Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde veya bölüm Romantik Dönem adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{}} şablonunu ekleyiniz. |
Romantizm (Fr. romantisme) veya Coşumculuk, 1800 ve 1850 yılları arasında Avrupa'da edebiyatı, müziği, felsefeyi ve sanatı etkileyen entelektüel bir akımdı. Bir ölçüde Sanayi Devrimi'ne, Aydınlanma Çağı'na aristokratik sosyal ve siyasi düzenine, doğanın bilimsel rasyonalizasyonuna ve klasisizme tepki olarak doğan, doğaya ve duygulara verdiği önemle bilinen bir akımdır. Ortaya çıkışında ise 1789 Fransız İhtilali sonrasındaki toplumsal, siyasal ve düşünsel yapının etkileri vardır.
Romantizm
İngiltere
İngiliz romantikleri uygarlığın yapmacıklığına, tarihin acımasızlığına karşı durmuş, Fransız devrimcilerinin yanında yer almışlardır. İlk İngiliz romantizmi doğuya, kadınlık, çocukluk dünyasına yöneliktir.
İkinci romantik kuşak Lord Byron yaşamda duyulan acıyı dile getirmekte ya da asi kahramanların şarkısını söylemektedir. 1824'te başkaldıran Yunanların arasında ölümüyle romantik umutsuzluğun simgesi olmuştur. John Keats doğada insan için bir avunma getirmiştir (Ode to a Nightingale). İrlanda melodilerinin yazarı Moore ve onu izleyen ve yapıtıyla uluslararası başarı yakalayan Byron önemli romantiklerdir. Walter Scott "Göldeki Kadın-The Lady of the Lake, 1810" adlı tarihî romanıyla kendini kabul ettirmiştir.
Almanya
Friedrich Schiller (Alman romantizm akımının etkisinde olan sanatçıdır.),
Alman romantizminin kaynakları 18. yüzyıla kadar uzanır. ve Lessing yenilenmenin öncüleridirler. "Sturm und Drang" hareketinin kökeninde de onların etkisi hissedilir. Herder'in yanı sıra Goethe ve Schiller de bu hareketin içindedirler. Romantizm, Hölderlin ve Jean-Pau gibi sonraki kuşağın temsilcilerinde daha belirgindir. Son romantikler arasında Eichendorff, Ludwig Uhland, Mörike ile romantizmden etkilenmekle kalmayıp bu hareketin tüm özlemlerini paylaşmayan Heine sayılabilir.
Fransa
Geçmişten devralınan her şeyin söz konusu edilmesine dayanan ve anlaşılması güç bir modernlik verilerine göre biçimlenen bu yeni duyarlılığın ortaya çıkış biçimleri Fransız Devrimi'nin hemen öncesinden başlayarak Fransa'da her dönemde varlığını sürdürdü. Fransa'da romantizm Rousseau ve 'i okuyan ve Chateaubriand'ı ustaları sayan kuşağı temsil eder. Romantizm Lamartin, sanatta özgürlüğü savunan Hugo, Vigny, Musset kendini kabul ettirdi ve Nerval, Gauter, P. Borel gibi sanatçıları etkiledi. Stendhal, Dumas gibi geçmişe yönelmek yerine içinde yaşadığı toplumu betimlemeyi yeğledi.
İtalya ve İspanya
İtalya ve İspanya'dan çıkan romantikler beklendiği kadar geniş bir çevreye yayılamadılar. Tarihsel koşulların etkisiyle, edebî hareket bu iki ülkede sıkı sıkıya siyasete bağlı kaldı. İtalya'da liberaller ve yurtseverler öncelikle romantiklerdi. G. Brechet ve S. Pellico (Conciliatore'nin kurucuları) ile Manzoni (Nişanlılar) önemli temsilciler arasındadır. Büyük bir şair olan Leopardi döneme damgasını vururken Carducci de Risorgimento'nun bağımlı edebiyatına karşı çıkar. İspanyol romantizmi dükü ve 'nın
Osmanlı Devleti
Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonra başlayan ve Batı edebiyatı örnek tutularak meydana getirilen Tanzimat Edebiyatı'nın (1859-1896) ilk yıllarında romantizm akımının başlıca kişilerinin başlıca yapıtları verildi. Hugo, Chateaubriand, Dumas; tiyatro alanında özellike Goethe ve Schiller anılabilir. Tanzimat Edebiyatı'nın pek çok yazar ve şairi (Ahmet Mithat, Namık Kemal, Şemsettin Sami, Abdulhak Hamit, Recaizade Mahmut Ekrem) romantizm akımının etkisindedir. Namık Kemal'in İntibah romanı Kamelyalı Kadın'ın; Vatan yahut Silistre oyunu da Romeo ve Juliet'in etkisindedir. Edebiyat-ı Cedide döneminde Halit Ziya Uşaklıgil'nın Mai ve Siyah adlı romanındaki Ahmet Cemil karakteri romantik yazarları okumak için özlem duyar.II. Meşrutiyet döneminden sonra Millî Edebiyat Dönemi'nde Yusuf Ziya Ortaç'ın Binnaz adlı oyununda Hugo'nun etkisi vardır. Fransız edebiyatının etkisi edebiyatımızda hissedilmiştir.
