Potasyum sülfat, formülü K2SO4 olan, yanmaz, suda çözünebilen beyaz kristal yapıda bir potasyum tuzudur. Genellikle potasyum ve kükürt kaynağı olarak gübrelerde kullanılır.
Arkanit | |
Tanımlayıcılar | |
---|---|
| |
3D model (JSmol) |
|
ChEBI |
|
ChEMBL |
|
ChemSpider |
|
ECHA InfoCard | 100.029.013 |
EC Numarası |
|
E numaraları | E515(i) ((asitliği düzenleyiciler, ...)) |
KEGG |
|
PubChem CID |
|
RTECS numarası |
|
UNII |
|
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| |
Özellikler | |
Molekül formülü | K2SO4 |
Molekül kütlesi | 174.259 gr/mol |
Görünüm | Beyaz katı |
Koku | kokusuz |
Yoğunluk | 2,66 gr/cm3 |
Erime noktası | 1.069 °C (1.956 °F; 1.342 K) |
Kaynama noktası | 1.689 °C (3.072 °F; 1.962 K) |
Çözünürlük (su içinde) | 111 gr/L (20 °C) 120 gr/L (25 °C) 240 gr/L (100 °C) |
(Ksp) | 1,32 (120 g/L) |
Çözünürlük | gliserinde çok az çözünür aseton, alkol, CS2de çözünmez |
−67,0·10−6 cm3/mol | |
Kırınım dizimi (nD) | 1,495 |
Yapı | |
ortorombik | |
Tehlikeler | |
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |
Ana tehlikeler | Tahriş edici |
GHS etiketleme sistemi: | |
Piktogramlar | |
İşaret sözcüğü | Tehlike |
R-ibareleri | R22 |
G-ibareleri | S36 |
Tehlike ifadeleri | H318 |
Önlem ifadeleri | P280, P305+P351+P338, P310 |
Parlama noktası | Yanıcı değildir |
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |
LD50 ((medyan doz)) | 6600 mg/kg (oral, sıçan) |
AB İndeksi | Listede yer almamaktadır |
Güvenlik bilgi formu (SDS) | External MSDS |
Benzeyen bileşikler | |
Diğer anyonlar | |
Diğer katyonlar | Sodyum sülfat |
Benzeyen | |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Tarihi
Potasyum sülfat (K2SO4) 14. yüzyılın başlarından beri bilinmekteydi ve Johann Rudolf Glauber, Robert Boyle ve Tachenius tarafından araştırılmaktaydı. 17. yüzyılda, ile alkali tuzu kombinasyonundan oluştuğu için arcanuni veya sal duplicatum olarak adlandırılıyordu.
Doğal kaynakları
Potasyum sülfatın mineral formu, , nispeten nadir bulunan bir mineraldir. Potasyum sülfatın doğal kaynakları bolca bulunan minerallerdir. Bu mineraller potasyum sülfat ve magnezyum, kalsiyum ve sodyum sülfatların kaynağıdır.
Bu mineraller:
- , MgSO4·KCl·H2O
- , K2SO4·MgSO4·6H2O
- , K2SO4·MgSO4·4H2O
- , K2SO4·2MgSO4
- , K3Na(SO4)2
- , K2SO4·MgSO4·2CaSO4·2H2O
gibi bazı minerallerden potasyum sülfat kolayca ayrılabilir çünkü içerdiği diğer tuzlar suda daha az çözünür.
, MgSO4·2H2O, potasyum sülfat elde etmek için potasyum klorür çözeltisi ile karıştırılabilir.
Üretimi
Potasyum sülfatın üretim şekli sodyum sülfat üretimindekine benzerdir.
Potasyum sülfat, Nicolas Leblanc yöntemine göre potasyum klorürle sülfürik asit tepkimesinden elde edilebilir. Potasyum sülfat aşağıdaki reaksiyona göre üretilir.
- 2 KCl + H2SO4 → 2 HCl + K2SO4
(en) yöntemi potasyum sülfat üretimi için başlangıç materyali olarak kükürt dioksit, oksijen, su ve potasyum klorür kullanır. Hidroklorik asit buharlaşır. Kükürtün yanmasından SO2 üretilir.
Özellikleri
Susuz kristalleri çift 6-yüzlü piramit şeklindedir, fakat buna rağmen rombik olarak sınıflandırılır. Şeffaftır, acı, tuzlu bir tadı vardır. Bu tuz, suda çözünebilir ancak Potasyum hidroksit (yoğunluk 1,35) çözeltileri ve saf etanolde çözünmez. 1067 °C'de erir.
Kullanımı
Potasyum sülfatın temel kullanımı gübre olaraktır. K2SO4, bazı bitkilere zararlı olabilecek klor içermez. Tütün, bazı meyveler ve sebzeler gibi klora duyarlı bitkiler için potasyum sülfat tercih edilir. Daha az duyarlı bitkiler de eğer toprakta sulama suyundan kaynaklanan klor birikmesi varsa yine de optimum gelişme için potasyum sülfat gerektirebilir.
İşlenmemiş potasyum sülfat tuzu bazen cam yapımında da kullanılır.
Potasyum hidrojen sülfat
veya bisülfat, KHSO4, K2SO4 ve eşit mol sülfürik asit ile kolayca üretilebilir. 197 °C'de eriyen yapı oluşturur.
Yararlanılan kaynaklar
- ^ Patnaik, Pradyot (2002). Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill. ISBN .
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Eylül 2015.
- ^ De Milt, Clara (1942). "Christopher Glaser". Journal of Chemical Education. 19 (2). s. 53. doi:10.1021/ed019p53.
- ^ Klooster, van (1959). "Three centuries of Rochelle salt". Journal of Chemical Education. 36 (7). s. 314. doi:10.1021/ed036p314.
- ^ Windholtz, M(Ed.)& Budavari, S (Ed). (1983). The Merck Index, Rahay: Merck & Co.
- ^ Fertilizer manual (3rd ed. bas.). Dordrecht: Kluwer academic publ. 1998. s. 615. ISBN .
Dış bağlantılar
- mindat.org: Arcanite 9 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- webmineral: Arcanite 9 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Potasyum sulfat formulu K2SO4 olan yanmaz suda cozunebilen beyaz kristal yapida bir potasyum tuzudur Genellikle potasyum ve kukurt kaynagi olarak gubrelerde kullanilir Potasyum sulfat ArkanitTanimlayicilarCAS numarasi 7778 80 5 3D model JSmol Etkilesimli goruntuChEBI CHEBI 32036 ChEMBL ChEMBL2021424 ChemSpider 22915 ECHA InfoCard 100 029 013EC Numarasi 231 915 5E numaralari E515 i asitligi duzenleyiciler KEGG D01726 PubChem CID 24507RTECS numarasi TT5900000UNII 1K573LC5TV CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID6029701InChI InChI 1S 2K H2O4S c 1 5 2 3 4 h H2 1 2 3 4 q2 1 p 2 Key OTYBMLCTZGSZBG UHFFFAOYSA L InChI 1 2K H2O4S c 1 5 2 3 4 h H2 1 2 3 4 q2 1 p 2Key OTYBMLCTZGSZBG NUQVWONBAUSMILES K K O S O O OOzelliklerMolekul formulu K2SO4Molekul kutlesi 174 259 gr molGorunum Beyaz katiKoku kokusuzYogunluk 2 66 gr cm3Erime noktasi 1 069 C 1 956 F 1 342 K Kaynama noktasi 1 689 C 3 072 F 1 962 K Cozunurluk su icinde 111 gr L 20 C 120 gr L 25 C 240 gr L 100 C Ksp 1 32 120 g L Cozunurluk gliserinde cok az cozunur aseton alkol CS2de cozunmezManyetik alinganlik x 67 0 10 6 cm3 molKirinim dizimi nD 1 495YapiKristal yapi ortorombikTehlikelerIs sagligi ve guvenligi OHS OSH Ana tehlikeler Tahris ediciGHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu TehlikeR ibareleri R22G ibareleri S36Tehlike ifadeleri H318Onlem ifadeleri P280 P305 P351 P338 P310Parlama noktasi Yanici degildirOldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz 6600 mg kg oral sican AB Indeksi Listede yer almamaktadirGuvenlik bilgi formu SDS External MSDSBenzeyen bilesiklerDiger anyonlarDiger katyonlar Sodyum sulfatBenzeyenAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariTarihiPotasyum sulfat K2SO4 14 yuzyilin baslarindan beri bilinmekteydi ve Johann Rudolf Glauber Robert Boyle ve Tachenius tarafindan arastirilmaktaydi 17 yuzyilda ile alkali tuzu kombinasyonundan olustugu icin arcanuni veya sal duplicatum olarak adlandiriliyordu Dogal kaynaklariPotasyum sulfatin mineral formu nispeten nadir bulunan bir mineraldir Potasyum sulfatin dogal kaynaklari bolca bulunan minerallerdir Bu mineraller potasyum sulfat ve magnezyum kalsiyum ve sodyum sulfatlarin kaynagidir Bu mineraller MgSO4 KCl H2O K2SO4 MgSO4 6H2O K2SO4 MgSO4 4H2O K2SO4 2MgSO4 K3Na SO4 2 K2SO4 MgSO4 2CaSO4 2H2O gibi bazi minerallerden potasyum sulfat kolayca ayrilabilir cunku icerdigi diger tuzlar suda daha az cozunur MgSO4 2H2O potasyum sulfat elde etmek icin potasyum klorur cozeltisi ile karistirilabilir UretimiPotasyum sulfatin uretim sekli sodyum sulfat uretimindekine benzerdir Potasyum sulfat Nicolas Leblanc yontemine gore potasyum klorurle sulfurik asit tepkimesinden elde edilebilir Potasyum sulfat asagidaki reaksiyona gore uretilir 2 KCl H2SO4 2 HCl K2SO4 en yontemi potasyum sulfat uretimi icin baslangic materyali olarak kukurt dioksit oksijen su ve potasyum klorur kullanir Hidroklorik asit buharlasir Kukurtun yanmasindan SO2 uretilir OzellikleriSusuz kristalleri cift 6 yuzlu piramit seklindedir fakat buna ragmen rombik olarak siniflandirilir Seffaftir aci tuzlu bir tadi vardir Bu tuz suda cozunebilir ancak Potasyum hidroksit yogunluk 1 35 cozeltileri ve saf etanolde cozunmez 1067 C de erir KullanimiPotasyum sulfatin temel kullanimi gubre olaraktir K2SO4 bazi bitkilere zararli olabilecek klor icermez Tutun bazi meyveler ve sebzeler gibi klora duyarli bitkiler icin potasyum sulfat tercih edilir Daha az duyarli bitkiler de eger toprakta sulama suyundan kaynaklanan klor birikmesi varsa yine de optimum gelisme icin potasyum sulfat gerektirebilir Islenmemis potasyum sulfat tuzu bazen cam yapiminda da kullanilir Potasyum hidrojen sulfatveya bisulfat KHSO4 K2SO4 ve esit mol sulfurik asit ile kolayca uretilebilir 197 C de eriyen yapi olusturur Yararlanilan kaynaklar Patnaik Pradyot 2002 Handbook of Inorganic Chemicals McGraw Hill ISBN 0 07 049439 8 Arsivlenmis kopya 12 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Eylul 2015 De Milt Clara 1942 Christopher Glaser Journal of Chemical Education 19 2 s 53 doi 10 1021 ed019p53 Klooster van 1959 Three centuries of Rochelle salt Journal of Chemical Education 36 7 s 314 doi 10 1021 ed036p314 Windholtz M Ed amp Budavari S Ed 1983 The Merck Index Rahay Merck amp Co Fertilizer manual 3rd ed bas Dordrecht Kluwer academic publ 1998 s 615 ISBN 0 7923 5032 4 KB1 bakim Fazladan yazi link Dis baglantilarmindat org Arcanite 9 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde webmineral Arcanite 9 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde