Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az
  • Vikipedi

Türk Silahlı Kuvvetleri TSK yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmakla görevl

TSK

TSK
www.wikipedia.tr-tr.nina.azhttps://www.wikipedia.tr-tr.nina.az

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmakla görevli askerî kuvvettir. Görevi caydırıcılık sağlayacak şekilde askerî gücün muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla yurt dışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın sağlanmasına yardımcı olmaktır.

Türk Silahlı Kuvvetleri
image
Türk Silahlı Kuvvetleri amblemi
KuruluşMÖ 209 (sembolik)
3 Mayıs 1920
Birimler
  • image Türk Kara Kuvvetleri
  • image Türk Deniz Kuvvetleri
  • image Türk Hava Kuvvetleri
KarargâhGenelkurmay Başkanlığı
Bakanlıklar, Ankara
Websitetsk.tr
Komuta
Cumhurbaşkanıimage Recep Tayyip Erdoğan
Millî Savunma Bakanıimage Yaşar Güler
Genelkurmay Başkanıimage Orgeneral Metin Gürak
Genel Bilgiler
Askerlik yaşı20
Zorunlu askerlik6 ay
Askere alınması mümkün
olan vatandaş sayısı		42.437.378 (2023), yaş 18-41
Askere alınmaya uygun
olan vatandaş sayısı		35.627.466 (2023), yaş 18-41
Her sene askerlik yaşına
genel vatandaş sayısı		1.411.811 (2023)
Etkin personel sayısı675.800
Rezerve personel sayısı380.000
Dış personel sayısıimage Irak'ta ~1.030
image Kuzey Kıbrıs'ta 36.000
image Bosna-Hersek'te 480
image Kosova'da 380[]
image Somali'de 200
image Libya'da 35[]
image Lübnan'da 100
Maliye
Harcamalar183.000.000.000 ₺ (2023)
GSYİH paydası%1,7
Sanayi
Yıllık ithalat1,2 milyar $
Yıllık ihracat1,2 milyar $
İlgili maddeler
TarihTürk askerî tarihi
RütbelerTürk rütbe dereceleri

Türk Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanlığı Türkiye Büyük Millet Meclisinin manevi varlığından ayrılamaz ve cumhurbaşkanı tarafından temsil olunur. Genelkurmay başkanı, savaşta başkomutanlık görevini Cumhurbaşkanlığı namına yerine getirir.

Türk Kara Kuvvetleri, Türk Deniz Kuvvetleri ve Türk Hava Kuvvetlerinden oluşmaktadır. 2024 yılı itibarıyla sayı bakımından dünyanın 8, NATO'nun ise en güçlü 3. ordusudur.

Türk Silahlı Kuvvetleri’ne son hâlini Mareşal Mustafa Kemal Atatürk vermiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun Birinci Dünya Savaşı'nda yenilmesi sonrası İtilaf Devletleri Türk ordularını dağıtmış, Anadolu'yu işgale başlamıştır. Bu durum karşısında Türk milleti, Kuvâ-yi Milliye adı altında düzensiz biçimde ve bölgesel bazda işgale direnmeye başlamıştır. 9. Ordu Müfettişi olarak Samsun'a çıkan Mustafa Kemal Paşa, Türk Kurtuluş Savaşını başlatmış ve öncelikli olarak düzensiz Kuvâ-yi Milliye birliklerini düzenli ordu çatısı altında birleştirmeye çalışmıştır. Modern Türk ordusunun temelleri de bu zamanlarda atılmış, Kuvâ-yi Milliye birliklerinin başlarına subaylar geçirilmiş ve TBMM Orduları adı altında düzenli bir ordu formuna sokulmuştur. Düzenli hale getirilen Türk ordusunun ilk kazandığı muharebe, Garp Cephesi Kumandanı Miralay İsmet (İnönü) Bey kumandanlığında icra edilen I. İnönü Muharebesi'dir.Cumhuriyet'in ilanından sonra da yine Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerinin modernizasyon süreci büyük bir hızla devam ettirilmiştir.

Modern Türk ordusu daha sonra 1950 yılında Kore Savaşı'na Şimal Yıldızı adı verilen bir tugayla katılmıştır. Tugay; Busan, Suvan, Kumhwa, Elco bölgelerinde gerçekleşen savaşlarda boy göstermiştir. Kunu-ri Muharebesi sırasında gerçekleştirilen direniş ile birlikte 8. Amerikan ordusunun tümüyle Çin ordusu tarafından yok edilmesini engellemiştir. 1960'lı yıllarda Kıbrıs'ta Türklere karşı saldırılar başlayınca Kıbrıs'a operasyon için hazırlıklara başlamış ve 1974'te Kıbrıs Barış Harekâtı'nı gerçekleştirmiştir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kuruluşunda önemli rol oynamıştır.

1980'li yıllarda PKK'nın kurulmasıyla birlikte Türkiye sınırları içinde PKK ile mücadeleye başlamıştır. 1990'lı yıllarda mücadeleyi Kuzey Irak'a taşımış ve Kuzey Irak'ta Çelik Harekâtı, Çekiç Harekâtı gibi sınır ötesi operasyonlar gerçekleştirmiştir. 1995 yılında Yunanistan ile yaşanan Kardak Krizi'nde kayalıklara çıkan Türk komandoları adaya Türk bayrağı dikmiştir, bu durum Yunanistan genelkurmay başkanını istifa ettirmiştir. 1998 yılında PKK'nın kurucusu Abdullah Öcalan'ın Suriye'de bulunması sebebiyle Suriye'yle ilişkiler gerilmiş, Türk ordusu bu gelişmelerin üstüne Suriye sınırına yığınak yapmıştır. Baskılar sonucu Adana Mutabakatı imzalanmış ve Türk ordusunun baskısı sonucu Abdullah Öcalan Suriye'den sınır dışı edilmiştir.

2008 yılında Kuzey Irak'a PKK ile mücadele amacıyla Güneş Harekâtı'nı gerçekleştirmiştir. İlerleyen yıllarda PKK'nın Türkiye doğusuna yaptığı yığınakları ortadan kaldırabilmek amacıyla Hendek operasyonlarını yapmıştır. Hendek operasyonlarının ardından Suriye İç Savaşı'na müdahalede bulunmuş Fırat Kalkanı Harekâtı ile Halep'in kuzeyinde bulunan IŞİD varlığını bitirmiş, YPG'nin Menbic ile Afrin kantonunu birleştirmesini engellemiştir. 2017 yılında İdlib'e girip gözlem noktaları oluşturmaya başlamıştır. 2018 yılında Afrin'e operasyon gerçekleştirip YPG'yi Afrin'den atmıştır. Afrin'de YPG'ye operasyon gerçekleştirdiği tarihlerde Kararlılık Harekâtı'nı başlatmış Kuzey Irak'a yeni bir askerî operasyonda bulunmuştur. Kararlılık Harekâtı Pençe Operasyonları ile genişletilmiştir ve Türk ordusu Kuzey Irak'ta belirli bölgeleri kontrol etmeye başlamıştır. Pençe Operasyonları sürerken Fırat'ın doğusunda bulunan YPG'ye Barış Pınarı Harekâtı ile müdahalede bulunmuş, 8 gün sürdürülen harekâtta 4820 kilometrekare alanı kontrol etmiştir. İdlib'de Türk birliklerine Rus ordusunun ve Suriye ordusunun saldırıları sonrası Türk Silahlı Kuvvetleri Bahar Kalkanı Harekâtı'nı da icra etmiştir.

Türk ordusu günümüzde Türkiye Cumhuriyeti tarafından terör örgütü olarak tanınan PKK'ya karşı Irak'ın kuzeyinde Pençe Operasyonları'nı sürdürmektedir diğer yandan İkinci Libya İç Savaşı'na direkt olarak dahil olmuştur ve taraflardan birisi olan Ulusal Mutabakat Hükûmeti'ne danışmanlık yardımında bulunmaktadır. Türk Silahlı Kuvvetleri, 2021'de tahmini 895.000 askerî ve paramiliter personeliyle ABD Silahlı Kuvvetleri'nden sonra NATO'daki en büyük ikinci askerî güçtür.

Tarihçe

I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu 7 cephede savaşa 2.850.000 kişiyi silah altına alarak girdi. Bu ordu 70 piyade, 2 süvari tümeninden oluşan 24 kolordulu 9 ordu birliğiydi. Mondros Mütarekesi'nden sonra zorunlu terhislerle 50.000 kişiye inmişti. Ancak Osmanlı ordusunun kalan iki kolordusundan biri Suriye cephesinden Ankara'ya konuşlanan Ali Fuat Paşa komutasındaki 20. Kolordu, diğeri ise Kafkas Cephesinde Erzurum'da konuşlandırılmış Kâzım Karabekir komutasındaki 15. Kolordu'ydu.

Türk Kurtuluş Savaşı sırasında ve sonrasında bu kolordular ve Kuvâ-yi Milliye birlikleri TBMM tarafından düzenli hale getirilerek modern Türk ordusunun temelleri atılmıştır. Kurtuluş Savaşı modern Türk ordusunun katıldığı ve kazandığı ilk savaş kabul edilebilir. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda bu ordular yeni bir yapılandırmayla Türk Silahlı Kuvvetleri adını almıştır. Türk ordusu Cumhuriyet tarihi boyunca birçok isyan bastırmış, Kore Savaşı ve Kıbrıs Harekâtı'nda savaşmış, PKK'ya karşı operasyonlar yapmıştır. Ayrıca Afganistan, Kosova, Lübnan, Somali gibi birçok ülkeye uluslararası askerî kuvvetlere destek amaçlı asker göndermiştir.

Savaşlar

Kurtuluş Savaşı

image
Kurtuluş Savaşı'nda Ankara Hükûmeti'ne bağlı Türk piyadeler.

I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Osmanlı İmparatorluğu'nun İtilaf Devletleri'nce işgali sonucunda Mîsâk-ı Millî sınırları içinde ülke bütünlüğünü korumak için girişilen çok cepheli siyasi ve askerî mücadele. 1919-1922 yılları arasında gerçekleşmiş ve 11 Ekim 1922'de imzalanan Mudanya Mütarekesi ile fiilen, 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması ile resmen sona ermiştir ve Mîsâk-ı Millî hedeflerine büyük ölçüde ulaşılmıştır. Ağustos 1922'de Türk kuvvetleri 207.941 kişiydi. Batı, Doğu, Güney cephelerinde savaştı. Çatışmalar Batı cephesinde I. İnönü Muharebesi ve II. İnönü Muharebesi, Kütahya-Eskişehir Muharebeleri, Sakarya Meydan Muharebesi, Büyük Taarruz, Başkomutanlık Meydan Muharebesi'dir.

Kore Savaşı

image
Kore harekâtı sırasında gözlem yapan Türk askeri.

Türkiye Cumhuriyeti, 1950 yılında başlayan Kore Savaşı'na fiilen katılmış ve 1950'den 1953'e kadar tugay büyüklüğünde bir kuvvetle Kuzey Kore'ye karşı savaşmıştır. Sovyet baskısına karşı müttefikler arayan ve bu sebeple NATO'ya girmek isteyen Türkiye, bu isteklerini daha kolay elde etmek ve Amerika'ya yakınlaşmak amacıyla Kore Savaşı'na bir tugay yollamıştır.

Kıbrıs Barış Harekâtı

20 Temmuz 1974'te Başbakan Bülent Ecevit’in emriyle Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kıbrıs'ta başlattığı askerî harekat iki aşamalı olarak gerçekleştirilmiş, birinci aşamasında Kıbrıs'ın adasına havadan paraşütlü askerlerin uçaklarla indirilmiş ve denizden Türk Deniz Kuvvetleri'ne ait savaş gemileriyle Türk askeri karaya çıkarılmıştır. Birinci harekat sonunda ateşkes ilan edilmiş ve Cenevre'de barış görüşmeleri başlamıştır ancak barışın sağlanamayacağı kesinleşince ikinci ve son harekât Bülent Ecevit’in "Ayşe Tatile Çıksın" parolasıyla 13 Ağustos'ta Türk birlikleri tarafından başlatıldı. Türk birlikleri 14 Ağustos'ta Lefkoşa'ya, 15 Ağustos'ta Lefke ve Mağusa'ya girdi. Harekât neticesinde bir taraftan Mağusa'ya diğer taraftan Lefke'ye varılarak Türk tarafının sınırları çizildi. Harekatın sonucunda Rum birlikleri mağlup edilmiş ve Kıbrıs'ın kuzeyinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kurulmuştur.

Operasyonlar

Terör ile mücadele

Türk Silahlı Kuvvetleri, PKK ile 1980'li yıllardan beri mücadele etmektedir. Millî Savunma Bakanlığı verilerine göre 1984-2009 arasında 5821 TSK askeri, 775 emniyet görevlisi, 1350 köy korucusu, 4.828 sivil çatışma ve saldırılarda hayatını kaybetmiş, bununla birlikte yaklaşık 28.000 PKK militanı öldürülmüştür. Bu mücadele çerçevesinde PKK'nın iki numaralı adamı Şemdin Sakık 14 Nisan 1998'de, elebaşı Abdullah Öcalan ise 15 Şubat 1999'da yakalanmışlardır. Türkiye, Abdullah Öcalan’ın 15 Şubat’ta yakalandığını, 16 Şubat 1999’da Başbakan Bülent Ecevit’in yaptığı, “Abdullah Öcalan Türkiye’dedir” açıklamasıyla öğrendi. Yargılama süreçlerini takiben vatana ihanet suçundan müebbet hapis cezası ile cezalandırılarak cezaevine konulmuşlardır. Yine Türk Silahlı Kuvvetleri 1991 yılından beri Kuzey Irak'taki PKK kamplarına yönelik Süpürge, , Atmaca, Çelik, , Çekiç, Şafak ve Güneş kod adlı sınır ötesi harekâtlar düzenlemiştir.

Krizler

Kardak Krizi

Türk bandıralı bir geminin Kardak Kayalıkları'nda karaya oturması sonucu Türk ve Yunan kurtarma ekipleri arasında anlaşmazlık çıkınca patlayan krizdir ve iki ülkeyi savaşın eşiğine getirmiştir. Türk Sualtı Taarruz komandoları, Kardak kayalıklarının etrafını saran Yunanistan Donanmasını aldatarak Kayalıklara çıkarma yapmıştır. Olayı 4 saat sonra ABD'den öğrenen Yunanistan Genelkurmay Başkanının istifası ile sonuçlanmıştır. Gerginliği NATO ve ABD araya girerek önlemiştir.

Suriye Krizi

image
Akçakale ilçesine düşen top mermileri sonucunda 5 Türk vatandaşı ölmüş, bunun üzerine Türk Silahlı Kuvvetleri radar ve F-16 savaş uçakları ile tespit edilen askerî noktalara T-155 Fırtına obüsleriyle karşı ateş açmıştır.

1990'lı yıllarda PKK lideri Abdullah Öcalan'ın Suriye içinde serbestçe dolaşması ve PKK'nın kamplarının burada bulunması Türkiye ile Suriye'yi karşı karşıya getirdi. Türk Ordusu Suriye sınırına doğru kaydırıldı. Çeşitli askerî ve siyasi baskılara dayanamayan Suriye bu tutumundan vazgeçerek Öcalan'ı sınır dışı etmiştir.[]Türkiye-Suriye ilişkileri on yıllar sonra 22 Haziran 2012 tarihinde Hatay sınırında eğitim uçuşunu icra etmekte olan TSK'ye ait F-4 Phantom tipi eğitim uçağı Suriye Silahlı Kuvvetleri tarafından düşürülmesi ile tekrar krize girmiş, Suriye uçak düşürdükten sonra uçağın Türkiye'ye ait olduğu anladıklarını iddia etmiş, olay sonrası dönemin Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan "TSK'nin angajman kurallarının değiştiğini" açıklamıştır. Bu kararda devam eden Suriye İç Savaşında Türkiye'nin Suriye muhalefetinin yanında olması ve bu yüzden ilişkilerin gerilmesi de etkili olmuştur. Uçağın parçalarının ve pilotların naaşlarının bulunmasından sonra 6. Kolordu'ya bağlı birlikler ve 4 sınıra doğru kaydırılmış, sınır hattına uçaksavarlar ve Gaziantep Havalimanı'na askerî statü verilerek Füze rampaları yerleştirilmiştir.

Akçakale Olayı olarak bilinen, 3 Ekim 2012'de Suriye'den ateşlenen bir top mermisi Türkiye'nin Şanlıurfa kentinin Akçakale ilçesine düştü. Olayda beş sivil Türk vatandaşı hayatını kaybetti. Türk Silahlı Kuvvetleri "yeni angajman kuralları çerçevesinde" anında karşılık vermiş ve Suriye'den atılan top mermisinin ateşlendiği askerî birlik 9 adet top atışıyla etkisiz hale getirilmiştir. Daha sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi'nden Suriye için tezkere kararı çıktı. Türk Silahlı Kuvvetleri Suriye sınırına hava savunmada kullanılan silahların ağırlıkta olduğu askerî yığınak yaptı. Suriye Devleti olayın ardından hayatını kaybeden siviller için taziye dileklerini sunarak özür diledi.

16 Eylül 2013'te Suriye'ye ait Mil Mi-17 helikopter sınır ihlali yaptığı için Malatya'dan havalanan 2 Türk jeti tarafından füzeyle vuruldu. Bir yıl sonra 23 Mart 2014'te Hatay sınırında, sınır ihlali yapan 2 adet MİG-23 Suriye savaş uçakları, izlemeye alındı Suriye hava sahasında kuzeye doğru uçuşu Türk sınırına on deniz mili mesafeden itibaren Türk hava sahasına yaklaştığına ilişkin dört kez ikaz edildi fakat ikinci uçak uyarıyı dikkate almayarak Türk hava sahasına girerek yaklaşık bir kilometre kadar hava sahasını ihlal etti, daha sonra batıya doğru yönelerek 1,5 kilometre kadar Türk hava sahasında uçmaya devam etti. Bu esnada bölgede hava devriye görevinde havada hazır bulunan iki adet Türk F-16 uçağından birisi, angajman kuralları gereğince saat 13.14'te Suriye uçağına füze atmış ve isabet alan Suriye uçağı sınırın 1200 metre güneyinde ve Suriye topraklarında yer alan Kesep bölgesine düşürülmüştür.

Rusya savaş uçağının düşürülmesi

24 Kasım 2015 tarihinde saat 09.20 civarında Hatay Yayladağı bölgesinde Türk Hava Sahasını ihlal eden Rusya Federasyonu'na ait SU-24 tipi savaş uçağı, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından Türk hava sahasına girmeden önce beş dakika içerisinde 10 kez ikaz edilmesine rağmen Türk Hava Sahasını ihlal etti. Bunun üzerine, bölgede hava devriye görevinde bulunan TSK'ye ait iki F-16 uçağı, daha önce hükûmet tarafından ilan edilen angajman kuralları çerçevesinde, Rus savaş uçağını saat 09.24'te düşürdü. Uçaktan atlayan pilotun Suriye Haber Ajansı (SANA) paraşütle atlayarak kurtulmayı başardığını yazdı.[]

Olaylar

27 Mayıs Darbesi

Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşları tarafından kurulan ve çok sayıda asker kökenli siyasetçi barındıran Cumhuriyet Halk Partisi 1923-1950 arası Türkiye'yi yönetti. 1950'de iktidara gelen Demokrat Parti ile sivil-asker ilişkilerinde yeni bir döneme girildi. Türk Silahlı Kuvvetleri, siyasette etkili bir aktör olarak ön plana çıktı. DP'nin artan otoriterliği ve orduda reform çalışmaları askerler tarafından hoş karşılanmadı ve müdahaleye hazırlanan ufak cuntalar oluştu. Dokuz Subay Olayı ile yanan kıvılcım, 27 Mayıs 1960'ta bir yangına dönüştü ve albayların çoğunlukta olduğu askerî cunta, 10 yıllık DP iktidarını sona erdirdi. Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan idam edildi. 1961 seçimleri ile demokratik hayat yeniden başladı.

12 Mart Muhtırası

60'ların sonuna doğru artan sağ-sol çatışması ve öğrenci olayları muhtıranın gerekçesiydi. Ordu, bu kez doğrudan yönetime el koymadı. Aksine 9 Mart 1971'de yapılması planlanan darbeyi engelledi ve darbeye kalkışan subayları tasfiye etti. Ancak bir muhtıra ile hükûmetin istifa etmesini ve bağımsız bir hükûmetin kurulmasını istedi. Göreve gelen Erim hükûmeti kalıcı olamadı ve yerini yeniden parti hükûmetlerine bıraktı.

12 Eylül Darbesi

12 Eylül Darbesi'yle ordu ilk kez emir komuta zinciri içerisinde bir askerî darbe yaptı. Türkiye'de sağ-sol çatışması, bölücülük, siyasi, ekonomik ve sosyal krizler, suikastlar, katliamlar, cumhurbaşkanı seçimi krizi sonucunda Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren liderliğinde 12 Eylül 1980'de ordu yönetime el koydu. Müdahalenin amacı, "ülke bütünlüğünü korumak, millî birlik ve beraberliği sağlamak, muhtemel bir iç savaşı ve kardeş kavgasını önlemek, devlet otoritesini ve varlığını yeniden tesis etmek ve demokratik düzenin işlemesine mâni olan sebepleri ortadan kaldırmaktır." şeklinde ifade edildi. (48 mahkûm) (24 adli suçlu, 15 sol, 8 sağ, 1 ASALA militanı) idam edildi. 1982 Anayasası hazırlandı, 7 Kasım 1982'de yapılan halk oylamasında %91,37 "EVET" oy oranı kabul edildi. 12 Eylül 1980'de başlayan askerî rejim, 7 Aralık 1983'te sona erdi.

28 Şubat süreci ve davası

1996'da göreve gelen REFAHYOL hükûmeti, Türk Silahlı Kuvvetlerinin laiklik ve irtica konusunda kapsamlı bir çalışma yapmaya yöneltti. 28 Şubat 1997'de yapılan Millî Güvenlik Kurulunda ordunun komuta kademesi, irticaya karşı sert önlemler alınmasını istedi. Başbakan Necmettin Erbakan bildiriyi önce bildiriyi imzalamamakta direndi ancak daha sonra şerh koyarak imzaladı. Fakat bildiride istenenleri yerine getirmedi ve başbakanlığı hükûmet ortağı Tansu Çiller'e teslim etmek için istifa etti. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ise hükûmeti kurma görevini Mesut Yılmaz'a verdi ve ANASOL-D Hükûmeti kuruldu. 1999'da Refah Partisi, laikliğe aykırı eylemlerin odağı hâline geldiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı.

Balyoz

Sarıkız, Ayışığı, Yakamoz ve Eldiven

Ergenekon

Askerî casusluk ve şantaj davası

15 Temmuz Darbe Girişimi

Görevi

image
"Askerî Güvenlik Bölgesi Girilmez" yazılı, Türkiye'de askerî birliklerde kullanılan bir askerî tabela.

Türk Silahlı Kuvvetleri, Türkiye devletini yurt dışından ve yurt içinden gelecek ve gelebilcek tehdit ve tehditlere karşı savunma ve caydırıcılık görevini üstlenmiş olan silahlı devlet kuruluşudur. Yaptırım gücünü Türkiye Anayasası'ndan alır. Genelkurmay Başkanlığı ile Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıkları Millî Savunma Bakanına bağlıdır. Genelkurmay Başkanı ile Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları Millî Savunma Bakanına ayrı ayrı bağlı ve sorumludur. Genelkurmay Başkanlığı ile Kuvvet Komutanlıklarının teşkilatı bakanlık kadro ve kuruluşunda gösterilir.

Rölyefi

Türk Silahlı Kuvvetleri rölyefi altta üç parçaya bölünmüş ve Türkiye'nin ulusal renkleri olan kırmızı (ortada) ve beyazın (yanlarda) olduğu üstünde Türk bayrağının ve Türk ulusunun simgesi olan hilal ve yıldız, yanında Türk Hava Kuvvetleri'ni temsilen iki kanat altında Türk Kara Kuvvetleri'ni temsilen bir miğfer ve çapraz iki kılıç, onun da altında Türk Deniz Kuvvetleri'ni temsilen de büyük bir deniz çapası bulunmaktadır.

Komuta kademesi

Üst komuta kademesi

16 Ağustos 2023 itibarıyla

Fotoğraf Görev İsim
image Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak
image Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Ercüment Tatlıoğlu
image Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Selçuk Bayraktaroğlu
image Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Ziya Cemal Kadıoğlu
image 1. Ordu Komutanı Orgeneral Ali Sivri
image Genelkurmay II. Başkanı Orgeneral İrfan Özsert
image Ege Ordusu Komutanı Orgeneral Kemal Yeni
image Muharip Hava Kuvveti (Komutanı) Orgeneral İsmail Güneykaya
image 3. Ordu Komutanı Korgeneral Veli Tarakcı
image Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı Korgeneral Levent Ergün
image 2. Ordu Komutanı Korgeneral Metin Tokel
image Donanma Komutanı Koramiral Kadir Yıldız
image Eğitim ve Doktrin (Komutanı) Korgeneral Zorlu Topaloğlu

Genelkurmay Başkanlığı

image
Genelkurmay Başkanlığı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin komuta merkezidir.

Türk Silahlı Kuvvetlerini komuta eden Türkiye'deki en üst düzey askerî birimdir. Savaşta Başkomutanlık görevini Cumhurbaşkanı adına yerine getirir. Kuvvetlere komuta etmek, savaşa hazırlanmasında personel, haber alma, harekat, yapılanma, eğitim-öğretim ve lojistik hizmet ilkeleri ve programları Genelkurmay Başkanlığının sorumluluklarıdır.

Kuvvet Komutanlıkları

Kara Kuvvetleri Komutanlığı

Türk Kara Kuvvetleri, Türk Silahlı Kuvvetlerinin en büyük kuvvetidir. Bünyesinde 4 Ordu, 14 Kolordu, 8 Mekanize Tümen, 11 Zırhlı Tugay, 23 Mekanize Piyade Tugayı, 15 Motorize Piyade Tugayı, 8 Komando Tugayı, 4 İnsani Yardım Tugayı, 5 Topçu Tugayı bulunur. Ayrıca Kıbrıs'ta Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri adı altında yaklaşık bir kolordu seviyesinde yaklaşık 60.000 Personel bulundurmaktadır. Anayasa ile tayin edilmiş olan Türkiye Cumhuriyeti'nin korunması ve kollanması ile ilgili kendisine verilen görevleri yerine getirir. Türk Kara Kuvvetindeki asker (er ve erbaş) sayısının 550.000 üstünde olduğu sanılmaktadır.

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı

image
TCG Bayraktar (L-403)

Türk Deniz Kuvvetleri, Türk Silahlı Kuvvetlerinin en büyük 2. kuvvetidir. Türkiye'yi denizden gelebilecek her türlü tehditlere karşı savunmak ve ülkenin denizle alakalı menfaatlerini korumak ve kollamakla görevli kuvvettir. Türk Deniz Kuvvetleri; 16 fırkateyn, 12 denizaltı, 9 korvet, 18 hücumbot, 11 mayın tarama gemisi, 16 devriye gemisi ve yardımcı gemiler ile Karadeniz, Ege ve Akdeniz'de aktif olarak faaliyette bulunmaktadır. 55.000 aktif çalışanı ile personel sayısı bakımında dünyanın 8. büyük deniz kuvvetidir.Donanma Komutanlığı, Kuzey Deniz Saha Komutanlığı, Güney Deniz Saha Komutanlığı, Deniz Eğitim ve Öğretim Komutanlığı olmak üzere dört ana ast komutanlıktan oluşur.

Hava Kuvvetleri Komutanlığı

image
Görevi başındaki Türk Hava Kuvvetleri'ne ait bir F-16 Fighting Falcon.

Türk Hava Kuvvetleri, Türk Silahlı Kuvvetlerinin en büyük 3. kuvvetidir. 1949 yılında kurulan ve şu anda envanterinde 500'ün üzerinde uçak ve 70'ten fazla helikopter barındıran, barışta Türk hava sahasını savunan, savaşta kara ve deniz kuvvetlerine destek veren kuvvettir.

Yurt dışındaki askerî üsler

Temmuz 2018 tarihi itibarıyla Türkiye'nin kendi toprakları dışında toplam 3 bin 190 askerî personeli bulunmaktadır. Başta NATO üyeliği olmak üzere birçok uluslararası örgüte üyeliğinden doğan sorumlulukları gereği yurtdışında birçok defa geçici olarak asker bulunduran Türkiye'nin üyesi olduğu örgütlere bağlı olmaksızın yurt dışında sürekli olarak bulunan tek askerî üssü Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri'dir. Ayrıca 2015 yılında Katar'da Tarık Bin Ziyad Kışlası kurulmuştur. Sudan Devleti'nin Sevakin Adasını Türkiye'ye devretmesinin ardından burada deniz üssü inşaatına başlamıştır.

Ülke Açılış Durum Birlik Personel sayısı #
image KKTC 1 Ağustos 1976 Açık Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri yaklaşık 40.000
image Katar Ekim 2015 Açık Katar TSK Kara Unsur Komutanlığı yaklaşık 3.000
image Somali 30 Eylül 2017 Açık Özel Kuvvetler Komutanlığı 200+
image Başika, Irak Açık Özel Kuvvetler Komutanlığı 500+
image Cerablus, Suriye Yapılıyor Özel Kuvvetler Komutanlığı 500+

Eğitim üsleri

Türkiye'nin halihazırda kurulu ya da kurulma aşamasında olan yurt dışındaki askerî üsleri dışında Azerbaycan ve Arnavutluk'ta askerî eğitim vermek için geçici olarak kurulu askerî eğitim üsleri bulunmaktadır. 2015 yılında Irak'ın Musul şehrinde askerî eğitim vermek için askerî eğitim üssü kuruldu. Başika Kampı olarak adlandırılan askerî üsse 600 silahlı Türk askeri çıkartıldı. Türkiye'nin Bosna-Hersek'te EUFOR kapsamında bulunan Fatih Sultan Mehmet Kışlası bulunmaktadır.Somali'de Türk Eğitim Merkezinde Somali ordusuna subay ve astsubay yetiştirilmektedir.

Türk siyasetindeki rolü ve tartışmalar

TSK, iç güvenliğin tehdit altında olduğunu ifade ederek zaman zaman sivil yönetime müdahale etmiştir. Bu müdahalelerde temel hukuki dayanak Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu'nun 35. maddesinde yer alan "Madde 35 - Silahlı Kuvvetlerin vazifesi; Türk yurdunu ve Anayasa ile tayin edilmiş olan Türkiye Cumhuriyetini kollamak ve korumaktır." hükmü olmuştur. Ancak 12 Eylül Darbesi'nin yargılanması için hazırlanan iddianamede bu maddenin darbeye meşruiyet kazandırmayacağı ve hiçbir kanun maddesinin anayasanın üzerinde olamayacağının altı çizildi. Devlet düzeninin temel kurumlarından TBMM ve tüm hak ve özgürlükleri ortadan kaldırmak için 35. maddeyi gerekçe göstermenin hukuka aykırılığa kılıf bulma gayreti olduğu aktarıldı.

TSK 1960 ve 1980 yıllarında iki kez yönetime el koymuş, 1971 yılında ise muhtıra vererek hükûmetin istifa etmesini istemiştir.

2007 yılından sonra Türk Silahlı Kuvvetlerinin bazı muvazzaf ve emekli mensupları, darbe planı ve ülkeyi kontrol atına almak amaçlı kaos planlarına ilişkin davalarla ilgili olarak yargılanmaya başlanmıştır. Bu davalar arasında Sarıkız, Ayışığı, Yakamoz ve Eldiven darbe teşebbüsü iddiaları, Balyoz darbe planı ve (İrticayla Mücadele Eylem Planı), Ergenekon davaları bulunmaktadır.

Askerî kurumlar

Eğitim

Eğitim ve Doktrin Komutanlığı,Deniz Eğitim ve Öğretim Komutanlığı ve Hava Eğitim Komutanlığı personel yetiştirmekle ilgili TSK'nin barındırdığı eğitim kurumlarıdır. İlk kez 1789 yılında Osmanlı Padişahı III. Selim zamanında Harbiye-i Umumiye adıyla kurulmuş olan Askerî liseler TSK'ye subay yetiştirmekteydi. 2016 yılında alınan kararla askerî liseler kapatılmıştır. 1848 yılında Osmanlı Padişahı Abdülmecid zamanında kurulan Harp Akademileri, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne bağlı lisansüstü düzeyde eğitim ve öğretim veren bir eğitim kurumudur. 1898 yılında Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid döneminde kurulan daha sonra merkezi 1948 yılında Ankara'ya taşınan Gülhane askerî Tıp Akademisi ise Türk Silahlı Kuvvetleri'ne sağlık bilimleri alanında askerî personel yetiştirmekteydi. 15 Ağustos 2016'da alınan bakanlar kurulu kararlarına göre Gülhane askerî Tıp Akademisi kapatılarak Sağlık Bakanlığına devredilmiştir. Günümüzde Sağlık Bilimleri Üniversitesi bünyesinde öğrenim gören askerî öğrencileriler ordunun doktor ihtiyacını karşılamaktadır. 14 Kasım 2016'da alınan karalar doğrultusunda Kara Harp Okulu, Hava Harp Okulu, Deniz Harp Okulu ve Kara-Hava-Deniz-Bando Astsubay Meslek Yüksek Okulu Milli Savunma Üniversitesi'ne bağlanmıştır.

Yargı

Askerî mahkemeler askerî hukuk hükmü altında olan askerî personel için ceza belirler. Genellikle askeriyede disiplin ihlalini önlemek içindir. Yine Askerî Yargıtay, Askerî mahkemeler tarafından verilen karar ve hükümlerin son inceleme merciidir. 4 Temmuz 1972 tarih ve 1602 sayılı kanunla kurulan Askerî Yüksek İdare Mahkemesi (Askerî Danıştay) ise Türkiye'de askerî idari yargı alanında faaliyet gösteren mahkemedir.2017 yapılan halk oylamasıyla askerî Yargıtay, askerî Yüksek İdare Mahkemesi ve askerî mahkemeler kaldırılmıştır.

OYAK Holding

Kısaltması OYAK olan ordu yardımlaşma kurumu 27 Mayıs darbesinden sonra kurulmuş, özel hukuk hükümlerine bağlı, TSK mensuplarının yardımlaşma ve emeklilik fonudur. OYAK'ın yönetiminde sivil devlet memurlarıyla birlikte muvazzaf askerler de vardır. Temsilciler Meclisi yönetiminde hizmet veren dört general bulunur. İlk sermayesi Osmanlı Devleti'nin subayların ihtiyaçlarını karşılamak için oluşturduğu fondan 50 bin altın devredilerek oluşturulmuş OYAK, kurumlar vergisinden muaf tutularak KİT'lere tanınmayan bir hak tanınmıştır. Bunu devletin OYAK'a bir katkısı olarak gören bazı kişiler bu durumun, piyasada aynı işi yapan şirketler açısından serbest rekabeti bozduğunu iddia ederler.

Müzeler

Türk Silahlı Kuvvetlerinin ziyaret edilebilir üç müzesi de İstanbul'dadır. Harbiye, İstanbul'da bulunan Harbiye askerî Müzesi 54.000 m²lik bir alan üzerinde kurulu 18.600 m²lik binasıyla bir yapılar kompleksidir. Geniş bir alana yayılan Mekteb-i Harbiye binası, Osmanlı Devleti’ne subay yetiştirmek amacıyla kurulmuş ve 1862’de inşa edilmiştir. Yine Türkiye'nin denizcilik alanında en büyük askerî müzesi İstanbul Deniz Müzesi'dir. Koleksiyonunda yaklaşık 20.000 adet eser bulunmaktadır. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na bağlı olan İstanbul Deniz Müzesi Türkiye'de kurulan ilk askerî müzedir. 1897 yılında, dönemin Bahriye Nazırı Hasan Hüsnü Paşa'nın emirleri ile Tersane-i Amire'de (Osmanlı Devlet Tersanesi Kasımpaşa, İstanbul'da) küçük bir binada "Müze ve Kütüphane İdaresi" ismi ile kurulmuştur.

Yeşilköy'de askerî havalimanının bitişiğinde yer alan ve Türk hava kuvvetlerine ait uçakların sergilendiği İstanbul Havacılık Müzesi'si I. Dünya Savaşı sonunda, en eskisi 1912 yılına ait olmak üzere muhtelif milletlere ait tayyareler ile hangarlarda I. Dünya Savaşı devamınca Almanlar tarafından yapılan her tip tayyareden bir, iki ve üçer adet bulunması Hava Kuvvetleri Müfettişliği'nce bir hava müzesi kurma kararı alınmasına neden olmuştur. 16 Ekim 1985 tarihinde ziyarete açılmıştır.

Vakıflar

Er ve erbaşlardan çatışmada ölen veya herhangi bir nedenle hayatını kaybedenlerin bakmakla yükümlü oldukları yakınları ile gazi ve engelli Mehmetçiklere sosyal ve ekonomik destek sağlamak amacıyla 17 Mayıs 1982 tarihinde TSK Mehmetçik Vakfı kurulmuştur. Vakıf, dönemin Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren ve diğer Millî Güvenlik Konseyi üyesi komutanların aralarında topladıkları parayla kurulmuştur. Yine aynı amaç doğrultusunda Türk Silahlı Kuvvetleri; Elele Vakfı, Güçlendirme Vakfı, Dayanışma Vakfı, Sağlık Vakfı ve Eğitim Vakfı vardır.

Orduevleri ve gazinolar

Orduevleri, otel ve/veya sosyal tesisler olup kullanımı subay, astsubay ve 2012 yılından itibaren uzman erbaşlara mahsustur. Tesisin tipine göre içinde otel odaları, restoran, çay ve pasta salonları, spor salonu, öğrenci etüt salonu, düğün salonu, çeşitli davet ve kokteyl salonları, çocuk oyun salonları, kadın ve erkek kuaför salonları, yüzme havuzu, sauna, fin hamamı, otopark ve kütüphane bulunabilir. Harbiye Orduevi ve Eskişehir Subay Orduevi bulundukları semtle özgünleşmiş bilinen büyük orduevlerindendir.

Askerî madalya ve nişanlar

  • Savaş Takdirnamesi
  • TSK Şeref Madalyası
  • TSK Hizmet Övünç Madalyası
  • TSK Üstün Cesaret ve Feragat Madalyası
  • TSK Üstün Hizmet Madalyası
  • TSK Başarı Madalyası
  • TSK Liyakat Madalyası
  • TSK Şeref Nişanı
  • TSK Övünç Nişanı
  • TSK Liyakat Nişanı

Rütbeler

Türk Kara Kuvvetleri rütbeleri

NATO Kodu OF-10 OF-9 OF-8 OF-7 OF-6 OF-5 OF-4 OF-3 OF-2 OF-1 Subay Öğrencisi
Kara Kuvvetleri image image image image image image image image image image image image image image
Mareşal Genelkurmay Başkanı Orgeneral Korgeneral Tümgeneral Tuğgeneral Albay Yarbay Binbaşı Yüzbaşı Üsteğmen Teğmen Asteğmen Harbiyeli
NATO Kodu OR-9 OR-8 OR-7 OR-6 OR-5 OR-4 OR-3 OR-2 OR-1
Kara Kuvvetleri image image image image image image image image image image image image image
Astsubay Kıdemli Başçavuş Astsubay Başçavuş Astsubay Kıdemli Üstçavuş Astsubay Üstçavuş Astsubay Kıdemli Çavuş Astsubay Çavuş Astsubay Astçavuş Uzman Çavuş Uzman Onbaşı Sözleşmeli Çavuş Sözleşmeli Onbaşı Dengi yok Sözleşmeli Er Er


Türk Deniz Kuvvetleri rütbeleri


NATO Kodu OF-10 OF-9 OF-8 OF-7 OF-6 OF-5 OF-4 OF-3 OF-2 OF-1
Deniz Kuvvetleri image
Büyük Amiral1		 image
Genelkurmay Başkanı 		image
Oramiral 		image
Koramiral 		image
Tümamiral 		image
Tuğamiral 		image
Albay 		image
Yarbay 		image
Binbaşı 		image
Yüzbaşı 		image
Üsteğmen 		image
Teğmen 		image
Asteğmen
NATO Kodu OR-9 OR-8 OR-7 OR-6 OR-5 OR-4 OR-3 OR-2 OR-1
Deniz Kuvvetleri image
Astsubay Kıdemli
Başçavuş 		image
Astsubay
Başçavuş 		image
Astsubay Kıdemli
Üstçavuş 		image
Astsubay
Üstçavuş 		image
Astsubay Kıdemli
Çavuş 		image
Astsubay
Çavuş 		image
Astsubay Astçavuş 		image
Uzman
Çavuş 		image
Uzman
Onbaşı 		image

Sözleşmeli Çavuş 		image

Sözleşmeli Onbaşı
Dengi yok


Sözleşmeli Er


Er


Türk Hava Kuvvetleri rütbeleri

NATO Kodu OF-10 OF-9 OF-8 OF-7 OF-6 OF-5 OF-4 OF-3 OF-2 OF-1
Hava Kuvvetleri image
Mareşal 		image
Genelkurmay
Başkanı 		image
Orgeneral 		image
Korgeneral 		image
Tümgeneral 		image
Tuğgeneral 		image
Albay 		image
Yarbay 		image
Binbaşı 		image
Yüzbaşı 		image
Üsteğmen 		image
Teğmen 		image
Asteğmen
NATO Kodu OR-9 OR-8 OR-7 OR-6 OR-5 OR-4 OR-3 OR-2 OR 1
Hava Kuvvetleri image
Astsubay Kıdemli
Başçavuş 		image
Astsubay
Başçavuş 		image
Astsubay Kıdemli
Üstçavuş 		image
Astsubay
Üstçavuş 		image
Astsubay Kıdemli
Çavuş 		image
Astsubay
Çavuş 		image
Astsubay Astçavuş
 		image
Uzman
Çavuş 		image
Uzman
Onbaşı 		image

Sözleşmeli Çavuş 		image

Sözleşmeli Onbaşı
Dengi yok


Sözleşmeli Er


Er


Resim galerisi

  • image
    Türk Deniz Komandoları, ortak bir tatbikatta Amerikan amfibi hücum gemisinde
  • image
    MİLGEM kapsamında F-511 TCG Heybeliada gemisi
  • image
    IDEF '07 Savunma Fuarı'nda sergilenen Jandarmanın da kullandığı Otokar Cobra aracı
  • image
    İstanbul Boğazı'nda bir sahil güvenlik botu
  • image
    TR 122 topçu roketi
  • image
    Türkiye'nin de üretim projesinde bulunduğu AİRBUS A400M ATLAS
  • image
    T129 ATAK
  • image
    T-155 Panter kendinden tahrikli obüs topu

Kaynakça ve notlar

Özel

  1. ^ a b . www.kkk.tsk.tr. 12 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  2. ^ . Turkish Armed Forces. 29 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2014. 
  3. ^ a b c d e . www.globalfirepower.com (İngilizce). 12 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023. 
  4. ^ (25 Şubat 2021). The Military Balance 2021. Londra: Routledge. s. 152. ISBN . 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022. 
  5. ^ Ergan, Uğur (6 Aralık 2015). . Ankara: Hürriyet. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2015. 
  6. ^ . tsk.tr. 19 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2015. 
  7. ^ "Türkiye'nin Somali'de açtığı yurt dışındaki en büyük üssü hakkında tüm merak edilenler". BBC News Türkçe. 6 Ekim 2017. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  8. ^ "Türkiye'nin yabancı ülkelerdeki askeri varlığı". 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2022. 
  9. ^ . Central Intelligence Agency. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2010. 
  10. ^ {{Web kaynağı | url = https://www.savunmatr.com/msbnin-2023-butcesi-183-milyar-tl-oldu 6 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . | arşivtarihi = 7 Nisan 2023
  11. ^ . 15 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2014. 
  12. ^ . Stockholm International Peace Research Institute. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2010. 
  13. ^ . Undersecretariat for Defense Industries. s. 82. 2 Mart 2012 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2010. 
  14. ^ "Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu". Mevzuat Bilgi Sistemi. 15 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 
  15. ^ "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası". Mevzuat Bilgi Sistemi. 24 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023. 
  16. ^ . Türk Silahlı Kuvvetleri. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  17. ^ . www.globalfirepower.com (İngilizce). 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  18. ^ "NATO Member States Military Strength (2021)". www.globalfirepower.com (İngilizce). 9 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Eylül 2021. 
  19. ^ SAKARYA MEYDAN MUHAREBESİ’NDE 1. SÜVARİ TÜMENİ HAREKATI*. s. 140. 23 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  20. ^ Nutuk, Ordumuzun Durumu - Mustafa Kemal Atatürk. 23 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  21. ^ "Somali'deki Türk askeri eğitim üssü 152 mezun verdi". www.aa.com.tr. 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2020. 
  22. ^ "Türk askeri Kosovalı çocukların yüzünü güldürdü". www.trthaber.com. 8 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2020. 
  23. ^ T.C. Genelkurmay Başkanlığı Harp Tarihi Resmi Yayınları No:1 - Türk İstiklal Harbi Cilt II Batı Cephesi 6. Kısım
  24. ^ "Türk askerinin büyük kahramanlık gösterdiği Kore Savaşı, 65 yıl önce sona erdi". www.trthaber.com. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  25. ^ "'TSK Kore Savaşı'nda yanımızda oldu'". www.aa.com.tr. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  26. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2020. 
  27. ^ Çalışlar, Oral (5 Eylül 2009). "En çok 'şehit' Şırnak'tan". Radikal. 20 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2010. 
  28. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022. 
  29. ^ "Türk jeti Suriye helikopterini vurdu". NTVMSNBC. 16 Eylül 2013. 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . 
  30. ^ "Suriye helikopterini Türk jetleri düşürdü!". HABERTÜRK. 16 Eylül 2013. 19 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . 
  31. ^ . 23 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  32. ^ . 23 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2014. 
  33. ^ Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağı Türk F16 uçakları tarafından düşürüldü http://www.internetajans.com/bolge/tsk-sinir-ihlali-yapan-rus-jetini-vurdu-h295133.html 25 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
  34. ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; anayasa isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  35. ^ (İngilizce). nationmaster.com. 22 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2010. 
  36. ^ . Türk Deniz Kuvvetleri. 26 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2010. 
  37. ^ a b . flightglobal.com (İngilizce). 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  38. ^ . Yolcuemsali.com. 7 Ekim 2014. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2016. 
  39. ^ "Türkiye Katar ve Somali'de Yeni Asker Üssü Kuruyor". Haberler.com. 29 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  40. ^ . Ahaber. 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  41. ^ "Son dakika: İşte Türkiye'nin Katar'daki askeri üssü". www.hurriyet.com.tr. 23 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  42. ^ Şafak, Yeni (3 Ocak 2018). "Türkiye'nin yurt dışındaki askeri üsleri! Türkiye'nin kaç tane askeri üssü var". Yeni Şafak. 3 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  43. ^ Şafak, Yeni (27 Nisan 2019). "Türkiye'nin Sevakin Adası anlaşması iptal mi olacak - Türkiye'yi Sudan'da kim istemiyor". Yeni Şafak. 27 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  44. ^ Galip Dalay (17 Haziran 2015). . Al Jazeera. 4 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2016. 
  45. ^ Tolga Tanış (5 Temmuz 2016). . Hürriyet. 10 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2016. 
  46. ^ . 20 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2017. 
  47. ^ . 20 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2017. 
  48. ^ . 20 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2017. 
  49. ^ Uğur Ergan. "Musul'a 600 asker". Hürriyet. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  50. ^ . Sabah. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  51. ^ "Somali'deki Türk askeri eğitim merkezi dördüncü mezunlarını verdi". www.aa.com.tr. 7 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  52. ^ . Bianet. 5 Mart 2014. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2014. 
  53. ^ . 26 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2011. 
  54. ^ "Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı". www.dzkk.tsk.tr. 1 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  55. ^ . www.hvkk.tsk.tr. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  56. ^ "Erdoğan: "Askeri liseler ihtiyaç kalmadığı için kapatıldı"". Yeni Çağ Gazetesi. 30 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  57. ^ . Milli Gazete. 31 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  58. ^ "GATA'nın adı değiştirildi". www.haberturk.com. 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  59. ^ "Ankara GATA'nın ismi değişti". www.trthaber.com. 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  60. ^ . CNN Türk. 8 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  61. ^ . www.hho.edu.tr. 23 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  62. ^ "Askeri okullar kapatıldı, Milli Savunma Üniversitesi kuruldu - Gündem". www.hurriyet.com.tr. 19 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  63. ^ . www.kho.edu.tr. 1 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  64. ^ "Milli Savunma Üniversitesi-Kara Astsubay Meslek Yüksekokulu Tarihçe". msu.edu.tr. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  65. ^ "Milli Savunma Üniversitesi-Deniz Astsubay Meslek Yüksekokulu Tarihçe". msu.edu.tr. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  66. ^ . www.dho.edu.tr. 23 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  67. ^ "Askeri Yargıtay ve AYİM kaldırıldı". Milliyet. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  68. ^ . www.hsk.gov.tr. 1 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020. 
  69. ^ . 21 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2011. 
  70. ^ Acar, Erkan (11 Temmuz 2006). . Zaman Turkuaz. Yeni Asya. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2008. 
  71. ^ . 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2011. 
  72. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s . 5 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012. 