Amerika Birleşik Devletleri
Görsel sanatlar
Edebî romantizmin Amerikan görsel sanatlarında, özellikle de Hudson Nehri Okulu resimlerinde bulunan yerli olmayan bir Amerikan yüceltilmesinde karşılığı vardı. Thomas Cole, Albert Bierstadt ve Frederic Edwin Church gibi ressamlar ve diğerleri resimlerinde sık sık Romantik temalar ifade ettiler. Fredric Edwin Church'ün Suriye'de Gündoğumu adlı eserinde olduğu gibi bazen eski dünyanın antik kalıntılarını tasvir ettiler. Bu çalışmalar Gotik ölüm ve çürüme duygularını yansıtıyordu. Ayrıca, doğanın güçlü olduğu ve sonunda erkeklerin geçici yaratımlarının üstesinden geleceği romantik ideali gösterirler. Daha sıklıkla, benzersiz Amerikan sahnelerini ve manzaralarını tasvir ederek kendilerini Avrupalı meslektaşlarından ayırmaya çalıştılar.
Romantik Edebiyat
Romantizm bir edebiyat akımı olmanın ötesinde, 18. yüzyıl sonu ile 19. yüzyıl başlarında Avrupa'da yer etmiş belli bir duyarlılığı belirtir. Fransa'da doğan bu hareket Güney Avrupa ülkelerine (İtalya ve İspanya) biraz daha geç girmiştir. Klasik edebiyat akımına tepki olarak 18. yüzyılın sonlarında doğan ve Victor Hugo'yla birlikte büyük ün kazanan romantizm, insanın yaratma özgürlüğü önündeki her şeye karşı durur. "En iyi kural, kuralsızlıktır" diyen romantikler, insanın duygularını, düş gücünü hayata geçirmesini ve insanı düzeltmenin toplumu düzeltmekle olabileceğini savunurlar. Romantizmin değerlerine göre hiciv ilgi hak etmeyen bir tarzdır.
Romantizm edebiyattan gelen bazı motiflerin üstünde duruyor: geçmişin ruh çağrısını ya da kınanmasını, çocuklar ve kadınlarla ilgili hassasiyete verilen önem, sanatçının ve anlatıcının yalnızlığı ve doğa saygısı gibi motifler Romantik edebiyatında sıkça kullanılır. Ayrıca, Edgar Allan Poe ve Nathaniel Hawthorne gibi bazı Romantik yazarların yazıları doğaüstü ve insan psikolojisi ile ilgili tesisler üstüne kurulmuş.
Felsefe ve romantizm
18. yüzyılda Alman düşünürler felsefeyi bir doğa felsefesi ve sanat felsefesi olarak tanımlar. Romantizm, akılcı eleştiriden çok, canlı hatta bilinç dışı yaratma adı verilen öncelikle dikkat çeken felsefi bir uyarlılığı dile getirir. Önemli ya da önemsiz birçok düşünür romantik olarak kabul edilebilir; ama felsefede romantik olguyu en yetkin biçimde Novalis ve Schelling dile getirmiştir; şair yanı daha ağır basan Novalis, eserlerini tamamlayamadan genç yaşta ölmüştür; Schelling ise metafizikçi ve sistematiktir.
Romantik bilim
Romantizm, bilimi de birçok yönden etkiledi. Birçok bilim insanı Johann Gottlieb Fichte, Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling ve Georg Wilhelm Friedrich Hegel gibi filozofların doğa felsefesinden etkilendi ve Deneyciliği terk etmeden tümüyle doğayı açıklamaya çalıştılar. İngiliz bilim insanı Humphry Davy, doğayı anlamanın "takdir ve sevgi dolu bir bakış gerektirdiğini" söyledi. Bilgeliğin sadece doğayı takdir eden ve doğaya saygı duyan insanlar tarafından elde edilebileceğini düşünüyordu. Romantik bilim, insanlığın doğayı anlayabileceğini kanıtlayıp onu kontrol etmeye çalışmaktan çok duygusal bir şekilde doğayı onunla ahenk içinde yaşayarak anlamakla ilgiliydi.
Romantik müzik
Müziğin öncelikle insanın duyum ve duygularına seslenmesi ölçüsünde, aklın önceliğini tartışma konusu yapan romantizmle müzik arasında doğal bir yakınlık ortaya çıkar. Romantizmle birlikte iç dünyayı yansıtan yapıtlar, yoğun bir duygusal içerik kazandı (lied); büyük çaplı yapıtlar, yeni bir gerilim ve dokunaklılığa ulaştı (programlı müzik). Orkestra zenginleşti, çeşitlendi ve çalgıların tınısı ve rengi üzerinde titizlikle duruldu. Bu hareket, kaynağını Almanyadaki "Sturm und Drang" ve Fransız Devrimi'nin ideolojisinde buldu.
Özellikle Almanya ve Avusturya'da benimsenen romantizmin başlıca örnekleri Beethoven'ın büyük partisyonlarıdır.
- Örnekleri aşağıda yer almaktadır:
| | | | |
Romantik Sanat
Romantizm, resimde de kendini gösterdi ancak ifadesini biçimden çok düşüncede bulduğundan belirli bir üslup benimsemedi. Goya, Turner, Delacroix'nın coşkunluğu kadar Blake'in yeni klasikçiliği ya da 'nin kurallara bağlı tarzı, Füssli'nin düşselliği, biedermeier'in burjuva dünyası romantizm hareketinden kaynaklanır. Romantizm, klasikçilik kuramının önderi 'i de etkilemiştir. Doğa duygusuna metafizik bir anlam kattı, kimilerine bir renk zevki aşıladı, öznelliği, melankoliyi, kaygıyı doruk noktasına çıkardı; akıl dışı olanı savundu, gotik hayranlığını kamçıladı; doğuculuğu yüceltti; şövalye romanları, İskandinav sagaları ve Ossian'ın düzmece şarkılarında kendine konular aradı. Plutarkhos'un kişilerinin yerini, Shakespeare'in, W. Scott, Bryon, Goethe, Hugo'nunkiler aldı. Fırtınalar, gün batımları, uçurumlar, baykuşlar, kurukafalar, ürkmüş atlar, ikonografide önemli bir yer tutmaya başladı. İngiltere'de Edmund Burke'ün "A Philosophical Enquiry into the origine of our ideas of the sublime and Beautiful" adlı kitabıyla başlayan romantizm, Gainsbrarough'u son yapıtlarında ve bir ölçüde Reynolds, Reaburn, Lawrence'ın büyük portrelerinde kendini gösterdi. Fuseli (Kâbus, 1782, Goethe Museum, Frankfurt), Blake, J. Martin, S. Palmer'ın yapıtlarında da hayal gücü önemli bir yer tuttu. Cozens, Cotman, Constabla gibi manzaracıların şiirsel anlatımı, Turner'da biçimlenip parçalanmasıyla kendini gösteren bir yoğunluk kazandı. İspanya'da romantizm Goya tarafından yüceltildi. Fransa'da Oors (Nasıra Savaşı, 1801, Nantes Müzesi) ile başlayan romantizm Gericalt (Madusa'nın Salı, 1819, Louvre) ve İngiliz Bonington ile devam etti. Amerika Birleşik Devletleri'nde de A. B. Durand ve şair Coleridge'in dostu W. Allston'un adları sayılabilir.
-
![image]()
-
![image]()
Joseph Vernet, 1759, Gemi Kazasi, Groeninge Museum, Brugge -
![image]()
-
![image]()
Joseph Wright, 1774, Geceleyin Mağara, Smith College Museum of Art, Northampton, Massachusetts -
![image]()
Henry Fuseli, 1781, Kâbus Detroit Institute of Arts -
![image]()
Caspar David Friedrich, 1818, Nebelmeer uzerinde bir yuruyuscu, Kunsthalle, Hamburg -
![image]()
, , 1801, , Londra -
![image]()
, Subiaco'da caglayanlar 1812–1813, National Museum of Art, Architecture and Design, Oslo -
![image]()
James Ward, 1814–1815, Gordale Scar -
![image]()
John Constable, 1821, Saman arabası -
![image]()
J. C. Dahl, 1826, Vezuv Städelsches Kunstinstitut, Frankfurt -
![image]()
, Pasifik, 1898, Rus Devlet Müzesi, Sankt-Peterburg -
![image]()
J. M. W. Turner, Parlamento Avam Kamarasi ve Lordlar Kamerasi yangini (1835), Philadelphia Museum of Art -
![image]()
Hans Gude, Kisda ogleden sonra 1847, , Oslo -
![image]()
John Martin, 1852, Sodom ve Gomora yikimi, -
![image]()
Frederic Edwin Church, 1860, Twilight in the Wilderness, Cleveland Museum of Art -
![image]()
Albert Bierstadt, 1863, Kayalık Dağlar, Lander Zirvesi -
![image]()
-
![image]()
Jean-Baptiste-Camille Corot, yak. 1867, Ville d’Avray National Gallery of Art, -
![image]()
John William Waterhouse, 1888, Shalott Leydisi, Ön-Raffaeloculuk akımı
Dipnotlar ve kaynakça
- ^ . Edebiyat Öğretmeni. 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2017.
- ^ Axis 2000, Romantizm maddesi, cilt X, sf.180
- ^ Lord Byron, Childe Harold's Pilgrimage, 1812
- ^ umut tapar, Mai ve Siyah
- ^ Bossi, M., and Poggi, S., ed. Romanticism in Science: Science in Europe, 1790–1840, p.xiv; Cunningham, A., and Jardine, N., ed. Romanticism and the Sciences, p. 2.
| Romantizm | |
|---|---|
| 18. yüzyıl - 19. yüzyıl | |
| Romantik Müzik: - Beethoven - Berlioz - Brahms - Chopin - Dvořák - Grieg - Liszt - Mahler - Mendelssohn - Puccini - Schubert - Schumann - Çaykovski - - Verdi - Wagner | |
| Romantik Edebiyat: Blake - Burns - - Coleridge - Goethe - Hölderlin - Hugo - Keats - - Lamartine - Leopardi - Lermontov - Manzoni - Mickiewicz - Nerval - Novalis - Pushkin - Shelley - Słowacki - Wordsworth | |
| Sanat ve Mimarlık: Briullov - Constable - - Delacroix - Friedrich - Géricault - Neogotik mimari - Goya - Hudson Nehri Ekolü - - - - Turner - Thomas Cole | |
| Romantik kültürü: - | |
| << Aydınlanma Çağı | Realizm >> |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolum Romantik Donem adli maddeye cok benzemektedir ve bu iki maddenin tek baslik altinda birlestirilmesi onerilmektedir Birlestirme islemi yapildiktan sonra sayfaya Gecmis birlestir sablonunu ekleyiniz Romantizm Fr romantisme veya Cosumculuk 1800 ve 1850 yillari arasinda Avrupa da edebiyati muzigi felsefeyi ve sanati etkileyen entelektuel bir akimdi Bir olcude Sanayi Devrimi ne Aydinlanma Cagi na aristokratik sosyal ve siyasi duzenine doganin bilimsel rasyonalizasyonuna ve klasisizme tepki olarak dogan dogaya ve duygulara verdigi onemle bilinen bir akimdir Ortaya cikisinda ise 1789 Fransiz Ihtilali sonrasindaki toplumsal siyasal ve dusunsel yapinin etkileri vardir John William Waterhouse Lady of Shalott 1888RomantizmIngiltere Ingiliz romantikleri uygarligin yapmacikligina tarihin acimasizligina karsi durmus Fransiz devrimcilerinin yaninda yer almislardir Ilk Ingiliz romantizmi doguya kadinlik cocukluk dunyasina yoneliktir Ikinci romantik kusak Lord Byron yasamda duyulan aciyi dile getirmekte ya da asi kahramanlarin sarkisini soylemektedir 1824 te baskaldiran