Melek kanatları, kıvrılmış ince şeritler şeklinde şekillenip, derin yağda kızartılan ardından üzerine pudra şekeri serpilmiş olan hamurdan yapılan geleneksel bir hamur işi türüdür. Avrupa'nın çeşitli mutfaklarında bulunan tatlı, göçmenler tarafından Amerika gibi başka bölgelere taşınmış ve o bölgelerdeki mutfakların birer parçası olmuştur.
Melek kanatları | |
---|---|
Polonya'ya özgü melek kanadı türü olan Faworki'nin servis edilmiş şekli. | |
Ülke(ler) | Avrupa ve ABD |
Türü | Hamur işi, tatlı |
Ana malzemeler | Hamur ve pudra şekeri |
Melek kanatları genel olarak Büyük Perhiz'den önceki dönemde, genellikle Karnaval sırasında ve Perhiz'den önceki son perşembe olan yağlı yemeklerin tüketildiği Fat Thursday (Yağlı Perşembe) günü tüketilir. Bazı ülkelerde erkeklerin kötü şansı önlemek için on üçüncü cuma olarak bilinen günde eşlerine melek kanatları ikram etme geleneği bulunur. Melek kanatları yapımında genel olarak un, su, yumurta sarısı, pudra şekeri, saf alkol ya da rom, vanilya ve tuz kullanılır.
Alternatif isimler
- Başkurtça: ҡош теле (qush tili: "kuş dili")
- Beyaz Rusça: хрушчы (chruščy) veya фаворкі (favorki)
- Bulgarca: фаворки (favorki)
- Şili İspanyolcası: calzones rotos ("yırtık don")
- Hırvatça: krostole, kroštule
- Çekçe: boží milosti
- Danca: klejner
- Fransızca: bugnes, merveilles, oreillettes
- Almanca: Fasnachtschüechli, Raderkuchen, Mutzenblätter
- Yunanca: diples (δίπλες)
- Macarca: csöröge fánk veya forgácsfánk
- İtalyanca: chiacchiere ("dedikodu"), bugie ("yalanlar"), cenci ("paçavralar"), crostoli, frappe, galani, grostoli, sfrappole, nocche
- Yahudi İspanyolcası: fiyuelas, fazuelos
- Letonca: žagariņi, zaķauši ("tavşan kulakları")
- Latgalca: žagareni
- Litvanca: žagarėliai ("dallar", "çubuklar")
- Maltaca: xkunvat
- Norveççe: fattigmann ("fakir adam")
- Tibet Mutfağı: Khapse veya Khapsey
- Lehçe: faworki, chruściki, chrusty
- Portekizce: orelha de gato, cueca virada, filhós, coscorão, cavaquinho, crostoli
- Romence: minciunele, uscatele, bölgesel olarak: cirighele
- Rusça: хворост (khvorost: dallar, çubuklar), bazen Rus dal kurabiyeleri olarak adlandırılır.
- Rus-Kanada Doukhobor lehçesi: орешки (oreshki: fındıklar)
- Slovakça: fánka, čeregi
- Slovence: flancati
- İspanyolca: pestiños
- İsveççe: klenäter
- Tatarca: кош теле (kush tili: "kuş dili")
- Ukraynaca: вергуни (verhuny)
- Özbekçe: qush tili ("kuş dili")
- Yidiş: כרוסט
Diğer türleri
Bulgaristan
Bulgaristan'da melek kanatlarına kukurini denir ve ülkenin güneydoğusundaki Bansko'ya özgü bir yiyecektir. Genellikle üzerine pudra şekeri serpilir.
Hırvatistan ve Slovenya
Kroštule, Hırvatistan'ın Dalmaçya ve Istirya bölgelerine özgü geleneksel bir hamur işi türüdür. Tatlı Slovenya kıyılarında hroštule olarak bilinmektedir. Derin yağda kızartılmış olan hamurdan yapılır.
Fransa
Fransa'da Lyon ve Saint-Étienne başta olmak üzere Orta Doğu Fransası'nda yapılan bir benyeye oldukça benzeyen bir hamur işi türüdür. Eskiden Lyon'da Büyük Perhiz'den önce soğuk et mağazaları (şarküteri) tarafından satılıyordu. Bazen Fransızlar Perhiz döneminde evde biriken yemeklik yağın israf olmasını engellemek için artık yağ ile melek kanatları pişirirlerdi. Günümüzde fırınların çoğu Lent geleneğine sahip çıkmak için melek kanadı pişirmeye devam etmektedir.
Fransa'da genel olarak üç tür melek kanadı türü bulunur. Bunlar gevrek melek kanadı, yumuşak melek kanadı ve Bugnes Iyonnaises olarak bilinen Lyon melek kanadıdır. Lyon'a özgü olan melek kanadı türü, hamurunun incecik açılması veya bir veya iki kez düğümlenmesinin ardından kızgın yağda pişirilmesiyle yapılır. Yumuşak melek kanadı ise 'yastıklar' olarak isimlendirilir. Hamuru daha kalın bir yapıya sahiptir ve hamurda genellikle düğüm bulunmaz.
Macaristan
Macaristan'da csörögesi olarak bilinir ve yumurta sarısı, un, maya, şeker, tuz, konyak veya brendi kullanılarak yapılır. Derin yağda kızartılır ve üzerine pudra şekeri serpilir. Düğünlerde geleneksel olarak sunulur.
İtalya
İtalya'da chiacchiere olarak bilinir ve genellikle Karnaval olarak bilinen dönemde yenir. Tarifinde kullanılan tarifler bölgeler arasında farklılık gösterilir. Genellikle portakal veya limon başta olmak üzere narenciye kabuğu rendesi veya anason şarabı kullanılır. İtalyan mutfağında tatlının evde yapılması oldukça yaygındır ve genellikle castagnole olarak bilinen başka bir hamur işi ile beraber servis edilir. Tatlı birçok bölgede farklı isimlendirmeye sahiptir. Roma'da frappe olarak adlandırılan tatlı, Cenova'da bugie, Toskana'da cenci, Veneto ve Friuli-Venezia Giulia'da galani veya crostoli olarak isimlendirilir.
Litvanya
Litvanya'da melek kanatlarına zagarėliai denir ve halk dilinde 'küçük çubuklar' anlamına gelmektedir. Žagarėliai genellikle derin yağda veya eritilmiş iç yağındakızartılır. Skruzdėlynas, İngilizce'de 'karınca yuvası' anlamına gelir ve balla kaplanmış ve haşhaş tohumu serpilmiş kızartılmış hamur şeritleri katmanlarından oluşur. Bu, Litvanya aile kutlamalarında servis edilen tipik bir tatlıdır.
Polonya
Polonya'da faworki ve chrusty olarak bilinir bu kelimeler faworek ve chrust kelimelerin çoğul halleridir. Lehçe faworki kelimesi, kadın ve erkeklerin kıyafetlerine taktıkları kurdelelere ve Orta Çağ şövalyelerine eşleri tarafından verilen kurdelelere verilen biri isimdir. Faworki kelimesi "lütuf" anlamına gelen Fransızca "faveur" kelimesinden gelmektedir. Chrust kelimesi ile ağaçlardan kırılmış kuru dal anlamına gelmektedir. Chrust'un küçük forma yapılan formatı ise Chruścik olarak isimlendirilir.
Ukrayna
Ukrayna'da Verhuyn olarak bilinir. Verhuyn mayasız hamurun dikdörtgen şeklinde şeritler halinde kesilip domuz yağında kızartılmasıyla yapılan tatlı hamur işi türüdür. Yapımında genel olarak un, tereyağı, şeker, alkol (rom, brendi veya horilka) ve sirke eklenir. Bazı tariflerde tereyağı yerine süt, smetana veya krema eklenebilir. Geleneksel tarife göre verhuny sadece domuz yağında pişirilir.
Amerika Birleşik Devletleri
Amerika Birleşik Devletleri'nde Cleveland, Chicago, Buffalo ve Detroit gibi şehirlerde Paskalya ve Noel dönemlerinde melek kanadı satılmaktadır. Bu dönemlerde fırınlar bazen müşterilerden melek kanatlarını önceden talep etmektedir.
Kaynakça
- ^ "Krostule". Carmen Cuisine. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2012.
- ^ "Chiacchiere | Traditional Sweet Pastry From Italy | TasteAtlas". www.tasteatlas.com. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.
- ^ "Faworki | Traditional Sweet Pastry From Poland | TasteAtlas". www.tasteatlas.com. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.
- ^ "sjp.pl słownik języka polskiego". web.archive.org. 14 Şubat 2009. 14 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Melek kanatlari kivrilmis ince seritler seklinde sekillenip derin yagda kizartilan ardindan uzerine pudra sekeri serpilmis olan hamurdan yapilan geleneksel bir hamur isi turudur Avrupa nin cesitli mutfaklarinda bulunan tatli gocmenler tarafindan Amerika gibi baska bolgelere tasinmis ve o bolgelerdeki mutfaklarin birer parcasi olmustur Melek kanatlariPolonya ya ozgu melek kanadi turu olan Faworki nin servis edilmis sekli Ulke ler Avrupa ve ABDTuruHamur isi tatliAna malzemelerHamur ve pudra sekeri Melek kanatlari genel olarak Buyuk Perhiz den onceki donemde genellikle Karnaval sirasinda ve Perhiz den onceki son persembe olan yagli yemeklerin tuketildigi Fat Thursday Yagli Persembe gunu tuketilir Bazi ulkelerde erkeklerin kotu sansi onlemek icin on ucuncu cuma olarak bilinen gunde eslerine melek kanatlari ikram etme gelenegi bulunur Melek kanatlari yapiminda genel olarak un su yumurta sarisi pudra sekeri saf alkol ya da rom vanilya ve tuz kullanilir Alternatif isimlerBaskurtca ҡosh tele qush tili kus dili Beyaz Rusca hrushchy chruscy veya favorki favorki Bulgarca favorki favorki Sili Ispanyolcasi calzones rotos yirtik don Hirvatca krostole krostule Cekce bozi milosti Danca klejner Fransizca bugnes merveilles oreillettes Almanca Fasnachtschuechli Raderkuchen Mutzenblatter Yunanca diples diples Macarca csoroge fank veya forgacsfank Italyanca chiacchiere dedikodu bugie yalanlar cenci pacavralar crostoli frappe galani grostoli sfrappole nocche Yahudi Ispanyolcasi fiyuelas fazuelos Letonca zagarini zakausi tavsan kulaklari Latgalca zagareni Litvanca zagareliai dallar cubuklar Maltaca xkunvat Norvecce fattigmann fakir adam Tibet Mutfagi Khapse veya Khapsey Lehce faworki chrusciki chrusty Portekizce orelha de gato cueca virada filhos coscorao cavaquinho crostoli Romence minciunele uscatele bolgesel olarak cirighele Rusca hvorost khvorost dallar cubuklar bazen Rus dal kurabiyeleri olarak adlandirilir Rus Kanada Doukhobor lehcesi oreshki oreshki findiklar Slovakca fanka ceregi Slovence flancati Ispanyolca pestinos Isvecce klenater Tatarca kosh tele kush tili kus dili Ukraynaca verguni verhuny Ozbekce qush tili kus dili Yidis כרוסטDiger turleriBulgaristan Bulgaristan da melek kanatlarina kukurini denir ve ulkenin guneydogusundaki Bansko ya ozgu bir yiyecektir Genellikle uzerine pudra sekeri serpilir KrostuleHirvatistan ve Slovenya Krostule Hirvatistan in Dalmacya ve Istirya bolgelerine ozgu geleneksel bir hamur isi turudur Tatli Slovenya kiyilarinda hrostule olarak bilinmektedir Derin yagda kizartilmis olan hamurdan yapilir Fransa Fransa da Lyon ve Saint Etienne basta olmak uzere Orta Dogu Fransasi nda yapilan bir benyeye oldukca benzeyen bir hamur isi turudur Eskiden Lyon da Buyuk Perhiz den once soguk et magazalari sarkuteri tarafindan satiliyordu Bazen Fransizlar Perhiz doneminde evde biriken yemeklik yagin israf olmasini engellemek icin artik yag ile melek kanatlari pisirirlerdi Gunumuzde firinlarin cogu Lent gelenegine sahip cikmak icin melek kanadi pisirmeye devam etmektedir Fransa da genel olarak uc tur melek kanadi turu bulunur Bunlar gevrek melek kanadi yumusak melek kanadi ve Bugnes Iyonnaises olarak bilinen Lyon melek kanadidir Lyon a ozgu olan melek kanadi turu hamurunun incecik acilmasi veya bir veya iki kez dugumlenmesinin ardindan kizgin yagda pisirilmesiyle yapilir Yumusak melek kanadi ise yastiklar olarak isimlendirilir Hamuru daha kalin bir yapiya sahiptir ve hamurda genellikle dugum bulunmaz Macaristan Macaristan da csorogesi olarak bilinir ve yumurta sarisi un maya seker tuz konyak veya brendi kullanilarak yapilir Derin yagda kizartilir ve uzerine pudra sekeri serpilir Dugunlerde geleneksel olarak sunulur ChiacchiereItalya Italya da chiacchiere olarak bilinir ve genellikle Karnaval olarak bilinen donemde yenir Tarifinde kullanilan tarifler bolgeler arasinda farklilik gosterilir Genellikle portakal veya limon basta olmak uzere narenciye kabugu rendesi veya anason sarabi kullanilir Italyan mutfaginda tatlinin evde yapilmasi oldukca yaygindir ve genellikle castagnole olarak bilinen baska bir hamur isi ile beraber servis edilir Tatli bircok bolgede farkli isimlendirmeye sahiptir Roma da frappe olarak adlandirilan tatli Cenova da bugie Toskana da cenci Veneto ve Friuli Venezia Giulia da galani veya crostoli olarak isimlendirilir Litvanya Litvanya da melek kanatlarina zagareliai denir ve halk dilinde kucuk cubuklar anlamina gelmektedir Zagareliai genellikle derin yagda veya eritilmis ic yagindakizartilir Skruzdelynas Ingilizce de karinca yuvasi anlamina gelir ve balla kaplanmis ve hashas tohumu serpilmis kizartilmis hamur seritleri katmanlarindan olusur Bu Litvanya aile kutlamalarinda servis edilen tipik bir tatlidir Polonya Polonya da faworki ve chrusty olarak bilinir bu kelimeler faworek ve chrust kelimelerin cogul halleridir Lehce faworki kelimesi kadin ve erkeklerin kiyafetlerine taktiklari kurdelelere ve Orta Cag sovalyelerine esleri tarafindan verilen kurdelelere verilen biri isimdir Faworki kelimesi lutuf anlamina gelen Fransizca faveur kelimesinden gelmektedir Chrust kelimesi ile agaclardan kirilmis kuru dal anlamina gelmektedir Chrust un kucuk forma yapilan formati ise Chruscik olarak isimlendirilir Ukrayna Ukrayna da Verhuyn olarak bilinir Verhuyn mayasiz hamurun dikdortgen seklinde seritler halinde kesilip domuz yaginda kizartilmasiyla yapilan tatli hamur isi turudur Yapiminda genel olarak un tereyagi seker alkol rom brendi veya horilka ve sirke eklenir Bazi tariflerde tereyagi yerine sut smetana veya krema eklenebilir Geleneksel tarife gore verhuny sadece domuz yaginda pisirilir Amerika Birlesik Devletleri Amerika Birlesik Devletleri nde Cleveland Chicago Buffalo ve Detroit gibi sehirlerde Paskalya ve Noel donemlerinde melek kanadi satilmaktadir Bu donemlerde firinlar bazen musterilerden melek kanatlarini onceden talep etmektedir Kaynakca Krostule Carmen Cuisine 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Subat 2012 Chiacchiere Traditional Sweet Pastry From Italy TasteAtlas www tasteatlas com 5 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Agustos 2024 Faworki Traditional Sweet Pastry From Poland TasteAtlas www tasteatlas com 6 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Agustos 2024 sjp pl slownik jezyka polskiego web archive org 14 Subat 2009 14 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Agustos 2024