Holikaçuklar ya da Holikaçuk Atabaskları (Holikaçukça Doogh Hit’an ; İngilizce: Holikachuk, Holikachuk Athabascans, Holikachuk Athapaskans, Holikachuk Indians, Innoko, Innoka-khotana, Tlëgon-khotana), Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin İç Alaska coğrafi bölgesindeki Yukon–Koyukuk Census Area sayım ilçesinde Innoko Nehri'nin batı kıyısındaki Holikachuk (Xiyighelinghdi) köyünde yaşarlarken 1963 yılında Yukon Nehri'ndeki Grayling (Sixno’ Xidakagg) kasabasına taşınan, taygada yaşayan, sığın avlayan avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, diğer Alaska Atabasklarının aksine anasoylu olmayan, önceleri animist ya da şamanist iken sonradan Hristiyan olan Alaska Atabasklarından Kızılderili halkı. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 2007 yılında 180 kişilik etnik (Doogh Hit’an) nüfustan 5 kadarı anadillerini (Doogh Qinag) konuşabiliyor. Fakat, akıcı biçimde konuşan en son kişi olan Wilson “Tiny” Deacon 2012 Mart ayında ölünce dil de tükenmiş oldu.
| |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Diller | |
Din | |
Dilleri Aşağı Koyukoncaya yakın olsa da konuşanları kültürel açıdan benzerler. Bütün Alaska Atabasklarında görülen anasoyluluk (çocuk, babasının klanına değil annesinin klanına ait olur), yalnızca Holikaçuk ve Değinaklarda bulunmaz. Her iki halk da Eskimo komşularından (Yupikler Namagh Hit’an ile Kobuk İnyupikleri Gikintux Hit’an) etkilenmişlerdir. Alaska Eskimolarında yaygın olan Eskimo köy odası (kashim) Alaska Atabaskları içinde hem Değinsklarda hem de Holikaçuklarda görülür. Batılılarla ilk karşılaşma Rus Amerikası döneminde 1852 yılında bir Rus Ortodoks rahibinin Holikachuk köyüne gelmesiyle olmuştur.
Adlandırma
Holikaçuk (< Holikachuk) adı tarihte bilinen tek yerleşimleri olan Holikachuk (Xiyighelinghdi) köyünün adından gelir ve bu köy tarihi kaynaklarda Holikachek, Holikitsak, Holiktsak, Holiaktzag, Holekachucket, Hologochaket, Holokochakat, Khoughitchate, Selo Khulishganat, Khuligishgat, Khuligichagat biçimlerinde de kaydedilmiştir.
Değinakça konuşan Alaska Atabaskları ile Aşağı Koyukonlar için önce Rusların kullandığı İngalik (İngilizce Ingalik ya da Ingalik Indians,Rusça Инкилик, Инкалит) adı Holikaçukları da kapsardı. İngalik sözünün kaynağı Yupikçe «Kızılderili» anlamına gelen Ingqiliq (tekil) Ingqiliit (çoğul) sözüdür.
Ten’a adı Koyukonlar ile onların aşağısında yaşayan ve Değinakça konuşan Atabasklar (Deg Hitʼan, Yupiklerin İngalik dedikleri; Ten'a of Anvik) ile ayrı bir dil olduğu ancak 1973 yılında anlaşılan Holikaçukçayı konuşan Atabasklar (Doogh Hit’an) için başlangıç yıllarında Hristiyan misyonerler ve antropologlar tarafından kullanılmıştır.
Tarih
Rus Alaskası döneminde Holikachuk köyünün yerli nüfusu:
| ABD Alaskası döneminde Holikachuk köyünün yerli nüfusu:
|
Holikaçukların Batılılarla ilk karşılaşması Rus Amerikası döneminde 1852 yılında bir Rus Ortodoks rahibinin Holikachuk köyüne gelmesiyle olmuştur.
Holikachuk köyünde kısa bir süre duran Rus deniz subayı ve kâşif Lavrentiy Zagoskin Khuligichagat adıyla kaydettiği köyde beş tane kışlık ev bulunduğunu ve 70 ten fazla olmayan ahalinin yaşadığını yazmıştır.
1963 Şubat ayında Holikachuk köyünün izole bir yerde olması gerekçe gösterilerek Kızılderili İşleri Bürosu tarafından Yukon Nehri civarındaki Grayling kasabasına taşınmışlardır. Anayurtlarının paralelindeki yabancı bir yöreye taşınmaları sonucu geleneksel ekolojik bilgi kaybı da yaşanmıştır.
Komşuluk
Kuzeyde Aşağı Koyukonlarla (Yoona’ Hit’an), batıda çok az bir alanda Yupiklerle (Namagh Hit’an) ve Kobuk İnyupikleriyle (Gikintux Hit’an), batı ve güneyde (Shageluk Yooduq Hit’an, Anvik Gidzothkagg Hit’an), güneydoğuda (Digenegh Hit’an) komşudurlar.
Nüfus
Holikachuk köyünün nüfus kayıtları iki dönem (Rus Alaskası 1853-1867 ile ABD Alaskası 1878-1892) birkaç yıl hariç kesintisiz tutulmuştur. 1853 yılında 8 (sekiz) hane ve 5 (beş) kişi kaydedilmişken, 1892 yılında 40 hane ve 192 kişi olarak görülmektedir. 1910 yılındaki federal nüfus sayımında yalnızca 29 kişi kaydedilmişştir. 1939 yılında 77, 1950 yılında 98, 1960 yılında 122 kişi kaydedilmiştir.
Sosyal yaşam
Aile
Bütün Alaska Atabasklarında görülen anasoyluluk (çocuk, babasının klanına değil annesinin klanına ait olur), yalnızca Holikaçuk ve Değinaklarda bulunmaz.
Her iki halk da Eskimo komşularından (Yupikler Namagh Hit’an ile Kobuk İnyupikleri Gikintux Hit’an) etkilenmişlerdir. Alaska Eskimolarında yaygın olan Eskimo köy odası (kashim) Alaska Atabaskları içinde hem Değinak hem de Holikaçuklarda görülür.
Din
Animizm ve şamanizm
Animizm geçmişte bütün Atabask halkları için ortak inanç sistemidir. Bu inanç sisteminde bütün canlılar ve bazı cansız nesnelerin ruhu olduğuna inanılır. Hayvanları insanlara çeken o hayvanın ruhudur ve ruhların hoşnut edilmesi ayakta kalmak içindir.
Şamanizm ruhlar dünyasıyla görünen dünya arasından ilişkiyi düzenler. Şamanlar (diyininh) yerliler ile ruhlar arasında irtibatı sağlayan kadın ya da erkek ruh liderleridir. Şamanlar ayrıca hastalıkların tanısı yapar ve tedavisini uygular. Avın kıt olduğu dönemlerde avların yerini tespit eder.
Ekonomi
Avcılık ve toplayıcılık
Diğer Atabasklar gibi Holikaçuklar da avcı ve toplayıcı halklardandır. Avcılık ve balıkçılık esas geçim yollarıdır. Eskiden birlikte tildiy denen ve sadakta (q’oth, q’adaq’oth) taşınan ok (q’o) ve yay (k’ełting’) ile kargı (tutth), mızrak (diqatl’on), balık zıpkını (tilquy, diggadeton) gibi av silahlarıyla yapılırken, günümüzde av tüfeği (daghiy ghined) de bunlara dahil olmuştur. Kara avları için kapan/tuzak (ggameł) ve ayı kapanı (dadhiqon), su avları için balık kapanı (ti’on), balık ağı (tameł), balık kepçesi (datl’ooł) ve olta (mik’ini’o) kullanılır. Yaklaşık 1910 yılında Avrupalılarca getirilen balık çarkı (naghighidh) Yukon Nehrinde kullanılırken Koyukuk Nehrinde kullanılmamıştır.
