki tavan kapaklarından boşaltılabiliyordu ki, bu da onların düşman ateşine karşı açıkta kalmaları anlamına geliyordu.
Onun takipçisi olan BTR-70'te bu anılan noktaların birçoğunun üzerinde (yakıt harcaması dışında) iyileştirmeler yapılmıştır.
Bu araç Vietnam Savaşı'nda da kullanılmıştır.
Varyantları
SSCB
- BTR-60P P(plavajushhijj) yüzen anlamına gelir.Üstü açık ve taretsiz modelidir. Ana silahı 12,5 lik makineli tüfektir,
- BTR-60PA
- BTR-60PB En yaygın modelidir. Tareti vardır. Son üretim modellerinde NBC koruma ve kızılötesi görüntüleme sistemleri vardır. Ana silahı 14,5'lik KPVT'dir. Ana silahının yanında bir de 7,62'lik ikincil bir silah vardır.
- BTR-60PU
Cibuti
- BTR-60PB
Meksika
- APC-70 BTR60'ın sivil varyantı üzerine kurulmuştur. Tareti yoktur.
Romanya
- TAB-77
Rusya
Türkiye
- BTR-60PB fiziki ömürlerini tamamlayan motorları BMC Cummins motoruyla değiştirilmiştir. Amfibik özelliklerinin kaybetmişlerdir.
Kullanıldığı Savaşlar
- Vietnam Savaşı (Vietnam), (Vietkong)
- Altı Gün Savaşı (Suriye)
- (SSCB)
- (Hindistan)
- Yom Kippur Savaşı (Suriye), (Mısır)
- Lübnan İç Savaşı (Suriye), (Lübnan)
- Angola İç Savaşı (Angola)
- (Libya)
- Sovyet-Afgan Savaşı (SSCB), (Afganistan)
- İran-Irak Savaşı (İran), (Irak)
- Operation Urgent Fury (Grenada)
- Gürcistan İç Savaşı
- Dağlık Karabağ Savaşı (Azerbaycan), (Ermenistan)
- Romanya Devrimi (Romen Hükümet Güçleri)
- Türkiye-PKK çatışması (Türkiye)
- Körfez Savaşı (Irak)
- (Yugoslavya)
- Transdinyester Savaşı (Moldova)
- (Gürcistan)
- (Tacikistan)
- Yemen İç Savaşı (Kuzey Yemen), (Güney Yemen)
- Birinci ve İkinci Çeçen Savaşları
- Afganistan Savaşı (Afganistan)
- Irak Savaşı (Irak)
Ülkelere göre ordularında bulunan BTR-60 sayıları
Abhazya-5
Afganistan–600 BTR-60PB
Angola–74 BTR-60PB
Azerbaycan–30
Belarus–221
Bhutan
Botsvana–30 BTR-60PB
Bulgaristan–900 BTR-60PB
Cezayir–400 BTR-60PB
Cibuti-12 BTR-60PB
Çad-20 BTR-60
Çin–4 BTR-60PB 1968 sınır çatışmaları sırasında ele geçti
Demokratik Kongo Cumhuriyeti–30 BTR-60PB
Eritre–65
Ermenistan–25
Estonya–2
Etiyopya–80 BTR-60PB
Fas–45
Finlandiya–120 BTR-60PB
Gana–6
Gine–8 -BTR-60PB
Gine Bissau–15 BTR-60PB
Grenada–6 BTR-60PB
Gürcistan-1 BTR-60
Hırvatistan-Polis Güçlerinin Kulllanımında
Hindistan–12 BTR–60 PU
İran–300 BTR-60P
Kamboçya–160 BTR-60PB
Kazakistan–300 BTR–60
Kongo Cumhuriyeti–28 BTR-60PB
Küba–400 BTR-60P
Kuzey Kore–1.000
Kırgızistan–96
Kenya–3
Laos–35 BTR-60P
Liberya- 8
Libya–100 BTR-60PB
Litvanya–15 BTR-60PB
Macaristan–150 BTR-60P
Mali–10 BTR-60PB
Meksika–30
Moğolistan–300 BTR–60
Moldova–27 BTR-60PB
Mozambik–150 BTR–60
Nikaragua–64 BTR-60PB
Namibya-10 BTR-60
Nijerya–6
Peru–12
Polonya–25 BTR-60PB
Romanya–1,872 TAB–71
Ruanda
Rusya–2.000 BTR–60
Batı Sahra
Sırbistan-5 TAB-71
Somali-5
Somaliland–25
Sudan- 120
Suriye–600 BTR-60PB
Özbekistan–24
Tacikistan-1 BTR-60
Türkmenistan–543 BTR–60
Türkiye–323 SPW-60PB
Uganda- 20 BTR-60
Ukrayna–500
Vietnam-400 BTR-60PB
Zambiya–13 BTR-60PB
Eski kullanıcılar
Almanya-Hepsi parçalandı veya diğer ülkelere satıldı.
Çekoslovakya-Ardılı Devletlere geçti
Doğu Almanya-Ardılı Devletlere geçti
Güney Yemen
Irak-Hepsi I. ve II. Körfez Savaşlarında imha edildi
Kuzey Yemen
Kuzey Makedonya-31
Sovyetler Birliği-Ardılı Devletlere geçti
Yugoslavya-Ardılı Devletlere geçti
Zaire
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ (PDF). 3 Kasım 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2006.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta BTR-60 ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
BTR 60 Sovyet yapimi bir 8x8 lastik tekerlekli zirhli personel tasiyicisidir Rus 8x8 lastik tekerlekli zirhli arac serisinin ilk modelidir BTR 60 in yerine gecen modeller BTR 70 ve BTR 80 dir BTR 60Cesidi Zirhli Personel TasiyiciUyrugu Sovyetler BirligiHizmet gecmisiHizmet 13 Aralik 1959 Uretim tarihiUretici Sovyetler Birligi GAZ Romanya Uretildigi tarih 1960 1987Uretim adedi 25 000OzelliklerAgirlik 10 1 tonUzunluk 7 22 mGenislik 2 82 mYukseklik 2 06 mMurettebat 3 14 yolcuAna silahi 14 5mm lik KVPT silahi ve 7 62 mm lik PKT biksi silahiMotor 2 GAZ 40P 6 silindirli benzinli motor 180 hp 134 kW 90 bgHarekat menzili 500 kmAzami hizi 80 km s BTR 60 Sovyet ordusunun zirhli avci tasiyici araciydi BTR kisaltmasinin acilimi Rusca Bronetransporter BTR Bronetransporter anlami zirhli tasiyici Askeri personeli tasiyan 4 aksli zirhli nakil araclarinin ilki olmakla birlikte Sovyet Kara ordusu ve Varsova Pakti ordulari icin uretilmistir Gerci zirhi oldukca hafif olmakla birlikte celik levhalarin birbirine kaynaklanmasindan olusmaktadir Zirh korumasiZirhi kaynakli celik levhalardan olusmaktadir Dokum celik zirha oranla dayanimi daha dusuktur Zirhinin dayanimi ancak personelini kucuk capli mermilerden ve sarapnel parcalarindan korumaya yetiyordu NBC korumasi BTR 60PB modelinde NBC donanimlari standarttir ve bu NBC donanimlari arasinda hava filtreleyici ve erken uyari algilayicilari vardir HareketliligiBTR 60 in motor gucunu arka kisminda bulunan ve her biri 2 aksa guc veren 2 adet benzinli motordan almaktadir 8x8 seyir gucu onu arazi sartlarinda oldukca ustun kilmaktaydi tekerlekli zirhli araclar cercevesinde Burun kismi ozellikle yamuk olarak sekillendirilmisti ki karsisina cikabilecek nesnelerden kolayca kacabilmesini sagliyordu ve BTR ye tam amfibik olarak yuzme imkanlari da veriyordu Zayif NoktalariGene de BTR 60 in asagida belirtilmis olan birkac zayif noktasi mevcuttur 1 Motorlari cok yakit harciyordu 2 Lastikler hasarlara karsi cok acik ve zayifti 3 Zirh Avci atesine ve el bombasi parcalarina karsi kisitli olarak koruma saglayabiliyordu 4 Ekibin bulundugu bolge ancak ustteki tavan kapaklarindan bosaltilabiliyordu ki bu da onlarin dusman atesine karsi acikta kalmalari anlamina geliyordu Onun takipcisi olan BTR 70 te bu anilan noktalarin bircogunun uzerinde yakit harcamasi disinda iyilestirmeler yapilmistir Bu arac Vietnam Savasi nda da kullanilmistir VaryantlariSSCB BTR 60P P plavajushhijj yuzen anlamina gelir Ustu acik ve taretsiz modelidir Ana silahi 12 5 lik makineli tufektir BTR 60PA BTR 60PB En yaygin modelidir Tareti vardir Son uretim modellerinde NBC koruma ve kizilotesi goruntuleme sistemleri vardir Ana silahi 14 5 lik KPVT dir Ana silahinin yaninda bir de 7 62 lik ikincil bir silah vardir BTR 60PUCibuti BTR 60PBMeksika APC 70 BTR60 in sivil varyanti uzerine kurulmustur Tareti yoktur Romanya TAB 77Rusya Turkiye BTR 60PB fiziki omurlerini tamamlayan motorlari BMC Cummins motoruyla degistirilmistir Amfibik ozelliklerinin kaybetmislerdir Kullanildigi SavaslarVietnam Savasi Vietnam Vietkong Alti Gun Savasi Suriye SSCB Hindistan Yom Kippur Savasi Suriye Misir Lubnan Ic Savasi Suriye Lubnan Angola Ic Savasi Angola Libya Sovyet Afgan Savasi SSCB Afganistan Iran Irak Savasi Iran Irak Operation Urgent Fury Grenada Gurcistan Ic Savasi Daglik Karabag Savasi Azerbaycan Ermenistan Romanya Devrimi Romen Hukumet Gucleri Turkiye PKK catismasi Turkiye Korfez Savasi Irak Yugoslavya Transdinyester Savasi Moldova Gurcistan Tacikistan Yemen Ic Savasi Kuzey Yemen Guney Yemen Birinci ve Ikinci Cecen Savaslari Afganistan Savasi Afganistan Irak Savasi Irak Ulkelere gore ordularinda bulunan BTR 60 sayilari Abhazya 5 Afganistan 600 BTR 60PB Angola 74 BTR 60PB Azerbaycan 30 Belarus 221 Bhutan Botsvana 30 BTR 60PB Bulgaristan 900 BTR 60PB Cezayir 400 BTR 60PB Cibuti 12 BTR 60PB Cad 20 BTR 60 Cin 4 BTR 60PB 1968 sinir catismalari sirasinda ele gecti Demokratik Kongo Cumhuriyeti 30 BTR 60PB Eritre 65 Ermenistan 25 Estonya 2 Etiyopya 80 BTR 60PB Fas 45 Finlandiya 120 BTR 60PB Gana 6 Gine 8 BTR 60PB Gine Bissau 15 BTR 60PB Grenada 6 BTR 60PB Gurcistan 1 BTR 60 Hirvatistan Polis Guclerinin Kulllaniminda Hindistan 12 BTR 60 PU Iran 300 BTR 60P Kambocya 160 BTR 60PB Kazakistan 300 BTR 60 Kongo Cumhuriyeti 28 BTR 60PB Kuba 400 BTR 60P Kuzey Kore 1 000 Kirgizistan 96 Kenya 3 Laos 35 BTR 60P Liberya 8 Libya 100 BTR 60PB Litvanya 15 BTR 60PB Macaristan 150 BTR 60P Mali 10 BTR 60PB Meksika 30 Mogolistan 300 BTR 60 Moldova 27 BTR 60PB Mozambik 150 BTR 60 Nikaragua 64 BTR 60PB Namibya 10 BTR 60 Nijerya 6 Peru 12 Polonya 25 BTR 60PB Romanya 1 872 TAB 71 Ruanda Rusya 2 000 BTR 60 Bati Sahra Sirbistan 5 TAB 71 Somali 5 Somaliland 25 Sudan 120 Suriye 600 BTR 60PB Ozbekistan 24 Tacikistan 1 BTR 60 Turkmenistan 543 BTR 60 Turkiye 323 SPW 60PB Uganda 20 BTR 60 Ukrayna 500 Vietnam 400 BTR 60PB Zambiya 13 BTR 60PBEski kullanicilar Almanya Hepsi parcalandi veya diger ulkelere satildi Cekoslovakya Ardili Devletlere gecti Dogu Almanya Ardili Devletlere gecti Guney Yemen Irak Hepsi I ve II Korfez Savaslarinda imha edildi Kuzey Yemen Kuzey Makedonya 31 Sovyetler Birligi Ardili Devletlere gecti Yugoslavya Ardili Devletlere gecti ZaireAyrica bakinizBTR 152 BTR 70 BTR 80 BTR 90 BTR 3 BTR 4 BTR 94Kaynakca PDF 3 Kasim 2006 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2006 Dis baglantilarWikimedia Commons ta BTR 60 ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur