Fish and chips, bulamaç kaplı kızarmış balığın patates kızartması ile servis edildiği sıcak yemektir. Yemek İngiltere'de ortaya çıkmıştır ve iki ana bileşeni göçmenler tarafından getirildiği için füzyon mutfağının bir örneğidir. Fish and chips, Birleşik Krallık'ta ve diğer birçok ülkede, özellikle de İngilizce konuşulan ve İngiliz Milletler Topluluğu ülkelerinde yaygın tüketilir.
Fish and chips | |
---|---|
Yanında bir dilim limonla tipik bir fish and chips tabağı, İngiltere | |
Ülke(ler) | İngiltere |
Türü | Kızartma |
Tipi | Ana yemek |
Servis şekli | Sıcak |
Ana malzemeler | Bulamaç kaplamalı kızartılmış balık ve patates kızartması |
Fish and chips ilk olarak 1860'larda İngiltere'de ortaya çıktı ve 1910'da Birleşik Krallık'ta 25.000'den fazla fish and chips satan dükkân vardı. 1930'larda dükkân sayısı 35.000'e çıktı ancak sonrasında eğilim tersine döndü ve 2009'da yalnızca 10.000 dükkân fish and chips satıyordu.
Britanya Hükûmeti, I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı sırasında fish and chips tedarikini güvence altına aldı. Bu yemek savaş sırasında Birleşik Krallık'ta karneye tabi olmayan birkaç yemekten biriydi.
Tarihçe
Birleşik Krallık'ta kaplanmış ve yağda kızartılmış balık geleneği, Hollanda'dan gelen Batı Sefarad Yahudi göçmenlerine dayandığı düşünülür. İspanya ve Portekiz'den gelip ve 16. yüzyılın başlarında İngiltere'ye yerleşen göçmenler, unla kaplandıktan sonra yağda kızartılan pescado frito'ya benzer bir şekilde kızarmış balık yapıyorlardı. Cuma akşamları Şabat için kızartılmış balık, ertesi gün öğleden sonra shalosh seudot için soğuk yenebilir, bu yüzden tereyağı gibi katı yağ yerine sıvı bitkisel yağ kullanılırdı.Charles Dickens, Oliver Twist'te (1838) "kızarmış balık depolarından" bahseder ve 1845'te Alexis Soyer, A Shilling Cookery for the People'ın ilk baskısında "Yahudi usulü kızarmış balık" tarifi verir. Tarifte balık un ve su karışımı ile kaplanır.
İlk fish and chips dükkânının tam yeri belli değildir. Bilinen en eski dükkânlar 1860'larda Londra'da Joseph Mali ve Oldham, Lancashire yakınlarındaki Mossley'de John Lees tarafından açıldı. Bununla birlikte, kızarmış balık ve patates kızartması en az elli yıldır birbirinde bağımsız olarak var olmuştu, bu nedenle daha erken bir zamanda birleştirilme olasılığı göz ardı edilemez.
Kuzey Denizi'ndeki trol balıkçılığının hızla gelişmesi ve 19. yüzyılın ikinci yarısında limanları büyük sanayi şehirlerine bağlayan demiryollarının gelişmesi ve bu sayede taze balığın yoğun nüfuslu yerleşimleri hızlıca taşınabilmesi sayesinde İngiltere'deki işçi sınıfları arasında fish and chips çok yaygın bir haline geldi.
Bir yemek olarak derin yağda kızartılmış patatesin (ince veya kalın dilimlenmiş) İngiltere'de ilk olarak yaklaşık aynı dönemde ortaya çıkmış olabilir: Oxford English Dictionary, bu anlamda "cips"in ilk kullanımının Charles Dickens'ın İki Şehrin Hikayesi (1859) kitabında yer aldığını belirtmektedir: "biraz isteksiz yağ damlalarıyla kızartılmış, kavrulmuş patates cipsi".
Avrupa çapında yaygın olarak kızarmış yiyecek satan mağazalar olmasına rağmen, modern fish and chips dükkânı (modern İngiliz argosunda "chippy") Birleşik Krallık'ta kuruldu. İlk fish and chips dükkânları sadece çok temel olanaklara sahipti. Genellikle bu dükkânlarda sadece kömür ateşi ile ısıtılan büyük bir kazan kızartma yağı oluyordu. Fish and chips dükkânı ilerleyen yıllarda oldukça standart bir biçim aldı ve yiyecekler fritözlerin önündeki bir tezgahta sıraya giren müşterilere kağıt ambalajlarda servis edilmeye başlandı. Alfred Hitchcock çocukluğunu Londra'da ailesinin fish and chips dükkânının üstündeki dairede geçirdi.Fish and Chips and the British Working Class (Fish and Chips ve Britanya İşçi Sınıfı) kitabının yazarı Profesör John Walton'a göre, Britanya hükûmeti I. Dünya Savaşı sırasında balık ve patates kızartması tedarikinin korunmasını bir öncelik haline getirdi: "Kabine, ev cephesindeki aileleri iyi durumda tutmanın hayati olduğunu biliyordu. Aksine Alman rejimi halkını iyi besleyemiyordu".
1928'de Harry Ramsden ilk fish and chips dükkânını Guiseley, West Yorkshire'da açtı. 1952'de dükkân tek bir günde 10.000 porsiyon fish and chips servis ederek Guinness Rekorlar Kitabı'na girdi. George Orwell'in İngiltere'nin kuzeyindeki işçi sınıfı yaşamına ilişkin deneyimini anlattığı The Road to Wigan Pier (1937) adlı eserinde yazar, işçi sınıfına her derde deva gibi görülen 'ev ortamı' arasında fish and chips yemeğinin önemli bir yeri olduğunu belirtti.
II. Dünya Savaşı sırasında, işçi sınıfının temel gıdasını oluşturan fish and chips Birleşik Krallık'ta karneye tabi olmayan birkaç yiyecekten biri oldu. Başbakan Winston Churchill, balık ve patates kızartması kombinasyonunu "iyi arkadaşlar" olarak nitelendirdi.John Lennon fish and chips'i ketçaba bulanmış şekilde severdi.
Britanya usulü fish and chips eskiden eski gazetelere sarılarak verilirdi ancak bu uygulama artık büyük ölçüde sona erdi. Bunun yerine serviste düz kağıt, karton veya plastik kullanılıyor. Birleşik Krallık'ta, Balık Etiketleme Yönetmelikleri 2003 ve İrlanda'da Avrupa Toplulukları (Balıkçılık ve Su Ürünleri Ürünlerinin Etiketlenmesi) Düzenlemeleri 2003 uyarınca "balık" belirli ticari ad kullanılarak veya balık türü belirtilerek satılabilir; bu nedenle, örneğin, menülerde daha belirsiz "balık ve patates kızartması" yerine "morina ve patates kızartması" kullanılıyor. Birleşik Krallık'ta Gıda Standartları Ajansı catering hizmetlerini bundan muaf tuttu; ancak bazı yerel Ticaret Standartları yetkilileri ve diğer yetkililer sadece "balık ve patates kızartması" adının kullanılamayacağını savunuyor.
Birleşik Krallık
İngiliz kültüründe önemli bir yemek olan fish and chips, 19. yüzyılın ortalarında Londra ve Güney Doğu İngiltere'de daha geniş çevrelerde popüler hale geldi: Charles Dickens, ilk kez 1838'de yayınlanan Oliver Twist'te bir "kızarmış balık deposu"ndan bahseder. Bu sırada İngiltere'nin kuzeyinde derin yağda kızartılmış patates kızartması gelişti. İlk patates kızartması dükkânı, Oldham'daki Tommyfield Market'in şu an bulunduğu yerinde duruyordu. Bu iki yemeğin tam olarak ne zaman ve nerede birleşerek modern fish and chips dükkânı endüstrisi haline geldiği belirsizliğini koruyor. Yahudi bir göçmen olan Joseph Malin, kaydedilen ilk fish and chips dükkânını 1860'ta Londra'da açtı; Bay Lees adında biri 1863 yılında Kuzey İngiltere'deki Mossley'de konseptin öncülüğünü yaptı.
Paket servisin aksine bir balık restoranı konsepti, Londra ve Güney İngiltere genelinde gelişen toptan ve perakende balık ticareti yapan Samuel Isaacs (1856'da Whitechapel, Londra'da doğdu; 1939'da Brighton, Sussex'de öldü) tarafından 19. yüzyılın ikinci yarısında ortaya kondu. Isaacs'ın 1896'da Londra'da açılan ve dokuz peni karşılığında fish and chips, ekmek ve tereyağı, çay sunan ilk restoranı ve popülaritesi, zincirin hızlı bir şekilde genişlemesini sağladı.
Restoranlar halı kaplıydı, masalar servis, örtü, çiçekler, porselen ve çatal-bıçak takımları vardı ve birinci sınıf yemek deneyimini işçi sınıfları için ilk kez ulaşılabilir hale getirdi. Restoranlar Londra, Clacton, Brighton, Ramsgate, Margate ve İngiltere'nin güneyindeki diğer sahil beldelerinde bulunuyorlardı. 20. yüzyılın başlarında restoranların popülerliği artıp 30. restoran da açılınca menü et yemekleri ve diğer çeşit yemekleri de içerecek şekilde genişletildi. Sam Isaacs'ın alameti farikası, söz konusu balığın bir resmini de içeren "This is the Plaice" ifadesiydi. Burada Plaice, pisi balığı gibi balıkları ifade eden bir sözcüktür ve İngilizce yer, mekan anlamına gelen "place" sözcüğü ile benzerliğinden yararlanılarak "Burası Mekan" anlamına gelen kelime oyunu yapılıyor. Oldham's Tommyfield Market'teki mavi bir plaka, 1860 yılında İngiltere'de kızartılan ilk patatesleri ve fish and chips dükkânının ve fast food endüstrilerinin kökenini anıyor.
Dundee Şehir Meclisi, patates kızartmasının ilk olarak 1870'lerde şehrin Greenmarket'inde Belçikalı bir göçmen olan Edward De Gernier tarafından satıldığını iddia ediyor.
Yapılışı
Pişirme
Geleneksel kızartmada donyağı veya domuz yağı kullanılır; ancak günümüzde palm yağı, kanola veya gibi bitkisel yağlar (nispeten yüksek yanma noktası nedeniyle) yaygın olarak kullanılır. ve İskoçya'daki satıcıların azınlığı ve Kuzey İrlanda'daki satıcıların çoğu, yemeğe farklı bir tat kattığı için donyağı veya domuz yağı kullanıyor, ancak bu kızarmış patatesleri vejetaryenler ve çeşitli dini inançlara sahip kişiler için uygunsuz hale getiriyor. Domuz yağı, Black Country Living Museum gibi bazı canlı endüstriyel tarih müzelerinde kullanılmaktadır. Balıkların tamamı filetolanır ve balıkta kemik bulunmamalıdır. []
Kalınlık
İngiliz patates kızartması genellikle Amerikan usulü patates kızartmasından daha kalındır. ABD'de İngiliz varyantına daha çok benzeyen, bazen biftek kızartması olarak adlandırılan kalın bir patates kızartması türü tüketilir.
Kaplama
Britanya ve İrlanda'da, fish and chips dükkânları geleneksel olarak basit bir su ve undan oluşan kaplama kullanır ve bulamacın kabarcıklar oluşturması için biraz sodyum bikarbonat (kabartma tozu) ve biraz sirke eklenir. Başka tariflerde su yerine bira veya süt kullanabilir. Biradaki karbondioksit, hamura daha hafif bir doku kazandırır. Bira ile yapılmış bulamaç turuncu-kahverengi bir renge sahiptir. Basit bir bira bulamacı, hacimce 2:3 oranında un-biradan oluşabilir. Biranın türü, hamurun tadını değiştirir; bazıları lager tercih ederken, diğerleri stout veya bitter kullanır.
Balık seçimi
Britanya ve İrlanda'da fish and chipste en çok morina ve mezgit kullanılır ancak pisi balığı, vatoz balığıgiller (vatoz özellikle İrlanda'da popüler) ve kaya somonu (birkaç köpek balığı ve benzeri balık türlerini kapsayan bir terim) kullanılır. Geleneksel fish and chips dükkânlarında, adlarına göre çeşitli balık türleri sunulur ("mezgit ve patates kızartması"), ancak bazı restoranlarda ve tezgahlarda belirtilmemiş "balık ve patates kızartması" sunulur.
Garnitür
Britanya ve İrlanda'nın çoğu bölgesindeki patates kızartması dükkânlarında, servis sırasında geleneksel olarak fish and chips üzerine tuz ve sirke serpilir. Bazı yerlerde, özellikle Edinburgh'da, "sos" ("tuz ve sos"ta olduğu gibi) sirkeye göre daha gelenekseldir - "sos" kahverengi sos anlamına gelir. İngiltere'de bezelye püresi popüler bir garnitüdür. Tipik olarak salatalık, soğan ve yumurta turşusu da konabilir. Masaya servis restoranlarda ve barlarda, yemek genellikle balığın üzerine sıkmak için bir dilim limonla ve herhangi bir sos veya çeşni eklemeden servis edilir. Müşteri isterse masadaki sosları kullanır. İrlanda, Galler ve İngiltere'de, paket servislerin çoğunda köri sosu veya gravy gibi sıcak yan soslar servis edilir. Soslar genellikle patates kızartmasının üzerine dökülür.
ABD'de genellikle fish and chips ile birlikte tartar sos servis edilir.
Enerji ve besin ögeleri
Ortalama bir fish and chips porsiyonunda 6 ons (170 gram) kızarmış balık ve 10 ons (280 gram) kızarmış patates vardır. Yaklaşık 1.000 kalori ve yaklaşık 52 gram yağ içerir. Tartar sosun çeşni olarak kullanılması, yemeğe daha fazla kalori ve yağ ekler.
Kültürel etki
Uzun süredir devam eden Katolik Kilisesi geleneği olan özellikle Perhiz döneminde ve Cuma günleri et yememe ve bu günlerde et yerine balık yeme alışkanlıkları ağırlıklı olarak Protestan, yarı seküler ve seküler toplumlarda bile devam ediyor. Cuma gecesi fish and chips yemek için geleneksel bir gün olmaya devam ediyor ve birçok kafeterya ve benzeri yemekhanenin haftanın diğer günlerinde menüleri değişirken her Cuma fish and chips çıkmaktadır.
Kaynakça
- ^ New Ethnicities and Urban Culture. Oxford: Routledge. 1996. s. 15. ISBN . 27 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ a b c d e Alexander (18 Aralık 2009). "The unlikely origin of fish and chips". BBC News. 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2013.
- ^ The Book of Jewish Food: An Odyssey from Samarkand to New York. Knopf. 1996. ISBN . 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2020 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Eggs in Cookery:Proceedings of the Oxford Symposium of Food and Cookery 2006. Birleşik Krallık: Prospect Books. 2007. s. 183. ISBN . 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2020.
- ^ The world of Jewish cooking: more than 500 traditional recipes from Alsace to Yemen. Simon & Schuster. 1999. ISBN . 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2020.
- ^ "The Good Companions: The True Story of Fish & Chips". Eat My Globe. 16 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2019.
- ^ "Chip-Shop Fried Fish". The Foods of England Project. 15 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2016.
- ^ Rayner (3 Kasım 2005). "Enduring Love". The Guardian. Londra. 8 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2003.
In 1860 a Jewish immigrant from Eastern Europe called Joseph Malin opened the first business in London's East End selling fried fish alongside chipped potatoes which, until then, had been found only in the Irish potato shops.
- ^ Hyslop (30 Ekim 2013). "Potted histories: fish and chips". Daily Telegraph (İngilizce). ISSN 0307-1235. 4 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2018.
- ^ "Federation of Fish Friers - Serving the Fish and Chips Industry - History". www.federationoffishfriers.co.uk. 18 Aralık 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2018.
- ^ The Oxford Companion to Food. OUP Oxford. 21 Ağustos 2014. ISBN . 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2020 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ "Did fish and chips come from the north of England?". BBC Radio 4. 15 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ekim 2020.
- ^ . 16 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2009.
- ^ "A Tale of Two Cities, by Charles Dickens". www.gutenberg.org. 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2020.
- ^ Davis (4 Ocak 2012). "The master of the snippet". BBC News. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2020.
- ^ "A Tale of Two Cities". Chapman and Hall. 24 Ocak 1866. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2020 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ "Chippy smells of chips complaint". BBC News. 7 Kasım 2006. 18 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Haziran 2009.
- ^ Hegarty (3 Kasım 2009). "How fish and chips enriched a nation". The Irish Times. Dublin, Ireland. s. 17. 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ McGilligan, Patrick (2003). Alfred Hitchcock: A Life in Darkness and Light. s. 13. Regan Books.
- ^ "Resources for Learning, Scotland: Rationing". Rls.org.uk. 5 Ocak 1998. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Haziran 2009.
- ^ "Fish Labelling Regulations (England) 2003". The Stationery Office. 2003. 10 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2009. (benzer adlı yasa Birleşik Krallık'taki diğer ülkeler için de geçerlidir)
- ^ (PDF). 5 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012.
- ^ "Guidance Notes for England, Scotland, Wales and Northern Ireland" (PDF). . 2003. 19 Ekim 2010 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Nisan 2009. (Section A.2)
- ^ "Food Labelling For Catering Establishments" (PDF). Blackpool Council. 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Nisan 2009.
- ^ (PDF). Norfolk County Council. 3 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2009.
- ^ "Labelling & Pricing". Nationwide Caterers Association. 13 Mart 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2009.
- ^ Industry and Innovation: Selected Essays. Taylor & Francis. 1990. ISBN .
- ^ "Tradition Historic UK, Fish and Chips". Historic-uk.com. 17 Nisan 2002 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Haziran 2009.
- ^ Burnett, John (2004) England Eats Out, Pearson Education
- ^ . Dundee City Council. 8 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2007.
- ^ "Chips, fries or crisps? The internet is divided over potato snack names". The Independent. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2019.
In line with British terminology, the chunky, thick, fried and floury variety should be called chips. Meanwhile, the slimmer and crispier options - a staple in fast food restaurants and American diners - are fries.
- ^ "Deep fried fish in beer". 24 Haziran 2003 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2009.
- ^ Hix (26 Ocak 2008). "Gurnard in beer batter". The Independent. Londra. 23 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2009.
- ^ a b . Seafish.org. 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2009.
- ^ "It-s basa-and-chips as shoppers choose sustainable fish". The Daily Telegraph. 3 Ağustos 2008. 11 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2019.
- ^ "Scotland's sauce wars: Charge for ketchup in Edinburgh leaves customer from Glasgow with chip on shoulder". The Independent. 27 Ağustos 2013. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2019.
- ^ "Glasgow chippies get ready for the 'salt and sauce' Scottish Cup Final". Daily Record. 18 Nisan 2012. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2019.
- ^ . Edinburgh Evening News. 6 Nisan 2013. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2019.
- ^ "Karen Gillan wants Scottish chip sauce – so, what is it?". Radio Times. 18 Haziran 2015. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2019.
- ^ "Crispy fish & chips with mushy peas recipe". BBC. 7 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2010.
- ^ "British Food: A History". Britishfoodhistory.wordpress.com. 23 Eylül 2012. 4 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2013.
- ^ "How to Eat Fish and Chips like the British". voices.yahoo.com. 16 Temmuz 2008. 15 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2013.
- ^ "Serving the Fish and Chips Industry - Nutritional info". . 29 Mart 2018. 18 Aralık 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2018.
- ^ Frying tonight: the saga of fish & chips. Gentry Books. 1972. s. 28. ISBN . 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2020.
Kitap kaynakları
- Frying tonight: the saga of fish & chips. Londra: Gentry Books. 1972. ISBN .
- Walton (1989). "Fish and Chips and the British Working Class, 1870–1930". Journal of Social History. 23 (2): 243-266. doi:10.1353/jsh/23.2.243.
- Fish and Chips, and the British Working Class, 1870–1940. 1. Leicester: Leicester University Press. 1994. ISBN .
Dış bağlantılar
- "İngiltere'nin en iyi yemeği 'önce Fransız'ı bağladı'" 31 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . : BBC News: Balık ve patates kızartması Fransa'da mı icat edildi? Erişim tarihi: 2008-05-27
- "Benim pisi mi yoksa senin mi?" 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - The Guardian'dan bazı ufak tefek terminolojileri detaylandıran makale. Erişim tarihi: 2008-05-27
- Uzak Uçan Balık ve Patates Cipsi 5 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - tarihi makale
- : (Birleşik Krallık) Deniz Balıkları Endüstrisi Kurumunun görüşleri. Erişim tarihi: 2008-05-27
- BBC İKİ 6 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Ching He Huang tarzı balık ve patates kızartması
- National Federation of Fish Friers 5 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Birleşik Krallık'ın balık ve patates cipsi dükkânları endüstri organı.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fish and chips bulamac kapli kizarmis baligin patates kizartmasi ile servis edildigi sicak yemektir Yemek Ingiltere de ortaya cikmistir ve iki ana bileseni gocmenler tarafindan getirildigi icin fuzyon mutfaginin bir ornegidir Fish and chips Birlesik Krallik ta ve diger bircok ulkede ozellikle de Ingilizce konusulan ve Ingiliz Milletler Toplulugu ulkelerinde yaygin tuketilir Fish and chipsYaninda bir dilim limonla tipik bir fish and chips tabagi IngiltereUlke ler IngiltereTuruKizartmaTipiAna yemekServis sekliSicakAna malzemelerBulamac kaplamali kizartilmis balik ve patates kizartmasi Fish and chips ilk olarak 1860 larda Ingiltere de ortaya cikti ve 1910 da Birlesik Krallik ta 25 000 den fazla fish and chips satan dukkan vardi 1930 larda dukkan sayisi 35 000 e cikti ancak sonrasinda egilim tersine dondu ve 2009 da yalnizca 10 000 dukkan fish and chips satiyordu Britanya Hukumeti I Dunya Savasi ve II Dunya Savasi sirasinda fish and chips tedarikini guvence altina aldi Bu yemek savas sirasinda Birlesik Krallik ta karneye tabi olmayan birkac yemekten biriydi TarihceBirlesik Krallik ta kaplanmis ve yagda kizartilmis balik gelenegi Hollanda dan gelen Bati Sefarad Yahudi gocmenlerine dayandigi dusunulur Ispanya ve Portekiz den gelip ve 16 yuzyilin baslarinda Ingiltere ye yerlesen gocmenler unla kaplandiktan sonra yagda kizartilan pescado frito ya benzer bir sekilde kizarmis balik yapiyorlardi Cuma aksamlari Sabat icin kizartilmis balik ertesi gun ogleden sonra shalosh seudot icin soguk yenebilir bu yuzden tereyagi gibi kati yag yerine sivi bitkisel yag kullanilirdi Charles Dickens Oliver Twist te 1838 kizarmis balik depolarindan bahseder ve 1845 te Alexis Soyer A Shilling Cookery for the People in ilk baskisinda Yahudi usulu kizarmis balik tarifi verir Tarifte balik un ve su karisimi ile kaplanir Fish and chips balik ve patates kizartmasi bir kagit sargi icinde ici yagli kagit disi normal kagit paket servis seklinde Ilk fish and chips dukkaninin tam yeri belli degildir Bilinen en eski dukkanlar 1860 larda Londra da Joseph Mali ve Oldham Lancashire yakinlarindaki Mossley de John Lees tarafindan acildi Bununla birlikte kizarmis balik ve patates kizartmasi en az elli yildir birbirinde bagimsiz olarak var olmustu bu nedenle daha erken bir zamanda birlestirilme olasiligi goz ardi edilemez Kuzey Denizi ndeki trol balikciliginin hizla gelismesi ve 19 yuzyilin ikinci yarisinda limanlari buyuk sanayi sehirlerine baglayan demiryollarinin gelismesi ve bu sayede taze baligin yogun nufuslu yerlesimleri hizlica tasinabilmesi sayesinde Ingiltere deki isci siniflari arasinda fish and chips cok yaygin bir haline geldi Bir yemek olarak derin yagda kizartilmis patatesin ince veya kalin dilimlenmis Ingiltere de ilk olarak yaklasik ayni donemde ortaya cikmis olabilir Oxford English Dictionary bu anlamda cips in ilk kullaniminin Charles Dickens in Iki Sehrin Hikayesi 1859 kitabinda yer aldigini belirtmektedir biraz isteksiz yag damlalariyla kizartilmis kavrulmus patates cipsi Avrupa capinda yaygin olarak kizarmis yiyecek satan magazalar olmasina ragmen modern fish and chips dukkani modern Ingiliz argosunda chippy Birlesik Krallik ta kuruldu Ilk fish and chips dukkanlari sadece cok temel olanaklara sahipti Genellikle bu dukkanlarda sadece komur atesi ile isitilan buyuk bir kazan kizartma yagi oluyordu Fish and chips dukkani ilerleyen yillarda oldukca standart bir bicim aldi ve yiyecekler fritozlerin onundeki bir tezgahta siraya giren musterilere kagit ambalajlarda servis edilmeye baslandi Alfred Hitchcock cocuklugunu Londra da ailesinin fish and chips dukkaninin ustundeki dairede gecirdi Fish and Chips and the British Working Class Fish and Chips ve Britanya Isci Sinifi kitabinin yazari Profesor John Walton a gore Britanya hukumeti I Dunya Savasi sirasinda balik ve patates kizartmasi tedarikinin korunmasini bir oncelik haline getirdi Kabine ev cephesindeki aileleri iyi durumda tutmanin hayati oldugunu biliyordu Aksine Alman rejimi halkini iyi besleyemiyordu 1928 de Harry Ramsden ilk fish and chips dukkanini Guiseley West Yorkshire da acti 1952 de dukkan tek bir gunde 10 000 porsiyon fish and chips servis ederek Guinness Rekorlar Kitabi na girdi George Orwell in Ingiltere nin kuzeyindeki isci sinifi yasamina iliskin deneyimini anlattigi The Road to Wigan Pier 1937 adli eserinde yazar isci sinifina her derde deva gibi gorulen ev ortami arasinda fish and chips yemeginin onemli bir yeri oldugunu belirtti II Dunya Savasi sirasinda isci sinifinin temel gidasini olusturan fish and chips Birlesik Krallik ta karneye tabi olmayan birkac yiyecekten biri oldu Basbakan Winston Churchill balik ve patates kizartmasi kombinasyonunu iyi arkadaslar olarak nitelendirdi John Lennon fish and chips i ketcaba bulanmis sekilde severdi Britanya usulu fish and chips eskiden eski gazetelere sarilarak verilirdi ancak bu uygulama artik buyuk olcude sona erdi Bunun yerine serviste duz kagit karton veya plastik kullaniliyor Birlesik Krallik ta Balik Etiketleme Yonetmelikleri 2003 ve Irlanda da Avrupa Topluluklari Balikcilik ve Su Urunleri Urunlerinin Etiketlenmesi Duzenlemeleri 2003 uyarinca balik belirli ticari ad kullanilarak veya balik turu belirtilerek satilabilir bu nedenle ornegin menulerde daha belirsiz balik ve patates kizartmasi yerine morina ve patates kizartmasi kullaniliyor Birlesik Krallik ta Gida Standartlari Ajansi catering hizmetlerini bundan muaf tuttu ancak bazi yerel Ticaret Standartlari yetkilileri ve diger yetkililer sadece balik ve patates kizartmasi adinin kullanilamayacagini savunuyor Birlesik Krallik Ingiltere Oldham da Greater Manchester mavi bir plaka 1860 larda fish and chips dukkaninin ve fast food endustrisinin kokenini isaret ediyor Ingiliz kulturunde onemli bir yemek olan fish and chips 19 yuzyilin ortalarinda Londra ve Guney Dogu Ingiltere de daha genis cevrelerde populer hale geldi Charles Dickens ilk kez 1838 de yayinlanan Oliver Twist te bir kizarmis balik deposu ndan bahseder Bu sirada Ingiltere nin kuzeyinde derin yagda kizartilmis patates kizartmasi gelisti Ilk patates kizartmasi dukkani Oldham daki Tommyfield Market in su an bulundugu yerinde duruyordu Bu iki yemegin tam olarak ne zaman ve nerede birleserek modern fish and chips dukkani endustrisi haline geldigi belirsizligini koruyor Yahudi bir gocmen olan Joseph Malin kaydedilen ilk fish and chips dukkanini 1860 ta Londra da acti Bay Lees adinda biri 1863 yilinda Kuzey Ingiltere deki Mossley de konseptin onculugunu yapti Paket servisin aksine bir balik restorani konsepti Londra ve Guney Ingiltere genelinde gelisen toptan ve perakende balik ticareti yapan Samuel Isaacs 1856 da Whitechapel Londra da dogdu 1939 da Brighton Sussex de oldu tarafindan 19 yuzyilin ikinci yarisinda ortaya kondu Isaacs in 1896 da Londra da acilan ve dokuz peni karsiliginda fish and chips ekmek ve tereyagi cay sunan ilk restorani ve popularitesi zincirin hizli bir sekilde genislemesini sagladi Hunstanton sahilinde bol yagda kizartilmis pisibaligi ve patates kizartmasi Fish and chips deniz kenarindaki tatil yerleriyle iliskilidir Restoranlar hali kapliydi masalar servis ortu cicekler porselen ve catal bicak takimlari vardi ve birinci sinif yemek deneyimini isci siniflari icin ilk kez ulasilabilir hale getirdi Restoranlar Londra Clacton Brighton Ramsgate Margate ve Ingiltere nin guneyindeki diger sahil beldelerinde bulunuyorlardi 20 yuzyilin baslarinda restoranlarin populerligi artip 30 restoran da acilinca menu et yemekleri ve diger cesit yemekleri de icerecek sekilde genisletildi Sam Isaacs in alameti farikasi soz konusu baligin bir resmini de iceren This is the Plaice ifadesiydi Burada Plaice pisi baligi gibi baliklari ifade eden bir sozcuktur ve Ingilizce yer mekan anlamina gelen place sozcugu ile benzerliginden yararlanilarak Burasi Mekan anlamina gelen kelime oyunu yapiliyor Oldham s Tommyfield Market teki mavi bir plaka 1860 yilinda Ingiltere de kizartilan ilk patatesleri ve fish and chips dukkaninin ve fast food endustrilerinin kokenini aniyor Dundee Sehir Meclisi patates kizartmasinin ilk olarak 1870 lerde sehrin Greenmarket inde Belcikali bir gocmen olan Edward De Gernier tarafindan satildigini iddia ediyor YapilisiPisirme Fritozler Geleneksel kizartmada donyagi veya domuz yagi kullanilir ancak gunumuzde palm yagi kanola veya gibi bitkisel yaglar nispeten yuksek yanma noktasi nedeniyle yaygin olarak kullanilir ve Iskocya daki saticilarin azinligi ve Kuzey Irlanda daki saticilarin cogu yemege farkli bir tat kattigi icin donyagi veya domuz yagi kullaniyor ancak bu kizarmis patatesleri vejetaryenler ve cesitli dini inanclara sahip kisiler icin uygunsuz hale getiriyor Domuz yagi Black Country Living Museum gibi bazi canli endustriyel tarih muzelerinde kullanilmaktadir Baliklarin tamami filetolanir ve balikta kemik bulunmamalidir kaynak belirtilmeli Kalinlik Ingiliz patates kizartmasi genellikle Amerikan usulu patates kizartmasindan daha kalindir ABD de Ingiliz varyantina daha cok benzeyen bazen biftek kizartmasi olarak adlandirilan kalin bir patates kizartmasi turu tuketilir Kaplama Britanya ve Irlanda da fish and chips dukkanlari geleneksel olarak basit bir su ve undan olusan kaplama kullanir ve bulamacin kabarciklar olusturmasi icin biraz sodyum bikarbonat kabartma tozu ve biraz sirke eklenir Baska tariflerde su yerine bira veya sut kullanabilir Biradaki karbondioksit hamura daha hafif bir doku kazandirir Bira ile yapilmis bulamac turuncu kahverengi bir renge sahiptir Basit bir bira bulamaci hacimce 2 3 oraninda un biradan olusabilir Biranin turu hamurun tadini degistirir bazilari lager tercih ederken digerleri stout veya bitter kullanir Balik secimi Britanya ve Irlanda da fish and chipste en cok morina ve mezgit kullanilir ancak pisi baligi vatoz baligigiller vatoz ozellikle Irlanda da populer ve kaya somonu birkac kopek baligi ve benzeri balik turlerini kapsayan bir terim kullanilir Geleneksel fish and chips dukkanlarinda adlarina gore cesitli balik turleri sunulur mezgit ve patates kizartmasi ancak bazi restoranlarda ve tezgahlarda belirtilmemis balik ve patates kizartmasi sunulur Limon dilimi ve tartar sos ile servis edilen morina ve patates kizartmasiGarnitur Bezelye puresi ile servis edilmis fish and chipsDemir bir kapta limon dilimi lahana salatasi ve tartar sos ile balik ve patates kizartmasi Britanya ve Irlanda nin cogu bolgesindeki patates kizartmasi dukkanlarinda servis sirasinda geleneksel olarak fish and chips uzerine tuz ve sirke serpilir Bazi yerlerde ozellikle Edinburgh da sos tuz ve sos ta oldugu gibi sirkeye gore daha gelenekseldir sos kahverengi sos anlamina gelir Ingiltere de bezelye puresi populer bir garnitudur Tipik olarak salatalik sogan ve yumurta tursusu da konabilir Masaya servis restoranlarda ve barlarda yemek genellikle baligin uzerine sikmak icin bir dilim limonla ve herhangi bir sos veya cesni eklemeden servis edilir Musteri isterse masadaki soslari kullanir Irlanda Galler ve Ingiltere de paket servislerin cogunda kori sosu veya gravy gibi sicak yan soslar servis edilir Soslar genellikle patates kizartmasinin uzerine dokulur ABD de genellikle fish and chips ile birlikte tartar sos servis edilir Enerji ve besin ogeleri Ortalama bir fish and chips porsiyonunda 6 ons 170 gram kizarmis balik ve 10 ons 280 gram kizarmis patates vardir Yaklasik 1 000 kalori ve yaklasik 52 gram yag icerir Tartar sosun cesni olarak kullanilmasi yemege daha fazla kalori ve yag ekler Kulturel etkiNeon fish and chips tabelasi Londra 2011 Uzun suredir devam eden Katolik Kilisesi gelenegi olan ozellikle Perhiz doneminde ve Cuma gunleri et yememe ve bu gunlerde et yerine balik yeme aliskanliklari agirlikli olarak Protestan yari sekuler ve sekuler toplumlarda bile devam ediyor Cuma gecesi fish and chips yemek icin geleneksel bir gun olmaya devam ediyor ve bircok kafeterya ve benzeri yemekhanenin haftanin diger gunlerinde menuleri degisirken her Cuma fish and chips cikmaktadir Kaynakca New Ethnicities and Urban Culture Oxford Routledge 1996 s 15 ISBN 1 85728 251 5 27 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2019 a b c d e Alexander 18 Aralik 2009 The unlikely origin of fish and chips BBC News 26 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2013 The Book of Jewish Food An Odyssey from Samarkand to New York Knopf 1996 ISBN 9780394532585 20 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2020 Google Books vasitasiyla Eggs in Cookery Proceedings of the Oxford Symposium of Food and Cookery 2006 Birlesik Krallik Prospect Books 2007 s 183 ISBN 978 1 903018 54 5 1 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2020 The world of Jewish cooking more than 500 traditional recipes from Alsace to Yemen Simon amp Schuster 1999 ISBN 0 684 83559 2 1 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2020 The Good Companions The True Story of Fish amp Chips Eat My Globe 16 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2019 Chip Shop Fried Fish The Foods of England Project 15 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2016 Rayner 3 Kasim 2005 Enduring Love The Guardian Londra 8 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2003 In 1860 a Jewish immigrant from Eastern Europe called Joseph Malin opened the first business in London s East End selling fried fish alongside chipped potatoes which until then had been found only in the Irish potato shops Hyslop 30 Ekim 2013 Potted histories fish and chips Daily Telegraph Ingilizce ISSN 0307 1235 4 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2018 Federation of Fish Friers Serving the Fish and Chips Industry History www federationoffishfriers co uk 18 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2018 The Oxford Companion to Food OUP Oxford 21 Agustos 2014 ISBN 9780191040726 1 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2020 Google Books vasitasiyla Did fish and chips come from the north of England BBC Radio 4 15 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ekim 2020 16 Ocak 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Haziran 2009 A Tale of Two Cities by Charles Dickens www gutenberg org 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2020 Davis 4 Ocak 2012 The master of the snippet BBC News 10 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2020 A Tale of Two Cities Chapman and Hall 24 Ocak 1866 7 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2020 Google Books vasitasiyla Chippy smells of chips complaint BBC News 7 Kasim 2006 18 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Haziran 2009 Hegarty 3 Kasim 2009 How fish and chips enriched a nation The Irish Times Dublin Ireland s 17 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 McGilligan Patrick 2003 Alfred Hitchcock A Life in Darkness and Light s 13 Regan Books Resources for Learning Scotland Rationing Rls org uk 5 Ocak 1998 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Haziran 2009 Fish Labelling Regulations England 2003 The Stationery Office 2003 10 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2009 benzer adli yasa Birlesik Krallik taki diger ulkeler icin de gecerlidir PDF 5 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 16 Ekim 2012 Guidance Notes for England Scotland Wales and Northern Ireland PDF 2003 19 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Nisan 2009 Section A 2 Food Labelling For Catering Establishments PDF Blackpool Council 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Nisan 2009 PDF Norfolk County Council 3 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2009 Labelling amp Pricing Nationwide Caterers Association 13 Mart 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2009 Industry and Innovation Selected Essays Taylor amp Francis 1990 ISBN 0 7146 3335 6 Tradition Historic UK Fish and Chips Historic uk com 17 Nisan 2002 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Haziran 2009 Burnett John 2004 England Eats Out Pearson Education 0 582 47266 0 Dundee City Council 8 Nisan 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2007 Chips fries or crisps The internet is divided over potato snack names The Independent 22 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2019 In line with British terminology the chunky thick fried and floury variety should be called chips Meanwhile the slimmer and crispier options a staple in fast food restaurants and American diners are fries Deep fried fish in beer 24 Haziran 2003 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2009 Hix 26 Ocak 2008 Gurnard in beer batter The Independent Londra 23 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2009 a b Seafish org 11 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Haziran 2009 It s basa and chips as shoppers choose sustainable fish The Daily Telegraph 3 Agustos 2008 11 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2019 Scotland s sauce wars Charge for ketchup in Edinburgh leaves customer from Glasgow with chip on shoulder The Independent 27 Agustos 2013 22 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2019 Glasgow chippies get ready for the salt and sauce Scottish Cup Final Daily Record 18 Nisan 2012 22 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2019 Edinburgh Evening News 6 Nisan 2013 22 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2019 Karen Gillan wants Scottish chip sauce so what is it Radio Times 18 Haziran 2015 22 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2019 Crispy fish amp chips with mushy peas recipe BBC 7 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2010 British Food A History Britishfoodhistory wordpress com 23 Eylul 2012 4 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2013 How to Eat Fish and Chips like the British voices yahoo com 16 Temmuz 2008 15 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2013 Serving the Fish and Chips Industry Nutritional info 29 Mart 2018 18 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2018 Frying tonight the saga of fish amp chips Gentry Books 1972 s 28 ISBN 0 85614 014 7 1 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2020 Kitap kaynaklariFrying tonight the saga of fish amp chips Londra Gentry Books 1972 ISBN 978 0 85614 014 3 Walton 1989 Fish and Chips and the British Working Class 1870 1930 Journal of Social History 23 2 243 266 doi 10 1353 jsh 23 2 243 Fish and Chips and the British Working Class 1870 1940 1 Leicester Leicester University Press 1994 ISBN 978 0 567 21232 0 Dis baglantilar Ingiltere nin en iyi yemegi once Fransiz i bagladi 31 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC News Balik ve patates kizartmasi Fransa da mi icat edildi Erisim tarihi 2008 05 27 Benim pisi mi yoksa senin mi 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Guardian dan bazi ufak tefek terminolojileri detaylandiran makale Erisim tarihi 2008 05 27 Uzak Ucan Balik ve Patates Cipsi 5 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde tarihi makale Birlesik Krallik Deniz Baliklari Endustrisi Kurumunun gorusleri Erisim tarihi 2008 05 27 BBC IKI 6 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ching He Huang tarzi balik ve patates kizartmasi National Federation of Fish Friers 5 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Birlesik Krallik in balik ve patates cipsi dukkanlari endustri organi Ayrica bakinizBalik ekmek