Stearik asit, CH3(CH2)16COOH formülüyle gösterilen doymuş bir yağ asididir. Çoğu hayvan ve bitkiden elde edilen katı-sıvı yağlarda, ekseriya şeklinde bulunur.
Adlandırmalar | |
---|---|
Tercih edilen IUPAC adı Oktadekanoik asit | |
Diğer adlar C18:0 | |
Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
ChEMBL |
|
ChemSpider |
|
DrugBank |
|
ECHA InfoCard | 100.000.285 |
EC Numarası |
|
| |
KEGG |
|
PubChem CID |
|
RTECS numarası |
|
UNII |
|
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
Özellikler | |
Kimyasal formül | C18H36O2 |
Molekül kütlesi | 284,48 g mol−1 |
Görünüm | beyaz katı |
Koku | keskin |
Yoğunluk | 0.9408 g/cm3 (20 °C) 0.847 g/cm3 (70 °C) |
Erime noktası | 693 °C (1.279 °F; 966 K) |
Kaynama noktası | 361 °C (682 °F; 634 K) decomposes 232 °C (450 °F; 505 K) at 15 mmHg |
Çözünürlük (su içinde) | 0.00018 g/100 g (0 °C) 0.00029 g/100 g (20 °C) 0.00034 g/100 g (30 °C) 0.00042 g/100 g (45 °C) 0.00050 g/100 g (60 °C) |
Çözünürlük | |
Çözünürlük (diklorometan içinde) | 3.58 g/100 g (25 °C) 8.85 g/100 g (30 °C) 18.3 g/100 g (35 °C) |
Çözünürlük (hekzan içinde) | 0.5 g/100 g (20 °C) 4.3 g/100 g (30 °C) 19 g/100 g (40 °C) 79.2 g/100 g (50 °C) 303 g/100 g (60 °C) |
Çözünürlük (etanol içinde) | 1.09 g/100 mL (10 °C) 2.25 g/100 g (20 °C) 5.42 g/100 g (30 °C) 22.7 g/100 g (40 °C) 105 g/100 g (50 °C) 400 g/100 g (60 °C) |
Çözünürlük (aseton içinde) | 4.73 g/100 g |
Çözünürlük (kloroform içinde) | 15.54 g/100 g |
Buhar basıncı | 0.01 kPa (158 °C) 0.46 kPa (200 °C) 16.9 kPa (300 °C) |
−220.8·10−6 cm3/mol | |
Isı iletkenliği | 0.173 W/m·K (70 °C) 0.166 W/m·K (100 °C) |
Kırınım dizimi (nD) | 1.4299 (80 °C) |
Yapı | |
B-form = | |
B-form = P21/a | |
B-form = Cs2h | |
a = 5.591 Å, b = 7.404 Å, c = 49.38 Å (B-form) α = 90°, β = 117.37°, γ = 90° | |
Termokimya | |
Isı sığası (C) | 501.5 J/mol·K |
Standart molar entropi (S⦵298) | 435.6 J/mol·K |
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298) | −947.7 kJ/mol |
Standart yanma entalpisi (ΔcH⦵298) | −11342.4 kJ/mol |
Tehlikeler | |
NFPA 704 (yangın karosu) | |
Parlama noktası | 113 °C (235 °F; 386 K) |
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |
LD50 ((medyan doz)) | 4640 mg/kg (rats, oral) 21.5 mg/kg (rats, intravenous) |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Stearik asit ve bileşikleri, özellikle tuzları (stearatları) ticari olarak önemlidir. Uzun zincirli alkol esterleri, mum olarak bilinmektedir. Diğer ve alkollerin esterleri, vernik ve iyonik olmayan yüzey aktif maddelerin üretiminde kullanılmaktadır. Alkali metal tuzları suda çözünebilir. Bunlar oleatlar ve palmitatlar gibi, tuvalet ve çamaşır sabunlarının esas maddeleridir. Metalik stearatlar petrol gres yağlarının terkibinde bulunmaktadır. Çinko stearatlar kozmetikte, diğer metal tuzları boyalarda, eczacılıkta ve mantar öldürücü imalatında kullanılır. Stearik asit amidleri, su geçirmez kumaşların imalatında kullanılır.
Stearik asit hayvani yağlardan hidrolizle elde edilir. Ticari ürün ekseriya stearik, palmitik ve diğer yağ asitlerinin bir karışımıdır. Saf madde olarak ayrımsal damıtma ile ayrılabilir. Ayrıca soya yağı veya diğer bitki yağlarının hidrojenasyonuyla hazırlanmaktadır.
Saf stearik asit, beyaz kristaller hâlindedir. Yoğunluğu 0,847, Erime noktası 69-70 °C, kaynama noktası 383 °C'dir.
Kaynakça
- ^ Susan Budavari, (Ed.) (1989). Merck Index (11.11sayfa= 8761 bas.). Rahway, New Jersey: . ISBN .
- ^ Nomenclature of Organic Chemistry – IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book)
- ^ Vargaftik, Natan B. (1993). Handbook of Thermal Conductivity of Liquids and Gases (illustrated bas.). CRC Press. s. 318. ISBN .
- ^ a b c d e f g h Lide, David R., (Ed.) (2009). (90th bas.). Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN .
- ^ a b Ralston, A.W.; Hoerr, C.W. (1942). "The Solubilities of the Normal Saturated Fatty Acids". The Journal of Organic Chemistry. 7 (6): 546-555. doi:10.1021/jo01200a013. (PMID) 20280727.
- ^ a b c d "stearic acid". Chemister.ru. 19 Mart 2007. 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Haziran 2017.
- ^ a b Octadecanoic acid in Linstrom, Peter J.; Mallard, William G. (eds.); NIST Chemistry WebBook, NIST Standard Reference Database Number 69, National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg (MD) (15 Haziran 2014 tarihinde erişilmiştir)
- ^ a b c Seidell, Atherton; Linke, William F. (1919). Solubilities of Inorganic and Organic Compounds (2.2sayfa= 677 bas.). D. Van Nostrand Company.
- ^ a b c d von Sydow, E. (1955). "On the structure of the crystal form B of stearic acid". Acta Crystallographica. 8 (9): 557-560. Bibcode:1955AcCry...8..557V. doi:10.1107/S0365110X55001746.
- ^ "Stearic acid". PubChem, US National Library of Medicine. 29 April 2023. Erişim tarihi: 5 May 2023.
- ^ Science Lab.com. "Stearic acid MSDS" (PDF). 26 Kasım 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Eylül 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Stearik asit CH3 CH2 16COOH formuluyle gosterilen doymus bir yag asididir Cogu hayvan ve bitkiden elde edilen kati sivi yaglarda ekseriya seklinde bulunur Stearik asit AdlandirmalarTercih edilen IUPAC adiOktadekanoik asitDiger adlarC18 0TanimlayicilarCAS numarasi 57 11 4 3D model JSmol Etkilesimli goruntuChEMBL ChEMBL46403 ChemSpider 5091 DrugBank DB03193 ECHA InfoCard 100 000 285EC Numarasi 200 313 43377KEGG C01530PubChem CID 5281RTECS numarasi WI2800000UNII 4ELV7Z65AP CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID8021642SMILES CCCCCCCCCCCCCCCCCC O OOzelliklerKimyasal formul C18H36O2Molekul kutlesi 284 48 g mol 1Gorunum beyaz katiKoku keskinYogunluk 0 9408 g cm3 20 C 0 847 g cm3 70 C Erime noktasi 693 C 1 279 F 966 K Kaynama noktasi 361 C 682 F 634 K decomposes 232 C 450 F 505 K at 15 mmHgCozunurluk su icinde 0 00018 g 100 g 0 C 0 00029 g 100 g 20 C 0 00034 g 100 g 30 C 0 00042 g 100 g 45 C 0 00050 g 100 g 60 C Cozunurluk alkil asetatlaralkollermetil formatfenillerkarbon disulfurkarbon tetraklorurCozunurluk diklorometan icinde 3 58 g 100 g 25 C 8 85 g 100 g 30 C 18 3 g 100 g 35 C Cozunurluk hekzan icinde 0 5 g 100 g 20 C 4 3 g 100 g 30 C 19 g 100 g 40 C 79 2 g 100 g 50 C 303 g 100 g 60 C Cozunurluk etanol icinde 1 09 g 100 mL 10 C 2 25 g 100 g 20 C 5 42 g 100 g 30 C 22 7 g 100 g 40 