Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Viyana (Almanca: Wien), Avusturya'nın başkenti ve en büyük şehri, aynı zamanda ülkenin dokuz eyaletinden yüzölçümü bakımından en küçüğü, yaklaşık 1.900.000 kişilik nüfusuyla ülkenin en kalabalık şehridir. Çevre ilçeleriyle birlikte Viyana'da yaklaşık iki milyon insan yaşar, ki bu da Avusturya nüfusunun yaklaşık dörtte biridir. Nüfus bakımından Viyana Avrupa Birliği'nin en büyük onuncu kentidir. Birleşmiş Milletler bürosuyla Viyana Birleşmiş Milletlerin dört resmî merkez temsilciliğinden birine sahiptir. Kentte bulunan diğer önemli uluslararası kuruluşlar OPEC, AGİT ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'dur (IAEA).
| Viyana Wien | |
|---|---|
 Bayrak  Mühür  Arma | |
 Eyaletin Avusturya haritasındaki yeri. | |
  Viyana Viyana'nın Avusturya'daki konumu | |
| Ülke |  Avusturya |
| Eyalet | Viyana |
| Alt idari birimler | |
| İdare | |
| Yüzölçümü | |
| • Eyalet | 414.87 km² |
| • Su | 19,39 km² (748 mil²) |
| Rakım | 190 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Eyalet | 1,899,055 |
| • Yoğunluk | oto/km² |
| • Metropol | 2,600,000 |
| Zaman dilimi | (OAS) |
| • Yaz (YSU) | (OAYS) |
| Alan kodu | +01.00 |
Resmî site www.wien.gv.at | |
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
 | |
| Konum |  Avusturya |
| (Kriter) | Kültürel: ii, iv, vi |
| Referans | 1033 |
| Tescil | 2001 (25. oturum) |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Yüzyıllar boyu Habsburg hanedanının yerleşim yeri olan kent, bu süre boyunca Avrupa'nın kültürel ve politik merkezlerinden biri haline gelmiştir. Kent Londra, New York ve Paris'ten sonra iki milyon nüfusuyla dünyanın en büyük dördüncü kentiyken, I. Dünya Savaşı sonrasında nüfusunun dörtte birini kaybetmiştir.Viyana coğrafi konumu ve çoğu imparatorluğuna yıllarca başkentlik yapmış olmasından dolayı gerek mimari gerekse kültürel açıdan Avrupa’nın en güzel şehirlerinden biridir. hâlâ daha Habsburg hanedanının izlerini taşıyan eski kent merkezi ve Schönbrunn Sarayı Avusturya devletinin başvurusu üzerine Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü tarafından dünya kültür mirası olarak kabul edilmiştir. Viyana'nın sembolü olan Aziz Stefan Katedrali şehrin merkezinde bulunur.
Tarihi
Avusturya Macaristan İmparatorluğu
19. yüzyılın sonlarından 1938'e kadar şehir, yüksek kültür ve modernizmin bir merkezi olarak kaldı. Bir Dünya Müzik başkenti olarak şehir, Brahms, Bruckner, Mahler ve Richard Strauss gibi bestecilere ev sahipliği yapmıştır. Şehir, sonradan Şansölye olan Engelbert Dollfuss sosyalist milisleri tarafından işgal edilerek 1934 Avusturya İç Savaşına sahne oldu.
Avusturya - Osmanlı İlişkileri
Viyana, Osmanlı İmparatorluğu tarafından tarihinde iki kere kuşatılmıştır. Birincisi 1529 yılında Kanuni Sultan Süleyman, ikincisi ise 1683 tarihinde Merzifonlu Kara Mustafa Paşa tarafından kuşatılmıştır. Her iki kuşatmada da iki tarafın da büyük kayıpları olmuştur. İkinci kuşatma sonrasında ağır darbe alan Osmanlı İmparatorluğu'nun geri çekilişi Viyana'da yenilgi olarak kabul edilmiş ve bu yenilgiyi ölümsüzleştirmek adına Innere Stadt bölgesinde bulunan ve bulunduğu meydan ile aynı ismi taşıyan Aziz Stephan Katedrali'ne Osmanlı askerinin ayaklar altına alındığı bir heykel yapılmıştır. Ayrıca Aziz Stephan Katedrali, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuşatmaları sırasında Viyana halkı için sığınak haline gelmiş, savaştan korunmak için katedralin içinde uzun süre kalmışlardır. Birçok savaşa tanık olan bu katedral, Viyana'nın özgürlük sembolü haline gelmiştir. İkinci kuşatmada geri çekilen Osmanlı İmparatorluğu'nun arkasında bıraktığı metal eşyaların toplanması ve toplanan metal eşyaların eritilmesi üzerine Türk Çanı olarak da bilinen ''Pummerin Çanı'' yapılmıştır. 1711 yılında Çan ustası olan tarafından 300 farklı teçhizatın (Osmanlıdan kalan toplar, gülleler, kılıçlar ve diğer materyaller) eritilip, 316 santim çapında ve 22,5 ton ağırlığında dev bir çan haline getirilmiştir. 26 Ocak 1712'de katedralin güney kulesine monte edilen çan, II.Dünya Savaşının patlak vermesiyle ve Avusturya'nın, Amerika, Almanya ve Rusya gibi büyük devletlerin arasında savaşta kalmasından dolayı büyük hasarlar almıştır. Bu dönemde katedral de büyük hasarlar görmüş, çatısı yanmış ve yere düşerek parçalanmıştır. Parçalanan çanın yerine Yukarı Avusturya Eyaleti'nin (Oberösterreich) kentinden yirmi ton ağırlığında olan ve yeniden ülkenin en büyük çanı haline gelen Pummerin Çanını yeniden yaparlar. 1952 yılında yapımı biten çan, uzun uğraşlar sonucu 5 Ekim 1957 tarihinde bugünkü yeri olan kuzey kulesine konulmuştur. Çanın üzerine demirden yapılan yeniçeri başları ve II. Viyana Kuşatması'nı hatırlatan bir tablo yapılmıştır. 1534 yılında ihdas edilen Osmanlı akıncılarının yaklaştığını önceden fark edip çanı çalmak için 1956 yılına kadar çanın yanında bir asker görevde kalmıştır. 1956 yılında Viyana Belediye Meclisinin, Osmanlı tehdidinin kalmadığını belirtmesi üzerine çanın yanındaki asker görevden alınmıştır.
Anschluss ve İkinci Dünya Savaşı
1938 yılında, Avusturya doğumlu Adolf Hitler Avusturya'ya yaptığı (savaşsız) muzaffer girişten sonra (Anschluss) Heldenplatz'daki Neue Burg balkonundan Avusturyalılara Nasyonal Sosyalizmi dikte etmiştir. Bu gelişme sonrasında Viyana İkinci Dünya Savaşı'nın sonuna kadar başkent statüsünü kaybetmiştir. 2 Nisan 1945'te Sovyetler Almanlara karşı Viyana Tarruzu'nu başlatarak şehri kuşattı. Birleşik Krallık ve ABD hava saldırılarında tramvay hizmetleri ile su ve elektrik dağıtımı sekteye uğramış kamu ve bir kısım özel binalar yıkılmış ya da hasar görmüştür. Çarpışmalar sonrasında Viyana on bir gün sonra düştü ve Avusturya Nazi Almanyası'ndan ayrılarak Viyana'yı yeniden cumhuriyetin başkenti ilan etti. Şehir 1955 yılına kadar ABD, Birleşik Krallık, Fransa ve SSCB orduları tarafından bölünmüştür, 1955 yılında imzalanan Staatsvertrag sonrasında Sovyet askerleri kentten çekilmiştir.