Notlar

  1. ^ Türkiye Büyük Millet Meclisi Ordusu olarak.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  • Resmî site

Diğerleri

  • Global Security 2 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
  • Türkiye Gaziler Vakfı resmî internet sitesi 7 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .

wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar

Turk Silahli Kuvvetleri TSK yurt disindan gelecek tehdit ve tehlikelere karsi Turk vatanini savunmakla gorevli askeri kuvvettir Gorevi caydiricilik saglayacak sekilde askeri gucun muhafazasini ve guclendirilmesini saglamak Turkiye Buyuk Millet Meclisi karariyla yurt disinda verilen gorevleri yapmak ve uluslararasi barisin saglanmasina yardimci olmaktir Turk Silahli KuvvetleriTurk Silahli Kuvvetleri amblemiKurulusMO 209 sembolik 3 Mayis 1920BirimlerTurk Kara Kuvvetleri Turk Deniz Kuvvetleri Turk Hava KuvvetleriKarargahGenelkurmay Baskanligi Bakanliklar AnkaraWebsitetsk trKomutaCumhurbaskaniRecep Tayyip ErdoganMilli Savunma BakaniYasar GulerGenelkurmay BaskaniOrgeneral Metin GurakGenel BilgilerAskerlik yasi20Zorunlu askerlik6 ayAskere alinmasi mumkun olan vatandas sayisi42 437 378 2023 yas 18 41Askere alinmaya uygun olan vatandas sayisi35 627 466 2023 yas 18 41Her sene askerlik yasina genel vatandas sayisi1 411 811 2023 Etkin personel sayisi675 800Rezerve personel sayisi380 000Dis personel sayisi Irak ta 1 030 Kuzey Kibris ta 36 000 Bosna Hersek te 480 Kosova da 380 kaynak belirtilmeli Somali de 200 Libya da 35 kaynak belirtilmeli Lubnan da 100MaliyeHarcamalar183 000 000 000 2023 GSYIH paydasi 1 7SanayiYillik ithalat1 2 milyar Yillik ihracat1 2 milyar Ilgili maddelerTarihTurk askeri tarihiRutbelerTurk rutbe dereceleri Turk Silahli Kuvvetlerinin baskomutanligi Turkiye Buyuk Millet Meclisinin manevi varligindan ayrilamaz ve cumhurbaskani tarafindan temsil olunur Genelkurmay baskani savasta baskomutanlik gorevini Cumhurbaskanligi namina yerine getirir Turk Kara Kuvvetleri Turk Deniz Kuvvetleri ve Turk Hava Kuvvetlerinden olusmaktadir 2024 yili itibariyla sayi bakimindan dunyanin 8 NATO nun ise en guclu 3 ordusudur Turk Silahli Kuvvetleri ne son halini Maresal Mustafa Kemal Ataturk vermistir Osmanli Imparatorlugu nun Birinci Dunya Savasi nda yenilmesi sonrasi Itilaf Devletleri Turk ordularini dagitmis Anadolu yu isgale baslamistir Bu durum karsisinda Turk milleti Kuva yi Milliye adi altinda duzensiz bicimde ve bolgesel bazda isgale direnmeye baslamistir 9 Ordu Mufettisi olarak Samsun a cikan Mustafa Kemal Pasa Turk Kurtulus Savasini baslatmis ve oncelikli olarak duzensiz Kuva yi Milliye birliklerini duzenli ordu catisi altinda birlestirmeye calismistir Modern Turk ordusunun temelleri de bu zamanlarda atilmis Kuva yi Milliye birliklerinin baslarina subaylar gecirilmis ve TBMM Ordulari adi altinda duzenli bir ordu formuna sokulmustur Duzenli hale getirilen Turk ordusunun ilk kazandigi muharebe Garp Cephesi Kumandani Miralay Ismet Inonu Bey kumandanliginda icra edilen I Inonu Muharebesi dir Cumhuriyet in ilanindan sonra da yine Mustafa Kemal Ataturk tarafindan Turk Silahli Kuvvetlerinin modernizasyon sureci buyuk bir hizla devam ettirilmistir Modern Turk ordusu daha sonra 1950 yilinda Kore Savasi na Simal Yildizi adi verilen bir tugayla katilmistir Tugay Busan Suvan Kumhwa Elco bolgelerinde gerceklesen savaslarda boy gostermistir Kunu ri Muharebesi sirasinda gerceklestirilen direnis ile birlikte 8 Amerikan ordusunun tumuyle Cin ordusu tarafindan yok edilmesini engellemistir 1960 li yillarda Kibris ta Turklere karsi saldirilar baslayinca Kibris a operasyon icin hazirliklara baslamis ve 1974 te Kibris Baris Harekati ni gerceklestirmistir Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti nin kurulusunda onemli rol oynamistir 1980 li yillarda PKK nin kurulmasiyla birlikte Turkiye sinirlari icinde PKK ile mucadeleye baslamistir 1990 li yillarda mucadeleyi Kuzey Irak a tasimis ve Kuzey Irak ta Celik Harekati Cekic Harekati gibi sinir otesi operasyonlar gerceklestirmistir 1995 yilinda Yunanistan ile yasanan Kardak Krizi nde kayaliklara cikan Turk komandolari adaya Turk bayragi dikmistir bu durum Yunanistan genelkurmay baskanini istifa ettirmistir 1998 yilinda PKK nin kurucusu Abdullah Ocalan in Suriye de bulunmasi sebebiyle Suriye yle iliskiler gerilmis Turk ordusu bu gelismelerin ustune Suriye sinirina yiginak yapmistir Baskilar sonucu Adana Mutabakati imzalanmis ve Turk ordusunun baskisi sonucu Abdullah Ocalan Suriye den sinir disi edilmistir 2008 yilinda Kuzey Irak a PKK ile mucadele amaciyla Gunes Harekati ni gerceklestirmistir Ilerleyen yillarda PKK nin Turkiye dogusuna yaptigi yiginaklari ortadan kaldirabilmek amaciyla Hendek operasyonlarini yapmistir Hendek operasyonlarinin ardindan Suriye Ic Savasi na mudahalede bulunmus Firat Kalkani Harekati ile Halep in kuzeyinde bulunan ISID varligini bitirmis YPG nin Menbic ile Afrin kantonunu birlestirmesini engellemistir 2017 yilinda Idlib e girip gozlem noktalari olusturmaya baslamistir 2018 yilinda Afrin e operasyon gerceklestirip YPG yi Afrin den atmistir Afrin de YPG ye operasyon gerceklestirdigi tarihlerde Kararlilik Harekati ni baslatmis Kuzey Irak a yeni bir askeri operasyonda bulunmustur Kararlilik Harekati Pence Operasyonlari ile genisletilmistir ve Turk ordusu Kuzey Irak ta belirli bolgeleri kontrol etmeye baslamistir Pence Operasyonlari surerken Firat in dogusunda bulunan YPG ye Baris Pinari Harekati ile mudahalede bulunmus 8 gun surdurulen harekatta 4820 kilometrekare alani kontrol etmistir Idlib de Turk birliklerine Rus ordusunun ve Suriye ordusunun saldirilari sonrasi Turk Silahli Kuvvetleri Bahar Kalkani Harekati ni da icra etmistir Turk ordusu gunumuzde Turkiye Cumhuriyeti tarafindan teror orgutu olarak taninan PKK ya karsi Irak in kuzeyinde Pence Operasyonlari ni surdurmektedir diger yandan Ikinci Libya Ic Savasi na direkt olarak dahil olmustur ve taraflardan birisi olan Ulusal Mutabakat Hukumeti ne danismanlik yardiminda bulunmaktadir Turk Silahli Kuvvetleri 2021 de tahmini 895 000 askeri ve paramiliter personeliyle ABD Silahli Kuvvetleri nden sonra NATO daki en buyuk ikinci askeri guctur TarihceI Dunya Savasi nda Osmanli Imparatorlugu 7 cephede savasa 2 850 000 kisiyi silah altina alarak girdi Bu ordu 70 piyade 2 suvari tumeninden olusan 24 kolordulu 9 ordu birligiydi Mondros Mutarekesi nden sonra zorunlu terhislerle 50 000 kisiye inmisti Ancak Osmanli ordusunun kalan iki kolordusundan biri Suriye cephesinden Ankara ya konuslanan Ali Fuat Pasa komutasindaki 20 Kolordu digeri ise Kafkas Cephesinde Erzurum da konuslandirilmis Kazim Karabekir komutasindaki 15 Kolordu ydu Turk Kurtulus Savasi sirasinda ve sonrasinda bu kolordular ve Kuva yi Milliye birlikleri TBMM tarafindan duzenli hale getirilerek modern Turk ordusunun temelleri atilmistir Kurtulus Savasi modern Turk ordusunun katildigi ve kazandigi ilk savas kabul edilebilir Turkiye Cumhuriyeti kuruldugunda bu ordular yeni bir yapilandirmayla Turk Silahli Kuvvetleri adini almistir Turk ordusu Cumhuriyet tarihi boyunca bircok isyan bastirmis Kore Savasi ve Kibris Harekati nda savasmis PKK ya karsi operasyonlar yapmistir Ayrica Afganistan Kosova Lubnan Somali gibi bircok ulkeye uluslararasi askeri kuvvetlere destek amacli asker gondermistir Savaslar Kurtulus Savasi Kurtulus Savasi nda Ankara Hukumeti ne bagli Turk piyadeler I Dunya Savasi ndan yenik cikan Osmanli Imparatorlugu nun Itilaf Devletleri nce isgali sonucunda Misak i Milli sinirlari icinde ulke butunlugunu korumak icin girisilen cok cepheli siyasi ve askeri mucadele 1919 1922 yillari arasinda gerceklesmis ve 11 Ekim 1922 de imzalanan Mudanya Mutarekesi ile fiilen 24 Temmuz 1923 te imzalanan Lozan Antlasmasi ile resmen sona ermistir ve Misak i Milli hedeflerine buyuk olcude ulasilmistir Agustos 1922 de Turk kuvvetleri 207 941 kisiydi Bati Dogu Guney cephelerinde savasti Catismalar Bati cephesinde I Inonu Muharebesi ve II Inonu Muharebesi Kutahya Eskisehir Muharebeleri Sakarya Meydan Muharebesi Buyuk Taarruz Baskomutanlik Meydan Muharebesi dir Kore Savasi Kore harekati sirasinda gozlem yapan Turk askeri Turkiye Cumhuriyeti 1950 yilinda baslayan Kore Savasi na fiilen katilmis ve 1950 den 1953 e kadar tugay buyuklugunde bir kuvvetle Kuzey Kore ye karsi savasmistir Sovyet baskisina karsi muttefikler arayan ve bu sebeple NATO ya girmek isteyen Turkiye bu isteklerini daha kolay elde etmek ve Amerika ya yakinlasmak amaciyla Kore Savasi na bir tugay yollamistir Kibris Baris Harekati 20 Temmuz 1974 te Basbakan Bulent Ecevit in emriyle Turk Silahli Kuvvetlerinin Kibris ta baslattigi askeri harekat iki asamali olarak gerceklestirilmis birinci asamasinda Kibris in adasina havadan parasutlu askerlerin ucaklarla indirilmis ve denizden Turk Deniz Kuvvetleri ne ait savas gemileriyle Turk askeri karaya cikarilmistir Birinci harekat sonunda ateskes ilan edilmis ve Cenevre de baris gorusmeleri baslamistir ancak barisin saglanamayacagi kesinlesince ikinci ve son harekat Bulent Ecevit in Ayse Tatile Ciksin parolasiyla 13 Agustos ta Turk birlikleri tarafindan baslatildi Turk birlikleri 14 Agustos ta Lefkosa ya 15 Agustos ta Lefke ve Magusa ya girdi Harekat neticesinde bir taraftan Magusa ya diger taraftan Lefke ye varilarak Turk tarafinin sinirlari cizildi Harekatin sonucunda Rum birlikleri maglup edilmis ve Kibris in kuzeyinde Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti kurulmustur Operasyonlar Teror ile mucadele Turk Silahli Kuvvetleri PKK ile 1980 li yillardan beri mucadele etmektedir Milli Savunma Bakanligi verilerine gore 1984 2009 arasinda 5821 TSK askeri 775 emniyet gorevlisi 1350 koy korucusu 4 828 sivil catisma ve saldirilarda hayatini kaybetmis bununla birlikte yaklasik 28 000 PKK militani oldurulmustur Bu mucadele cercevesinde PKK nin iki numarali adami Semdin Sakik 14 Nisan 1998 de elebasi Abdullah Ocalan ise 15 Subat 1999 da yakalanmislardir Turkiye Abdullah Ocalan in 15 Subat ta yakalandigini 16 Subat 1999 da Basbakan Bulent Ecevit in yaptigi Abdullah Ocalan Turkiye dedir aciklamasiyla ogrendi Yargilama sureclerini takiben vatana ihanet sucundan muebbet hapis cezasi ile cezalandirilarak cezaevine konulmuslardir Yine Turk Silahli Kuvvetleri 1991 yilindan beri Kuzey Irak taki PKK kamplarina yonelik Supurge Atmaca Celik Cekic Safak ve Gunes kod adli sinir otesi harekatlar duzenlemistir Krizler Kardak Krizi Turk bandirali bir geminin Kardak Kayaliklari nda karaya oturmasi sonucu Turk ve Yunan kurtarma ekipleri arasinda anlasmazlik cikinca patlayan krizdir ve iki ulkeyi savasin esigine getirmistir Turk Sualti Taarruz komandolari Kardak kayaliklarinin etrafini saran Yunanistan Donanmasini aldatarak Kayaliklara cikarma yapmistir Olayi 4 saat sonra ABD den ogrenen Yunanistan Genelkurmay Baskaninin istifasi ile sonuclanmistir Gerginligi NATO ve ABD araya girerek onlemistir Suriye Krizi Akcakale ilcesine dusen top mermileri sonucunda 5 Turk vatandasi olmus bunun uzerine Turk Silahli Kuvvetleri radar ve F 16 savas ucaklari ile tespit edilen askeri noktalara T 155 Firtina obusleriyle karsi ates acmistir 1990 li yillarda PKK lideri Abdullah Ocalan in Suriye icinde serbestce dolasmasi ve PKK nin kamplarinin burada bulunmasi Turkiye ile Suriye yi karsi karsiya getirdi Turk Ordusu Suriye sinirina dogru kaydirildi Cesitli askeri ve siyasi baskilara dayanamayan Suriye bu tutumundan vazgecerek Ocalan i sinir disi etmistir kaynak belirtilmeli Turkiye Suriye iliskileri on yillar sonra 22 Haziran 2012 tarihinde Hatay sinirinda egitim ucusunu icra etmekte olan TSK ye ait F 4 Phantom tipi egitim ucagi Suriye Silahli Kuvvetleri tarafindan dusurulmesi ile tekrar krize girmis Suriye ucak dusurdukten sonra ucagin Turkiye ye ait oldugu anladiklarini iddia etmis olay sonrasi donemin Turkiye Basbakani Recep Tayyip Erdogan TSK nin angajman kurallarinin degistigini aciklamistir Bu kararda devam eden Suriye Ic Savasinda Turkiye nin Suriye muhalefetinin yaninda olmasi ve bu yuzden iliskilerin gerilmesi de etkili olmustur Ucagin parcalarinin ve pilotlarin naaslarinin bulunmasindan sonra 6 Kolordu ya bagli birlikler ve 4 sinira dogru kaydirilmis sinir hattina ucaksavarlar ve Gaziantep Havalimani na askeri statu verilerek Fuze rampalari yerlestirilmistir Akcakale Olayi olarak bilinen 3 Ekim 2012 de Suriye den ateslenen bir top mermisi Turkiye nin Sanliurfa kentinin Akcakale ilcesine dustu Olayda bes sivil Turk vatandasi hayatini kaybetti Turk Silahli Kuvvetleri yeni angajman kurallari cercevesinde aninda karsilik vermis ve Suriye den atilan top mermisinin ateslendigi askeri birlik 9 adet top atisiyla etkisiz hale getirilmistir Daha sonra Turkiye Buyuk Millet Meclisi nden Suriye icin tezkere karari cikti Turk Silahli Kuvvetleri Suriye sinirina hava savunmada kullanilan silahlarin agirlikta oldugu askeri yiginak yapti Suriye Devleti olayin ardindan hayatini kaybeden siviller icin taziye dileklerini sunarak ozur diledi 16 Eylul 2013 te Suriye ye ait Mil Mi 17 helikopter sinir ihlali yaptigi icin Malatya dan havalanan 2 Turk jeti tarafindan fuzeyle vuruldu Bir yil sonra 23 Mart 2014 te Hatay sinirinda sinir ihlali yapan 2 adet MIG 23 Suriye savas ucaklari izlemeye alindi Suriye hava sahasinda kuzeye dogru ucusu Turk sinirina on deniz mili mesafeden itibaren Turk hava sahasina yaklastigina iliskin dort kez ikaz edildi fakat ikinci ucak uyariyi dikkate almayarak Turk hava sahasina girerek yaklasik bir kilometre kadar hava sahasini ihlal etti daha sonra batiya dogru yonelerek 1 5 kilometre kadar Turk hava sahasinda ucmaya devam etti Bu esnada bolgede hava devriye gorevinde havada hazir bulunan iki adet Turk F 16 ucagindan birisi angajman kurallari geregince saat 13 14 te Suriye ucagina fuze atmis ve isabet alan Suriye ucagi sinirin 1200 metre guneyinde ve Suriye topraklarinda yer alan Kesep bolgesine dusurulmustur Rusya savas ucaginin dusurulmesi 24 Kasim 2015 tarihinde saat 09 20 civarinda Hatay Yayladagi bolgesinde Turk Hava Sahasini ihlal eden Rusya Federasyonu na ait SU 24 tipi savas ucagi Turk Silahli Kuvvetleri TSK tarafindan Turk hava sahasina girmeden once bes dakika icerisinde 10 kez ikaz edilmesine ragmen Turk Hava Sahasini ihlal etti Bunun uzerine bolgede hava devriye gorevinde bulunan TSK ye ait iki F 16 ucagi daha once hukumet tarafindan ilan edilen angajman kurallari cercevesinde Rus savas ucagini saat 09 24 te dusurdu Ucaktan atlayan pilotun Suriye Haber Ajansi SANA parasutle atlayarak kurtulmayi basardigini yazdi kaynak belirtilmeli Olaylar 27 Mayis Darbesi Mustafa Kemal Pasa ve silah arkadaslari tarafindan kurulan ve cok sayida asker kokenli siyasetci barindiran Cumhuriyet Halk Partisi 1923 1950 arasi Turkiye yi yonetti 1950 de iktidara gelen Demokrat Parti ile sivil asker iliskilerinde yeni bir doneme girildi Turk Silahli Kuvvetleri siyasette etkili bir aktor olarak on plana cikti DP nin artan otoriterligi ve orduda reform calismalari askerler tarafindan hos karsilanmadi ve mudahaleye hazirlanan ufak cuntalar olustu Dokuz Subay Olayi ile yanan kivilcim 27 Mayis 1960 ta bir yangina donustu ve albaylarin cogunlukta oldugu askeri cunta 10 yillik DP iktidarini sona erdirdi Basbakan Adnan Menderes Disisleri Bakani Fatin Rustu Zorlu ve Maliye Bakani Hasan Polatkan idam edildi 1961 secimleri ile demokratik hayat yeniden basladi 12 Mart Muhtirasi 60 larin sonuna dogru artan sag sol catismasi ve ogrenci olaylari muhtiranin gerekcesiydi Ordu bu kez dogrudan yonetime el koymadi Aksine 9 Mart 1971 de yapilmasi planlanan darbeyi engelledi ve darbeye kalkisan subaylari tasfiye etti Ancak bir muhtira ile hukumetin istifa etmesini ve bagimsiz bir hukumetin kurulmasini istedi Goreve gelen Erim hukumeti kalici olamadi ve yerini yeniden parti hukumetlerine birakti 12 Eylul Darbesi 12 Eylul Darbesi yle ordu ilk kez emir komuta zinciri icerisinde bir askeri darbe yapti Turkiye de sag sol catismasi boluculuk siyasi ekonomik ve sosyal krizler suikastlar katliamlar cumhurbaskani secimi krizi sonucunda Genelkurmay Baskani Orgeneral Kenan Evren liderliginde 12 Eylul 1980 de ordu yonetime el koydu Mudahalenin amaci ulke butunlugunu korumak milli birlik ve beraberligi saglamak muhtemel bir ic savasi ve kardes kavgasini onlemek devlet otoritesini ve varligini yeniden tesis etmek ve demokratik duzenin islemesine mani olan sebepleri ortadan kaldirmaktir seklinde ifade edildi 48 mahkum 24 adli suclu 15 sol 8 sag 1 ASALA militani idam edildi 1982 Anayasasi hazirlandi 7 Kasim 1982 de yapilan halk oylamasinda 91 37 EVET oy orani kabul edildi 12 Eylul 1980 de baslayan askeri rejim 7 Aralik 1983 te sona erdi 28 Subat sureci ve davasi 1996 da goreve gelen REFAHYOL hukumeti Turk Silahli Kuvvetlerinin laiklik ve irtica konusunda kapsamli bir calisma yapmaya yoneltti 28 Subat 1997 de yapilan Milli Guvenlik Kurulunda ordunun komuta kademesi irticaya karsi sert onlemler alinmasini istedi Basbakan Necmettin Erbakan bildiriyi once bildiriyi imzalamamakta direndi ancak daha sonra serh koyarak imzaladi Fakat bildiride istenenleri yerine getirmedi ve basbakanligi hukumet ortagi Tansu Ciller e teslim etmek icin istifa etti Cumhurbaskani Suleyman Demirel ise hukumeti kurma gorevini Mesut Yilmaz a verdi ve ANASOL D Hukumeti kuruldu 1999 da Refah Partisi laiklige aykiri eylemlerin odagi haline geldigi gerekcesiyle Anayasa Mahkemesi tarafindan kapatildi Balyoz Sarikiz Ayisigi Yakamoz ve Eldiven Ergenekon Askeri casusluk ve santaj davasi 15 Temmuz Darbe GirisimiGorevi Askeri Guvenlik Bolgesi Girilmez yazili Turkiye de askeri birliklerde kullanilan bir askeri tabela Turk Silahli Kuvvetleri Turkiye devletini yurt disindan ve yurt icinden gelecek ve gelebilcek tehdit ve tehditlere karsi savunma ve caydiricilik gorevini ustlenmis olan silahli devlet kurulusudur Yaptirim gucunu Turkiye Anayasasi ndan alir Genelkurmay Baskanligi ile Kara Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanliklari Milli Savunma Bakanina baglidir Genelkurmay Baskani ile Kara Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlari Milli Savunma Bakanina ayri ayri bagli ve sorumludur Genelkurmay Baskanligi ile Kuvvet Komutanliklarinin teskilati bakanlik kadro ve kurulusunda gosterilir RolyefiTurk Silahli Kuvvetleri rolyefi altta uc parcaya bolunmus ve Turkiye nin ulusal renkleri olan kirmizi ortada ve beyazin yanlarda oldugu ustunde Turk bayraginin ve Turk ulusunun simgesi olan hilal ve yildiz yaninda Turk Hava Kuvvetleri ni temsilen iki kanat altinda Turk Kara Kuvvetleri ni temsilen bir migfer ve capraz iki kilic onun da altinda Turk Deniz Kuvvetleri ni temsilen de buyuk bir deniz capasi bulunmaktadir Komuta kademesiUst komuta kademesi 16 Agustos 2023 itibariyla Fotograf Gorev IsimGenelkurmay Baskani Orgeneral Metin GurakDeniz Kuvvetleri Komutani Oramiral Ercument TatliogluKara Kuvvetleri Komutani Orgeneral Selcuk BayraktarogluHava Kuvvetleri Komutani Orgeneral Ziya Cemal Kadioglu1 Ordu Komutani Orgeneral Ali SivriGenelkurmay II Baskani Orgeneral Irfan OzsertEge Ordusu Komutani Orgeneral Kemal YeniMuharip Hava Kuvveti Komutani Orgeneral Ismail Guneykaya3 Ordu Komutani Korgeneral Veli TarakciKara Kuvvetleri Kurmay Baskani Korgeneral Levent Ergun2 Ordu Komutani Korgeneral Metin TokelDonanma Komutani Koramiral Kadir YildizEgitim ve Doktrin Komutani Korgeneral Zorlu TopalogluGenelkurmay Baskanligi Genelkurmay Baskanligi Turk Silahli Kuvvetlerinin komuta merkezidir Turk Silahli Kuvvetlerini komuta eden Turkiye deki en ust duzey askeri birimdir Savasta Baskomutanlik gorevini Cumhurbaskani adina yerine getirir Kuvvetlere komuta etmek savasa hazirlanmasinda personel haber alma harekat yapilanma egitim ogretim ve lojistik hizmet ilkeleri ve programlari Genelkurmay Baskanliginin sorumluluklaridir Kuvvet Komutanliklari Kara Kuvvetleri Komutanligi Turk Kara Kuvvetleri Turk Silahli Kuvvetlerinin en buyuk kuvvetidir Bunyesinde 4 Ordu 14 Kolordu 8 Mekanize Tumen 11 Zirhli Tugay 23 Mekanize Piyade Tugayi 15 Motorize Piyade Tugayi 8 Komando Tugayi 4 Insani Yardim Tugayi 5 Topcu Tugayi bulunur Ayrica Kibris ta Kibris Turk Baris Kuvvetleri adi altinda yaklasik bir kolordu seviyesinde yaklasik 60 000 Personel bulundurmaktadir Anayasa ile tayin edilmis olan Turkiye Cumhuriyeti nin korunmasi ve kollanmasi ile ilgili kendisine verilen gorevleri yerine getirir Turk Kara Kuvvetindeki asker er ve erbas sayisinin 550 000 ustunde oldugu sanilmaktadir Deniz Kuvvetleri Komutanligi TCG Bayraktar L 403 Turk Deniz Kuvvetleri Turk Silahli Kuvvetlerinin en buyuk 2 kuvvetidir Turkiye yi denizden gelebilecek her turlu tehditlere karsi savunmak ve ulkenin denizle alakali menfaatlerini korumak ve kollamakla gorevli kuvvettir Turk Deniz Kuvvetleri 16 firkateyn 12 denizalti 9 korvet 18 hucumbot 11 mayin tarama gemisi 16 devriye gemisi ve yardimci gemiler ile Karadeniz Ege ve Akdeniz de aktif olarak faaliyette bulunmaktadir 55 000 aktif calisani ile personel sayisi bakiminda dunyanin 8 buyuk deniz kuvvetidir Donanma Komutanligi Kuzey Deniz Saha Komutanligi Guney Deniz Saha Komutanligi Deniz Egitim ve Ogretim Komutanligi olmak uzere dort ana ast komutanliktan olusur Hava Kuvvetleri Komutanligi Gorevi basindaki Turk Hava Kuvvetleri ne ait bir F 16 Fighting Falcon Turk Hava Kuvvetleri Turk Silahli Kuvvetlerinin en buyuk 3 kuvvetidir 1949 yilinda kurulan ve su anda envanterinde 500 un uzerinde ucak ve 70 ten fazla helikopter barindiran barista Turk hava sahasini savunan savasta kara ve deniz kuvvetlerine destek veren kuvvettir Yurt disindaki askeri uslerTemmuz 2018 tarihi itibariyla Turkiye nin kendi topraklari disinda toplam 3 bin 190 askeri personeli bulunmaktadir Basta NATO uyeligi olmak uzere bircok uluslararasi orgute uyeliginden dogan sorumluluklari geregi yurtdisinda bircok defa gecici olarak asker bulunduran Turkiye nin uyesi oldugu orgutlere bagli olmaksizin yurt disinda surekli olarak bulunan tek askeri ussu Kibris Turk Baris Kuvvetleri dir Ayrica 2015 yilinda Katar da Tarik Bin Ziyad Kislasi kurulmustur Sudan Devleti nin Sevakin Adasini Turkiye ye devretmesinin ardindan burada deniz ussu insaatina baslamistir Ulke Acilis Durum Birlik Personel sayisi KKTC 1 Agustos 1976 Acik Kibris Turk Baris Kuvvetleri yaklasik 40 000Katar Ekim 2015 Acik Katar TSK Kara Unsur Komutanligi yaklasik 3 000Somali 30 Eylul 2017 Acik Ozel Kuvvetler Komutanligi 200 Basika Irak Acik Ozel Kuvvetler Komutanligi 500 Cerablus Suriye Yapiliyor Ozel Kuvvetler Komutanligi 500 Egitim usleriTurkiye nin halihazirda kurulu ya da kurulma asamasinda olan yurt disindaki askeri usleri disinda Azerbaycan ve Arnavutluk ta askeri egitim vermek icin gecici olarak kurulu askeri egitim usleri bulunmaktadir 2015 yilinda Irak in Musul sehrinde askeri egitim vermek icin askeri egitim ussu kuruldu Basika Kampi olarak adlandirilan askeri usse 600 silahli Turk askeri cikartildi Turkiye nin Bosna Hersek te EUFOR kapsaminda bulunan Fatih Sultan Mehmet Kislasi bulunmaktadir Somali de Turk Egitim Merkezinde Somali ordusuna subay ve astsubay yetistirilmektedir Turk siyasetindeki rolu ve tartismalarTSK ic guvenligin tehdit altinda oldugunu ifade ederek zaman zaman sivil yonetime mudahale etmistir Bu mudahalelerde temel hukuki dayanak Turk Silahli Kuvvetleri Ic Hizmet Kanunu nun 35 maddesinde yer alan Madde 35 Silahli Kuvvetlerin vazifesi Turk yurdunu ve Anayasa ile tayin edilmis olan Turkiye Cumhuriyetini kollamak ve korumaktir hukmu olmustur Ancak 12 Eylul Darbesi nin yargilanmasi icin hazirlanan iddianamede bu maddenin darbeye mesruiyet kazandirmayacagi ve hicbir kanun maddesinin anayasanin uzerinde olamayacaginin alti cizildi Devlet duzeninin temel kurumlarindan TBMM ve tum hak ve ozgurlukleri ortadan kaldirmak icin 35 maddeyi gerekce gostermenin hukuka aykiriliga kilif bulma gayreti oldugu aktarildi TSK 1960 ve 1980 yillarinda iki kez yonetime el koymus 1971 yilinda ise muhtira vererek hukumetin istifa etmesini istemistir 2007 yilindan sonra Turk Silahli Kuvvetlerinin bazi muvazzaf ve emekli mensuplari darbe plani ve ulkeyi kontrol atina almak amacli kaos planlarina iliskin davalarla ilgili olarak yargilanmaya baslanmistir Bu davalar arasinda Sarikiz Ayisigi Yakamoz ve Eldiven darbe tesebbusu iddialari Balyoz darbe plani ve Irticayla Mucadele Eylem Plani Ergenekon davalari bulunmaktadir Askeri kurumlarEgitim Egitim ve Doktrin Komutanligi Deniz Egitim ve Ogretim Komutanligi ve Hava Egitim Komutanligi personel yetistirmekle ilgili TSK nin barindirdigi egitim kurumlaridir Ilk kez 1789 yilinda Osmanli Padisahi III Selim zamaninda Harbiye i Umumiye adiyla kurulmus olan Askeri liseler TSK ye subay yetistirmekteydi 2016 yilinda alinan kararla askeri liseler kapatilmistir 1848 yilinda Osmanli Padisahi Abdulmecid zamaninda kurulan Harp Akademileri Turk Silahli Kuvvetleri ne bagli lisansustu duzeyde egitim ve ogretim veren bir egitim kurumudur 1898 yilinda Osmanli Padisahi II Abdulhamid doneminde kurulan daha sonra merkezi 1948 yilinda Ankara ya tasinan Gulhane askeri Tip Akademisi ise Turk Silahli Kuvvetleri ne saglik bilimleri alaninda askeri personel yetistirmekteydi 15 Agustos 2016 da alinan bakanlar kurulu kararlarina gore Gulhane askeri Tip Akademisi kapatilarak Saglik Bakanligina devredilmistir Gunumuzde Saglik Bilimleri Universitesi bunyesinde ogrenim goren askeri ogrencileriler ordunun doktor ihtiyacini karsilamaktadir 14 Kasim 2016 da alinan karalar dogrultusunda Kara Harp Okulu Hava Harp Okulu Deniz Harp Okulu ve Kara Hava Deniz Bando Astsubay Meslek Yuksek Okulu Milli Savunma Universitesi ne baglanmistir Yargi Askeri mahkemeler askeri hukuk hukmu altinda olan askeri personel icin ceza belirler Genellikle askeriyede disiplin ihlalini onlemek icindir Yine Askeri Yargitay Askeri mahkemeler tarafindan verilen karar ve hukumlerin son inceleme merciidir 4 Temmuz 1972 tarih ve 1602 sayili kanunla kurulan Askeri Yuksek Idare Mahkemesi Askeri Danistay ise Turkiye de askeri idari yargi alaninda faaliyet gosteren mahkemedir 2017 yapilan halk oylamasiyla askeri Yargitay askeri Yuksek Idare Mahkemesi ve askeri mahkemeler kaldirilmistir OYAK Holding Kisaltmasi OYAK olan ordu yardimlasma kurumu 27 Mayis darbesinden sonra kurulmus ozel hukuk hukumlerine bagli TSK mensuplarinin yardimlasma ve emeklilik fonudur OYAK in yonetiminde sivil devlet memurlariyla birlikte muvazzaf askerler de vardir Temsilciler Meclisi yonetiminde hizmet veren dort general bulunur Ilk sermayesi Osmanli Devleti nin subaylarin ihtiyaclarini karsilamak icin olusturdugu fondan 50 bin altin devredilerek olusturulmus OYAK kurumlar vergisinden muaf tutularak KIT lere taninmayan bir hak taninmistir Bunu devletin OYAK a bir katkisi olarak goren bazi kisiler bu durumun piyasada ayni isi yapan sirketler acisindan serbest rekabeti bozdugunu iddia ederler Muzeler Turk Silahli Kuvvetlerinin ziyaret edilebilir uc muzesi de Istanbul dadir Harbiye Istanbul da bulunan Harbiye askeri Muzesi 54 000 m lik bir alan uzerinde kurulu 18 600 m lik binasiyla bir yapilar kompleksidir Genis bir alana yayilan Mekteb i Harbiye binasi Osmanli Devleti ne subay yetistirmek amaciyla kurulmus ve 1862 de insa edilmistir Yine Turkiye nin denizcilik alaninda en buyuk askeri muzesi Istanbul Deniz Muzesi dir Koleksiyonunda yaklasik 20 000 adet eser bulunmaktadir Deniz Kuvvetleri Komutanligi na bagli olan Istanbul Deniz Muzesi Turkiye de kurulan ilk askeri muzedir 1897 yilinda donemin Bahriye Naziri Hasan Husnu Pasa nin emirleri ile Tersane i Amire de Osmanli Devlet Tersanesi Kasimpasa Istanbul da kucuk bir binada Muze ve Kutuphane Idaresi ismi ile kurulmustur Yesilkoy de askeri havalimaninin bitisiginde yer alan ve Turk hava kuvvetlerine ait ucaklarin sergilendigi Istanbul Havacilik Muzesi si I Dunya Savasi sonunda en eskisi 1912 yilina ait olmak uzere muhtelif milletlere ait tayyareler ile hangarlarda I Dunya Savasi devaminca Almanlar tarafindan yapilan her tip tayyareden bir iki ve ucer adet bulunmasi Hava Kuvvetleri Mufettisligi nce bir hava muzesi kurma karari alinmasina neden olmustur 16 Ekim 1985 tarihinde ziyarete acilmistir Vakiflar Er ve erbaslardan catismada olen veya herhangi bir nedenle hayatini kaybedenlerin bakmakla yukumlu olduklari yakinlari ile gazi ve engelli Mehmetciklere sosyal ve ekonomik destek saglamak amaciyla 17 Mayis 1982 tarihinde TSK Mehmetcik Vakfi kurulmustur Vakif donemin Devlet Baskani Orgeneral Kenan Evren ve diger Milli Guvenlik Konseyi uyesi komutanlarin aralarinda topladiklari parayla kurulmustur Yine ayni amac dogrultusunda Turk Silahli Kuvvetleri Elele Vakfi Guclendirme Vakfi Dayanisma Vakfi Saglik Vakfi ve Egitim Vakfi vardir Orduevleri ve gazinolar Orduevleri otel ve veya sosyal tesisler olup kullanimi subay astsubay ve 2012 yilindan itibaren uzman erbaslara mahsustur Tesisin tipine gore icinde otel odalari restoran cay ve pasta salonlari spor salonu ogrenci etut salonu dugun salonu cesitli davet ve kokteyl salonlari cocuk oyun salonlari kadin ve erkek kuafor salonlari yuzme havuzu sauna fin hamami otopark ve kutuphane bulunabilir Harbiye Orduevi ve Eskisehir Subay Orduevi bulunduklari semtle ozgunlesmis bilinen buyuk orduevlerindendir Askeri madalya ve nisanlarSavas Takdirnamesi TSK Seref Madalyasi TSK Hizmet Ovunc Madalyasi TSK Ustun Cesaret ve Feragat Madalyasi TSK Ustun Hizmet Madalyasi TSK Basari Madalyasi TSK Liyakat Madalyasi TSK Seref Nisani TSK Ovunc Nisani TSK Liyakat NisaniRutbelerTurk Kara Kuvvetleri rutbeleri NATO Kodu OF 10 OF 9 OF 8 OF 7 OF 6 OF 5 OF 4 OF 3 OF 2 OF 1 Subay OgrencisiKara KuvvetleriMaresal Genelkurmay Baskani Orgeneral Korgeneral Tumgeneral Tuggeneral Albay Yarbay Binbasi Yuzbasi Ustegmen Tegmen Astegmen HarbiyeliNATO Kodu OR 9 OR 8 OR 7 OR 6 OR 5 OR 4 OR 3 OR 2 OR 1Kara KuvvetleriAstsubay Kidemli Bascavus Astsubay Bascavus Astsubay Kidemli Ustcavus Astsubay Ustcavus Astsubay Kidemli Cavus Astsubay Cavus Astsubay Astcavus Uzman Cavus Uzman Onbasi Sozlesmeli Cavus Sozlesmeli Onbasi Dengi yok Sozlesmeli Er Er Turk Deniz Kuvvetleri rutbeleri NATO Kodu OF 10 OF 9 OF 8 OF 7 OF 6 OF 5 OF 4 OF 3 OF 2 OF 1Deniz Kuvvetleri Buyuk Amiral1 Genelkurmay Baskani Oramiral Koramiral Tumamiral Tugamiral Albay Yarbay Binbasi Yuzbasi Ustegmen Tegmen AstegmenNATO Kodu OR 9 OR 8 OR 7 OR 6 OR 5 OR 4 OR 3 OR 2 OR 1Deniz Kuvvetleri Astsubay Kidemli Bascavus Astsubay Bascavus Astsubay Kidemli Ustcavus Astsubay Ustcavus Astsubay Kidemli Cavus Astsubay Cavus Astsubay Astcavus Uzman Cavus Uzman Onbasi Sozlesmeli Cavus Sozlesmeli Onbasi Dengi yok Sozlesmeli Er Er Turk Hava Kuvvetleri rutbeleri NATO Kodu OF 10 OF 9 OF 8 OF 7 OF 6 OF 5 OF 4 OF 3 OF 2 OF 1Hava Kuvvetleri Maresal Genelkurmay Baskani Orgeneral Korgeneral Tumgeneral Tuggeneral Albay Yarbay Binbasi Yuzbasi Ustegmen Tegmen AstegmenNATO Kodu OR 9 OR 8 OR 7 OR 6 OR 5 OR 4 OR 3 OR 2 OR 1Hava Kuvvetleri Astsubay Kidemli Bascavus Astsubay Bascavus Astsubay Kidemli Ustcavus Astsubay Ustcavus Astsubay Kidemli Cavus Astsubay Cavus Astsubay Astcavus Uzman Cavus Uzman Onbasi Sozlesmeli Cavus Sozlesmeli Onbasi Dengi yok Sozlesmeli Er ErResim galerisiTurk Deniz Komandolari ortak bir tatbikatta Amerikan amfibi hucum gemisinde MILGEM kapsaminda F 511 TCG Heybeliada gemisi IDEF 07 Savunma Fuari nda sergilenen Jandarmanin da kullandigi Otokar Cobra araci Istanbul Bogazi nda bir sahil guvenlik botu TR 122 topcu roketi Turkiye nin de uretim projesinde bulundugu AIRBUS A400M ATLAS T129 ATAK T 155 Panter kendinden tahrikli obus topuKaynakca ve notlarOzel a b www kkk tsk tr 12 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Turkish Armed Forces 29 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2014 a b c d e www globalfirepower com Ingilizce 12 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Temmuz 2023 25 Subat 2021 The Military Balance 2021 Londra Routledge s 152 ISBN 9781032012278 21 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2022 Ergan Ugur 6 Aralik 2015 Ankara Hurriyet 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2015 tsk tr 19 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2015 Turkiye nin Somali de actigi yurt disindaki en buyuk ussu hakkinda tum merak edilenler BBC News Turkce 6 Ekim 2017 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Turkiye nin yabanci ulkelerdeki askeri varligi 6 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2022 Central Intelligence Agency 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ekim 2010 Web kaynagi url https www savunmatr com msbnin 2023 butcesi 183 milyar tl oldu 6 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivtarihi 7 Nisan 2023 15 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2014 Stockholm International Peace Research Institute 25 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Haziran 2010 Undersecretariat for Defense Industries s 82 2 Mart 2012 tarihinde kaynagindan pdf arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2010 Turk Silahli Kuvvetleri Ic Hizmet Kanunu Mevzuat Bilgi Sistemi 15 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2023 Turkiye Cumhuriyeti Anayasasi Mevzuat Bilgi Sistemi 24 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2023 Turk Silahli Kuvvetleri 12 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 www globalfirepower com Ingilizce 5 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2023 NATO Member States Military Strength 2021 www globalfirepower com Ingilizce 9 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Eylul 2021 SAKARYA MEYDAN MUHAREBESI NDE 1 SUVARI TUMENI HAREKATI s 140 23 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2023 Nutuk Ordumuzun Durumu Mustafa Kemal Ataturk 23 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2023 Somali deki Turk askeri egitim ussu 152 mezun verdi www aa com tr 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mayis 2020 Turk askeri Kosovali cocuklarin yuzunu guldurdu www trthaber com 8 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mayis 2020 T C Genelkurmay Baskanligi Harp Tarihi Resmi Yayinlari No 1 Turk Istiklal Harbi Cilt II Bati Cephesi 6 Kisim Turk askerinin buyuk kahramanlik gosterdigi Kore Savasi 65 yil once sona erdi www trthaber com 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 TSK Kore Savasi nda yanimizda oldu www aa com tr 22 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Arsivlenmis kopya 10 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2020 Calislar Oral 5 Eylul 2009 En cok sehit Sirnak tan Radikal 20 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2010 Arsivlenmis kopya 12 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Temmuz 2022 Turk jeti Suriye helikopterini vurdu NTVMSNBC 16 Eylul 2013 18 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan Suriye helikopterini Turk jetleri dusurdu HABERTURK 16 Eylul 2013 19 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan 23 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mart 2014 23 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mart 2014 Turk hava sahasini ihlal eden Rus savas ucagi Turk F16 ucaklari tarafindan dusuruldu http www internetajans com bolge tsk sinir ihlali yapan rus jetini vurdu h295133 html 25 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b c Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi anayasa isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Ingilizce nationmaster com 22 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2010 Turk Deniz Kuvvetleri 26 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2010 a b flightglobal com Ingilizce 23 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2023 Yolcuemsali com 7 Ekim 2014 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Haziran 2016 Turkiye Katar ve Somali de Yeni Asker Ussu Kuruyor Haberler com 29 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ahaber 16 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Son dakika Iste Turkiye nin Katar daki askeri ussu www hurriyet com tr 23 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Safak Yeni 3 Ocak 2018 Turkiye nin yurt disindaki askeri usleri Turkiye nin kac tane askeri ussu var Yeni Safak 3 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Safak Yeni 27 Nisan 2019 Turkiye nin Sevakin Adasi anlasmasi iptal mi olacak Turkiye yi Sudan da kim istemiyor Yeni Safak 27 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Galip Dalay 17 Haziran 2015 Al Jazeera 4 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Haziran 2016 Tolga Tanis 5 Temmuz 2016 Hurriyet 10 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Kasim 2016 20 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2017 20 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2017 20 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2017 Ugur Ergan Musul a 600 asker Hurriyet 26 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Sabah 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Somali deki Turk askeri egitim merkezi dorduncu mezunlarini verdi www aa com tr 7 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Bianet 5 Mart 2014 17 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2014 26 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ekim 2011 Turk Deniz Kuvvetleri Komutanligi www dzkk tsk tr 1 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 www hvkk tsk tr 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Erdogan Askeri liseler ihtiyac kalmadigi icin kapatildi Yeni Cag Gazetesi 30 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Milli Gazete 31 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 GATA nin adi degistirildi www haberturk com 28 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Ankara GATA nin ismi degisti www trthaber com 28 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 CNN Turk 8 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 www hho edu tr 23 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Askeri okullar kapatildi Milli Savunma Universitesi kuruldu Gundem www hurriyet com tr 19 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 www kho edu tr 1 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Milli Savunma Universitesi Kara Astsubay Meslek Yuksekokulu Tarihce msu edu tr 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Milli Savunma Universitesi Deniz Astsubay Meslek Yuksekokulu Tarihce msu edu tr 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 www dho edu tr 23 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 Askeri Yargitay ve AYIM kaldirildi Milliyet 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2020 www hsk gov tr 1 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 21 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2011 Acar Erkan 11 Temmuz 2006 Zaman Turkuaz Yeni Asya 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2008 3 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2011 a b c d e f g h i j k l m n o p q r s 5 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Mart 2012 Notlar Turkiye Buyuk Millet Meclisi Ordusu olarak Dis baglantilarWikimedia Commons ta Turk Silahli Kuvvetleri ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi site Digerleri Global Security 2 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Turkiye Gaziler Vakfi resmi internet sitesi 7 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde

Yayın tarihi: Temmuz 08, 2024, 18:57 pm
En çok okunan
  • Ekim 06, 2024

    Coffea mongensis

  • Ekim 06, 2024

    Coffea mogenetii

  • Ekim 06, 2024

    Coffea mixta

  • Ekim 06, 2024

    Coffea minutiflora

  • Ekim 06, 2024

    Coffea millotii

Günlük

  • Türkçe

  • Akşehir

  • Fearless (Taylor Swift albümü)

  • Rock müzik

  • Billboard Hot 100

  • 1793

  • Olympe de Gouges

  • Tehlike sinyali

  • Henri Matisse

  • Nikki ve Paulo

NiNa.Az - Stüdyo

  • Vikipedi

Bültene üye ol

Mail listemize abone olarak bizden her zaman en son haberleri alacaksınız.
Temasta ol
Bize Ulaşın
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Her hakkı saklıdır.
Telif hakkı: Dadaş Mammedov
Üst