Kızamık, kızamık virüsünün neden olduğu oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Belirtiler genellikle enfekte bir kişiye maruz kaldıktan 10-12 gün sonra gelişir ve 7-10 gün sürer. İlk belirtiler genellikle 40 °C'den yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı ve iltihaplı gözlerdir. Semptomların başlamasından iki veya üç gün sonra ağız içinde Koplik lekeleri olarak bilinen küçük beyaz lekeler oluşabilir. Genellikle yüzde başlayan ve daha sonra vücudun geri kalanına yayılan kırmızı, düz bir tipik olarak semptomların başlamasından üç ile beş gün sonra başlar. Yaygın komplikasyonlar arasında ishal (vakaların %8'inde), orta kulak enfeksiyonu (%7) ve zatürre (%6) yer alır. Bunlar kısmen kızamığın neden olduğu bağışıklık sisteminin baskılanmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Daha az yaygın olarak nöbetler, körlük veya beyin iltihabı meydana gelebilir. Diğer isimler arasında morbilli, rubeola, kırmızı kızamık ve İngiliz kızamığı bulunmaktadır.Alman kızamığı olarak da bilinen kızamıkçık ve , birbiriyle ilgisi olmayan virüslerin neden olduğu farklı hastalıklardır.
Kızamık | |
---|---|
Diğer adlar | Morbilli, measles, rubeola |
Dördüncü gün kızamık döküntüsü gösteren bir çocuk | |
Olağan başlangıcı | Maruz kaldıktan 10-12 gün sonra |
Uzmanlık | Enfeksiyon hastalıkları |
Belirtiler | Ateş, öksürük, burun akıntısı, iltihaplı gözler, döküntü |
Komplikasyon | Zatürre, nöbet, ensefalit, subakut sklerozan panensefalit, immünosupresyon, işitme kaybı, körlük |
Süre | 7-10 gün |
Nedenleri | Kızamık virüsü |
Korunma | Kızamık aşısı |
Tedavi | Destekleyici bakım |
Sıklık | Yıllık 20 milyon |
Ölüm | 140.000+ (2018) |
Kızamık, enfekte kişilerin öksürük ve hapşırıkları yoluyla bir hastalıktır. Ayrıca ağız veya burun salgılarıyla doğrudan temas yoluyla da yayılabilir. Son derece bulaşıcıdır: bağışıklığı olmayan ve enfekte bir kişiyle yaşam alanını paylaşan her on kişiden dokuzu enfekte olur. Dahası, kızamığın üreme sayısı tahminleri, sıklıkla atıfta bulunulan 12 ile 18 aralığının ötesinde değişiklik göstermektedir. NIH 2017 tarihli bir makaleden şu alıntıyı yapmaktadır: "2017'de yapılan bir inceleme, 3,7 - 203,3 arasında uygulanabilir kızamık R0 değerleri belirlemiştir". İnsanlar döküntülerin başlamasından dört gün öncesinden, döküntülerin başlamasından dört gün sonrasına kadar başkalarına bulaştırıcıdır. Genellikle bir çocukluk hastalığı olarak görülse de her yaştan insanı etkileyebilir. Çoğu insan hastalığa bir kereden fazla yakalanmaz. Şüpheli vakalarda kızamık virüsü testi yapılması halk sağlığı çalışmaları için önemlidir. Kızamığın diğer hayvanlarda görülüp görülmediği bilinmemektedir.
Bir kişi enfekte olduğunda, destekleyici bakım sonuçları iyileştirebilse de spesifik bir tedavi mevcut değildir. Bu bakım (hafif tatlı ve tuzlu sıvılar), sağlıklı yiyecekler ve ateşi kontrol etmek için ilaçları içerebilir. Kulak enfeksiyonları veya zatürre gibi ikincil bakteriyel enfeksiyonlar ortaya çıkarsa antibiyotik reçete edilmelidir. Çocuklar için A vitamini takviyesi de önerilmektedir. ABD'de 1985 ve 1992 yılları arasında bildirilen vakalar arasında ölüm, vakaların sadece %0,2'sinde meydana gelmiştir, ancak yetersiz beslenen kişilerde bu oran %10'a kadar çıkabilmektedir. Enfeksiyondan ölenlerin çoğu beş yaşından küçüktür.
Kızamık aşısı hastalığı önlemede etkilidir, son derece güvenlidir ve genellikle diğer aşılarla birlikte uygulanır.Aşılama, 2000 ile 2017 yılları arasında kızamıktan kaynaklanan ölümlerde %80'lik bir azalma sağlamıştır. 2017 yılı itibarıyla dünya genelinde çocukların yaklaşık %85'i ilk dozlarını almıştır. Kızamık, başta Afrika ve Asya'nın gelişmekte olan bölgelerinde olmak üzere yılda yaklaşık 20 milyon insanı etkilemektedir. Aşıyla önlenebilir hastalıklar arasında önde gelen ölüm nedenlerinden biridir. 1980 yılında 2,6 milyon kişi, 1990 yılında ise 545.000 kişi kızamık nedeniyle hayatını kaybetmiştir. 2014 yılına gelindiğinde ise küresel aşılama programları kızamıktan ölenlerin sayısını 73.000'e düşürmüştür. Bu eğilimlere rağmen, bağışıklamadaki azalma nedeniyle hastalık ve ölüm oranları 2017'den 2019'a kadar artmıştır.
Belirti ve bulgular
Belirtiler tipik olarak maruziyetten 10-14 gün sonra başlar. Klasik semptomlar arasında dört günlük ateş, öksürük, (soğuk algınlığı, ateş, hapşırma), konjonktivit (kırmızı gözler) ve birlikte yer alır. Ateş yaygındır ve tipik olarak yaklaşık bir hafta sürer; kızamıkta görülen ateş genellikle 40 °C'ye kadar yükselir.
Ağız içinde görülen Koplik lekeleri kızamık için tanı koydurucudur, ancak geçicidir ve bu nedenle nadiren görülür. Koplik lekeleri, genellikle azı dişlerinin karşısındaki yanakların iç kısmında görülen küçük beyaz lekelerdir. "Kırmızımsı bir zemin üzerinde tuz taneleri" gibi görünürler. Bir kişi maksimum bulaşıcılığa ulaşmadan önce bu lekelerin tanınması hastalığın yayılmasını azaltmaya yardımcı olabilir.
Karakteristik kızamık klasik olarak ateşin başlamasından birkaç gün sonra başlayan genel bir kırmızı makülopapüler döküntü olarak tanımlanır. Kulakların arkasında başlar ve birkaç saat sonra vücudun büyük kısmını kaplamadan önce baş ve boyuna yayılır ve genellikle kaşıntıya neden olur. Kızamık döküntüsü ilk belirtilerden iki ile dört gün sonra ortaya çıkar ve sekiz güne kadar sürer. Döküntünün kaybolmadan önce kırmızıdan koyu kahverengiye renk değiştirerek "lekelendiği" söylenir. Kızamık genellikle yaklaşık üç hafta sonra iyileşir.
Kızamık aşısı olmuş ancak koruyucu bağışıklığı tam olmayan kişilerde bir tür modifiye kızamık görülebilir. Modifiye kızamık, uzun bir kuluçka dönemi, daha hafif ve daha az karakteristik semptomlar (kısa süreli seyrek ve ayrı döküntüler) ile karakterizedir.
- Kızamık geçiren Filipinli bir bebek
- Erüpsiyon öncesi üçüncü günde Koplik lekeleri
- Kızamık görüldüğü gün Koplik lekeleri
Komplikasyonlar
Kızamık komplikasyonları nispeten yaygındır ve ishal gibi hafif komplikasyonlardan zatürre (doğrudan veya ikincil ), laringotrakeobronşit (krup) (doğrudan viral laringotrakeobronşit veya ikincil bakteriyel bronşit), orta kulak iltihabı, akut beyin iltihabı, ( yol açar) ve 15 ayın altındaki aşılanmamış 600 bebekten yaklaşık 1'inde ve daha nadiren daha büyük çocuklarda ve yetişkinlerde ilerleyici ve sonunda ölümcül olan subakut sklerozan panensefalit gibi ciddi komplikasyonlara kadar çeşitlilik gösterir.
Ayrıca kızamık bağışıklık sistemini haftalar ya da aylar boyunca baskılayabilir ve bu durum orta kulak iltihabı ve bakteriyel zatürre gibi bakteriyel süperenfeksiyonlara katkıda bulunabilir. İyileşmeden iki ay sonra diğer bakteri ve virüslere karşı antikor sayısında %11-73 oranında azalma görülür.
1920'lerde kızamık zatürresi nedeniyle ölüm oranı %30 civarındaydı. Komplikasyon riski yüksek olan kişiler bebekler ve 5 yaşından küçük çocuklar, 20 yaşından büyük yetişkinler, hamile kadınlar,lösemi, HIV enfeksiyonu veya doğuştan gelen bağışıklık yetmezliği gibi bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler ve yetersiz beslenen veya olan kişilerdir. Komplikasyonlar genellikle yetişkinlerde daha şiddetlidir. 1987 ve 2000 yılları arasında, Amerika Birleşik Devletleri'nde kızamığa bağlı ölüm oranı her 1000 vakada üç ölüm veya %0,3'tür. Yetersiz beslenme oranlarının yüksek olduğu ve sağlık hizmetlerinin yetersiz olduğu az gelişmiş ülkelerde ölüm oranları %28'e kadar çıkmıştır. Bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde (örneğin (AIDS)'li kişiler) ölüm oranı yaklaşık %30'dur.
Önceden sağlıklı olan çocuklarda bile kızamık hastaneye yatmayı gerektiren ciddi hastalıklara neden olabilir. Her 1000 kızamık vakasından biri, genellikle kalıcı beyin hasarıyla sonuçlanan akut ensefalite ilerler. Kızamık hastalığına yakalanan her 1000 çocuktan bir ile üçü solunum ve nörolojik komplikasyonlar nedeniyle hayatını kaybedecektir.
Nedenleri
Kızamığa, Paramyxoviridae ailesi içindeki cinsinin tek sarmallı, (negatif anlamlı), zarflı bir RNA virüsü olan kızamık virüsü neden olur.
Virüs son derece bulaşıcıdır ve öksürme ve hapşırma yoluyla yakın kişisel temas veya salgılarla doğrudan temas yoluyla yayılır. Kızamık bilinen en bulaşıcı virüstür. Hava sahasında veya yakındaki yüzeylerde iki saate kadar enfektif kalır. Kızamık o kadar bulaşıcıdır ki eğer bir kişide varsa bu kişiyle yakın teması olan bağışık olmayan kişilerin (örneğin ev halkı) %90'ı da enfekte olacaktır. İnsanlar virüsün tek doğal konakçılarıdır ve dağ gorillerinin hastalığa duyarlı olduğuna inanılmasına rağmen başka hiçbir hayvan rezervuarının varlığı bilinmemektedir. Kızamık virüsü enfeksiyonu için risk faktörleri arasında (HIV/AIDS)'in neden olduğu bağışıklık yetmezliği,organ veya için alkilleyici ajanlar veya kortikosteroid tedavisinin alınmasını takiben bağışıklık sisteminin baskılanması; kızamığın yaygın olarak görüldüğü bölgelere seyahat veya böyle bir bölgeden gelen yolcularla temas ve rutin aşılama yaşından önce pasif, kalıtsal antikorların kaybı yer almaktadır.
Patofizyoloji
Kızamık virüsü mukozaya girdiğinde, trakea veya bronşlardaki epitel hücrelerini enfekte eder. Kızamık virüsü, yüzeyinde (H proteini) adı verilen bir protein kullanarak konakçı hücre üzerindeki bir hedef reseptöre bağlanır. Bu reseptör, tüm çekirdekli insan hücrelerinde ifade edilen , B veya T hücreleri gibi bağışıklık hücrelerinde ve antijen sunan hücrelerde bulunan , diğer adıyla sinyal lenfosit aktivasyon molekülü veya SLAM veya hücresel bir yapışma molekülü olan -4 olabilir. Bağlandıktan sonra, füzyon veya F proteini virüsün membranla kaynaşmasına ve nihayetinde hücrenin içine girmesine yardımcı olur.
Virüs olduğundan, genomunu pozitif anlamlı bir mRNA sarmalına dönüştürmek için kullanılan (RdRp) enzimini içerir.
Bir hücreye girdikten sonra, viral proteinlere çevrilmeye, hücrenin lipid zarfına sarılmaya ve yeni yapılmış bir virüs olarak hücreden dışarı gönderilmeye hazırdır. Birkaç gün içinde kızamık virüsü yerel dokulara yayılır, dendritik hücreler ve tarafından alınır ve akciğerlerdeki yerel dokulardan yerel lenf düğümlerine taşınır. Buradan yayılmaya devam eder, sonunda kana karışır ve daha fazla akciğer dokusunun yanı sıra bağırsaklar ve beyin gibi diğer organlara da yayılır. Enfekte dendritik hücrelerin kızamık virüsü tarafından işlevsel olarak bozulmasının, kızamığa bağlı immünosupresyona katkıda bulunduğu düşünülmektedir.
Tanı
Tipik olarak klinik tanı, kızamık virüsüne maruz kaldıktan yaklaşık 10 gün sonra ateş ve halsizliğin başlamasıyla başlar ve ardından 4 gün içinde şiddeti artan öksürük, ve konjonktivit ortaya çıkar. Koplik lekelerinin gözlenmesi de tanı koydurucudur. Bu semptomlara yol açabilecek diğer olası durumlar arasında , Dang humması, Kawasaki hastalığı ve kızıl yer almaktadır. Ancak laboratuvar doğrulaması şiddetle tavsiye edilir.
Laboratuvar testi
Kızamığın laboratuvar tanısı, pozitif kızamık doğrulanması veya tahlili kullanılarak boğaz, burun veya idrar örneğinden kızamık virüsü RNA'sının saptanması ile yapılabilir. Bu yöntem özellikle IgM antikorları sonuçlarının yetersiz olduğu vakaları doğrulamak için kullanışlıdır. kişiler için tükürükten kızamığa özgü testi için tükürük alınabilir. Kızamık teşhisi için kullanılan tükürük testleri, tükürük örneği toplanmasını ve kızamık antikorlarının varlığının test edilmesini içerir. Bu yöntem ideal değildir çünkü tükürük, örnek toplamayı ve kızamık antikorlarını tespit etmeyi zorlaştırabilecek birçok başka sıvı ve protein içerir. Tükürük ayrıca kan örneklerinden 800 kat daha az antikor içerdiğinden testi ayrıca zorlaştırır. Kızamık geçirdiği bilinen diğer kişilerle pozitif temas, tanıya kanıt ekler.
Korunma
Kızamığa karşı bağışıklığı olan anneler - özellikle de anne, bağışıklığı aşı yerine enfeksiyon yoluyla kazanmışsa - çocuklarına henüz anne karnındayken antikor aktarırlar. Bu antikorlar genellikle yeni doğan bebeklere kızamığa karşı bir miktar bağışıklık kazandırır, ancak bu antikorlar yaşamın ilk dokuz ayı boyunca yavaş yavaş kaybolur. Anneden geçen kızamık antikorları kaybolan bir yaşından küçük bebekler kızamık virüsü ile enfeksiyona açık hale gelir.
Gelişmiş ülkelerde çocukların 12 aylıkken, genellikle üç parçalı KKK aşısının (kızamık, kabakulak ve kızamıkçık) bir parçası olarak kızamığa karşı aşılanması önerilmektedir. Aşı genellikle bu yaştan önce yapılmaz çünkü bu tür bebekler olgunlaşmamış bağışıklık sistemi nedeniyle aşıya yetersiz yanıt verirler. Bağışıklık oranını artırmak için genellikle dört ile beş yaş arasındaki çocuklara ikinci bir doz aşı yapılır. Kızamık aşıları bir milyardan fazla insana yapılmıştır. Aşılama oranları, kızamığı nispeten nadir hale getirecek kadar yüksektir. Aşıya bağlı advers reaksiyonlar nadir olup, en sık olarak ateş ve enjeksiyon bölgesinde ağrı görülür. Hayatı tehdit eden advers reaksiyonlar milyon aşılamada birden daha az görülür (<%0,0001).
Kızamığın yaygın olduğu gelişmekte olan ülkelerde, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) altı ve dokuz aylıkken olmak üzere iki doz aşı yapılmasını önermektedir. Aşı, çocuk HIV ile enfekte olsun ya da olmasın yapılmalıdır. Aşı, HIV ile enfekte bebeklerde genel nüfusa göre daha az etkilidir, ancak antiretroviral ilaçlarla erken tedavi etkinliğini artırabilir. Kızamık aşılama programları genellikle sıtmadan korunmak için yatak ağları, antiparazit ilaçlar ve A vitamini takviyeleri gibi diğer çocuk sağlığı müdahalelerini de sağlamak için kullanılır ve böylece diğer nedenlerden kaynaklanan çocuk ölümlerinin azaltılmasına katkıda bulunur.
(ACIP), daha önce kızamık bağışıklığı olduğuna dair pozitif kanıtı olmayan tüm yetişkin uluslararası yolcuların seyahatten önce iki doz KKK aşısı olmasını önermektedir, ancak 1957'den önce doğum, bağışıklığın varsayımsal kanıtıdır. Amerika Birleşik Devletleri'nde 1957'den önce doğanların kızamık virüsü ile doğal olarak enfekte olmuş olmaları muhtemeldir ve genellikle duyarlı olarak kabul edilmeleri gerekmez.
Kızamık aşısı ile otizm arasında bir ilişki olduğuna dair yanlış iddialar ortaya atılmıştır; bu yanlış endişe aşılama oranını düşürmüş ve aşılama oranlarının sürü bağışıklığını korumak için çok düşük olduğu yerlerde kızamık vakalarının sayısını artırmıştır. Ayrıca, kızamık enfeksiyonunun kansere karşı koruduğuna dair yanlış iddialar da bulunmaktadır.
KKK aşısının uygulanması, virüse maruz kaldıktan sonra kızamığı önleyebilir (maruziyet sonrası profilaksi). Maruziyet sonrası profilaksi kılavuzları, yetki alanına ve nüfusa özgüdür.Kas içi antikor enjeksiyonu yoluyla kızamığa karşı pasif bağışıklama, maruziyetten sonraki yedinci güne kadar etkili olabilir. Hiçbir tedavi uygulanmamasına kıyasla kızamık enfeksiyonu riski %83, kızamık nedeniyle ölüm riski ise %76 oranında azalmaktadır. Bununla birlikte, aktif kızamık aşısına kıyasla pasif bağışıklamanın etkinliği net değildir.
KKK aşısı, 12 aylık veya daha büyük bir çocuğa aşı yapılırsa tek dozdan sonra kızamığı önlemede %95 etkilidir. KKK aşısının ikinci bir dozu yapılırsa çocukların %99'unda bağışıklık sağlayacaktır.
Kızamık aşısı virüsünün diğer kişilere bulaşabileceğine dair herhangi bir kanıt bulunmamaktadır.
Tedavi
Kızamık gelişmesi durumunda spesifik bir antiviral tedavi yoktur. Bunun yerine ilaçlar genellikle süperenfeksiyonları tedavi etmeyi, yeterli sıvı ile iyi hidrasyon sağlamayı ve ağrıyı gidermeyi amaçlamaktadır. Küçük çocuklar ve ciddi şekilde yetersiz beslenenler gibi bazı gruplara, kızamığa karşı antikor tepkilerini artıran ve ciddi komplikasyon riskini azaltan bir (immünomodülatör) görevi gören A vitamini de verilir.
İlaçlar
Tedavi, ateşi ve ağrıyı azaltmak için ibuprofen veya parasetamol (asetaminofen) ve gerekirse öksürük için solunum yollarını genişletecek hızlı etkili bir ilaç ile destekleyicidir.Aspirine gelince, bazı araştırmalar aspirin kullanan çocuklar ile Reye sendromu gelişimi arasında bir korelasyon olduğunu öne sürmüştür.
Tedavi sırasında A vitamini kullanımı körlük riskini azaltmak için önerilmektedir; ancak hastalığı önlemez veya iyileştirmez. Kullanımına ilişkin çalışmaların genel mortalitede azalma görülmemiştir, ancak iki doz (200.000 IU) A vitamininin iki yaşından küçük çocuklarda kızamık mortalitesini azalttığı gösterilmiştir. Kızamık geçiren çocuklarda çinko takviyesinin sonuçları etkileyip etkilemediği yeterince araştırılmadığı için belirsizdir. Çin şifalı bitkilerinin etkili olup olmadığı konusunda yeterli çalışma bulunmamaktadır.
Prognoz
Çoğu insan kızamıktan kurtulur, ancak bazı durumlarda komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Yaklaşık her 4 kişiden 1'i hastaneye kaldırılır ve 1000 kişiden 1-2'si hayatını kaybeder. Komplikasyonlar 5 yaşın altındaki çocuklarda ve 20 yaşın üzerindeki yetişkinlerde daha olasıdır.Zatürre, kızamık enfeksiyonunun en yaygın ölümcül komplikasyonudur ve kızamığa bağlı ölümlerin %56-86'sını oluşturur.
Kızamık virüsü enfeksiyonunun olası sonuçları arasında laringotrakeobronşit, ve yaklaşık 10.000 ila 300.000 vakanın 1'inde genellikle ölümcül olan panensefalit yer alır. Akut kızamık ensefaliti, kızamık virüsü enfeksiyonunun bir diğer ciddi riskidir. Tipik olarak kızamık ortaya çıkmasından iki gün ila bir hafta sonra ortaya çıkar ve çok yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, kasılmalar ve zihin bulanıklığı ile başlar. Kızamık ensefaliti olan bir kişi komaya girebilir ve ölüm veya beyin hasarı meydana gelebilir.
Kızamık geçiren kişilerde semptomatik yeniden enfeksiyon görülmesi nadirdir.
Kızamık virüsü, antikor üreten hücreleri öldürerek önceden edinilmiş tüketebilir ve böylece bağışıklık sistemini zayıflatarak diğer hastalıklardan kaynaklanan ölümlere neden olabilir. Bağışıklık sisteminin kızamık tarafından baskılanması yaklaşık iki yıl sürer ve epidemiyolojik olarak üçüncü dünya ülkelerindeki çocuk ölümlerinin %90'ında rol oynar ve tarihsel olarak Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Danimarka'da doğrudan kızamığın neden olduğundan çok daha fazla ölüme neden olmuş olabilir. Kızamık aşısı zayıflatılmış bir tür içermesine rağmen, bağışıklık hafızasını tüketmez.
Epidemiyoloji
Kızamık son derece bulaşıcıdır ve bir toplumda dolaşımının devam etmesi, çocukların doğumuyla duyarlı konakçıların oluşmasına bağlıdır. Yetersiz sayıda yeni konakçı üreten topluluklarda hastalık yok olacaktır. Bu kavram kızamıkta ilk kez 1957 yılında Bartlett tarafından fark edilmiş ve kızamığı destekleyen minimum sayıdan (CCS) olarak bahsetmiştir. Ada topluluklarındaki salgınların analizi, kızamık için CCS'nin 250.000 civarında olduğunu göstermiştir.Sürü bağışıklığı elde etmek için, kızamığın insandan insana bulaşmasının kolay olması nedeniyle toplumun %95'inden fazlasının aşılanması gerekmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü 2011 yılında 158.000 ölümün kızamıktan kaynaklandığını tahmin etmektedir. Bu rakam 1990 yılında 630.000 ölümden daha düşüktür. 2018 itibarıyla kızamık, dünyada aşıyla önlenebilir ölümlerin önde gelen nedenlerinden biri olmaya devam etmektedir.Gelişmiş ülkelerde ölüm oranı daha düşüktür; örneğin İngiltere ve Galler'de 2007'den 2017'ye kadar her 10.000 vakada iki ila üç arasında ölüm gerçekleşmiştir. Amerika Birleşik Devletleri'nde çocuklarda her 1000 vakadan bir ila üçü ölmektedir (%0,1-0,2). Yüksek düzeyde yetersiz beslenen ve yeterli sağlık hizmeti alamayan toplumlarda ölüm oranı %10'a kadar çıkabilmektedir. Komplikasyonlu vakalarda bu oran %20-30'a kadar yükselebilir.[] 2012 yılında, BM üye ülkeleri arasında aşılama oranlarının artması sayesinde kızamık nedeniyle ölüm sayısı 2000 yılına göre %78 daha düşüktü.
DSÖ-Bölge | 1980 | 1990 | 2000 | 2005 | 2014 |
---|---|---|---|---|---|
Afrika Bölgesi | 1.240.993 | 481.204 | 520.102 | 316.224 | 71.574 |
Amerika Bölgesi | 257.790 | 218.579 | 1.755 | 66 | 19.898 |
Doğu Akdeniz Bölgesi | 341.624 | 59.058 | 38.592 | 15.069 | 28.031 |
Avrupa Bölgesi | 851.849 | 234.827 | 37.421 | 37.332 | 16.899 |
Güneydoğu Asya Bölgesi | 199.535 | 224.925 | 61.975 | 83.627 | 112.418 |
Batı Pasifik Bölgesi | 1.319.640 | 155.490 | 176.493 | 128.016 | 213.366 |
Dünya çapında | 4.211.431 | 1.374.083 | 836.338 | 580.287 | 462.186 |
Aşılamanın başlatıldığı ülkelerde bile oranlar yüksek kalabilir. Kızamık, aşıyla önlenebilir çocuk ölümlerinin önde gelen nedenlerinden biridir. Dünya genelinde ölüm oranı, ortakları olan Amerikan Kızılhaçı, Amerika Birleşik Devletleri CDC, , UNICEF ve DSÖ tarafından yürütülen aşılama kampanyası sayesinde önemli ölçüde azaltılmıştır. Küresel olarak, 1999'da 873.000 olan tahmini ölüm sayısı %60 azalarak 2005'te 345.000'e düşmüştür. 2008 yılı için yapılan tahminler, ölümlerin küresel olarak daha da azalarak 164.000'e düştüğünü göstermektedir. 2008 yılında kızamıktan kaynaklanan ölümlerin %77'si Güneydoğu Asya bölgesinde meydana gelmiştir. 2018 yılında dünya genelinde kızamığa bağlı 142.300 ölüm gerçekleşmiş olup, bu vakaların çoğu Afrika ve Doğu Akdeniz bölgelerinden bildirilmiştir. Bu tahminler, dünya genelinde kızamık enfeksiyonu nedeniyle 124.000 ölümün rapor edildiği 2017 yılına göre biraz daha yüksektir.
2000 yılında DSÖ, kızamık, kızamıkçık ve konjenital kızamıkçık sendromu için laboratuvar sürveyansı sağlamak üzere Küresel Kızamık ve Kızamıkçık Laboratuvar Ağını (GMRLN) kurmuştur. 2016'dan 2018'e kadar olan veriler, en sık tespit edilen kızamık virüsü genotiplerinin azaldığını göstermektedir; bu da artan küresel nüfus bağışıklığının bulaşma zincirlerinin sayısını azalttığını düşündürmektedir.
2019'un ilk üç ayında bildirilen vakalar, 2018'in ilk üç ayına kıyasla %300 daha fazla olup, dünyanın her bölgesinde, hatta genel aşılama kapsamının yüksek olduğu ülkelerde bile aşılanmamış insan kümeleri arasında salgınlar görülmüştür. Kasım ayı ortası itibarıyla bildirilen vaka sayısı, 2018'e kıyasla 2019'un ilk aylarında bildirilen enfeksiyon artış eğilimlerine benzer şekilde, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde (ulusal sistemleri aracılığıyla bildirilen) 250.000 vaka ile birlikte küresel olarak 413.000'in üzerindedir. 2019 yılında dünya genelinde toplam vaka sayısı 869.770'e yükselmiştir. 2020 için bildirilen vaka sayısı 2019'a kıyasla daha düşüktür. DSÖ'ye göre, COVID-19 pandemisi, salgınların yaşandığı ülkeler de dahil olmak üzere en az 68 ülkede aşılama kampanyalarını engellemiş ve bu da ek vaka riskinin artmasına neden olmuştur.
Avrupa
İngiltere ve Galler'de kızamıktan ölümler nadir olmakla birlikte 1940'larda yılda ortalama 500 civarındaydı. 1950'lerde tıbbi bakımın iyileştirilmesiyle ölümler azaldı ancak 1960'ların sonlarında aşılama başlayana kadar hastalığın görülme sıklığı gerilemedi. Kızamık, kabakulak ve kızamıkçık, KKK aşısı ile 1980'lerde daha geniş bir kapsama alanı elde edilmiştir.
2013-14 yıllarında 30 Avrupa ülkesinde yaklaşık 10.000 vaka görülmüştür. Vakaların çoğu aşılanmamış kişilerde görülmüş ve vakaların %90'ından fazlası Almanya, İtalya, Hollanda, Romanya ve Birleşik Krallık'ta meydana gelmiştir. Ekim 2014 ile Mart 2015 arasında Almanya'nın başkenti Berlin'de görülen kızamık salgını en az 782 vakayla sonuçlanmıştır. 2017 yılında Avrupa'da sayılar artmaya devam ederek 21.315 vakaya ulaşmış ve 35 ölüm gerçekleşmiştir. 2018'in ilk rakamlarına göre bölgede bildirilen vakalar 47 ülkede 3 kat artarak 82.596'ya ulaşmış ve 72 ölüm gerçekleşmiştir; en fazla vaka Ukrayna'da (53.218) görülmüş olup en yüksek insidans oranları Ukrayna (milyonda 1209 vaka), Sırbistan (579), Gürcistan (564) ve Arnavutluk'tadır (500). Bir önceki yıl (2017) bölgede kızamık aşısı kapsamı ilk doz için %95 ve ikinci doz için %90 olarak tahmin edilmiş olup, bu rakam şimdiye kadar tahmin edilen en yüksek ikinci doz kapsamıdır.
2019 yılında Birleşik Krallık, Arnavutluk, Çek Cumhuriyeti ve Yunanistan, hastalığın bu ülkelerde devam eden ve uzun süren yayılımı nedeniyle kızamıktan temiz statülerini kaybetmiştir. 2019'un ilk 6 ayında Avrupa'da 90.000 vaka meydana gelmiştir.
Amerika
Yaygın aşılama sonucunda 2016 yılında hastalığın Amerika kıtasından elimine edildiği ilan edilmiştir. Ancak 2017, 2018, 2019 ve 2020 yıllarında bu bölgede yeniden vakalar görülmüştür.
Amerika Birleşik Devletleri
Amerika Birleşik Devletleri'nde kızamık, aşı bulunmadan önce 1960'larda milyonda yaklaşık 3000 kişiyi etkilemekteydi. Çocukluk çağında sürekli yaygın aşılama ile bu rakam 1980'lerde milyonda 13 vakaya, 2000 yılında ise milyonda yaklaşık 1 vakaya düşmüştür.
merkezi, cemaat üyelerini çocuklarını aşılatmaktan aktif bir şekilde caydıran Faith Tabernacle Congregation adlı bir inanç iyileştirme kilisesiydi. 1400'den fazla kişiye kızamık bulaşmış ve dokuz çocuk hayatını kaybetmiştir.
Amerika Birleşik Devletleri'nde aşılamadan önce her yıl üç ila dört milyon vaka görülmekteydi. Amerika Birleşik Devletleri 2000 yılında dolaşımdaki kızamıktan arınmış ilan edilmiş, 2001-2011 yılları arasında 911 vaka görülmüştür. CDC, 2014 yılında endemik kızamık, kızamıkçık ve konjenital kızamıkçık sendromunun Amerika Birleşik Devletleri'ne geri dönmediğini belirtmiştir. Bununla birlikte, yurt dışından gelen vakalar nedeniyle zaman zaman kızamık salgınları devam etmektedir ve bunların yarısından fazlası, yurt dışında enfekte olan ve ABD'ye döndükten sonra başkalarına bulaştıran aşılanmamış ABD sakinlerinin sonucudur. CDC, bu gibi salgınları önlemek için toplum genelinde kızamık aşısı yapılmasını tavsiye etmeye devam etmektedir.
2014 yılında, asemptomatik kızamık taşıyan aşılanmamış iki Amiş erkeğinin Filipinler'deki misyonerlik çalışmalarından sonra ABD'ye dönmesiyle Ohio'da bir salgın başlamıştır. Aşılama oranlarının düşük olduğu bir topluma geri dönmeleri, dokuz ilçede toplam 383 vakayı kapsayacak şekilde büyüyen bir salgına yol açmıştır. Bu 383 vakanın 340'ı (%89) aşılanmamış bireylerde görülmüştür.
4 Ocak - 2 Nisan 2015 tarihleri arasında CDC'ye 159 kızamık vakası bildirilmiştir. Bu 159 vakanın 111'inin (%70) Aralık 2014'ün sonlarında daha önce maruz kalınan bir vakadan kaynaklandığı tespit edilmiştir. Bu salgının Kaliforniya'daki Disneyland tema parkından kaynaklandığı düşünülüyordu. Disneyland salgını, yedi ABD eyaletinin yanı sıra Meksika ve Kanada'da çoğunluğu aşılanmamış ya da aşılanma durumu bilinmeyen 147 kişinin enfeksiyon kapmasından sorumlu tutulmuştur. Vakaların %48'i aşılanmamıştı ve %38'inin aşılanma durumundan emin olunmuyordu. Virüse ilk maruz kalan kişi hiçbir zaman tespit edilememiştir.
2015 yılında Washington eyaletinde ABD'li bir kadın kızamık sonucu zatürreden ölmüştür. Bu kadın, 2003 yılından bu yana ABD'de kızamık nedeniyle hayatını kaybeden ilk kişiydi. Kadın kızamık aşısı olmuştu ve başka bir hastalık için bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar alıyordu. İlaçlar kadının kızamığa karşı bağışıklığını baskılamış ve kadın kızamıkla enfekte olmuştur; kadında döküntü gelişmemiş ancak ölümüne neden olan zatürreye yakalanmıştır.
Haziran 2017'de Maine Sağlık ve Çevre Test Laboratuvarı Franklin County'de bir kızamık vakası olduğunu doğrulamıştır. Bu vaka Maine eyaletinde 20 yıldır görülen ilk kızamık vakasıdır. 2018 yılında Portland, Oregon'da 500 kişinin maruz kaldığı bir vaka meydana gelmiştir; bu kişilerden 40'ının virüse karşı bağışıklığı yoktur ve 2 Temmuz 2018 itibarıyla ilçe sağlık yetkilileri tarafından izlenmektedir. Ekim 2018'den Şubat 2019'a kadar Brooklyn'de 200'den fazla vakanın bildirildiği bir salgın da dahil olmak üzere, 2018 yılında Amerika Birleşik Devletleri genelinde 273 kızamık vakası bildirilmiştir. Salgın, Ortodoks Yahudi cemaatinin nüfus yoğunluğuyla bağlantılı olup, ilk maruziyet İsrail'i ziyaret ederken kızamığa yakalanan aşısız bir çocuktan kaynaklanmıştır.
Bildirilen vakaların çoğunun 19 yaşında veya daha küçük kişilerde görülmesi nedeniyle 2019 yılında kızamık salgını yeniden ortaya çıkmış ve bu durum genellikle ebeveynlerin çocuklarını aşılatmamayı tercih etmesiyle ilişkilendirilmiştir. Vakalar ilk olarak Ocak ayında Washington eyaletinde rapor edilmiş ve , eyaletin geri kalanına kıyasla aşı muafiyeti oranının daha yüksek olduğu Clark County'de görülmüştür; eyalet verilerine göre Clark'taki her dört anaokulu öğrencisinden neredeyse biri aşı olmamıştır. Bu durum, Washington eyaleti valisi 'nin olağanüstü hal ilan etmesine ve eyalet kongresinin kişisel veya felsefi nedenlerle aşı muafiyetine izin verilmemesine yönelik bir yasa çıkarmasına yol açtı. Nisan 2019'da New York Belediye Başkanı Bill de Blasio, kızamık vakalarındaki "büyük artış" nedeniyle halk sağlığı açısından acil durum ilan etti. 2017'de sadece iki vaka görülürken 2018'de Brooklyn'in Ortodoks Yahudi bölgelerinde 285 vaka görüldü. Komşu Rockland County'de 168 vaka daha görülmüştür. Diğer salgınlar arasında Kaliforniya'daki Santa Cruz County ve Butte County ile New Jersey ve Michigan eyaletleri de yer almaktadır. Nisan 2019 itibarıyla 22 eyalette 695 kızamık vakası rapor edilmiştir. Bu, 2000 yılında eradike edildiği ilan edildiğinden bu yana görülen en yüksek kızamık vakası sayısıdır. 1 Ocak'tan 31 Aralık 2019'a kadar 31 eyalette 1282 bireysel kızamık vakası teyit edilmiştir. Bu, 1992'den bu yana ABD'de bildirilen en yüksek vaka sayısıdır. 1282 vakadan kızamık geçiren 128 kişi hastaneye kaldırılmış ve 61'inde zatürre ve ensefalit gibi komplikasyonlar görülmüştür.
Brezilya
Brezilya'da kızamığın yayılması 2016 yılında kesintiye uğramış ve bilinen son vaka on iki ay önce görülmüştür. Bu son vaka Ceará eyaletinde görülmüştür.
Brezilya 2016 yılında tarafından kızamık eliminasyon sertifikası almaya hak kazanmıştır ancak 2018 yılında biri Amazonas eyaletinde diğeri Roraima'da olmak üzere iki salgın tespit edildiğini ve diğer eyaletlerde de (Rio de Janeiro, Rio Grande do Sul, Pará, São Paulo ve Rondônia) 1 Ağustos 2018 tarihine kadar toplam 1053 teyit edilmiş vaka görüldüğünü açıklayarak ülkenin bu sertifikayı korumakta zorlandığını belirtmiştir. Bu salgınlarda ve diğer vakaların çoğunda bulaşma, virüsün özellikle Venezuela'dan ithal edilmesiyle ilişkilendirilmiştir. Bu durum, tespit edilen virüs genotipinin (D8) Venezuela'da dolaşımda olan virüsle aynı olmasıyla doğrulanmıştır.
Güneydoğu Asya
Vietnam'da 2014 ilkbaharındaki kızamık salgınında, 19 Nisan itibarıyla tahmini 8500 kızamık vakası bildirilmiş ve 114 kişi hayatını kaybetmiştir. 30 Mayıs itibarıyla 21.639 şüpheli kızamık vakası bildirilmiş ve 142 kişi kızamığa bağlı olarak hayatını kaybetmiştir.Myanmar'ın uzak bir kuzey bölgesinde yer alan 'nde, Ağustos 2016'da muhtemelen sağlık altyapısının zayıf olduğu bir bölgede aşılama eksikliğinden kaynaklanan bir kızamık salgını sırasında en az 40 çocuk hayatını kaybetmiştir.2019 Filipinler kızamık salgınının ardından ülkede 338 ölümle sonuçlanan 23.563 kızamık vakası rapor edilmiştir. Mayıs 2019'dan itibaren Kelantan eyaletindeki Malezya Orang Asli alt grubu arasında da bir kızamık salgını meydana gelmiş ve kabileden 15 kişinin ölümüne neden olmuştur.
Güney Pasifik
Yeni Zelanda'daki kızamık salgınında 2193 teyit edilmiş vaka ve iki ölüm vakası bulunmaktadır. Tonga'daki kızamık salgınında 612 kızamık vakası görülmüştür.
Samoa
Samoa'da 2019 yılının sonlarında ortaya çıkan kızamık salgınında, 200.000 kişilik Samoa nüfusu içinde 5700'den fazla kızamık vakası ve 83 ölüm vakası görülmüştür. Nüfusun yüzde üçünden fazlası enfekte olmuş ve 17 Kasım'dan 7 Aralık'a kadar olağanüstü hal ilan edilmiştir. Bir aşılama kampanyası, 2018'de %31 ila %34 olan kızamık aşılama oranını Aralık 2019'da uygun nüfusun tahmini %94'üne çıkarmıştır.[]
Afrika
Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Madagaskar 2019'da en yüksek sayıda vaka bildiren ülkeler olmuştur. Ancak, ülke çapında yürütülen acil kızamık aşısı kampanyaları sonucunda Madagaskar'da vakalar azalmıştır. Ağustos 2019 itibarıyla Angola, Kamerun, Çad, Nijerya, Güney Sudan ve Sudan'da salgınlar meydana gelmiştir.
Madagaskar
2018'deki kızamık salgını 118.000 vaka ve 1.688 ölümle sonuçlanmıştır. Bunu 2017 (2575 vaka, 221 ölüm) ve 2014 (263 doğrulanmış vaka, 71 ölüm) yıllarında görülen izlemiştir.[]
Kongo Demokratik Cumhuriyeti
Hastalığın ülkedeki tüm illere yayılmasının ardından 2019 yılında yaklaşık 5.000 ölüm ve 250.000 enfeksiyonla sonuçlanan bir kızamık salgını meydana gelmiştir. Ölümlerin çoğu beş yaşın altındaki çocuklar arasındaydı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bunu dünyanın en büyük ve en hızlı ilerleyen salgını olarak rapor etti.
Tarihçe
Kızamık zoonotik kökenlidir ve sığırları enfekte eden rinderpestten evrimleşmiştir. Kızamığın bir öncüsü, MÖ 4. yüzyılın başlarında veya MS 500'den sonra insanlarda enfeksiyonlara neden olmaya başlamıştır. MS 165-180 yıllarındaki Antoninus Vebası'nın kızamık olduğu tahmin edilmektedir, ancak bu vebanın asıl nedeni bilinmemektedir ve çiçek hastalığı daha olası bir nedendir. Kızamığın ilk sistematik tanımı ve çiçek ve suçiçeğinden ayrımı, Çiçek ve Kızamık Kitabı'nı yayınlayan İranlı hekim Muhammed bin Zekeriya er-Razi'ye (860-932) atfedilir. Razi'nin kitabının yazıldığı dönemde salgınların hâlâ sınırlı olduğuna ve virüsün insanlara tam olarak adapte olmadığına inanılmaktadır. MS 1100 ile 1200 yılları arasında bir zamanda kızamık virüsü rinderpestten tamamen ayrılarak insanları enfekte eden ayrı bir virüs haline gelmiştir. Bu durum, kızamığın bir salgını sürdürebilmesi için 500.000'den fazla duyarlı nüfusa ihtiyaç duyduğu gözlemiyle örtüşmektedir ki bu durum Orta Çağ Avrupa şehirlerinin büyümesini takiben tarihi zamanlarda meydana gelmiştir.
Kızamık endemik bir hastalıktır, yani bir toplumda sürekli olarak mevcuttur ve birçok insan direnç geliştirir. Kızamığa maruz kalmamış toplumlarda yeni bir hastalığa maruz kalmak yıkıcı olabilir. 1529 yılında Küba'da ortaya çıkan bir kızamık salgını, daha önce çiçek hastalığından kurtulmuş olan yerli halkın üçte ikisini öldürmüştür. İki yıl sonra, kızamık Honduras nüfusunun yarısının ölümünden sorumluydu ve Meksika, Orta Amerika ve İnka uygarlığını harap etti.
Kabaca 1855 ile 2005 yılları arasında kızamığın dünya çapında yaklaşık 200 milyon insanın ölümüne yol açtığı tahmin edilmektedir.
Faroe Adaları'ndaki 1846 kızamık salgını, iyi çalışılmış olması açısından sıra dışıydı. Adalarda 60 yıldır kızamık görülmemişti, bu nedenle neredeyse hiçbir sakinin kazanılmış bağışıklığı yoktu. Sakinlerin dörtte üçü hastalandı ve salgın kendi kendine sönmeden önce 100'den fazla kişi (%1-2) bu hastalıktan öldü. salgını gözlemledi ve kızamığın bulaşıcı kişilerin hiç kızamık geçirmemiş kişilerle doğrudan teması yoluyla yayıldığını belirledi.
Kızamık 1850'lerde Hawaii nüfusunun yüzde 20'sini öldürmüştür. 1875 yılında kızamık, nüfusun yaklaşık üçte biri olan 40.000'den fazla Fijiliyi öldürmüştür. Hastalık 19. yüzyılda nüfusunun yarısından fazlasını öldürmüştür.[] Aşı kullanılmaya başlanmadan önce her yıl yedi ila sekiz milyon çocuğun kızamıktan öldüğü düşünülmektedir.
1914 yılında için çalışan bir istatistikçi, 22 ülkede yaptığı bir araştırma sonucunda ılıman kuşaktaki tüm ölümlerin %1'inin kızamıktan kaynaklandığını tahmin etmiştir. Ayrıca kızamık vakalarının %1-6'sının ölümle sonuçlandığını, aradaki farkın yaşa (0-3 en kötüsü), sosyal koşullara (örneğin aşırı kalabalık apartmanlar) ve önceden var olan sağlık koşullarına bağlı olduğunu gözlemlemiştir.
1954 yılında hastalığa neden olan virüs, ABD'li 13 yaşındaki bir çocuk olan David Edmonston'dan izole edilmiş ve civciv embriyo doku kültürüne adapte edilerek çoğaltılmıştır. Dünya Sağlık Örgütü A, B, C, D, E, F, G ve H olarak adlandırılan sekiz klad tanımlamaktadır. Bu kladlar içinde yirmi üç kızamık virüsü suşu tanımlanmış ve belirlenmiştir.'te çalışırken Maurice Hilleman ilk başarılı aşıyı geliştirdi. Hastalığı önlemeye yönelik lisanslı aşılar 1963 yılında kullanıma sunulmuştur. Geliştirilmiş bir kızamık aşısı 1968'de kullanıma sunuldu. Endemik bir hastalık olarak kızamık 2000 yılında , ancak uluslararası seyahat edenler tarafından yeniden karşılaşılmaya devam ediyor. 2019 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde, dörtte üçünden fazlası New York'ta olmak üzere 31 eyalete dağılmış en az 1.241 kızamık vakası görülmüştür.
Toplum ve kültür
Alman aşı karşıtı ve (HIV/AIDS inkârcısı) Stefan Lanka 2011 yılında kendi web sitesinde bir meydan okuma başlatarak kızamığın bir virüsten kaynaklandığını bilimsel olarak kanıtlayacak ve virüsün çapını belirleyecek kişiye 100.000 Avro vermeyi teklif etmiştir. Hastalığın psikosomatik olduğunu ve kızamık virüsünün var olmadığını öne sürmüştür. Alman doktor tarafından çeşitli tıbbi çalışmalardan elde edilen ezici bilimsel kanıtlar sunulduğunda, Lanka bulguları kabul etmedi ve Bardens'i mahkemeye başvurmaya zorladı. İlk dava, Lanka'nın ödülü ödemesine karar verilmesiyle sonuçlandı. Ancak temyize gidildiğinde, sunulan kanıtların kendi şartlarını tam olarak karşılamaması nedeniyle Lanka'nın ödülü ödemesine gerek kalmadı. Dava, aralarında nörolog, tanınmış şüpheci ve savunucusu ve Lanka'ya "kaçık" diyen Steven Novella'nın da bulunduğu pek çok kişinin bu konuda yorum yapmasına yol açan geniş bir uluslararası haber aldı.
Salgınlar aşılanmamış toplumlarda kolayca ortaya çıktığı için, hastalık bir toplumda yeterli aşılamanın bir testi olarak görülmektedir. Kızamık salgınları Amerika Birleşik Devletleri'nde, özellikle de aşılanma oranının düşük olduğu toplumlarda artış göstermektedir. Tek bir bölge içinde yaşa veya sosyal sınıfa göre farklı aşı dağılımı, aşılama etkinliğine ilişkin farklı genel algıları tanımlayabilir. Genellikle başka ülkelerden gelen yolcular tarafından bir bölgeye sokulur ve tipik olarak kızamık aşısı olmayanlara yayılır.
Alternatif isimler
Diğer isimler arasında morbilli, rubeola, kırmızı kızamık ve İngiliz kızamığı bulunmaktadır.
Araştırma
Mayıs 2015'te Science dergisi, kızamık enfeksiyonunun bir popülasyonu iki ila üç yıl boyunca diğer hastalıklardan ölüm riski altında bırakabileceğine dair bir rapor yayınladı. Kızamık virüsünün antikor üreten hücreleri öldürebileceğini gösteren ek çalışmaların sonuçları Kasım 2019'da yayımlandı.
Kızamık için özel bir ilaç tedavisi olan , hayvan çalışmalarında umut verici sonuçlar göstermiştir,[] ancak henüz[] insanlarda test edilmemiştir.
Kaynakça
- ^ a b c Milner, Danny A. (2015). Diagnostic Pathology: Infectious Diseases E-Book. Elsevier Health Sciences. s. 24. ISBN . 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c Stanley, Jacqueline (2002). Essentials of Immunology & Serology. Cengage Learning. s. 323. ISBN . 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Measles Fact sheet N°286". World Health Organization. November 2014. 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2015.
- ^ a b c d Bope, Edward T.; Kellerman, Rick D. (2014). Conn's Current Therapy 2015. Elsevier Health Sciences. s. 153. ISBN . 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c d e f Caserta, MT, (Ed.) (September 2013). "Measles". Merck Manual Professional. Merck Sharp & Dohme Corp. 23 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2014.
- ^ a b c d "Measles (Rubeola) Signs and Symptoms". Centers for Disease Control and Prevention. 3 Kasım 2014. 2 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h Atkinson, William (2011). Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases (12 bas.). Public Health Foundation. ss. 301-23. ISBN . 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2015.
- ^ a b c d Rota PA, Moss WJ, Takeda M, de Swart RL, Thompson KM, Goodson JL (July 2016). "Measles". Nature Reviews. Disease Primers. 2: 16049. doi:10.1038/nrdp.2016.49. (PMID) 27411684.
- ^ Joint News Release (5 Aralık 2019). "More than 140,000 die from measles as cases surge worldwide". who.int. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2020.
- ^ "Global Measles Outbreaks". cdc.gov. 17 Ağustos 2020. 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2020.
- ^ Guerra FM, Bolotin S, Lim G, Heffernan J, Deeks SL, Li Y, Crowcroft NS (December 2017). "The basic reproduction number (R0) of measles: a systematic review". The Lancet Infectious Diseases. 17 (12): e420-e428. doi:10.1016/S1473-3099(17)30307-9. (PMID) 28757186. 10 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ . Dept of Health, Saskatchewan. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ Marx, John A. Rosen's emergency medicine: concepts and clinical practice (7.7yıl=2010 bas.). Philadelphia: Mosby/Elsevier. s. 1541. ISBN . 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c d e f g "Measles fact sheet". World Health Organization. 1 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2019.
- ^ Guerra, Fiona M.; Bolotin, Shelly; Lim, Gillian; Heffernan, Jane; Deeks, Shelley L.; Li, Ye; Crowcroft, Natasha S. (December 2017). "The basic reproduction number (R0) of measles: a systematic review". The Lancet. Infectious Diseases. 17 (12): e420-e428. doi:10.1016/S1473-3099(17)30307-9. ISSN 1474-4457. (PMID) 28757186. 30 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Delamater, P. L.; Street, E. J.; Leslie, T. F.; Yang, Y. T.; Jacobsen, K. H. (2019). "Complexity of the Basic Reproduction Number (R0)". Emerging Infectious Diseases. NIH website. 25 (1): 1-4. doi:10.3201/eid2501.171901. (PMC) 6302597 $2. (PMID) 30560777.
[a] review in 2017 identified feasible measles R0 values of 3.7–203.3
- ^ a b c d e f g h Chen S.S.P. (22 Şubat 2018). . Medscape. 25 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
- ^ a b c d Russell, SJ; Babovic-Vuksanovic, D; Bexon, A; Cattaneo, R; Dingli, D; Dispenzieri, A; Deyle, DR; Federspiel, MJ; Fielding, A; Galanis, E (September 2019). "Oncolytic Measles Virotherapy and Opposition to Measles Vaccination". Mayo Clinic Proceedings. 94 (9): 1834-39. doi:10.1016/j.mayocp.2019.05.006. (PMC) 6800178 $2. (PMID) 31235278.
- ^ a b Kabra SK, Lodha R (August 2013). "Antibiotics for preventing complications in children with measles". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 8 (8): CD001477. doi:10.1002/14651858.CD001477.pub4. (PMC) 7055587 $2. (PMID) 23943263.
- ^ (PDF). 11 Ocak 2007. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2019.
- ^ GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators (October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459-1544. doi:10.1016/S0140-6736(16)31012-1. (PMC) 5388903 $2. (PMID) 27733281.
- ^ GBD 2013 Mortality Causes of Death Collaborators (January 2015). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 385 (9963): 117-71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. (PMC) 4340604 $2. (PMID) 25530442.
- ^ "Measles cases spike globally due to gaps in vaccination coverage". World Health Organization (WHO). 29 Kasım 2018. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Aralık 2018.
- ^ "U.S. measles cases surge nearly 20 percent in early April, CDC says". Reuters. 16 Nisan 2019. 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2019.
- ^ . World Health Organization (WHO). 8 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2019.
- ^ a b c d e f g "Pinkbook Measles Epidemiology of Vaccine Preventable Diseases". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 15 Kasım 2016. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2018.
- ^ a b c "Measles". Merck Manuals Professional Edition. January 2018. 16 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2018.
- ^ a b Biesbroeck L, Sidbury R (November 2013). "Viral exanthems: an update". Dermatologic Therapy. 26 (6): 433-8. doi:10.1111/dth.12107. (PMID) 24552405.
- ^ a b c d e f Ludlow M, McQuaid S, Milner D, de Swart RL, Duprex WP (January 2015). "Pathological consequences of systemic measles virus infection". The Journal of Pathology. 235 (2): 253-65. doi:10.1002/path.4457. (PMID) 25294240.
- ^ Steichen O, Dautheville S (March 2009). "Koplik spots in early measles". CMAJ. 180 (5): 583. doi:10.1503/cmaj.080724. (PMC) 2645467 $2. (PMID) 19255085.
- ^ a b (July 1997). "The diagnosis of the invasion of measles from a study of the exanthema as it appears on the buccal mucous membraneBy Henry Koplik, M.D. Reproduced from Arch. Paed. 13, 918-922 (1886)". Reviews in Medical Virology. 7 (2): 71-74. doi:10.1002/(SICI)1099-1654(199707)7:2<71::AID-RMV185>3.0.CO;2-S. (PMID) 10398471.
- ^ . National Health Service (NHS). 26 Ocak 2010. Archived from the original on 31 Ocak 2011.
- ^ a b Hamborsky, Jennifer; Kroger, Andrew; Wolfe, Charles ((Ed.)). Epidemiology and prevention of vaccine-preventable diseases (13.13yıl=2015 bas.). [Atlanta, GA]. s. 211. ISBN . OCLC 915815516.
- ^ Gardiner, W. T. (2007). "Otitis Media in Measles". The Journal of Laryngology & Otology. 39 (11): 614-17. doi:10.1017/S0022215100026712.
- ^ Fisher DL, Defres S, Solomon T (March 2015). "Measles-induced encephalitis". QJM. 108 (3): 177-82. doi:10.1093/qjmed/hcu113. (PMID) 24865261.
- ^ Semba RD, Bloem MW (March 2004). "Measles blindness". Survey of Ophthalmology. 49 (2): 243-55. doi:10.1016/j.survophthal.2003.12.005. (PMID) 14998696.
- ^ Anlar B (2013). "Subacute sclerosing panencephalitis and chronic viral encephalitis". Pediatric Neurology Part II. Handbook of Clinical Neurology. 112. ss. 1183-89. doi:10.1016/B978-0-444-52910-7.00039-8. ISBN . (PMID) 23622327.
- ^ Gupta P, Menon PS, Ramji S, Lodha R, Rakesh (2015). PG Textbook of Pediatrics: Volume 2: Infections and Systemic Disorders. JP Medical Ltd. s. 1158. ISBN . 2 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Griffin DE (July 2010). "Measles virus-induced suppression of immune responses". Immunological Reviews. 236: 176-89. doi:10.1111/j.1600-065X.2010.00925.x. (PMC) 2908915 $2. (PMID) 20636817.
- ^ a b GRIFFIN, ASHLEY HAGEN (18 Mayıs 2019). "Measles and Immune Amnesia". asm.org. American Society for Microbiology. 18 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2020.
- ^ a b c d Mina MJ, Kula T, Leng Y, Li M, de Vries RD, Knip M, Siljander H, Rewers M, Choy DF, Wilson MS, Larman HB, Nelson AN, Griffin DE, de Swart RL, Elledge SJ (1 Kasım 2019). "Measles virus infection diminishes preexisting antibodies that offer protection from other pathogens". Science. 366 (6465): 599-606. Bibcode:2019Sci...366..599M. doi:10.1126/science.aay6485. hdl:10138/307628. ISSN 0036-8075. (PMC) 8590458 $2. (PMID) 31672891. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ a b Guglielmi, Giorgia (31 Ekim 2019). "Measles erases immune 'memory' for other diseases". Nature. doi:10.1038/d41586-019-03324-7. (PMID) 33122832. 2 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2019.
- ^ Ellison JB (February 1931). "Pneumonia in Measles". Archives of Disease in Childhood. 6 (31): 37-52. doi:10.1136/adc.6.31.37. (PMC) 1975146 $2. (PMID) 21031836.
- ^ a b c d "Measles". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 23 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2016.
- ^ National Institutes of Health Office of Dietary Supplements (2013). . U.S. Department of Health & Human Services. 11 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2015.
- ^ Sabella C (March 2010). "Measles: not just a childhood rash". Cleveland Clinic Journal of Medicine. 77 (3): 207-13. doi:10.3949/ccjm.77a.09123. (PMID) 20200172.
- ^ a b Perry RT, Halsey NA (May 2004). "The clinical significance of measles: a review". The Journal of Infectious Diseases. 189 Suppl 1 (S1): S4-16. doi:10.1086/377712. (PMID) 15106083.
- ^ Sension MG, Quinn TC, Markowitz LE, Linnan MJ, Jones TS, Francis HL, Nzilambi N, Duma MN, Ryder RW (December 1988). "Measles in hospitalized African children with human immunodeficiency virus". American Journal of Diseases of Children. 142 (12): 1271-2. doi:10.1001/archpedi.1988.02150120025021. (PMID) 3195521.
- ^ a b Cohen BE, Durstenfeld A, Roehm PC (July 2014). "Viral causes of hearing loss: a review for hearing health professionals". Trends in Hearing. 18: 2331216514541361. doi:10.1177/2331216514541361. (PMC) 4222184 $2. (PMID) 25080364.
- ^ a b c d e "Measles". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 2 Nisan 2018. 23 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2018.
- ^ Banerjee E, Griffith J, Kenyon C, Christianson B, Strain A, Martin K (2020). "Containing a measles outbreak in Minnesota, 2017: methods and challenges". Perspect Public Health. 140 (3): 162-171. doi:10.1177/1757913919871072. (PMID) 31480896. 2 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Spelman LH, Gilardi KV, Lukasik-Braum M, Kinani JF, Nyirakaragire E, Lowenstine LJ (2013). "Respiratory disease in mountain gorillas (Gorilla beringei beringei) in Rwanda, 1990-2010: outbreaks, clinical course, and medical management". J Zoo Wildl Med. 44 (4): 1027-35. doi:10.1638/2013-0014R.1. (PMID) 24450064. 2 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Gowda VK, Sukanya V (November 2012). "Acquired immunodeficiency syndrome with subacute sclerosing panencephalitis". Pediatric Neurology. 47 (5): 379-81. doi:10.1016/j.pediatrneurol.2012.06.020. (PMID) 23044024.
- ^ Waggoner JJ, Soda EA, Deresinski S (October 2013). "Rare and emerging viral infections in transplant recipients". Clinical Infectious Diseases. 57 (8): 1182-8. doi:10.1093/cid/cit456. (PMC) 7107977 $2. (PMID) 23839998.
- ^ a b c d e Leuridan E, Sabbe M, Van Damme P (September 2012). "Measles outbreak in Europe: susceptibility of infants too young to be immunized". Vaccine. 30 (41): 5905-13. doi:10.1016/j.vaccine.2012.07.035. (PMID) 22841972.
- ^ a b c d e f Moss WJ, Griffin DE (January 2012). "Measles". Lancet. 379 (9811): 153-64. doi:10.1016/S0140-6736(10)62352-5. (PMID) 21855993.
- ^ a b Textbook of Microbiology & Immunology. Elsevier India. 2009. s. 535. ISBN . 2 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Kaslow, Richard A.; Stanberry, Lawrence R.; Le Duc, James W. (2014). Viral Infections of Humans: Epidemiology and Control. Springer. s. 540. ISBN . 2 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Schaechter's Mechanisms of Microbial Disease. Lippincott Williams & Wilkins. 2012. s. 357. ISBN . 2 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Rainwater-Lovett, Kaitlin; Moss, William J. (2018), Jameson, J. Larry; Fauci, Anthony S.; Kasper, Dennis L.; Hauser, Stephen L. (Ed.), "Measles (Rubeola)", Harrison's Principles of Internal Medicine (20 bas.), New York, NY: McGraw-Hill Education, erişim tarihi: 7 Aralık 2020
- ^ a b c "Surveillance Manual | Measles | Vaccine Preventable Diseases | CDC". www.cdc.gov. 23 Mayıs 2019. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2019.
- ^ "Measles". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 2 Nisan 2018. 23 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2018.
- ^ a b Friedman M, Hadari I, Goldstein V, Sarov I (October 1983). "Virus-specific secretory IgA antibodies as a means of rapid diagnosis of measles and mumps infection". Israel Journal of Medical Sciences. 19 (10): 881-4. (PMID) 6662670.
- ^ a b c Dimech, Wayne; Mulders, Mick N. (July 2016). "A review of testing used in seroprevalence studies on measles and rubella". Vaccine. 34 (35): 4119-4122. doi:10.1016/j.vaccine.2016.06.006. (PMID) 27340096.
- ^ a b Simon, Jakub K.; Ramirez, Karina; Cuberos, Lilian; Campbell, James D.; Viret, Jean F.; Muñoz, Alma; Lagos, Rosanna; Levine, Myron M.; Pasetti, Marcela F. (March 2011). "Mucosal IgA Responses in Healthy Adult Volunteers following Intranasal Spray Delivery of a Live Attenuated Measles Vaccine". Clinical and Vaccine Immunology. 18 (3): 355-361. doi:10.1128/CVI.00354-10. (PMC) 3067370 $2. (PMID) 21228137.
- ^ Galindo BM, Concepción D, Galindo MA, Pérez A, Saiz J (January 2012). "Vaccine-related adverse events in Cuban children, 1999-2008". MEDICC Review. 14 (1): 38-43. doi:10.37757/MR2012V14.N1.8. (PMID) 22334111. 24 Şubat 2012 tarihinde kaynağından .
- ^ Helfand RF, Witte D, Fowlkes A, Garcia P, Yang C, Fudzulani R, Walls L, Bae S, Strebel P, Broadhead R, Bellini WJ, Cutts F (November 2008). "Evaluation of the immune response to a 2-dose measles vaccination schedule administered at 6 and 9 months of age to HIV-infected and HIV-uninfected children in Malawi". The Journal of Infectious Diseases. 198 (10): 1457-65. doi:10.1086/592756. (PMID) 18828743.
- ^ Ołdakowska A, Marczyńska M (2008). "[Measles vaccination in HIV infected children]". Medycyna Wieku Rozwojowego. 12 (2 Pt 2): 675-80. (PMID) 19418943.
- ^ "Global goal to reduce measles deaths in children surpassed" (Basın açıklaması). UNICEF. 2007. 4 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mart 2015.
- ^ McLean HQ, Fiebelkorn AP, Temte JL, Wallace GS (June 2013). (PDF). MMWR. Recommendations and Reports. 62 (RR-04): 2, 19. (PMID) 23760231. 13 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Measles Prevention: Recommendations of the Immunization Practices Advisory Committee (ACIP)". cdc.gov. 29 Aralık 1989. 15 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2020.
- ^ a b c Di Pietrantonj, Carlo; Rivetti, Alessandro; Marchione, Pasquale; Debalini, Maria Grazia; Demicheli, Vittorio (22 Kasım 2021). "Vaccines for measles, mumps, rubella, and varicella in children". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2021 (11): CD004407. doi:10.1002/14651858.CD004407.pub5. ISSN 1469-493X. (PMC) 8607336 $2. (PMID) 34806766.