Coğrafya
Viyana 414,89 km² yüzölçümüyle Avusturya'nın en küçük eyaletidir. Ayrıca bir komşu ülkeyle sınırı olmayan tek eyalettir. Küçüklüğüne karşın eyalet-kent olmasının getirdiği avantajlarla Viyana ülkenin en yoğun trafik ve yapılaşma oranlarına sahiptir. Kapladığı alanın % 11,3'ü yapılaşmış alan, % 11,1'i trafik ve % 2,2'si de raylı sistem alanıdır. Bununla birlikte Viyana 117,76 km² yani toplam alanının % 28,4'ü oranında yeşil alana sahiptir ve ülkenin en yoğun kent içi yeşil alana sahip olan eyaletidir. 19,1 km², yani % 4,6 oranında alan sularla kaplıdır ve bu oran sadece Burgenland'da daha yüksektir. Ayrıca Viyana şarap üretilen dört eyaletten biridir. Toplam yüzölçümünün % 1,7 oranındaki bölümünde üzüm bağları bulunur. % 16,6 oranındaki bölge ormanlıktır ve % 15,8 oranındaki bölge de tarım alanıdır.
Coğrafi konum
Orta Avrupa'nın en büyük kentlerinden biri olan Viyana gelişimini büyük oranda coğrafi konumuna borçludur. Şehir Kuzeydoğu Alplerinin alçaldığı bölgede, 'nın kuzeybatı bölgesinde bulunur. Tarihi kent Tuna Nehri'nin güneyinde bulunmaktadır. Günümüzde kent nehrin diğer kıyısına geniş biçimde taşmıştır. Viyana doğu-batı ve kuzey-güney doğrultularındaki eski ticaret yollarının kavşağında kurulmuştur. Tuna nehri Viyana Havzası'nda adalar nedeniyle birçok kola ayrıldığından Viyana'da geçilebilir durumdadır.
Doğu Bloku'nun 1989 yılında yıkılışından bu yana Avusturya'nın kuzey ve doğu komşularıyla ticari ve ekonomik ilişkileri yoğunlaşmıştır. Viyana'nın eski Doğu Bloku ülkelerine coğrafi yakınlığı bu anlamda dikkat çekicidir. Örneğin Viyana Slovakya'nın başkenti Bratislava'ya 60 km yakınlıktadır. İki başkentin bu kadar birbirine yakın olması (Vatikan-Roma ilişkisi sayılmazsa) Avrupa'da benzeri olmayan bir durumdur.
İlçeleri
Viyana günümüzde 23 bölgeden oluşur. Bunların adlarının yanında numaraları da vardır. Örneğin 'Innere Stadt'a ayrıca '1. bölge' denir. Adres ve posta kodlarında da bu bölge numaraları bulunur.
Viyana 1850 yılına kadar bugün 1. Bölge'nin büyük bir bölümünü oluşturan tarihi kentten oluşuyordu. İmparator Franz Joseph döneminde ilk büyük kent genişletilmesi yapıldı: Kentin yakın çevresindeki varoşlar, kentin bugünkü 9. bölgesine kadar olan ilçeleri oluşturacak şekilde kente dahil edildi. 1 Ocak 1892'de kent ikinci defa genişletildi ve toplam 19 bölgeye kavuştu. 1900 yılında 2. bölgenin kuzey kesimi 20. bölge haline geldi.
1904 yılında yapılan genişletmeyle Tuna'nın sol kıyısındaki Floridsdorf ve 21. bölge olarak birleştirildi. Bu kent sınırları 1938 yılına kadar sürdü. Nazi işgali altında Büyük Viyana'nın kurulmasıyla Viyana'nın kapladığı alan dört katına çıkartıldıysa da, bu karar 1946 yılında geri alındı. Ama 1954 yılında yürürlüğe giren bu karara göre bugün 22. ve 23. bölgeleri oluşturan kesimler kente bağlı kaldı. Kent sınırları 1954'ten bu yana değişmedi.
Birçok ilçede eski köylerin isimleri hâlen bugün "Grätzl" adı verilen kimi semtleri adlandırmak için kullanılmaktadır. Ancak birçok eski yerleşim bugün kaybolmuştur. Kentin sınırları belirlenirken büyük caddelerin ya da akarsuların sınır olarak kabul edilmesi sonucu kimi yerleşimler bölünmüştür.
Bölgeleri
|
|
İklim
Viyana'nın iklimi batıdan okyanus etkisi ve doğudan karasal etkiler arasında bir geçiş iklimidir. Yazlar ılıktır ve ortalama sıcaklık 22 °C-26 °C'dir. Kışlar soğuk ve genellikle sıfırın altındadır. 60 günlük yaza karşı 70 gün kış ortalaması vardır. Aralık'tan Mart'a kadar kar yağışı görülür. Bütün yıl boyunca bol yağış alır ve ortalama yağış miktarı 620 mm'dir.
 Viyana iklimi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 18,7 | 20,6 | 25,5 | 29,5 | 34,0 | 36,5 | 39,5 | 38,4 | 34,0 | 27,8 | 21,7 | 16,1 | 39,5 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 3,2 | 5,2 | 10,3 | 16,2 | 21,1 | 24,0 | 26,5 | 26,0 | 20,6 | 14,6 | 8,1 | 3,6 | 14,9 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 0,3 | 1,5 | 5,7 | 10,7 | 15,7 | 18,7 | 20,8 | 20,2 | 15,4 | 10,2 | 5,1 | 1,1 | 10,4 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −1,9 | −1 | 2,4 | 6,3 | 10,9 | 14,0 | 15,9 | 15,7 | 11,9 | 7,3 | 3,0 | −0,8 | 7,0 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −23,8 | −26 | −16,3 | −8,1 | −1,8 | 3,2 | 6,9 | 6,5 | −0,6 | −9,1 | −14,3 | −20,7 | −26 |
| Ortalama yağış (mm) | 38 | 40 | 51 | 45 | 69 | 70 | 70 | 72 | 61 | 38 | 49 | 48 | 651 |
| Kaynak: Avusturya Meteoroloji ve Geodinamik Enstitüsü | |||||||||||||
Demografi
|
|
|
|
Diller
Viyana Eyaleti'nin resmî dili Almanca'dır. Bununla birlikte yoğun olarak bulunan azınlıkların dilleri de kullanılmaktadır. Kimi park tabelaları Almanca, Boşnakça/Hırvatça/Sırpça ve Türkçe olmak üzere üç dilde düzenlenmektedir. Yine Viyana Eyaleti'nin hazırladığı bilgilendirme ve tanıtım broşürleri de bu üç dilde yayınlanmaktadır. Halk arasında kullanılan başlıca dil 'nın Viyana şivesidir.
Dinler
- Roma Katolik %49,2
- Mezhepsiz %25,6
- İslam %7.8
- Ortodoks %6,0
- Protestan %4,7
- Yahudilik %0,5
Ekonomi
Viyana Avrupa Birliği'ndeki en zengin şehirlerden biridir. Kişi başına düşen milli gelir yaklaşık olarak 47.200 Euro'dur. Bu sayı AB ortalamasının % 159 una denk gelmektedir ve bu rakam Avusturya ekonomisinin % 25.7 sine tekabül etmektedir. 2015 yılında hazırlanan ekonomik olarak en güçlü şehirler listesinde şehir 9. olmuştur.
1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılması ile birlikte Viyana Avrupa'nın Doğu Avrupa'ya açılan kapısı haline geldi. 300 tane uluslararası şirketin merkezleri Viyana ve çevresinde bulunuyor. Bunlar arasında Hewlett-Packard, Henkel, Baxalta ve Siemens gibi firmalar bulunmaktadır. Viyana'daki şirketler, şehrin Habsburg İmparatorluğu'nun merkezi olarak tarihi rolü nedeniyle Doğu Avrupa ile iş yapma konusunda geniş bağlantılara ve yetkinliğe sahiptir. Viyana'daki uluslararası şirketlerin sayısı hâlâ artıyor. 2014'te 159 2015'te 175 uluslararası firma Viyana'da ofisler kurdu.
2004'ten beri Viyana'da her yıl yaklaşık 8300 yeni şirket kuruluyor. Bu şirketlerin büyük çoğunluğu endüstri, iletişim teklonojileri ve medya hakkındadır. 2012'den beri şehir, Hofburg İmparatorluk Sarayı'nda gerçekleşen 2.500 uluslararası katılımcıyla Orta Avrupa'nın en büyük start-up etkinliği olan yıllık Öncüler Festivali'ne ev sahipliği yapıyor. Start-up sahnesi için çevrimiçi bir portal olan Tech Cocktail, Viyana'yı dünya çapındaki ilk on start-up şehri arasında altıncı sırada yer aldı.
Turizm ve Konferanslar
2019 yılında Viyana'da toplam 17.6 milyon kişi bir gece konakladı (2018'e göre %6.8 artış). 2019'daki en büyük ilk 10 pazar ise Almanya, Avusturya, Amerika Birleşik Devletleri, İtalya, Birleşik Krallık, İspanya, Çin, Fransa, Rusya ve İsviçre'dir.
2019'da Viyana Uluslararası Kongre Birliği dernek toplantıları için Viyana'yı 6. sıraya koydu. Uluslararası Dernekler Birliği 2019 yılında Viyana'yı 306 uluslararası toplantı ile Singapur, Brüksel, Seul ve Paris'in ardından 5. sıraya koymuştur. Şehrin en büyük konferans salonu Austria Center Vienna'dır. 22.800 kişilik kapasiteye sahiptir ve Viyana'daki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nin yanında yer almaktadır. Diğer merkezler ise Messe Wien Sergi ve Kongre Merkezi (3.000 kişiye kadar kapasite) ve Hofburg İmparatorluk Sarayı'dır (4.900 kişi).
Turistik mekânları
Tarihsel ve kültürel yapılar
- Schönbrunn Sarayı: "Viyana'nın Versailles'i" da denilen köşkte 1400'den fazla oda ve birçok büyük bahçe bulunmaktadır. İçeride aynı zamanda "Coach and Carriage Museum" adında bir müze bulunuyor.
- Hofburg (İmparatorluk Sarayı/Cumhurbaşkanlık Köşkü): 1918'e kadar Habsburg Hanedanlığına ait bir saray olan Hofburg bugünlerde büyük bir müze haline getirilmiştir.
- Belvedere Sarayı: Bahçeleriyle ve Avusturya Belverede Galerisi'yle Viyana'nın en çekici yerlerinden biri.
- Kunsthistorisches Museum 24 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: Dünyanın en iyi sanat koleksiyonunu bulunduran müzelerden biri.
- Aziz Stephen Katedrali
![image]()
Opera Binası - Staatsoper- (Opera Binası) Çoğu insanlara göre dünya operasının merkezi.
- Secession Jugendstil bir sanat evi.
- Karl Kilisesi bulunan barok tarzda bir kilise
- Prater, dinlenme ve eğlence alanı
- Augarten, bir saray ve park
- Schwarzenberg Sarayı, sayılı barok stilde bir saray.
- Hundertwasser Evi
- Askerî Tarih Müzesi
- Sankt Marx Mezarlığı
- Stadtpark
- Haus des Meeres
- Raimund Tiyatrosu
- Theater an der Wien
- MuseumsQuartier
- Volkstheater
- Theater in der Josefstadt
- Votiv Kilisesi
- Lihtenştayn Sarayı
- Volksoper
- Zentralfriedhof
- Viyana Gazometreleri
- Friedhof der Namenlosen
- Schloss Neuwaldegg
- Schwarzenbergpark
Kafeler ve ziyaret edilebilecek mekânlar
Viyana, müzelerinin ve operalarının yanı sıra kahve kültürü ve lezzetli kekleri ile ünlüdür.
Pazarlar
- Brunnenmarkt:
Viyana Alışveriş16, Brunnungasse U6 Josefstädter Strasse Pazartesi-Cuma:06.00-17.00 Cumartesi:07.00-14.00 Özellikle Balkan/Türk ürünlerini kolaylıkla bulabileceğiniz bir alışveriş merkezi.
4, Linke und Rechte Wienzeile U1, U2, U4 Karlplatz. Pazartesi-Cumartesi: 06.00-17.00. Viyana'nın taze meyve ve sebze bulabileceğiniz çok ünlü marketlerinden biri. Bu pazar özellikle Cumartesi günleri çok kalabalık oluyor. Burada ayrıca birçok lokanta ve café ve Çinli ve Hint mağazalar bulabilirsiniz.
Giyim mağazaları
- Steffl:
1, Kaerntner Strasse 19 Tel: 523 1756 U1, u3 Stephansplatz. Pazartesi-Cuma: 09.30-19.00 Cumartesi:09.30-17.00 Birkaç kattan oluşan mağazada DKNY'den Ralph Lauren'e kadar birçok farklı markaya rastlayabilirsiniz. Ayrıca içeride bir İtalyan restoranı, internet kafe ve kitapçı dükkânı bulunuyor.
- Gerngross:
7,Mariahilfer Strare 38-40 Tel:52 180-0 U3 Neubaugasse Pazartesi-Cuma: 9.30-19.00 Cumartesi:9.00-17.00 Beş katlı mağazada sushi bar ve bir teras cafe de hizmet veriyor.
Altyapı
Viyana Belediyesi Yöneticisi, neredeyse Viyana Belediye Ofisi gibi şehrin teknik ve sosyal altyapısının büyük bir kısmından sorumludur. Konusunda uzmanlaşmış 60'tan fazla belediye dairesi, 19 belediye bölge ofisi ile birlikte Viyana Şehir Anayasası'nın 71. maddesine göre (Krankenanstaltenverbund, Wiener Wohnen, Wien Kanal) şirketlerini ve şehrin dış kaynaklı veya en başından beri özel şirketlerini (Wiener Stadtwerke Holding AG, Museen der Stadt Wien, Wien Holding GmbH) ve federal başkentte kamu yaşamının önemli alanlarını (Anaokulları, okullar, parklar, halka açık orman alanları, çöp toplama vb.) yönetir.
Altyapı projelerini finanse etmek için 1998'de, Avrupa'daki büyük belediyelerde yaygın olduğu gibi Viyana metrosu ve 2002 yılında, 21. ve 22. bölgelerdeki Viyana kanalizasyon sistemi sınır ötesi bir kiralama sözleşmesi kapsamında satıldı ve o zamandan beri 35 yıllığına geri kiralandı. Viyana şehrinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki bir vergi teşvikinden yararlanması gerekiyordu, ancak bu vergi kaçağı birkaç yıl önce kapatıldı ve yatırımcının herhangi bir kazanç kaybı şehir tarafından karşılanmak zorundadır. Bu yasa, 17 Eylül 2003 tarihinden önce akdedilmiş sözleşmelerin geçerli kalmasını şart koşsa da, bu Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) düzenlemelerini ihlal etmekte ve AB direnişiyle de karşılaşmaktadır, bu yüzden bu kuralın değiştirilmesi gerekmektedir. Bu arada, sınır ötesi sözleşmeler Viyana belediyesi tarafından iptal edildi.
Viyana Belediyesi yöneticisi (inşaat zabıtası, demiryolu hukuku, su kanunu, vb.); inşaat zabıtalığında eyalet hükûmeti ile, demiryolu kanununda Ulaştırma Bakanlığı ile, su kanununda ikinci derece olarak Çevre Bakanlığı ile şehrin teknik güvenliğinden sorumludur.
Ulaşım
Viyana'nın uluslararası Schwechat Havaalanı şehir merkezinden 20 km uzaklıktadır. Şehir merkezine her 30 dakikada bir (05.00-23.45) kalkan otobüsleri veya S-Bahn treniyle ulaşılabilir. Ayrıca her 30 dakikada bir (06.06-23.36) sefer yapan ekspres CAT(City Airport Train) 30 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . treni ile Landstrasse - Wien Mitte tren istasyonuna ulaşabilirsiniz. Bu istasyondan ana güzergâh (Stammstrecke) üzerinde işleyen tüm banliyö trenlerine ile bölgesel bazı trenlere, U3 ve U4 metro hatlarına ve O tramvay hattına aktarma imkânı bulunmaktadır.
Şehiriçi ulaşımda raylı sistemler yoğun olarak kullanılmaktadır. Kentte U simgesi ile gösterilen 5 metro hattı, belediye ve özel olmak üzere 100 e yakın otobüs hattı, 29 tramvay hattı ve Banliyö trenleri (S-Bahn) ile işletilmektedir. Cuma ve Cumartesi geceleri metro hatları 24 saat hizmet vermektedir, bunun dışında haftanın tüm günleri gece seferleri yapan Night Line otobüsleri ve belli noktalar arasında hizmet veren gece dolmuşları (ASTAX) bulunmaktadır.
Kent içi toplu taşımada farklı özellikleri bulunan biletler kullanılmaktadır. Biletleri Tabak-Trafik 8 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. dükkanlarından, metro ve banliyölerde istasyon girişlerinde bulunan otomatlardan, tek binişlik kartları tramvaylarda araç içerisinde bulunan otomatlardan satın alabilirsiniz. Tek binişlik ya da saatle sınırlanmış biletleri metro ve banliyö istasyon girişlerinde bulunan, tramvay ve otobüslerde ise araç içinde bulunan validatörler aracılığı ile damgalatmak zorunludur, damgalanmayan biletlere biletsiz yolcu muamelesi yapılır. Viyana'da toplu taşıma araçlarında turnike sistemi yoktur, bilet kontrolü sivil kontrolörler aracılığı ile yapılmaktadır.
Havaalanı
Viyana Havalimanı, Viyana merkezinin 16 km güneydoğusunda bir belediye olan Aşağı Avusturya Schwechat'dadır. Austrian Airlines, Eurowings Europe ve EasyJet Europe ana üssü ve merkezi ve Avusturya'nın doğu bölgesindeki en büyük işverendir. 2017 mali yılında, 74 havayolu dünya çapında 70 ülkede 195 varış noktasına bağlandı. Yeni bir yolcu rekoru kırıldı. 17.844.391 milyonu iç hat yolcusu (+%4,5) ve 6.442.112 milyonu transfer yolcusu (+%4,4) olmak üzere toplam 24.392.805 milyon yolcu (+%4,5), 224.568 uçuş (- %0,8) ile seyahat etti.
Türk Hava Yolları her gün karşılıklı 3 sefer ile Viyana'ya ulaşım imkânı sunmaktadır.
Politika
1918'den beri her zaman SPÖ en çok oy alan partidir. SPÖ, Yeşiller ve Liberal Forum'un seçim sonuçları her zaman ortalamanın üstünde ve ÖVP'nin sonuçları ortalamanın altında.
Viyana Eyalet Parlamentosundaki partiler
| Parti | 2005 | 2001 | 1996 | 1991 | 1987 | 1983 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| SPÖ | 49 | 55 | 52 | 43 | 52 | 62 | 61 |
| ÖVP | 13 | 18 | 16 | 15 | 18 | 30 | 37 |
| Yeşiller | 11 | 14 | 11 | 7 | 7 | 0 | 0 |
| FPÖ | 27 | 13 | 21(14)1 | 29 | 23 | 8 | 2 |
| BZÖ | 0 | 0 | -(7) 1 | - | - | - | - |
| LİF | 0 | - | 0 | 6 | - | - | - |
1: Nisan 2005'ten seçimine kadar BZÖ 7, FPÖ 14 koltuğa sahip
Kardeş şehirler
Viyana'nın 13 tane kardeş şehri bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Klimamittel — ZAMG". Zentralanstalt für Meteorologie und Geodynamik (Almanca). Erişim tarihi: 2020-07-24.
- ^ "ESTAT-2002-05354-00-00-EN-TRA-00 (FR)". 1 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Sorry, London: New York Is the World's Most Economically Powerful City". Bloomberg.com (İngilizce). 3 Mart 2015. 5 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ (PDF). web.archive.org. 3 Mart 2016. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ . web.archive.org. 8 Aralık 2015. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ . web.archive.org. 22 Ağustos 2016. 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ (PDF). web.archive.org. 4 Mart 2016. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ ktv_fbiechele. "Volkswirtschaft Statistiken - Offizielle Statistik der Stadt Wien". www.wien.gv.at (Almanca). 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ . 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ . web.archive.org. 15 Ekim 2015. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ Newman, Kira M. (2 Şubat 2015). "Top 10 Cities Where Entrepreneurs Want to Meet Up". Tech.co (İngilizce). 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Ankünfte & Nächtigungen / Arrivals & bednights 2019". b2b.wien.info (Almanca). 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "Vienna takes fifth place in global UIA congress statistics". vienna.convention.at (İngilizce). 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ . web.archive.org. 4 Şubat 2016. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
- ^ "27. Sitzung des Wiener Gemeinderates am 23. April 2003, Postnummer 48, wörtliches Protokoll, S. 25 ff". 27 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2023.
- ^ Mitteilung (PDF). Generaldirektion für Handel der Europäischen Kommission, Brüssel (Almanca). 2006-02-13. 2006-08-25 tarihinde kaynağından (PDF; 23 kB) arşivlendi. Geçersiz
|ölü-url=1(); Birden fazla|periodical=ve|work=kullanıldı () 25 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (PDF). 25 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2023. - ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ . 18 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2013.
- ^ Rekordjahr 2017: Flughafen-Wien-Gruppe mit 30,9 Mio. (+6,9 %) Passagieren erstmals über 30 Mio.-Grenze. 17 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . In: viennaairport.com, 16. Jänner 2018.
- ^ ktv_cott. . www.wien.gv.at (İngilizce). 9 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2021.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Viyana ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî site
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Viyana Almanca Wien Avusturya nin baskenti ve en buyuk sehri ayni zamanda ulkenin dokuz eyaletinden yuzolcumu bakimindan en kucugu yaklasik 1 900 000 kisilik nufusuyla ulkenin en kalabalik sehridir Cevre ilceleriyle birlikte Viyana da yaklasik iki milyon insan yasar ki bu da Avusturya nufusunun yaklasik dortte biridir Nufus bakimindan Viyana Avrupa Birligi nin en buyuk onuncu kentidir Birlesmis Milletler burosuyla Viyana Birlesmis Milletlerin dort resmi merkez temsilciliginden birine sahiptir Kentte bulunan diger onemli uluslararasi kuruluslar OPEC AGIT ve Uluslararasi Atom Enerjisi Kurumu dur IAEA Viyana WienEyaletBayrakMuhurArmaEyaletin Avusturya haritasindaki yeri ViyanaViyana nin Avusturya daki konumuUlkeAvusturyaEyaletViyanaAlt idari birimlerListe Innere StadtLeopoldstadtLandstrasseWiedenMargaretenMariahilfNeubauJosefstadtAlsergrundFavoritenSimmeringMeidlingHietzingPenzingRudolfsheim FunfhausOttakringHernalsWaehringDoblingBrigittenauFloridsdorfDonaustadtLiesingIdareYuzolcumu Eyalet414 87 km Su19 39 km 748 mil Rakim190 mNufus 2018 Eyalet1 899 055 Yogunlukoto km Metropol2 600 000Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Alan kodu 01 00Resmi site www wien gv atTarihi Viyana SehriUNESCO Dunya MirasiViyana Belediye BinasiKonum AvusturyaKriterKulturel ii iv viReferans1033Tescil2001 25 oturum BolgeAvrupa ve Kuzey Amerika Yuzyillar boyu Habsburg hanedaninin yerlesim yeri olan kent bu sure boyunca Avrupa nin kulturel ve politik merkezlerinden biri haline gelmistir Kent Londra New York ve Paris ten sonra iki milyon nufusuyla dunyanin en buyuk dorduncu kentiyken I Dunya Savasi sonrasinda nufusunun dortte birini kaybetmistir Viyana cografi konumu ve cogu imparatorluguna yillarca baskentlik yapmis olmasindan dolayi gerek mimari gerekse kulturel acidan Avrupa nin en guzel sehirlerinden biridir hala daha Habsburg hanedaninin izlerini tasiyan eski kent merkezi ve Schonbrunn Sarayi Avusturya devletinin basvurusu uzerine Birlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kultur Orgutu tarafindan dunya kultur mirasi olarak kabul edilmistir Viyana nin sembolu olan Aziz Stefan Katedrali sehrin merkezinde bulunur TarihiAvusturya Macaristan Imparatorlugu 19 yuzyilin sonlarindan 1938 e kadar sehir yuksek kultur ve modernizmin bir merkezi olarak kaldi Bir Dunya Muzik baskenti olarak sehir Brahms Bruckner Mahler ve Richard Strauss gibi bestecilere ev sahipligi yapmistir Sehir sonradan Sansolye olan Engelbert Dollfuss sosyalist milisleri tarafindan isgal edilerek 1934 Avusturya Ic Savasina sahne oldu Avusturya Osmanli Iliskileri Viyana Osmanli Imparatorlugu tarafindan tarihinde iki kere kusatilmistir Birincisi 1529 yilinda Kanuni Sultan Suleyman ikincisi ise 1683 tarihinde Merzifonlu Kara Mustafa Pasa tarafindan kusatilmistir Her iki kusatmada da iki tarafin da buyuk kayiplari olmustur Ikinci kusatma sonrasinda agir darbe alan Osmanli Imparatorlugu nun geri cekilisi Viyana da yenilgi olarak kabul edilmis ve bu yenilgiyi olumsuzlestirmek adina Innere Stadt bolgesinde bulunan ve bulundugu meydan ile ayni ismi tasiyan Aziz Stephan Katedrali ne Osmanli askerinin ayaklar altina alindigi bir heykel yapilmistir Ayrica Aziz Stephan Katedrali Osmanli Imparatorlugu nun kusatmalari sirasinda Viyana halki icin siginak haline gelmis savastan korunmak icin katedralin icinde uzun sure kalmislardir Bircok savasa tanik olan bu katedral Viyana nin ozgurluk sembolu haline gelmistir Ikinci kusatmada geri cekilen Osmanli Imparatorlugu nun arkasinda biraktigi metal esyalarin toplanmasi ve toplanan metal esyalarin eritilmesi uzerine Turk Cani olarak da bilinen Pummerin Cani yapilmistir 1711 yilinda Can ustasi olan tarafindan 300 farkli techizatin Osmanlidan kalan toplar gulleler kiliclar ve diger materyaller eritilip 316 santim capinda ve 22 5 ton agirliginda dev bir can haline getirilmistir 26 Ocak 1712 de katedralin guney kulesine monte edilen can II Dunya Savasinin patlak vermesiyle ve Avusturya nin Amerika Almanya ve Rusya gibi buyuk devletlerin arasinda savasta kalmasindan dolayi buyuk hasarlar almistir Bu donemde katedral de buyuk hasarlar gormus catisi yanmis ve yere duserek parcalanmistir Parcalanan canin yerine Yukari Avusturya Eyaleti nin Oberosterreich kentinden yirmi ton agirliginda olan ve yeniden ulkenin en buyuk cani haline gelen Pummerin Canini yeniden yaparlar 1952 yilinda yapimi biten can uzun ugraslar sonucu 5 Ekim 1957 tarihinde bugunku yeri olan kuzey kulesine konulmustur Canin uzerine demirden yapilan yeniceri baslari ve II Viyana Kusatmasi ni hatirlatan bir tablo yapilmistir 1534 yilinda ihdas edilen Osmanli akincilarinin yaklastigini onceden fark edip cani calmak icin 1956 yilina kadar canin yaninda bir asker gorevde kalmistir 1956 yilinda Viyana Belediye Meclisinin Osmanli tehdidinin kalmadigini belirtmesi uzerine canin yanindaki asker gorevden alinmistir I Viyana Kusatmasi II Viyana KusatmasiAnschluss ve Ikinci Dunya Savasi 1938 yilinda Avusturya dogumlu Adolf Hitler Avusturya ya yaptigi savassiz muzaffer giristen sonra Anschluss Heldenplatz daki Neue Burg balkonundan Avusturyalilara Nasyonal Sosyalizmi dikte etmistir Bu gelisme sonrasinda Viyana Ikinci Dunya Savasi nin sonuna kadar baskent statusunu kaybetmistir 2 Nisan 1945 te Sovyetler Almanlara karsi Viyana Tarruzu nu baslatarak sehri kusatti Birlesik Krallik ve ABD hava saldirilarinda tramvay hizmetleri ile su ve elektrik dagitimi sekteye ugramis kamu ve bir kisim ozel binalar yikilmis ya da hasar gormustur Carpismalar sonrasinda Viyana on bir gun sonra dustu ve Avusturya Nazi Almanyasi ndan ayrilarak Viyana yi yeniden cumhuriyetin baskenti ilan etti Sehir 1955 yilina kadar ABD Birlesik Krallik Fransa ve SSCB ordulari tarafindan bolunmustur 1955 yilinda imzalanan Staatsvertrag sonrasinda Sovyet askerleri kentten cekilmistir CografyaViyana 414 89 km yuzolcumuyle Avusturya nin en kucuk eyaletidir Ayrica bir komsu ulkeyle siniri olmayan tek eyalettir Kucuklugune karsin eyalet kent olmasinin getirdigi avantajlarla Viyana ulkenin en yogun trafik ve yapilasma oranlarina sahiptir Kapladigi alanin 11 3 u yapilasmis alan 11 1 i trafik ve 2 2 si de rayli sistem alanidir Bununla birlikte Viyana 117 76 km yani toplam alaninin 28 4 u oraninda yesil alana sahiptir ve ulkenin en yogun kent ici yesil alana sahip olan eyaletidir 19 1 km yani 4 6 oraninda alan sularla kaplidir ve bu oran sadece Burgenland da daha yuksektir Ayrica Viyana sarap uretilen dort eyaletten biridir Toplam yuzolcumunun 1 7 oranindaki bolumunde uzum baglari bulunur 16 6 oranindaki bolge ormanliktir ve 15 8 oranindaki bolge de tarim alanidir Cografi konum Yunus Emre Cesmesi Viyana ninTurkenschanzpark parkinda bulunmaktadir 1991 T C nin Avusturya ya hediyesidir Orta Avrupa nin en buyuk kentlerinden biri olan Viyana gelisimini buyuk oranda cografi konumuna borcludur Sehir Kuzeydogu Alplerinin alcaldigi bolgede nin kuzeybati bolgesinde bulunur Tarihi kent Tuna Nehri nin guneyinde bulunmaktadir Gunumuzde kent nehrin diger kiyisina genis bicimde tasmistir Viyana dogu bati ve kuzey guney dogrultularindaki eski ticaret yollarinin kavsaginda kurulmustur Tuna nehri Viyana Havzasi nda adalar nedeniyle bircok kola ayrildigindan Viyana da gecilebilir durumdadir Dogu Bloku nun 1989 yilinda yikilisindan bu yana Avusturya nin kuzey ve dogu komsulariyla ticari ve ekonomik iliskileri yogunlasmistir Viyana nin eski Dogu Bloku ulkelerine cografi yakinligi bu anlamda dikkat cekicidir Ornegin Viyana Slovakya nin baskenti Bratislava ya 60 km yakinliktadir Iki baskentin bu kadar birbirine yakin olmasi Vatikan Roma iliskisi sayilmazsa Avrupa da benzeri olmayan bir durumdur ViyanaIlceleri Viyana gunumuzde 23 bolgeden olusur Bunlarin adlarinin yaninda numaralari da vardir Ornegin Innere Stadt a ayrica 1 bolge denir Adres ve posta kodlarinda da bu bolge numaralari bulunur Viyana 1850 yilina kadar bugun 1 Bolge nin buyuk bir bolumunu olusturan tarihi kentten olusuyordu Imparator Franz Joseph doneminde ilk buyuk kent genisletilmesi yapildi Kentin yakin cevresindeki varoslar kentin bugunku 9 bolgesine kadar olan ilceleri olusturacak sekilde kente dahil edildi 1 Ocak 1892 de kent ikinci defa genisletildi ve toplam 19 bolgeye kavustu 1900 yilinda 2 bolgenin kuzey kesimi 20 bolge haline geldi 1904 yilinda yapilan genisletmeyle Tuna nin sol kiyisindaki Floridsdorf ve 21 bolge olarak birlestirildi Bu kent sinirlari 1938 yilina kadar surdu Nazi isgali altinda Buyuk Viyana nin kurulmasiyla Viyana nin kapladigi alan dort katina cikartildiysa da bu karar 1946 yilinda geri alindi Ama 1954 yilinda yururluge giren bu karara gore bugun 22 ve 23 bolgeleri olusturan kesimler kente bagli kaldi Kent sinirlari 1954 ten bu yana degismedi Bircok ilcede eski koylerin isimleri halen bugun Gratzl adi verilen kimi semtleri adlandirmak icin kullanilmaktadir Ancak bircok eski yerlesim bugun kaybolmustur Kentin sinirlari belirlenirken buyuk caddelerin ya da akarsularin sinir olarak kabul edilmesi sonucu kimi yerlesimler bolunmustur Bolgeleri 1 Bolge Innere Stadt 2 Bolge Leopoldstadt 3 Bolge Landstrasse 4 Bolge Wieden 5 Bolge Margareten 6 Bolge Mariahilf 7 Bolge Neubau 8 Bolge Josefstadt 9 Bolge Alsergrund 10 Bolge Favoriten 11 Bolge Simmering 12 Bolge Meidling 13 Bolge Hietzing 14 Bolge Penzing 15 Bolge Rudolfsheim Funfhaus 16 Bolge Ottakring 17 Bolge Hernals 18 Bolge Wahring 19 Bolge Dobling 20 Bolge Brigittenau 21 Bolge Floridsdorf 22 Bolge Donaustadt 23 Bolge LiesingIklim Viyana nin iklimi batidan okyanus etkisi ve dogudan karasal etkiler arasinda bir gecis iklimidir Yazlar iliktir ve ortalama sicaklik 22 C 26 C dir Kislar soguk ve genellikle sifirin altindadir 60 gunluk yaza karsi 70 gun kis ortalamasi vardir Aralik tan Mart a kadar kar yagisi gorulur Butun yil boyunca bol yagis alir ve ortalama yagis miktari 620 mm dir Viyana iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 18 7 20 6 25 5 29 5 34 0 36 5 39 5 38 4 34 0 27 8 21 7 16 1 39 5Ortalama en yuksek sicaklik C 3 2 5 2 10 3 16 2 21 1 24 0 26 5 26 0 20 6 14 6 8 1 3 6 14 9Ortalama sicaklik C 0 3 1 5 5 7 10 7 15 7 18 7 20 8 20 2 15 4 10 2 5 1 1 1 10 4Ortalama en dusuk sicaklik C 1 9 1 2 4 6 3 10 9 14 0 15 9 15 7 11 9 7 3 3 0 0 8 7 0En dusuk sicaklik C 23 8 26 16 3 8 1 1 8 3 2 6 9 6 5 0 6 9 1 14 3 20 7 26Ortalama yagis mm 38 40 51 45 69 70 70 72 61 38 49 48 651Kaynak Avusturya Meteoroloji ve Geodinamik EnstitusuDemografi1800 2005 yillari arasindaki nufus dagilimiYillar Nufus1724 150 2501754 175 4601790 200 0001796 235 0981800 231 9001810 224 5481830 401 2001840 469 4001850 551 300 Yillar Nufus1857 683 0001869 900 9981880 1 162 5911890 1 430 2131900 1 769 1371910 2 083 6301916 2 239 0001923 1 918 7201934 1 935 881 Yillar Nufus1939 1 770 9381951 1 616 1251961 1 627 5661971 1 619 8851981 1 531 3461988 1 506 2011991 1 539 8482001 1 550 1232008 1 680 555 Yillar Nufus2011 1 702 8552013 1 741 2462014 1 766 746Diller Viyana Eyaleti nin resmi dili Almanca dir Bununla birlikte yogun olarak bulunan azinliklarin dilleri de kullanilmaktadir Kimi park tabelalari Almanca Bosnakca Hirvatca Sirpca ve Turkce olmak uzere uc dilde duzenlenmektedir Yine Viyana Eyaleti nin hazirladigi bilgilendirme ve tanitim brosurleri de bu uc dilde yayinlanmaktadir Halk arasinda kullanilan baslica dil nin Viyana sivesidir Dinler Roma Katolik 49 2 Mezhepsiz 25 6 Islam 7 8 Ortodoks 6 0 Protestan 4 7 Yahudilik 0 5EkonomiMesse Wien Kongre MerkeziAvusturya Merkezi Viyana ACV Viyana Avrupa Birligi ndeki en zengin sehirlerden biridir Kisi basina dusen milli gelir yaklasik olarak 47 200 Euro dur Bu sayi AB ortalamasinin 159 una denk gelmektedir ve bu rakam Avusturya ekonomisinin 25 7 sine tekabul etmektedir 2015 yilinda hazirlanan ekonomik olarak en guclu sehirler listesinde sehir 9 olmustur 1989 da Berlin Duvari nin yikilmasi ile birlikte Viyana Avrupa nin Dogu Avrupa ya acilan kapisi haline geldi 300 tane uluslararasi sirketin merkezleri Viyana ve cevresinde bulunuyor Bunlar arasinda Hewlett Packard Henkel Baxalta ve Siemens gibi firmalar bulunmaktadir Viyana daki sirketler sehrin Habsburg Imparatorlugu nun merkezi olarak tarihi rolu nedeniyle Dogu Avrupa ile is yapma konusunda genis baglantilara ve yetkinlige sahiptir Viyana daki uluslararasi sirketlerin sayisi hala artiyor 2014 te 159 2015 te 175 uluslararasi firma Viyana da ofisler kurdu 2004 ten beri Viyana da her yil yaklasik 8300 yeni sirket kuruluyor Bu sirketlerin buyuk cogunlugu endustri iletisim teklonojileri ve medya hakkindadir 2012 den beri sehir Hofburg Imparatorluk Sarayi nda gerceklesen 2 500 uluslararasi katilimciyla Orta Avrupa nin en buyuk start up etkinligi olan yillik Onculer Festivali ne ev sahipligi yapiyor Start up sahnesi icin cevrimici bir portal olan Tech Cocktail Viyana yi dunya capindaki ilk on start up sehri arasinda altinci sirada yer aldi Turizm ve Konferanslar 2019 yilinda Viyana da toplam 17 6 milyon kisi bir gece konakladi 2018 e gore 6 8 artis 2019 daki en buyuk ilk 10 pazar ise Almanya Avusturya Amerika Birlesik Devletleri Italya Birlesik Krallik Ispanya Cin Fransa Rusya ve Isvicre dir 2019 da Viyana Uluslararasi Kongre Birligi dernek toplantilari icin Viyana yi 6 siraya koydu Uluslararasi Dernekler Birligi 2019 yilinda Viyana yi 306 uluslararasi toplanti ile Singapur Bruksel Seul ve Paris in ardindan 5 siraya koymustur Sehrin en buyuk konferans salonu Austria Center Vienna dir 22 800 kisilik kapasiteye sahiptir ve Viyana daki Birlesmis Milletler Genel Merkezi nin yaninda yer almaktadir Diger merkezler ise Messe Wien Sergi ve Kongre Merkezi 3 000 kisiye kadar kapasite ve Hofburg Imparatorluk Sarayi dir 4 900 kisi Turistik mekanlariTarihsel ve kulturel yapilar Schonbrunn Sarayi Viyana nin Versailles i da denilen koskte 1400 den fazla oda ve bircok buyuk bahce bulunmaktadir Iceride ayni zamanda Coach and Carriage Museum adinda bir muze bulunuyor Schonbrunn SarayiHofburg Imparatorluk Sarayi Cumhurbaskanlik Kosku 1918 e kadar Habsburg Hanedanligina ait bir saray olan Hofburg bugunlerde buyuk bir muze haline getirilmistir Belvedere SarayiBelvedere Sarayi Bahceleriyle ve Avusturya Belverede Galerisi yle Viyana nin en cekici yerlerinden biri Kunsthistorisches Museum 24 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dunyanin en iyi sanat koleksiyonunu bulunduran muzelerden biri Aziz Stephen KatedraliOpera Binasi Staatsoper Opera Binasi Cogu insanlara gore dunya operasinin merkezi Secession Jugendstil bir sanat evi Karl Kilisesi bulunan barok tarzda bir kilise Prater dinlenme ve eglence alani Augarten bir saray ve park Schwarzenberg Sarayi sayili barok stilde bir saray Hundertwasser Evi Askeri Tarih Muzesi Sankt Marx Mezarligi Stadtpark Haus des Meeres Raimund Tiyatrosu Theater an der Wien MuseumsQuartier Volkstheater Theater in der Josefstadt Votiv Kilisesi Lihtenstayn Sarayi Volksoper Zentralfriedhof Viyana Gazometreleri Friedhof der Namenlosen Schloss Neuwaldegg SchwarzenbergparkKafeler ve ziyaret edilebilecek mekanlar Viyana muzelerinin ve operalarinin yani sira kahve kulturu ve lezzetli kekleri ile unludur Pazarlar Brunnenmarkt Viyana Alisveris16 Brunnungasse U6 Josefstadter Strasse Pazartesi Cuma 06 00 17 00 Cumartesi 07 00 14 00 Ozellikle Balkan Turk urunlerini kolaylikla bulabileceginiz bir alisveris merkezi Naschmarkt 4 Linke und Rechte Wienzeile U1 U2 U4 Karlplatz Pazartesi Cumartesi 06 00 17 00 Viyana nin taze meyve ve sebze bulabileceginiz cok unlu marketlerinden biri Bu pazar ozellikle Cumartesi gunleri cok kalabalik oluyor Burada ayrica bircok lokanta ve cafe ve Cinli ve Hint magazalar bulabilirsiniz Giyim magazalari Steffl 1 Kaerntner Strasse 19 Tel 523 1756 U1 u3 Stephansplatz Pazartesi Cuma 09 30 19 00 Cumartesi 09 30 17 00 Birkac kattan olusan magazada DKNY den Ralph Lauren e kadar bircok farkli markaya rastlayabilirsiniz Ayrica iceride bir Italyan restorani internet kafe ve kitapci dukkani bulunuyor Gerngross 7 Mariahilfer Strare 38 40 Tel 52 180 0 U3 Neubaugasse Pazartesi Cuma 9 30 19 00 Cumartesi 9 00 17 00 Bes katli magazada sushi bar ve bir teras cafe de hizmet veriyor AltyapiViyana Belediyesi Yoneticisi neredeyse Viyana Belediye Ofisi gibi sehrin teknik ve sosyal altyapisinin buyuk bir kismindan sorumludur Konusunda uzmanlasmis 60 tan fazla belediye dairesi 19 belediye bolge ofisi ile birlikte Viyana Sehir Anayasasi nin 71 maddesine gore Krankenanstaltenverbund Wiener Wohnen Wien Kanal sirketlerini ve sehrin dis kaynakli veya en basindan beri ozel sirketlerini Wiener Stadtwerke Holding AG Museen der Stadt Wien Wien Holding GmbH ve federal baskentte kamu yasaminin onemli alanlarini Anaokullari okullar parklar halka acik orman alanlari cop toplama vb yonetir Altyapi projelerini finanse etmek icin 1998 de Avrupa daki buyuk belediyelerde yaygin oldugu gibi Viyana metrosu ve 2002 yilinda 21 ve 22 bolgelerdeki Viyana kanalizasyon sistemi sinir otesi bir kiralama sozlesmesi kapsaminda satildi ve o zamandan beri 35 yilligina geri kiralandi Viyana sehrinin Amerika Birlesik Devletleri ndeki bir vergi tesvikinden yararlanmasi gerekiyordu ancak bu vergi kacagi birkac yil once kapatildi ve yatirimcinin herhangi bir kazanc kaybi sehir tarafindan karsilanmak zorundadir Bu yasa 17 Eylul 2003 tarihinden once akdedilmis sozlesmelerin gecerli kalmasini sart kossa da bu Dunya Ticaret Orgutu DTO duzenlemelerini ihlal etmekte ve AB direnisiyle de karsilasmaktadir bu yuzden bu kuralin degistirilmesi gerekmektedir Bu arada sinir otesi sozlesmeler Viyana belediyesi tarafindan iptal edildi Viyana Belediyesi yoneticisi insaat zabitasi demiryolu hukuku su kanunu vb insaat zabitaliginda eyalet hukumeti ile demiryolu kanununda Ulastirma Bakanligi ile su kanununda ikinci derece olarak Cevre Bakanligi ile sehrin teknik guvenliginden sorumludur UlasimStephansplatz metro istasyonuViyana Havalimani terminal 3 gelen yolcu salonu Viyana nin uluslararasi Schwechat Havaalani sehir merkezinden 20 km uzakliktadir Sehir merkezine her 30 dakikada bir 05 00 23 45 kalkan otobusleri veya S Bahn treniyle ulasilabilir Ayrica her 30 dakikada bir 06 06 23 36 sefer yapan ekspres CAT City Airport Train 30 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde treni ile Landstrasse Wien Mitte tren istasyonuna ulasabilirsiniz Bu istasyondan ana guzergah Stammstrecke uzerinde isleyen tum banliyo trenlerine ile bolgesel bazi trenlere U3 ve U4 metro hatlarina ve O tramvay hattina aktarma imkani bulunmaktadir Sehirici ulasimda rayli sistemler yogun olarak kullanilmaktadir Kentte U simgesi ile gosterilen 5 metro hatti belediye ve ozel olmak uzere 100 e yakin otobus hatti 29 tramvay hatti ve Banliyo trenleri S Bahn ile isletilmektedir Cuma ve Cumartesi geceleri metro hatlari 24 saat hizmet vermektedir bunun disinda haftanin tum gunleri gece seferleri yapan Night Line otobusleri ve belli noktalar arasinda hizmet veren gece dolmuslari ASTAX bulunmaktadir Kent ici toplu tasimada farkli ozellikleri bulunan biletler kullanilmaktadir Biletleri Tabak Trafik 8 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi dukkanlarindan metro ve banliyolerde istasyon girislerinde bulunan otomatlardan tek binislik kartlari tramvaylarda arac icerisinde bulunan otomatlardan satin alabilirsiniz Tek binislik ya da saatle sinirlanmis biletleri metro ve banliyo istasyon girislerinde bulunan tramvay ve otobuslerde ise arac icinde bulunan validatorler araciligi ile damgalatmak zorunludur damgalanmayan biletlere biletsiz yolcu muamelesi yapilir Viyana da toplu tasima araclarinda turnike sistemi yoktur bilet kontrolu sivil kontrolorler araciligi ile yapilmaktadir Havaalani Viyana Havaalani Viyana Havalimani Viyana merkezinin 16 km guneydogusunda bir belediye olan Asagi Avusturya Schwechat dadir Austrian Airlines Eurowings Europe ve EasyJet Europe ana ussu ve merkezi ve Avusturya nin dogu bolgesindeki en buyuk isverendir 2017 mali yilinda 74 havayolu dunya capinda 70 ulkede 195 varis noktasina baglandi Yeni bir yolcu rekoru kirildi 17 844 391 milyonu ic hat yolcusu 4 5 ve 6 442 112 milyonu transfer yolcusu 4 4 olmak uzere toplam 24 392 805 milyon yolcu 4 5 224 568 ucus 0 8 ile seyahat etti Turk Hava Yollari her gun karsilikli 3 sefer ile Viyana ya ulasim imkani sunmaktadir Politika1918 den beri her zaman SPO en cok oy alan partidir SPO Yesiller ve Liberal Forum un secim sonuclari her zaman ortalamanin ustunde ve OVP nin sonuclari ortalamanin altinda Viyana Eyalet Parlamentosundaki partiler Parti 2005 2001 1996 1991 1987 1983SPO 49 55 52 43 52 62 61OVP 13 18 16 15 18 30 37Yesiller 11 14 11 7 7 0 0FPO 27 13 21 14 1 29 23 8 2BZO 0 0 7 1 LIF 0 0 6 1 Nisan 2005 ten secimine kadar BZO 7 FPO 14 koltuga sahipKardes sehirlerViyana nin 13 tane kardes sehri bulunmaktadir Atina Yunanistan Belgrad Sirbistan Bratislava Slovakya Brno Cekya Budapeste Macaristan Cengdu Cin Hamburg Almanya Krakow Polonya Paris Fransa Prag Cekya Trieste Italya Vancouver Kanada Zurih IsvicreAyrica bakiniz1995 UEFA Sampiyonlar Ligi finali 2005 Viyana Eyalet Parlamentosu Secimleri 2008 Avrupa Futbol SampiyonasiKaynakca Arsivlenmis kopya 21 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mayis 2017 Arsivlenmis kopya 24 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2013 Arsivlenmis kopya 24 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2013 Klimamittel ZAMG Zentralanstalt fur Meteorologie und Geodynamik Almanca Erisim tarihi 2020 07 24 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link ESTAT 2002 05354 00 00 EN TRA 00 FR 1 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2022 Sorry London New York Is the World s Most Economically Powerful City Bloomberg com Ingilizce 3 Mart 2015 5 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2022 PDF web archive org 3 Mart 2016 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2022 web archive org 8 Aralik 2015 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2022 web archive org 22 Agustos 2016 22 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2022 PDF web archive org 4 Mart 2016 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2022 ktv fbiechele Volkswirtschaft Statistiken Offizielle Statistik der Stadt Wien www wien gv at Almanca 5 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2022 1 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2022 web archive org 15 Ekim 2015 15 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2022 Newman Kira M 2 Subat 2015 Top 10 Cities Where Entrepreneurs Want to Meet Up Tech co Ingilizce 4 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2022 Ankunfte amp Nachtigungen Arrivals amp bednights 2019 b2b wien info Almanca 26 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2022 Vienna takes fifth place in global UIA congress statistics vienna convention at Ingilizce 22 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2022 web archive org 4 Subat 2016 4 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2022 27 Sitzung des Wiener Gemeinderates am 23 April 2003 Postnummer 48 wortliches Protokoll S 25 ff 27 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2023 Mitteilung PDF Generaldirektion fur Handel der Europaischen Kommission Brussel Almanca 2006 02 13 2006 08 25 tarihinde kaynagindan PDF 23 kB arsivlendi Gecersiz olu url 1 yardim Birden fazla periodical ve work kullanildi yardim 25 Agustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF 25 Agustos 2006 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2023 Arsivlenmis kopya PDF 27 Subat 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Mayis 2013 Arsivlenmis kopya 30 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2013 Arsivlenmis kopya 23 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2013 Arsivlenmis kopya 21 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2013 Arsivlenmis kopya 30 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2013 Arsivlenmis kopya 13 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2013 Arsivlenmis kopya 20 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2013 Arsivlenmis kopya 22 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2013 Arsivlenmis kopya 23 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2013 18 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2013 Rekordjahr 2017 Flughafen Wien Gruppe mit 30 9 Mio 6 9 Passagieren erstmals uber 30 Mio Grenze 17 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde In viennaairport com 16 Janner 2018 ktv cott www wien gv at Ingilizce 9 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Kasim 2021 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Viyana ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi site