Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Eylül 2020) () ( |
Kendi kendine darbe ya da öz darbe bir devlet liderinin, yönetime yasal yollarla gelmiş olmasına rağmen, ülkenin yasama organını feshederek ya da güçsüz bırakarak, kanuna aykırı düzeyde güç sahibi olmasını sağlayacak bir ayaklanma ya da askerî darbe yapmasıdır. Bu hareketin diğer sonuçları millî anayasanın ortadan kaldırılması ve bağımsız mahkemelerin devre dışı bırakılması olabilir.
Kendi kendine darbeler listesi
Dünya Savaşları Öncesi Dönem
- Sparta: Kral III. Cleomenes (MÖ 227)
- Roma: Diktatör Lucius Cornelius Sulla ()
- Roma: Vali Jül Sezar (MÖ 50-48)
- Venedik Cumhuriyeti: Doc Marino Faliero (1355, başarısız oldu.)
- İngiltere ve İskoçya: Kral I. Charles (, başarısız oldu ve İngiliz İç Savaşı'na sebebiyet verdi.)
- Danimarka: Kral III. Frederick ()
- İsveç: Kral III. Gustav (19 Ağustos 1772)
- Fransa: Direktuvar (4 Eylül 1797)
- Fransa: Birinci Konsül Napolyon Bonapart ()
- Fransa: Birinci Konsül Napolyon Bonapart ()
- Birinci Meksika İmparatorluğu: İmparator Agustín (31 Ekim 1822)
- İkinci Fransa Cumhuriyeti: Başkan Charles Louis Napolyon Bonapart ()
- Meksika: Başkan (17 Aralık 1857)
- : Başkan (3-23 Kasım 1891, başarısız oldu.)
- Meksika: Başkan General (7 Ekim 1913)
Dünya Savaşları Dönemi
- İtalya Krallığı: Başbakan Benito Mussolini (3 Ocak 1925)
- Yugoslavya Krallığı: Kral I. Aleksandar (6 Ocak 1929)
- Almanya: Şansölye Adolf Hitler (23 Mart 1933)
- Avusturya: Şansölye Engelbert Dollfuss (Mart 1933 – 1 Mayıs 1934)
- Uruguay: Başkan (31 Mart 1933)
- Estonya: Başbakan (12 Mart 1934)
- Letonya: Başbakan (15 Mayıs 1934)
- Şili: Başkan (Şubat 1936)
- Yunanistan Krallığı: Başbakan İoannis Metaksas (4 Ağustos 1936)
- Brezilya: Başkan Getúlio Vargas (10 Kasım 1937)
- Romanya: Kral II. Karol (10 Şubat 1938)
- Bolivya: Başkan (24 Nisan 1939)
- Paraguay: Başkan (18 Şubat 1940)
- Uruguay: Başkan (21 Şubat 1942)
- Ekvador: Başkan José María Velasco Ibarra (30 Mart 1946)
- Paraguay: Başkan (13 Ocak 1947)
- Romanya: Başbakan Petru Groza (30 Aralık 1947)
Soğuk Savaş Dönemi
- İran: Başbakan Muhammed Musaddık (3-10 Ağustos 1953)
- İran: Şah Muhammed Rıza Pehlevi (15 Ağustos 1953)
- : Vali-General Malik Gulam Muhammed (Nisan 1953 ve Eylül 1954)
- Endonesya: Başkan Sukarno (5 Haziran 1959)
- Fas: Kral V. Muhammed (20 Mayıs 1960)
- : Kral Mahindra (15 Aralık 1960)
- Brunei: Sultan Sir Omar Ali Saifuddin (12 Aralık 1962)
- Fas: Kral II. Hasan (7 Haziran, 1965)
- Uganda: Başbakan Milton Obote (22-23 Şubat 1966)
- Lesotho: Başbakan Chief Leabua Jonathan (30 Ocak 1970)
- Ekvador: Başkan José María Velasco Ibarra (22 Haziran 1970)
- Tayland: Başbakan Field Marshal Thanom Kittikachorn (17 Kasım 1971)
- Filipinler: Başkan Ferdinand Marcos (23 Eylül 1972)
- : Başkan Syngman Rhee (23 Mayıs 1952 – 4 Temmuz 1952)
- : Başkan Park Chung-hee (Ekim 1972)
- Svaziland: Kral II. Sobhuza (12 Nisan 1973)
- Uruguay: Başkan Juan Maria Bordaberry (27 Haziran 1973)
- Yukarı Volta: Başkan Gen. Sangoulé Lamizana (8 Şubat 1974)
- Bolivya: Başkan Hugo Banzer (7 Kasım 1974)
- Hindistan: Başbakan İndira Gandhi (25 Haziran 1975)
- Bahrain: Emir Şeyh İsa bin Salman El Halife (2 Ağustos 1975)
- Polonya: Başbakan Wojciech Jaruzelski (13 Aralık 1981)
Soğuk Savaş Sonrası Dönem
- Peru: Başkan Alberto Fujimori (5 Nisan 1992)
- Guatemala: Başkan (25 Mayıs 1993; Başarısız)
- Rusya Federasyonu: Başkan Boris Yeltsin (21 Eylül – 4 Ekim 1993)
- Lesotho: Kral III. Letsie (17 Ağustos 1994)
- : Kral Gyanendra (4 Ekim 2002)
- : Kral Gyanendra (1 Şubat 2005)
- Pakistan: Başkan Gen. Pervez Müşerref (3 Kasım 2007)
- Nijer: Başkan Mamadou Tandja (29 Haziran 2009)
- Gambiya: Başkan Yahya Jammeh (1 Aralık 2016 –20 Ocak 2017;başarısız)
- Venezuela: Başkan Nicolás Maduro (29 Mart 2017)
- Angola: Başkan João Lourenço (23 Ağustos 2017)
Kaynakça
- ^ Bu kavramın erken örneklerine autogolpe olarak rastlanabilir. Kaufman, Edy: Uruguay in Transition: From Civilian to Military Rule, Transaction, New Brunswick, 1979. Kitapta autogolpe'nin tanımı yer almaktadır ve bu kelimenin 1972-73 yıllarında Uruguay'da yaygın olarak kullanıldığından bahsedilir. Bkz. Google Books https://books.google.de/books?id=vMHNkmwKPuQC 18 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Declaration of Martial Law". Resmi Gazete(Filipinler). Filipinler Cumhuriyeti. 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Kendi kendine darbe haber gazete kitap akademik JSTOR Eylul 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Kendi kendine darbe ya da oz darbe bir devlet liderinin yonetime yasal yollarla gelmis olmasina ragmen ulkenin yasama organini feshederek ya da gucsuz birakarak kanuna aykiri duzeyde guc sahibi olmasini saglayacak bir ayaklanma ya da askeri darbe yapmasidir Bu hareketin diger sonuclari milli anayasanin ortadan kaldirilmasi ve bagimsiz mahkemelerin devre disi birakilmasi olabilir III Napolyon un diktator oldugu sirasinda Paris sokaklarindaki suvariler Demokratik yollarla secilen Baskan Bonapart iktidari ele gecirip bir yil sonra tac takarak Fransa Imparatoru oldu Kendi kendine darbeler listesiDunya Savaslari Oncesi Donem Sparta Kral III Cleomenes MO 227 Roma Diktator Lucius Cornelius Sulla Roma Vali Jul Sezar MO 50 48 Venedik Cumhuriyeti Doc Marino Faliero 1355 basarisiz oldu Ingiltere ve Iskocya Kral I Charles basarisiz oldu ve Ingiliz Ic Savasi na sebebiyet verdi Danimarka Kral III Frederick Isvec Kral III Gustav 19 Agustos 1772 Fransa Direktuvar 4 Eylul 1797 Fransa Birinci Konsul Napolyon Bonapart Fransa Birinci Konsul Napolyon Bonapart Birinci Meksika Imparatorlugu Imparator Agustin 31 Ekim 1822 Ikinci Fransa Cumhuriyeti Baskan Charles Louis Napolyon Bonapart Meksika Baskan 17 Aralik 1857 Baskan 3 23 Kasim 1891 basarisiz oldu Meksika Baskan General 7 Ekim 1913 Dunya Savaslari Donemi Italya Kralligi Basbakan Benito Mussolini 3 Ocak 1925 Yugoslavya Kralligi Kral I Aleksandar 6 Ocak 1929 Almanya Sansolye Adolf Hitler 23 Mart 1933 Avusturya Sansolye Engelbert Dollfuss Mart 1933 1 Mayis 1934 Uruguay Baskan 31 Mart 1933 Estonya Basbakan 12 Mart 1934 Letonya Basbakan 15 Mayis 1934 Sili Baskan Subat 1936 Yunanistan Kralligi Basbakan Ioannis Metaksas 4 Agustos 1936 Brezilya Baskan Getulio Vargas 10 Kasim 1937 Romanya Kral II Karol 10 Subat 1938 Bolivya Baskan 24 Nisan 1939 Paraguay Baskan 18 Subat 1940 Uruguay Baskan 21 Subat 1942 Ekvador Baskan Jose Maria Velasco Ibarra 30 Mart 1946 Paraguay Baskan 13 Ocak 1947 Romanya Basbakan Petru Groza 30 Aralik 1947 Soguk Savas Donemi Iran Basbakan Muhammed Musaddik 3 10 Agustos 1953 Iran Sah Muhammed Riza Pehlevi 15 Agustos 1953 Vali General Malik Gulam Muhammed Nisan 1953 ve Eylul 1954 Endonesya Baskan Sukarno 5 Haziran 1959 Fas Kral V Muhammed 20 Mayis 1960 Kral Mahindra 15 Aralik 1960 Brunei Sultan Sir Omar Ali Saifuddin 12 Aralik 1962 Fas Kral II Hasan 7 Haziran 1965 Uganda Basbakan Milton Obote 22 23 Subat 1966 Lesotho Basbakan Chief Leabua Jonathan 30 Ocak 1970 Ekvador Baskan Jose Maria Velasco Ibarra 22 Haziran 1970 Tayland Basbakan Field Marshal Thanom Kittikachorn 17 Kasim 1971 Filipinler Baskan Ferdinand Marcos 23 Eylul 1972 Baskan Syngman Rhee 23 Mayis 1952 4 Temmuz 1952 Baskan Park Chung hee Ekim 1972 Svaziland Kral II Sobhuza 12 Nisan 1973 Uruguay Baskan Juan Maria Bordaberry 27 Haziran 1973 Yukari Volta Baskan Gen Sangoule Lamizana 8 Subat 1974 Bolivya Baskan Hugo Banzer 7 Kasim 1974 Hindistan Basbakan Indira Gandhi 25 Haziran 1975 Bahrain Emir Seyh Isa bin Salman El Halife 2 Agustos 1975 Polonya Basbakan Wojciech Jaruzelski 13 Aralik 1981 Soguk Savas Sonrasi Donem Peru Baskan Alberto Fujimori 5 Nisan 1992 Guatemala Baskan 25 Mayis 1993 Basarisiz Rusya Federasyonu Baskan Boris Yeltsin 21 Eylul 4 Ekim 1993 Lesotho Kral III Letsie 17 Agustos 1994 Kral Gyanendra 4 Ekim 2002 Kral Gyanendra 1 Subat 2005 Pakistan Baskan Gen Pervez Muserref 3 Kasim 2007 Nijer Baskan Mamadou Tandja 29 Haziran 2009 Gambiya Baskan Yahya Jammeh 1 Aralik 2016 20 Ocak 2017 basarisiz Venezuela Baskan Nicolas Maduro 29 Mart 2017 Angola Baskan Joao Lourenco 23 Agustos 2017 Kaynakca Bu kavramin erken orneklerine autogolpe olarak rastlanabilir Kaufman Edy Uruguay in Transition From Civilian to Military Rule Transaction New Brunswick 1979 Kitapta autogolpe nin tanimi yer almaktadir ve bu kelimenin 1972 73 yillarinda Uruguay da yaygin olarak kullanildigindan bahsedilir Bkz Google Books https books google de books id vMHNkmwKPuQC 18 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Declaration of Martial Law Resmi Gazete Filipinler Filipinler Cumhuriyeti 27 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2016