Holikaçuklarda avlanan ana balık İngilizcede whitefish denen Coregonus pidschian (q’adiq ney) ve Prosopium cylindraceum (dilmig) balıklarıdır ve Holikaçukçada balık (łoogg) anlamına gelen kelime aynı zamanda bu beyaz balıkları nitelemek için de kullanılır. Avlanan som dışı diğer balıklar arasında Salvelinus malma (tsits daggiz), Dallia pectoralis (oonyeyh), Thymallus arcticus (sixno’ loogg, sixno’ xigiloogg), Stenodus leucichthys (ses), Catostomus catostomus (ttonts’ix), Lota lota (gidhiyh), Lethenteron camtschaticum (łoogg dood), Esox lucius türünden turna balığı (k’oolqoy, goolqoy) sayılabilir.Bering Denizinden gelip nehirlerin yukarılarına yumurtlamak için giren Pasifik som balıklarını (Oncorhynchus tshawytscha: ggath; Oncorhynchus keta: noolagh: Oncorhynchus nerka: diq’oy; Oncorhynchus kisutch: lighan; Oncorhynchus gorbuscha: nts’ił’in) yazın tutar kışın kullanmak üzere kuruturlar.
Köpek kızağı (xutl, double-ended sled: niłq’adz xutl, Innoko sled: yoonigg ghudl) esas olarak Eskimoların en eski ve yaygın ulaşım ve taşıma aracıdır. 19. yüzyılda İç Alaska'ya gelen Avrupalı kürk tüccarlarının gözlemlerine göre köpek kızağı yalnızca Eskimolara komşu olan Aşağı Koyukon, Değinak ve Holikaçuk gibi Atabask halkları kullanıyordu. Bunlar köpek kızaklarını Yupik ve Eskimo komşularından öğrenmişlerdir. Zira Guçin, Tanana, Ahtna ve diğer Atabasklar köpek kızağını kullanmaz, kızak ve tobaganlarını kendi elleriyle çekerler, köpekleri daha çok sırtında yük taşıyacak hayvan olarak kullanırlardı.
Şirketleşme
Rus Amerikası döneminde ABD'nin Ruslarla birlikte idare ettiği Alaska'yı 1867 yılında Rus İmparatorluğundan satın almasından bu yana 100 yıldır çözülemeyen yerlilerinin (Eskimo ve Kızılderililerin) toprak taleplerini çözmek üzere ABD Kongresinde 18 Aralık 1971 tarihinde başkan Richard Nixon tarafından imzalanarak yürülüğe giren ve ABD tarihinin en büyük toprak talebini karşılayan yasa olan Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) gereği kurulan Alaska Yerli Bölge Şirketlerinden Doyon, Limited (DOYON) yerli bölge şirketine bağlı Hee-yea Lingde Corporation adlı köy şirketi Holikaçuklara aittir. Köy şirketleri topraklarının yüzey hakkına sahiptir, fakat bölge şirketleri hem köy şirketlerinin hakkına hem de toprakların yeraltı hakkına sahiptir.
Tanana Chiefs Conference adlı kâr amacı gütmeyen konsorsiyumda adlı tek regional band ile temsil edilirler.
Alaska yerlileri kabile birlikleri arasında Organized Village of Grayling (ya da Organized Village of Holikachuk) adıyla federal olarak tanınırlar.
Mutfak
Balık yemekleri arasında balık çorbası (łoogg tol), fermente edilmiş balık (dzeniq), tütsülenmiş balık (xilmiz) ve benzerleri sayılabilir.
Kızılderili dondurması (nathdlod): tıpkı Değinaklar gibi yaparlar ve onlarda da değişik dondurma tarifleri bulunur. Balık Kızılderili dondurmasını (k’inot nathdlod) kuru balık ya da bu iş için özel olarak hazırlanan haşlanmış balık (k’inadlagh) ile yaparlar. Kar Kızılderili dondurmasını (tsetł nathdlod) kar ve Coregonus balığının bağırsak yağıyla meyveleri karıştırarak yaparlar. Yağ Kızılderili dondurmasını (k’iq’ux nathdlod) donyağı ve Coregonus balığının yağıyla, özellikle de balığın kafasının yağıyla (gittheg-gha) meyveleri karıştırarak yaparlar.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h James W. Vanstone (1979), Historic Ingalik settlements along the Yukon, Innoko, and Anvik Rivers, Alaska. Fieldiana, Anthropology, v. 72. Chicago :Field Museum of Natural History,1979
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;refAnlcpop
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Krauss, Michael E. 2007. Native languages of Alaska. In: The Vanishing Voices of the Pacific Rim, ed. by Osahito Miyaoko, Osamu Sakiyama, and Michael E. Krauss. Oxford: Oxford University Press
- ^ ICTMN Staff. "Alaska Native Language Loses Last Fluent Speaker." 22 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Indian Country Today Media Network. 18 Apr. 2012. Web. 19 Apr. 2012.
- ^ a b c d e Caroline Brown, John Burr, Kim Elkin and Robert J. Walker (2005), Contemporary subsistence uses and population distribution of non-salmon fish in Grayling, Anvik, Shageluk, and Holy Cross 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Technical Paper No. 289, Federal Sunsistence Fishery Monitoring Program, Final Project No. =2.037*2. USFWS Office of Subsistence Management, Fisheries Resource Monitoring Program, Fishery Information Service, Anchorage, Alaska, January 2005
- ^ Kari, James. 1978. Holikachuk Noun Dictionary (Preliminary). Fairbanks: Alaska Native Language Center. ERIC ED172528 15 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Donald J. Orth (1967), Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey Professional Paper: 567, United States Government Printing Office, Washington, 1967
- ^ William Bright (2004), Native American placenames of the United States, University of Oklahoma Press, Norman, 1967
- ^ Word-list of the Athabaskan, Yup'ik and Alutiiq languages / Словаръ Атабаскских, Юупикских, и Алютикского Языков 17 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Lt. Laurence Zagoskin, 1847, St. Petersburg, in the Russian and Alaskan Native languages, with English added in the present edition. Digital typography 2009, pp. 3-8: Collection of words of two tribes of the Athabaskan people: Lower Koyukon & Deg Xinag / собраніе словъ двухъ племенъ народа ттынаи
- ^ Snow, Jeanne H. (1981). Ingalik. In Subarctic (pp. 602–617). Handbook of North American Indians (W. C. Sturtevant, General Ed.) (Vol. 6). Washington, D. C.: Smithsonian Institution
- ^ Jetté, Jules. 1910. On the Geographical Names of the Ten'a. Microfilm AM 34:688-701. Jesuit Oregon Province Archives, Foley Library, Gonzaga University
- ^ John W. Chapman (1914), Ten'a texts and tales from Anvik, Alaska (1914), with vocabulary by Pliny Earle Goddard, published by E. J. Brill, limited in Leyden, 1914, Publications of the American ethnological society, v. 6
- ^ Else CLews Parsons (1921), A narrative of the Ten'a of Anvik, Alaska, Anthropos, 1921
- ^ Shannon Michele McNeeley (2009), Seasons out of balance climate change impacts, vulnerability, and sustainable adaptation in Interior Alaska 24 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Fairbanks, Alaska, August 2009
- ^ L. A. Zagoskin (1967), Lieutenant Zagoskin's travels in Russian America, 1842-1844. The first ethnographic and geographic investigations in the Yukon and Kuskokwim valleys of Alaska. Michael, Henry N., editor, Arctic Institute of North America, anthropology of the north, translations from Russian sources, no. 7, University of Toronto Press. (pp. 235, 307)
- ^ "The Map of Indigeneous Peoples and Languages of Alaska". 10 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2013.
- ^ . 18 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2013.
- ^ Susan W. Fair, Alaska Native Art: Tradition, Innovation, Continuity 22 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Steve J. Langdon, Native People of Alaska. Greatland Graphics, 2002, p. 92
- ^ (PDF). 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2013.
- ^ . 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Holikacuklar ya da Holikacuk Atabasklari Holikacukca Doogh Hit an Ingilizce Holikachuk Holikachuk Athabascans Holikachuk Athapaskans Holikachuk Indians Innoko Innoka khotana Tlegon khotana Amerika Birlesik Devletlerine bagli Alaska eyaletinin Ic Alaska cografi bolgesindeki Yukon Koyukuk Census Area sayim ilcesinde Innoko Nehri nin bati kiyisindaki Holikachuk Xiyighelinghdi koyunde yasarlarken 1963 yilinda Yukon Nehri ndeki Grayling Sixno Xidakagg kasabasina tasinan taygada yasayan sigin avlayan avci ve toplayici yari gocebe diger Alaska Atabasklarinin aksine anasoylu olmayan onceleri animist ya da samanist iken sonradan Hristiyan olan Alaska Atabasklarindan Kizilderili halki Alaska Yerli Dil Merkezine gore 2007 yilinda 180 kisilik etnik Doogh Hit an nufustan 5 kadari anadillerini Doogh Qinag konusabiliyor Fakat akici bicimde konusan en son kisi olan Wilson Tiny Deacon 2012 Mart ayinda olunce dil de tukenmis oldu Holikacuklar Doogh Hit an 6 Holikacuk cografyasiOnemli nufusa sahip bolgelerDillerHolikacukca IngilizceDinHristiyanlik Animizm Samanizm Dilleri Asagi Koyukoncaya yakin olsa da konusanlari kulturel acidan benzerler Butun Alaska Atabasklarinda gorulen anasoyluluk cocuk babasinin klanina degil annesinin klanina ait olur yalnizca Holikacuk ve Deginaklarda bulunmaz Her iki halk da Eskimo komsularindan Yupikler Namagh Hit an ile Kobuk Inyupikleri Gikintux Hit an etkilenmislerdir Alaska Eskimolarinda yaygin olan Eskimo koy odasi kashim Alaska Atabasklari icinde hem Deginsklarda hem de Holikacuklarda gorulur Batililarla ilk karsilasma Rus Amerikasi doneminde 1852 yilinda bir Rus Ortodoks rahibinin Holikachuk koyune gelmesiyle olmustur AdlandirmaHolikacuk lt Holikachuk adi tarihte bilinen tek yerlesimleri olan Holikachuk Xiyighelinghdi koyunun adindan gelir ve bu koy tarihi kaynaklarda Holikachek Holikitsak Holiktsak Holiaktzag Holekachucket Hologochaket Holokochakat Khoughitchate Selo Khulishganat Khuligishgat Khuligichagat bicimlerinde de kaydedilmistir Deginakca konusan Alaska Atabasklari ile Asagi Koyukonlar icin once Ruslarin kullandigi Ingalik Ingilizce Ingalik ya da Ingalik Indians Rusca Inkilik Inkalit adi Holikacuklari da kapsardi Ingalik sozunun kaynagi Yupikce Kizilderili anlamina gelen Ingqiliq tekil Ingqiliit cogul sozudur Ten a adi Koyukonlar ile onlarin asagisinda yasayan ve Deginakca konusan Atabasklar Deg Hitʼan Yupiklerin Ingalik dedikleri Ten a of Anvik ile ayri bir dil oldugu ancak 1973 yilinda anlasilan Holikacukcayi konusan Atabasklar Doogh Hit an icin baslangic yillarinda Hristiyan misyonerler ve antropologlar tarafindan kullanilmistir Tarih1853 yilindan 1867 yilina kadarki Rus Alaskasi doneminde Holikachuk koyunun yerli nufusu Yil Kisi sayisi Hane sayisi1853 5 81854 58 101855 58 101856 57 101857 57 101858 57 101859 57 101860 57 101861 59 101862 veri yok veri yok1863 veri yok veri yok1864 61 101865 61 101866 62 121867 71 12 1878 yilindan 1892 yilina kadarki ABD Alaskasi doneminde Holikachuk koyunun yerli nufusu Yil Kisi sayisi Hane sayisi1878 71 121879 70 121880 70 121881 70 121882 70 121883 70 121884 115 151885 115 151886 veri yok veri yok1887 veri yok veri yok1888 118 141889 172 251890 veri yok veri yok1891 veri yok veri yok1892 192 40 Holikacuklarin Batililarla