Yunanlarin arasinda olumuyle romantik umutsuzlugun simgesi olmustur John Keats dogada insan icin bir avunma getirmistir Ode to a Nightingale Irlanda melodilerinin yazari Moore ve onu izleyen ve yapitiyla uluslararasi basari yakalayan Byron onemli romantiklerdir Walter Scott Goldeki Kadin The Lady of the Lake 1810 adli tarihi romaniyla kendini kabul ettirmistir Almanya Friedrich Schiller Alman romantizm akiminin etkisinde olan sanatcidir Alman romantizminin kaynaklari 18 yuzyila kadar uzanir ve Lessing yenilenmenin onculeridirler Sturm und Drang hareketinin kokeninde de onlarin etkisi hissedilir Herder in yani sira Goethe ve Schiller de bu hareketin icindedirler Romantizm Holderlin ve Jean Pau gibi sonraki kusagin temsilcilerinde daha belirgindir Son romantikler arasinda Eichendorff Ludwig Uhland Morike ile romantizmden etkilenmekle kalmayip bu hareketin tum ozlemlerini paylasmayan Heine sayilabilir Fransa Gecmisten devralinan her seyin soz konusu edilmesine dayanan ve anlasilmasi guc bir modernlik verilerine gore bicimlenen bu yeni duyarliligin ortaya cikis bicimleri Fransiz Devrimi nin hemen oncesinden baslayarak Fransa da her donemde varligini surdurdu Fransa da romantizm Rousseau ve i okuyan ve Chateaubriand i ustalari sayan kusagi temsil eder Romantizm Lamartin sanatta ozgurlugu savunan Hugo Vigny Musset kendini kabul ettirdi ve Nerval Gauter P Borel gibi sanatcilari etkiledi Stendhal Dumas gibi gecmise yonelmek yerine icinde yasadigi toplumu betimlemeyi yegledi Italya ve Ispanya Italya ve Ispanya dan cikan romantikler beklendigi kadar genis bir cevreye yayilamadilar Tarihsel kosullarin etkisiyle edebi hareket bu iki ulkede siki sikiya siyasete bagli kaldi Italya da liberaller ve yurtseverler oncelikle romantiklerdi G Brechet ve S Pellico Conciliatore nin kuruculari ile Manzoni Nisanlilar onemli temsilciler arasindadir Buyuk bir sair olan Leopardi doneme damgasini vururken Carducci de Risorgimento nun bagimli edebiyatina karsi cikar Ispanyol romantizmi duku ve nin Osmanli Devleti Tanzimat Fermani nin ilanindan sonra baslayan ve Bati edebiyati ornek tutularak meydana getirilen Tanzimat Edebiyati nin 1859 1896 ilk yillarinda romantizm akiminin baslica kisilerinin baslica yapitlari verildi Hugo Chateaubriand Dumas tiyatro alaninda ozellike Goethe ve Schiller anilabilir Tanzimat Edebiyati nin pek cok yazar ve sairi Ahmet Mithat Namik Kemal Semsettin Sami Abdulhak Hamit Recaizade Mahmut Ekrem romantizm akiminin etkisindedir Namik Kemal in Intibah romani Kamelyali Kadin in Vatan yahut Silistre oyunu da Romeo ve Juliet in etkisindedir Edebiyat i Cedide doneminde Halit Ziya Usakligil nin Mai ve Siyah adli romanindaki Ahmet Cemil karakteri romantik yazarlari okumak icin ozlem duyar II Mesrutiyet doneminden sonra Milli Edebiyat Donemi nde Yusuf Ziya Ortac in Binnaz adli oyununda Hugo nun etkisi vardir Fransiz edebiyatinin etkisi edebiyatimizda hissedilmistir Amerika Birlesik DevletleriGorsel sanatlarEdebi romantizmin Amerikan gorsel sanatlarinda ozellikle de Hudson Nehri Okulu resimlerinde bulunan yerli olmayan bir Amerikan yuceltilmesinde karsiligi vardi Thomas Cole Albert Bierstadt ve Frederic Edwin Church gibi ressamlar ve digerleri resimlerinde sik sik Romantik temalar ifade ettiler Fredric Edwin Church un Suriye de Gundogumu adli eserinde oldugu gibi bazen eski dunyanin antik kalintilarini tasvir ettiler Bu calismalar Gotik olum ve curume duygularini yansitiyordu Ayrica doganin guclu oldugu ve sonunda erkeklerin gecici yaratimlarinin ustesinden gelecegi romantik ideali gosterirler Daha siklikla benzersiz Amerikan sahnelerini ve manzaralarini tasvir ederek kendilerini Avrupali meslektaslarindan ayirmaya calistilar Romantik EdebiyatRomantizm bir edebiyat akimi olmanin otesinde 18 yuzyil sonu ile 19 yuzyil baslarinda Avrupa da yer etmis belli bir duyarliligi belirtir Fransa da dogan bu hareket Guney Avrupa ulkelerine Italya ve Ispanya biraz daha gec girmistir Klasik edebiyat akimina tepki olarak 18 yuzyilin sonlarinda dogan ve Victor Hugo yla birlikte buyuk un kazanan romantizm insanin yaratma ozgurlugu onundeki her seye karsi durur En iyi kural kuralsizliktir diyen romantikler insanin duygularini dus gucunu hayata gecirmesini ve insani duzeltmenin toplumu duzeltmekle olabilecegini savunurlar Romantizmin degerlerine gore hiciv ilgi hak etmeyen bir tarzdir Romantizm edebiyattan gelen bazi motiflerin ustunde duruyor gecmisin ruh cagrisini ya da kinanmasini cocuklar ve kadinlarla ilgili hassasiyete verilen onem sanatcinin ve anlaticinin yalnizligi ve doga saygisi gibi motifler Romantik edebiyatinda sikca kullanilir Ayrica Edgar Allan Poe ve Nathaniel Hawthorne gibi bazi Romantik yazarlarin yazilari dogaustu ve insan psikolojisi ile ilgili tesisler ustune kurulmus Felsefe ve romantizm18 yuzyilda Alman dusunurler felsefeyi bir doga felsefesi ve sanat felsefesi olarak tanimlar Romantizm akilci elestiriden cok canli hatta bilinc disi yaratma adi verilen oncelikle dikkat ceken felsefi bir uyarliligi dile getirir Onemli ya da onemsiz bircok dusunur romantik olarak kabul edilebilir ama felsefede romantik olguyu en yetkin bicimde Novalis ve Schelling dile getirmistir sair yani daha agir basan Novalis eserlerini tamamlayamadan genc yasta olmustur Schelling ise metafizikci ve sistematiktir Romantik bilimRomantizm bilimi de bircok yonden etkiledi Bircok bilim insani Johann Gottlieb Fichte Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling ve Georg Wilhelm Friedrich Hegel gibi filozoflarin doga felsefesinden etkilendi ve Deneyciligi terk etmeden tumuyle dogayi aciklamaya calistilar Ingiliz bilim insani Humphry Davy dogayi anlamanin takdir ve sevgi dolu bir bakis gerektirdigini soyledi Bilgeligin sadece dogayi takdir eden ve dogaya saygi duyan insanlar tarafindan elde edilebilecegini dusunuyordu Romantik bilim insanligin dogayi anlayabilecegini kanitlayip onu kontrol etmeye calismaktan cok duygusal bir sekilde dogayi onunla ahenk icinde yasayarak anlamakla ilgiliydi Romantik muzikMuzigin oncelikle insanin duyum ve duygularina seslenmesi olcusunde aklin onceligini tartisma konusu yapan romantizmle muzik arasinda dogal bir yakinlik ortaya cikar Romantizmle birlikte ic dunyayi yansitan yapitlar yogun bir duygusal icerik kazandi lied buyuk capli yapitlar yeni bir gerilim ve dokunakliliga ulasti programli muzik Orkestra zenginlesti cesitlendi ve calgilarin tinisi ve rengi uzerinde titizlikle duruldu Bu hareket kaynagini Almanyadaki Sturm und Drang ve Fransiz Devrimi nin ideolojisinde buldu Ozellikle Almanya ve Avusturya da benimsenen romantizmin baslica ornekleri Beethoven in buyuk partisyonlaridir Ornekleri asagida yer almaktadir Beethoven opus30 1 01 ogg ses dosyasi calismiyor Beethoven opus30 2 02 ogg ses dosyasi calismiyor Beethoven opus30 3 03 ogg ses dosyasi calismiyorRomantik SanatRomantizm resimde de kendini gosterdi ancak ifadesini bicimden cok dusuncede buldugundan belirli bir uslup benimsemedi Goya Turner Delacroix nin coskunlugu kadar Blake in yeni klasikciligi ya da nin kurallara bagli tarzi Fussli nin dusselligi biedermeier in burjuva dunyasi romantizm hareketinden kaynaklanir Romantizm klasikcilik kuraminin onderi i de etkilemistir Doga duygusuna metafizik bir anlam katti kimilerine bir renk zevki asiladi oznelligi melankoliyi kaygiyi doruk noktasina cikardi akil disi olani savundu gotik hayranligini kamciladi doguculugu yuceltti sovalye romanlari Iskandinav sagalari ve Ossian in duzmece sarkilarinda kendine konular aradi Plutarkhos un kisilerinin yerini Shakespeare in W Scott Bryon Goethe Hugo nunkiler aldi Firtinalar gun batimlari ucurumlar baykuslar kurukafalar urkmus atlar ikonografide onemli bir yer tutmaya basladi Ingiltere de Edmund Burke un A Philosophical Enquiry into the origine of our ideas of the sublime and Beautiful adli kitabiyla baslayan romantizm Gainsbrarough u son yapitlarinda ve bir olcude Reynolds Reaburn Lawrence in buyuk portrelerinde kendini gosterdi Fuseli Kabus 1782 Goethe Museum Frankfurt Blake J Martin S Palmer in yapitlarinda da hayal gucu onemli bir yer tuttu Cozens Cotman Constabla gibi manzaracilarin siirsel anlatimi Turner da bicimlenip parcalanmasiyla kendini gosteren bir yogunluk kazandi Ispanya da romantizm Goya tarafindan yuceltildi Fransa da Oors Nasira Savasi 1801 Nantes Muzesi ile baslayan romantizm Gericalt Madusa nin Sali 1819 Louvre ve Ingiliz Bonington ile devam etti Amerika Birlesik Devletleri nde de A B Durand ve sair Coleridge in dostu W Allston un adlari sayilabilir Goya Okuma 1820 1821 Museo del Prado Madrid Joseph Vernet 1759 Gemi Kazasi Groeninge Museum Brugge Ivan Ayvazovski 1850 Dokuzuncu Dalga Rus Devlet Muzesi Sankt Peterburg Joseph Wright 1774 Geceleyin Magara Smith College Museum of Art Northampton Massachusetts Henry Fuseli 1781 Kabus Detroit Institute of Arts Caspar David Friedrich 1818 Nebelmeer uzerinde bir yuruyuscu Kunsthalle Hamburg 1801 Londra Subiaco da caglayanlar 1812 1813 National Museum of Art Architecture and Design Oslo James Ward 1814 1815 Gordale Scar John Constable 1821 Saman arabasi J C Dahl 1826 Vezuv Stadelsches Kunstinstitut Frankfurt Pasifik 1898 Rus Devlet Muzesi Sankt Peterburg J M W Turner Parlamento Avam Kamarasi ve Lordlar Kamerasi yangini 1835 Philadelphia Museum of Art Hans Gude Kisda ogleden sonra 1847 Oslo John Martin 1852 Sodom ve Gomora yikimi Frederic Edwin Church 1860 Twilight in the Wilderness Cleveland Museum of Art Albert Bierstadt 1863 Kayalik Daglar Lander Zirvesi Ivan Shishkin 1891 Kontes Mordvinova in ormani The Tretyakov Gallery Moskova Jean Baptiste Camille Corot yak 1867 Ville d Avray National Gallery of Art John William Waterhouse 1888 Shalott Leydisi On Raffaeloculuk akimiDipnotlar ve kaynakca Edebiyat Ogretmeni 22 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Mayis 2017 Axis 2000 Romantizm maddesi cilt X sf 180 Lord Byron Childe Harold s Pilgrimage 1812 umut tapar Mai ve Siyah Bossi M and Poggi S ed Romanticism in Science Science in Europe 1790 1840 p xiv Cunningham A and Jardine N ed Romanticism and the Sciences p 2 Romantizm18 yuzyil 19 yuzyilRomantik Muzik Beethoven Berlioz Brahms Chopin Dvorak Grieg Liszt Mahler Mendelssohn Puccini Schubert Schumann Caykovski Verdi Wagner Romantik Edebiyat Blake Burns Coleridge Goethe Holderlin Hugo Keats Lamartine Leopardi Lermontov Manzoni Mickiewicz Nerval Novalis Pushkin Shelley Slowacki Wordsworth Sanat ve Mimarlik Briullov Constable Delacroix Friedrich Gericault Neogotik mimari Goya Hudson Nehri Ekolu Turner Thomas ColeRomantik kulturu lt lt Aydinlanma Cagi Realizm gt gt