Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İslam'ın yayılışı, İslam'ın genişlemesi, İslami fetihler ya da Arap fetihleri (Arapça: الغزوات, al-Ġazawāt ya da Arapça: الفتوحات الإسلامية, al-Futūḥāt al-Islāmiyya), 7. yüzyılda İslam peygamberi Muhammed'in Müslümanlarca Asr-ı Saâdet diye adlandırılan döneminde başladı. Muhammed, Arap Yarımadası'nda, daha sonraki Râşidîn ve Emevî hilâfetleri döneminde bir yüzyıllık hızlı genişleme gören yeni bir birleşik yönetim kurdu.
| İslâm'ın yayılışı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Muhammed dönemindeki genişleme, 622-632 Hulefâ-yi Râşidîn dönemindeki genişleme, 632-661 Emevîler dönemindeki genişleme, 661-750 | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
| Liste
| |||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Liste
| Liste | ||||||||
Ortaya çıkan imparatorluk, Çin'in sınırlarından Hint altkıtasına, Orta Asya'dan, Orta Doğu'ya, Kuzey Afrika'dan Sicilya'ya ve İber Yarımadası'ndan Pireneler'e uzanıyordu.
Müslümanların fetihleri, Sasani İmparatorluğu'nun çöküşünü ve Bizans için büyük bir toprak kaybını beraberinde getirdi. Müslüman başarısının sebepleri, geriye bakıldığında zordur, çünkü esas olarak dönemin sadece parçalı kaynakları hayatta kalmıştır. Çoğu tarihçi, Sasani (Pers) ve Bizans (Roma) imparatorluklarının onlarca yıl birbirleriyle savaşmalarının sonucunda askerî ve ekonomik olarak yorulduğuna katılıyor.
Sasani Devleti'ndeki bazı Yahudiler ve Hristiyanlar ile Suriye'deki Yahudiler ve Monofizler memnuniyetsizdi ve Müslüman güçlerini büyük oranda her iki imparatorluğun dini çatışmaları yüzünden karşılarken, diğer zamanlarda, örneğin Firaz Muharebesi'nde olduğu gibi, Arap Hristiyanlar da Persler ve Bizanslılarla beraber işgalcilere karşı koydu.
Bununla birlikte, Fred McGraw Donner, o zamana kadar Arap Yarımadası'nda bir devletin kurulmasının ve ideolojik (yani dini) tutarlılık ve seferberliğin, yüz yıldır Müslüman orduların en büyük modern öncesi imparatorluğu kurabilmesinin başlıca bir nedeni olduğunu önermektedir. İslam Hilâfetinin büyüklüğü için yapılan tahminlere göre, bu sayı on üç milyon kilometrekareden fazladır.
Medine Şehir Devleti
İslâm dininin son peygamberi Muhammed, Mekke dönemindeki peygamberliğinin 13 yılını insanları Allah’a imana davet etmekle geçirdi. Onun bu dönemde devlet kurmak için herhangi bir düşüncesi yoktu. Asıl gayesi de bu değildi. Zaten şartlar da buna el vermiyordu. Ancak ikinci Akabe Biatındaki Medine’den gelen kabilelerle yaptığı görüşmeler bu ortamı hazırladı. Diğer taraftan Mekke’de Müslümanlara yapılan baskı ve zulümler artınca Medine’ye hicret başladı. Muhammed hicret sonrası devlet kurma bazında Medine’de bir takım çalışmalara başladı. Medine’de meskûn kabilelerle yaptığı istişareler olumlu sonuç verince, yazılı bir anayasa hazırlayarak merkezî bir yönetim tesis etti. Bu yönetimin adı daha sonraki dönemlerde “Medine Şehir Devleti” veya “İlk İslâm Devleti” gibi isimlerle adlandırılmıştır. Ortaklaşa oluşturulan anayasaya bakıldığı zaman, kurulan bu devletin bir hukuk devleti olduğu anlaşılmaktadır.
 Erken Dönem İslam'ın yayılışı - 602-636 Belgeseli |
Hilâfet
Muhammed'den sonraki hükümdarlar "halife" olarak adlandırılmıştır. Halife "arkasından başa geçen" anlamında Arapça kökenli bir kelimedir. Halifelik İslami esasların uygulandığı bir tür yönetim şeklidir.
Devletin yönetimi, Muhammed'in ölümü ile öncelikle Râşidîn Halifeliği'ne, sonrasında Emevîler'e geçmiştir. Râşidîn Halifeliği'nin hükümdarları "Hulefâ-yi Râşidîn" olarak anılan Ebû Bekir, Ömer, Osman ve Ali ile beşinci halife Hasan'dır.
Muhammed'den sonra başa geçen ilk hükümdarlar Müslüman toplumunun ileri gelenleri tarafından seçilirdi. Devletin kuruluşundaki yapısı, Emevîler döneminde değişmiş ve bir saltanata dönüşmüştür. Bu yapı Abbâsîler, Memlükler ve Osmanlılar döneminde de devam etmiştir.
İlk Fitne
İlk Fitne, 656-661 yılları arasında ilk iç savaşın yaşandığı dönemdir.
İkinci Fitne
İkinci Fitne, 680-692 yılları arasında Emevî hakimiyetinin henüz başlarında Muâviye’nin ölümüyle birlikte baş gösteren karışıklık dönemidir.
Kaynakça
- ^ Rosenwein, Barbara H. (2004). A Short History of the Middle Ages. Ontario. ss. 71-72. ISBN .
- ^ Jandora, John W. (1985). "The battle of the Yarmūk: A reconstruction". Journal of Asian History. 19 (1). ss. 8-21. JSTOR 41930557.
- ^ "Yarmuk". 1001 Battles That Changed the Course of World History. s. 108. ISBN . 20 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2017.
- ^ Blankinship, Khalid Yahya (1994). The End of the Jihâd State: The Reign of Hishām ibn ʻAbd al-Malik and the Collapse of the Umayyads (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. s. 37. ISBN .
- ^ (PDF). 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2018.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Islam in yayilisi Islam in genislemesi Islami fetihler ya da Arap fetihleri Arapca الغزوات al Ġazawat ya da Arapca الفتوحات الإسلامية al Futuḥat al Islamiyya 7 yuzyilda Islam peygamberi Muhammed in Muslumanlarca Asr i Saadet diye adlandirilan doneminde basladi Muhammed Arap Yarimadasi nda daha sonraki Rasidin ve Emevi hilafetleri doneminde bir yuzyillik hizli genisleme goren yeni bir birlesik yonetim kurdu Islam in yayilisi Muhammed donemindeki genisleme 622 632 Hulefa yi Rasidin donemindeki genisleme 632 661 Emeviler donemindeki genisleme 661 750TarihMS 622 750BolgeArap Yarimadasi Levant Mezopotamya Iran Iber Yarimadasi Galya Maveraunnehir Sind Zemindaver Zabulistan Horasan Baktriya Sistan ve Kafkasya SonucMusluman zaferiCografi DegisikliklerArap egemenligi ya da hilafet batida Endulus ten doguda Sind e kadar kuruldu TaraflarListe Medine Islam DevletiHulefa yi RasidinEmeviler Rasidin doneminin sona ermesinin ardindan Liste SasanilerLahmilerBizansGassanilerBirinci Bulgar ImparatorluguMukurraHazarlarTurkes DevletiGokturklerSogdlu asiVizigot KralligiFranklarLombardlar KralligiAkitanya DukaligiTang HanedaniTurk SahilerZunbillerAk Hun BeylikleriKomutanlar ve liderlerListe MuhammedEbu BekirOmerOsmanAliHalid b VelidMusenna b HariseEbu Ubeyd es SekafiSa d b Ebu VakkasTarik b ZiyadUkbe b Nafi Muhammed b Kasim es SekafiEbu Musa el Es ariAmmar b YasirNu man b MukkarinHuzeyfe b YemanMugire b Su beOsman b Ebu l AsEbu Ubeyde b CerrahYezid b Ebu SufyanSurahbil b HaseneAl Samh ibn Malik al Havlani olu Amr b AsZubeyr b AvvamMikdad b AmrUbade b SamitMusa b NusayrMesleme b AbdulmelikCerrah b Abdullah olu II MervanKuteybe b MuslimNasr b SeyyarHabib b MeslemeListe III YezdicerdCebele b EyhemHerakleiosTervelRodrigo olu OdoCharles MartelIII PepinII KonstansIV KonstantinosII JustinianosLeontiosIII TiberiosIII LeonV KonstantinosIskenderiyeli KirosGregori olu Barcik olu StavrakiosMihail LahanodrakonTacatesSuluk CorKapgan Kagan Ortaya cikan imparatorluk Cin in sinirlarindan Hint altkitasina Orta Asya dan Orta Dogu ya Kuzey Afrika dan Sicilya ya ve Iber Yarimadasi ndan Pireneler e uzaniyordu Muslumanlarin fetihleri Sasani Imparatorlugu nun cokusunu ve Bizans icin buyuk bir toprak kaybini beraberinde getirdi Musluman basarisinin sebepleri geriye bakildiginda zordur cunku esas olarak donemin sadece parcali kaynaklari hayatta kalmistir Cogu tarihci Sasani Pers ve Bizans Roma imparatorluklarinin onlarca yil birbirleriyle savasmalarinin sonucunda askeri ve ekonomik olarak yorulduguna katiliyor Sasani Devleti ndeki bazi Yahudiler ve Hristiyanlar ile Suriye deki Yahudiler ve Monofizler memnuniyetsizdi ve Musluman guclerini buyuk oranda her iki imparatorlugun dini catismalari yuzunden karsilarken diger zamanlarda ornegin Firaz Muharebesi nde oldugu gibi Arap Hristiyanlar da Persler ve Bizanslilarla beraber isgalcilere karsi koydu Bununla birlikte Fred McGraw Donner o zamana kadar Arap Yarimadasi nda bir devletin kurulmasinin ve ideolojik yani dini tutarlilik ve seferberligin yuz yildir Musluman ordularin en buyuk modern oncesi imparatorlugu kurabilmesinin baslica bir nedeni oldugunu onermektedir Islam Hilafetinin buyuklugu icin yapilan tahminlere gore bu sayi on uc milyon kilometrekareden fazladir Medine Sehir DevletiIslam dininin son peygamberi Muhammed Mekke donemindeki peygamberliginin 13 yilini insanlari Allah a imana davet etmekle gecirdi Onun bu donemde devlet kurmak icin herhangi bir dusuncesi yoktu Asil gayesi de bu degildi Zaten sartlar da buna el vermiyordu Ancak ikinci Akabe Biatindaki Medine den gelen kabilelerle yaptigi gorusmeler bu ortami hazirladi Diger taraftan Mekke de Muslumanlara yapilan baski ve zulumler artinca Medine ye hicret basladi Muhammed hicret sonrasi devlet kurma bazinda Medine de bir takim calismalara basladi Medine de meskun kabilelerle yaptigi istisareler olumlu sonuc verince yazili bir anayasa hazirlayarak merkezi bir yonetim tesis etti Bu yonetimin adi daha sonraki donemlerde Medine Sehir Devleti veya Ilk Islam Devleti gibi isimlerle adlandirilmistir Ortaklasa olusturulan anayasaya bakildigi zaman kurulan bu devletin bir hukuk devleti oldugu anlasilmaktadir Harici videoErken Donem Islam in yayilisi 602 636 BelgeseliHilafetMuhammed den sonraki hukumdarlar halife olarak adlandirilmistir Halife arkasindan basa gecen anlaminda Arapca kokenli bir kelimedir Halifelik Islami esaslarin uygulandigi bir tur yonetim seklidir Devletin yonetimi Muhammed in olumu ile oncelikle Rasidin Halifeligi ne sonrasinda Emeviler e gecmistir Rasidin Halifeligi nin hukumdarlari Hulefa yi Rasidin olarak anilan Ebu Bekir Omer Osman ve Ali ile besinci halife Hasan dir Muhammed den sonra basa gecen ilk hukumdarlar Musluman toplumunun ileri gelenleri tarafindan secilirdi Devletin kurulusundaki yapisi Emeviler doneminde degismis ve bir saltanata donusmustur Bu yapi Abbasiler Memlukler ve Osmanlilar doneminde de devam etmistir Ilk FitneIlk Fitne esnasinda Islam Devleti Dort Halife Ali bin Ebu Talib kontrolundeki bolge I Muaviye kontrolundeki bolge Amr Bin El as kontrolundeki bolge Ilk Fitne 656 661 yillari arasinda ilk ic savasin yasandigi donemdir Ikinci FitneIkinci Fitne 680 692 yillari arasinda Emevi hakimiyetinin henuz baslarinda Muaviye nin olumuyle birlikte bas gosteren karisiklik donemidir Kaynakca Rosenwein Barbara H 2004 A Short History of the Middle Ages Ontario ss 71 72 ISBN 1 55111 290 6 Jandora John W 1985 The battle of the Yarmuk A reconstruction Journal of Asian History 19 1 ss 8 21 JSTOR 41930557 Yarmuk 1001 Battles That Changed the Course of World History s 108 ISBN 978 0 7893 2233 3 20 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2017 Blankinship Khalid Yahya 1994 The End of the Jihad State The Reign of Hisham ibn ʻAbd al Malik and the Collapse of the Umayyads Ingilizce Albany New York State University of New York Press s 37 ISBN 978 0 7914 1827 7 PDF 7 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2018 Ayrica bakinizIslam tarihi Hilafet Imamet Araplasma