- ^ a b c Young, Megan K; Nimmo, Graeme R; Cripps, Allan W; Jones, Mark A (1 Nisan 2014). "Post-exposure passive immunisation for preventing measles". Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014 (4): CD010056. doi:10.1002/14651858.cd010056.pub2. hdl:10072/65474. ISSN 1465-1858. (PMID) 24687262.
- ^ Bester, Johan Christiaan (1 Aralık 2016). "Measles and Measles Vaccination: A Review". JAMA Pediatrics (İngilizce). 170 (12): 1209-1215. doi:10.1001/jamapediatrics.2016.1787. ISSN 2168-6203. (PMID) 27695849. 23 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Greenwood, Kathryn P.; Hafiz, Radwan; Ware, Robert S.; Lambert, Stephen B. (17 Mayıs 2016). "A systematic review of human-to-human transmission of measles vaccine virus". Vaccine. 34 (23): 2531-2536. doi:10.1016/j.vaccine.2016.03.092. ISSN 1873-2518. (PMID) 27083423. 20 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ a b Bester, Johan Christiaan (1 Aralık 2016). "Measles and Measles Vaccination". JAMA Pediatrics. 170 (12): 1209-1215. doi:10.1001/jamapediatrics.2016.1787. (PMID) 27695849.
- ^ a b World Health Organization (April 2017). "Measles vaccines: WHO position paper – April 2017". Weekly Epidemiological Record. 92 (17): 205-27. hdl:10665/255377. (PMID) 28459148.
- ^ Rezaie, Salim R. "Measles: The Sequel". Emergency Physicians Monthly. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Haziran 2019.
- ^ Schrör K (2007). "Aspirin and Reye syndrome: a review of the evidence". Paediatric Drugs. 9 (3): 195-204. doi:10.2165/00148581-200709030-00008. (PMID) 17523700.
The suggestion of a defined cause-effect relationship between aspirin intake and Reye syndrome in children is not supported by sufficient facts. Clearly, no drug treatment is without side effects. Thus, a balanced view of whether treatment with a certain drug is justified in terms of the benefit/risk ratio is always necessary. Aspirin is no exception.
- ^ 'de Reye's Syndrome "Epidemiologic evidence indicates that aspirin (salicylate) is the major preventable risk factor for Reye's syndrome. The mechanism by which aspirin and other salicylates trigger Reye's syndrome is not completely understood."
- ^ "Frequently Asked Questions about Measles". Washington State Department of Health. 5 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2019.
[Vitamin A] cannot prevent or cure the measles
- ^ Huiming Y, Chaomin W, Meng M (October 2005). Yang H (Ed.). "Vitamin A for treating measles in children". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2005 (4): CD001479. doi:10.1002/14651858.CD001479.pub3. (PMC) 7076287 $2. (PMID) 16235283.
- ^ Awotiwon AA, Oduwole O, Sinha A, Okwundu CI (June 2017). "Zinc supplementation for the treatment of measles in children". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2017 (6): CD011177. doi:10.1002/14651858.CD011177.pub3. (PMC) 6481361 $2. (PMID) 28631310.
- ^ Chen, Shou; Wu, Taixiang; Kong, Xiangyu; Yuan, Hao (9 Kasım 2011). "Chinese medicinal herbs for measles". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2011 (11): CD005531. doi:10.1002/14651858.CD005531.pub4. ISSN 1469-493X. (PMC) 7265114 $2. (PMID) 22071825.
- ^ "Measles Complications". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 25 Şubat 2019. 19 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mayıs 2019.
- ^ Noyce RS, Richardson CD (September 2012). "Nectin 4 is the epithelial cell receptor for measles virus". Trends in Microbiology. 20 (9): 429-39. doi:10.1016/j.tim.2012.05.006. (PMID) 22721863.
- ^ "NINDS Subacute Sclerosing Panencephalitis Information Page". 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mart 2018. "NINDS Subacute Sclerosing Panencephalitis Information Page"
- ^ "Measles - Pediatrics". Merck Manuals Professional Edition (İngilizce). 16 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Centers for Disease Control (CDC) (May 1982). "Recommendation of the Immunization Practices Advisory Committee (ACIP). Measles prevention". MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report. 31 (17): 217-24, 229-31. (PMID) 6804783. 23 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ a b Mina MJ, Metcalf CJ, de Swart RL, Osterhaus AD, Grenfell BT (May 2015). "Long-term measles-induced immunomodulation increases overall childhood infectious disease mortality". Science. 348 (6235): 694-9. Bibcode:2015Sci...348..694M. doi:10.1126/science.aaa3662. (PMC) 4823017 $2. (PMID) 25954009. 10 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Bartlett, M.S. (1957). "Measles periodicity and community size". J. R. Stat. Soc. Ser. A (120): 48-70.
- ^ a b Black FL (July 1966). "Measles endemicity in insular populations: critical community size and its evolutionary implication". Journal of Theoretical Biology. 11 (2): 207-11. Bibcode:1966JThBi..11..207B. doi:10.1016/0022-5193(66)90161-5. (PMID) 5965486.
- ^ Lozano R, Naghavi M, Foreman K, Lim S, Shibuya K, Aboyans V, Abraham J, Adair T, Aggarwal R, Ahn SY, Alvarado M, Anderson HR, Anderson LM, Andrews KG, Atkinson C, Baddour LM, Barker-Collo S, Bartels DH, Bell ML, Benjamin EJ, Bennett D, Bhalla K, Bikbov B, Bin Abdulhak A, Birbeck G, Blyth F, Bolliger I, Boufous S, Bucello C, Burch M, Burney P, Carapetis J, Chen H, Chou D, Chugh SS, Coffeng LE, Colan SD, Colquhoun S, Colson KE, Condon J, Connor MD, Cooper LT, Corriere M, Cortinovis M, de Vaccaro KC, Couser W, Cowie BC, Criqui MH, Cross M, Dabhadkar KC, Dahodwala N, De Leo D, Degenhardt L, Delossantos A, Denenberg J, Des Jarlais DC, Dharmaratne SD, Dorsey ER, Driscoll T, Duber H, Ebel B, Erwin PJ, Espindola P, Ezzati M, Feigin V, Flaxman AD, Forouzanfar MH, Fowkes FG, Franklin R, Fransen M, Freeman MK, Gabriel SE, Gakidou E, Gaspari F, Gillum RF, Gonzalez-Medina D, Halasa YA, Haring D, Harrison JE, Havmoeller R, Hay RJ, Hoen B, Hotez PJ, Hoy D, Jacobsen KH, James SL, Jasrasaria R, Jayaraman S, Johns N, Karthikeyan G, Kassebaum N, Keren A, Khoo JP, Knowlton LM, Kobusingye O, Koranteng A, Krishnamurthi R, Lipnick M, Lipshultz SE, Ohno SL, Mabweijano J, MacIntyre MF, Mallinger L, March L, Marks GB, Marks R, Matsumori A, Matzopoulos R, Mayosi BM, McAnulty JH, McDermott MM, McGrath J, Mensah GA, Merriman TR, Michaud C, Miller M, Miller TR, Mock C, Mocumbi AO, Mokdad AA, Moran A, Mulholland K, Nair MN, Naldi L, Narayan KM, Nasseri K, Norman P, O'Donnell M, Omer SB, Ortblad K, Osborne R, Ozgediz D, Pahari B, Pandian JD, Rivero AP, Padilla RP, Perez-Ruiz F, Perico N, Phillips D, Pierce K, Pope CA, Porrini E, Pourmalek F, Raju M, Ranganathan D, Rehm JT, Rein DB, Remuzzi G, Rivara FP, Roberts T, De León FR, Rosenfeld LC, Rushton L, Sacco RL, Salomon JA, Sampson U, Sanman E, Schwebel DC, Segui-Gomez M, Shepard DS, Singh D, Singleton J, Sliwa K, Smith E, Steer A, Taylor JA, Thomas B, Tleyjeh IM, Towbin JA, Truelsen T, Undurraga EA, Venketasubramanian N, Vijayakumar L, Vos T, Wagner GR, Wang M, Wang W, Watt K, Weinstock MA, Weintraub R, Wilkinson JD, Woolf AD, Wulf S, Yeh PH, Yip P, Zabetian A, Zheng ZJ, Lopez AD, Murray CJ, AlMazroa MA, Memish ZA (December 2012). "Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet. 380 (9859): 2095-128. doi:10.1016/S0140-6736(12)61728-0. hdl:10536/DRO/DU:30050819. (PMID) 23245604. 19 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ "Measles Data and Statistics" (PDF). 10 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Ağustos 2019.
- ^ "Measles notifications and deaths in England and Wales: 1940 to 2017". GOV.UK. 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2019.
- ^ "Complications of measles". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 3 Kasım 2014. 3 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2014.
- ^ "Pinkbook | Measles | Epidemiology of Vaccine Preventable Diseases | CDC". www.cdc.gov (İngilizce). 25 Eylül 2019. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2019.
- ^ . World Health Organization (WHO). 23 Temmuz 2013. Archived from the original on 14 Ağustos 2013.
- ^ . World Health Organization (WHO). 17 Mart 2015. Archived from the original on 3 Temmuz 2015.
- ^ (PDF). World Health Organization (WHO). Archived from the original on 3 Temmuz 2015.
- ^ (PDF). World Health Organization (WHO). 7 Nisan 2014. Archived from the original on 3 Temmuz 2015.
- ^ "Measles—United States, 2005". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 22 Aralık 2006. 13 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mart 2015.
- ^ a b Greger, Michael (November 2006). . Bird Flu: A Virus of Our Own Hatching. Lantern Books. ISBN . 3 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Torrey, E. Fuller; Yolken, Robert H. (3 Nisan 2005). "Their Bugs Are Worse Than Their Bite". The Washington Post. 11 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Kasım 2019.
- ^ . 4 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ World Health Organization (December 2009). "Global reductions in measles mortality 2000-2008 and the risk of measles resurgence". Weekly Epidemiological Record. 84 (49): 509-16. hdl:10665/241466. (PMID) 19960624.
- ^ a b "More than 140,000 die from measles as cases surge worldwide". World Health Organization (WHO) (Basın açıklaması). 5 Aralık 2019. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2019.
- ^ a b Brown, Kevin E.; Rota, Paul A.; Goodson, James L.; Williams, David; Abernathy, Emily; Takeda, Makoto; Mulders, Mick N. (5 Temmuz 2019). "Genetic Characterization of Measles and Rubella Viruses Detected Through Global Measles and Rubella Elimination Surveillance, 2016–2018". MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report. 68 (26): 587-591. doi:10.15585/mmwr.mm6826a3. (PMC) 6613570 $2. (PMID) 31269012.
- ^ "New measles surveillance data for 2019" (Basın açıklaması). World Health Organization (WHO). 15 Nisan 2019. 3 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2019.
- ^ a b Patel, Minal K.; Goodson, James L.; Alexander, James P.; Kretsinger, Katrina; Sodha, Samir V.; Steulet, Claudia; Gacic-Dobo, Marta; Rota, Paul A.; McFarland, Jeffrey; Menning, Lisa; Mulders, Mick N. (13 Kasım 2020). "Progress Toward Regional Measles Elimination — Worldwide, 2000–2019". MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report. 69 (45): 1700-1705. doi:10.15585/mmwr.mm6945a6. ISSN 0149-2195. (PMC) 7660667 $2. (PMID) 33180759. 19 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ "At least 80 million children under one at risk of diseases such as diphtheria, measles and polio as COVID-19 disrupts routine vaccination efforts, warn Gavi, WHO and UNICEF". WHO. 22 Mayıs 2020. 5 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2022.
- ^ . Public Health England. 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- ^ a b Elizabeth Whitman (13 Mart 2015). "Who Is Stefan Lanka? Court Orders German Measles Denier To Pay 100,000 Euros". International Business Times. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2015.
- ^ "Europe observes a 4-fold increase in measles cases in 2017 compared to previous year". World Health Organization (WHO) (Basın açıklaması). 19 Şubat 2018. 21 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2018.
- ^ "WHO EpiData" (PDF). World Health Organization (WHO). February 2019. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Mart 2019.
- ^ a b "Measles in Europe: record number of both sick and immunized" (Basın açıklaması). World Health Organization (WHO). 7 Şubat 2019. 10 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2019.
- ^ a b . World Health Organization (WHO) (Basın açıklaması). 29 Ağustos 2019. 14 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2019.
- ^ "Region of the Americas is declared free of measles". Pan American Health Organization. 29 Eylül 2016. 30 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2016.
- ^ "Measles spreads again in the Americas". MercoPress. 28 Mart 2018. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2018.
- ^ a b c "CDC Media Statement: Measles cases in the U.S. are highest since measles was eliminated in 2000". Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (Basın açıklaması). 26 Nisan 2019. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ a b c d e f "Measles Cases and Outbreaks". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 6 Ocak 2020. 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ocak 2020. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ Orenstein WA, Papania MJ, Wharton ME (May 2004). "Measles elimination in the United States". The Journal of Infectious Diseases. 189 (Supplement 1): S1-3. doi:10.1086/377693. (PMID) 15106120.
Figure 1: Reported US measles incidence, 1950–2001.
- ^ "1991: The Philly measles outbreak that killed 9 children". 6abc Philadelphia. 6 Şubat 2015. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ a b Papania MJ, Wallace GS, Rota PA, Icenogle JP, Fiebelkorn AP, Armstrong GL, Reef SE, Redd SB, Abernathy ES, Barskey AE, Hao L, McLean HQ, Rota JS, Bellini WJ, Seward JF (February 2014). "Elimination of endemic measles, rubella, and congenital rubella syndrome from the Western hemisphere: the US experience". JAMA Pediatrics. 168 (2): 148-55. doi:10.1001/jamapediatrics.2013.4342. (PMID) 24311021.
- ^ Centers for Disease Control Prevention (CDC) (February 2008). "Multistate measles outbreak associated with an international youth sporting event--Pennsylvania, Michigan, and Texas, August-September 2007". MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report. 57 (7): 169-73. (PMID) 18288074. 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ a b c Gastañaduy PA, Budd J, Fisher N, Redd SB, Fletcher J, Miller J, McFadden DJ, Rota J, Rota PA, Hickman C, Fowler B, Tatham L, Wallace GS, de Fijter S, Parker Fiebelkorn A, DiOrio M (October 2016). "A Measles Outbreak in an Underimmunized Amish Community in Ohio". The New England Journal of Medicine. 375 (14): 1343-1354. doi:10.1056/NEJMoa1602295. (PMID) 27705270.
- ^ "Year in Review: Measles Linked to Disneyland". 19 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2017.
- ^ Clemmons NS, Gastanaduy PA, Fiebelkorn AP, Redd SB, Wallace GS (April 2015). "Measles - United States, January 4-April 2, 2015" (PDF). MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report. 64 (14): 373-6. (PMC) 5779542 $2. (PMID) 25879894. 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ "Measles Outbreak — California, December 2014–February 2015". www.cdc.gov. 10 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2022.
- ^ "Measles kills first patient in 12 years". USA Today. 2 Temmuz 2015. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Temmuz 2015.
- ^ "First Measles Death in US Since 2003 Highlights the Unknown Vulnerables – Phenomena: Germination". National Geographic Society. 2 Temmuz 2015. 31 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
- ^ . NPR. 6 Temmuz 2015. 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2019.
- ^ "Maine confirms its first case of measles in 20 years". CBS News. 28 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Haziran 2017.
- ^ "Measles case confirmed in Portland, about 500 people possibly exposed". KATU. 7 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Temmuz 2018.
- ^ "TABLE 1. Weekly cases* of selected infrequently reported notifiable diseases (". wonder.cdc.gov. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ a b Alltucker, Ken (11 Şubat 2019). "A quarter of all kindergartners in Washington county aren't immunized. Now there's a measles crisis". USA Today. 11 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2019.
- ^ Howard, Jacqueline (9 Ocak 2019). "New York tackles 'largest measles outbreak' in state's recent history as cases spike globally". CNN. 11 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ "Washington state is averaging more than one measles case per day in 2019". NBC News. 5 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2019.
- ^ . MSN. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2019.
- ^ Belluz, Julia (27 Ocak 2019). "Washington declared a public health emergency over measles. Thank vaccine-refusing parents". . 5 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2019.
- ^ Gander, Kashmira (28 Ocak 2019). ""Dangerous" anti-vaxx warning issued by Washington officials as cases in measles outbreak continue to rise". Newsweek. 4 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2019.
- ^ a b Howard, Jacqueline; Goldschmidt, Debra (24 Nisan 2019). "US measles outbreak is largest since disease was declared eliminated in 2000". CNN. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2019.
- ^ Goldstein-Street, Jake (28 Ocak 2019). "Amid measles outbreak, legislation proposed to ban vaccine exemptions". The Seattle Times. 29 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2019.
- ^ Tanne JH (April 2019). "New York City mayor declares measles public health emergency". BMJ. 365: l1724. doi:10.1136/bmj.l1724. (PMID) 30971409.
- ^ Lenharo, Mariana (26 Temmuz 2016). "Sarampo está eliminado do Brasil, segundo comitê internacional" (Portekizce). . 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016.
- ^ "Sarampo está eliminado do Brasil, segundo comitê internacional". Bem Estar (Portekizce). 26 Temmuz 2016. 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ a b "Brasil já tem mais de mil casos de sarampo em 2018, segundo Ministério da Saúde". (Portekizce). 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ a b Saúde, Ministério da. "Ministério da Saúde atualiza casos de sarampo". portalms.saude.gov.br (Portekizce). 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2018.
- ^ Lien Chau (18 Nisan 2014). "Vietnam minister calls for calm in face of 8,500 measles cases, 114 fatalities". Thanh Niên. 18 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2014.
- ^ Quốc Thanh (30 Mayıs 2014). "Bộ Y tế: "VN đã phản ứng rất nhanh đối với dịch sởi"" [Ministry of Health: "Vietnam has responded very quickly to measles"] (Vietnamca). Tuổi Trẻ. 31 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Nisan 2014.
- ^ "WHO doctors in Myanmar's Naga areas identify 'mystery disease'". Eastern Mirror Nagaland. 6 Ağustos 2016. 19 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ağustos 2016.
- ^ . www.promedmail.org (Archive Number: 20160806.4398118). International Society for Infectious Diseases. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2016.
- ^ "Philippines measles update: Nearly 600 cases in 2 days". Outbreak News Today. 26 Mart 2019. 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019.
- ^ Alyssa J. Oon (17 Haziran 2019). "A Measles Outbreak Is The Cause of 15 Orang Asli Deaths In Kelantan". Says.com. 27 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019.
- ^ Rachel Tay (18 Haziran 2019). "The mysterious illness that caused 15 deaths in a Malaysian tribe has been linked to a measles outbreak". Business Insider Malaysia. 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019.
- ^ . World Health Organization (WHO). 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2019.
- ^ . 21 Kasım 2019. 11 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2019.
- ^ Ratcliffe, Rebecca (22 Kasım 2019). . The Guardian. ISSN 0261-3077. 7 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2019.
- ^ . World Health Organization (WHO). 3 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2019.
- ^ a b c Furuse Y, Suzuki A, Oshitani H (March 2010). "Origin of measles virus: divergence from rinderpest virus between the 11th and 12th centuries". Virology Journal. 7: 52. doi:10.1186/1743-422X-7-52. (PMC) 2838858 $2. (PMID) 20202190.
- ^ Düx, Ariane; Lequime, Sebastian; Patrono, Livia Victoria; Vrancken, Bram; Boral, Sengül; Gogarten, Jan F.; Hilbig, Antonia; Horst, David; Merkel, Kevin; Prepoint, Baptiste; Santibanez, Sabine; Schlotterbeck, Jasmin; Suchard, Marc A.; Ulrich, Markus; Widulin, Navena; Mankertz, Annette; Leendertz, Fabian H.; Harper, Kyle; Schnalke, Thomas; Lemey, Philippe; Calvignac-Spencer, Sébastien (30 Aralık 2019). "The history of measles: from a 1912 genome to an antique origin". bioRxiv: 2019.12.29.889667. doi:10.1101/2019.12.29.889667.
- ^ Kupferschmidt, Kai (30 Aralık 2019). "Measles may have emerged when large cities rose, 1500 years earlier than thought". Science. doi:10.1126/science.aba7352.
- ^ H. Haeser's conclusion, in Lehrbuch der Geschichte der Medicin und der epidemischen Krankenheiten III:24–33 (1882), followed by Zinsser in 1935.
- ^ Cohen SG (February 2008). "Measles and immunomodulation". The Journal of Allergy and Clinical Immunology. 121 (2): 543-4. doi:10.1016/j.jaci.2007.12.1152. (PMID) 18269930. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Sullivan, Patricia (13 Nisan 2005). "Maurice R. Hilleman Dies; Created Vaccines". The Washington Post. 20 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2020.
- ^ Byrne, Joseph Patrick (2008). Encyclopedia of Pestilence, Pandemics, and Plagues: A–M. ABC-CLIO. s. 413. ISBN . 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c d Harper, Kyle (11 Mart 2020). "What Makes Viruses Like COVID-19 Such a Risk for Human Beings? The Answer Goes Back Thousands of Years". Time. 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Kasım 2020.
- ^ . 1 Ocak 2009. 1 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ . Archived from the original on 10 Nisan 2015.
- ^ Bhaumik, Subir (16 Mayıs 2006). "Measles hits rare Andaman tribe". . 23 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından .
- ^ Crum, Frederick S (April 1914). "A Statistical Study of Measles". American Journal of Public Health. IV (4): 289-309. doi:10.2105/AJPH.4.4.289-a. (PMC) 1286334 $2. (PMID) 18009016.
- ^ "Live attenuated measles vaccine". EPI Newsletter. 2 (1): 6. February 1980. (PMID) 12314356.
- ^ World Health Organization (7 Ekim 2005). "New genotype of measles virus and update on global distribution of measles genotypes". Weekly Epidemiological Record. 80 (40): 347-51. hdl:10665/232911. (PMID) 16240986.
- ^ Offit PA (2007). Vaccinated: One Man's Quest to Defeat the World's Deadliest Diseases. Washington, DC: Smithsonian. ISBN .
- ^ "Measles Prevention: Recommendations of the Immunization Practices Advisory Committee (ACIP) 15 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Centers for Disease Control and Prevention (CDC).
- ^ (PDF). Immunization Action Coalition. Archived from the original on 24 Ocak 2013.
- ^ "Measles Frequently Asked Questions about Measles in U.S". Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 28 Ağustos 2018. 16 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ "In 2000, measles had been officially 'eliminated' in the U.S. Will that change?". 28 Eylül 2019. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ Stefan Lanka (April 1995). . Virusmyth.com. 26 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2015.
- ^ (PDF) (Almanca). 24 Kasım 2011. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2015.
- ^ "Germany court orders measles sceptic to pay 100,000 euros". . 12 Mart 2015. 31 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2015.
- ^ . 23 Ocak 2017. 1 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Steven Novella (13 Mart 2015). . NeuroLogica Blog. 31 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2015.
- ^ Abramson, Brian (2018). Vaccine, vaccination, and immunization law. . ss. 10-30. ISBN .
- ^ Scirè, Giovanni (1 Ocak 2021). "Modelling and assessing public health policies to counteract Italian measles outbreaks". International Journal of Simulation and Process Modelling. 16 (4): 271-284. doi:10.1504/IJSPM.2021.118832. hdl:10447/513505. ISSN 1740-2123. 20 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
- ^ White LK, Yoon JJ, Lee JK, Sun A, Du Y, Fu H, Snyder JP, Plemper RK (July 2007). "Nonnucleoside inhibitor of measles virus RNA-dependent RNA polymerase complex activity". Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 51 (7): 2293-303. doi:10.1128/AAC.00289-07. (PMC) 1913224 $2. (PMID) 17470652.
- ^ Krumm SA, Yan D, Hovingh ES, Evers TJ, Enkirch T, Reddy GP, Sun A, Saindane MT, Arrendale RF, Painter G, Liotta DC, Natchus MG, von Messling V, Plemper RK (April 2014). "An orally available, small-molecule polymerase inhibitor shows efficacy against a lethal morbillivirus infection in a large animal model". Science Translational Medicine. 6 (232): 232ra52. doi:10.1126/scitranslmed.3008517. (PMC) 4080709 $2. (PMID) 24739760. 5 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Kızamık ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- , Dünya Sağlık Örgütü (WHO) (İngilizce)
- Kızamık SSS 16 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) (İngilizce)
- Kızamık olan yetişkin bir erkek vakası (yüz fotoğrafı) 26 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kızamık resimleri 26 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Virüs Patojen Veritabanı ve Analiz Kaynağı (ViPR): Paramyxoviridae (İngilizce)
Sınıflandırma | D
|
---|---|
Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kizamik kizamik virusunun neden oldugu oldukca bulasici bir hastaliktir Belirtiler genellikle enfekte bir kisiye maruz kaldiktan 10 12 gun sonra gelisir ve 7 10 gun surer Ilk belirtiler genellikle 40 C den yuksek ates oksuruk burun akintisi ve iltihapli gozlerdir Semptomlarin baslamasindan iki veya uc gun sonra agiz icinde Koplik lekeleri olarak bilinen kucuk beyaz lekeler olusabilir Genellikle yuzde baslayan ve daha sonra vucudun geri kalanina yayilan kirmizi duz bir tipik olarak semptomlarin baslamasindan uc ile bes gun sonra baslar Yaygin komplikasyonlar arasinda ishal vakalarin 8 inde orta kulak enfeksiyonu 7 ve zaturre 6 yer alir Bunlar kismen kizamigin neden oldugu bagisiklik sisteminin baskilanmasina bagli olarak ortaya cikar Daha az yaygin olarak nobetler korluk veya beyin iltihabi meydana gelebilir Diger isimler arasinda morbilli rubeola kirmizi kizamik ve Ingiliz kizamigi bulunmaktadir Alman kizamigi olarak da bilinen kizamikcik ve birbiriyle ilgisi olmayan viruslerin neden oldugu farkli hastaliklardir KizamikDiger adlarMorbilli measles rubeolaDorduncu gun kizamik dokuntusu gosteren bir cocukOlagan baslangiciMaruz kaldiktan 10 12 gun sonraUzmanlikEnfeksiyon hastaliklariBelirtilerAtes oksuruk burun akintisi iltihapli gozler dokuntuKomplikasyonZaturre nobet ensefalit subakut sklerozan panensefalit immunosupresyon isitme kaybi korlukSure7 10 gunNedenleriKizamik virusuKorunmaKizamik asisiTedaviDestekleyici bakimSiklikYillik 20 milyonOlum140 000 2018 Kizamik enfekte kisilerin oksuruk ve hapsiriklari yoluyla bir hastaliktir Ayrica agiz veya burun salgilariyla dogrudan temas yoluyla da yayilabilir Son derece bulasicidir bagisikligi olmayan ve enfekte bir kisiyle yasam alanini paylasan her on kisiden dokuzu enfekte olur Dahasi kizamigin ureme sayisi tahminleri siklikla atifta bulunulan 12 ile 18 araliginin otesinde degisiklik gostermektedir NIH 2017 tarihli bir makaleden su alintiyi yapmaktadir 2017 de yapilan bir inceleme 3 7 203 3 arasinda uygulanabilir kizamik R0 degerleri belirlemistir Insanlar dokuntulerin baslamasindan dort gun oncesinden dokuntulerin baslamasindan dort gun sonrasina kadar baskalarina bulastiricidir Genellikle bir cocukluk hastaligi olarak gorulse de her yastan insani etkileyebilir Cogu insan hastaliga bir kereden fazla yakalanmaz Supheli vakalarda kizamik virusu testi yapilmasi halk sagligi calismalari icin onemlidir Kizamigin diger hayvanlarda gorulup gorulmedigi bilinmemektedir Bir kisi enfekte oldugunda destekleyici bakim sonuclari iyilestirebilse de spesifik bir tedavi mevcut degildir Bu bakim hafif tatli ve tuzlu sivilar saglikli yiyecekler ve atesi kontrol etmek icin ilaclari icerebilir Kulak enfeksiyonlari veya zaturre gibi ikincil bakteriyel enfeksiyonlar ortaya cikarsa antibiyotik recete edilmelidir Cocuklar icin A vitamini takviyesi de onerilmektedir ABD de 1985 ve 1992 yillari arasinda bildirilen vakalar arasinda olum vakalarin sadece 0 2 sinde meydana gelmistir ancak yetersiz beslenen kisilerde bu oran 10 a kadar cikabilmektedir Enfeksiyondan olenlerin cogu bes yasindan kucuktur Kizamik asisi hastaligi onlemede etkilidir son derece guvenlidir ve genellikle diger asilarla birlikte uygulanir Asilama 2000 ile 2017 yillari arasinda kizamiktan kaynaklanan olumlerde 80 lik bir azalma saglamistir 2017 yili itibariyla dunya genelinde cocuklarin yaklasik 85 i ilk dozlarini almistir Kizamik basta Afrika ve Asya nin gelismekte olan bolgelerinde olmak uzere yilda yaklasik 20 milyon insani etkilemektedir Asiyla onlenebilir hastaliklar arasinda onde gelen olum nedenlerinden biridir 1980 yilinda 2 6 milyon kisi 1990 yilinda ise 545 000 kisi kizamik nedeniyle hayatini kaybetmistir 2014 yilina gelindiginde ise kuresel asilama programlari kizamiktan olenlerin sayisini 73 000 e dusurmustur Bu egilimlere ragmen bagisiklamadaki azalma nedeniyle hastalik ve olum oranlari 2017 den 2019 a kadar artmistir Belirti ve bulgularKizamik enfeksiyonundan 3 gun sonra karinda Belirtiler tipik olarak maruziyetten 10 14 gun sonra baslar Klasik semptomlar arasinda dort gunluk ates oksuruk soguk alginligi ates hapsirma konjonktivit kirmizi gozler ve birlikte yer alir Ates yaygindir ve tipik olarak yaklasik bir hafta surer kizamikta gorulen ates genellikle 40 C ye kadar yukselir Agiz icinde gorulen Koplik lekeleri kizamik icin tani koydurucudur ancak gecicidir ve bu nedenle nadiren gorulur Koplik lekeleri genellikle azi dislerinin karsisindaki yanaklarin ic kisminda gorulen kucuk beyaz lekelerdir Kirmizimsi bir zemin uzerinde tuz taneleri gibi gorunurler Bir kisi maksimum bulasiciliga ulasmadan once bu lekelerin taninmasi hastaligin yayilmasini azaltmaya yardimci olabilir Karakteristik kizamik klasik olarak atesin baslamasindan birkac gun sonra baslayan genel bir kirmizi makulopapuler dokuntu olarak tanimlanir Kulaklarin arkasinda baslar ve birkac saat sonra vucudun buyuk kismini kaplamadan once bas ve boyuna yayilir ve genellikle kasintiya neden olur Kizamik dokuntusu ilk belirtilerden iki ile dort gun sonra ortaya cikar ve sekiz gune kadar surer Dokuntunun kaybolmadan once kirmizidan koyu kahverengiye renk degistirerek lekelendigi soylenir Kizamik genellikle yaklasik uc hafta sonra iyilesir Kizamik asisi olmus ancak koruyucu bagisikligi tam olmayan kisilerde bir tur modifiye kizamik gorulebilir Modifiye kizamik uzun bir kulucka donemi daha hafif ve daha az karakteristik semptomlar kisa sureli seyrek ve ayri dokuntuler ile karakterizedir Kizamik geciren Filipinli bir bebek Erupsiyon oncesi ucuncu gunde Koplik lekeleri Kizamik goruldugu gun Koplik lekeleriKomplikasyonlar Kizamik komplikasyonlari nispeten yaygindir ve ishal gibi hafif komplikasyonlardan zaturre dogrudan veya ikincil laringotrakeobronsit krup dogrudan viral laringotrakeobronsit veya ikincil bakteriyel bronsit orta kulak iltihabi akut beyin iltihabi yol acar ve 15 ayin altindaki asilanmamis 600 bebekten yaklasik 1 inde ve daha nadiren daha buyuk cocuklarda ve yetiskinlerde ilerleyici ve sonunda olumcul olan subakut sklerozan panensefalit gibi ciddi komplikasyonlara kadar cesitlilik gosterir Ayrica kizamik bagisiklik sistemini haftalar ya da aylar boyunca baskilayabilir ve bu durum orta kulak iltihabi ve bakteriyel zaturre gibi bakteriyel superenfeksiyonlara katkida bulunabilir Iyilesmeden iki ay sonra diger bakteri ve viruslere karsi antikor sayisinda 11 73 oraninda azalma gorulur 1920 lerde kizamik zaturresi nedeniyle olum orani 30 civarindaydi Komplikasyon riski yuksek olan kisiler bebekler ve 5 yasindan kucuk cocuklar 20 yasindan buyuk yetiskinler hamile kadinlar losemi HIV enfeksiyonu veya dogustan gelen bagisiklik yetmezligi gibi bagisiklik sistemi zayif olan kisiler ve yetersiz beslenen veya olan kisilerdir Komplikasyonlar genellikle yetiskinlerde daha siddetlidir 1987 ve 2000 yillari arasinda Amerika Birlesik Devletleri nde kizamiga bagli olum orani her 1000 vakada uc olum veya 0 3 tur Yetersiz beslenme oranlarinin yuksek oldugu ve saglik hizmetlerinin yetersiz oldugu az gelismis ulkelerde olum oranlari 28 e kadar cikmistir Bagisiklik sistemi baskilanmis kisilerde ornegin AIDS li kisiler olum orani yaklasik 30 dur Onceden saglikli olan cocuklarda bile kizamik hastaneye yatmayi gerektiren ciddi hastaliklara neden olabilir Her 1000 kizamik vakasindan biri genellikle kalici beyin hasariyla sonuclanan akut ensefalite ilerler Kizamik hastaligina yakalanan her 1000 cocuktan bir ile ucu solunum ve norolojik komplikasyonlar nedeniyle hayatini kaybedecektir NedenleriKizamik virusunun elektron mikrografi Kizamiga Paramyxoviridae ailesi icindeki cinsinin tek sarmalli negatif anlamli zarfli bir RNA virusu olan kizamik virusu neden olur Virus son derece bulasicidir ve oksurme ve hapsirma yoluyla yakin kisisel temas veya salgilarla dogrudan temas yoluyla yayilir Kizamik bilinen en bulasici virustur Hava sahasinda veya yakindaki yuzeylerde iki saate kadar enfektif kalir Kizamik o kadar bulasicidir ki eger bir kiside varsa bu kisiyle yakin temasi olan bagisik olmayan kisilerin ornegin ev halki 90 i da enfekte olacaktir Insanlar virusun tek dogal konakcilaridir ve dag gorillerinin hastaliga duyarli olduguna inanilmasina ragmen baska hicbir hayvan rezervuarinin varligi bilinmemektedir Kizamik virusu enfeksiyonu icin risk faktorleri arasinda HIV AIDS in neden oldugu bagisiklik yetmezligi organ veya icin alkilleyici ajanlar veya kortikosteroid tedavisinin alinmasini takiben bagisiklik sisteminin baskilanmasi kizamigin yaygin olarak goruldugu bolgelere seyahat veya boyle bir bolgeden gelen yolcularla temas ve rutin asilama yasindan once pasif kalitsal antikorlarin kaybi yer almaktadir PatofizyolojiSoluk borusunun ic yuzeyine yapisan kizamik virusunun cizimi Kizamik virusu mukozaya girdiginde trakea veya bronslardaki epitel hucrelerini enfekte eder Kizamik virusu yuzeyinde H proteini adi verilen bir protein kullanarak konakci hucre uzerindeki bir hedef reseptore baglanir Bu reseptor tum cekirdekli insan hucrelerinde ifade edilen B veya T hucreleri gibi bagisiklik hucrelerinde ve antijen sunan hucrelerde bulunan diger adiyla sinyal lenfosit aktivasyon molekulu veya SLAM veya hucresel bir yapisma molekulu olan 4 olabilir Baglandiktan sonra fuzyon veya F proteini virusun membranla kaynasmasina ve nihayetinde hucrenin icine girmesine yardimci olur Virus oldugundan genomunu pozitif anlamli bir mRNA sarmalina donusturmek icin kullanilan RdRp enzimini icerir Bir hucreye girdikten sonra viral proteinlere cevrilmeye hucrenin lipid zarfina sarilmaya ve yeni yapilmis bir virus olarak hucreden disari gonderilmeye hazirdir Birkac gun icinde kizamik virusu yerel dokulara yayilir dendritik hucreler ve tarafindan alinir ve akcigerlerdeki yerel dokulardan yerel lenf dugumlerine tasinir Buradan yayilmaya devam eder sonunda kana karisir ve daha fazla akciger dokusunun yani sira bagirsaklar ve beyin gibi diger organlara da yayilir Enfekte dendritik hucrelerin kizamik virusu tarafindan islevsel olarak bozulmasinin kizamiga bagli immunosupresyona katkida bulundugu dusunulmektedir TaniTipik olarak klinik tani kizamik virusune maruz kaldiktan yaklasik 10 gun sonra ates ve halsizligin baslamasiyla baslar ve ardindan 4 gun icinde siddeti artan oksuruk ve konjonktivit ortaya cikar Koplik lekelerinin gozlenmesi de tani koydurucudur Bu semptomlara yol acabilecek diger olasi durumlar arasinda Dang hummasi Kawasaki hastaligi ve kizil yer almaktadir Ancak laboratuvar dogrulamasi siddetle tavsiye edilir Laboratuvar testi Kizamigin laboratuvar tanisi pozitif kizamik dogrulanmasi veya tahlili kullanilarak bogaz burun veya idrar orneginden kizamik virusu RNA sinin saptanmasi ile yapilabilir Bu yontem ozellikle IgM antikorlari sonuclarinin yetersiz oldugu vakalari dogrulamak icin kullanislidir kisiler icin tukurukten kizamiga ozgu testi icin tukuruk alinabilir Kizamik teshisi icin kullanilan tukuruk testleri tukuruk ornegi toplanmasini ve kizamik antikorlarinin varliginin test edilmesini icerir Bu yontem ideal degildir cunku tukuruk ornek toplamayi ve kizamik antikorlarini tespit etmeyi zorlastirabilecek bircok baska sivi ve protein icerir Tukuruk ayrica kan orneklerinden 800 kat daha az antikor icerdiginden testi ayrica zorlastirir Kizamik gecirdigi bilinen diger kisilerle pozitif temas taniya kanit ekler KorunmaDunya capinda kizamik asilama oranlari Kizamiga karsi bagisikligi olan anneler ozellikle de anne bagisikligi asi yerine enfeksiyon yoluyla kazanmissa cocuklarina henuz anne karnindayken antikor aktarirlar Bu antikorlar genellikle yeni dogan bebeklere kizamiga karsi bir miktar bagisiklik kazandirir ancak bu antikorlar yasamin ilk dokuz ayi boyunca yavas yavas kaybolur Anneden gecen kizamik antikorlari kaybolan bir yasindan kucuk bebekler kizamik virusu ile enfeksiyona acik hale gelir Gelismis ulkelerde cocuklarin 12 aylikken genellikle uc parcali KKK asisinin kizamik kabakulak ve kizamikcik bir parcasi olarak kizamiga karsi asilanmasi onerilmektedir Asi genellikle bu yastan once yapilmaz cunku bu tur bebekler olgunlasmamis bagisiklik sistemi nedeniyle asiya yetersiz yanit verirler Bagisiklik oranini artirmak icin genellikle dort ile bes yas arasindaki cocuklara ikinci bir doz asi yapilir Kizamik asilari bir milyardan fazla insana yapilmistir Asilama oranlari kizamigi nispeten nadir hale getirecek kadar yuksektir Asiya bagli advers reaksiyonlar nadir olup en sik olarak ates ve enjeksiyon bolgesinde agri gorulur Hayati tehdit eden advers reaksiyonlar milyon asilamada birden daha az gorulur lt 0 0001 Kizamigin yaygin oldugu gelismekte olan ulkelerde Dunya Saglik Orgutu DSO alti ve dokuz aylikken olmak uzere iki doz asi yapilmasini onermektedir Asi cocuk HIV ile enfekte olsun ya da olmasin yapilmalidir Asi HIV ile enfekte bebeklerde genel nufusa gore daha az etkilidir ancak antiretroviral ilaclarla erken tedavi etkinligini artirabilir Kizamik asilama programlari genellikle sitmadan korunmak icin yatak aglari antiparazit ilaclar ve A vitamini takviyeleri gibi diger cocuk sagligi mudahalelerini de saglamak icin kullanilir ve boylece diger nedenlerden kaynaklanan cocuk olumlerinin azaltilmasina katkida bulunur ACIP daha once kizamik bagisikligi olduguna dair pozitif kaniti olmayan tum yetiskin uluslararasi yolcularin seyahatten once iki doz KKK asisi olmasini onermektedir ancak 1957 den once dogum bagisikligin varsayimsal kanitidir Amerika Birlesik Devletleri nde 1957 den once doganlarin kizamik virusu ile dogal olarak enfekte olmus olmalari muhtemeldir ve genellikle duyarli olarak kabul edilmeleri gerekmez Kizamik asisi ile otizm arasinda bir iliski olduguna dair yanlis iddialar ortaya atilmistir bu yanlis endise asilama oranini dusurmus ve asilama oranlarinin suru bagisikligini korumak icin cok dusuk oldugu yerlerde kizamik vakalarinin sayisini artirmistir Ayrica kizamik enfeksiyonunun kansere karsi koruduguna dair yanlis iddialar da bulunmaktadir KKK asisinin uygulanmasi viruse maruz kaldiktan sonra kizamigi onleyebilir maruziyet sonrasi profilaksi Maruziyet sonrasi profilaksi kilavuzlari yetki alanina ve nufusa ozgudur Kas ici antikor enjeksiyonu yoluyla kizamiga karsi pasif bagisiklama maruziyetten sonraki yedinci gune kadar etkili olabilir Hicbir tedavi uygulanmamasina kiyasla kizamik enfeksiyonu riski 83 kizamik nedeniyle olum riski ise 76 oraninda azalmaktadir Bununla birlikte aktif kizamik asisina kiyasla pasif bagisiklamanin etkinligi net degildir KKK asisi 12 aylik veya daha buyuk bir cocuga asi yapilirsa tek dozdan sonra kizamigi onlemede 95 etkilidir KKK asisinin ikinci bir dozu yapilirsa cocuklarin 99 unda bagisiklik saglayacaktir Kizamik asisi virusunun diger kisilere bulasabilecegine dair herhangi bir kanit bulunmamaktadir TedaviKizamik gelismesi durumunda spesifik bir antiviral tedavi yoktur Bunun yerine ilaclar genellikle superenfeksiyonlari tedavi etmeyi yeterli sivi ile iyi hidrasyon saglamayi ve agriyi gidermeyi amaclamaktadir Kucuk cocuklar ve ciddi sekilde yetersiz beslenenler gibi bazi gruplara kizamiga karsi antikor tepkilerini artiran ve ciddi komplikasyon riskini azaltan bir immunomodulator gorevi goren A vitamini de verilir Ilaclar Tedavi atesi ve agriyi azaltmak icin ibuprofen veya parasetamol asetaminofen ve gerekirse oksuruk icin solunum yollarini genisletecek hizli etkili bir ilac ile destekleyicidir Aspirine gelince bazi arastirmalar aspirin kullanan cocuklar ile Reye sendromu gelisimi arasinda bir korelasyon oldugunu one surmustur Tedavi sirasinda A vitamini kullanimi korluk riskini azaltmak icin onerilmektedir ancak hastaligi onlemez veya iyilestirmez Kullanimina iliskin calismalarin genel mortalitede azalma gorulmemistir ancak iki doz 200 000 IU A vitamininin iki yasindan kucuk cocuklarda kizamik mortalitesini azalttigi gosterilmistir Kizamik geciren cocuklarda cinko takviyesinin sonuclari etkileyip etkilemedigi yeterince arastirilmadigi icin belirsizdir Cin sifali bitkilerinin etkili olup olmadigi konusunda yeterli calisma bulunmamaktadir PrognozCogu insan kizamiktan kurtulur ancak bazi durumlarda komplikasyonlar ortaya cikabilir Yaklasik her 4 kisiden 1 i hastaneye kaldirilir ve 1000 kisiden 1 2 si hayatini kaybeder Komplikasyonlar 5 yasin altindaki cocuklarda ve 20 yasin uzerindeki yetiskinlerde daha olasidir Zaturre kizamik enfeksiyonunun en yaygin olumcul komplikasyonudur ve kizamiga bagli olumlerin 56 86 sini olusturur Kizamik virusu enfeksiyonunun olasi sonuclari arasinda laringotrakeobronsit ve yaklasik 10 000 ila 300 000 vakanin 1 inde genellikle olumcul olan panensefalit yer alir Akut kizamik ensefaliti kizamik virusu enfeksiyonunun bir diger ciddi riskidir Tipik olarak kizamik ortaya cikmasindan iki gun ila bir hafta sonra ortaya cikar ve cok yuksek ates siddetli bas agrisi kasilmalar ve zihin bulanikligi ile baslar Kizamik ensefaliti olan bir kisi komaya girebilir ve olum veya beyin hasari meydana gelebilir Kizamik geciren kisilerde semptomatik yeniden enfeksiyon gorulmesi nadirdir Kizamik virusu antikor ureten hucreleri oldurerek onceden edinilmis tuketebilir ve boylece bagisiklik sistemini zayiflatarak diger hastaliklardan kaynaklanan olumlere neden olabilir Bagisiklik sisteminin kizamik tarafindan baskilanmasi yaklasik iki yil surer ve epidemiyolojik olarak ucuncu dunya ulkelerindeki cocuk olumlerinin 90 inda rol oynar ve tarihsel olarak Amerika Birlesik Devletleri Birlesik Krallik ve Danimarka da dogrudan kizamigin neden oldugundan cok daha fazla olume neden olmus olabilir Kizamik asisi zayiflatilmis bir tur icermesine ragmen bagisiklik hafizasini tuketmez Epidemiyoloji2012 de milyon kisi basina kizamiktan olumler 0 1 8 9 26 27 38 39 73 74 8502004 te 100 000 kisi basina kizamik icin veri yok 10 10 25 25 50 50 75 75 100 100 250 250 500 500 750 750 1000 1000 1500 1500 2000 2000 Kizamik son derece bulasicidir ve bir toplumda dolasiminin devam etmesi cocuklarin dogumuyla duyarli konakcilarin olusmasina baglidir Yetersiz sayida yeni konakci ureten topluluklarda hastalik yok olacaktir Bu kavram kizamikta ilk kez 1957 yilinda Bartlett tarafindan fark edilmis ve kizamigi destekleyen minimum sayidan CCS olarak bahsetmistir Ada topluluklarindaki salginlarin analizi kizamik icin CCS nin 250 000 civarinda oldugunu gostermistir Suru bagisikligi elde etmek icin kizamigin insandan insana bulasmasinin kolay olmasi nedeniyle toplumun 95 inden fazlasinin asilanmasi gerekmektedir Dunya Saglik Orgutu 2011 yilinda 158 000 olumun kizamiktan kaynaklandigini tahmin etmektedir Bu rakam 1990 yilinda 630 000 olumden daha dusuktur 2018 itibariyla kizamik dunyada asiyla onlenebilir olumlerin onde gelen nedenlerinden biri olmaya devam etmektedir Gelismis ulkelerde olum orani daha dusuktur ornegin Ingiltere ve Galler de 2007 den 2017 ye kadar her 10 000 vakada iki ila uc arasinda olum gerceklesmistir Amerika Birlesik Devletleri nde cocuklarda her 1000 vakadan bir ila ucu olmektedir 0 1 0 2 Yuksek duzeyde yetersiz beslenen ve yeterli saglik hizmeti alamayan toplumlarda olum orani 10 a kadar cikabilmektedir Komplikasyonlu vakalarda bu oran 20 30 a kadar yukselebilir kaynak belirtilmeli 2012 yilinda BM uye ulkeleri arasinda asilama oranlarinin artmasi sayesinde kizamik nedeniyle olum sayisi 2000 yilina gore 78 daha dusuktu Bildirilen vakalar DSO Bolge 1980 1990 2000 2005 2014Afrika Bolgesi 1 240 993 481 204 520 102 316 224 71 574Amerika Bolgesi 257 790 218 579 1 755 66 19 898Dogu Akdeniz Bolgesi 341 624 59 058 38 592 15 069 28 031Avrupa Bolgesi 851 849 234 827 37 421 37 332 16 899Guneydogu Asya Bolgesi 199 535 224 925 61 975 83 627 112 418Bati Pasifik Bolgesi 1 319 640 155 490 176 493 128 016 213 366Dunya capinda 4 211 431 1 374 083 836 338 580 287 462 186 Asilamanin baslatildigi ulkelerde bile oranlar yuksek kalabilir Kizamik asiyla onlenebilir cocuk olumlerinin onde gelen nedenlerinden biridir Dunya genelinde olum orani ortaklari olan Amerikan Kizilhaci Amerika Birlesik Devletleri CDC UNICEF ve DSO tarafindan yurutulen asilama kampanyasi sayesinde onemli olcude azaltilmistir Kuresel olarak 1999 da 873 000 olan tahmini olum sayisi 60 azalarak 2005 te 345 000 e dusmustur 2008 yili icin yapilan tahminler olumlerin kuresel olarak daha da azalarak 164 000 e dustugunu gostermektedir 2008 yilinda kizamiktan kaynaklanan olumlerin 77 si Guneydogu Asya bolgesinde meydana gelmistir 2018 yilinda dunya genelinde kizamiga bagli 142 300 olum gerceklesmis olup bu vakalarin cogu Afrika ve Dogu Akdeniz bolgelerinden bildirilmistir Bu tahminler dunya genelinde kizamik enfeksiyonu nedeniyle 124 000 olumun rapor edildigi 2017 yilina gore biraz daha yuksektir 2000 yilinda DSO kizamik kizamikcik ve konjenital kizamikcik sendromu icin laboratuvar surveyansi saglamak uzere Kuresel Kizamik ve Kizamikcik Laboratuvar Agini GMRLN kurmustur 2016 dan 2018 e kadar olan veriler en sik tespit edilen kizamik virusu genotiplerinin azaldigini gostermektedir bu da artan kuresel nufus bagisikliginin bulasma zincirlerinin sayisini azalttigini dusundurmektedir 2019 un ilk uc ayinda bildirilen vakalar 2018 in ilk uc ayina kiyasla 300 daha fazla olup dunyanin her bolgesinde hatta genel asilama kapsaminin yuksek oldugu ulkelerde bile asilanmamis insan kumeleri arasinda salginlar gorulmustur Kasim ayi ortasi itibariyla bildirilen vaka sayisi 2018 e kiyasla 2019 un ilk aylarinda bildirilen enfeksiyon artis egilimlerine benzer sekilde Kongo Demokratik Cumhuriyeti nde ulusal sistemleri araciligiyla bildirilen 250 000 vaka ile birlikte kuresel olarak 413 000 in uzerindedir 2019 yilinda dunya genelinde toplam vaka sayisi 869 770 e yukselmistir 2020 icin bildirilen vaka sayisi 2019 a kiyasla daha dusuktur DSO ye gore COVID 19 pandemisi salginlarin yasandigi ulkeler de dahil olmak uzere en az 68 ulkede asilama kampanyalarini engellemis ve bu da ek vaka riskinin artmasina neden olmustur Avrupa 1940 2017 yillari arasinda Ingiltere ve Galler de kizamik gorulme sikligi ve kizamiga bagli olumler Ingiltere ve Galler de kizamiktan olumler nadir olmakla birlikte 1940 larda yilda ortalama 500 civarindaydi 1950 lerde tibbi bakimin iyilestirilmesiyle olumler azaldi ancak 1960 larin sonlarinda asilama baslayana kadar hastaligin gorulme sikligi gerilemedi Kizamik kabakulak ve kizamikcik KKK asisi ile 1980 lerde daha genis bir kapsama alani elde edilmistir 2013 14 yillarinda 30 Avrupa ulkesinde yaklasik 10 000 vaka gorulmustur Vakalarin cogu asilanmamis kisilerde gorulmus ve vakalarin 90 indan fazlasi Almanya Italya Hollanda Romanya ve Birlesik Krallik ta meydana gelmistir Ekim 2014 ile Mart 2015 arasinda Almanya nin baskenti Berlin de gorulen kizamik salgini en az 782 vakayla sonuclanmistir 2017 yilinda Avrupa da sayilar artmaya devam ederek 21 315 vakaya ulasmis ve 35 olum gerceklesmistir 2018 in ilk rakamlarina gore bolgede bildirilen vakalar 47 ulkede 3 kat artarak 82 596 ya ulasmis ve 72 olum gerceklesmistir en fazla vaka Ukrayna da 53 218 gorulmus olup en yuksek insidans oranlari Ukrayna milyonda 1209 vaka Sirbistan 579 Gurcistan 564 ve Arnavutluk tadir 500 Bir onceki yil 2017 bolgede kizamik asisi kapsami ilk doz icin 95 ve ikinci doz icin 90 olarak tahmin edilmis olup bu rakam simdiye kadar tahmin edilen en yuksek ikinci doz kapsamidir 2019 yilinda Birlesik Krallik Arnavutluk Cek Cumhuriyeti ve Yunanistan hastaligin bu ulkelerde devam eden ve uzun suren yayilimi nedeniyle kizamiktan temiz statulerini kaybetmistir 2019 un ilk 6 ayinda Avrupa da 90 000 vaka meydana gelmistir Amerika Yaygin asilama sonucunda 2016 yilinda hastaligin Amerika kitasindan elimine edildigi ilan edilmistir Ancak 2017 2018 2019 ve 2020 yillarinda bu bolgede yeniden vakalar gorulmustur Amerika Birlesik Devletleri 1938 den 2019 a kadar ABD de gorulen kizamik vakalari Amerika Birlesik Devletleri nde kizamik asi bulunmadan once 1960 larda milyonda yaklasik 3000 kisiyi etkilemekteydi Cocukluk caginda surekli yaygin asilama ile bu rakam 1980 lerde milyonda 13 vakaya 2000 yilinda ise milyonda yaklasik 1 vakaya dusmustur merkezi cemaat uyelerini cocuklarini asilatmaktan aktif bir sekilde caydiran Faith Tabernacle Congregation adli bir inanc iyilestirme kilisesiydi 1400 den fazla kisiye kizamik bulasmis ve dokuz cocuk hayatini kaybetmistir Amerika Birlesik Devletleri nde asilamadan once her yil uc ila dort milyon vaka gorulmekteydi Amerika Birlesik Devletleri 2000 yilinda dolasimdaki kizamiktan arinmis ilan edilmis 2001 2011 yillari arasinda 911 vaka gorulmustur CDC 2014 yilinda endemik kizamik kizamikcik ve konjenital kizamikcik sendromunun Amerika Birlesik Devletleri ne geri donmedigini belirtmistir Bununla birlikte yurt disindan gelen vakalar nedeniyle zaman zaman kizamik salginlari devam etmektedir ve bunlarin yarisindan fazlasi yurt disinda enfekte olan ve ABD ye dondukten sonra baskalarina bulastiran asilanmamis ABD sakinlerinin sonucudur CDC bu gibi salginlari onlemek icin toplum genelinde kizamik asisi yapilmasini tavsiye etmeye devam etmektedir 2014 yilinda asemptomatik kizamik tasiyan asilanmamis iki Amis erkeginin Filipinler deki misyonerlik calismalarindan sonra ABD ye donmesiyle Ohio da bir salgin baslamistir Asilama oranlarinin dusuk oldugu bir topluma geri donmeleri dokuz ilcede toplam 383 vakayi kapsayacak sekilde buyuyen bir salgina yol acmistir Bu 383 vakanin 340 i 89 asilanmamis bireylerde gorulmustur 4 Ocak 2 Nisan 2015 tarihleri arasinda CDC ye 159 kizamik vakasi bildirilmistir Bu 159 vakanin 111 inin 70 Aralik 2014 un sonlarinda daha once maruz kalinan bir vakadan kaynaklandigi tespit edilmistir Bu salginin Kaliforniya daki Disneyland tema parkindan kaynaklandigi dusunuluyordu Disneyland salgini yedi ABD eyaletinin yani sira Meksika ve Kanada da cogunlugu asilanmamis ya da asilanma durumu bilinmeyen 147 kisinin enfeksiyon kapmasindan sorumlu tutulmustur Vakalarin 48 i asilanmamisti ve 38 inin asilanma durumundan emin olunmuyordu Viruse ilk maruz kalan kisi hicbir zaman tespit edilememistir 2015 yilinda Washington eyaletinde ABD li bir kadin kizamik sonucu zaturreden olmustur Bu kadin 2003 yilindan bu yana ABD de kizamik nedeniyle hayatini kaybeden ilk kisiydi Kadin kizamik asisi olmustu ve baska bir hastalik icin bagisiklik sistemini baskilayici ilaclar aliyordu Ilaclar kadinin kizamiga karsi bagisikligini baskilamis ve kadin kizamikla enfekte olmustur kadinda dokuntu gelismemis ancak olumune neden olan zaturreye yakalanmistir Haziran 2017 de Maine Saglik ve Cevre Test Laboratuvari Franklin County de bir kizamik vakasi oldugunu dogrulamistir Bu vaka Maine eyaletinde 20 yildir gorulen ilk kizamik vakasidir 2018 yilinda Portland Oregon da 500 kisinin maruz kaldigi bir vaka meydana gelmistir bu kisilerden 40 inin viruse karsi bagisikligi yoktur ve 2 Temmuz 2018 itibariyla ilce saglik yetkilileri tarafindan izlenmektedir Ekim 2018 den Subat 2019 a kadar Brooklyn de 200 den fazla vakanin bildirildigi bir salgin da dahil olmak uzere 2018 yilinda Amerika Birlesik Devletleri genelinde 273 kizamik vakasi bildirilmistir Salgin Ortodoks Yahudi cemaatinin nufus yogunluguyla baglantili olup ilk maruziyet Israil i ziyaret ederken kizamiga yakalanan asisiz bir cocuktan kaynaklanmistir Bildirilen vakalarin cogunun 19 yasinda veya daha kucuk kisilerde gorulmesi nedeniyle 2019 yilinda kizamik salgini yeniden ortaya cikmis ve bu durum genellikle ebeveynlerin cocuklarini asilatmamayi tercih etmesiyle iliskilendirilmistir Vakalar ilk olarak Ocak ayinda Washington eyaletinde rapor edilmis ve eyaletin geri kalanina kiyasla asi muafiyeti oraninin daha yuksek oldugu Clark County de gorulmustur eyalet verilerine gore Clark taki her dort anaokulu ogrencisinden neredeyse biri asi olmamistir Bu durum Washington eyaleti valisi nin olaganustu hal ilan etmesine ve eyalet kongresinin kisisel veya felsefi nedenlerle asi muafiyetine izin verilmemesine yonelik bir yasa cikarmasina yol acti Nisan 2019 da New York Belediye Baskani Bill de Blasio kizamik vakalarindaki buyuk artis nedeniyle halk sagligi acisindan acil durum ilan etti 2017 de sadece iki vaka gorulurken 2018 de Brooklyn in Ortodoks Yahudi bolgelerinde 285 vaka goruldu Komsu Rockland County de 168 vaka daha gorulmustur Diger salginlar arasinda Kaliforniya daki Santa Cruz County ve Butte County ile New Jersey ve Michigan eyaletleri de yer almaktadir Nisan 2019 itibariyla 22 eyalette 695 kizamik vakasi rapor edilmistir Bu 2000 yilinda eradike edildigi ilan edildiginden bu yana gorulen en yuksek kizamik vakasi sayisidir 1 Ocak tan 31 Aralik 2019 a kadar 31 eyalette 1282 bireysel kizamik vakasi teyit edilmistir Bu 1992 den bu yana ABD de bildirilen en yuksek vaka sayisidir 1282 vakadan kizamik geciren 128 kisi hastaneye kaldirilmis ve 61 inde zaturre ve ensefalit gibi komplikasyonlar gorulmustur Brezilya Brezilya da kizamigin yayilmasi 2016 yilinda kesintiye ugramis ve bilinen son vaka on iki ay once gorulmustur Bu son vaka Ceara eyaletinde gorulmustur Brezilya 2016 yilinda tarafindan kizamik eliminasyon sertifikasi almaya hak kazanmistir ancak 2018 yilinda biri Amazonas eyaletinde digeri Roraima da olmak uzere iki salgin tespit edildigini ve diger eyaletlerde de Rio de Janeiro Rio Grande do Sul Para Sao Paulo ve Rondonia 1 Agustos 2018 tarihine kadar toplam 1053 teyit edilmis vaka goruldugunu aciklayarak ulkenin bu sertifikayi korumakta zorlandigini belirtmistir Bu salginlarda ve diger vakalarin cogunda bulasma virusun ozellikle Venezuela dan ithal edilmesiyle iliskilendirilmistir Bu durum tespit edilen virus genotipinin D8 Venezuela da dolasimda olan virusle ayni olmasiyla dogrulanmistir Guneydogu Asya Vietnam da 2014 ilkbaharindaki kizamik salgininda 19 Nisan itibariyla tahmini 8500 kizamik vakasi bildirilmis ve 114 kisi hayatini kaybetmistir 30 Mayis itibariyla 21 639 supheli kizamik vakasi bildirilmis ve 142 kisi kizamiga bagli olarak hayatini kaybetmistir Myanmar in uzak bir kuzey bolgesinde yer alan nde Agustos 2016 da muhtemelen saglik altyapisinin zayif oldugu bir bolgede asilama eksikliginden kaynaklanan bir kizamik salgini sirasinda en az 40 cocuk hayatini kaybetmistir 2019 Filipinler kizamik salgininin ardindan ulkede 338 olumle sonuclanan 23 563 kizamik vakasi rapor edilmistir Mayis 2019 dan itibaren Kelantan eyaletindeki Malezya Orang Asli alt grubu arasinda da bir kizamik salgini meydana gelmis ve kabileden 15 kisinin olumune neden olmustur Guney Pasifik Yeni Zelanda daki kizamik salgininda 2193 teyit edilmis vaka ve iki olum vakasi bulunmaktadir Tonga daki kizamik salgininda 612 kizamik vakasi gorulmustur Samoa Samoa da 2019 yilinin sonlarinda ortaya cikan kizamik salgininda 200 000 kisilik Samoa nufusu icinde 5700 den fazla kizamik vakasi ve 83 olum vakasi gorulmustur Nufusun yuzde ucunden fazlasi enfekte olmus ve 17 Kasim dan 7 Aralik a kadar olaganustu hal ilan edilmistir Bir asilama kampanyasi 2018 de 31 ila 34 olan kizamik asilama oranini Aralik 2019 da uygun nufusun tahmini 94 une cikarmistir kaynak belirtilmeli Afrika Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Madagaskar 2019 da en yuksek sayida vaka bildiren ulkeler olmustur Ancak ulke capinda yurutulen acil kizamik asisi kampanyalari sonucunda Madagaskar da vakalar azalmistir Agustos 2019 itibariyla Angola Kamerun Cad Nijerya Guney Sudan ve Sudan da salginlar meydana gelmistir Madagaskar 2018 deki kizamik salgini 118 000 vaka ve 1 688 olumle sonuclanmistir Bunu 2017 2575 vaka 221 olum ve 2014 263 dogrulanmis vaka 71 olum yillarinda gorulen izlemistir kaynak belirtilmeli Kongo Demokratik Cumhuriyeti Hastaligin ulkedeki tum illere yayilmasinin ardindan 2019 yilinda yaklasik 5 000 olum ve 250 000 enfeksiyonla sonuclanan bir kizamik salgini meydana gelmistir Olumlerin cogu bes yasin altindaki cocuklar arasindaydi Dunya Saglik Orgutu DSO bunu dunyanin en buyuk ve en hizli ilerleyen salgini olarak rapor etti Tarihce16 yuzyil Aztek ciziminde kizamik geciren biri Kizamik zoonotik kokenlidir ve sigirlari enfekte eden rinderpestten evrimlesmistir Kizamigin bir oncusu MO 4 yuzyilin baslarinda veya MS 500 den sonra insanlarda enfeksiyonlara neden olmaya baslamistir MS 165 180 yillarindaki Antoninus Vebasi nin kizamik oldugu tahmin edilmektedir ancak bu vebanin asil nedeni bilinmemektedir ve cicek hastaligi daha olasi bir nedendir Kizamigin ilk sistematik tanimi ve cicek ve suciceginden ayrimi Cicek ve Kizamik Kitabi ni yayinlayan Iranli hekim Muhammed bin Zekeriya er Razi ye 860 932 atfedilir Razi nin kitabinin yazildigi donemde salginlarin hala sinirli olduguna ve virusun insanlara tam olarak adapte olmadigina inanilmaktadir MS 1100 ile 1200 yillari arasinda bir zamanda kizamik virusu rinderpestten tamamen ayrilarak insanlari enfekte eden ayri bir virus haline gelmistir Bu durum kizamigin bir salgini surdurebilmesi icin 500 000 den fazla duyarli nufusa ihtiyac duydugu gozlemiyle ortusmektedir ki bu durum Orta Cag Avrupa sehirlerinin buyumesini takiben tarihi zamanlarda meydana gelmistir Maurice Hilleman in kizamik asisinin yilda bir milyon olumu onledigi tahmin edilmektedir Kizamik endemik bir hastaliktir yani bir toplumda surekli olarak mevcuttur ve bircok insan direnc gelistirir Kizamiga maruz kalmamis toplumlarda yeni bir hastaliga maruz kalmak yikici olabilir 1529 yilinda Kuba da ortaya cikan bir kizamik salgini daha once cicek hastaligindan kurtulmus olan yerli halkin ucte ikisini oldurmustur Iki yil sonra kizamik Honduras nufusunun yarisinin olumunden sorumluydu ve Meksika Orta Amerika ve Inka uygarligini harap etti Kabaca 1855 ile 2005 yillari arasinda kizamigin dunya capinda yaklasik 200 milyon insanin olumune yol actigi tahmin edilmektedir Faroe Adalari ndaki 1846 kizamik salgini iyi calisilmis olmasi acisindan sira disiydi Adalarda 60 yildir kizamik gorulmemisti bu nedenle neredeyse hicbir sakinin kazanilmis bagisikligi yoktu Sakinlerin dortte ucu hastalandi ve salgin kendi kendine sonmeden once 100 den fazla kisi 1 2 bu hastaliktan oldu salgini gozlemledi ve kizamigin bulasici kisilerin hic kizamik gecirmemis kisilerle dogrudan temasi yoluyla yayildigini belirledi Kizamik 1850 lerde Hawaii nufusunun yuzde 20 sini oldurmustur 1875 yilinda kizamik nufusun yaklasik ucte biri olan 40 000 den fazla Fijiliyi oldurmustur Hastalik 19 yuzyilda nufusunun yarisindan fazlasini oldurmustur daha iyi kaynak gerekli Asi kullanilmaya baslanmadan once her yil yedi ila sekiz milyon cocugun kizamiktan oldugu dusunulmektedir 1914 yilinda icin calisan bir istatistikci 22 ulkede yaptigi bir arastirma sonucunda iliman kusaktaki tum olumlerin 1 inin kizamiktan kaynaklandigini tahmin etmistir Ayrica kizamik vakalarinin 1 6 sinin olumle sonuclandigini aradaki farkin yasa 0 3 en kotusu sosyal kosullara ornegin asiri kalabalik apartmanlar ve onceden var olan saglik kosullarina bagli oldugunu gozlemlemistir 1954 yilinda hastaliga neden olan virus ABD li 13 yasindaki bir cocuk olan David Edmonston dan izole edilmis ve civciv embriyo doku kulturune adapte edilerek cogaltilmistir Dunya Saglik Orgutu A B C D E F G ve H olarak adlandirilan sekiz klad tanimlamaktadir Bu kladlar icinde yirmi uc kizamik virusu susu tanimlanmis ve belirlenmistir Merck te calisirken Maurice Hilleman ilk basarili asiyi gelistirdi Hastaligi onlemeye yonelik lisansli asilar 1963 yilinda kullanima sunulmustur Gelistirilmis bir kizamik asisi 1968 de kullanima sunuldu Endemik bir hastalik olarak kizamik 2000 yilinda ancak uluslararasi seyahat edenler tarafindan yeniden karsilasilmaya devam ediyor 2019 yilinda Amerika Birlesik Devletleri nde dortte ucunden fazlasi New York ta olmak uzere 31 eyalete dagilmis en az 1 241 kizamik vakasi gorulmustur Toplum ve kulturAlman asi karsiti ve HIV AIDS inkarcisi Stefan Lanka 2011 yilinda kendi web sitesinde bir meydan okuma baslatarak kizamigin bir virusten kaynaklandigini bilimsel olarak kanitlayacak ve virusun capini belirleyecek kisiye 100 000 Avro vermeyi teklif etmistir Hastaligin psikosomatik oldugunu ve kizamik virusunun var olmadigini one surmustur Alman doktor tarafindan cesitli tibbi calismalardan elde edilen ezici bilimsel kanitlar sunuldugunda Lanka bulgulari kabul etmedi ve Bardens i mahkemeye basvurmaya zorladi Ilk dava Lanka nin odulu odemesine karar verilmesiyle sonuclandi Ancak temyize gidildiginde sunulan kanitlarin kendi sartlarini tam olarak karsilamamasi nedeniyle Lanka nin odulu odemesine gerek kalmadi Dava aralarinda norolog taninmis supheci ve savunucusu ve Lanka ya kacik diyen Steven Novella nin da bulundugu pek cok kisinin bu konuda yorum yapmasina yol acan genis bir uluslararasi haber aldi Salginlar asilanmamis toplumlarda kolayca ortaya ciktigi icin hastalik bir toplumda yeterli asilamanin bir testi olarak gorulmektedir Kizamik salginlari Amerika Birlesik Devletleri nde ozellikle de asilanma oraninin dusuk oldugu toplumlarda artis gostermektedir Tek bir bolge icinde yasa veya sosyal sinifa gore farkli asi dagilimi asilama etkinligine iliskin farkli genel algilari tanimlayabilir Genellikle baska ulkelerden gelen yolcular tarafindan bir bolgeye sokulur ve tipik olarak kizamik asisi olmayanlara yayilir Alternatif isimler Diger isimler arasinda morbilli rubeola kirmizi kizamik ve Ingiliz kizamigi bulunmaktadir ArastirmaMayis 2015 te Science dergisi kizamik enfeksiyonunun bir populasyonu iki ila uc yil boyunca diger hastaliklardan olum riski altinda birakabilecegine dair bir rapor yayinladi Kizamik virusunun antikor ureten hucreleri oldurebilecegini gosteren ek calismalarin sonuclari Kasim 2019 da yayimlandi Kizamik icin ozel bir ilac tedavisi olan hayvan calismalarinda umut verici sonuclar gostermistir ne zaman ancak henuz ne zaman insanlarda test edilmemistir Kaynakca a b c Milner Danny A 2015 Diagnostic Pathology Infectious Diseases E Book Elsevier Health Sciences s 24 ISBN 9780323400374 8 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan a b c Stanley Jacqueline 2002 Essentials of Immunology amp Serology Cengage Learning s 323 ISBN 978 0766810648 8 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan a b c d e f g h i j k l m n o p Measles Fact sheet N 286 World Health Organization November 2014 3 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2015 a b c d Bope Edward T Kellerman Rick D 2014 Conn s Current Therapy 2015 Elsevier Health Sciences s 153 ISBN 9780323319560 8 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan a b c d e f Caserta MT Ed September 2013 Measles Merck Manual Professional Merck Sharp amp Dohme Corp 23 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2014 a b c d Measles Rubeola Signs and Symptoms Centers for Disease Control and Prevention 3 Kasim 2014 2 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2015 a b c d e f g h Atkinson William 2011 Epidemiology and Prevention of Vaccine Preventable Diseases 12 bas Public Health Foundation ss 301 23 ISBN 9780983263135 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2015 a b c d Rota PA Moss WJ Takeda M de Swart RL Thompson KM Goodson JL July 2016 Measles Nature Reviews Disease Primers 2 16049 doi 10 1038 nrdp 2016 49 PMID 27411684 Joint News Release 5 Aralik 2019 More than 140 000 die from measles as cases surge worldwide who int 6 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2020 Global Measles Outbreaks cdc gov 17 Agustos 2020 7 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2020 Guerra FM Bolotin S Lim G Heffernan J Deeks SL Li Y Crowcroft NS December 2017 The basic reproduction number R0 of measles a systematic review The Lancet Infectious Diseases 17 12 e420 e428 doi 10 1016 S1473 3099 17 30307 9 PMID 28757186 10 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Dept of Health Saskatchewan 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 Marx John A Rosen s emergency medicine concepts and clinical practice 7 7yil 2010 bas Philadelphia Mosby Elsevier s 1541 ISBN 9780323054720 8 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan a b c d e f g Measles fact sheet World Health Organization 1 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2019 Guerra Fiona M Bolotin Shelly Lim Gillian Heffernan Jane Deeks Shelley L Li Ye Crowcroft Natasha S December 2017 The basic reproduction number R0 of measles a systematic review The Lancet Infectious Diseases 17 12 e420 e428 doi 10 1016 S1473 3099 17 30307 9 ISSN 1474 4457 PMID 28757186 30 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Delamater P L Street E J Leslie T F Yang Y T Jacobsen K H 2019 Complexity of the Basic Reproduction Number R0 Emerging Infectious Diseases NIH website 25 1 1 4 doi 10 3201 eid2501 171901 PMC 6302597 2 PMID 30560777 a review in 2017 identified feasible measles R0 values of 3 7 203 3 a b c d e f g h Chen S S P 22 Subat 2018 Medscape 25 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2020 a b c d Russell SJ Babovic Vuksanovic D Bexon A Cattaneo R Dingli D Dispenzieri A Deyle DR Federspiel MJ Fielding A Galanis E September 2019 Oncolytic Measles Virotherapy and Opposition to Measles Vaccination Mayo Clinic Proceedings 94 9 1834 39 doi 10 1016 j mayocp 2019 05 006 PMC 6800178 2 PMID 31235278 a b Kabra SK Lodha R August 2013 Antibiotics for preventing complications in children with measles The Cochrane Database of Systematic Reviews 8 8 CD001477 doi 10 1002 14651858 CD001477 pub4 PMC 7055587 2 PMID 23943263 PDF 11 Ocak 2007 11 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 16 Subat 2019 GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators October 2016 Global regional and national life expectancy all cause mortality and cause specific mortality for 249 causes of death 1980 2015 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015 Lancet 388 10053 1459 1544 doi 10 1016 S0140 6736 16 31012 1 PMC 5388903 2 PMID 27733281 GBD 2013 Mortality Causes of Death Collaborators January 2015 Global regional and national age sex specific all cause and cause specific mortality for 240 causes of death 1990 2013 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013 Lancet 385 9963 117 71 doi 10 1016 S0140 6736 14 61682 2 PMC 4340604 2 PMID 25530442 Measles cases spike globally due to gaps in vaccination coverage World Health Organization WHO 29 Kasim 2018 24 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Aralik 2018 U S measles cases surge nearly 20 percent in early April CDC says Reuters 16 Nisan 2019 15 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2019 World Health Organization WHO 8 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mayis 2019 a b c d e f g Pinkbook Measles Epidemiology of Vaccine Preventable Diseases Centers for Disease Control and Prevention CDC 15 Kasim 2016 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2018 a b c Measles Merck Manuals Professional Edition January 2018 16 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2018 a b Biesbroeck L Sidbury R November 2013 Viral exanthems an update Dermatologic Therapy 26 6 433 8 doi 10 1111 dth 12107 PMID 24552405 a b c d e f Ludlow M McQuaid S Milner D de Swart RL Duprex WP January 2015 Pathological consequences of systemic measles virus infection The Journal of Pathology 235 2 253 65 doi 10 1002 path 4457 PMID 25294240 Steichen O Dautheville S March 2009 Koplik spots in early measles CMAJ 180 5 583 doi 10 1503 cmaj 080724 PMC 2645467 2 PMID 19255085 a b July 1997 The diagnosis of the invasion of measles from a study of the exanthema as it appears on the buccal mucous membraneBy Henry Koplik M D Reproduced from Arch Paed 13 918 922 1886 Reviews in Medical Virology 7 2 71 74 doi 10 1002 SICI 1099 1654 199707 7 2 lt 71 AID RMV185 gt 3 0 CO 2 S PMID 10398471 National Health Service NHS 26 Ocak 2010 Archived from the original on 31 Ocak 2011 KB1 bakim Uygun olmayan url link a b Hamborsky Jennifer Kroger Andrew Wolfe Charles Ed Epidemiology and prevention of vaccine preventable diseases 13 13yil 2015 bas Atlanta GA s 211 ISBN 978 0 9904491 1 9 OCLC 915815516 Gardiner W T 2007 Otitis Media in Measles The Journal of Laryngology amp Otology 39 11 614 17 doi 10 1017 S0022215100026712 Fisher DL Defres S Solomon T March 2015 Measles induced encephalitis QJM 108 3 177 82 doi 10 1093 qjmed hcu113 PMID 24865261 Semba RD Bloem MW March 2004 Measles blindness Survey of Ophthalmology 49 2 243 55 doi 10 1016 j survophthal 2003 12 005 PMID 14998696 Anlar B 2013 Subacute sclerosing panencephalitis and chronic viral encephalitis Pediatric Neurology Part II Handbook of Clinical Neurology 112 ss 1183 89 doi 10 1016 B978 0 444 52910 7 00039 8 ISBN 9780444529107 PMID 23622327 Gupta P Menon PS Ramji S Lodha R Rakesh 2015 PG Textbook of Pediatrics Volume 2 Infections and Systemic Disorders JP Medical Ltd s 1158 ISBN 9789351529552 2 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Griffin DE July 2010 Measles virus induced suppression of immune responses Immunological Reviews 236 176 89 doi 10 1111 j 1600 065X 2010 00925 x PMC 2908915 2 PMID 20636817 a b GRIFFIN ASHLEY HAGEN 18 Mayis 2019 Measles and Immune Amnesia asm org American Society for Microbiology 18 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2020 a b c d Mina MJ Kula T Leng Y Li M de Vries RD Knip M Siljander H Rewers M Choy DF Wilson MS Larman HB Nelson AN Griffin DE de Swart RL Elledge SJ 1 Kasim 2019 Measles virus infection diminishes preexisting antibodies that offer protection from other pathogens Science 366 6465 599 606 Bibcode 2019Sci 366 599M doi 10 1126 science aay6485 hdl 10138 307628 ISSN 0036 8075 PMC 8590458 2 PMID 31672891 5 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 a b Guglielmi Giorgia 31 Ekim 2019 Measles erases immune memory for other diseases Nature doi 10 1038 d41586 019 03324 7 PMID 33122832 2 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2019 Ellison JB February 1931 Pneumonia in Measles Archives of Disease in Childhood 6 31 37 52 doi 10 1136 adc 6 31 37 PMC 1975146 2 PMID 21031836 a b c d Measles Centers for Disease Control and Prevention CDC 23 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2016 National Institutes of Health Office of Dietary Supplements 2013 U S Department of Health amp Human Services 11 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Mart 2015 Sabella C March 2010 Measles not just a childhood rash Cleveland Clinic Journal of Medicine 77 3 207 13 doi 10 3949 ccjm 77a 09123 PMID 20200172 a b Perry RT Halsey NA May 2004 The clinical significance of measles a review The Journal of Infectious Diseases 189 Suppl 1 S1 S4 16 doi 10 1086 377712 PMID 15106083 Sension MG Quinn TC Markowitz LE Linnan MJ Jones TS Francis HL Nzilambi N Duma MN Ryder RW December 1988 Measles in hospitalized African children with human immunodeficiency virus American Journal of Diseases of Children 142 12 1271 2 doi 10 1001 archpedi 1988 02150120025021 PMID 3195521 a b Cohen BE Durstenfeld A Roehm PC July 2014 Viral causes of hearing loss a review for hearing health professionals Trends in Hearing 18 2331216514541361 doi 10 1177 2331216514541361 PMC 4222184 2 PMID 25080364 a b c d e Measles Centers for Disease Control and Prevention CDC 2 Nisan 2018 23 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2018 Banerjee E Griffith J Kenyon C Christianson B Strain A Martin K 2020 Containing a measles outbreak in Minnesota 2017 methods and challenges Perspect Public Health 140 3 162 171 doi 10 1177 1757913919871072 PMID 31480896 2 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Spelman LH Gilardi KV Lukasik Braum M Kinani JF Nyirakaragire E Lowenstine LJ 2013 Respiratory disease in mountain gorillas Gorilla beringei beringei in Rwanda 1990 2010 outbreaks clinical course and medical management J Zoo Wildl Med 44 4 1027 35 doi 10 1638 2013 0014R 1 PMID 24450064 2 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Gowda VK Sukanya V November 2012 Acquired immunodeficiency syndrome with subacute sclerosing panencephalitis Pediatric Neurology 47 5 379 81 doi 10 1016 j pediatrneurol 2012 06 020 PMID 23044024 Waggoner JJ Soda EA Deresinski S October 2013 Rare and emerging viral infections in transplant recipients Clinical Infectious Diseases 57 8 1182 8 doi 10 1093 cid cit456 PMC 7107977 2 PMID 23839998 a b c d e Leuridan E Sabbe M Van Damme P September 2012 Measles outbreak in Europe susceptibility of infants too young to be immunized Vaccine 30 41 5905 13 doi 10 1016 j vaccine 2012 07 035 PMID 22841972 a b c d e f Moss WJ Griffin DE January 2012 Measles Lancet 379 9811 153 64 doi 10 1016 S0140 6736 10 62352 5 PMID 21855993 a b Textbook of Microbiology amp Immunology Elsevier India 2009 s 535 ISBN 9788131221631 2 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Kaslow Richard A Stanberry Lawrence R Le Duc James W 2014 Viral Infections of Humans Epidemiology and Control Springer s 540 ISBN 9781489974488 2 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Schaechter s Mechanisms of Microbial Disease Lippincott Williams amp Wilkins 2012 s 357 ISBN 9780781787444 2 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Rainwater Lovett Kaitlin Moss William J 2018 Jameson J Larry Fauci Anthony S Kasper Dennis L Hauser Stephen L Ed Measles Rubeola Harrison s Principles of Internal Medicine 20 bas New York NY McGraw Hill Education erisim tarihi 7 Aralik 2020 a b c Surveillance Manual Measles Vaccine Preventable Diseases CDC www cdc gov 23 Mayis 2019 4 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2019 Measles Centers for Disease Control and Prevention CDC 2 Nisan 2018 23 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2018 a b Friedman M Hadari I Goldstein V Sarov I October 1983 Virus specific secretory IgA antibodies as a means of rapid diagnosis of measles and mumps infection Israel Journal of Medical Sciences 19 10 881 4 PMID 6662670 a b c Dimech Wayne Mulders Mick N July 2016 A review of testing used in seroprevalence studies on measles and rubella Vaccine 34 35 4119 4122 doi 10 1016 j vaccine 2016 06 006 PMID 27340096 a b Simon Jakub K Ramirez Karina Cuberos Lilian Campbell James D Viret Jean F Munoz Alma Lagos Rosanna Levine Myron M Pasetti Marcela F March 2011 Mucosal IgA Responses in Healthy Adult Volunteers following Intranasal Spray Delivery of a Live Attenuated Measles Vaccine Clinical and Vaccine Immunology 18 3 355 361 doi 10 1128 CVI 00354 10 PMC 3067370 2 PMID 21228137 Galindo BM Concepcion D Galindo MA Perez A Saiz J January 2012 Vaccine related adverse events in Cuban children 1999 2008 MEDICC Review 14 1 38 43 doi 10 37757 MR2012V14 N1 8 PMID 22334111 24 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Helfand RF Witte D Fowlkes A Garcia P Yang C Fudzulani R Walls L Bae S Strebel P Broadhead R Bellini WJ Cutts F November 2008 Evaluation of the immune response to a 2 dose measles vaccination schedule administered at 6 and 9 months of age to HIV infected and HIV uninfected children in Malawi The Journal of Infectious Diseases 198 10 1457 65 doi 10 1086 592756 PMID 18828743 Oldakowska A Marczynska M 2008 Measles vaccination in HIV infected children Medycyna Wieku Rozwojowego 12 2 Pt 2 675 80 PMID 19418943 Global goal to reduce measles deaths in children surpassed Basin aciklamasi UNICEF 2007 4 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mart 2015 McLean HQ Fiebelkorn AP Temte JL Wallace GS June 2013 PDF MMWR Recommendations and Reports 62 RR 04 2 19 PMID 23760231 13 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Measles Prevention Recommendations of the Immunization Practices Advisory Committee ACIP cdc gov 29 Aralik 1989 15 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2020 a b c Di Pietrantonj Carlo Rivetti Alessandro Marchione Pasquale Debalini Maria Grazia Demicheli Vittorio 22 Kasim 2021 Vaccines for measles mumps rubella and varicella in children The Cochrane Database of Systematic Reviews 2021 11 CD004407 doi 10 1002 14651858 CD004407 pub5 ISSN 1469 493X PMC 8607336 2 PMID 34806766 a b c Young Megan K Nimmo Graeme R Cripps Allan W Jones Mark A 1 Nisan 2014 Post exposure passive immunisation for preventing measles Cochrane Database of Systematic Reviews 2014 4 CD010056 doi 10 1002 14651858 cd010056 pub2 hdl 10072 65474 ISSN 1465 1858 PMID 24687262 Bester Johan Christiaan 1 Aralik 2016 Measles and Measles Vaccination A Review JAMA Pediatrics Ingilizce 170 12 1209 1215 doi 10 1001 jamapediatrics 2016 1787 ISSN 2168 6203 PMID 27695849 23 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Greenwood Kathryn P Hafiz Radwan Ware Robert S Lambert Stephen B 17 Mayis 2016 A systematic review of human to human transmission of measles vaccine virus Vaccine 34 23 2531 2536 doi 10 1016 j vaccine 2016 03 092 ISSN 1873 2518 PMID 27083423 20 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 a b Bester Johan Christiaan 1 Aralik 2016 Measles and Measles Vaccination JAMA Pediatrics 170 12 1209 1215 doi 10 1001 jamapediatrics 2016 1787 PMID 27695849 a b World Health Organization April 2017 Measles vaccines WHO position paper April 2017 Weekly Epidemiological Record 92 17 205 27 hdl 10665 255377 PMID 28459148 Rezaie Salim R Measles The Sequel Emergency Physicians Monthly 7 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Haziran 2019 Schror K 2007 Aspirin and Reye syndrome a review of the evidence Paediatric Drugs 9 3 195 204 doi 10 2165 00148581 200709030 00008 PMID 17523700 The suggestion of a defined cause effect relationship between aspirin intake and Reye syndrome in children is not supported by sufficient facts Clearly no drug treatment is without side effects Thus a balanced view of whether treatment with a certain drug is justified in terms of the benefit risk ratio is always necessary Aspirin is no exception de Reye s Syndrome Epidemiologic evidence indicates that aspirin salicylate is the major preventable risk factor for Reye s syndrome The mechanism by which aspirin and other salicylates trigger Reye s syndrome is not completely understood Frequently Asked Questions about Measles Washington State Department of Health 5 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2019 Vitamin A cannot prevent or cure the measles Huiming Y Chaomin W Meng M October 2005 Yang H Ed Vitamin A for treating measles in children The Cochrane Database of Systematic Reviews 2005 4 CD001479 doi 10 1002 14651858 CD001479 pub3 PMC 7076287 2 PMID 16235283 Awotiwon AA Oduwole O Sinha A Okwundu CI June 2017 Zinc supplementation for the treatment of measles in children The Cochrane Database of Systematic Reviews 2017 6 CD011177 doi 10 1002 14651858 CD011177 pub3 PMC 6481361 2 PMID 28631310 Chen Shou Wu Taixiang Kong Xiangyu Yuan Hao 9 Kasim 2011 Chinese medicinal herbs for measles The Cochrane Database of Systematic Reviews 2011 11 CD005531 doi 10 1002 14651858 CD005531 pub4 ISSN 1469 493X PMC 7265114 2 PMID 22071825 Measles Complications Centers for Disease Control and Prevention CDC 25 Subat 2019 19 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mayis 2019 Noyce RS Richardson CD September 2012 Nectin 4 is the epithelial cell receptor for measles virus Trends in Microbiology 20 9 429 39 doi 10 1016 j tim 2012 05 006 PMID 22721863 NINDS Subacute Sclerosing Panencephalitis Information Page 17 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mart 2018 NINDS Subacute Sclerosing Panencephalitis Information Page Measles Pediatrics Merck Manuals Professional Edition Ingilizce 16 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Centers for Disease Control CDC May 1982 Recommendation of the Immunization Practices Advisory Committee ACIP Measles prevention MMWR Morbidity and Mortality Weekly Report 31 17 217 24 229 31 PMID 6804783 23 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 a b Mina MJ Metcalf CJ de Swart RL Osterhaus AD Grenfell BT May 2015 Long term measles induced immunomodulation increases overall childhood infectious disease mortality Science 348 6235 694 9 Bibcode 2015Sci 348 694M doi 10 1126 science aaa3662 PMC 4823017 2 PMID 25954009 10 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Bartlett M S 1957 Measles periodicity and community size J R Stat Soc Ser A 120 48 70 a b Black FL July 1966 Measles endemicity in insular populations critical community size and its evolutionary implication Journal of Theoretical Biology 11 2 207 11 Bibcode 1966JThBi 11 207B doi 10 1016 0022 5193 66 90161 5 PMID 5965486 Lozano R Naghavi M Foreman K Lim S Shibuya K Aboyans V Abraham J Adair T Aggarwal R Ahn SY Alvarado M Anderson HR Anderson LM Andrews KG Atkinson C Baddour LM Barker Collo S Bartels DH Bell ML Benjamin EJ Bennett D Bhalla K Bikbov B Bin Abdulhak A Birbeck G Blyth F Bolliger I Boufous S Bucello C Burch M Burney P Carapetis J Chen H Chou D Chugh SS Coffeng LE Colan SD Colquhoun S Colson KE Condon J Connor MD Cooper LT Corriere M Cortinovis M de Vaccaro KC Couser W Cowie BC Criqui MH Cross M Dabhadkar KC Dahodwala N De Leo D Degenhardt L Delossantos A Denenberg J Des Jarlais DC Dharmaratne SD Dorsey ER Driscoll T Duber H Ebel B Erwin PJ Espindola P Ezzati M Feigin V Flaxman AD Forouzanfar MH Fowkes FG Franklin R Fransen M Freeman MK Gabriel SE Gakidou E Gaspari F Gillum RF Gonzalez Medina D Halasa YA Haring D Harrison JE Havmoeller R Hay RJ Hoen B Hotez PJ Hoy D Jacobsen KH James SL Jasrasaria R Jayaraman S Johns N Karthikeyan G Kassebaum N Keren A Khoo JP Knowlton LM Kobusingye O Koranteng A Krishnamurthi R Lipnick M Lipshultz SE Ohno SL Mabweijano J MacIntyre MF Mallinger L March L Marks GB Marks R Matsumori A Matzopoulos R Mayosi BM McAnulty JH McDermott MM McGrath J Mensah GA Merriman TR Michaud C Miller M Miller TR Mock C Mocumbi AO Mokdad AA Moran A Mulholland K Nair MN Naldi L Narayan KM Nasseri K Norman P O Donnell M Omer SB Ortblad K Osborne R Ozgediz D Pahari B Pandian JD Rivero AP Padilla RP Perez Ruiz F Perico N Phillips D Pierce K Pope CA Porrini E Pourmalek F Raju M Ranganathan D Rehm JT Rein DB Remuzzi G Rivara FP Roberts T De Leon FR Rosenfeld LC Rushton L Sacco RL Salomon JA Sampson U Sanman E Schwebel DC Segui Gomez M Shepard DS Singh D Singleton J Sliwa K Smith E Steer A Taylor JA Thomas B Tleyjeh IM Towbin JA Truelsen T Undurraga EA Venketasubramanian N Vijayakumar L Vos T Wagner GR Wang M Wang W Watt K Weinstock MA Weintraub R Wilkinson JD Woolf AD Wulf S Yeh PH Yip P Zabetian A Zheng ZJ Lopez AD Murray CJ AlMazroa MA Memish ZA December 2012 Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010 Lancet 380 9859 2095 128 doi 10 1016 S0140 6736 12 61728 0 hdl 10536 DRO DU 30050819 PMID 23245604 19 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Measles Data and Statistics PDF 10 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Agustos 2019 Measles notifications and deaths in England and Wales 1940 to 2017 GOV UK 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ekim 2019 Complications of measles Centers for Disease Control and Prevention CDC 3 Kasim 2014 3 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2014 Pinkbook Measles Epidemiology of Vaccine Preventable Diseases CDC www cdc gov Ingilizce 25 Eylul 2019 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2019 World Health Organization WHO 23 Temmuz 2013 Archived from the original on 14 Agustos 2013 KB1 bakim Uygun olmayan url link World Health Organization WHO 17 Mart 2015 Archived from the original on 3 Temmuz 2015 KB1 bakim Uygun olmayan url link PDF World Health Organization WHO Archived from the original on 3 Temmuz 2015 KB1 bakim Uygun olmayan url link PDF World Health Organization WHO 7 Nisan 2014 Archived from the original on 3 Temmuz 2015 KB1 bakim Uygun olmayan url link Measles United States 2005 Centers for Disease Control and Prevention CDC 22 Aralik 2006 13 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mart 2015 a b Greger Michael November 2006 Bird Flu A Virus of Our Own Hatching Lantern Books ISBN 1590560981 3 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Torrey E Fuller Yolken Robert H 3 Nisan 2005 Their Bugs Are Worse Than Their Bite The Washington Post 11 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Kasim 2019 4 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi World Health Organization December 2009 Global reductions in measles mortality 2000 2008 and the risk of measles resurgence Weekly Epidemiological Record 84 49 509 16 hdl 10665 241466 PMID 19960624 a b More than 140 000 die from measles as cases surge worldwide World Health Organization WHO Basin aciklamasi 5 Aralik 2019 6 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2019 a b Brown Kevin E Rota Paul A Goodson James L Williams David Abernathy Emily Takeda Makoto Mulders Mick N 5 Temmuz 2019 Genetic Characterization of Measles and Rubella Viruses Detected Through Global Measles and Rubella Elimination Surveillance 2016 2018 MMWR Morbidity and Mortality Weekly Report 68 26 587 591 doi 10 15585 mmwr mm6826a3 PMC 6613570 2 PMID 31269012 New measles surveillance data for 2019 Basin aciklamasi World Health Organization WHO 15 Nisan 2019 3 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2019 a b Patel Minal K Goodson James L Alexander James P Kretsinger Katrina Sodha Samir V Steulet Claudia Gacic Dobo Marta Rota Paul A McFarland Jeffrey Menning Lisa Mulders Mick N 13 Kasim 2020 Progress Toward Regional Measles Elimination Worldwide 2000 2019 MMWR Morbidity and Mortality Weekly Report 69 45 1700 1705 doi 10 15585 mmwr mm6945a6 ISSN 0149 2195 PMC 7660667 2 PMID 33180759 19 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 At least 80 million children under one at risk of diseases such as diphtheria measles and polio as COVID 19 disrupts routine vaccination efforts warn Gavi WHO and UNICEF WHO 22 Mayis 2020 5 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Haziran 2022 Public Health England 4 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2020 a b Elizabeth Whitman 13 Mart 2015 Who Is Stefan Lanka Court Orders German Measles Denier To Pay 100 000 Euros International Business Times 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2015 Europe observes a 4 fold increase in measles cases in 2017 compared to previous year World Health Organization WHO Basin aciklamasi 19 Subat 2018 21 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2018 WHO EpiData PDF World Health Organization WHO February 2019 29 Mart 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Mart 2019 a b Measles in Europe record number of both sick and immunized Basin aciklamasi World Health Organization WHO 7 Subat 2019 10 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2019 a b World Health Organization WHO Basin aciklamasi 29 Agustos 2019 14 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Agustos 2019 Region of the Americas is declared free of measles Pan American Health Organization 29 Eylul 2016 30 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2016 Measles spreads again in the Americas MercoPress 28 Mart 2018 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2018 a b c CDC Media Statement Measles cases in the U S are highest since measles was eliminated in 2000 Centers for Disease Control and Prevention CDC Basin aciklamasi 26 Nisan 2019 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 a b c d e f Measles Cases and Outbreaks Centers for Disease Control and Prevention CDC 6 Ocak 2020 1 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ocak 2020 Bu madde bu kaynaktan alinan kamu mali olan bir metni icermektedir Orenstein WA Papania MJ Wharton ME May 2004 Measles elimination in the United States The Journal of Infectious Diseases 189 Supplement 1 S1 3 doi 10 1086 377693 PMID 15106120 Figure 1 Reported US measles incidence 1950 2001 1991 The Philly measles outbreak that killed 9 children 6abc Philadelphia 6 Subat 2015 25 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 a b Papania MJ Wallace GS Rota PA Icenogle JP Fiebelkorn AP Armstrong GL Reef SE Redd SB Abernathy ES Barskey AE Hao L McLean HQ Rota JS Bellini WJ Seward JF February 2014 Elimination of endemic measles rubella and congenital rubella syndrome from the Western hemisphere the US experience JAMA Pediatrics 168 2 148 55 doi 10 1001 jamapediatrics 2013 4342 PMID 24311021 Centers for Disease Control Prevention CDC February 2008 Multistate measles outbreak associated with an international youth sporting event Pennsylvania Michigan and Texas August September 2007 MMWR Morbidity and Mortality Weekly Report 57 7 169 73 PMID 18288074 18 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 a b c Gastanaduy PA Budd J Fisher N Redd SB Fletcher J Miller J McFadden DJ Rota J Rota PA Hickman C Fowler B Tatham L Wallace GS de Fijter S Parker Fiebelkorn A DiOrio M October 2016 A Measles Outbreak in an Underimmunized Amish Community in Ohio The New England Journal of Medicine 375 14 1343 1354 doi 10 1056 NEJMoa1602295 PMID 27705270 Year in Review Measles Linked to Disneyland 19 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2017 Clemmons NS Gastanaduy PA Fiebelkorn AP Redd SB Wallace GS April 2015 Measles United States January 4 April 2 2015 PDF MMWR Morbidity and Mortality Weekly Report 64 14 373 6 PMC 5779542 2 PMID 25879894 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Measles Outbreak California December 2014 February 2015 www cdc gov 10 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2022 Measles kills first patient in 12 years USA Today 2 Temmuz 2015 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Temmuz 2015 First Measles Death in US Since 2003 Highlights the Unknown Vulnerables Phenomena Germination National Geographic Society 2 Temmuz 2015 31 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2020 NPR 6 Temmuz 2015 24 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2019 Maine confirms its first case of measles in 20 years CBS News 28 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Haziran 2017 Measles case confirmed in Portland about 500 people possibly exposed KATU 7 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Temmuz 2018 TABLE 1 Weekly cases of selected infrequently reported notifiable diseases wonder cdc gov 22 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 a b Alltucker Ken 11 Subat 2019 A quarter of all kindergartners in Washington county aren t immunized Now there s a measles crisis USA Today 11 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2019 Howard Jacqueline 9 Ocak 2019 New York tackles largest measles outbreak in state s recent history as cases spike globally CNN 11 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 Washington state is averaging more than one measles case per day in 2019 NBC News 5 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2019 MSN 30 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2019 Belluz Julia 27 Ocak 2019 Washington declared a public health emergency over measles Thank vaccine refusing parents 5 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2019 Gander Kashmira 28 Ocak 2019 Dangerous anti vaxx warning issued by Washington officials as cases in measles outbreak continue to rise Newsweek 4 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2019 a b Howard Jacqueline Goldschmidt Debra 24 Nisan 2019 US measles outbreak is largest since disease was declared eliminated in 2000 CNN 24 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2019 Goldstein Street Jake 28 Ocak 2019 Amid measles outbreak legislation proposed to ban vaccine exemptions The Seattle Times 29 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2019 Tanne JH April 2019 New York City mayor declares measles public health emergency BMJ 365 l1724 doi 10 1136 bmj l1724 PMID 30971409 Lenharo Mariana 26 Temmuz 2016 Sarampo esta eliminado do Brasil segundo comite internacional Portekizce 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2016 Sarampo esta eliminado do Brasil segundo comite internacional Bem Estar Portekizce 26 Temmuz 2016 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 a b Brasil ja tem mais de mil casos de sarampo em 2018 segundo Ministerio da Saude Portekizce 9 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 a b Saude Ministerio da Ministerio da Saude atualiza casos de sarampo portalms saude gov br Portekizce 20 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2018 Lien Chau 18 Nisan 2014 Vietnam minister calls for calm in face of 8 500 measles cases 114 fatalities Thanh Nien 18 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2014 Quốc Thanh 30 Mayis 2014 Bộ Y tế VN đa phản ứng rất nhanh đối với dịch sởi Ministry of Health Vietnam has responded very quickly to measles Vietnamca Tuổi Trẻ 31 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Nisan 2014 WHO doctors in Myanmar s Naga areas identify mystery disease Eastern Mirror Nagaland 6 Agustos 2016 19 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Agustos 2016 www promedmail org Archive Number 20160806 4398118 International Society for Infectious Diseases 20 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2016 Philippines measles update Nearly 600 cases in 2 days Outbreak News Today 26 Mart 2019 30 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2019 Alyssa J Oon 17 Haziran 2019 A Measles Outbreak Is The Cause of 15 Orang Asli Deaths In Kelantan Says com 27 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2019 Rachel Tay 18 Haziran 2019 The mysterious illness that caused 15 deaths in a Malaysian tribe has been linked to a measles outbreak Business Insider Malaysia 30 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2019 World Health Organization WHO 12 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Kasim 2019 21 Kasim 2019 11 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Kasim 2019 Ratcliffe Rebecca 22 Kasim 2019 The Guardian ISSN 0261 3077 7 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Kasim 2019 World Health Organization WHO 3 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Kasim 2019 a b c Furuse Y Suzuki A Oshitani H March 2010 Origin of measles virus divergence from rinderpest virus between the 11th and 12th centuries Virology Journal 7 52 doi 10 1186 1743 422X 7 52 PMC 2838858 2 PMID 20202190 Dux Ariane Lequime Sebastian Patrono Livia Victoria Vrancken Bram Boral Sengul Gogarten Jan F Hilbig Antonia Horst David Merkel Kevin Prepoint Baptiste Santibanez Sabine Schlotterbeck Jasmin Suchard Marc A Ulrich Markus Widulin Navena Mankertz Annette Leendertz Fabian H Harper Kyle Schnalke Thomas Lemey Philippe Calvignac Spencer Sebastien 30 Aralik 2019 The history of measles from a 1912 genome to an antique origin bioRxiv 2019 12 29 889667 doi 10 1101 2019 12 29 889667 Kupferschmidt Kai 30 Aralik 2019 Measles may have emerged when large cities rose 1500 years earlier than thought Science doi 10 1126 science aba7352 H Haeser s conclusion in Lehrbuch der Geschichte der Medicin und der epidemischen Krankenheiten III 24 33 1882 followed by Zinsser in 1935 Cohen SG February 2008 Measles and immunomodulation The Journal of Allergy and Clinical Immunology 121 2 543 4 doi 10 1016 j jaci 2007 12 1152 PMID 18269930 4 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Sullivan Patricia 13 Nisan 2005 Maurice R Hilleman Dies Created Vaccines The Washington Post 20 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2020 Byrne Joseph Patrick 2008 Encyclopedia of Pestilence Pandemics and Plagues A M ABC CLIO s 413 ISBN 978 0 313 34102 1 13 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan a b c d Harper Kyle 11 Mart 2020 What Makes Viruses Like COVID 19 Such a Risk for Human Beings The Answer Goes Back Thousands of Years Time 7 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Kasim 2020 1 Ocak 2009 1 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Archived from the original on 10 Nisan 2015 KB1 bakim Uygun olmayan url link Bhaumik Subir 16 Mayis 2006 Measles hits rare Andaman tribe 23 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Crum Frederick S April 1914 A Statistical Study of Measles American Journal of Public Health IV 4 289 309 doi 10 2105 AJPH 4 4 289 a PMC 1286334 2 PMID 18009016 Live attenuated measles vaccine EPI Newsletter 2 1 6 February 1980 PMID 12314356 World Health Organization 7 Ekim 2005 New genotype of measles virus and update on global distribution of measles genotypes Weekly Epidemiological Record 80 40 347 51 hdl 10665 232911 PMID 16240986 Offit PA 2007 Vaccinated One Man s Quest to Defeat the World s Deadliest Diseases Washington DC Smithsonian ISBN 978 0 06 122796 7 Measles Prevention Recommendations of the Immunization Practices Advisory Committee ACIP 15 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Centers for Disease Control and Prevention CDC PDF Immunization Action Coalition Archived from the original on 24 Ocak 2013 KB1 bakim Uygun olmayan url link Measles Frequently Asked Questions about Measles in U S Centers for Disease Control and Prevention CDC 28 Agustos 2018 16 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 In 2000 measles had been officially eliminated in the U S Will that change 28 Eylul 2019 5 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Stefan Lanka April 1995 Virusmyth com 26 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2015 PDF Almanca 24 Kasim 2011 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2015 Germany court orders measles sceptic to pay 100 000 euros 12 Mart 2015 31 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2015 23 Ocak 2017 1 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Steven Novella 13 Mart 2015 NeuroLogica Blog 31 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2015 Abramson Brian 2018 Vaccine vaccination and immunization law ss 10 30 ISBN 9781682675830 Scire Giovanni 1 Ocak 2021 Modelling and assessing public health policies to counteract Italian measles outbreaks International Journal of Simulation and Process Modelling 16 4 271 284 doi 10 1504 IJSPM 2021 118832 hdl 10447 513505 ISSN 1740 2123 20 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 White LK Yoon JJ Lee JK Sun A Du Y Fu H Snyder JP Plemper RK July 2007 Nonnucleoside inhibitor of measles virus RNA dependent RNA polymerase complex activity Antimicrobial Agents and Chemotherapy 51 7 2293 303 doi 10 1128 AAC 00289 07 PMC 1913224 2 PMID 17470652 Krumm SA Yan D Hovingh ES Evers TJ Enkirch T Reddy GP Sun A Saindane MT Arrendale RF Painter G Liotta DC Natchus MG von Messling V Plemper RK April 2014 An orally available small molecule polymerase inhibitor shows efficacy against a lethal morbillivirus infection in a large animal model Science Translational Medicine 6 232 232ra52 doi 10 1126 scitranslmed 3008517 PMC 4080709 2 PMID 24739760 5 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2023 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Kizamik ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dunya Saglik Orgutu WHO Ingilizce Kizamik SSS 16 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ABD Hastalik Kontrol ve Onleme Merkezleri CDC Ingilizce Kizamik olan yetiskin bir erkek vakasi yuz fotografi 26 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kizamik resimleri 26 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Virus Patojen Veritabani ve Analiz Kaynagi ViPR Paramyxoviridae Ingilizce SiniflandirmaDMeSH D008457Dis kaynaklarPatient UK Kizamik