ilk karsilasmasi Rus Amerikasi doneminde 1852 yilinda bir Rus Ortodoks rahibinin Holikachuk koyune gelmesiyle olmustur Holikachuk koyunde kisa bir sure duran Rus deniz subayi ve kasif Lavrentiy Zagoskin Khuligichagat adiyla kaydettigi koyde bes tane kislik ev bulundugunu ve 70 ten fazla olmayan ahalinin yasadigini yazmistir 1963 Subat ayinda Holikachuk koyunun izole bir yerde olmasi gerekce gosterilerek Kizilderili Isleri Burosu tarafindan Yukon Nehri civarindaki Grayling kasabasina tasinmislardir Anayurtlarinin paralelindeki yabanci bir yoreye tasinmalari sonucu geleneksel ekolojik bilgi kaybi da yasanmistir KomsulukKuzeyde Asagi Koyukonlarla Yoona Hit an batida cok az bir alanda Yupiklerle Namagh Hit an ve Kobuk Inyupikleriyle Gikintux Hit an bati ve guneyde Shageluk Yooduq Hit an Anvik Gidzothkagg Hit an guneydoguda Digenegh Hit an komsudurlar NufusHolikachuk koyunun nufus kayitlari iki donem Rus Alaskasi 1853 1867 ile ABD Alaskasi 1878 1892 birkac yil haric kesintisiz tutulmustur 1853 yilinda 8 sekiz hane ve 5 bes kisi kaydedilmisken 1892 yilinda 40 hane ve 192 kisi olarak gorulmektedir 1910 yilindaki federal nufus sayiminda yalnizca 29 kisi kaydedilmisstir 1939 yilinda 77 1950 yilinda 98 1960 yilinda 122 kisi kaydedilmistir Sosyal yasamAile Butun Alaska Atabasklarinda gorulen anasoyluluk cocuk babasinin klanina degil annesinin klanina ait olur yalnizca Holikacuk ve Deginaklarda bulunmaz Her iki halk da Eskimo komsularindan Yupikler Namagh Hit an ile Kobuk Inyupikleri Gikintux Hit an etkilenmislerdir Alaska Eskimolarinda yaygin olan Eskimo koy odasi kashim Alaska Atabasklari icinde hem Deginak hem de Holikacuklarda gorulur DinAnimizm ve samanizm Animizm gecmiste butun Atabask halklari icin ortak inanc sistemidir Bu inanc sisteminde butun canlilar ve bazi cansiz nesnelerin ruhu olduguna inanilir Hayvanlari insanlara ceken o hayvanin ruhudur ve ruhlarin hosnut edilmesi ayakta kalmak icindir Samanizm ruhlar dunyasiyla gorunen dunya arasindan iliskiyi duzenler Samanlar diyininh yerliler ile ruhlar arasinda irtibati saglayan kadin ya da erkek ruh liderleridir Samanlar ayrica hastaliklarin tanisi yapar ve tedavisini uygular Avin kit oldugu donemlerde avlarin yerini tespit eder EkonomiYazin Innoko Nehri Holikacuklarin anayurdu bu nehrin civari iken 1963 yilinda paralelindeki Yukon Nehri kiyisinda bulunan Grayling e tasinmak zorunda birakilmislardir Innoko NehriAvcilik ve toplayicilik Diger Atabasklar gibi Holikacuklar da avci ve toplayici halklardandir Avcilik ve balikcilik esas gecim yollaridir Eskiden birlikte tildiy denen ve sadakta q oth q adaq oth tasinan ok q o ve yay k elting ile kargi tutth mizrak diqatl on balik zipkini tilquy diggadeton gibi av silahlariyla yapilirken gunumuzde av tufegi daghiy ghined de bunlara dahil olmustur Kara avlari icin kapan tuzak ggamel ve ayi kapani dadhiqon su avlari icin balik kapani ti on balik agi tamel balik kepcesi datl ool ve olta mik ini o kullanilir Yaklasik 1910 yilinda Avrupalilarca getirilen balik carki naghighidh Yukon Nehrinde kullanilirken Koyukuk Nehrinde kullanilmamistir Prosopium cylindraceum dilmig Holikacuklarda avlanan ana balik Ingilizcede whitefish denen Coregonus pidschian q adiq ney ve Prosopium cylindraceum dilmig baliklaridir ve Holikacukcada balik loogg anlamina gelen kelime ayni zamanda bu beyaz baliklari nitelemek icin de kullanilir Avlanan som disi diger baliklar arasinda Salvelinus malma tsits daggiz Dallia pectoralis oonyeyh Thymallus arcticus sixno loogg sixno xigiloogg Stenodus leucichthys ses Catostomus catostomus ttonts ix Lota lota gidhiyh Lethenteron camtschaticum loogg dood Esox lucius turunden turna baligi k oolqoy goolqoy sayilabilir Bering Denizinden gelip nehirlerin yukarilarina yumurtlamak icin giren Pasifik som baliklarini Oncorhynchus tshawytscha ggath Oncorhynchus keta noolagh Oncorhynchus nerka diq oy Oncorhynchus kisutch lighan Oncorhynchus gorbuscha nts il in yazin tutar kisin kullanmak uzere kuruturlar Kopek kizagi xutl double ended sled nilq adz xutl Innoko sled yoonigg ghudl esas olarak Eskimolarin en eski ve yaygin ulasim ve tasima aracidir 19 yuzyilda Ic Alaska ya gelen Avrupali kurk tuccarlarinin gozlemlerine gore kopek kizagi yalnizca Eskimolara komsu olan Asagi Koyukon Deginak ve Holikacuk gibi Atabask halklari kullaniyordu Bunlar kopek kizaklarini Yupik ve Eskimo komsularindan ogrenmislerdir Zira Gucin Tanana Ahtna ve diger Atabasklar kopek kizagini kullanmaz kizak ve tobaganlarini kendi elleriyle cekerler kopekleri daha cok sirtinda yuk tasiyacak hayvan olarak kullanirlardi Sirketlesme Rus Amerikasi doneminde ABD nin Ruslarla birlikte idare ettigi Alaska yi 1867 yilinda Rus Imparatorlugundan satin almasindan bu yana 100 yildir cozulemeyen yerlilerinin Eskimo ve Kizilderililerin toprak taleplerini cozmek uzere ABD Kongresinde 18 Aralik 1971 tarihinde baskan Richard Nixon tarafindan imzalanarak yuruluge giren ve ABD tarihinin en buyuk toprak talebini karsilayan yasa olan Alaska Yerli Talepleri Cozumleme Yasasi ANCSA geregi kurulan Alaska Yerli Bolge Sirketlerinden Doyon Limited DOYON yerli bolge sirketine bagli Hee yea Lingde Corporation adli koy sirketi Holikacuklara aittir Koy sirketleri topraklarinin yuzey hakkina sahiptir fakat bolge sirketleri hem koy sirketlerinin hakkina hem de topraklarin yeralti hakkina sahiptir Tanana Chiefs Conference adli kar amaci gutmeyen konsorsiyumda adli tek regional band ile temsil edilirler Alaska yerlileri kabile birlikleri arasinda Organized Village of Grayling ya da Organized Village of Holikachuk adiyla federal olarak taninirlar MutfakBalik yemekleri arasinda balik corbasi loogg tol fermente edilmis balik dzeniq tutsulenmis balik xilmiz ve benzerleri sayilabilir Kizilderili dondurmasi nathdlod tipki Deginaklar gibi yaparlar ve onlarda da degisik dondurma tarifleri bulunur Balik Kizilderili dondurmasini k inot nathdlod kuru balik ya da bu is icin ozel olarak hazirlanan haslanmis balik k inadlagh ile yaparlar Kar Kizilderili dondurmasini tsetl nathdlod kar ve Coregonus baliginin bagirsak yagiyla meyveleri karistirarak yaparlar Yag Kizilderili dondurmasini k iq ux nathdlod donyagi ve Coregonus baliginin yagiyla ozellikle de baligin kafasinin yagiyla gittheg gha meyveleri karistirarak yaparlar Kaynakca a b c d e f g h James W Vanstone 1979 Historic Ingalik settlements along the Yukon Innoko and Anvik Rivers Alaska Fieldiana Anthropology v 72 Chicago Field Museum of Natural History 1979 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi refAnlcpop isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Krauss Michael E 2007 Native languages of Alaska In The Vanishing Voices of the Pacific Rim ed by Osahito Miyaoko Osamu Sakiyama and Michael E Krauss Oxford Oxford University Press ICTMN Staff Alaska Native Language Loses Last Fluent Speaker 22 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Indian Country Today Media Network 18 Apr 2012 Web 19 Apr 2012 a b c d e Caroline Brown John Burr Kim Elkin and Robert J Walker 2005 Contemporary subsistence uses and population distribution of non salmon fish in Grayling Anvik Shageluk and Holy Cross 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Technical Paper No 289 Federal Sunsistence Fishery Monitoring Program Final Project No 2 037 2 USFWS Office of Subsistence Management Fisheries Resource Monitoring Program Fishery Information Service Anchorage Alaska January 2005 Kari James 1978 Holikachuk Noun Dictionary Preliminary Fairbanks Alaska Native Language Center ERIC ED172528 15 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Donald J Orth 1967 Dictionary of Alaska Place Names Geological Survey Professional Paper 567 United States Government Printing Office Washington 1967 William Bright 2004 Native American placenames of the United States University of Oklahoma Press Norman 1967 ISBN 0 8061 3576 X Word list of the Athabaskan Yup ik and Alutiiq languages Slovar Atabaskskih Yuupikskih i Alyutikskogo Yazykov 17 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Lt Laurence Zagoskin 1847 St Petersburg in the Russian and Alaskan Native languages with English added in the present edition Digital typography 2009 pp 3 8 Collection of words of two tribes of the Athabaskan people Lower Koyukon amp Deg Xinag sobranie slov dvuh plemen naroda ttynai Snow Jeanne H 1981 Ingalik In Subarctic pp 602 617 Handbook of North American Indians W C Sturtevant General Ed Vol 6 Washington D C Smithsonian Institution Jette Jules 1910 On the Geographical Names of the Ten a Microfilm AM 34 688 701 Jesuit Oregon Province Archives Foley Library Gonzaga University John W Chapman 1914 Ten a texts and tales from Anvik Alaska 1914 with vocabulary by Pliny Earle Goddard published by E J Brill limited in Leyden 1914 Publications of the American ethnological society v 6 Else CLews Parsons 1921 A narrative of the Ten a of Anvik Alaska Anthropos 1921 Shannon Michele McNeeley 2009 Seasons out of balance climate change impacts vulnerability and sustainable adaptation in Interior Alaska 24 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fairbanks Alaska August 2009 L A Zagoskin 1967 Lieutenant Zagoskin s travels in Russian America 1842 1844 The first ethnographic and geographic investigations in the Yukon and Kuskokwim valleys of Alaska Michael Henry N editor Arctic Institute of North America anthropology of the north translations from Russian sources no 7 University of Toronto Press pp 235 307 The Map of Indigeneous Peoples and Languages of Alaska 10 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ocak 2013 18 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2013 Susan W Fair Alaska Native Art Tradition Innovation Continuity 22 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Steve J Langdon Native People of Alaska Greatland Graphics 2002 p 92 PDF 24 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2013 18 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2013