C 105 g 100 g 50 C 400 g 100 g 60 C Cozunurluk aseton icinde 4 73 g 100 gCozunurluk kloroform icinde 15 54 g 100 gBuhar basinci 0 01 kPa 158 C 0 46 kPa 200 C 16 9 kPa 300 C Manyetik alinganlik x 220 8 10 6 cm3 molIsi iletkenligi 0 173 W m K 70 C 0 166 W m K 100 C Kirinim dizimi nD 1 4299 80 C YapiKristal yapi B form Uzay grubu B form P21 aB form Cs2hKafes sabiti a 5 591 A b 7 404 A c 49 38 A B form a 90 b 117 37 g 90 TermokimyaIsi sigasi C 501 5 J mol KStandart molar entropi S 298 435 6 J mol KStandart formasyon entalpisi DfH 298 947 7 kJ molStandart yanma entalpisi DcH 298 11342 4 kJ molTehlikelerNFPA 704 yangin karosu 110Parlama noktasi 113 C 235 F 386 K Oldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz 4640 mg kg rats oral 21 5 mg kg rats intravenous Aksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariStearik asit Stearik asit ve bilesikleri ozellikle tuzlari stearatlari ticari olarak onemlidir Uzun zincirli alkol esterleri mum olarak bilinmektedir Diger ve alkollerin esterleri vernik ve iyonik olmayan yuzey aktif maddelerin uretiminde kullanilmaktadir Alkali metal tuzlari suda cozunebilir Bunlar oleatlar ve palmitatlar gibi tuvalet ve camasir sabunlarinin esas maddeleridir Metalik stearatlar petrol gres yaglarinin terkibinde bulunmaktadir Cinko stearatlar kozmetikte diger metal tuzlari boyalarda eczacilikta ve mantar oldurucu imalatinda kullanilir Stearik asit amidleri su gecirmez kumaslarin imalatinda kullanilir Stearik asit hayvani yaglardan hidrolizle elde edilir Ticari urun ekseriya stearik palmitik ve diger yag asitlerinin bir karisimidir Saf madde olarak ayrimsal damitma ile ayrilabilir Ayrica soya yagi veya diger bitki yaglarinin hidrojenasyonuyla hazirlanmaktadir Saf stearik asit beyaz kristaller halindedir Yogunlugu 0 847 Erime noktasi 69 70 C kaynama noktasi 383 C dir Kaynakca Susan Budavari Ed 1989 Merck Index 11 11sayfa 8761 bas Rahway New Jersey Merck amp Co Inc ISBN 978 0 911910 28 5 Nomenclature of Organic Chemistry IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 Blue Book Vargaftik Natan B 1993 Handbook of Thermal Conductivity of Liquids and Gases illustrated bas CRC Press s 318 ISBN 978 0 8493 9345 7 a b c d e f g h Lide David R Ed 2009 90th bas Boca Raton Florida CRC Press ISBN 978 1 4200 9084 0 a b Ralston A W Hoerr C W 1942 The Solubilities of the Normal Saturated Fatty Acids The Journal of Organic Chemistry 7 6 546 555 doi 10 1021 jo01200a013 PMID 20280727 a b c d stearic acid Chemister ru 19 Mart 2007 26 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Haziran 2017 a b Octadecanoic acid in Linstrom Peter J Mallard William G eds NIST Chemistry WebBook NIST Standard Reference Database Number 69 National Institute of Standards and Technology Gaithersburg MD 15 Haziran 2014 tarihinde erisilmistir a b c Seidell Atherton Linke William F 1919 Solubilities of Inorganic and Organic Compounds 2 2sayfa 677 bas D Van Nostrand Company a b c d von Sydow E 1955 On the structure of the crystal form B of stearic acid Acta Crystallographica 8 9 557 560 Bibcode 1955AcCry 8 557V doi 10 1107 S0365110X55001746 Stearic acid PubChem US National Library of Medicine 29 April 2023 Erisim tarihi 5 May 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Science Lab com Stearic acid MSDS PDF 26 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Eylul 2020