Hindistan ekonomisi, nominal olarak dünyanın yedinci büyük ve satınalma gücü paritesi bakımından üçüncü büyük ekonomisidir. Ülkenin ekonomisi 20 yıldır ortalama %7 oranında büyümekte olup yeni sanayileşen ülke olarak sınıflandırılmaktadır. Hindistan ekonomisi 2014 yılının son çeyreğinde Çin'i geçerek dünyanın en hızlı büyüyen büyük ekonomisi haline geldi.
Hindistan ekonomisi | |
---|---|
Derece | 6. (Nominal) / (SAGP) |
Para birimi | Hindistan rupisi (INR) (₹) |
Mali yıl | 1 Nisan – 31 Mart |
Ticaret organizasyonları | DTÖ, , BRICS, G-20, Doğu Asya Zirvesi, , , AIIB, RCEP, IMF, Dünya Bankası, ŞİÖ, BM |
İstatistikler | |
GSYİH | $3.469 trilyon (nominal; 2022) $11.851 trilyon (SAGP; 2022) |
GSYİH büyüme | %7,9 ( FY 2015-16 Q4(Ocak-Mart 2016) tahm.) |
Kişi başı GSYİH | $2.466 (nominal; 7.; 2022) $8.293 (SAGP; ; 2022) |
Sektörel GSYİH dağılımı | tarım: %18.8 endüstri: %28.2 hizmet: %53 (2021-22 tahm.) |
Enflasyon (TÜFE) | CPI:▲ %5,77 (Haziran 2016) WPI:▲ %1,62 (Haziran 2016) |
Yoksulluk sınırı altındaki nüfus | ▼ %21,3 (2011, World Bank) |
Gini katsayısı | 33,9 (2009) |
İşgücü | 502,1 milyon (2015 tahm.) |
Sektörel işgücü dağılımı | tarım: %42.60; endüstri: %25.12; hizmet: %32.28 (2019 tahm.) |
İşsizlik | 10,8 milyon (2013, NSSO method) |
Ortalama gayrisafi maaş | saat başı $1,46 ($3.036,8 yıllık 2010); Kişi başı GNI: $1.631 (2014); Ortalama hane geliri: $8.671 yıllık (2016) |
Ana endüstriler | yazılım, petrol ürünleri, kimyasallar, ilaçlar, tarım ürünleri, tekstil, çelik, ulaşım ekipmanları, makine, deri, çimento, madencilik, inşaat |
İş yapılma kolaylığı sıralaması | 60. (2020) ( 12 YoY) |
Dış ticaret | |
İhracat | $421.88 milyar (2021-22) |
İhraç malları | yazılım, petrokimyasallar, tarım ürünleri, deri, mücevher, makine ve ulaşım ekipmanları, ilaçlar, tekstil, kimyasallar, ulaşım ekipmanları, cevher ve diğer emtialar |
Ana ihracat ortakları | Avrupa Birliği %16,3 (2014) ABD %13,4 Birleşik Arap Emirlikleri %10,4 Çin %4,2 Hong Kong %4,2 |
İthalat | $612.608 milyar (2021-22) |
İthalat malları | ham petrol, altın ve değerli taşlar, elektronik ürünler, makine ve ulaşım ekipmanları, kimyasallar, plastik, kömür ve cevher, demir ve çelik, bitkisel yağlar ve diğer emtialar |
Ana ithalat ortakları | Çin %12,7 (2014) Avrupa Birliği %10,5 Suudi Arabistan %7,1 Birleşik Arap Emirlikleri %5,9 İsviçre %4,6 |
DYY sermayesi | Giriş: $261,7 milyar Çıkış: $129,8 milyar (2014 tahm.) |
Gayrisafi dış borç | $480,2 milyar (31 Aralık 2015) (▲ $18,3 milyar YoY) |
Kamu maliyesi | |
GSYİH'in %66,5'i (2016) | |
Gelirler | ₹31,98 trilyon (2016, IMF) |
Giderler | ₹38,09 trilyon (2016, IMF) |
Ekonomik yardım | $2,98 milyar (2014) |
Kredi derecelendirme | BBB- (İç) BBB- (Dış) BBB+ (T&C Değerlendirmesi) Görünüm: İstikrarlı |
Dış rezervler | $578.770 milyar (12 Ağustos 2016) |
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir. |
Hindistan ekonomisinin ileriye dönük uzun vadeli büyüme, genç nüfus, düşük bağımlılık oranı, sağlıklı tasarruflar ve yatırım oranları ve küresel ekonomiye bütünleşmesinin artması nedeniyle olumludur. Hint ekonomisi, önümüzdeki on yılda dünyanın üçüncü büyük ekonomisi ve yüzyılın ortasındaki en büyük iki ekonomiden biri olma olasılığına sahiptir. IMF'ye göre kısa vadeli büyüme görünümünde de iyi olan Hindistan ekonomisi, küresel planda da "parlak nokta" olarak nitelendirilmektedir. Hindistan, 2015-2016 döneminde Dünya Bankası büyüme görünümünde %7.6 büyümüştür. Büyümenin 2016-2017 mali yılında hafifçe %7,1'e gerilemesi bekleniyor.
Hindistan , 2012-2013 yılları arasında GSYİH'nın %57'sine katkıda bulunmuş, 2001'den bu yana yıllık %9'un üzerinde büyüme oranı ile dünyanın en hızlı büyüyen hizmet işkollarından birine sahiptir. Hindistan, 2013-2014 yılları arasında 167,0 milyar dolarlık hizmet ihracatı ile BT hizmetleri, hizmetleri ve yazılım ana dış satımcısı haline gelmiştir. Aynı zamanda bu ekonominin en hızlı büyüyen kısmıdır. BT endüstrisi Hindistan'daki en büyük özel kesim işvereni olmaya devam etmektedir. Hindistan, 2014-2015 yılları arasında 3.100'den fazla yeni başlangıç alanıyla (start-up hub) dünyadaki üçüncü büyük girişim merkezi haline gelmiştir. Hindistan ekonomisinde en büyük işveren olan , ancak GSYİH içindeki payı azalmaktadır (2013-2014 yılları arasında %17). Dünya çapında tarımsal üretimde Hindistan ikincidir.Sanayi işkolu, ekonomiye katkıda (2013-2014 yılları arasında GSYİH'nın %26'sı) sabit bir pay almıştır. Hindistan otomotiv sanayisi 2013-14 yılları arasında yıllık 21.48 milyon araç üreterek (çoğunlukla iki ve üç tekerli) dünyanın en büyük otomotiv sanayilerinden birisi olmuştur. Hindistan, 2015 yılında dünyanın en hızlı büyüyen E-Ticaret pazarlarından biriydi ve 600 milyar dolar değer üretiyordu.
Hindistan'ın en büyük iki borsa olan ve Hindistan Ulusal Menkul Kıymetler Borsası, Şubat 2015'ten bu yana sırasıyla 1,71 trilyon ABD doları ve 1,68 trilyon ABD doları piyasa değeri elde etmiş ve bunlar Dünya Borsalar Federasyonu'na göre sırasıyla 11. ve 12. büyük borsalardı. Hindistan, 2016'da 111 milyarder ile dünyanın üçüncü büyük milyarder havuzuna ev sahipliği yapmakta ve 100 milyon doları aşan, ultra yüksek net değerli hane halkı sayısına sahip dördüncü en büyük gruba ev sahipliği yapmaktadır.
Hindistan, İngiliz Milletler Topluluğu, Güney Asya Bölgesel İşbirliği Teşkilatı, , Bağlantısızlar Hareketi, G20, , Uluslararası Para Fonu, Dünya Bankası, Dünya Ticaret Örgütü, Birleşmiş Milletler, BRICS, Şanghay İşbirliği Örgütü, Asya Altyapı Yatırım Bankası ve tarafı ve üyesidir.
Genel bakış
İngiliz işgali bittikten sonra korumacılık, , ve politikaları Hindistan'ı bir süre için yönetmişti. Ekonomi daha sonra geniş düzenleme, korumacılık, büyük tekellerin , yaygın yolsuzluk ve yavaş büyüme ile tanımlanmıştı. 1991'den bu yana, ekonomik serbestleştirme, ülkeyi doğru yöneltti. 2008 yılına gelindiğinde, Hindistan dünyanın en hızlı büyüyen ekonomileri arasında yerini almıştı. 2008-2009 döneminde büyüme %7.0'a gerileyerek yavaşlamış ancak 2009-2010 döneminde daha sonra %7.4'e yükselirken, mali açığın aynı dönemde %5.9'dan %6.5'e yükseldiği görülmüştür. Hindistan'ın cari açığı bir önceki çeyrekte %3.2 iken 2. çeyrekte GSYİH'ya oranı %4.1 seviyesine yükselmişti. 2012-13 yılları için işsizlik oranı, Hindistan Hükûmeti Çalışma Bürosuna göre, UPS yöntemi ile ülke genelinde %4.7 idi; ve hesaplamanın %3'ü NSSO yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Hindistan'ın tüketici fiyat enflasyonu 2009-2013 döneminde %8.9 ile %12 arasında değişiyordu.
Geçmiş
1793'e kadar olan dönem
MÖ 2800 ile MÖ 1800 yılları arasında gelişen kalıcı bir yerleşim yeri olan İndus Vadisi Uygarlığının vatandaşları, tarım, evcil hayvanlar, kullanılan değişmeyen ağırlıklar ve önlemler, aletler ve silahlar üretti ve diğer şehirlerle ticaret yaptı. İyi planlanmış sokaklar, bir kanalizasyon sistemi ve su temininin kanıtı ile dünyanın ilk kentsel sistemi ve bir çeşit belediye yönetiminin varlığını içeren kentsel planlama hakkındaki bilgileri ortaya çıkarmaktadır.
Deniz ticareti, Güney Hindistan ile Güneydoğu ve Batı Asya arasında erken dönemlerden MS 14. yüzyıla dek kapsamlı bir şekilde gerçekleştirildi. Hem hem de , MÖ 1. yüzyılın başlarından itibaren, Akdeniz bölgesi ve Güneydoğu Asya arasındaki ithalat ve ihracat ile geçiş noktaları için kullanılan önemli ticaret merkezleri idi. Zamanla, tüccarlar devlet himayesi sağlayan dernekler haline gelmişlerdi. Raychaudhuri ve Habib, yurt dışı ticarete verilecek bu himaye, başlangıçta Malabar'da ve daha sonra Coromandel kıyısında yerel Farsi, Yahudi, Süryani Hristiyan ve Müslüman cemaatleri tarafından ele geçirildiğinde on üçüncü yüzyılda sona erdiğini iddia etmektedir.
Diğer akademisyenler, Hindistan'dan Batı Asya'ya ve Doğu Avrupa'ya ticaretin 14. ve 18. yüzyıllar arasında etkin olduğunu öne sürmektedirler. Bu dönemde, Hint tüccarlar, büyük Bakü, Azerbaycan'ın banliyösü Surahani'ye yerleşmişlerdi. Bu tüccarlar şimdi Azerbaycan hükûmeti tarafından korunan bir Hindu tapınağı inşa ettiler. 1600'lü yılların sonlarında Azerbaycan'da yaşayan Fransız Cizvit Villotte, bu Hint tapınağının Hindular tarafından sayıldığını yazmış; tapınağın MS 1500-1745 yılları arasında Sanskritçe sayısız oyması vardır. Bakü'de ikamet eden tüccarlar tarafından inşa edilen Ateşgah tapınağı, ticaretin 17. yüzyılda Hintler için aktif ve müreffeh olduğuna işaret etmektedir.
Daha kuzeyde, ve Bengal kıyıları deniz ticaretinde önemli rol oynamıştır ve ve birçok nehir yatılı ticaretin çeşitli merkezlerine ev sahipliği yapmıştır. Karayolu ticaretinin çoğu, Afganistan'a bağlayan Hayber Geçidi bağlantılı olarak daha sonra Ortadoğu ve Orta Asya'ya gerçekleştirildi. Birçok krallık ve yönetici para öderken takas yaygındı. Köyler tarım ürünlerinin bir kısmını hükümdarlara gelir olarak verirken, zanaatkârlar hasat zamanında ürünlerinin bir kısmını hizmetlerinden almışlardır.
Sean Harkin, Çin ve Hindistan'ın 17. yüzyılda dünya GSMH'sının yüzde 60 ila 70'ini oluşturduğunu tahmin etmektedir.
Babür ekonomisi, para birimi, toprak geliri ve ticaretin ayrıntılı bir sistemi üzerinde işledi. Altın, gümüş ve bakır paralar, temelinde işlev görerek kraliyet darphanesi tarafından kullanıma sürüldü. Babür yönetimi altında merkezi bir yönetimden kaynaklanan siyasi istikrar ve tekdüze gelir politikası, iyi gelişmiş bir iç ticaret ağı ile birleşince, Hindistan, İngilizlerin gelişinden önce, ilkel teknolojiye bağımlı geçimlik tarıma hakim bir geleneksel tarım ekonomisine sahip olmakla birlikte, büyük ölçüde ekonomik olarak birleşmişti. Babür'ün düşüşünden sonra, güney ve kuzey Hindistan'ın batı ve merkezi bölümleri Maratha İmparatorluğu tarafından bütünleştirildi ve yönetildi. Panipat'ın Üçüncü Muharebesinde kaybedildikten sonra, Maratha İmparatorluğu birçok konfedere devlete ayrılmış ve ortaya çıkan siyasi istikrarsızlık ve silahlı çatışma, ülkenin çeşitli yerlerinde ekonomik yaşama ciddi bir şekilde zarar vemişti, ancak bu, bir dereceye kadar yeni il krallıklarındaki yerel refah tarafından telafi edilmiştir. 18. yüzyılın sonuna doğru, İngiliz Doğu Hindistan Şirketi Hint siyaset sahnesine girdi ve diğer Avrupa güçleri üzerindeki üstünlüğünü pekiştirdi. Bu, Hindistan'ın ticaretinde belirleyici bir değişime işaret etti ve ekonominin geri kalanı üzerinde daha az güçlü bir etki yaratmıştı.
İngiliz Dönemi (1793-1947)
“ | Hiç şüphe yok ki, İngiliz İmparatorluğu'na karşı şikâyetlerimizin sağlam bir temeli vardı. Cambridge tarihçisi Angus Maddison'un dikkat çekici istatistiksel çalışmasının gösterdiği gibi, 1700'de Hindistan'ın dünya geliri içindeki payı %22,6'dan inişe geçti, o zamanlar %23,3'lük Avrupa'nın payına neredeyse eşitti, 1952'de %3,8'e kadar düştü. Nitekim 20. yüzyılın başında "İngiliz Kraliyetinin en parlak mücevheri", kişi başına düşen gelir bakımından dünyanın en yoksul ülkesi oldu. | „ |
19. yüzyılın başlarından itibaren İngiliz Doğu Hindistan Şirketinin kademeli genişlemesi ve güç birliği, vergilendirme ve tarım politikalarında büyük bir değişiklik getirmiş; ticarete odaklanarak tarımın ticarileştirilmesini teşvik etme eğilimi göstererek, gıda ürünlerinin üretiminde azalma, çiftçilerin yoksullaşması ile sonuçlanmış ve kısa vadede birçok kıtlığa yol açmıştır. İngiliz Raj'ının ekonomi politikaları, talebin ve istihdamın azalması nedeniyle el sanatları ve elleçleme işkollarında ciddi bir düşüşe neden olmuştur. Uluslararası kısıtlamaların 1813 tarihli tüzük ile kaldırılmasının ardından Hint ticareti önemli ölçüde genişlemiş ve uzun vadede yükseliş eğilimi göstermiştir. Sonuç, Hindistan'ın sömürge politikalarından ötürü Hindistan'dan İngiltere'ye yapılan sermaye aktarımının, yerli ekonominin yenileşmesi için herhangi bir yöntemli çabadan ziyade büyük bir gelir kaybına yol açmasıydı.
19. yüzyılda Hindistan'da İngiliz topraklarının genişlemesi, kâğıt üzerinde sömürgeciler arasında mülkiyet haklarını garanti altına alan, serbest ticareti teşvik eden ve şirket içindeki düzenlenen sabit döviz kurları, normal ağırlıkları, tedbirleri ve sermaye piyasaları ile tek bir para birimi yaratan kurumsal bir ortam yaratmıştı. Aynı zamanda demiryolları ve telgraf sistemleri, siyasi girişimlerden kurtulmayı amaçlayan bir kamu hizmeti, ortak bir hukuk ve düşman bir hukuk sistemi kurmuştu. Bu, dünya ekonomisindeki büyük değişikliklerle – sanayileşme sürecinde ve üretim ve ticarette önemli bir artışla çelişmiştir. Bununla birlikte, sömürge egemenliğinin sonunda, gelişmekte olan dünyadaki en fakir ülkelerden biri olarak sanayi gelişimi durdurulmuş, tarımda hızla büyüyen nüfusu ve okur-yazar olmayan ve vasıfsız bir iş gücünü besleyemeyen ve son derece yetersiz altyapıya sahip bir ekonomiye kavuşmuştur.
1872 nüfus sayımı, günümüz Hindistan'ını oluşturan bölgenin nüfusunun %91.3'ünün köylerde ikamet ettiğini ve sanayileşme eksikliği ve yeterli ulaşımın bulunmaması nedeniyle kentleşmenin 1920'li yıllara kadar genellikle yavaş kaldığını ortaya koymuştur. Daha sonra koruma ayrımcılığı politikası (bazı önemli sanayilere devletin maddi koruması verildiğinde) İkinci Dünya Savaşı'yla birleşince, sanayilerin gelişimi ve dağılmasının, kırsal-kentsel göçü teşvik ettiği görülmüş ve özellikle Bombay, Kalküta ve Madras'ın geniş liman şehirleri hızla büyümüştür. Buna rağmen, 1951 yılına kadar Hindistan nüfusunun yalnızca altıda biri şehirlerde yaşıyordu.
İngiliz işgalinin Hindistan ekonomisi üzerindeki etkisi tartışmalı bir konudur. Hindistan bağımsızlık hareketi ve ekonomik tarihçilerin önde gelenleri, Hindistan ekonomisinin o kasvetli halini sömürge yönetimine bağlamış ve İngiltere'de endüstriyel gelişme için gereken maddi gücün Hindistan'dan getirilen servetten kaynaklandığını savunmuştur. Aynı zamanda sağcı tarihçiler, Hindistan'ın düşük ekonomik veriminin sömürgeciliğin getirdiği değişiklikler ve sanayileşme ve ekonomik bütünleşmeye doğru ilerleyen bir dünya nedeniyle çeşitli işkollarının büyüme ve azalma eğiliminde olmasından kaynaklandığını belirtmiştir.
Ön serbestleşme dönemi (1947-1991)
Bağımsızlıktan sonra Hindistan'ın ekonomik politikası sömürge deneyiminin etkisinde kalmış, Hint liderlerin sömürücü olarak gördüğü ve bu liderlerin İngiliz sosyal demokrasisine maruz kaldıkları sömürge devletleri deneyiminden ve Sovyetler Birliği'nin planlanlı ekonomisinden etkilenmiştir. İç politika, korumacığa, ithal ikamesiyle sanayileşmeye, ekonomik müdahaleciliğe, devletin elinde bulunan büyük bir kamu işkolu, iş yönetmeliği ve merkezi planlamaya ağırlık vermiş, ticaret ve yabancı yatırım politikaları nispeten serbest olmuştur. Hindistan'ın Beş Yıllık Planları, Sovyetler Birliği'ndeki merkezi planlamaya benziyordu. Diğer sanayi kolları arasında çelik, madencilik, makine aletleri, telekomünikasyon, sigorta ve enerji santralleri, 1950'lerin ortalarında etkin biçimde kamulaştırıldı.
“ | Bana kâr ile ilgili konuşmayın, Jeh, kirli bir sözcüktür. | „ |
—Nehru Hindistanı'nın Fabian Sosyalizmi, sanayici J.R.D. Tata'ya ilham kaynağı oldu., |
Hindistan'ın ilk başbakanı olan Jawaharlal Nehru, istatistikçi ile birlikte, ülkenin bağımsızlığının ilk yıllarında ekonomi politikasını hazırlamış ve denetlemiştir. Ağır sanayinin hem kamu hem de özel sektör tarafından hızla gelişmesi ve doğrudan Sovyet tarzı merkezi komuta sistemi yerine doğrudan ve dolaylı devlet müdahalelerine dayanan stratejilerinden olumlu sonuçlar bekliyorlardı. Eşzamanlı olarak sermaye ve teknoloji yoğun ağır sanayi üzerinde yoğunlaşmanın ve el ile, düşük yetenekli yerel sanayilere mali destek sağlama politikası, sermayeyi ve emeğin boşa çıkacağını düşünen ekonomist Milton Friedman tarafından küçültüldü ve küçük üreticilerin gelişimini geciktirdi. Bağımsızlıktan sonraki ilk otuz yıl içinde Hindistan ekonomisinin büyüme oranı, diğer Asya ülkelerindeki büyüme oranları ile olumsuz karşılaştırma nedeniyle ekonomistler tarafından Hindu büyüme oranı olarak anılmaktadır.
“ | (Mevcut Hint düzenleyici sisteminde,) Ne kadar ödünç paraya, hangi hisseleri ne fiyata ve ne ücretle alacağıma ve ikramiye ödeyeceğime ve temettü vereceklerime karar veremem. Kıdemli bir yöneticiye ödediğim maaş için hükümetin iznini bile almam gerekiyor. | „ |
—J. R. D. Tata, 1969, |
1965 yılından bu yana , artan gübreler ve gelişmiş sulama tesisleri Hindistan'daki Yeşil Devre'ye katkıda bulunmuş ve tarımsal verimliliği artırarak, ürün desenlerini geliştirmiş, tarım ve sanayi arasındaki ileri ve geriye bağlantıları güçlendirerek tarımın durumunu iyileştirmiştir. Bununla birlikte, aynı zamanda sürdürülemez bir çaba olarak nitelendirilmiş ve bu da kurumsal yenilikleri görmezden gelinen gelir farklılıklarını göz ardı ederek kapitalist tarımın büyümesine neden olmuştur.
Ardından, bir noktada gelir vergisi düzeylerinin en çok %97.5'e yükseldiği Acil Durum ve Garibi Hatao kavramı ile dünyadaki komünist olmayan ekonomilerdeki kaydî ve daha önceki çabaları seyreltmeye başladı.[]
1970'lerin sonunda Morarji Desai liderliğindeki hükûmet, mevcut şirketlerin kapasite artırımına ilişkin kısıtlamaları hafifletmiş, fiyat kontrollerini kaldırmış, kurumlar vergilerini düşürmüş ve çok sayıda küçük ölçekli sanayinin yaratılmasını teşvik etmiştir.[]
Serbestleşme sonrası dönem (1991'den beri)
Hindistan'ın önemli ticaret ortağı olan Sovyetler Birliği'nin çöküşü ve petrol fiyatlarında bir artışa neden olan Körfez Savaşı, kendisi için kredilerini temerrüde düşme ihtimaliyle karşı karşıya olan Hindistan için büyük bir ödemeler dengesi krizi ile sonuçlandı. Hindistan Uluslararası Para Fonu'ndan (IMF) 1,8 milyar dolarlık kurtarma kredisi talep etmiş; bunun karşılığında da kendisinden düzenlemeler talep edilmiştir.
Buna karşılık, Maliye Bakanı Manmohan Singh de dahil olmak üzere hükûmeti 1991'de ekonomik reformları başlattı. Reformlar, 'ni kaldırdı, tarifeleri ve faiz oranlarını düşürdü ve pek çok işkolundaki doğrudan yabancı yatırımın otomatik olarak onaylanmasına izin veren birçok kamu tekelini sona erdirdi. O günden bu yana serbestleşmenin genel itkisi aynı kalmış, ancak hiçbir hükûmet işçi yasaları yenileşmesi ve azaltma gibi tartışmalı konularda sendikalar ve çiftçiler gibi güçlü lobileri kullanmaya çalışmamıştır. 21. yüzyılın başlangıcı ile Hindistan, ekonominin devlet kontrolünde önemli bir azalma ve finansal serbestleşmeyi artırmak suretiyle serbest piyasa ekonomisine doğru ilerlemişti. Kentsel sakinlerin kırsal yerleşim yerlerinden daha fazla yararlanmalarına rağmen, buna ömür boyu artışlar, okuma yazma oranları ve gıda güvenliği artışları eşlik etmiştir.
Hindistan'ın kredi notuna etki ederken, 2003 yılı itibarıyla Standard & Poor's ve Moody's tarafından yatırım seviyesine yükseltilmiştir. Hindistan, bu dönemde ortalama %9'luk büyüme ile 2003'ten 2007'ye kadar bir süre yüksek büyüme oranlarına sahipti. Böylelikle, 2008'de başlayacak olan küresel malil kriz nedeniyle büyüme ılımlı hale geldi. 2003'te, Goldman Sachs Hindistan'ın cari fiyatlarla ölçülen GSYİH'sının Fransa ve İtalya'nın 2020 yılına kadar, Almanya, İngiltere ve Rusya'ya 2025 yılına kadar ve Japonya'yı 2035 yılına kadar geride bırakacağını ve bu sayede ABD ve Çin'in ardından dünyanın üçüncü büyük ekonomisi olacağını öngördü. Hindistan birçok ekonomist tarafından yükselen bir ekonomik süper güç olarak görülmekte ve 21. yüzyılda küresel ekonomide önemli bir rol oynamaktadır.
2012'den başlayarak Hindistan, kan kaybeden bir büyüme dönemine girdi ve büyüme yüzde 5.6'ya geriledi. Diğer ekonomik sorunlar da belirginleşti: Düşmekte olan dolaşımdaki Hint rupisi, sürekli yüksek cari işlemler açığı ve yavaş sanayi büyümesi. ABD Merkez Bankası'nın niceliksel kolaylaşmayı azaltma kararına istinaden yabancı yatırımcılar Hindistan'daki paraları hızla dışarı çıkartıyorlardı; ancak borsa bugüne kadar en yüksek seviyesine yaklaşırken cari işlemler açığı büyük ölçüde daraldı.[]
Hindistan, 2014-15 yıllarında toparlanma sürecine girdi ve büyüme hızı %7,2'ye yükseldi. 2015 yılında bir Hint başlangıç patlaması geçirdi ve imalat artışı, 2015-16'daki büyümenin %7.6'ya yükselmesiyle sonuçlandı. Bu, 1990 yılından bu yana ilk kez Hindistan'ın, 2015 yılında %6.9 büyüme kaydeden Çin'den daha hızlı büyüdüğü anlamına geliyordu. 2016-17 yılları arasında ekonomik büyümenin %8.0 ve üzeri olması beklenmektedir. 2015 yılının ortalarında küresel borsa rotasında Hindistan, borsalarında hızlı bir düşüş yaşadı ve rupi zayıfladı. Ocak 2016'da bu yine tekrarlandı.
Hindistan, Dünya Bankası'nın 2017 iş yapma kolaylığı endeksinde, 190 ülke arasında 130. sırada yer aldı. İnşaat izniyle uğraşma ve sözleşmeleri uygulama açısından, Dünyadaki en kötü 10 ülkesi arasında yer almakta ama azınlık yatırımcılarını korumak veya kredi almak konusunda nispeten uygun bir sıraya sahiptir. Sanayi Politikası ve Geliştirme Dairesinin (DIPP - Department of Industrial Policy and Promotion) devlet düzeyinde iş sıralamalarını kolaylaştırmak için aldığı güçlü çabaların Hindistan genel sıralamalarını etkilediği dile getirilmektedir.
Veri
Aşağıdaki tablo 1980-2018 yılları arasındaki temel ekonomik verileri göstermektedir. %5'in altındaki enflasyon yeşil renktedir.
Yıl | GSYİH (milyar ABD doları, SAGP) | Kişi başına GSYİH (ABD doları, SAGP) | Dünyanın payı (% olarak SAGP GSYİH) | GSYİH büyümesi (reel) | Enflasyon oranı (Yüzde olarak) | Devlet borcu (GSYİH'nin %'si olarak) |
---|---|---|---|---|---|---|
1980 | 382.0 | 557 | %2.89 | %5.3 | ▲%11.3 | n/a |
1981 | 442.7 | 632 | %3.01 | %6.0 | ▲%12.7 | n/a |
1982 | 486.5 | 680 | %3.11 | %3.5 | ▲%7.7 | n/a |
1983 | 542.6 | 742 | %3.25 | %7.3 | ▲%12.6 | n/a |
1984 | 583.3 | 781 | %3.23 | %3.8 | ▲%6.5 | n/a |
1985 | 633.6 | 830 | %3.29 | %5.3 | ▲%6.3 | n/a |
1986 | 677.3 | 869 | %3.33 | %4.8 | ▲%8.9 | n/a |
1987 | 722.1 | 907 | %3.33 | %4.0 | ▲%9.1 | n/a |
1988 | 819.3 | 1,007 | %3.49 | %9.6 | ▲%7.2 | n/a |
1989 | 901.8 | 1,086 | %3.57 | %5.9 | %4.6 | n/a |
1990 | 986.9 | 1,164 | %3.62 | %5.5 | ▲%11.2 | n/a |
1991 | 1,030.6 | 1,193 | %3.57 | %1.1 | ▲%13.5 | %75.3 |
1992 | 1,111.8 | 1,261 | %3.38 | %5.5 | ▲%9.9 | ▲%77.4 |
1993 | 1,192.4 | 1,323 | %3.48 | %4.8 | ▲%7.3 | ▼%77.0 |
1994 | 1,298.8 | 1,413 | %3.60 | %6.7 | ▲%10.3 | ▼%73.5 |
1995 | 1,426.3 | 1,522 | %3.74 | %7.6 | ▲%10.0 | ▼%69.7 |
1996 | 1,562.1 | 1,636 | %3.87 | %7.6 | ▲%9.4 | ▼%66.0 |
1997 | 1,653.1 | 1,698 | %3.87 | %4.1 | ▲%6.8 | ▲%67.8 |
1998 | 1,774.4 | 1,789 | %4.00 | %6.2 | ▲%13.1 | ▲%68.1 |
1999 | 1,954.0 | 1,935 | %4.19 | %8.5 | ▲%5.7 | ▲%70.0 |
2000 | 2,077.9 | 2,018 | %4.16 | %4.0 | ▲%5.6 | ▲%73.6 |
2001 | 2,230.4 | 2,130 | %4.26 | %4.9 | %4.3 | ▲%78.7 |
2002 | 2,353.1 | 2,210 | %4.30 | %3.9 | %4.0 | ▲%82.9 |
2003 | 2,590.7 | 2,395 | %4.46 | %7.9 | %3.9 | ▲%84.2 |
2004 | 2,870.8 | 2,612 | %4.58 | %7.8 | %3.8 | ▼%83.3 |
2005 | 3,238.3 | 2,901 | %4.77 | %9.3 | %4.4 | ▼%80.9 |
2006 | 3,647.0 | 3,218 | %4.95 | %9.3 | ▲%6.7 | ▼%77.1 |
2007 | 4,111.1 | 3,574 | %5.16 | %9.8 | ▲%6.2 | ▼%74.0 |
2008 | 4,354.8 | 3,731 | %5.21 | %3.9 | ▲%9.1 | ▲%74.5 |
2009 | 4,759.9 | 4,020 | %5.68 | %8.5 | ▲%11.0 | ▼%72.5 |
2010 | 5,312.4 | 4,425 | %5.95 | %10.3 | ▲%9.5 | ▼%67.5 |
2011 | 5,782.0 | 4,750 | %6.09 | %6.6 | ▲%9.5 | ▲%69.6 |
2012 | 6,214.5 | 5,037 | %6.23 | %5.5 | ▲%10.0 | ▼%69.1 |
2013 | 6,727.3 | 5,383 | %6.41 | %6.4 | ▲%9.4 | ▼%68.5 |
2014 | 7,362.5 | 5,814 | %6.65 | %7.4 | ▲%5.8 | ▼%67.8 |
2015 | 8,036.3 | 6,264 | %6.94 | %8.0 | %4.9 | ▲%69.9 |
2016 | 8,787.9 | 6,761 | %7.27 | %8.2 | %4.5 | ▼%69.0 |
2017 | 9,596.8 | 7,287 | %7.52 | %7.2 | %3.6 | ▲%69.8 |
2018 | 10,505.2 | 7,874 | %7.77 | %7.1 | %3.5 | %69.8 |
İşkolları
Tarihsel olarak Hindistan, ekonomisini ve GSYİH'sını üç işkolu ile sınıflandırmış ve izlemiştir: tarım, sanayi ve hizmetler. Tarım, bitkiler, bahçecilik, süt ürünleri üreticiliği ve hayvancılık, su ürünleri yetiştiriciliği, balık avlama, ipekçilik, avcılık, ormancılık ve ilgili etkinlikleri içermektedir. Sanayi ise çeşitli imalat alt işkollarını içermektedir. Hindistan'ın hizmet işkolu tanımında inşaat, perakende, yazılım, BT, iletişim, konukseverlik, altyapı işlemleri, eğitim, sağlık hizmetleri, bankacılık ve sigorta ve diğer birçok ekonomik faaliyet yer almaktadır.
Tarım
Hindistan, çiftlik ürünleri üretiminde dünya çapında ikinci sırada yer almaktadır. Ormancılık, ağaçlandırma ve balıkçılık gibi tarım ve yan işkolları GSYİH'nın %17'sini oluşturmakta ve 2014'teki toplam işgücünün %49'unu istihdam etmektedir. Hindistan ekonomisi çeşitlendi ve büyüdükçe tarımın GSYİH'ya katkısı istikrarlı bir şekilde 1951 ve 2011 arasında düşüş gösterdi; ancak yine de en büyük istihdam kaynağı ve Hindistan'ın genel sosyo-ekonomik kalkınmasının önemli bir parçası olmaya devam etmektedir. Beş yıllık planlarda tarıma yapılan özel vurgu ve sulama ile, teknoloji, modern tarım uygulamalarının uygulanması ve Hindistan'da Yeşil Devrim'ten bu yana tarımsal kredi ve sübvansiyon sağlanması konularındaki istikrarlı gelişmeler nedeniyle tüm mahsullerin birim alan başına ekin verimi 1950'den beri artmıştır. Bununla birlikte, uluslararası karşılaştırmalar Hindistan'daki ortalama verimin dünya genelinde en yüksek ortalama verimin %30 ila %50'sini içerdiğini ortaya koymaktadır.Uttar Pradesh, Punjab, Haryana, Madhya Pradesh, Andhra Pradesh, Telangana, Bihar, Batı Bengal, Gucerat ve Maharashtra eyaletleri, Hint tarımına önemli katkı sağlayan bölgelerdir.
Hindistan'ın yıllık ortalama yağış miktarı 1,208 milimetre (47,6 inç) ve yılda toplam 4000 milyar metreküp yağış alırken, yüzey ve yer altı suyu da dahil olmak üzere toplam yararlanılabilir su kaynakları 1123 milyar metreküpe ulaşmıştır. Arazinin 546.820 km2'si (211.130 sq mi) veya toplam ekili alanın yaklaşık %39'u sulanmaktadır. Hint Okyanusu'nun doğu ve batı kıyılarından oluşan nehirler, kanallar, göletler ve göller ile diğer körfezler ve koylardan oluşan iç su kaynakları, balıkçılık işkolunda yaklaşık altı milyon kişiye istihdam sağlamaktadır. 2010'da Hindistan, dünyanın en büyük altıncı balıkçılık endüstrisine sahipti.
Hindistan, süt, jüt ve bakliyat dünyasındaki en büyük üreticidir ve 2011 yılında 170 milyon hayvan bulunan dünyanın ikinci büyük sığır nüfusuna sahiptir. Sırasıyla pirinç, buğday, şeker kamışı, pamuk ve yerfıstığı üretiminde dünyanın ikinci en büyük üreticisidir; aynı zamanda dünyanın en büyük ikinci meyve ve sebze üreticisidir ve dünya meyve ve sebze üretiminin sırasıyla %10.9 ve %8.6'sını karşılamaktadır. Hindistan aynı zamanda dünyanın ikinci en büyük ipek üreticisi ve en büyük tüketicisi olup, 2005 yılında 77.000 ton üretmiştir. Hindistan, kaju çekirdeği ve kaju fıstığı kabuğu sıvısı (CNSL - cashew nut shell liquid)'nın en büyük ihracatçısıdır. 2011-12 döneminde kaju çekirdeklerinin ihracatı yoluyla ülke tarafından kazanılan döviz, Hindistan Kaju İhracatı Geliştirme Konseyi (CEPCI) istatistiklerine dayanarak Rs.4,390 crore'ya ulaştı. 2011-12 döneminde 131.000 ton çekirdek ihraç edildi.Kollam, Kerala'da yaklaşık 600 kaju işleme birimi bulunmaktadır. Hindistan'ın gıda üreticileri üretimi, hem 2015-16 hem de 2014-15 ürün yılları (Temmuz-Haziran) boyunca yaklaşık 252 milyon ton (MT) durağan kalmıştır. Hindistan, Orta Doğu, Güneydoğu ve Doğu Asya ülkelerine , buğday, tahıl, baharat, taze meyve, kuru meyve, manda sığır eti, pamuk, çay, kahve ve diğer taze ürünler gibi çeşitli tarım ürünlerini ihraç etmektedir. Bu ticaretteki ihracat kazancının yaklaşık yüzde 10'unu elde etmektedir.
Sanayi
Sanayi GSYİH'nın %26'sını oluşturmakta ve toplam işgücünün %22'si istihdam edilmektedir. Dünya Bankası'na göre, 2015'te Hindistan'ın sanayi kolunda GSYİH üretimi, ABD doları temelinde (559 milyar dolar) dünyanın 6. büyüğü idi ve enflasyona göre düzeltilmiş olarak 2005'te ABD dolarına göre (197.1 milyar dolar) en büyük 9. sırada yer almaktaydı. Hindistan sanayi işkolu, 1991'deki Hindistan ekonomik reformlarında ekonomik serbestleşmenin bir sonucu olarak önemli değişiklikler geçirmiş; ithalat kısıtlamaları kaldırılarak yabancı rekabeti getirilmiş, bu kamuya ait belli kamu işkolu endüstrilerinin özelleştirilmesine yol açmış, doğrudan yabancı yatırım (FDI) rejimi serbestleştirilmiş, altyapı geliştirilmiş ve hızlı tüketim mallarının üretiminde genişleme sağlanmıştır. Serbestleştirmeden sonra, Hint özel hizmetler işkolu, ucuz Çin ithalatının tehlikesi de dahil, yerli ve yabancı rekabetin artmasıyla karşı karşıya kalmıştı. O zamandan beri, maliyet sıkıştırılarak, yönetimler yenilenerek ve ucuz emek ve yeni teknolojiye güvenerek bu değişim gerçekleştirmiştir. Bununla birlikte, daha önce daha emek yoğun olan süreçlere dayanan küçük üreticiler tarafından bile istihdam yaratımı azalmıştır.
Petrol ürünleri ve kimyasal maddeler
Petrol ürünleri ve kimyasalları Hindistan'ın sanayi kolunda GSYİH'sına önemli katkıda bulunmakta ve birlikte ihracat gelirlerinin %34'üne katkı sağlamaktadır. Hindistan, Jamnagar'daki dünyanın en büyük rafineri tesisinin bulunduğu yerde günde 1.24 milyon varil ham petrol rafineri ve petrokimya operasyonuna ev sahipliği yapmaktadır. Hacim itibarıyla, Hindistan'da kimya sanayisi, Asya'daki en büyük üçüncü üretici ve tek başına GSYİH'nın %5'ine katkıda bulunmuştur. Hindistan, zirai kimyasallar, polimerler ve plastikler, boyalar ve çeşitli organik ve inorganik kimyasalların dünyadaki en büyük 5 üreticisinden biridir. Büyük bir üretici ve kimyasal ihracatçısı olmasına rağmen, Hindistan ürünlere olan iç talep göz önüne alındığında kimyasalların net bir ithalatçısıdır.
İlaç
Hint ilaç endüstrisi son yıllarda dünyadaki sağlık ürünlerinin önemli bir üreticisi haline gelmiştir. 2011 yılında Dünya çapında satılan 60.000'den fazla jenerik ilaç satışı da dahil olmak üzere küresel ilaç tedarikinin yaklaşık %8'i Hindistan tarafından gerçekleştirilmiştir. İlaç sanayisi 2005'te 6 milyar dolardan 2016'da 36.7 milyar dolara, %17.46'lık bir CAGR'ye yükseldi. 2020'de 55 milyar dolara erişmek için %15.92'lik bir CAGR'de büyümesi beklenmektedir. Hindistan'ın 2020'ye kadar dünyadaki 6. en büyük ilaç pazarı olması bekleniyor. Endüstrisinin en hızlı büyüyen alt işkollarından biridir ve Hindistan'ın ihracat kazançlarında önemli bir katkısı bulunmaktadır. Gucerat eyaleti, ilaç ve 'lerin (API - Active Pharmaceutical Ingredient) üretimi ve ihracatı için bir merkez haline gelmiştir.
Mühendislik
Hindistan mühendislik endüstrisi, sanayi işkolu GSYİH'sının en büyük alt işkolu ve ülkenin en büyük üç döviz girdi işkolundan biridir. Türbinler, otomobiller ve demiryolları için basitten hassas parçalara kadar döküm ve dövme yapan nakliye ekipmanları, takım tezgâhları, sermaye malları, transformatörler, şalt tesisleri, fırınlar gibi ürünler üretilir. Sanayi işkolunda yaklaşık dört milyon çalışan istihdam edilmektedir. Katma değeri temel alınarak, Hindistan'ın mühendislik sanayii işkolu, 2013-14 mali yılında 67 milyar dolar değerinde mühendislik ürünü ihraç etmiştir ve mühendislik ürünlerine olan iç talebin bir bölümünü de karşılamıştır.
Hindistan mühendislik endüstrisi, pazarı her geçen gün büyüyen otomobilleri, motosikletleri ve scooter endüstrisini ve traktör gibi verimlilik makinelerini içermektedir. Hindistan 2011 yılında yaklaşık 2,3 milyonu ihraç edilen yaklaşık 18 milyon yolcu ve yardımcı araç imal etmiş ve birleştirmiştir. Hindistan, 2013 yılında dünyanın traktör üretiminin %29'unu gerçekleştirerek, dünyanın en büyük traktör üreticisi ve en büyük pazarı konumuna gelmiştir. Hindistan, dünyanın 12. en büyük üreticisi ve 7. en büyük makine tezgâhı satın alıcısıdır.
Mücevherler ve kuyumculuk
Hindistan dünyanın en büyük elmas ve mücevher parlatma ve kuyumculuk üretim merkezlerinden biridir; aynı zamanda biridir. Ham petrol ve petrol ürünlerinden sonra, altın, kıymetli madenler, değerli taşlar, mücevherat ve kuyumculuk ihracatı ve ithalatı, Hindistan'ın küresel ticaretinin en büyük kısmını oluşturur. Endüstri, Hindistan GSYİH'sının yaklaşık %7'sine katkıda bulunmakta, endüstride milyonlarca kişi çalışmakta ve döviz kazançlarının önemli bir kaynağı konumundadır. Mücevherat ve kuyumculuk sanayisi, 2013 yılında, katma değer temelinde ekonomik çıktıda 251.000 krore (37 milyar ABD doları) değer üretmiştir. Hindistan ekonomisinin büyüyen işkolu ve A. T. Kearney projesiyle, 2018 yılına kadar 500.000 kroreye (74 milyar ABD doları) büyümeyi hedeflemektedir.
Mücevher ve mücevherat endüstrisi, Hindistan'da birkaç bin yıldan uzun süredir devam eden, eski bir sanat ve sürekli ekonomik bir etkinliktir. 18. yüzyıla kadar Hindistan, elmas madenciliği ve işlenmesinde dünyaca bilinen en büyük güvenilir kaynak olmuştur. Şimdilerde, elmas ve kıymetli madenlerin başlıca kaynakları Güney Afrika ve Avustralya'dır, ancak Anvers, New York ve Ramat Gan ile birlikte Surat ve Mumbai gibi Hint şehirleri, dünyanın mücevherat parlatma, kesim, hassas kesim, tedarik ve ticaret merkezleri arasındadır. Diğer merkezlerin aksine, Hindistan'daki mücevherat ve kuyumculuk işkolu ekonomik etkinlikleri öncelikli olarak elle iş yapan esnaflardan oluşmakta; işkolu ise oldukça parçalanmış ve endüstrinin %96'sı ailelere ait işletmeler tarafından temsil edilmektedir. Hint mücevherat ve kuyumculuk işkolu ekonomisinin belirli gücü, hassas kesme, cilalama ve küçük elmasların işlenmesinden (bir karatın altında) oluşmaktadır. Bununla birlikte, Hindistan ayrıca daha büyük elmas, inci ve diğer değerli taşların işlenmesi için bir merkezdir. Dünyadaki herhangi bir 12 elmastan oluşan mücevher setinin yaklaşık 11'i Hindistan'da kesilmiş ve cilalanmıştır. Hindistan aynı zamanda altının ve diğer kıymetli maden esaslı hassas mücevherat işkolunun önemli bir merkezidir. İç piyasa altındaki altın ve mücevherat ürünleri talebi Hindistan'ın GSYİH'sının bir başka itici gücünü oluşturmaktadır.
Tekstil
Tekstil sanayisi, ülkenin GSYİH'sına %4 oranında katkıda bulunmakta, sanayi üretiminin yüzde 14'ü, dış satım kazanımına da yüzde 17'lik bir oranda katkı sağlamaktadır. Hindistan'ın tekstil sanayisi etkisi azalan bir işkolundan son yıllarda hızla gelişen bir işkolu haline gelmiştir. 2004-2005 yılları arasında işkolunu başta mali olmak üzere hükûmet bir dizi kısıtlamalardan serbest bıraktıktan sonra, büyük yatırım girişlerine –hem yerli hem de yabancı– yeşil ışık yakmıştır. 2004 ile 2008 arasındaki dönemde tekstil sektörüne yapılan toplam yatırım 27 milyar dolar artmıştır. Ludhiana, Hindistan'da %90 oranında yünlü üretmekte ve Hindistan'ın Manchester'ı olarak anılmaktadır. , çorap, örme giysiler, gündelik ayakkabılar ve spor giyim sektörlerinin önder kaynağı olarak evrensel bir tanınma elde etmiştir. gibi genişleyen tekstil merkezleri, ülkedeki kişi başına düşen en yüksek gelirlerini de almaktadır. Hindistan'ın pamuk çiftlikleri, lifleri ve tekstil endüstrisi, bazı çocuk işçiliği (% 1) dahil olmak üzere Hindistan'daki 45 milyon insana istihdam sağlamaktadır. Tekstil işkolunun, 18 yaşın altında yaklaşık 400.000 çocuğu istihdam ettiği düşünülmektedir.
Madencilik
Hindistan'ın madencilik endüstrisi, hacim olarak dünyadaki 4. en büyük mineral üreticisi konumunda ve 2009'da 8. en büyük üretici konumundaydı. 2013 yılında, 4'ü yakıt, 3'ü atom enerjili mineraller ve 80'i de yakıt içermeyen 89 mineral çıkarılmış ve işlenmiştir. 2011-12 döneminde, hükûmet kamuya ait hacmin ürettiği minerallerin %68'ini elinde bulunduruyordu.
Hindistan madencilik işkolunun yaklaşık %50'si, çıktı değeri ile sekiz eyalette yoğunlaşmaktadır - , , Chhattisgarh, Andhra Pradesh, Telangana, Jharkhand, ve Karnataka. Çıktıların diğer %25'lik kısmı petrol ve doğalgaz kaynaklarına dayanmaktadır. Hindistan, 2010 yılında yaklaşık yarısı kömür olmak üzere, kalker ve demir cevheri gibi yaklaşık 3.000 madeni işletmiştir. Üretim değeri temelinde Hindistan, mika, krom, kömür, linyit, demir cevheri, boksit, barit, çinko, manganezde beş büyük üreticiden biridir ve diğer pek çok mineralin en büyük 10 üreticisinden biridir. Hindistan, 2013'te dünyanın en büyük dördüncü çelik üreticisi ve yedinci en büyük alüminyum üreticisi olmuştur.
Hindistan'ın mineral kaynakları çok geniştir. Bununla birlikte, maden endüstrisi düşüş yaşamış —2000'de %3'e kıyasla 2010'da GSYİH'sının %2,3'üne katkıda bulunmuş ve 2,9 milyon kişiyi istihdam etmiş— toplam emeğinin azalan bir yüzdesini kaydetmiştir. Hindistan kömür dahil olmak üzere birçok mineralden oluşan net bir ithalatçıdır. Hindistan'ın madencilik işkolundaki düşüş, Avustralya ve Güney Afrika gibi diğer madencilik ülkelerinden 6 ila 20 kat daha fazla zamana yayılan; altyapı yetersizliği, sermaye kaynaklarının yetersizliği ve ekolojik ve çevresel açıdan sürdürülebilir teknolojilerin yavaş kabul görmesi gibi karmaşık durumlarda, düzenleyici ve idari yöntemlerden kaynaklanmaktadır.
Demir ve çelik
2014-2015 yılları arasında Hindistan, dünyanın en büyük üçüncü ham çelik üreticisi ve dünyanın en büyük sünger demir üreticisi olmuştur. Sanayi 91.46 milyon ton toplam nihai çelik ve 9.7 milyon ton üretti. Hindistan'daki çoğu demir-çelik, yerel demir cevherinden üretilmektedir.
Savunma
1.3 milyondan fazla etkin personelin gücü ile Hindistan dünyanın 3. büyük askerî gücüne ve dünyanın en büyük gönüllü ordusuna sahiptir. Hint ordusu için 2015 mali yılı için onaylanan toplam bütçe ₹2.47 trilyon crore (37 milyar ABD doları) idi. Savunma harcamalarının 2022 yılına kadar 620 milyar dolara çıkması bekleniyor.
Kağıt hamuru ve kâğıt
Hizmetler
Hindistan'ın hizmetler işkolu, GSYİH içindeki en büyük paya sahiptir ve 1950'de %15, 2012'de de %57 bir pay teşkil etmiştir. Nominal GSYİH ile dünyadaki 7. büyük, satın alma gücü dikkate alındığında ise üçüncü büyük işkoludur. Hizmet işkolu, iş gücünün %27'sine istihdam sağlamaktadır. Bilgi teknolojisi ve iş süreçleri dışkaynakları, 1997-1998 ve 2002-2003 yılları arasında %33,6'lık birikimli büyüme oranına sahip olarak 2007-2008'de ülkenin toplam ihracatının %25'ine katkıda bulunan en hızlı büyüyen işkolları arasında yer almaktadır.
Havacılık
Hindistan dünyanın en büyük dokuzuncu sivil havacılık pazarına sahiptir ve 2020'ye kadar üçüncü büyük havacılık piyasası olma potansiyeline sahiptir. 2013'te 163 milyon yolcudan oluşan hava trafiği kaydedildi ve 2017 yılına kadar 60 milyon uluslararası yolcu olarak tahmin edilmektedir. Piyasada 2020 yılına kadar 800 uçak bulunacağı tahmin ediliyor. 2015'te Boeing, Hindistan'ın önümüzdeki 20 yıl boyunca 240 milyar dolar değerinde 1740 kadar uçağa olan talebini öngördü. Bu, küresel hacimlerin yüzde 4,3'ünü oluşturur. Airbus'a göre, Hindistan önümüzdeki 20 yıl içinde dünyanın en büyük üç havacılık pazarından biri olacaktır. Airbus, önümüzdeki on yıl boyunca Hindistan iç pazarı için yıllık yüzde 11'in üzerinde bir büyüme oranını beklerken, yurt içi ve yurt dışı güzergâhlardaki kombine büyüme oranının da yüzde 10'dan fazla olacağını tahmin etmektedir.
Hindistan'daki sivil havacılık, 18 Şubat'ta Naini için ilk ticari sivil havacılık uçuşunun Allahabad'dan yapıldığı 1911 yılına kadar gidiyor. Fransız havacı , 6500 postayı taşımıştı. 15 Ekim 1932'de Karaçi'den 'na bir posta göndermişti. Havayolu daha sonra Air India kuruluşu oldu. Mart 1953'te, Hint Meclisi, Hava Taşımacılığı Kanunu'nu kabul etti. Hindistan havayolu endüstrisi kamulaştırıldı ve Deccan Havayolları, Airways India, Bharat Havayolları, Himalaya Havacılık, Kalinga Havayolları, Hindistan Ulusal Hava Yolları, Air India ve Hindistan Hava Hizmetleri, o zamandan beri bağımsız olarak etkinlik gösteren sekiz yerli havayolu şirketi ile iki devlet kuruluşunda birleştirildi. Hint Havayolları, yurt içi güzergâhlara ve da uluslararası hizmetler konusuna yoğunlaştı. Hindistan Uluslararası Havaalanları Kurumu (IAAI) 1972'de, Ulusal Hava Meydanları İşletmesi 1986'da kurulmuştur. Sivil Havacılık Güvenliği Bürosu, 'nin trajik kazasından sonra 1987'de kuruldu. , hükûmetin sivil havacılık işkolunu 1991'de düzenlemesinin ardından ülkede etkinlik gösteren ilk ulusal düzeyde özel havayolu kuruluşu olmuştur. Hükûmet, özel havayollarının Hava Kurumu Yasası yürürlükten kaldırıldığı ve özel havayollarının tarifeli hizmetlerinin yürütüldüğü 1994 yılına kadar 'Hava Taksisi' Programı kapsamında ayrıcalıklı ve tarifeli olmayan hizmetleri işletmesine izin vermişti. Jet Airways, Air Sahara, Modiluft, Damania Airways ve NEPC Airlines gibi diğer özel havayolları da bu süre zarfında iç hat operasyonlarına başladı.
Havacılık işkolu, serbestleşme sonrasında hızlı bir dönüşüme uğradı. 2004-05'te Hindistan pazarına yarım düzine kadar girmişti. Büyük yeni girenler , , , , , ve 'ydu. Kingfisher Havayolları, 15 Haziran 2005'te, 3 milyar ABD doları değerinde Airbus A380 uçağı sipariş eden ilk Hint havayolu şirketi oldu. Bununla birlikte, Hint havacılık endüstrisi, ekonomik yavaşlama, artan yakıt ve işletme maliyetleri nedeniyle mücadele edecekti. Bu, Hindistan havayolu endüstrisinde borçları birleştirme, satın alma ve satış sonlandırmalarına yol açtı. Air Sahara ve Air Deccan, sırasıyla Jet Airways ve Kingfisher Airlines tarafından 2007 yılında satın alındı. Paramount Airways 2010 yılında operasyonlarını durdurdu ve Kingfisher 2012'de kapandı. Etihad Airways, 2013'te Jet'in %24 hissesini satın almaya karar verdi. AirAsia India, 2014 yılında Air Asia ve Tata Sons arasında ortak girişim olarak çalışan düşük maliyetli bir taşıyıcı konumuna geldi. 2013-2014 itibarıyla yalnızca IndiGo ve GoAir kâr ediyordu.
Bankacılık ve finans
Hint para piyasası, özel, kamu ve yabancı sermayeli ticari bankalar ile kooperatif bankalarından oluşan örgütlü bir işkolu ile birlikte planlı bankalar olarak sınıflandırılmıştır ve örgütlü olmayan işkolu, bireysel veya aile sahibi yerli bankacılar veya para kredi kuruluşları ve bankacılık dışı finansal şirketlerden oluşmaktadır. Örgütsüz işkolu ve mikrokredi, kırsal ve alt kentsel alanlarda geleneksel bankalar üzerinde, özellikle törenler ve kısa vadeli krediler gibi verimli olmayan amaçlar için hala tercih edilmektedir.
Başbakan Indira Gandhi, 1969'da 14 bankayı devletleştirdi, bunu 1980'de diğer altısı izledi ve küçük ölçekli sanayi, perakende ticaret, küçük işletmeler vb. bankaların sosyal ve gelişimsel hedeflerini yerine getirmesini sağlamak için bankaların net kredi tutarının %40'ını tarım gibi öncelikli işkollarına sağlamalarını zorunlu hale getirmiştir. O tarihten bu yana banka şubelerinin sayısı 1969 yılında 8,260 iken 2007'de 72,170'e yükselmiş ve bir şube tarafından kapsanan nüfus aynı dönem içerisinde 63.800 iken 15.000'e düşmüştür. Toplam banka mevduatı 1970-71 döneminde ₹59.1 milyar crore den (880 milyon ABD doları) 2008-09 yılları arasında ₹38,309.22 milyar crore (570 milyar ABD doları) olmuştur. 1969'daki şube sayısının %1,860'ından veya %22'sinden 30,590'a veya 2007'de %42'ye yükselen kırsal şubelere rağmen, 500.000 köyün 32.270'inde planlı bir banka bulunmaktadır.
Hindistan'ın gayri safi yurt içi tasarruf oranı 2006-07 döneminde GSYİH'ya oran olarak %32.8'di. Kişisel tasarrufların yarısından fazlası arazi, ev, büyükbaş hayvan ve altın gibi fiziksel varlıklara yatırımdı. Kamu bankaları, bankacılık sektörünün aktif toplamının %75'inden fazlasını elinde bulundururken, özel ve yabancı bankalar sırasıyla %18,2 ve %6,5 oranında aktif toplamda pay sahibidir. Serbestleşme politikaları sonrasında, hükûmet önemli bankacılık reformlarını onaylamıştır. Bunlardan bazıları, birleşmeleri teşvik etme, hükûmet müdahalesini azaltma ve kârlılığı ve rekabet gücünü arttırma gibi, kamulaştırılmış bankalarla ilgili olmakla birlikte, diğer yenilikler bankacılık ve sigorta işkollarını özel ve yabancı oyunculara açmıştı.
Bilişim teknolojisi
Hindistan'daki bilişim teknolojisi endüstrisi iki ana bileşenden oluşmaktadır: BT hizmetleri ve iş süreçleri dış kaynak kullanımı (BPO - Business process outsourcing). İşkolunun, 1998'de Hindistan'ın GSYİH'sına olan katkısı %1.2 iken 2012'de %7.5'e yükselmiştir.'a (National Association for Software and Services - Ulusal Yazılım ve Hizmetler Birliği) göre, sektör, 2015'te 147 milyar ABD doları gelir elde etmiş; burada ihracat geliri 99 milyar ABD doları ve iç gayrimenkul değeri 48 milyar ABD doları olarak gerçekleşerek %13'lük bir artış göstermiştir.
Bilişim işkolundaki büyüme, artan uzmanlık ve arz tarafında, yabancı tüketicilerin artan talebi ile talep tarafında eşleşen, düşük maliyetli, yüksek vasıflı, eğitimli ve akıcı İngilizce konuşan işçilerden oluşan geniş bir havuzun varlığına bağlanmakta ve Hindistan'ın hizmet ihracatıyla ilgilenen veya operasyonlarının dış kaynak kullanımı için çalışanlarla gerçekleşmektedir. Hint BT endüstrisinin ülkenin GSYİH içindeki payı 2005-06 döneminde %4.8 iken 2008'de %7'ye yükselmiştir. 2009'da yedi Hint şirketi dünyadaki ilk 15 teknoloji dış kaynak şirketi arasına girdi.
Hindistan'daki dış kaynak kullanımı endüstrisindeki hizmetleri, çoğunlukla çok uluslu şirketlerin Batı operasyonlarına hitap etmektedir. 2012 yılı itibarıyla 2,8 milyon kişi dış kaynak sektöründe çalışmaktadır. Yıllık gelirler yaklaşık 11 milyar dolar, GSYİH'nın yaklaşık %1'idir. Hindistan'da her yıl 2.5 milyon kişi mezun olmaktadır. Beceri yetersizliği sonucunda ücretler yüzde 10-15 oranında artmaktadır.
Sigortacılık
Hindistan 2013'te dünyanın en büyük 10. sigorta pazarı oldu ve 2011'de 15. sıraya yükseldi. 2013'te toplam 66,4 milyar ABD doları piyasa büyüklüğü ile dünyanın büyük ekonomilerine kıyasla küçük kalmaya devam etmektedir ve Hint sigorta piyasası, yıllık sigorta işkolunun %2'sini oluşturmaktadır. Hindistan'ın hayat ve hayat dışı sigorta işkoluü %20'lik oranda çift haneli olarak büyüme oranlarında büyümekte ve bu büyümenin 2021 yılına kadar devam etmesi beklenmektedir. Hint ekonomisi, dünyadaki en büyük 360 milyon etkin hayat sigortası poliçesini elinde tutmaktadır. Hindistan'daki 52 sigorta şirketinin 24'ü hayat sigortası işkolunda etkinlik göstermektedir. Ülkedeki hayat sigortası endüstrisinin 2019 yılına kadar çift haneli bileşik yıllık büyüme oranları ile 2021 yılına kadar yıllık 1 trilyon ABD doları değerine ulaşması beklenmektedir.
1996-97 döneminden 2000-2001 dönemine kadar yüzde 10'luk bir büyüme oranı bildirilen işkolu, 2000-01 döneminden 2010-11 dönemine kadar yıllık ortalama %15,85 büyüme kaydetti.[] Buna ek olarak, uzmanlaşmış sigortacılar olan İhracat Kredi Garanti Kurumu ve Tarım Sigorta Şirketi (AIC - Agriculture Insurance Company) sırasıyla kredi garantisi ve ekin sigortası sunmaktadır. Başlangıçta Ulusal Tarım Sigorta Şirketi (NAIS - National Agriculture Insurance Company) kapsamında AIC, ticari hat üzerinde de ürün teminatı vermeye başlamıştır.[] Hava durumu sigortası ve özel durumlarla ilişkili ürünler gibi yenilikçi ürünleri tanıtmıştır. 2010-11 döneminde hayat dışı sigortacılar tarafından verilen prim, 42.576 crore ve 2009-10 döneminde 34.620 crore dir. Büyüme, özellikle tarife fiyatlarındaki geniş kesimlerin karşısında tatmin ediciydi. Özel sigorta şirketleri, 2009-10 döneminde 13.977 crore karşılığında 17.424 crore prim ödemiştir. Kamu sigortacıları, 2010-11 döneminde 25.151.8 crore tutarında prim ödemiş; 2009-10 döneminde 20.643.5 crore yani 2009-10 döneminde %14.8'e karşılık %21.8'lik bir artış kaydedilmiştir.[]
Hint sigorta işi, geçmişte düşük seviyeli sigorta nüfuz etkisi ile gelişmiş seviyelerde kalmıştır. Serbestleşme sonrası işkolu, 2000 yılında sigortanın nüfuz etki düzeyini 2.3 (hayat için 1.8 ve hayat dışı 0.7) seviyesinden 2010 yılında 5.1'e (hayat için 4.4 ve hayat dışı 0.7) yükseltmeyi başardı.[]
Elektrik işklolu
Hindistan'da birincil enerji tüketimi 2015 yılında %5.3'lük küresel payla, Çin ve ABD'den sonra üçüncü büyük ülke konumundadır. Kömür ve ham petrol birlikte Hindistan'ın birincil enerji tüketiminin %85'ini oluşturmaktadır. Hindistan'ın petrol rezervleri, ülke içi petrol talebinin %25'ini karşılamaktadır. Nisan 2015 itibarıyla, Hindistan'ın kanıtlanmış ham petrol rezervleri 763.476 milyon metrik ton iken, gaz rezervleri 1.490 milyar metreküptü (53 trilyon kübik feet). Petrol ve doğalgaz sahaları, , ve denizde ve kıyıda başta Assam, Gucerat ve eyaletlerinde bulunur. Hindistan dünyadaki dördüncü en büyük petrol tüketicisidir ve net petrol ithalatı 2014-15 yılları arasında yaklaşık ₹820.000 crore (120 milyar dolar) seviyesine ulaşmıştır, ve bu olumsuz yönde etkilemektedir. Hindistan'daki petrol endüstrisi, çoğunlukla Petrol ve Doğalgaz Kurumu (ONGC), Hindustan Petroleum Corporation Limited (HPCL), Bharat Petroleum Corporation Limited (BPCL) ve Indian Oil Corporation Limited (IOCL) gibi kamu sektörü şirketlerinden oluşmaktadır. Dünyanın en büyük petrol rafine kompleksini işleten Reliance Industries Limited (RIL) gibi petrol işkolunda bazı büyük özel Hint şirketleri vardır.
Hindistan, elektrik üretiminde Japonya ve Rusya'yı geride bırakarak %4.8 küresel pay ile 2013 yılında dünyanın üçüncü en büyük elektrik üreticisi konumuna gelmiştir. 2015 takvim yılı sonunda Hindistan, elektrik talebinde birçok elektrik santrali ile elektrik enerjisinde fazlalık vermeye başladı. Elektrik enerjisi işkolu 31 Mayıs 2016 itibarıyla termik güçte %69.8, hidroelektrikte %15.2, diğer yenilenebilir enerji kaynaklarında %13.0 ve nükleer enerjide %2.1 katkıda bulunarak 303 (GW) kurulu güce sahipti. Hindistan, 106 milyar ton kanıtlanmış kömür rezervi ile yurt içi elektrik talebinin çoğunu termik güçten karşılayabilmektedir. Hindistan, güneş, rüzgâr ve biyoyakıtlar (, şekerkamışı) gibi önemli potansiyelli bazı değişik enerji kaynakları bakımından zengindir. Hindistan'ın azalan uranyum rezervleri ülkedeki nükleer enerjinin yıllarca büyümesini durdurdu. Dünya rezervlerinin en iyi 20'sinden biri olma durumu arz eden kemerinde bulunan yeni uranyum bulguları, ve tahmini 846.477 mt (933.081 eksik ton) toryum rezervinin, –dünya rezervlerinin yaklaşık %25'i– uzun vadede ülkenin iddialı tetiklemesi bekleniyor. Hindistan'ın diğer ülkelerden uranyum ithal etmesini de kolaylaştırmıştır.
Altyapı
Hindistan'ın altyapı ve ulaştırma işkolu GSYİH'nın yaklaşık %5'ine katkıda bulunmaktadır. Hindistan'ın 31 Mart 2015 itibarıyla 5,472,144 kilometrelik (3,400,233 mil) bir yol şebekesi vardır ve bu Dünyanın ikinci büyük karayolu ağıdır. Karayolu kilometrekare başına 1.66 km'lik yol ile, Hindistan'ın karayolu ağının niceliksel yoğunluğu, Japonya'nın (0.91), Birleşik Devletler'in (0.67), Çin'in (0.46), Brezilya'nın (0.18) veya Rusya'nınkinden (0.08) daha yüksektir. Bununla birlikte, niteliksel olarak Hindistan'ın yolları, modern karayollarının ve dar asfalt yolların bir karışımıdır ve geliştirilmektedir. 31 Mart 2015itibarıyla Hindistan yollarının %61,05'i asfaltlanmıştır. G-27 ülkeleri arasında Hindistan, —trafik tıkanıklığına yol açan— 100.000 kişi başına en düşük kilometre şerit yol yoğunluğuna sahiptir. Altyapısını yenilemektedir. Mayıs 2014'ten itibaren Hindistan, büyük üretim, ticaret ve kültür merkezlerinin çoğunu birleştiren 22,600 kilometrelik 4 veya 6 şeritli otoyolu yakın zamanlarda tamamlamış ve kullanıma sokmuştur. Hindistan'ın karayolu altyapısı yükün %60'ını, yolcu trafiğinin ise %87'sini taşımaktadır.
, 114.500 kilometre uzunluğunda ve 7.172 istasyonla dünyanın en büyük dördüncü demiryolu ağıdır. Devletin sahibi olduğu ve işlettiği bu demiryolu ağı, günde ortalama 23 milyon yolcu ve yılda 1 milyar tondan fazla yük taşımaktadır. Hindistan'ın, ülkenin dış ticaret hacminin hacimce %95'ini, değer bakımından %70'ini elinde bulunduran (havayoluyla idare edilen dinlenme işi), 13 büyük liman ve 60 operasyonel büyük olmayan liman ile 7.500 kilometre kıyı şeridi bulunmaktadır., Mumbai'nin en büyük kamu limanı, ise en büyük özel deniz limanıdır. Hindistan havaalanı altyapısı 125 havaalanından oluşmakta, 66 havalimanı hem yolcu hem de lojistik için lisansa sahip bulunmaktadır.
Perakende
Perakende işkolu, Hindistan'ın GSYİH'sının %14-15'i ile %20'sine katkıda bulunmaktadır. Hindistan perakende pazarının 600 milyar dolar ekonomik değer ile dünyanın ilk beş perakende pazarından biri olduğu tahmin edilmektedir. Hindistan dünyanın en hızlı büyüyen perakende pazarından biridir ve 2020 yılına kadar 1.3 trilyon dolara ulaşması beklenmektedir.
Hindistan'ın perakende işkolu çoğunlukla yerel ana ve pop mağazaları, sahibi olan insanlı mağazalardan ve sokak satıcılarından oluşmaktadır. Örgütlü perakende süpermarketler 2008 yılı itibarıyla %4'lük bir pazar payıyla büyümektedir ancak bu hala küçük bir pay teşkil etmektedir. 2012'de hükûmetçe çok markalı perakendede %51 oranında doğrudan yabancı yatırıma izin verilmiş ve tek markalı perakendede %100 oranında DYY'ye izin verilmiştir. Ancak, arka uç depo perakende altyapısının yanı sıra eyalet düzeyinde izinler, kırtasiyecilik ve örgütlü perakende satışlarının Hindistan ekonomisindeki büyümesini sınırlamaya devam etmektedir. Bir mağazanın kapı açabilmesi için "tabela lisansları" ve "istifleme karşıtı önlemleri" gibi otuzdan fazla düzenlemeye uyması gerekmektedir. Malları eyaletten eyalete, hatta eyaletler içinde taşımak için vergiler vardır. The Wall Street Journal'a göre, altyapı eksikliği ve verimli perakende ağı, Hindistan'ın tarım ürünlerinin üçte birinin bozulmaya uğramasına neden olmaktadır.
Turizm
Dünya Seyahat ve Turizm Konseyi, 2015 yılında turizmin ₹8.31 lakh crore (130 milyar ABD doları) veya ülkenin GSYİH'sının %6.3'ünü oluşturduğunu ve 37.315 milyon işi, toplam istihdamın ise %8.7'sini desteklediğini hesapladı. İşkolunun 2025 yılına kadar (GSYİH'nın %7,2'si) yıllık ortalama %7,5 ila ₹18,36 lakh crore (280 milyar ABD doları) büyümesi öngörülüyor. Hindistan, 2015'te 8.027 milyon uluslararası arenada turist çekmiş, 2014 yılında bu 7.679 milyon olarak gerçekleşirken, %4.5'lik bir büyüme kaydedilmiştir. Hindistan, 2015 yılında turizm gelirlerinden 21.07 milyar dolar kazanç elde etmiştir. Hindistan'a yapılan uluslararası gezim, 1997'de 2.37 milyon kişiden 2015'te 8.03 milyon kişiye, istikrarlı bir büyüme kaydetmiştir. Birleşik Devletler, Hindistan'a gelen uluslararası turistlerin en büyük kaynağıyken, Avrupa Birliği ülkeleri ve Japonya diğer önemli uluslararası turist kaynağıdır. Uluslararası turistlerin %10'dan azı Tac Mahal'i ziyaret ederken çoğunluk diğer kültürel, tematik ve tatil yerlerini ziyaret etmektedir. Her yıl 12 milyondan fazla Hint turizm için uluslararası gezilere katılmakta; Hindistan'daki iç turizm ise yaklaşık 740 milyon Hint gezgininden oluşmaktadır.
Hindistan, düşük maliyetli sağlık ve uzun vadeli bakım sunan sağlık ekonomisinin hızla büyüyen bir medikal gezim (turizm) işkoluna sahiptir. Ekim 2015'te Hindistan'ın medikal turizm işkolunun 3 milyar ABD doları değerinde olduğu tahmin edilmekte ve bunun 2020 yılında 7-8 milyar dolara çıkması öngörülmektedir. 2014'te, 184.298 yabancı hasta tıbbi tedavi almak için Hindistan'a gitmiştir.
İnşaat
Eğitim
Eğlence endüstrisi
Sağlık Hizmetleri
Hindistan sağlık işkolunun artan gelir, sağlık bilincinin artması, yaşam tarzı hastalıklarının önceliğinin artması ve sağlık sigortasına erişimin iyileşmesi ile 2015-20 yılları arasında %29'luk bir CAGR ile 280 milyar ABD dolarına ulaşması beklenmektedir.
Matbaacılık
Telekomünikasyon
Telekomünikasyon işkolu, 2014-15 yılları arasında ₹2.20 lakh crore (34 milyar ABD doları) gelir elde etmiş ve toplam GSYİH'nın %1.94'ünü oluşturmuştur. 31 Ağustos 2016 itibarıyla 1.053 milyar abone ile telefon kullanıcılarının (hem sabit hem de cep telefonu) sayısı ile Hindistan dünyanın ikinci büyük pazarı olmuştur. Büyük telekom işleticileri tarafından sağlanan dünyanın en düşük tarifelerinden birine ve aralarında hiper rekabete sahiptir. Hindistan, dünyanın üçüncü büyük internet kullanıcı tabanına sahiptir. 31 Mart 2016 itibarıyla ülkede 342.65 milyon internet abonesi mevcuttu.
Sanayi tahminleri 2012 yılı itibarıyla Hindistan'da 554 milyondan fazla televizyon tüketicisinin bulunduğunu göstermektedir. Hindistan, abone sayısına göre dünyanın en büyük (DTH - Direct-to-Home) televizyon pazarını temsil etmektedir. Mayıs 2016'dan itibaren, ülkede 84.80 milyon DTH abonesi vardı.
Dış ticaret ve yatırım
Dış ticaret
1991 yılındaki serbestleşme politikalarına kadar Hindistan, büyük ölçüde ve kasıtlı olarak, ekonomisini korumak ve kendine güvenini sağlamak için dünya pazarlarından kendini soyutlamıştır. Dış ticarette ithalat tarifeleri, ihracat vergileri ve nicel kısıtlamalar söz konusuyken, doğrudan yabancı yatırım (DYY) üst limit sermaye katılımı, teknoloji transferi kısıtlamaları, ihracat yükümlülükleri ve hükûmet onayları ile sınırlandırılmıştır; bu onaylar sanayi işkolundaki yeni doğrudan yabancı yatırımın yaklaşık %60'ı için gerekliydi. Bu kısıtlamalar, DYY'nin 1985-1991 yılları arasında yılda ortalama 200 milyon ABD doları civarında olmasını sağlamıştır; sermaye akımlarının büyük bir yüzdesi, dış yardım, ticari borçlanma ve yerleşik olmayan Hintlerin mevduatlarını içermektedir. Hindistan'ın o dönemdeki hükûmetinin genel ticaret politikasının ihlali nedeniyle bağımsızlıktan sonraki ilk 15 yıl boyunca ihracat durdu. Aynı dönemdeki sanayileşme nedeniyle ithalat, ağırlıklı olarak makine, hammadde ve tüketim mallarından oluşmaktaydı.
Ekonomik serbestleşmeden bu yana, Hindistan'ın uluslararası ticaretinin değeri, 1990-91'deki %16'dan 2008-10'da %47'ye yükselen mal ve hizmet ticaretinin katkısıyla GSYİH'ya keskin bir şekilde etki etti. Dış ticaret, 2015 yılında Hindistan'ın GSYİH'sının %48,8'ini oluşturuyordu. Hindistan'ın, mal ticareti, ihracatın %1.44 ve ithalatın % 2.12'sini oluşturmakta ve dünya genelinde ticari hizmetler ticareti için ihracatın %3,34'ü ve ithalatın %3,31'ini oluşturmaktaydı. Hindistan'ın başlıca ticaret ortakları Avrupa Birliği, Çin, Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Arap Emirlikleri'dir. 2006-07 döneminde, başlıca ihraç malları mühendislik ürünleri, petrol ürünleri, kimyasallar ve ilaçlar, kuyumculuk ve mücevherat, tekstil ve konfeksiyon, tarımsal ürünler, demir cevheri ve diğer mineralleri içeriyordu. Başlıca ithalat malları arasında ham petrol ve ilgili ürünler, makine, elektronik eşyalar, altın ve gümüş yer alıyordu. Kasım 2010'da ihracat, yıllık %22.3 artışla ₹850.63 milyar (13 milyar ABD doları) olurken, ithalat %7.5 artışla ₹1.251.33 milyar (19 milyar ABD doları) oldu. Aynı ayın ticaret açığı, 2009'da ₹468.65 milyardan (7,3 milyar ABD doları) aşağıya çekildi ve 2010'da ₹400.7 milyara (6.2 milyar ABD doları) düştü.
Hindistan, 1947'den bu yana Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması'nın (GATT) tarafı ve onun halefi olan DTÖ'nün kurucu üyelerinden biridir. Genel kurul toplantılarına etkin olarak katılırken, Hindistan gelişmekte olan ülkelerin endişelerini dile getirmekte çok önemli bir rol oynamıştır. Örneğin, Hindistan, iş ve çevre konularında ve DTÖ politikalarına gibi konuların dahil edilmesine karşı muhalefetini sürdürmüştür.
Ödemeler dengesi
Bağımsızlıktan bu yana, Hindistan'ın cari işlemlerinde ödemeler dengesi olumsuz olmuştu. 1990'lı yıllarda, ödemeler dengesi krizi nedeniyle ortaya çıkan ekonomik liberalizasyondan sonra, Hindistan'ın ihracatı, 2002-03 döneminde ithalatının% 80.3'ünü, 1990-91 yılları arasında% 66.2'den itibaren sürekli olarak yükseldi. Bununla birlikte, küresel ekonomik durgunluk ve ardından dünya ticaretinde genel bir yavaşlama ile 2008-09'da ithalatın bir yüzdesi olarak %61.4'lük bir ihracat düşüşü izledi. Hindistan'ın artmakta olan petrol ithalatı, geniş cari hesap açığının arkasındaki ana itici güç olarak görülmekte; 2008-09 döneminde 118,7 milyar dolara veya GSYİH'nın %11,11'ine yükselmiştir. Ocak ve Ekim 2010 arasında Hindistan, 82,1 milyar dolar ham petrol ithal etti. Hindistan ekonomisi, 2011-2012 döneminde 189 milyar dolar ticaret açığı ile 2002-2012 döneminde her yıl bir ticaret açığı vermiştir. Çin ile yaptığı ticaret, 2013 yılında yaklaşık 31 milyar dolarlık değer ile en büyük açık olmuştur.
Hindistan'ın dış yardım ve imtiyazlı krediye olan bağımlılığı ekonominin serbestleşmesinden sonra azalmış ve 1990-91'de %35.3 olan 2008-09'da %4.4'e düşmüştür. Hindistan'da, (ECBs - External Commercial Borrowings) veya yerleşik olmayan borç verenlerden gelen ticari kredilere Hükûmet tarafından Hint şirketlere ek bir fon kaynağı sağlama izni verilmektedir. Maliye Bakanlığı, 1999 Yılı uyarınca Hindistan Merkez Bankası tarafından yayınlanan DTB politika kılavuzları aracılığıyla bunları izler ve düzenler. Hindistan'ın döviz rezervleri Mart 1991'de 5.8 milyar dolardan Aralık 2009'da 318.6 milyar dolara yükselmiştir. 2012'de İngiltere, Hindistan ekonomisinin büyümesini ve sağlamlığını gerekçe göstererek Hindistan'a yapılan tüm mali yardımların sona erdiğini açıklamıştır.
Hindistan'ın cari işlemler açığı 2013'te tüm zamanların en yükseğine ulaştı. Hindistan tarihsel olarak, cari hesap açığını yurt dışı piyasalardaki şirketlerin borçlanmaları veya yerleşik olmayan Hintler ve portföy girdileri yoluyla para yatırmaları yoluyla finanse etmiştir. Nisan 2016'dan Ocak 2017'ye kadar olan dönemde RBI verileri, 1991'den bu yana ilk defa doğrudan dış yatırım girişi yoluyla açığın finanse edildiğini gösteriyor. , bu gelişmenin "Başbakan Narendra Modi'nin ülkenin sürdürülebilir büyüme için ekonomik temelini güçlendirebilme kabiliyetinde uzun vadeli yatırımcılar arasında artan bir güven işareti" olduğunu kaydetti.
Doğrudan yabancı yatırım
Sıra | Ülke | Girişler (milyon ABD doları) | Girişler (%) |
---|---|---|---|
1 | Mauritius | 50,164 | 42.00 |
2 | Singapur | 11,275 | 9.00 |
3 | ABD | 8,914 | 7.00 |
4 | Birleşik Krallık | 6,158 | 5.00 |
5 | Hollanda | 4,968 | 4.00 |
SAGP cinsinden dünyadaki üçüncü büyük ekonomi olan Hindistan, doğrudan yabancı yatırım çekmiştir. 2011 yılı boyunca, Hindistan'a yapılan doğrudan yabancı yatırım girişi 36.5 milyar dolara yükselirken bu 2010'da 24.15 milyar dolardan yani %51.1 daha yüksektir. Hindistan'ın, telekomünikasyon, bilgi teknolojisi ve otomobil parçaları, kimyasallar, giyim eşyaları, ilaçlar ve mücevherler gibi diğer önemli alanlarda güçlü yönleri vardır. Yabancı yatırımlarda bir artışa rağmen, katı DYY politikaları önemli bir engel oluşturdu. Zamanla, Hindistan bir dizi DYY reformunu kabul etmiştir. Hindistan, nitelikli yönetim ve teknik uzmanlığa sahip büyük bir havuza sahiptir. nüfusun büyüklüğü 300 milyon düzeylerinde ve büyümekte olan bir tüketici pazarını temsil etmektedir.
Hindistan, girişimlerde %100'e kadar doğrudan yatırım yapılmasına izin veren 2005 yılında DYY politikasını serbestleştirdi. Sanayi politikası yenilikleri, endüstriyel lisanslama gereksinimlerini büyük ölüde azaltmış, genişleme kısıtlamalarını kaldırmış ve yabancı teknolojiye kolay erişim ve doğrudan yabancı yatırımları kolaylaştırmıştır. Gayrimenkul işkolunun yukarı doğru hareket eden büyüme eğrisi patlayan bir ekonomiyle gerçekleşmekte ve doğrudan serbest dolaşım düzenini serbest bırakmaktadır. Mart 2005'te hükûmet, konut, ticari binalar, hastaneler, eğitim tesisleri, dinlenme tesisleri ve şehir ve bölge düzeyinde altyapı içeren konut altyapısı ve inşaat geliştirme projeleri dâhil inşaat işkolunda %100 doğrudan yatırım yapılmasına izin verme kurallarını değiştirmiştir. 2012-14 yılı boyunca Hindistan, bu yenilikleri, savunma, telekomünikasyon, petrol, perakende, havacılık ve bir dizi başka işkoluna genişletti.
2000-10 yılları arasında ülke 178 milyar dolar tutarında doğrudan yabancı yatırım çekmiştir. Mauritius'tan gelen gereğinden fazla yüksek yatırım, önemli vergi faydaları nedeniyle uluslararası fonların ülkeye yönlendirilmesinden kaynaklanmakta; Hindistan ve Mauritius arasındaki bir vergi anlaşması nedeniyle çifte vergilendirmeden kaçınılmakta ve Mauritius, bir sıfır vergilendirme DYY kanalı yaratarak etkili bir şekilde bir sermaye kazançlarında vergi cenneti konumu kazanmaktadır. 2015 yılında Hindistan'ın GSYİH'sının %2,1'ini doğrudan yabancı yatırımlar oluşturuyordu.
Çıkışlar
2000 yılından bu yana, Hint şirketler yurt dışına açılmış, doğrudan yabancı yatırım yapmaktar ve Hindistan dışında iş yaratmaktaydılar. 2006-2010 döneminde, Hint şirketlerin Hindistan dışındaki doğrudan yatırımları GSYİH'nın yüzde 1.34'ü seviyesinde gerçekleşmiştir. Hint şirketler DYY'de ilerlemiş ve Birleşik Devletler'de etkin duruma geçmişti, diğerleri yatırımlarda Avrupa ve Afrika'da genişlemişti. Hint şirket , Birleşik Krallık'ın en büyük üreticisi ve özel sektör işvereni haline gelmişti.
Havaleler
2015 yılında diğer ülkelerden Hindistan'a yapılan gönderilerde toplam 68.91 milyar dolarlık kaynak üretilmiş ve Hindistan'daki yabancı işçilerin ülkelerine yaptıkları harçlar için toplam 8.476 milyar dolar havale yapılmıştır. BAE, ABD ve Suudi Arabistan, Hindistan'a akan en çok nakit para kaynağıydı; Bangladeş, Pakistan ve Nepal, Hindistan'dan gelen havale alıcılarıydı. Hindistan'a yapılan havaleler 2015 yılında ülkenin GSYİH'sının %3.32'sini oluşturuyordu.
Para birimi
Yıl | ABD doları başına Rupi (yıllık ortalama) |
---|---|
1975 | 9.4058 |
1980 | 7.8800 |
1985 | 12.3640 |
1990 | 17.4992 |
1995 | 32.4198 |
2000 | 44.9401 |
2005 | 44.1000 |
2010 | 45.7393 |
2015 | 64.05 |
2016 | 67.09 |
Hint rupisi (₹), Hindistan'daki tek , komşu olan Nepal ve Butan'da da yasal ödeme araçlarında biri olarak kabul edilmiş ve ikisi de para birimini Hindistan rupisi parasına bağlamıştır. Rupi 100 paisasa bölünmüştür. En yüksek değeri alan banknot, 2.000 pound tutarındaki banknottur; dolaşımda en düşük madeni para 50 paise madeni paradır; 30 Haziran 2011'den itibaren, 50 paise'nin altındaki tüm değerli birimler yasal para birimi olmaktan çıkmıştır. Hindistan'ın para sistemi, ülkenin merkez bankası olan (RBI) tarafından yönetilmektedir. 1 Nisan 1935'te kurulan ve 1949'da kamulaştırılan RBI, ülkenin para otoritesi, parasal sistemin düzenleyici ve denetçisi, hükûmet bankası, döviz rezervinin saklama yeri ve para birimi düzenleyicisi olarak görev yapmaktadır. Bu, Hindistan Hükûmeti tarafından atanan bir yöneticinin başkanlığında, merkezi bir yönetim kurulu tarafından yönetilmektedir.
Rupi, 1927'den 1946'ya kadar İngiliz sterlini ile ve daha sonra sabit bir döviz kuru ile 1975'e kadar ABD doları ile bağlantılıydı. Eylül 1975'te devalüe edildi ve sabit parite sistemi ile dört büyük uluslararası para birimi olan , Amerikan doları, Japon yeni ve Alman markı ile değiştirilebilir hale getirildi. 1991'de en büyük ticaret ortağı Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra Hindistan büyük bir döviz kriziyle yüzleşti ve 1 ve 2 Temmuz'da rupi yaklaşık %19 oranında iki aşamalı olarak devalüe edildi. 1992'de serbest döviz kuru işleyişi - LERMS - tanıtıldı. LERMS uyarınca ihracatçılar döviz kazançlarının yüzde 40'ını Hindistan Merkez Bankası tarafından belirlenen döviz kuru ile Hindistan Merkez Bankası'na teslim etmek zorundaydı. Bakiye %60'ın piyasa tarafından belirlenen döviz kuru ile dönüştürülmesine izin verildi. 1994'te rupi bazı sermaye denetimleri ile cari hesapta dönüştürülebilirdi.
1991'deki keskin devalüasyon ve 1994'teki cari işlemler konvertibilitesine geçişten sonra, rupinin değeri büyük ölçüde piyasa güçleri tarafından belirlendi. Rupi, 2000 yılından 2010 yılına kadar geçe on yıl boyunca oldukça istikrarlı bir hâl aldı. Eylül 2013'te rupi ABD doları karşısında en düşük seviyesi olan 68.27 seviyesine geriledi.
Gelir ve tüketim
Hindistan'ın kişi başına gayri safi millî geliri 2002'den bu yana yüksek oranda büyümüştür. Hindistan'ın Kişi Başına Geliri Rs cinsinden üç kat artmıştır. 2002-03'teki 19.040 Rs'den 2010-11 döneminde 53.331'e ulaşarak bu sekiz yılda ortalama %13.7 artış göstermiş ve 2010-11'de %15.6 oranında artmıştır. Bununla birlikte, enflasyona göre düzeltilmiş kişi başına düşen millî gelir artışı, 2010-11 döneminde %5.6'ya gerileyerek bir önceki yıldaki %6.4 seviyesinden aşağıya inmiştir. Bu tüketim seviyeleri kişisel ve hane halkı ile ilgili değildir. Hanehalkı temelinde, 2011 yılında hane başına ortalama gelir 6,671 ABD doları idi.
2011 yılı nüfus sayımı sonucuna göre Hindistan 330 milyon eve ve 247 milyon haneye sahiptir. Hindistan'da hanehalkı büyüklüğü, son yıllarda düşüş göstermiş; 2011 yılı nüfus sayımı sonucuna göre hane halkının %50'sinde 4 veya daha az üye bulunmaktaydı. 2011 yılı başına nüfus sayımı ortalaması, hanehalkı başına 4.8 üye idi ve yaşayan büyükanne ve büyükbabalar buna dahildi. Bu haneler yaklaşık 1,7 trilyon GSYİH üretti. 2011 nüfus sayımı başına hanehalkı tüketim örüntüsü: hane halklarının yaklaşık %67'si ısınma amacıyla odun, ürün kalıntısı veya inek gübresi kullanmakta; ve % 53'ü yaşam ortamlarında sıhhi tesisat veya drenaj sistemlerine sahip değillerdi; % 83'ünün kendi bünyelerinde su temini, kentsel alanlarda evlerinden 100 metre ve kırsal alanlardaki evlerinden 500 metre uzakta olmakta; hane halkının %67'si elektriğe erişmekte; hanelerin %63'ünde sabit hat veya cep telefonu bağlantısı bulunmakta; %43'ün bir televizyonu bulunmakta; %26'sında iki tekerlekli (motosiklet) veya dört tekerlekli (araç) küçük bir aracı vardı. 2001 yılına kıyasla, bu gelir ve tüketim eğilimleri, orta ve önemli gelişmeleri temsil etmektedir. 2010 yılında yayınlanan bir raporda, yüksek gelirli hane halklarının sayısının düşük gelirli aileleri geçtiği iddia edilmiştir.
- Yoksulluk
Dünya Bankası, Mayıs 2014'teki verileri gözden geçirmiş ve 2005 yılının eski yoksulluk hesaplama metodolojisine ve Hindistan da dahil olmak üzere dünya çapında yoksulluğun ölçülmesi için satın alma gücü paritesi tabanına getirilmesini önermiştir. Bu gözden geçirilmiş metodolojiye göre, dünya yoksulluk sınırının 872.3 milyon altındaydı ve bunların 179.6 milyonu Hindistan'da yaşıyordu. Başka bir deyişle, toplam dünya nüfusunun %17,5'ini barındıran Hindistan, 2013 yılında dünyanın en fakir kesiminin %20,6'sına sahipti. According to a 2005-2006 survey, 2005-2006 araştırmasına göre Hindistan, kronik olarak yetersiz beslenen 5 yaşın altındaki yaklaşık 61 milyon çocuğa sahipti. 2011 UNICEF raporunda, 1990 ve 2010 yılları arasında Hindistan, 5 yaş altı ölüm oranında yüzde 45'lik bir azalma sağladı ve şu anda bu metrikte 188 ülke arasında 46. sırada bulunmaktadır.
1960'lı yılların başından beri, art arda iş başına gelen hükûmetler, merkezi planlamada kısmî başarıyla yoksulluğu hafifletmek için çeşitli planlar uyguladılar. 2005 yılında Hindistan hükûmeti, Mahatma Gandhi Ulusal Köy İstihdam Garanti Yasası'nı çıkarıp, Hindistan'ın tüm bölgelerindeki her kırsal hane halkına asgari ücretli istihdamın 100 gününü garanti altına aldı. 2011'de bu Kırsal İstihdam Garanti programı, Hindistan'daki diğer yoksulluğu azaltma programlarından daha etkili olmadığı için oldukça eleştirildi. MGNREGA, en iyi niyetlerine rağmen, yolsuzluk görevlileri, fon kaynakları olarak açığın finansmanı, bu program kapsamında inşa edilen altyapı kalitesinin yetersizliği ve yoksulluğa karşı istenmeyen yıkıcı etkilerle uğraşıyor. Diğer çalışmalar, Kırsal İstihdam Garantisi refah programının bazı durumlarda kırsal yoksulluğun azaltılmasına yardımcı olduğunu ortaya koymaktadır. Yine de diğer çalışmalar Hindistan'ın ekonomik büyümesinin sürdürülebilir istihdam ve yoksulluğun azaltılmasının sürücüsü olduğuna dikkat çekmekte ancak önemli bir nüfus hala yoksul durumda bulunmaktadır.
İstihdam
2009-10 döneminde tarım ve bağlaşık işkolları toplam işgücünün yaklaşık %52,1'ini oluşturuyordu. Tarım istihdamı istihdam edilenlerin yüzdesinde zamanla azalırken, inşaat ve altyapı hizmetlerini içeren hizmetler 2012-13 döneminde istihdamın %20,3'ünü oluşturuyordu. Toplam işgücünün %7'si örgütlü bir işkolundadır ve bunların üçte ikisi hükûmet tarafından denetimlenen kamu işkolundadır. Hindistan'daki emeğin yaklaşık %51,2'si kendi hesabına çalışmaktadır. Bir 2005-06 dönemi araştırmasına göre, istihdam ve maaşlarda cinsiyet ayrımı vardır. Kırsal alanlarda, hem kadınlar hem de erkekler öncelikle serbest çalışmaktadır ve çoğunlukla tarım işkolunda etkinlik göstermektedir. Kentsel alanlarda, maaşlı çalışma, 2006 yılında hem erkek hem de kadınlar için en büyük istihdam kaynağı olmuştur.
Hindistan'da işsizlik, kronik (örtülü) işsizlik ile tanımlanır. Yoksulluk ve işsizliğin yok edilmesini (son yıllarda geçim kaynakları aramak için kentsel alanlara itti) hedefleyen hükûmet programları, işletmeler kurma, beceri bileme, kamu işkolu işletmelerinin kurulması, hükûmetlerdeki çekinceler gibi konularda finansal yardımlar sağlanması ve benzerini içerir. Serbestleştirme sonrasında kamu kesiminin rolünün azalması nedeniyle örgütlü istihdamdaki düşüş, daha iyi eğitim odaklı olma ihtiyacının altını çizmiş ve reformların daha da fazla ısınmasına yönelik siyasi baskı uygulamıştır. Hindistan'ın emek yönetmelikleri gelişmekte olan ülke ölçütlerine göre bile ağırdı ve analistler, hükûmeti istihdam yaratma ortamını daha elverişli hale getirmek için hükûmetin etkisini kaldırmaya veya değiştirmeye çağırmıştı. ayrıca, izin sayısını ve diğer bürokratik açıklıkların azaltılması yoluyla istihdam yaratma için uygun bir çevrenin yaratılması gereğini tespit etti. Ayrıca, eğitim sistemindeki eşitsizlikler ve yetersizlikler, artan istihdam olanaklarının toplumdaki tüm kesimlere ulaşmasını engelleyen bir etmen olarak tanımlanmıştır.
temelde yoksulluğa dayanan karmaşık bir sorundur. Hint hükûmeti 1990'lı yıllardan beri çocuk emeğini ortadan kaldırmak için çeşitli programlar uyguladı. Bunlar arasında okulların kurulması, ücretsiz okul öğle programının başlatılması, özel inceleme hücreleri ve diğerlerinin kurulması yer alıyordu. Desai ve ark. Hindistan'da çocuk işçiliğiyle ilgili son zamanlarda yapılan çalışmaların, çocukların istihdam edildiği bazı sanayi alanları bulduklarını, ancak genel olarak nispeten az sayıda Hint çocuğun istihdam edildiğini belirtti. Artık 10 yaşın altındaki çocuk emeği nadir karşılaşılan bir durumdur. 10-14 grubundaki son anketler, ücretli çalışan çocukların sadece %2'sini bulurken, %9'u evlerinde veya kırsal çiftliklerde, ekim ve hasat gibi yüksek iş talebinde ebeveynlerine yardımcı olarak çalışmaktadır.
Hindistan, dünyadaki en büyük diasporaya sahiptir ve tahminen 16 milyon insan, çoğu yurt dışında çalışmakta ve sermayelerini ailelerine geri götürmektedir. Orta Doğu bölgesi, göçmen Hintlerin en büyük istihdam yeridir. Suudi Arabistan'ın ham petrol üretimi ve altyapı endüstrisi, 2 milyondan fazla gurbetçi Hint istihdam etmektedir. Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Dubai ve Abu Dabi gibi şehirler son on yılda inşaat patlaması sırasında yalnızca 2 milyon Hint inşaat işçisi istihdam etti. 2009-10 döneminde, yurt dışındaki Hint göçmenlerden yapılan gönderiler, dünyanın en yüksek rakamı olan 2,500 milyar ₹ (39 milyar ABD doları) seviyesinde gerçekleşirken, DYYdeki payları %1 civarı gibi düşük seviyelerde kalmıştır.
Ekonomik eğilimler ve konular
“ | 1.27 milyar insan ve satın alma gücü açısından dünyanın üçüncü büyük ekonomisi olan Hindistan'ın son zamanlardaki büyümesi ve gelişimi çağımızın en önemli başarılarından biri oldu. Bağımsızlıktan bu yana geçen altı buçuk yıl boyunca ülke, ulusun hububat ithalatına kronik bağımlılığından milleti, net bir gıda ihracatçısı olan küresel tarımsal bir santrale dönüştüren belirgin bir tarımsal devrimi gerçekleştirdi. Yaşam beklentisi iki katından fazla, okuma yazma oranları dört kat arttı, sağlık koşulları iyileşti. Hindistan yakında Dünyanın gördüğü en büyük ve en genç işgücüne sahip olacak. Aynı zamanda, ülke, iş ve fırsat arayışında her yıl yaklaşık 10 milyon kişinin kasaba ve şehre taşındığı büyük bir kentleşme dalgasının ortasındadır. Bu, yüzyılın en büyük kırsal ve kentsel göçüdür. Artan talepleri karşılamak, kasaba ve şehirleri daha yaşanabilir ve yeşil yapmak için iş, konut ve altyapıyı oluşturmakta büyük yatırımlar gerekecek. | „ |
—Dünya Bankası: "2013 Hindistan Ülke Genel Bakışı" |
Tarım
Tarım, Hindistan ekonomisinin önemli bir parçasıdır. Yaklaşık 1.53 milyon kilometre karelik bir alanda, Hindistan, ABD'den sonra herhangi bir ülkenin tarım arazilerinin en büyük ikinci alanına sahiptir ve toplam toprak alanına oranla ekili arazinin oranı yüzde 52'ye yakındır, büyük emek yoğun tarım ekonomileri arasında Bangladeş'ten sonra (%68 üzeri) ikinci sırayı almaktadır. Ülkenin toplam arazi alanı Çin ya da ABD'nin sadece üçte birinden biraz fazla olmasına rağmen, Hindistan'ın ekilebilir arazisi Birleşik Devletler'inkinden marjinal olarak daha küçük ve Çin'den marjinal olarak daha büyüktür. New York Times gazetesi, 2008 yılında doğru teknoloji ve politikalarla Hindistan'ın sadece kendisinin değil dünyanın da beslenmesine katkıda bulunabileceğini iddia etti. Bununla birlikte, Hindistan'ın tarımsal üretimi, olası gücünün çok gerisinde kalmaktadır. Hindistan'daki düşük verimlilik çeşitli etmenlerin bir sonucudur. Dünya Bankası'na göre, Hindistan'ın geniş tarımsal sübvansiyonları çiftçilerin gelişmesini bozmakta ve üretkenliği artıran yatırımları engellemektedir. Tarımın aşırı düzenlenmesi maliyetleri, fiyat risklerini ve belirsizliği artırırken, emek, arazi ve kredi piyasalarındaki devlet müdahalesi piyasayı incitmektedir. Kırsal yollar, elektrik, limanlar, gıda depolaması, perakende pazarlar ve hizmetler gibi alanlarda altyapı yetersizdir. Ayrıca, arazilerin ortalama büyüklüğü çok küçüktür ve işletmelerin %70'i bir hektardan daha küçük araziye sahiptir. Tarım yapılan arazilerin sadece %46'sının 2016 yılı itibarıyla sulandığı gerçeğinden anlaşılacağı üzere sulama tesisleri yetersizdir, çiftçiler hala yağışa, özellikle de muson mevsimine bağımlı kalmaktadırlar, bu da ülkeye çoğunlukla tutarsız ve eşit olmayan bir şekilde dağılmış durumdadır. Sulama altındaki ek 2 crore hektarlık bir araziyi, sendikal bütçede 80.000 crore rupi değerinde bir meblağın onaylandığı Hızlandırılmış Sulama Fayda Programı (AIBP) da dâhil olmak üzere çeşitli tarım planları yoluyla geliştirmek için bir hüküm uygulanmaktadır. Üretici gelirleri, kısmen de gıda depolama ve dağıtım altyapısının olmaması nedeniyle düşüktür. Hindistan'ın tarım ürünlerinin üçte biri bozulmadan kaybolmuştur.
Yolsuzluk
Yolsuzluk, Hindistan'ı etkileyen yaygın sorunlardan biridir. Uluslararası Şeffaflık Örgütü (TI - Transparency International) tarafından 2005 yılında yapılan bir araştırmada, ankete katılanların yarısından fazlasının, bir önceki yıldaki bir kamu görevinde bir iş bulma konusunda rüşvet ya da takas etkisi üzerinde doğrudan tecrübe sahibi olduğu belirlendi. Bunun sonucu 2008 UŞÖ çalışması ile bu oran yüzde 40 olarak tespit edildi. 2011'de Şeffaflık Örgütü, 183 ülke arasında Hindistan'ı kamu işkolundaki yolsuzluk seviyelerinde 95. sırada gösterdi ve 2014 yılında Hindistan'da yolsuzluklarda azalma görerek sıralamayı 85. sıraya çekti.
1996'da Kırmızı bant ve Raj İzni, bürokraside kurumsallaşmış yolsuzluk ve verimsizlik için bir neden olarak önerildi. Daha yeni raporlar, aşırı düzenlemeler ve onay gereklilikleri, zorunlu harcama programları, hükûmet tarafından kontrol edilen kurumlar tarafından belirli mal ve hizmet sağlayıcılarının tekeli, takdir yetkileri bulunan bürokrasi ve şeffaf yasaların olmaması gibi yolsuzluğun nedenlerini ve süreçlerini ortaya koymaktadır.
Devlet görevlilerinin vatandaşlar tarafından talep edilen bilgileri vermelerini veya cezalandırıcı eylem yapmalarını, hizmetlerin bilgisayar ortamında verilmesini ve uyanıklık komisyonu oluşturan çeşitli merkezi ve eyalet hükûmetinin eylemlerini gerektiren Bilgi Edinme Hakkı Yasası (2005), yolsuzlukları önemli ölçüde azalttı ve şikayetlerin giderilmesi için yeni yollar açmıştı.
2011 yılında Hint hükûmeti, harcamalarının çoğunun hedeflenen alıcılara ulaşamayacağı sonucuna vardı. Büyük, hantal ve tümöre benzeyen bir bürokrasi harcama bütçelerini süpürür ya da sifonlar. Hindistan'ın yokluk oranları dünyadaki en kötü durumlardan biridir; bir çalışmada, kamuya açık öğretmenlerin %25'inin ve devlete ait kamu işkolundaki sağlık çalışanlarının %40'ının işyerlerinde bulunamadığı tespit edildi. Benzer şekilde, şeffaflık, meritokratik bir sistem ve bilim ve teknolojiyi denetleyen bürokratik teşkilatların gözden geçirilmesi ile ilgili olarak Hint bilim insanlarının yüz yüze birçok sorunu vardır.
Hindistan ekonomisinin bir yeraltı ekonomisi vardır, 2006 raporunda İsviçre Bankacılar Birliği tarafından, İsviçre bankalarının neredeyse 1.456 milyar ABD doları tutarındaki kara paranın dünya listesine girmesini önerdiğini iddia eden bir rapor bulunmaktadır. Bu, ülkenin toplam dış borcunun 13 katı kadardır. Bu iddialar İsviçre Bankacılar Birliği tarafından reddedildi. İsviçre Bankacılar Birliği Uluslararası İletişim Merkezi Başkanı James Nason'a göre, "Hint medyasında ve Hindistan muhalefet çevrelerinde (kara para) rakamlar hızla toplanıyor ve İncil gerçeği olarak dolaşıyordu. Bununla birlikte, bu hikâye tam bir kurguydu. İsviçre Bankacılar Birliği böyle bir rapor yayınlamamıştı. Bu rakamlara sahip olduğunu iddia eden herkes (Hindistan için) kaynaklarını belirlemeye ve bunları üretmek için kullanılan metodolojiyi açıklamaya zorlanmalıydı." 8 Kasım 2016'da Hindistan Başbakanı Narendra Modi tarafından atılan yeni bir adım, ekonomiye kara paralar getirmek için 500 ve 1000 rupi banknotların hepsinin tedavülden kaldırılmasını içeriyordu. Yeni 500 ve 2000 rupi banknotlar 500 ve 1000 rupi banknotların yerini aldı.
Eğitim
Hindistan, ilköğretime devam etme oranının artması ve nüfusun yaklaşık dörtte üçüne yayılması konusunda büyük ilerleme kaydetmiştir. Hindistan'ın okur yazar oranı 1991'de %52.2 iken 2011'de %74.04'e yükseldi. İlköğretim düzeyindeki eğitim hakkı, 2002 yılındaki uyarınca temel haklardan biri haline getirilmiş ve tüm çocuklara ücretsiz eğitim verilmesi hedefini daha da ileri götürme amacıyla yasal düzenleme yapılmıştır. Bununla birlikte, %74'lük okur yazarlık oranı hala dünya ortalamasından daha düşüktür ve ülkede yüksek seviyede okul terk oranı vardır. Ayrıca okuma yazma oranları ve eğitim olanakları, bölgelere, toplumsal cinsiyete, kentsel ve kırsal alanlara ve farklı sosyal gruplara göre değişiklik göstermektedir.
Ekonomik eşitsizlikler
“ | Hindistan'ın en yoksul bölgelerindeki yoksulluk oranları, daha gelişmiş ülkelerdeki yoksulluk oranlarının üç ila dört katı daha fazladır. Hindistan'ın yıllık kişi başına ortalama geliri 2011'de 1,410 dolarken —dünyanın orta gelirli ülkelerinin en fakir ülkeleri arasında yer alırken— Uttar Pradesh'de (Brezilya'dan daha fazla nüfusa sahip) sadece 436 dolar ve Hindistan'ın en yoksul eyaletlerinden biri olan Bihar'da sadece 294 dolardı. | „ |
—Dünya Bankası: "2013 Hindistan Ülke Genel Bakışı" |
Hindistan ekonomisinde yer edinen ciddi bir sorun, yoksulluk, altyapı edinimi ve sosyo-ekonomik kalkınma bakımından Hindistan'ın farklı eyaletleri ve bölgeleri arasındaki keskin ve büyümekte olan bölgesel farklılıklardır. Altı düşük gelirli eyalet –Assam, Chhattisgarh, Nagaland, Madhya Pradesh, ve Uttar Pradesh– Hindistan nüfusunun üçte birinden fazlasına ev sahipliği yapmaktadır. Eyaletler arasında gelir, okur yazar oranı, yaşam beklentisi ve yaşam koşulları açısından ciddi farklılıklar bulunmaktadır.
Beş yıllık planlar, özellikle de öncesi serbestleşme döneminde, iç bölgelerdeki endüstriyel kalkınmayı teşvik ederek ve devletler arasında sanayileri dağıtarak bölgesel farklılıkları azaltmaya çalıştı ancak bu önlemlerin aslında verimsizliği arttırdığı ve sonuçları engellediği için etkili endüstriyel büyüme konusunda sonuçlar çok cesaret verici olmadı. Serbestleşmeden sonra, daha gelişmiş bölgeler, gelişmiş altyapıya ve imalat ve hizmet işkollarını cezbeden eğitimli ve yetenekli bir işgücüne sahip olmak suretiyle, onlardan fayda sağlamak için daha iyi konumlandırılmışlardır. Geri kalmış bölge yönetimleri, vergi tatilleri ve ucuz araziler sunarak farklılıkları azaltmaya ve coğrafi ve tarihsel olarak belirlenmiş olmakla birlikte bir büyüme kaynağı haline gelmekte ve diğer işkollarından daha hızlı gelişen turizm gibi alanlara odaklanmaya çalışmaktadırlar.Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'na (UNDP) göre Hindistan'ın gelir Gini katsayısı 33,9 iken, gelir dağılımının Doğu Asya, Latin Amerika ve Afrika'dan daha yüksek bir Gini katsayısına sahip olduğunu ortaya koymaktadır.
Hindistan'ın ekonomik genişlemesinin yoksul yanlısı veya fakir karşıtı olup olmadığı konusunda devam eden bir tartışma vardır. Araştırmalar, ekonomik büyümenin yoksul yanlısı olduğunu ve Hindistan'da yoksulluğun azaldığını göstermektedir.
Güvenlik piyasaları
Hint güvenlik piyasalarının gelişimi, Bombay Menkul Kıymetler Borsası'nın (BSE), Mumbai'de Temmuz 1875'te ve Ahmedabad Borsası'nın 1894 yılında açılmasıyla başladı ve yıllar boyu çeşitli şehirlerde 22 değişim gerçekleştirildi. 2014 yılında Hindistan'ın borsalarının piyasa değeri, Güney Kore ve Avustralya'nın hemen üstünde piyasa değeri ile dünyanın 10. sırasında yer aldı.Dünya Borsalar Federasyonu'na göre Hindistan'ın iki büyük borsası Bombay Menkul Kıymetler Borsası (BSE) ve Hindistan Ulusal Menkul Kıymetler Borsası, Şubat 2015'te sırasıyla 1,71 trilyon ABD doları ve 1,68 trilyon ABD doları piyasa değeri elde etti.
Hindistan'da Halka Açılma Oranı (IPO - Initial Public Offering) NYSE ve NASDAQ ile kıyaslandığında küçüktür ve 2013'te 300 milyon ABD doları, 2012'de ise 1,4 milyar ABD doları yükselmiştir. , düşük halka arza dayalı eylemlerin piyasa koşullarını, hükûmetin onay sürecinin yavaşlamasını ve karmaşık düzenlemeleri yansıttığını belirtmiştir. 2013 öncesinde, Hint şirketlerin, menkul kıymetlerini, Hindistan'da bir halka arz işlemine tabi tutmadan uluslararası olarak listeleme izni yoktu. 2013'te bu güvenlik yasaları reforma tabi tutuldu ve Hint şirketler şimdi, ilk önce, yurt içinde veya eş zamanlı olarak listelemek istedikleri yerleri seçebilmektedirler. Ayrıca, güvenlik yasaları, önceden listelenen şirketlerin yurt dışında listelemelerini kolaylaştırmak, Hint şirketlerin özel sermayesi ve uluslararası yatırımcıların likiditesini (akıcılığını) artırmak üzere gözden geçirilmiştir.
Ayrıca bakınız
Olaylar:
Listeler:
Kaynakça
- ^ "Information About Maharashtra, Industries, Economy, Exports of Maharashtra". ibef.org. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ SUDALAIMUTHU, S.; RAJ, S.A. (2009). Logistics Management for International Business: Text and Cases. PHI Learning. ISBN . 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ a b c d "Report for Selected Countries and Subjects". IMF. 23 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ "Provisional Estimates of Annual Income 2015-16 and Quarterly Estimates of Gross Domestic Product, 2015-16". pib.nic.in. 145814. 28 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ "The World Factbook". www.cia.gov. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ (PDF). Ministry of Statistics and Program Implementation, Government of India. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ Kirtika Suneja (14 Temmuz 2016). "India's June WPI at 1.62%, food articles inflation at 8.18%". The Economic Times. 23 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ GINI index 7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . World Bank (2009-2012)
- ^ "The World Factbook - LABOR FORCE". www.cia.gov. 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ a b ND Shiva Kumar (23 Temmuz 2013). "Unemployment rate increases in India". The Times of India. 25 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ International Labor Comparisons - India 18 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Average Salary Tables, Bureau of Labor Statistics, US Government (2012)
- ^ GNI per capita, Atlas method (current US$) 15 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . World Bank (2014)
- ^ Table 3.4, World Consumer Income and Expenditure Patterns - Annual Household Income 5 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Euro Monitor International (2013), pp 45
- ^ GDP of India and major Sectors of Economy 30 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Government of India (2013)
- ^ a b c d Foreign Trade Performance of India Annual Report 26 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Directorate General of Commercial Intelligence and Statistics, Ministry of Commerce and Industry, Government of India (2012)
- ^ a b "Doing Business in India 2020". World Bank. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ "India Moves Up in World Bank's Ease of Doing Business List". NDTV. 28 Ekim 2015. 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ a b c d Trade Profile - India 4 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . World Trade Organization (2014)
- ^ (PDF). Ministry of Finance, Government of India. Mart 2016. 15 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ "World Economic Outlook Database, April 2016 - Report for Selected Countries and Subjects". International Monetary Fund. 23 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ a b "IMF". 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ "Net official development assistance received (current US$)". World Bank. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ "Sovereigns rating list". Standard & Poor's. 10 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ "Forex reserve at record high of $578.770 billion". The Times of India. 24 Mart 2023. 24 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mart 2023.
- ^ "India". International Monetary Fund. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ "DNA,Indian economy overtaken china growth rate". 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
- ^ . 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ "CIA The World Factbook". 11 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ "The diplomat". 22 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ "The Linkedin". 10 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ "Times of India". 20 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ "IMF, 2015 İncelemesi". 8 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ "Foreign Policy". 26 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ Mishra, Asit Ranjan (6 Ocak 2017). "GDP growth to slow to 7.1% in FY17: Govt". livemint.com. Livemint. 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2017.
- ^ "The Hindu, India's Service Sector". 16 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ Farklı işkollarının Hint GSYİH'sı içindeki payı 18 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bölüm 10, Hindistan Hükûmeti (Şubat 2014), simpleinterest.in
- ^ "Indian IT services exports seen growing 12-14% in year ahead, Livemint, 2015". 10 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ . 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ . 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ Tarımın GSYİH içindeki payı 2012-13'te %13.7'ye geriledi 6 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Economic Times
- ^ . 18 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ IBEF, Otomobil endüstrisi 29 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ . 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ . 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ a b "BSE". 28 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ "thehindu.com". 19 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2017.
- ^ a b "Economic survey of India 2007: Policy Brief" (PDF). OECD. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Haziran 2009.
- ^ a b Edward A. Gargan (15 Ağustos 1992). "India Stumbles in Rush to a Free Market Economy". The New York Times. 8 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2011.
- ^ (PDF). Goldman Sachs. 2007. 27 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2009.
- ^ a b c (PDF). Bureau of Labour Statistics, Indian Government. Ocak 2014. 24 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2014.
- ^ Inflation, consumer prices (annual %) 2 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The World Bank (2014)
- ^ Nehru, Jawaharlal (1946). The Discovery of India. Penguin Books. ISBN .
- ^ (Ağustos 2003). Between East and West: The Moluccas and the Traffic in Spices Up to the Arrival of Europeans. Diane Publishing Company. ISBN .
- ^ Hanway, Jonas (1753), An Historical Account of the British Trade Over the Caspian Sea, Sold by Mr. Dodsley, 29 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 27 Mart 2017,
... The Persians have very little maritime strength ... their ship carpenters on the Caspian were mostly Indians ... there is a little temple, in which the Indians now worship
- ^ Stephen Frederic Dale (2002), Indian Merchants and Eurasian Trade, 1600–1750, Cambridge University Press, ISBN , 3 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 27 Mart 2017,
... The Russian merchant, F.A. Kotov ... saw in Isfahan in 1623, both Hindus and Muslims, as Multanis.
- ^ Scott Cameron Levi (2002), The Indian diaspora in Central Asia and its trade, 1550–1900, BRILL, ISBN , 29 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 27 Mart 2017,
... George Forster ... On the 31st of March, I visited the Atashghah, or place of fire; and on making myself known to the Hindoo mendicants, who resided there, I was received among these sons of Brihma as a brother
- ^ J. Villotte (1730). Voyage d'un missionnaire de la Compagnie de Jésus en Turquie, en Perse, en Arménie, en Arabie et en Barbarie, Paris.
- ^ Abraham Valentine Williams Jackson (1911), From Constantinople to the home of Omar Khayyam: travels in Transcaucasia and northern Persia for historic and literary research, The Macmillan company, 3 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 2 Nisan 2017
- ^ (1798), A journey from Bengal to England: through the northern part of India, Kashmire, Afghanistan, and Persia, and into Russia, by the Caspian-Sea, R. Faulder, 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 2 Nisan 2017,
... A society of Moultan Hindoos, which has long been established in Baku, contributes largely to the circulation of its commerce; and with the Armenians they may be accounted the principal merchants of Shirwan ...
- ^ James Justinian Morier (1818), A Second Journey through Persia, Armenia, and Asia Minor, to Constantinople, between the Years 1810 and 1816, A. Strahan
- ^ United States Bureau of Foreign Commerce (1887), Reports from the consuls of the United States, 1887, United States Government, 18 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 2 Nisan 2017,
... Six or 7 miles southeast is Surakhani, the location of a very ancient monastery of the fire-worshippers of India ...
- ^ Harkin, Sean (19 Nisan 2012). . World Finance. 4 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
- ^ "Of Oxford, economics, empire, and freedom". hindu.com. Chennai: The Hindu. 2 Ekim 2005. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2010.
- ^ Maddison A (2007), Contours of the World Economy I-2030AD, Oxford University Press, . The data tables from this book are available online here [1] 16 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Datt & Sundharam, 2009, s. 179
- ^ Staley, Sam (2006). "The Rise and Fall of Indian Socialism: Why India embraced economic reform". Reason Magazine. 3 Eylül 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2011.
- ^ a b Das, Gurcharan (2002). India Unbound. Anchor Books. ss. 167-174. ISBN .
- ^ Datt & Sundharam, 2009, s. 185–187
- ^ Cameron, John; Ndhlovu, P. Tidings (Eylül 2001). (PDF). Economic Issues. 6 (2). 23 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2011.
- ^ Roy, Subroto (22 Eylül 1998). . India Policy Institute. 31 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2005.
- ^ Panagariya, 2008, ss 6–7
- ^ Tripathi, Salil (13 Haziran 2006). "Escaping the 'Hindu rate of growth'". The Guardian. Londra. 30 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2010.
- ^ a b Datt & Sundharam, 2009, s. 507
- ^ Ghosh, Arunabha (1 Haziran 2004). (PDF). GEG Working Paper 2004/06. Global Economic Governance Programme. 12 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2009.
- ^ Task Force Report, 2006, s 7
- ^ Task Force Report, 2006, s 7-8
- ^ "That old Gandhi magic". The Economist. 27 Kasım 1997. 6 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2011.
- ^ Kumar, 2005,s 1037
- ^ Task Force Report, 2006, s 17–20
- ^ S. Venkitaramanan (10 Şubat 2003). "Moody's upgrade — Uplifts the mood but raises questions". thehindubusinessline.in. Business Line. 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
- ^ Wilson, Dominic; Purushothaman, Roopa (1 Ekim 2003). (PDF). Global economics paper No. 99. Goldman Sachs. 2 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2007.
- ^ Grammaticas, Damian (24 Ocak 2007). "Indian economy 'to overtake UK'". BBC News. 28 Ocak 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2007.
- ^ . Business Reforms Action Plan. Department of Industrial Policy and Promotion. 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2016.
- ^ "Report for Selected Countries and Subjects" [Seçili Ülkeler ve Konular için Rapor]. imf.org (İngilizce). 11 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Eylül 2018.
- ^ "Report for Selected Countries and Subjects" [Seçili Ülkeler ve Konular için Rapor]. imf.org (İngilizce). Uluslararası Para Fonu. 14 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2019.
- ^ Çeşitli işkollarında istihdam 23 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., NSSO 66.Uluslararası Anketi, Hindistan Hükümeti, Planlama Komisyonu (3 Haziran 2014), s 116
- ^ Indian Economy 5 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Government of India (2013)
- ^ Employment across various sectors 23 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., NSSO 66.Uluslararası Anket, Hindistan Hükümeti, Planlama Komisyonu (3 Haziran 2014)
- ^ "Indian Economy At a Glance". 15 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2015.
- ^ Economic Survey, 2010, s 180
- ^ Datt & Sundharam, 2009, s. 499–501
- ^ . Central Water Commission, Government of India. 28 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2010.
- ^ a b (PDF). Ministry of Water Resources, Government of India. 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2010.
- ^ "Fishery - Global Comparison". 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2015.
- ^ "Cashew industry : Challenges and Opportunities" (PDF). 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Mart 2016.
- ^ "Economist - Global livestock counts". 7 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2015.
- ^ "Major Food And Agricultural Commodities And Producers – Countries By Commodity". Gıda ve Tarım Örgütü. 28 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2009.
- ^ "Rise in earnings from cashew kernel exports - The Hindu". 7 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2016.
- ^ "Cashew industry : Challenges and Opportunities" (PDF). 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Mart 2016.
- ^ "Govt eyes bumper agriculture production on good monsoon hopes". 15 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Haziran 2016.
- ^ a b . 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2013.
- ^ GDP and its breakdown at current prices in US Dollars 21 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . United Nations Statistics Division (2013)
- ^ GDP and its breakdown at constant 2005 prices in US Dollars 21 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . United Nations Statistics Division (2013)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2017.
- ^ Kumar, 2005, s 1040–1041
- ^ Top ten large oil refineries 11 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Hydrocarbon Technologies (Eylül 2013)
- ^ Indian Chemical Industry 27 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . IBEF, Hindistan Hükümeti, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı (Mart 2014)
- ^ Indian Chemical Industry 2 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . IBEF, Hindistan Hükümeti, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı (Ağustos 2013)
- ^ Indian Pharmaceutical Industry 27 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . IBEF, Hindistan Hükümeti, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı (2013)
- ^ a b "Medical tourism to keep pharma industry in good health: Study". dnaindia.com. 20 Şubat 2017. 21 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Şubat 2017.
- ^ Gucerat İlaç Sanayisi 21 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . KPMG (2010)
- ^ Engineering industry of India 15 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . IBEF, Hindistan Hükümeti, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı (Nisan 2014)
- ^ Making a case for higher engineering exports 6 Ağustos 2014 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi The Financial Express (24 Temmuz 2014)
- ^ a b c Hindistan mühendislik endüstrisi 28 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MECCANICA AND BENI STRUMENTALI, İtalya Hükümeti (2013)
- ^ Agrievolution Alliance'tan AEM üyelerine sunulan küresel traktör pazar analizi 8 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Teçhizat Üreticileri Derneği, Milwaukee, Wisconsin, ABD (2014)
- ^ India Before Europe, C.E.B. Asher and C. Talbot, Cambridge University Press, 2006, , p. 40
- ^ A History of India, Hermann Kulke and Dietmar Rothermund, Edition: 3, Routledge, 1998, p. 160;
- ^ Gems and Jewellery Industry in India 8 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . IBEF, Hindistan Hükümeti, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı, (2013)
- ^ a b All that glitters is Gold: India Jewellery Review 2013 12 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . A.T. Kearny (2014)
- ^ Oppi Untracht (1997), Traditional jewellery of India, , s 1-23
- ^ a b India's gem and Jewellery Sector 28 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Dun and Bradstreet (2012)
- ^ Indian diamond cutting and polishing sector 3 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Rough and Polished (6 Mart 2013)
- ^ a b "Textile Industry in India, Indian Textile Industry, Garment Industry". IBEF, Govt of India. 2 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2014.
- ^ "Helping Tirupur emerge as a leader in knitwear exports in India". The Hindu. Chennai. 11 Haziran 2007. 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2011.
- ^ Neal, John (23 Şubat 2014). "The task of protecting India's child cotton pickers". bbc.co.uk. BBC. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2014.
- ^ a b Mining 9 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bölüm 15, Hindistan Hükümeti, İstatistik Bakanlığı ve Program Uygulaması, (2011)
- ^ Emerging economies and India's mining industry 27 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Ernst & Young (2014)
- ^ a b c d Hint Madencilik Endüstrisinin Gelişimi 1 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., FICCI (2012), s 12-14
- ^ Mining 9 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bölüm 15, Hindistan Hükümeti, İstatistik Bakanlığı ve Program Uygulaması, (2011), s 205
- ^ 2013 Dünya Çelik İstatistikleri 1 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Dünya Çelik Birliği (2014), s 9
- ^ Alüminyum 27 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . USGS, ABD Hükümeti (2014)
- ^ Mines 13 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Hindistan Hükümeti, İş Dünyası Bilgi Kaynakları, (2013)
- ^ Hint Mineral İşkolunun Olası Açılması 18 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Maden Bakanlığı, Hindistan Hükümeti (Kasım 2011)
- ^ "Indian Steel Industry Analysis". Ibef.org. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2016.
- ^ . steel.gov.in. 16 Ocak 1992. 22 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2016.
- ^ "India raises defence budget modestly as it confronts China challenge". in.reuters.com. Reuters India. 10 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2015.
- ^ "The seven homegrown firms fighting over India's $620 billion defence market". qz.com (İngilizce). Quartz. 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2015.
- ^ Datt & Sundharam, 2009, s. 668–669
- ^ Aviation, Make in India, 1 Kasım 2015 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 9 Nisan 2017
- ^ India emerging biggest aircraft market, 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 9 Nisan 2017
- ^ a b c http://pib.nic.in/newsite/efeatures.aspx?relid=69345 7 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 100 Years of Civil Aviation in India - Milestones
- ^ Hindistan'da Havacılığın Başlaması 27 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Bharat Rakshak
- ^ . 14 Haziran 2005 tarihli The Financial Express (Hindistan) çevrimiçi baskısı. 14 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2009.
- ^ . flightglobal.com. FlightGlobal. 16 Haziran 2005. 5 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2009.
- ^ Our Bureau. "GoAir sees profit for second year in a row". The Hindu Business Line. 1 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Nisan 2017.
- ^ Datt & Sundharam, 2009, s. 858
- ^ Datt & Sundharam, 2009, s. 838–839
- ^ Ghosh, Jayati (21 Temmuz 2005). . macroscan.com. Economic Research Foundation. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2011.
- ^ Datt & Sundharam, 2009, s. 839–842
- ^ Datt & Sundharam, 2009, s. 334–335
- ^ Farrell, Diana; Susan Lund. "Reforming India's Financial System" (PDF) (İngilizce). Birleşmiş Milletler Kamu Yönetim Ağı. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 11 Ocak 2011.
- ^ D'Silva, Jeetha (1 Eylül 2007). "India growth story is attracting talent from govt establishments". Mint. 28 Aralık 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2011.
- ^ a b "CIA – The World Factbook – India". The World Factbook: India. CIA. 20 Eylül 2007. 17 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2007.
- ^ Datt & Sundharam, 2009, s. 854–855
- ^ a b . nasscom.in. NASSCOM. 13 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2012.
- ^ Mitra, Sramana (29 Şubat 2008). "The Coming Death of Indian Outsourcing". Forbes. 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ocak 2010.
- ^ Sheth, Niraj (28 Mayıs 2009). "Outlook for Outsourcing". The Wall Street Journal. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ a b c "India's outsourcing revenue to hit $50 bn". Financial Express. 2008. 11 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Nisan 2017.
- ^ Ernst & Young, Insurance industry: Challenges, reforms and realignment 17 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . India (2012)
- ^ IBEF, Hindistan'da Sigorta İşkolu, Sektörel Sunum 21 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Hindistan Hükümeti, Maliye Bakanlığı, (Ekim 2014)
- ^ a b c IBEF, Hindistan'da Sigorta İşkolu 21 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Nisan 2014 Sanayi Raporu
- ^ "BP Statistical Review 2016" (PDF). 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Mayıs 2016.
- ^ Datt & Sundharam, 2009, s. 104
- ^ a b (PDF). 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2016.
- ^ . businessweek.com. BusinessWeek. 27 Ocak 2010. 15 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ "BP Statistical Review of world electric energy, 2015" (PDF). 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Haziran 2015.
- ^ . 13 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2016.
- ^ (PDF). 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2016.
- ^ . Hindistan Hükümeti Kömür Bakanlığı. 19 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2010.
- ^ "Uranium shortage holding back India's nuclear power drive". livemint.com. HT Media Ltd. 30 Haziran 2008. 3 Aralık 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
- ^ Subramanian, T. S. (20 Mart 2011). "Massive uranium deposits found in Andhra Pradesh". The Hindu. Chennai, Hindistan. 24 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Nisan 2017.
- ^ Thakur, Monami (19 Temmuz 2011). "Massive uranium deposits found in Andhra Pradesh". International Business Times. ABD. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Nisan 2017.
- ^ Bedi, Rahul (19 Temmuz 2011). "Largest uranium reserves found in India". The Telegraph. Yeni Delhi, Hindistan. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hindistan ekonomisi nominal olarak dunyanin yedinci buyuk ve satinalma gucu paritesi bakimindan ucuncu buyuk ekonomisidir Ulkenin ekonomisi 20 yildir ortalama 7 oraninda buyumekte olup yeni sanayilesen ulke olarak siniflandirilmaktadir Hindistan ekonomisi 2014 yilinin son ceyreginde Cin i gecerek dunyanin en hizli buyuyen buyuk ekonomisi haline geldi Hindistan ekonomisiHindistan in finans baskenti olarak anilan MumbaiDerece6 Nominal SAGP Para birimiHindistan rupisi INR Mali yil1 Nisan 31 MartTicaret organizasyonlariDTO BRICS G 20 Dogu Asya Zirvesi G8 5 AIIB RCEP IMF Dunya Bankasi SIO BMIstatistiklerGSYIH 3 469 trilyon nominal 2022 11 851 trilyon SAGP 2022 GSYIH buyume 7 9 FY 2015 16 Q4 Ocak Mart 2016 tahm Kisi basi GSYIH 2 466 nominal 7 2022 8 293 SAGP 2022 Sektorel GSYIH dagilimitarim 18 8 endustri 28 2 hizmet 53 2021 22 tahm Enflasyon TUFE CPI 5 77 Haziran 2016 WPI 1 62 Haziran 2016 Yoksulluk siniri altindaki nufus 21 3 2011 World Bank Gini katsayisi33 9 2009 Isgucu502 1 milyon 2015 tahm Sektorel isgucu dagilimitarim 42 60 endustri 25 12 hizmet 32 28 2019 tahm Issizlik10 8 milyon 2013 NSSO method Ortalama gayrisafi maassaat basi 1 46 3 036 8 yillik 2010 Kisi basi GNI 1 631 2014 Ortalama hane geliri 8 671 yillik 2016 Ana endustrileryazilim petrol urunleri kimyasallar ilaclar tarim urunleri tekstil celik ulasim ekipmanlari makine deri cimento madencilik insaatIs yapilma kolayligi siralamasi60 2020 12 YoY Dis ticaretIhracat 421 88 milyar 2021 22 Ihrac mallariyazilim petrokimyasallar tarim urunleri deri mucevher makine ve ulasim ekipmanlari ilaclar tekstil kimyasallar ulasim ekipmanlari cevher ve diger emtialarAna ihracat ortaklari Avrupa Birligi 16 3 2014 ABD 13 4 Birlesik Arap Emirlikleri 10 4 Cin 4 2 Hong Kong 4 2Ithalat 612 608 milyar 2021 22 Ithalat mallariham petrol altin ve degerli taslar elektronik urunler makine ve ulasim ekipmanlari kimyasallar plastik komur ve cevher demir ve celik bitkisel yaglar ve diger emtialarAna ithalat ortaklari Cin 12 7 2014 Avrupa Birligi 10 5 Suudi Arabistan 7 1 Birlesik Arap Emirlikleri 5 9 Isvicre 4 6DYY sermayesiGiris 261 7 milyar Cikis 129 8 milyar 2014 tahm Gayrisafi dis borc 480 2 milyar 31 Aralik 2015 18 3 milyar YoY Kamu maliyesiGSYIH in 66 5 i 2016 Gelirler 31 98 trilyon 2016 IMF Giderler 38 09 trilyon 2016 IMF Ekonomik yardim 2 98 milyar 2014 Kredi derecelendirmeStandard amp Poor s BBB Ic BBB Dis BBB T amp C Degerlendirmesi Gorunum IstikrarliDis rezervler 578 770 milyar 12 Agustos 2016 Ana veri kaynagi CIA World Fact Book Diger bir bilgi verilmemis degerlerin tumu ABD Dolari ile ifade edilmistir Hindistan ekonomisinin ileriye donuk uzun vadeli buyume genc nufus dusuk bagimlilik orani saglikli tasarruflar ve yatirim oranlari ve kuresel ekonomiye butunlesmesinin artmasi nedeniyle olumludur Hint ekonomisi onumuzdeki on yilda dunyanin ucuncu buyuk ekonomisi ve yuzyilin ortasindaki en buyuk iki ekonomiden biri olma olasiligina sahiptir IMF ye gore kisa vadeli buyume gorunumunde de iyi olan Hindistan ekonomisi kuresel planda da parlak nokta olarak nitelendirilmektedir Hindistan 2015 2016 doneminde Dunya Bankasi buyume gorunumunde 7 6 buyumustur Buyumenin 2016 2017 mali yilinda hafifce 7 1 e gerilemesi bekleniyor Hindistan 2012 2013 yillari arasinda GSYIH nin 57 sine katkida bulunmus 2001 den bu yana yillik 9 un uzerinde buyume orani ile dunyanin en hizli buyuyen hizmet iskollarindan birine sahiptir Hindistan 2013 2014 yillari arasinda 167 0 milyar dolarlik hizmet ihracati ile BT hizmetleri hizmetleri ve yazilim ana dis satimcisi haline gelmistir Ayni zamanda bu ekonominin en hizli buyuyen kismidir BT endustrisi Hindistan daki en buyuk ozel kesim isvereni olmaya devam etmektedir Hindistan 2014 2015 yillari arasinda 3 100 den fazla yeni baslangic alaniyla start up hub dunyadaki ucuncu buyuk girisim merkezi haline gelmistir Hindistan ekonomisinde en buyuk isveren olan ancak GSYIH icindeki payi azalmaktadir 2013 2014 yillari arasinda 17 Dunya capinda tarimsal uretimde Hindistan ikincidir Sanayi iskolu ekonomiye katkida 2013 2014 yillari arasinda GSYIH nin 26 si sabit bir pay almistir Hindistan otomotiv sanayisi 2013 14 yillari arasinda yillik 21 48 milyon arac ureterek cogunlukla iki ve uc tekerli dunyanin en buyuk otomotiv sanayilerinden birisi olmustur Hindistan 2015 yilinda dunyanin en hizli buyuyen E Ticaret pazarlarindan biriydi ve 600 milyar dolar deger uretiyordu Hindistan in en buyuk iki borsa olan ve Hindistan Ulusal Menkul Kiymetler Borsasi Subat 2015 ten bu yana sirasiyla 1 71 trilyon ABD dolari ve 1 68 trilyon ABD dolari piyasa degeri elde etmis ve bunlar Dunya Borsalar Federasyonu na gore sirasiyla 11 ve 12 buyuk borsalardi Hindistan 2016 da 111 milyarder ile dunyanin ucuncu buyuk milyarder havuzuna ev sahipligi yapmakta ve 100 milyon dolari asan ultra yuksek net degerli hane halki sayisina sahip dorduncu en buyuk gruba ev sahipligi yapmaktadir Hindistan Ingiliz Milletler Toplulugu Guney Asya Bolgesel Isbirligi Teskilati Baglantisizlar Hareketi G20 G8 5 Uluslararasi Para Fonu Dunya Bankasi Dunya Ticaret Orgutu Birlesmis Milletler BRICS Sanghay Isbirligi Orgutu Asya Altyapi Yatirim Bankasi ve tarafi ve uyesidir Genel bakisIngiliz isgali bittikten sonra korumacilik ve politikalari Hindistan i bir sure icin yonetmisti Ekonomi daha sonra genis duzenleme korumacilik buyuk tekellerin yaygin yolsuzluk ve yavas buyume ile tanimlanmisti 1991 den bu yana ekonomik serbestlestirme ulkeyi dogru yoneltti 2008 yilina gelindiginde Hindistan dunyanin en hizli buyuyen ekonomileri arasinda yerini almisti 2008 2009 doneminde buyume 7 0 a gerileyerek yavaslamis ancak 2009 2010 doneminde daha sonra 7 4 e yukselirken mali acigin ayni donemde 5 9 dan 6 5 e yukseldigi gorulmustur Hindistan in cari acigi bir onceki ceyrekte 3 2 iken 2 ceyrekte GSYIH ya orani 4 1 seviyesine yukselmisti 2012 13 yillari icin issizlik orani Hindistan Hukumeti Calisma Burosuna gore UPS yontemi ile ulke genelinde 4 7 idi ve hesaplamanin 3 u NSSO yontemi ile gerceklestirilmistir Hindistan in tuketici fiyat enflasyonu 2009 2013 doneminde 8 9 ile 12 arasinda degisiyordu Gecmis1793 e kadar olan donem MO 2800 ile MO 1800 yillari arasinda gelisen kalici bir yerlesim yeri olan Indus Vadisi Uygarliginin vatandaslari tarim evcil hayvanlar kullanilan degismeyen agirliklar ve onlemler aletler ve silahlar uretti ve diger sehirlerle ticaret yapti Iyi planlanmis sokaklar bir kanalizasyon sistemi ve su temininin kaniti ile dunyanin ilk kentsel sistemi ve bir cesit belediye yonetiminin varligini iceren kentsel planlama hakkindaki bilgileri ortaya cikarmaktadir Hindistan ve Avrupa arasindaki baharat ticareti Kesifler Cagi icin ana katalizordu Deniz ticareti Guney Hindistan ile Guneydogu ve Bati Asya arasinda erken donemlerden MS 14 yuzyila dek kapsamli bir sekilde gerceklestirildi Hem hem de MO 1 yuzyilin baslarindan itibaren Akdeniz bolgesi ve Guneydogu Asya arasindaki ithalat ve ihracat ile gecis noktalari icin kullanilan onemli ticaret merkezleri idi Zamanla tuccarlar devlet himayesi saglayan dernekler haline gelmislerdi Raychaudhuri ve Habib yurt disi ticarete verilecek bu himaye baslangicta Malabar da ve daha sonra Coromandel kiyisinda yerel Farsi Yahudi Suryani Hristiyan ve Musluman cemaatleri tarafindan ele gecirildiginde on ucuncu yuzyilda sona erdigini iddia etmektedir Atesgah Hint tuccarlar tarafindan 1745 ten once insa edilmis bir tapinaktir Tapinak Bati Asya ile Dogu Avrupa arasinda Hazar Denizi nin batisindadir Gosterilen yazit Sanskritce yukaridaki ve Farsca yazilmistir Diger akademisyenler Hindistan dan Bati Asya ya ve Dogu Avrupa ya ticaretin 14 ve 18 yuzyillar arasinda etkin oldugunu one surmektedirler Bu donemde Hint tuccarlar buyuk Baku Azerbaycan in banliyosu Surahani ye yerlesmislerdi Bu tuccarlar simdi Azerbaycan hukumeti tarafindan korunan bir Hindu tapinagi insa ettiler 1600 lu yillarin sonlarinda Azerbaycan da yasayan Fransiz Cizvit Villotte bu Hint tapinaginin Hindular tarafindan sayildigini yazmis tapinagin MS 1500 1745 yillari arasinda Sanskritce sayisiz oymasi vardir Baku de ikamet eden tuccarlar tarafindan insa edilen Atesgah tapinagi ticaretin 17 yuzyilda Hintler icin aktif ve mureffeh olduguna isaret etmektedir Daha kuzeyde ve Bengal kiyilari deniz ticaretinde onemli rol oynamistir ve ve bircok nehir yatili ticaretin cesitli merkezlerine ev sahipligi yapmistir Karayolu ticaretinin cogu Afganistan a baglayan Hayber Gecidi baglantili olarak daha sonra Ortadogu ve Orta Asya ya gerceklestirildi Bircok krallik ve yonetici para oderken takas yaygindi Koyler tarim urunlerinin bir kismini hukumdarlara gelir olarak verirken zanaatkarlar hasat zamaninda urunlerinin bir kismini hizmetlerinden almislardir MO 3 yuzyilda gumus sikkesi MS 5 yuzyildaki gumus sikkesi Sean Harkin Cin ve Hindistan in 17 yuzyilda dunya GSMH sinin yuzde 60 ila 70 ini olusturdugunu tahmin etmektedir Babur ekonomisi para birimi toprak geliri ve ticaretin ayrintili bir sistemi uzerinde isledi Altin gumus ve bakir paralar temelinde islev gorerek kraliyet darphanesi tarafindan kullanima suruldu Babur yonetimi altinda merkezi bir yonetimden kaynaklanan siyasi istikrar ve tekduze gelir politikasi iyi gelismis bir ic ticaret agi ile birlesince Hindistan Ingilizlerin gelisinden once ilkel teknolojiye bagimli gecimlik tarima hakim bir geleneksel tarim ekonomisine sahip olmakla birlikte buyuk olcude ekonomik olarak birlesmisti Babur un dususunden sonra guney ve kuzey Hindistan in bati ve merkezi bolumleri Maratha Imparatorlugu tarafindan butunlestirildi ve yonetildi Panipat in Ucuncu Muharebesinde kaybedildikten sonra Maratha Imparatorlugu bircok konfedere devlete ayrilmis ve ortaya cikan siyasi istikrarsizlik ve silahli catisma ulkenin cesitli yerlerinde ekonomik yasama ciddi bir sekilde zarar vemisti ancak bu bir dereceye kadar yeni il kralliklarindaki yerel refah tarafindan telafi edilmistir 18 yuzyilin sonuna dogru Ingiliz Dogu Hindistan Sirketi Hint siyaset sahnesine girdi ve diger Avrupa gucleri uzerindeki ustunlugunu pekistirdi Bu Hindistan in ticaretinde belirleyici bir degisime isaret etti ve ekonominin geri kalani uzerinde daha az guclu bir etki yaratmisti Ingiliz Donemi 1793 1947 Hic suphe yok ki Ingiliz Imparatorlugu na karsi sikayetlerimizin saglam bir temeli vardi Cambridge tarihcisi Angus Maddison un dikkat cekici istatistiksel calismasinin gosterdigi gibi 1700 de Hindistan in dunya geliri icindeki payi 22 6 dan inise gecti o zamanlar 23 3 luk Avrupa nin payina neredeyse esitti 1952 de 3 8 e kadar dustu Nitekim 20 yuzyilin basinda Ingiliz Kraliyetinin en parlak mucevheri kisi basina dusen gelir bakimindan dunyanin en yoksul ulkesi oldu Manmohan Singh 19 yuzyilin baslarindan itibaren Ingiliz Dogu Hindistan Sirketinin kademeli genislemesi ve guc birligi vergilendirme ve tarim politikalarinda buyuk bir degisiklik getirmis ticarete odaklanarak tarimin ticarilestirilmesini tesvik etme egilimi gostererek gida urunlerinin uretiminde azalma ciftcilerin yoksullasmasi ile sonuclanmis ve kisa vadede bircok kitliga yol acmistir Ingiliz Raj inin ekonomi politikalari talebin ve istihdamin azalmasi nedeniyle el sanatlari ve ellecleme iskollarinda ciddi bir dususe neden olmustur Uluslararasi kisitlamalarin 1813 tarihli tuzuk ile kaldirilmasinin ardindan Hint ticareti onemli olcude genislemis ve uzun vadede yukselis egilimi gostermistir Sonuc Hindistan in somurge politikalarindan oturu Hindistan dan Ingiltere ye yapilan sermaye aktariminin yerli ekonominin yenilesmesi icin herhangi bir yontemli cabadan ziyade buyuk bir gelir kaybina yol acmasiydi 1700 den 1950 ye kadar Hindistan ve Ingiltere de kisi basina dusen tahmini GSYIH enflasyon 1990 a gore dolar olarak duzeltildi Diger tahminler Hindistan in kisi basina GSYIH sinda ve somurge doneminde gelirinde benzer bir durgunluk oldugunu one surmektedir 19 yuzyilda Hindistan da Ingiliz topraklarinin genislemesi kagit uzerinde somurgeciler arasinda mulkiyet haklarini garanti altina alan serbest ticareti tesvik eden ve sirket icindeki duzenlenen sabit doviz kurlari normal agirliklari tedbirleri ve sermaye piyasalari ile tek bir para birimi yaratan kurumsal bir ortam yaratmisti Ayni zamanda demiryollari ve telgraf sistemleri siyasi girisimlerden kurtulmayi amaclayan bir kamu hizmeti ortak bir hukuk ve dusman bir hukuk sistemi kurmustu Bu dunya ekonomisindeki buyuk degisikliklerle sanayilesme surecinde ve uretim ve ticarette onemli bir artisla celismistir Bununla birlikte somurge egemenliginin sonunda gelismekte olan dunyadaki en fakir ulkelerden biri olarak sanayi gelisimi durdurulmus tarimda hizla buyuyen nufusu ve okur yazar olmayan ve vasifsiz bir is gucunu besleyemeyen ve son derece yetersiz altyapiya sahip bir ekonomiye kavusmustur 1872 nufus sayimi gunumuz Hindistan ini olusturan bolgenin nufusunun 91 3 unun koylerde ikamet ettigini ve sanayilesme eksikligi ve yeterli ulasimin bulunmamasi nedeniyle kentlesmenin 1920 li yillara kadar genellikle yavas kaldigini ortaya koymustur Daha sonra koruma ayrimciligi politikasi bazi onemli sanayilere devletin maddi korumasi verildiginde Ikinci Dunya Savasi yla birlesince sanayilerin gelisimi ve dagilmasinin kirsal kentsel gocu tesvik ettigi gorulmus ve ozellikle Bombay Kalkuta ve Madras in genis liman sehirleri hizla buyumustur Buna ragmen 1951 yilina kadar Hindistan nufusunun yalnizca altida biri sehirlerde yasiyordu Ingiliz isgalinin Hindistan ekonomisi uzerindeki etkisi tartismali bir konudur Hindistan bagimsizlik hareketi ve ekonomik tarihcilerin onde gelenleri Hindistan ekonomisinin o kasvetli halini somurge yonetimine baglamis ve Ingiltere de endustriyel gelisme icin gereken maddi gucun Hindistan dan getirilen servetten kaynaklandigini savunmustur Ayni zamanda sagci tarihciler Hindistan in dusuk ekonomik veriminin somurgeciligin getirdigi degisiklikler ve sanayilesme ve ekonomik butunlesmeye dogru ilerleyen bir dunya nedeniyle cesitli iskollarinin buyume ve azalma egiliminde olmasindan kaynaklandigini belirtmistir On serbestlesme donemi 1947 1991 Bagimsizliktan sonra Hindistan in ekonomik politikasi somurge deneyiminin etkisinde kalmis Hint liderlerin somurucu olarak gordugu ve bu liderlerin Ingiliz sosyal demokrasisine maruz kaldiklari somurge devletleri deneyiminden ve Sovyetler Birligi nin planlanli ekonomisinden etkilenmistir Ic politika korumaciga ithal ikamesiyle sanayilesmeye ekonomik mudahalecilige devletin elinde bulunan buyuk bir kamu iskolu is yonetmeligi ve merkezi planlamaya agirlik vermis ticaret ve yabanci yatirim politikalari nispeten serbest olmustur Hindistan in Bes Yillik Planlari Sovyetler Birligi ndeki merkezi planlamaya benziyordu Diger sanayi kollari arasinda celik madencilik makine aletleri telekomunikasyon sigorta ve enerji santralleri 1950 lerin ortalarinda etkin bicimde kamulastirildi Bu harita Hindistan in kisi basina dusen GSYIH sini MS 1820 den MS 2015 e kadar olan degisimini gostermektedir Tum GSYIH birimleri 1990 Uluslararasi dolarina ve enflasyona gore ayarlanmistir Veri kaynagi Prof Angus Maddison un tablolari 2010 Cesitli yillara gore kisi basina GSYIH ve nufus verileri buradan16 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde bir elektronik tablo olarak indirilebilir 2015 yili tahmini Uluslararasi Para Fonu ndan alinmistir Bana kar ile ilgili konusmayin Jeh kirli bir sozcuktur Nehru Hindistani nin Fabian Sosyalizmi sanayici J R D Tata ya ilham kaynagi oldu Hindistan in ilk basbakani olan Jawaharlal Nehru istatistikci ile birlikte ulkenin bagimsizliginin ilk yillarinda ekonomi politikasini hazirlamis ve denetlemistir Agir sanayinin hem kamu hem de ozel sektor tarafindan hizla gelismesi ve dogrudan Sovyet tarzi merkezi komuta sistemi yerine dogrudan ve dolayli devlet mudahalelerine dayanan stratejilerinden olumlu sonuclar bekliyorlardi Eszamanli olarak sermaye ve teknoloji yogun agir sanayi uzerinde yogunlasmanin ve el ile dusuk yetenekli yerel sanayilere mali destek saglama politikasi sermayeyi ve emegin bosa cikacagini dusunen ekonomist Milton Friedman tarafindan kucultuldu ve kucuk ureticilerin gelisimini geciktirdi Bagimsizliktan sonraki ilk otuz yil icinde Hindistan ekonomisinin buyume orani diger Asya ulkelerindeki buyume oranlari ile olumsuz karsilastirma nedeniyle ekonomistler tarafindan Hindu buyume orani olarak anilmaktadir Mevcut Hint duzenleyici sisteminde Ne kadar odunc paraya hangi hisseleri ne fiyata ve ne ucretle alacagima ve ikramiye odeyecegime ve temettu vereceklerime karar veremem Kidemli bir yoneticiye odedigim maas icin hukumetin iznini bile almam gerekiyor J R D Tata 1969 1965 yilindan bu yana artan gubreler ve gelismis sulama tesisleri Hindistan daki Yesil Devre ye katkida bulunmus ve tarimsal verimliligi artirarak urun desenlerini gelistirmis tarim ve sanayi arasindaki ileri ve geriye baglantilari guclendirerek tarimin durumunu iyilestirmistir Bununla birlikte ayni zamanda surdurulemez bir caba olarak nitelendirilmis ve bu da kurumsal yenilikleri gormezden gelinen gelir farkliliklarini goz ardi ederek kapitalist tarimin buyumesine neden olmustur Ardindan bir noktada gelir vergisi duzeylerinin en cok 97 5 e yukseldigi Acil Durum ve Garibi Hatao kavrami ile dunyadaki komunist olmayan ekonomilerdeki kaydi ve daha onceki cabalari seyreltmeye basladi kaynak belirtilmeli 1970 lerin sonunda Morarji Desai liderligindeki hukumet mevcut sirketlerin kapasite artirimina iliskin kisitlamalari hafifletmis fiyat kontrollerini kaldirmis kurumlar vergilerini dusurmus ve cok sayida kucuk olcekli sanayinin yaratilmasini tesvik etmistir kaynak belirtilmeli Serbestlesme sonrasi donem 1991 den beri Hindistan GSYIH si 1991 den beri hizla yukselmistir Hindistan in onemli ticaret ortagi olan Sovyetler Birligi nin cokusu ve petrol fiyatlarinda bir artisa neden olan Korfez Savasi kendisi icin kredilerini temerrude dusme ihtimaliyle karsi karsiya olan Hindistan icin buyuk bir odemeler dengesi krizi ile sonuclandi Hindistan Uluslararasi Para Fonu ndan IMF 1 8 milyar dolarlik kurtarma kredisi talep etmis bunun karsiliginda da kendisinden duzenlemeler talep edilmistir Buna karsilik Maliye Bakani Manmohan Singh de dahil olmak uzere hukumeti 1991 de ekonomik reformlari baslatti Reformlar ni kaldirdi tarifeleri ve faiz oranlarini dusurdu ve pek cok iskolundaki dogrudan yabanci yatirimin otomatik olarak onaylanmasina izin veren bircok kamu tekelini sona erdirdi O gunden bu yana serbestlesmenin genel itkisi ayni kalmis ancak hicbir hukumet isci yasalari yenilesmesi ve azaltma gibi tartismali konularda sendikalar ve ciftciler gibi guclu lobileri kullanmaya calismamistir 21 yuzyilin baslangici ile Hindistan ekonominin devlet kontrolunde onemli bir azalma ve finansal serbestlesmeyi artirmak suretiyle serbest piyasa ekonomisine dogru ilerlemisti Kentsel sakinlerin kirsal yerlesim yerlerinden daha fazla yararlanmalarina ragmen buna omur boyu artislar okuma yazma oranlari ve gida guvenligi artislari eslik etmistir Hindistan in kredi notuna etki ederken 2003 yili itibariyla Standard amp Poor s ve Moody s tarafindan yatirim seviyesine yukseltilmistir Hindistan bu donemde ortalama 9 luk buyume ile 2003 ten 2007 ye kadar bir sure yuksek buyume oranlarina sahipti Boylelikle 2008 de baslayacak olan kuresel malil kriz nedeniyle buyume ilimli hale geldi 2003 te Goldman Sachs Hindistan in cari fiyatlarla olculen GSYIH sinin Fransa ve Italya nin 2020 yilina kadar Almanya Ingiltere ve Rusya ya 2025 yilina kadar ve Japonya yi 2035 yilina kadar geride birakacagini ve bu sayede ABD ve Cin in ardindan dunyanin ucuncu buyuk ekonomisi olacagini ongordu Hindistan bircok ekonomist tarafindan yukselen bir ekonomik super guc olarak gorulmekte ve 21 yuzyilda kuresel ekonomide onemli bir rol oynamaktadir 2012 den baslayarak Hindistan kan kaybeden bir buyume donemine girdi ve buyume yuzde 5 6 ya geriledi Diger ekonomik sorunlar da belirginlesti Dusmekte olan dolasimdaki Hint rupisi surekli yuksek cari islemler acigi ve yavas sanayi buyumesi ABD Merkez Bankasi nin niceliksel kolaylasmayi azaltma kararina istinaden yabanci yatirimcilar Hindistan daki paralari hizla disari cikartiyorlardi ancak borsa bugune kadar en yuksek seviyesine yaklasirken cari islemler acigi buyuk olcude daraldi kaynak belirtilmeli Hindistan 2014 15 yillarinda toparlanma surecine girdi ve buyume hizi 7 2 ye yukseldi 2015 yilinda bir Hint baslangic patlamasi gecirdi ve imalat artisi 2015 16 daki buyumenin 7 6 ya yukselmesiyle sonuclandi Bu 1990 yilindan bu yana ilk kez Hindistan in 2015 yilinda 6 9 buyume kaydeden Cin den daha hizli buyudugu anlamina geliyordu 2016 17 yillari arasinda ekonomik buyumenin 8 0 ve uzeri olmasi beklenmektedir 2015 yilinin ortalarinda kuresel borsa rotasinda Hindistan borsalarinda hizli bir dusus yasadi ve rupi zayifladi Ocak 2016 da bu yine tekrarlandi Hindistan Dunya Bankasi nin 2017 is yapma kolayligi endeksinde 190 ulke arasinda 130 sirada yer aldi Insaat izniyle ugrasma ve sozlesmeleri uygulama acisindan Dunyadaki en kotu 10 ulkesi arasinda yer almakta ama azinlik yatirimcilarini korumak veya kredi almak konusunda nispeten uygun bir siraya sahiptir Sanayi Politikasi ve Gelistirme Dairesinin DIPP Department of Industrial Policy and Promotion devlet duzeyinde is siralamalarini kolaylastirmak icin aldigi guclu cabalarin Hindistan genel siralamalarini etkiledigi dile getirilmektedir VeriAsagidaki tablo 1980 2018 yillari arasindaki temel ekonomik verileri gostermektedir 5 in altindaki enflasyon yesil renktedir Yil GSYIH milyar ABD dolari SAGP Kisi basina GSYIH ABD dolari SAGP Dunyanin payi olarak SAGP GSYIH GSYIH buyumesi reel Enflasyon orani Yuzde olarak Devlet borcu GSYIH nin si olarak 1980 382 0 557 2 89 5 3 11 3 n a1981 442 7 632 3 01 6 0 12 7 n a1982 486 5 680 3 11 3 5 7 7 n a1983 542 6 742 3 25 7 3 12 6 n a1984 583 3 781 3 23 3 8 6 5 n a1985 633 6 830 3 29 5 3 6 3 n a1986 677 3 869 3 33 4 8 8 9 n a1987 722 1 907 3 33 4 0 9 1 n a1988 819 3 1 007 3 49 9 6 7 2 n a1989 901 8 1 086 3 57 5 9 4 6 n a1990 986 9 1 164 3 62 5 5 11 2 n a1991 1 030 6 1 193 3 57 1 1 13 5 75 31992 1 111 8 1 261 3 38 5 5 9 9 77 41993 1 192 4 1 323 3 48 4 8 7 3 77 01994 1 298 8 1 413 3 60 6 7 10 3 73 51995 1 426 3 1 522 3 74 7 6 10 0 69 71996 1 562 1 1 636 3 87 7 6 9 4 66 01997 1 653 1 1 698 3 87 4 1 6 8 67 81998 1 774 4 1 789 4 00 6 2 13 1 68 11999 1 954 0 1 935 4 19 8 5 5 7 70 02000 2 077 9 2 018 4 16 4 0 5 6 73 62001 2 230 4 2 130 4 26 4 9 4 3 78 72002 2 353 1 2 210 4 30 3 9 4 0 82 92003 2 590 7 2 395 4 46 7 9 3 9 84 22004 2 870 8 2 612 4 58 7 8 3 8 83 32005 3 238 3 2 901 4 77 9 3 4 4 80 92006 3 647 0 3 218 4 95 9 3 6 7 77 12007 4 111 1 3 574 5 16 9 8 6 2 74 02008 4 354 8 3 731 5 21 3 9 9 1 74 52009 4 759 9 4 020 5 68 8 5 11 0 72 52010 5 312 4 4 425 5 95 10 3 9 5 67 52011 5 782 0 4 750 6 09 6 6 9 5 69 62012 6 214 5 5 037 6 23 5 5 10 0 69 12013 6 727 3 5 383 6 41 6 4 9 4 68 52014 7 362 5 5 814 6 65 7 4 5 8 67 82015 8 036 3 6 264 6 94 8 0 4 9 69 92016 8 787 9 6 761 7 27 8 2 4 5 69 02017 9 596 8 7 287 7 52 7 2 3 6 69 82018 10 505 2 7 874 7 77 7 1 3 5 69 8IskollariEkonomik iskollarina gore Hindistan da emek isteyen istihdam yuzdesi 2010 Hindistan ekonomisinin cesitli iskollarinin GSYIH ya katkisi ekonomisinin cesitlendigi ve gelistigi 1951 ile 2013 yillari arasinda gelisti Tarihsel olarak Hindistan ekonomisini ve GSYIH sini uc iskolu ile siniflandirmis ve izlemistir tarim sanayi ve hizmetler Tarim bitkiler bahcecilik sut urunleri ureticiligi ve hayvancilik su urunleri yetistiriciligi balik avlama ipekcilik avcilik ormancilik ve ilgili etkinlikleri icermektedir Sanayi ise cesitli imalat alt iskollarini icermektedir Hindistan in hizmet iskolu taniminda insaat perakende yazilim BT iletisim konukseverlik altyapi islemleri egitim saglik hizmetleri bankacilik ve sigorta ve diger bircok ekonomik faaliyet yer almaktadir TarimPuri nin Dogu Sahili yakinlarindaki pirinc tarlalari Hindistan ciftlik urunleri uretiminde dunya capinda ikinci sirada yer almaktadir Ormancilik agaclandirma ve balikcilik gibi tarim ve yan iskollari GSYIH nin 17 sini olusturmakta ve 2014 teki toplam isgucunun 49 unu istihdam etmektedir Hindistan ekonomisi cesitlendi ve buyudukce tarimin GSYIH ya katkisi istikrarli bir sekilde 1951 ve 2011 arasinda dusus gosterdi ancak yine de en buyuk istihdam kaynagi ve Hindistan in genel sosyo ekonomik kalkinmasinin onemli bir parcasi olmaya devam etmektedir Bes yillik planlarda tarima yapilan ozel vurgu ve sulama ile teknoloji modern tarim uygulamalarinin uygulanmasi ve Hindistan da Yesil Devrim ten bu yana tarimsal kredi ve subvansiyon saglanmasi konularindaki istikrarli gelismeler nedeniyle tum mahsullerin birim alan basina ekin verimi 1950 den beri artmistir Bununla birlikte uluslararasi karsilastirmalar Hindistan daki ortalama verimin dunya genelinde en yuksek ortalama verimin 30 ila 50 sini icerdigini ortaya koymaktadir Uttar Pradesh Punjab Haryana Madhya Pradesh Andhra Pradesh Telangana Bihar Bati Bengal Gucerat ve Maharashtra eyaletleri Hint tarimina onemli katki saglayan bolgelerdir Hindistan in yillik ortalama yagis miktari 1 208 milimetre 47 6 inc ve yilda toplam 4000 milyar metrekup yagis alirken yuzey ve yer alti suyu da dahil olmak uzere toplam yararlanilabilir su kaynaklari 1123 milyar metrekupe ulasmistir Arazinin 546 820 km2 si 211 130 sq mi veya toplam ekili alanin yaklasik 39 u sulanmaktadir Hint Okyanusu nun dogu ve bati kiyilarindan olusan nehirler kanallar goletler ve goller ile diger korfezler ve koylardan olusan ic su kaynaklari balikcilik iskolunda yaklasik alti milyon kisiye istihdam saglamaktadir 2010 da Hindistan dunyanin en buyuk altinci balikcilik endustrisine sahipti Anand taki Amul Sut Isletmesi 1960 li yillarda yesil devrim sirasinda baslayan oldukca basarili bir kooperatifti Hindistan her yil 100 000 tonun uzerinde kaju cekirdegi ihrac etmektedir Yalniz Kollam da 600 den fazla kaju isleme unitesi bulunmaktadir Hindistan sut jut ve bakliyat dunyasindaki en buyuk ureticidir ve 2011 yilinda 170 milyon hayvan bulunan dunyanin ikinci buyuk sigir nufusuna sahiptir Sirasiyla pirinc bugday seker kamisi pamuk ve yerfistigi uretiminde dunyanin ikinci en buyuk ureticisidir ayni zamanda dunyanin en buyuk ikinci meyve ve sebze ureticisidir ve dunya meyve ve sebze uretiminin sirasiyla 10 9 ve 8 6 sini karsilamaktadir Hindistan ayni zamanda dunyanin ikinci en buyuk ipek ureticisi ve en buyuk tuketicisi olup 2005 yilinda 77 000 ton uretmistir Hindistan kaju cekirdegi ve kaju fistigi kabugu sivisi CNSL cashew nut shell liquid nin en buyuk ihracatcisidir 2011 12 doneminde kaju cekirdeklerinin ihracati yoluyla ulke tarafindan kazanilan doviz Hindistan Kaju Ihracati Gelistirme Konseyi CEPCI istatistiklerine dayanarak Rs 4 390 crore ya ulasti 2011 12 doneminde 131 000 ton cekirdek ihrac edildi Kollam Kerala da yaklasik 600 kaju isleme birimi bulunmaktadir Hindistan in gida ureticileri uretimi hem 2015 16 hem de 2014 15 urun yillari Temmuz Haziran boyunca yaklasik 252 milyon ton MT duragan kalmistir Hindistan Orta Dogu Guneydogu ve Dogu Asya ulkelerine bugday tahil baharat taze meyve kuru meyve manda sigir eti pamuk cay kahve ve diger taze urunler gibi cesitli tarim urunlerini ihrac etmektedir Bu ticaretteki ihracat kazancinin yaklasik yuzde 10 unu elde etmektedir SanayiSanayi GSYIH nin 26 sini olusturmakta ve toplam isgucunun 22 si istihdam edilmektedir Dunya Bankasi na gore 2015 te Hindistan in sanayi kolunda GSYIH uretimi ABD dolari temelinde 559 milyar dolar dunyanin 6 buyugu idi ve enflasyona gore duzeltilmis olarak 2005 te ABD dolarina gore 197 1 milyar dolar en buyuk 9 sirada yer almaktaydi Hindistan sanayi iskolu 1991 deki Hindistan ekonomik reformlarinda ekonomik serbestlesmenin bir sonucu olarak onemli degisiklikler gecirmis ithalat kisitlamalari kaldirilarak yabanci rekabeti getirilmis bu kamuya ait belli kamu iskolu endustrilerinin ozellestirilmesine yol acmis dogrudan yabanci yatirim FDI rejimi serbestlestirilmis altyapi gelistirilmis ve hizli tuketim mallarinin uretiminde genisleme saglanmistir Serbestlestirmeden sonra Hint ozel hizmetler iskolu ucuz Cin ithalatinin tehlikesi de dahil yerli ve yabanci rekabetin artmasiyla karsi karsiya kalmisti O zamandan beri maliyet sikistirilarak yonetimler yenilenerek ve ucuz emek ve yeni teknolojiye guvenerek bu degisim gerceklestirmistir Bununla birlikte daha once daha emek yogun olan sureclere dayanan kucuk ureticiler tarafindan bile istihdam yaratimi azalmistir Petrol urunleri ve kimyasal maddeler Petrol urunleri ve kimyasallari Hindistan in sanayi kolunda GSYIH sina onemli katkida bulunmakta ve birlikte ihracat gelirlerinin 34 une katki saglamaktadir Hindistan Jamnagar daki dunyanin en buyuk rafineri tesisinin bulundugu yerde gunde 1 24 milyon varil ham petrol rafineri ve petrokimya operasyonuna ev sahipligi yapmaktadir Hacim itibariyla Hindistan da kimya sanayisi Asya daki en buyuk ucuncu uretici ve tek basina GSYIH nin 5 ine katkida bulunmustur Hindistan zirai kimyasallar polimerler ve plastikler boyalar ve cesitli organik ve inorganik kimyasallarin dunyadaki en buyuk 5 ureticisinden biridir Buyuk bir uretici ve kimyasal ihracatcisi olmasina ragmen Hindistan urunlere olan ic talep goz onune alindiginda kimyasallarin net bir ithalatcisidir Ilac Hint ilac endustrisi son yillarda dunyadaki saglik urunlerinin onemli bir ureticisi haline gelmistir 2011 yilinda Dunya capinda satilan 60 000 den fazla jenerik ilac satisi da dahil olmak uzere kuresel ilac tedarikinin yaklasik 8 i Hindistan tarafindan gerceklestirilmistir Ilac sanayisi 2005 te 6 milyar dolardan 2016 da 36 7 milyar dolara 17 46 lik bir CAGR ye yukseldi 2020 de 55 milyar dolara erismek icin 15 92 lik bir CAGR de buyumesi beklenmektedir Hindistan in 2020 ye kadar dunyadaki 6 en buyuk ilac pazari olmasi bekleniyor Endustrisinin en hizli buyuyen alt iskollarindan biridir ve Hindistan in ihracat kazanclarinda onemli bir katkisi bulunmaktadir Gucerat eyaleti ilac ve lerin API Active Pharmaceutical Ingredient uretimi ve ihracati icin bir merkez haline gelmistir Muhendislik Mahindra XUV 500 yerli olarak tasarlanip uretilen birkac aractan biridir Hindistan muhendislik endustrisi sanayi iskolu GSYIH sinin en buyuk alt iskolu ve ulkenin en buyuk uc doviz girdi iskolundan biridir Turbinler otomobiller ve demiryollari icin basitten hassas parcalara kadar dokum ve dovme yapan nakliye ekipmanlari takim tezgahlari sermaye mallari transformatorler salt tesisleri firinlar gibi urunler uretilir Sanayi iskolunda yaklasik dort milyon calisan istihdam edilmektedir Katma degeri temel alinarak Hindistan in muhendislik sanayii iskolu 2013 14 mali yilinda 67 milyar dolar degerinde muhendislik urunu ihrac etmistir ve muhendislik urunlerine olan ic talebin bir bolumunu de karsilamistir Hindistan muhendislik endustrisi pazari her gecen gun buyuyen otomobilleri motosikletleri ve scooter endustrisini ve traktor gibi verimlilik makinelerini icermektedir Hindistan 2011 yilinda yaklasik 2 3 milyonu ihrac edilen yaklasik 18 milyon yolcu ve yardimci arac imal etmis ve birlestirmistir Hindistan 2013 yilinda dunyanin traktor uretiminin 29 unu gerceklestirerek dunyanin en buyuk traktor ureticisi ve en buyuk pazari konumuna gelmistir Hindistan dunyanin 12 en buyuk ureticisi ve 7 en buyuk makine tezgahi satin alicisidir Mucevherler ve kuyumculuk Mucevherat ve kuyumculuk endustrisi Hindistan ekonomisinin eski ve surekli temel bilesenlerindendir Su anda Smithsonian da olan Koh i Nur ve Umut Elmasi yukaridaki gibi unlu taslar Hindistan kaynaklidirlar Hindistan dunyanin en buyuk elmas ve mucevher parlatma ve kuyumculuk uretim merkezlerinden biridir ayni zamanda biridir Ham petrol ve petrol urunlerinden sonra altin kiymetli madenler degerli taslar mucevherat ve kuyumculuk ihracati ve ithalati Hindistan in kuresel ticaretinin en buyuk kismini olusturur Endustri Hindistan GSYIH sinin yaklasik 7 sine katkida bulunmakta endustride milyonlarca kisi calismakta ve doviz kazanclarinin onemli bir kaynagi konumundadir Mucevherat ve kuyumculuk sanayisi 2013 yilinda katma deger temelinde ekonomik ciktida 251 000 krore 37 milyar ABD dolari deger uretmistir Hindistan ekonomisinin buyuyen iskolu ve A T Kearney projesiyle 2018 yilina kadar 500 000 kroreye 74 milyar ABD dolari buyumeyi hedeflemektedir Mucevher ve mucevherat endustrisi Hindistan da birkac bin yildan uzun suredir devam eden eski bir sanat ve surekli ekonomik bir etkinliktir 18 yuzyila kadar Hindistan elmas madenciligi ve islenmesinde dunyaca bilinen en buyuk guvenilir kaynak olmustur Simdilerde elmas ve kiymetli madenlerin baslica kaynaklari Guney Afrika ve Avustralya dir ancak Anvers New York ve Ramat Gan ile birlikte Surat ve Mumbai gibi Hint sehirleri dunyanin mucevherat parlatma kesim hassas kesim tedarik ve ticaret merkezleri arasindadir Diger merkezlerin aksine Hindistan daki mucevherat ve kuyumculuk iskolu ekonomik etkinlikleri oncelikli olarak elle is yapan esnaflardan olusmakta iskolu ise oldukca parcalanmis ve endustrinin 96 si ailelere ait isletmeler tarafindan temsil edilmektedir Hint mucevherat ve kuyumculuk iskolu ekonomisinin belirli gucu hassas kesme cilalama ve kucuk elmaslarin islenmesinden bir karatin altinda olusmaktadir Bununla birlikte Hindistan ayrica daha buyuk elmas inci ve diger degerli taslarin islenmesi icin bir merkezdir Dunyadaki herhangi bir 12 elmastan olusan mucevher setinin yaklasik 11 i Hindistan da kesilmis ve cilalanmistir Hindistan ayni zamanda altinin ve diger kiymetli maden esasli hassas mucevherat iskolunun onemli bir merkezidir Ic piyasa altindaki altin ve mucevherat urunleri talebi Hindistan in GSYIH sinin bir baska itici gucunu olusturmaktadir Tekstil Tekstil sanayisi ulkenin GSYIH sina 4 oraninda katkida bulunmakta sanayi uretiminin yuzde 14 u dis satim kazanimina da yuzde 17 lik bir oranda katki saglamaktadir Hindistan in tekstil sanayisi etkisi azalan bir iskolundan son yillarda hizla gelisen bir iskolu haline gelmistir 2004 2005 yillari arasinda iskolunu basta mali olmak uzere hukumet bir dizi kisitlamalardan serbest biraktiktan sonra buyuk yatirim girislerine hem yerli hem de yabanci yesil isik yakmistir 2004 ile 2008 arasindaki donemde tekstil sektorune yapilan toplam yatirim 27 milyar dolar artmistir Ludhiana Hindistan da 90 oraninda yunlu uretmekte ve Hindistan in Manchester i olarak anilmaktadir corap orme giysiler gundelik ayakkabilar ve spor giyim sektorlerinin onder kaynagi olarak evrensel bir taninma elde etmistir gibi genisleyen tekstil merkezleri ulkedeki kisi basina dusen en yuksek gelirlerini de almaktadir Hindistan in pamuk ciftlikleri lifleri ve tekstil endustrisi bazi cocuk isciligi 1 dahil olmak uzere Hindistan daki 45 milyon insana istihdam saglamaktadir Tekstil iskolunun 18 yasin altinda yaklasik 400 000 cocugu istihdam ettigi dusunulmektedir Madencilik Hindistan in madencilik endustrisi hacim olarak dunyadaki 4 en buyuk mineral ureticisi konumunda ve 2009 da 8 en buyuk uretici konumundaydi 2013 yilinda 4 u yakit 3 u atom enerjili mineraller ve 80 i de yakit icermeyen 89 mineral cikarilmis ve islenmistir 2011 12 doneminde hukumet kamuya ait hacmin urettigi minerallerin 68 ini elinde bulunduruyordu Hindistan madencilik iskolunun yaklasik 50 si cikti degeri ile sekiz eyalette yogunlasmaktadir Chhattisgarh Andhra Pradesh Telangana Jharkhand ve Karnataka Ciktilarin diger 25 lik kismi petrol ve dogalgaz kaynaklarina dayanmaktadir Hindistan 2010 yilinda yaklasik yarisi komur olmak uzere kalker ve demir cevheri gibi yaklasik 3 000 madeni isletmistir Uretim degeri temelinde Hindistan mika krom komur linyit demir cevheri boksit barit cinko manganezde bes buyuk ureticiden biridir ve diger pek cok mineralin en buyuk 10 ureticisinden biridir Hindistan 2013 te dunyanin en buyuk dorduncu celik ureticisi ve yedinci en buyuk aluminyum ureticisi olmustur Hindistan in mineral kaynaklari cok genistir Bununla birlikte maden endustrisi dusus yasamis 2000 de 3 e kiyasla 2010 da GSYIH sinin 2 3 une katkida bulunmus ve 2 9 milyon kisiyi istihdam etmis toplam emeginin azalan bir yuzdesini kaydetmistir Hindistan komur dahil olmak uzere bircok mineralden olusan net bir ithalatcidir Hindistan in madencilik iskolundaki dusus Avustralya ve Guney Afrika gibi diger madencilik ulkelerinden 6 ila 20 kat daha fazla zamana yayilan altyapi yetersizligi sermaye kaynaklarinin yetersizligi ve ekolojik ve cevresel acidan surdurulebilir teknolojilerin yavas kabul gormesi gibi karmasik durumlarda duzenleyici ve idari yontemlerden kaynaklanmaktadir Demir ve celik 2014 2015 yillari arasinda Hindistan dunyanin en buyuk ucuncu ham celik ureticisi ve dunyanin en buyuk sunger demir ureticisi olmustur Sanayi 91 46 milyon ton toplam nihai celik ve 9 7 milyon ton uretti Hindistan daki cogu demir celik yerel demir cevherinden uretilmektedir Savunma 1 3 milyondan fazla etkin personelin gucu ile Hindistan dunyanin 3 buyuk askeri gucune ve dunyanin en buyuk gonullu ordusuna sahiptir Hint ordusu icin 2015 mali yili icin onaylanan toplam butce 2 47 trilyon crore 37 milyar ABD dolari idi Savunma harcamalarinin 2022 yilina kadar 620 milyar dolara cikmasi bekleniyor Kagit hamuru ve kagitHizmetlerBangalore yani sira Pune Haydarabad Chennai ve Gurgaon gibi kentlerle birlikte onemli bir BT hizmetleri merkezidir Hindistan in hizmetler iskolu GSYIH icindeki en buyuk paya sahiptir ve 1950 de 15 2012 de de 57 bir pay teskil etmistir Nominal GSYIH ile dunyadaki 7 buyuk satin alma gucu dikkate alindiginda ise ucuncu buyuk iskoludur Hizmet iskolu is gucunun 27 sine istihdam saglamaktadir Bilgi teknolojisi ve is surecleri diskaynaklari 1997 1998 ve 2002 2003 yillari arasinda 33 6 lik birikimli buyume oranina sahip olarak 2007 2008 de ulkenin toplam ihracatinin 25 ine katkida bulunan en hizli buyuyen iskollari arasinda yer almaktadir Havacilik Hindistan dunyanin en buyuk dokuzuncu sivil havacilik pazarina sahiptir ve 2020 ye kadar ucuncu buyuk havacilik piyasasi olma potansiyeline sahiptir 2013 te 163 milyon yolcudan olusan hava trafigi kaydedildi ve 2017 yilina kadar 60 milyon uluslararasi yolcu olarak tahmin edilmektedir Piyasada 2020 yilina kadar 800 ucak bulunacagi tahmin ediliyor 2015 te Boeing Hindistan in onumuzdeki 20 yil boyunca 240 milyar dolar degerinde 1740 kadar ucaga olan talebini ongordu Bu kuresel hacimlerin yuzde 4 3 unu olusturur Airbus a gore Hindistan onumuzdeki 20 yil icinde dunyanin en buyuk uc havacilik pazarindan biri olacaktir Airbus onumuzdeki on yil boyunca Hindistan ic pazari icin yillik yuzde 11 in uzerinde bir buyume oranini beklerken yurt ici ve yurt disi guzergahlardaki kombine buyume oraninin da yuzde 10 dan fazla olacagini tahmin etmektedir Hindistan daki sivil havacilik 18 Subat ta Naini icin ilk ticari sivil havacilik ucusunun Allahabad dan yapildigi 1911 yilina kadar gidiyor Fransiz havaci 6500 postayi tasimisti 15 Ekim 1932 de Karaci den na bir posta gondermisti Havayolu daha sonra Air India kurulusu oldu Mart 1953 te Hint Meclisi Hava Tasimaciligi Kanunu nu kabul etti Hindistan havayolu endustrisi kamulastirildi ve Deccan Havayollari Airways India Bharat Havayollari Himalaya Havacilik Kalinga Havayollari Hindistan Ulusal Hava Yollari Air India ve Hindistan Hava Hizmetleri o zamandan beri bagimsiz olarak etkinlik gosteren sekiz yerli havayolu sirketi ile iki devlet kurulusunda birlestirildi Hint Havayollari yurt ici guzergahlara ve da uluslararasi hizmetler konusuna yogunlasti Hindistan Uluslararasi Havaalanlari Kurumu IAAI 1972 de Ulusal Hava Meydanlari Isletmesi 1986 da kurulmustur Sivil Havacilik Guvenligi Burosu nin trajik kazasindan sonra 1987 de kuruldu hukumetin sivil havacilik iskolunu 1991 de duzenlemesinin ardindan ulkede etkinlik gosteren ilk ulusal duzeyde ozel havayolu kurulusu olmustur Hukumet ozel havayollarinin Hava Kurumu Yasasi yururlukten kaldirildigi ve ozel havayollarinin tarifeli hizmetlerinin yurutuldugu 1994 yilina kadar Hava Taksisi Programi kapsaminda ayricalikli ve tarifeli olmayan hizmetleri isletmesine izin vermisti Jet Airways Air Sahara Modiluft Damania Airways ve NEPC Airlines gibi diger ozel havayollari da bu sure zarfinda ic hat operasyonlarina basladi Havacilik iskolu serbestlesme sonrasinda hizli bir donusume ugradi 2004 05 te Hindistan pazarina yarim duzine kadar girmisti Buyuk yeni girenler ve ydu Kingfisher Havayollari 15 Haziran 2005 te 3 milyar ABD dolari degerinde Airbus A380 ucagi siparis eden ilk Hint havayolu sirketi oldu Bununla birlikte Hint havacilik endustrisi ekonomik yavaslama artan yakit ve isletme maliyetleri nedeniyle mucadele edecekti Bu Hindistan havayolu endustrisinde borclari birlestirme satin alma ve satis sonlandirmalarina yol acti Air Sahara ve Air Deccan sirasiyla Jet Airways ve Kingfisher Airlines tarafindan 2007 yilinda satin alindi Paramount Airways 2010 yilinda operasyonlarini durdurdu ve Kingfisher 2012 de kapandi Etihad Airways 2013 te Jet in 24 hissesini satin almaya karar verdi AirAsia India 2014 yilinda Air Asia ve Tata Sons arasinda ortak girisim olarak calisan dusuk maliyetli bir tasiyici konumuna geldi 2013 2014 itibariyla yalnizca IndiGo ve GoAir kar ediyordu Bankacilik ve finans Hint para piyasasi ozel kamu ve yabanci sermayeli ticari bankalar ile kooperatif bankalarindan olusan orgutlu bir iskolu ile birlikte planli bankalar olarak siniflandirilmistir ve orgutlu olmayan iskolu bireysel veya aile sahibi yerli bankacilar veya para kredi kuruluslari ve bankacilik disi finansal sirketlerden olusmaktadir Orgutsuz iskolu ve mikrokredi kirsal ve alt kentsel alanlarda geleneksel bankalar uzerinde ozellikle torenler ve kisa vadeli krediler gibi verimli olmayan amaclar icin hala tercih edilmektedir Basbakan Indira Gandhi 1969 da 14 bankayi devletlestirdi bunu 1980 de diger altisi izledi ve kucuk olcekli sanayi perakende ticaret kucuk isletmeler vb bankalarin sosyal ve gelisimsel hedeflerini yerine getirmesini saglamak icin bankalarin net kredi tutarinin 40 ini tarim gibi oncelikli iskollarina saglamalarini zorunlu hale getirmistir O tarihten bu yana banka subelerinin sayisi 1969 yilinda 8 260 iken 2007 de 72 170 e yukselmis ve bir sube tarafindan kapsanan nufus ayni donem icerisinde 63 800 iken 15 000 e dusmustur Toplam banka mevduati 1970 71 doneminde 59 1 milyar crore den 880 milyon ABD dolari 2008 09 yillari arasinda 38 309 22 milyar crore 570 milyar ABD dolari olmustur 1969 daki sube sayisinin 1 860 indan veya 22 sinden 30 590 a veya 2007 de 42 ye yukselen kirsal subelere ragmen 500 000 koyun 32 270 inde planli bir banka bulunmaktadir Hindistan in gayri safi yurt ici tasarruf orani 2006 07 doneminde GSYIH ya oran olarak 32 8 di Kisisel tasarruflarin yarisindan fazlasi arazi ev buyukbas hayvan ve altin gibi fiziksel varliklara yatirimdi Kamu bankalari bankacilik sektorunun aktif toplaminin 75 inden fazlasini elinde bulundururken ozel ve yabanci bankalar sirasiyla 18 2 ve 6 5 oraninda aktif toplamda pay sahibidir Serbestlesme politikalari sonrasinda hukumet onemli bankacilik reformlarini onaylamistir Bunlardan bazilari birlesmeleri tesvik etme hukumet mudahalesini azaltma ve karliligi ve rekabet gucunu arttirma gibi kamulastirilmis bankalarla ilgili olmakla birlikte diger yenilikler bankacilik ve sigorta iskollarini ozel ve yabanci oyunculara acmisti Bilisim teknolojisi Hindistan daki bilisim teknolojisi endustrisi iki ana bilesenden olusmaktadir BT hizmetleri ve is surecleri dis kaynak kullanimi BPO Business process outsourcing Iskolunun 1998 de Hindistan in GSYIH sina olan katkisi 1 2 iken 2012 de 7 5 e yukselmistir a National Association for Software and Services Ulusal Yazilim ve Hizmetler Birligi gore sektor 2015 te 147 milyar ABD dolari gelir elde etmis burada ihracat geliri 99 milyar ABD dolari ve ic gayrimenkul degeri 48 milyar ABD dolari olarak gercekleserek 13 luk bir artis gostermistir Bilisim iskolundaki buyume artan uzmanlik ve arz tarafinda yabanci tuketicilerin artan talebi ile talep tarafinda eslesen dusuk maliyetli yuksek vasifli egitimli ve akici Ingilizce konusan iscilerden olusan genis bir havuzun varligina baglanmakta ve Hindistan in hizmet ihracatiyla ilgilenen veya operasyonlarinin dis kaynak kullanimi icin calisanlarla gerceklesmektedir Hint BT endustrisinin ulkenin GSYIH icindeki payi 2005 06 doneminde 4 8 iken 2008 de 7 ye yukselmistir 2009 da yedi Hint sirketi dunyadaki ilk 15 teknoloji dis kaynak sirketi arasina girdi Hindistan daki dis kaynak kullanimi endustrisindeki hizmetleri cogunlukla cok uluslu sirketlerin Bati operasyonlarina hitap etmektedir 2012 yili itibariyla 2 8 milyon kisi dis kaynak sektorunde calismaktadir Yillik gelirler yaklasik 11 milyar dolar GSYIH nin yaklasik 1 idir Hindistan da her yil 2 5 milyon kisi mezun olmaktadir Beceri yetersizligi sonucunda ucretler yuzde 10 15 oraninda artmaktadir Sigortacilik Hindistan 2013 te dunyanin en buyuk 10 sigorta pazari oldu ve 2011 de 15 siraya yukseldi 2013 te toplam 66 4 milyar ABD dolari piyasa buyuklugu ile dunyanin buyuk ekonomilerine kiyasla kucuk kalmaya devam etmektedir ve Hint sigorta piyasasi yillik sigorta iskolunun 2 sini olusturmaktadir Hindistan in hayat ve hayat disi sigorta iskoluu 20 lik oranda cift haneli olarak buyume oranlarinda buyumekte ve bu buyumenin 2021 yilina kadar devam etmesi beklenmektedir Hint ekonomisi dunyadaki en buyuk 360 milyon etkin hayat sigortasi policesini elinde tutmaktadir Hindistan daki 52 sigorta sirketinin 24 u hayat sigortasi iskolunda etkinlik gostermektedir Ulkedeki hayat sigortasi endustrisinin 2019 yilina kadar cift haneli bilesik yillik buyume oranlari ile 2021 yilina kadar yillik 1 trilyon ABD dolari degerine ulasmasi beklenmektedir 1996 97 doneminden 2000 2001 donemine kadar yuzde 10 luk bir buyume orani bildirilen iskolu 2000 01 doneminden 2010 11 donemine kadar yillik ortalama 15 85 buyume kaydetti kaynak belirtilmeli Buna ek olarak uzmanlasmis sigortacilar olan Ihracat Kredi Garanti Kurumu ve Tarim Sigorta Sirketi AIC Agriculture Insurance Company sirasiyla kredi garantisi ve ekin sigortasi sunmaktadir Baslangicta Ulusal Tarim Sigorta Sirketi NAIS National Agriculture Insurance Company kapsaminda AIC ticari hat uzerinde de urun teminati vermeye baslamistir kaynak belirtilmeli Hava durumu sigortasi ve ozel durumlarla iliskili urunler gibi yenilikci urunleri tanitmistir 2010 11 doneminde hayat disi sigortacilar tarafindan verilen prim 42 576 crore ve 2009 10 doneminde 34 620 crore dir Buyume ozellikle tarife fiyatlarindaki genis kesimlerin karsisinda tatmin ediciydi Ozel sigorta sirketleri 2009 10 doneminde 13 977 crore karsiliginda 17 424 crore prim odemistir Kamu sigortacilari 2010 11 doneminde 25 151 8 crore tutarinda prim odemis 2009 10 doneminde 20 643 5 crore yani 2009 10 doneminde 14 8 e karsilik 21 8 lik bir artis kaydedilmistir kaynak belirtilmeli Hint sigorta isi gecmiste dusuk seviyeli sigorta nufuz etkisi ile gelismis seviyelerde kalmistir Serbestlesme sonrasi iskolu 2000 yilinda sigortanin nufuz etki duzeyini 2 3 hayat icin 1 8 ve hayat disi 0 7 seviyesinden 2010 yilinda 5 1 e hayat icin 4 4 ve hayat disi 0 7 yukseltmeyi basardi kaynak belirtilmeli Elektrik isklolu Hindistan da birincil enerji tuketimi 2015 yilinda 5 3 luk kuresel payla Cin ve ABD den sonra ucuncu buyuk ulke konumundadir Komur ve ham petrol birlikte Hindistan in birincil enerji tuketiminin 85 ini olusturmaktadir Hindistan in petrol rezervleri ulke ici petrol talebinin 25 ini karsilamaktadir Nisan 2015 itibariyla Hindistan in kanitlanmis ham petrol rezervleri 763 476 milyon metrik ton iken gaz rezervleri 1 490 milyar metrekuptu 53 trilyon kubik feet Petrol ve dogalgaz sahalari ve denizde ve kiyida basta Assam Gucerat ve eyaletlerinde bulunur Hindistan dunyadaki dorduncu en buyuk petrol tuketicisidir ve net petrol ithalati 2014 15 yillari arasinda yaklasik 820 000 crore 120 milyar dolar seviyesine ulasmistir ve bu olumsuz yonde etkilemektedir Hindistan daki petrol endustrisi cogunlukla Petrol ve Dogalgaz Kurumu ONGC Hindustan Petroleum Corporation Limited HPCL Bharat Petroleum Corporation Limited BPCL ve Indian Oil Corporation Limited IOCL gibi kamu sektoru sirketlerinden olusmaktadir Dunyanin en buyuk petrol rafine kompleksini isleten Reliance Industries Limited RIL gibi petrol iskolunda bazi buyuk ozel Hint sirketleri vardir Hindistan elektrik uretiminde Japonya ve Rusya yi geride birakarak 4 8 kuresel pay ile 2013 yilinda dunyanin ucuncu en buyuk elektrik ureticisi konumuna gelmistir 2015 takvim yili sonunda Hindistan elektrik talebinde bircok elektrik santrali ile elektrik enerjisinde fazlalik vermeye basladi Elektrik enerjisi iskolu 31 Mayis 2016 itibariyla termik gucte 69 8 hidroelektrikte 15 2 diger yenilenebilir enerji kaynaklarinda 13 0 ve nukleer enerjide 2 1 katkida bulunarak 303 GW kurulu guce sahipti Hindistan 106 milyar ton kanitlanmis komur rezervi ile yurt ici elektrik talebinin cogunu termik gucten karsilayabilmektedir Hindistan gunes ruzgar ve biyoyakitlar sekerkamisi gibi onemli potansiyelli bazi degisik enerji kaynaklari bakimindan zengindir Hindistan in azalan uranyum rezervleri ulkedeki nukleer enerjinin yillarca buyumesini durdurdu Dunya rezervlerinin en iyi 20 sinden biri olma durumu arz eden kemerinde bulunan yeni uranyum bulgulari ve tahmini 846 477 mt 933 081 eksik ton toryum rezervinin dunya rezervlerinin yaklasik 25 i uzun vadede ulkenin iddiali tetiklemesi bekleniyor Hindistan in diger ulkelerden uranyum ithal etmesini de kolaylastirmistir Altyapi Vizag Deniz Limani Bengal Korfezi ndeki Visakhapatnam Limani Hindistan in altyapi ve ulastirma iskolu GSYIH nin yaklasik 5 ine katkida bulunmaktadir Hindistan in 31 Mart 2015 itibariyla 5 472 144 kilometrelik 3 400 233 mil bir yol sebekesi vardir ve bu Dunyanin ikinci buyuk karayolu agidir Karayolu kilometrekare basina 1 66 km lik yol ile Hindistan in karayolu aginin niceliksel yogunlugu Japonya nin 0 91 Birlesik Devletler in 0 67 Cin in 0 46 Brezilya nin 0 18 veya Rusya ninkinden 0 08 daha yuksektir Bununla birlikte niteliksel olarak Hindistan in yollari modern karayollarinin ve dar asfalt yollarin bir karisimidir ve gelistirilmektedir 31 Mart 2015itibariyla Hindistan yollarinin 61 05 i asfaltlanmistir G 27 ulkeleri arasinda Hindistan trafik tikanikligina yol acan 100 000 kisi basina en dusuk kilometre serit yol yogunluguna sahiptir Altyapisini yenilemektedir Mayis 2014 ten itibaren Hindistan buyuk uretim ticaret ve kultur merkezlerinin cogunu birlestiren 22 600 kilometrelik 4 veya 6 seritli otoyolu yakin zamanlarda tamamlamis ve kullanima sokmustur Hindistan in karayolu altyapisi yukun 60 ini yolcu trafiginin ise 87 sini tasimaktadir 114 500 kilometre uzunlugunda ve 7 172 istasyonla dunyanin en buyuk dorduncu demiryolu agidir Devletin sahibi oldugu ve islettigi bu demiryolu agi gunde ortalama 23 milyon yolcu ve yilda 1 milyar tondan fazla yuk tasimaktadir Hindistan in ulkenin dis ticaret hacminin hacimce 95 ini deger bakimindan 70 ini elinde bulunduran havayoluyla idare edilen dinlenme isi 13 buyuk liman ve 60 operasyonel buyuk olmayan liman ile 7 500 kilometre kiyi seridi bulunmaktadir Mumbai nin en buyuk kamu limani ise en buyuk ozel deniz limanidir Hindistan havaalani altyapisi 125 havaalanindan olusmakta 66 havalimani hem yolcu hem de lojistik icin lisansa sahip bulunmaktadir Perakende Grocery Shops ve cevresi hem kirsal hem de kentsel Hindistan da perakende ticaretin cogunu ustlenmektedir Perakende iskolu Hindistan in GSYIH sinin 14 15 i ile 20 sine katkida bulunmaktadir Hindistan perakende pazarinin 600 milyar dolar ekonomik deger ile dunyanin ilk bes perakende pazarindan biri oldugu tahmin edilmektedir Hindistan dunyanin en hizli buyuyen perakende pazarindan biridir ve 2020 yilina kadar 1 3 trilyon dolara ulasmasi beklenmektedir Hindistan in perakende iskolu cogunlukla yerel ana ve pop magazalari sahibi olan insanli magazalardan ve sokak saticilarindan olusmaktadir Orgutlu perakende supermarketler 2008 yili itibariyla 4 luk bir pazar payiyla buyumektedir ancak bu hala kucuk bir pay teskil etmektedir 2012 de hukumetce cok markali perakendede 51 oraninda dogrudan yabanci yatirima izin verilmis ve tek markali perakendede 100 oraninda DYY ye izin verilmistir Ancak arka uc depo perakende altyapisinin yani sira eyalet duzeyinde izinler kirtasiyecilik ve orgutlu perakende satislarinin Hindistan ekonomisindeki buyumesini sinirlamaya devam etmektedir Bir magazanin kapi acabilmesi icin tabela lisanslari ve istifleme karsiti onlemleri gibi otuzdan fazla duzenlemeye uymasi gerekmektedir Mallari eyaletten eyalete hatta eyaletler icinde tasimak icin vergiler vardir The Wall Street Journal a gore altyapi eksikligi ve verimli perakende agi Hindistan in tarim urunlerinin ucte birinin bozulmaya ugramasina neden olmaktadir Turizm Son yillarda Kerala eyaleti eyalet hukumetinin dogal sahil seridini ters dalgakiranlarla cevrelemesinden sonra buyuk bir uluslararasi turistik yer haline gelmistir Dunya Seyahat ve Turizm Konseyi 2015 yilinda turizmin 8 31 lakh crore 130 milyar ABD dolari veya ulkenin GSYIH sinin 6 3 unu olusturdugunu ve 37 315 milyon isi toplam istihdamin ise 8 7 sini destekledigini hesapladi Iskolunun 2025 yilina kadar GSYIH nin 7 2 si yillik ortalama 7 5 ila 18 36 lakh crore 280 milyar ABD dolari buyumesi ongoruluyor Hindistan 2015 te 8 027 milyon uluslararasi arenada turist cekmis 2014 yilinda bu 7 679 milyon olarak gerceklesirken 4 5 lik bir buyume kaydedilmistir Hindistan 2015 yilinda turizm gelirlerinden 21 07 milyar dolar kazanc elde etmistir Hindistan a yapilan uluslararasi gezim 1997 de 2 37 milyon kisiden 2015 te 8 03 milyon kisiye istikrarli bir buyume kaydetmistir Birlesik Devletler Hindistan a gelen uluslararasi turistlerin en buyuk kaynagiyken Avrupa Birligi ulkeleri ve Japonya diger onemli uluslararasi turist kaynagidir Uluslararasi turistlerin 10 dan azi Tac Mahal i ziyaret ederken cogunluk diger kulturel tematik ve tatil yerlerini ziyaret etmektedir Her yil 12 milyondan fazla Hint turizm icin uluslararasi gezilere katilmakta Hindistan daki ic turizm ise yaklasik 740 milyon Hint gezgininden olusmaktadir Hindistan dusuk maliyetli saglik ve uzun vadeli bakim sunan saglik ekonomisinin hizla buyuyen bir medikal gezim turizm iskoluna sahiptir Ekim 2015 te Hindistan in medikal turizm iskolunun 3 milyar ABD dolari degerinde oldugu tahmin edilmekte ve bunun 2020 yilinda 7 8 milyar dolara cikmasi ongorulmektedir 2014 te 184 298 yabanci hasta tibbi tedavi almak icin Hindistan a gitmistir Insaat Egitim Eglence endustrisi Saglik Hizmetleri Hindistan saglik iskolunun artan gelir saglik bilincinin artmasi yasam tarzi hastaliklarinin onceliginin artmasi ve saglik sigortasina erisimin iyilesmesi ile 2015 20 yillari arasinda 29 luk bir CAGR ile 280 milyar ABD dolarina ulasmasi beklenmektedir Matbaacilik Telekomunikasyon Telekomunikasyon iskolu 2014 15 yillari arasinda 2 20 lakh crore 34 milyar ABD dolari gelir elde etmis ve toplam GSYIH nin 1 94 unu olusturmustur 31 Agustos 2016 itibariyla 1 053 milyar abone ile telefon kullanicilarinin hem sabit hem de cep telefonu sayisi ile Hindistan dunyanin ikinci buyuk pazari olmustur Buyuk telekom isleticileri tarafindan saglanan dunyanin en dusuk tarifelerinden birine ve aralarinda hiper rekabete sahiptir Hindistan dunyanin ucuncu buyuk internet kullanici tabanina sahiptir 31 Mart 2016 itibariyla ulkede 342 65 milyon internet abonesi mevcuttu Sanayi tahminleri 2012 yili itibariyla Hindistan da 554 milyondan fazla televizyon tuketicisinin bulundugunu gostermektedir Hindistan abone sayisina gore dunyanin en buyuk DTH Direct to Home televizyon pazarini temsil etmektedir Mayis 2016 dan itibaren ulkede 84 80 milyon DTH abonesi vardi Dis ticaret ve yatirim2006 yilinda Hint ihracatinin kuresel dagilimini en iyi pazarin bir yuzdesi olarak gosteren bir harita ABD 20 9 milyar Dis ticaret 2013 2014 yillari arasinda Hindistan in dis satimi ustte ve dis alim altta degeri 1991 yilindaki serbestlesme politikalarina kadar Hindistan buyuk olcude ve kasitli olarak ekonomisini korumak ve kendine guvenini saglamak icin dunya pazarlarindan kendini soyutlamistir Dis ticarette ithalat tarifeleri ihracat vergileri ve nicel kisitlamalar soz konusuyken dogrudan yabanci yatirim DYY ust limit sermaye katilimi teknoloji transferi kisitlamalari ihracat yukumlulukleri ve hukumet onaylari ile sinirlandirilmistir bu onaylar sanayi iskolundaki yeni dogrudan yabanci yatirimin yaklasik 60 i icin gerekliydi Bu kisitlamalar DYY nin 1985 1991 yillari arasinda yilda ortalama 200 milyon ABD dolari civarinda olmasini saglamistir sermaye akimlarinin buyuk bir yuzdesi dis yardim ticari borclanma ve yerlesik olmayan Hintlerin mevduatlarini icermektedir Hindistan in o donemdeki hukumetinin genel ticaret politikasinin ihlali nedeniyle bagimsizliktan sonraki ilk 15 yil boyunca ihracat durdu Ayni donemdeki sanayilesme nedeniyle ithalat agirlikli olarak makine hammadde ve tuketim mallarindan olusmaktaydi Harvard Ekonomik Karmasiklik Atlasi14 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ndan Hindistan in Urunlere Gore Ihracati 2014 Ekonomik serbestlesmeden bu yana Hindistan in uluslararasi ticaretinin degeri 1990 91 deki 16 dan 2008 10 da 47 ye yukselen mal ve hizmet ticaretinin katkisiyla GSYIH ya keskin bir sekilde etki etti Dis ticaret 2015 yilinda Hindistan in GSYIH sinin 48 8 ini olusturuyordu Hindistan in mal ticareti ihracatin 1 44 ve ithalatin 2 12 sini olusturmakta ve dunya genelinde ticari hizmetler ticareti icin ihracatin 3 34 u ve ithalatin 3 31 ini olusturmaktaydi Hindistan in baslica ticaret ortaklari Avrupa Birligi Cin Amerika Birlesik Devletleri ve Birlesik Arap Emirlikleri dir 2006 07 doneminde baslica ihrac mallari muhendislik urunleri petrol urunleri kimyasallar ve ilaclar kuyumculuk ve mucevherat tekstil ve konfeksiyon tarimsal urunler demir cevheri ve diger mineralleri iceriyordu Baslica ithalat mallari arasinda ham petrol ve ilgili urunler makine elektronik esyalar altin ve gumus yer aliyordu Kasim 2010 da ihracat yillik 22 3 artisla 850 63 milyar 13 milyar ABD dolari olurken ithalat 7 5 artisla 1 251 33 milyar 19 milyar ABD dolari oldu Ayni ayin ticaret acigi 2009 da 468 65 milyardan 7 3 milyar ABD dolari asagiya cekildi ve 2010 da 400 7 milyara 6 2 milyar ABD dolari dustu Hindistan 1947 den bu yana Gumruk Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlasmasi nin GATT tarafi ve onun halefi olan DTO nun kurucu uyelerinden biridir Genel kurul toplantilarina etkin olarak katilirken Hindistan gelismekte olan ulkelerin endiselerini dile getirmekte cok onemli bir rol oynamistir Ornegin Hindistan is ve cevre konularinda ve DTO politikalarina gibi konularin dahil edilmesine karsi muhalefetini surdurmustur Odemeler dengesi Uluslararasi Para Fonu verilerine dayanarak 1980 2008 birikimli cari islemler dengesi Bagimsizliktan bu yana Hindistan in cari islemlerinde odemeler dengesi olumsuz olmustu 1990 li yillarda odemeler dengesi krizi nedeniyle ortaya cikan ekonomik liberalizasyondan sonra Hindistan in ihracati 2002 03 doneminde ithalatinin 80 3 unu 1990 91 yillari arasinda 66 2 den itibaren surekli olarak yukseldi Bununla birlikte kuresel ekonomik durgunluk ve ardindan dunya ticaretinde genel bir yavaslama ile 2008 09 da ithalatin bir yuzdesi olarak 61 4 luk bir ihracat dususu izledi Hindistan in artmakta olan petrol ithalati genis cari hesap aciginin arkasindaki ana itici guc olarak gorulmekte 2008 09 doneminde 118 7 milyar dolara veya GSYIH nin 11 11 ine yukselmistir Ocak ve Ekim 2010 arasinda Hindistan 82 1 milyar dolar ham petrol ithal etti Hindistan ekonomisi 2011 2012 doneminde 189 milyar dolar ticaret acigi ile 2002 2012 doneminde her yil bir ticaret acigi vermistir Cin ile yaptigi ticaret 2013 yilinda yaklasik 31 milyar dolarlik deger ile en buyuk acik olmustur Hindistan in dis yardim ve imtiyazli krediye olan bagimliligi ekonominin serbestlesmesinden sonra azalmis ve 1990 91 de 35 3 olan 2008 09 da 4 4 e dusmustur Hindistan da ECBs External Commercial Borrowings veya yerlesik olmayan borc verenlerden gelen ticari kredilere Hukumet tarafindan Hint sirketlere ek bir fon kaynagi saglama izni verilmektedir Maliye Bakanligi 1999 Yili uyarinca Hindistan Merkez Bankasi tarafindan yayinlanan DTB politika kilavuzlari araciligiyla bunlari izler ve duzenler Hindistan in doviz rezervleri Mart 1991 de 5 8 milyar dolardan Aralik 2009 da 318 6 milyar dolara yukselmistir 2012 de Ingiltere Hindistan ekonomisinin buyumesini ve saglamligini gerekce gostererek Hindistan a yapilan tum mali yardimlarin sona erdigini aciklamistir Hindistan in cari islemler acigi 2013 te tum zamanlarin en yuksegine ulasti Hindistan tarihsel olarak cari hesap acigini yurt disi piyasalardaki sirketlerin borclanmalari veya yerlesik olmayan Hintler ve portfoy girdileri yoluyla para yatirmalari yoluyla finanse etmistir Nisan 2016 dan Ocak 2017 ye kadar olan donemde RBI verileri 1991 den bu yana ilk defa dogrudan dis yatirim girisi yoluyla acigin finanse edildigini gosteriyor bu gelismenin Basbakan Narendra Modi nin ulkenin surdurulebilir buyume icin ekonomik temelini guclendirebilme kabiliyetinde uzun vadeli yatirimcilar arasinda artan bir guven isareti oldugunu kaydetti Dogrudan yabanci yatirim Share of top five investing countries in FDI inflows 2000 2010 Sira Ulke Girisler milyon ABD dolari Girisler 1 Mauritius 50 164 42 002 Singapur 11 275 9 003 ABD 8 914 7 004 Birlesik Krallik 6 158 5 005 Hollanda 4 968 4 00 SAGP cinsinden dunyadaki ucuncu buyuk ekonomi olan Hindistan dogrudan yabanci yatirim cekmistir 2011 yili boyunca Hindistan a yapilan dogrudan yabanci yatirim girisi 36 5 milyar dolara yukselirken bu 2010 da 24 15 milyar dolardan yani 51 1 daha yuksektir Hindistan in telekomunikasyon bilgi teknolojisi ve otomobil parcalari kimyasallar giyim esyalari ilaclar ve mucevherler gibi diger onemli alanlarda guclu yonleri vardir Yabanci yatirimlarda bir artisa ragmen kati DYY politikalari onemli bir engel olusturdu Zamanla Hindistan bir dizi DYY reformunu kabul etmistir Hindistan nitelikli yonetim ve teknik uzmanliga sahip buyuk bir havuza sahiptir nufusun buyuklugu 300 milyon duzeylerinde ve buyumekte olan bir tuketici pazarini temsil etmektedir Hindistan girisimlerde 100 e kadar dogrudan yatirim yapilmasina izin veren 2005 yilinda DYY politikasini serbestlestirdi Sanayi politikasi yenilikleri endustriyel lisanslama gereksinimlerini buyuk olude azaltmis genisleme kisitlamalarini kaldirmis ve yabanci teknolojiye kolay erisim ve dogrudan yabanci yatirimlari kolaylastirmistir Gayrimenkul iskolunun yukari dogru hareket eden buyume egrisi patlayan bir ekonomiyle gerceklesmekte ve dogrudan serbest dolasim duzenini serbest birakmaktadir Mart 2005 te hukumet konut ticari binalar hastaneler egitim tesisleri dinlenme tesisleri ve sehir ve bolge duzeyinde altyapi iceren konut altyapisi ve insaat gelistirme projeleri dahil insaat iskolunda 100 dogrudan yatirim yapilmasina izin verme kurallarini degistirmistir 2012 14 yili boyunca Hindistan bu yenilikleri savunma telekomunikasyon petrol perakende havacilik ve bir dizi baska iskoluna genisletti 2000 10 yillari arasinda ulke 178 milyar dolar tutarinda dogrudan yabanci yatirim cekmistir Mauritius tan gelen gereginden fazla yuksek yatirim onemli vergi faydalari nedeniyle uluslararasi fonlarin ulkeye yonlendirilmesinden kaynaklanmakta Hindistan ve Mauritius arasindaki bir vergi anlasmasi nedeniyle cifte vergilendirmeden kacinilmakta ve Mauritius bir sifir vergilendirme DYY kanali yaratarak etkili bir sekilde bir sermaye kazanclarinda vergi cenneti konumu kazanmaktadir 2015 yilinda Hindistan in GSYIH sinin 2 1 ini dogrudan yabanci yatirimlar olusturuyordu Cikislar 2000 yilindan bu yana Hint sirketler yurt disina acilmis dogrudan yabanci yatirim yapmaktar ve Hindistan disinda is yaratmaktaydilar 2006 2010 doneminde Hint sirketlerin Hindistan disindaki dogrudan yatirimlari GSYIH nin yuzde 1 34 u seviyesinde gerceklesmistir Hint sirketler DYY de ilerlemis ve Birlesik Devletler de etkin duruma gecmisti digerleri yatirimlarda Avrupa ve Afrika da genislemisti Hint sirket Birlesik Krallik in en buyuk ureticisi ve ozel sektor isvereni haline gelmisti Havaleler 2015 yilinda diger ulkelerden Hindistan a yapilan gonderilerde toplam 68 91 milyar dolarlik kaynak uretilmis ve Hindistan daki yabanci iscilerin ulkelerine yaptiklari harclar icin toplam 8 476 milyar dolar havale yapilmistir BAE ABD ve Suudi Arabistan Hindistan a akan en cok nakit para kaynagiydi Banglades Pakistan ve Nepal Hindistan dan gelen havale alicilariydi Hindistan a yapilan havaleler 2015 yilinda ulkenin GSYIH sinin 3 32 sini olusturuyordu Para birimiMumbai Maharashtra da Hindistan Merkez Bankasi nin RBI merkeziYil ABD dolari basina Rupi yillik ortalama 1975 9 40581980 7 88001985 12 36401990 17 49921995 32 41982000 44 94012005 44 10002010 45 73932015 64 052016 67 09 Hint rupisi Hindistan daki tek komsu olan Nepal ve Butan da da yasal odeme araclarinda biri olarak kabul edilmis ve ikisi de para birimini Hindistan rupisi parasina baglamistir Rupi 100 paisasa bolunmustur En yuksek degeri alan banknot 2 000 pound tutarindaki banknottur dolasimda en dusuk madeni para 50 paise madeni paradir 30 Haziran 2011 den itibaren 50 paise nin altindaki tum degerli birimler yasal para birimi olmaktan cikmistir Hindistan in para sistemi ulkenin merkez bankasi olan RBI tarafindan yonetilmektedir 1 Nisan 1935 te kurulan ve 1949 da kamulastirilan RBI ulkenin para otoritesi parasal sistemin duzenleyici ve denetcisi hukumet bankasi doviz rezervinin saklama yeri ve para birimi duzenleyicisi olarak gorev yapmaktadir Bu Hindistan Hukumeti tarafindan atanan bir yoneticinin baskanliginda merkezi bir yonetim kurulu tarafindan yonetilmektedir Rupi 1927 den 1946 ya kadar Ingiliz sterlini ile ve daha sonra sabit bir doviz kuru ile 1975 e kadar ABD dolari ile baglantiliydi Eylul 1975 te devalue edildi ve sabit parite sistemi ile dort buyuk uluslararasi para birimi olan Amerikan dolari Japon yeni ve Alman marki ile degistirilebilir hale getirildi 1991 de en buyuk ticaret ortagi Sovyetler Birligi nin cokusunden sonra Hindistan buyuk bir doviz kriziyle yuzlesti ve 1 ve 2 Temmuz da rupi yaklasik 19 oraninda iki asamali olarak devalue edildi 1992 de serbest doviz kuru isleyisi LERMS tanitildi LERMS uyarinca ihracatcilar doviz kazanclarinin yuzde 40 ini Hindistan Merkez Bankasi tarafindan belirlenen doviz kuru ile Hindistan Merkez Bankasi na teslim etmek zorundaydi Bakiye 60 in piyasa tarafindan belirlenen doviz kuru ile donusturulmesine izin verildi 1994 te rupi bazi sermaye denetimleri ile cari hesapta donusturulebilirdi 1991 deki keskin devaluasyon ve 1994 teki cari islemler konvertibilitesine gecisten sonra rupinin degeri buyuk olcude piyasa gucleri tarafindan belirlendi Rupi 2000 yilindan 2010 yilina kadar gece on yil boyunca oldukca istikrarli bir hal aldi Eylul 2013 te rupi ABD dolari karsisinda en dusuk seviyesi olan 68 27 seviyesine geriledi Gelir ve tuketimGini Endeksi 2014 yili itibariyla Dunya Bankasi veri cizelgelerine gore diger ulkelerle karsilastirilmistir Hindistan in kisi basina gayri safi milli geliri 2002 den bu yana yuksek oranda buyumustur Hindistan in Kisi Basina Geliri Rs cinsinden uc kat artmistir 2002 03 teki 19 040 Rs den 2010 11 doneminde 53 331 e ulasarak bu sekiz yilda ortalama 13 7 artis gostermis ve 2010 11 de 15 6 oraninda artmistir Bununla birlikte enflasyona gore duzeltilmis kisi basina dusen milli gelir artisi 2010 11 doneminde 5 6 ya gerileyerek bir onceki yildaki 6 4 seviyesinden asagiya inmistir Bu tuketim seviyeleri kisisel ve hane halki ile ilgili degildir Hanehalki temelinde 2011 yilinda hane basina ortalama gelir 6 671 ABD dolari idi 2011 yili nufus sayimi sonucuna gore Hindistan 330 milyon eve ve 247 milyon haneye sahiptir Hindistan da hanehalki buyuklugu son yillarda dusus gostermis 2011 yili nufus sayimi sonucuna gore hane halkinin 50 sinde 4 veya daha az uye bulunmaktaydi 2011 yili basina nufus sayimi ortalamasi hanehalki basina 4 8 uye idi ve yasayan buyukanne ve buyukbabalar buna dahildi Bu haneler yaklasik 1 7 trilyon GSYIH uretti 2011 nufus sayimi basina hanehalki tuketim oruntusu hane halklarinin yaklasik 67 si isinma amaciyla odun urun kalintisi veya inek gubresi kullanmakta ve 53 u yasam ortamlarinda sihhi tesisat veya drenaj sistemlerine sahip degillerdi 83 unun kendi bunyelerinde su temini kentsel alanlarda evlerinden 100 metre ve kirsal alanlardaki evlerinden 500 metre uzakta olmakta hane halkinin 67 si elektrige erismekte hanelerin 63 unde sabit hat veya cep telefonu baglantisi bulunmakta 43 un bir televizyonu bulunmakta 26 sinda iki tekerlekli motosiklet veya dort tekerlekli arac kucuk bir araci vardi 2001 yilina kiyasla bu gelir ve tuketim egilimleri orta ve onemli gelismeleri temsil etmektedir 2010 yilinda yayinlanan bir raporda yuksek gelirli hane halklarinin sayisinin dusuk gelirli aileleri gectigi iddia edilmistir Dunya Bankasi verilerine gore Satinalma Gucu Esigini temel alan diger ulkelere kiyasla 2013 yilinda Hindistan in kisi basina gayri safi milli geliri Yoksulluk Dunya Bankasi Mayis 2014 teki verileri gozden gecirmis ve 2005 yilinin eski yoksulluk hesaplama metodolojisine ve Hindistan da dahil olmak uzere dunya capinda yoksullugun olculmesi icin satin alma gucu paritesi tabanina getirilmesini onermistir Bu gozden gecirilmis metodolojiye gore dunya yoksulluk sinirinin 872 3 milyon altindaydi ve bunlarin 179 6 milyonu Hindistan da yasiyordu Baska bir deyisle toplam dunya nufusunun 17 5 ini barindiran Hindistan 2013 yilinda dunyanin en fakir kesiminin 20 6 sina sahipti According to a 2005 2006 survey 2005 2006 arastirmasina gore Hindistan kronik olarak yetersiz beslenen 5 yasin altindaki yaklasik 61 milyon cocuga sahipti 2011 UNICEF raporunda 1990 ve 2010 yillari arasinda Hindistan 5 yas alti olum oraninda yuzde 45 lik bir azalma sagladi ve su anda bu metrikte 188 ulke arasinda 46 sirada bulunmaktadir 1960 li yillarin basindan beri art arda is basina gelen hukumetler merkezi planlamada kismi basariyla yoksullugu hafifletmek icin cesitli planlar uyguladilar 2005 yilinda Hindistan hukumeti Mahatma Gandhi Ulusal Koy Istihdam Garanti Yasasi ni cikarip Hindistan in tum bolgelerindeki her kirsal hane halkina asgari ucretli istihdamin 100 gununu garanti altina aldi 2011 de bu Kirsal Istihdam Garanti programi Hindistan daki diger yoksullugu azaltma programlarindan daha etkili olmadigi icin oldukca elestirildi MGNREGA en iyi niyetlerine ragmen yolsuzluk gorevlileri fon kaynaklari olarak acigin finansmani bu program kapsaminda insa edilen altyapi kalitesinin yetersizligi ve yoksulluga karsi istenmeyen yikici etkilerle ugrasiyor Diger calismalar Kirsal Istihdam Garantisi refah programinin bazi durumlarda kirsal yoksullugun azaltilmasina yardimci oldugunu ortaya koymaktadir Yine de diger calismalar Hindistan in ekonomik buyumesinin surdurulebilir istihdam ve yoksullugun azaltilmasinin surucusu olduguna dikkat cekmekte ancak onemli bir nufus hala yoksul durumda bulunmaktadir Istihdam2009 10 doneminde tarim ve baglasik iskollari toplam isgucunun yaklasik 52 1 ini olusturuyordu Tarim istihdami istihdam edilenlerin yuzdesinde zamanla azalirken insaat ve altyapi hizmetlerini iceren hizmetler 2012 13 doneminde istihdamin 20 3 unu olusturuyordu Toplam isgucunun 7 si orgutlu bir iskolundadir ve bunlarin ucte ikisi hukumet tarafindan denetimlenen kamu iskolundadir Hindistan daki emegin yaklasik 51 2 si kendi hesabina calismaktadir Bir 2005 06 donemi arastirmasina gore istihdam ve maaslarda cinsiyet ayrimi vardir Kirsal alanlarda hem kadinlar hem de erkekler oncelikle serbest calismaktadir ve cogunlukla tarim iskolunda etkinlik gostermektedir Kentsel alanlarda maasli calisma 2006 yilinda hem erkek hem de kadinlar icin en buyuk istihdam kaynagi olmustur Hindistan da issizlik kronik ortulu issizlik ile tanimlanir Yoksulluk ve issizligin yok edilmesini son yillarda gecim kaynaklari aramak icin kentsel alanlara itti hedefleyen hukumet programlari isletmeler kurma beceri bileme kamu iskolu isletmelerinin kurulmasi hukumetlerdeki cekinceler gibi konularda finansal yardimlar saglanmasi ve benzerini icerir Serbestlestirme sonrasinda kamu kesiminin rolunun azalmasi nedeniyle orgutlu istihdamdaki dusus daha iyi egitim odakli olma ihtiyacinin altini cizmis ve reformlarin daha da fazla isinmasina yonelik siyasi baski uygulamistir Hindistan in emek yonetmelikleri gelismekte olan ulke olcutlerine gore bile agirdi ve analistler hukumeti istihdam yaratma ortamini daha elverisli hale getirmek icin hukumetin etkisini kaldirmaya veya degistirmeye cagirmisti ayrica izin sayisini ve diger burokratik acikliklarin azaltilmasi yoluyla istihdam yaratma icin uygun bir cevrenin yaratilmasi geregini tespit etti Ayrica egitim sistemindeki esitsizlikler ve yetersizlikler artan istihdam olanaklarinin toplumdaki tum kesimlere ulasmasini engelleyen bir etmen olarak tanimlanmistir temelde yoksulluga dayanan karmasik bir sorundur Hint hukumeti 1990 li yillardan beri cocuk emegini ortadan kaldirmak icin cesitli programlar uyguladi Bunlar arasinda okullarin kurulmasi ucretsiz okul ogle programinin baslatilmasi ozel inceleme hucreleri ve digerlerinin kurulmasi yer aliyordu Desai ve ark Hindistan da cocuk isciligiyle ilgili son zamanlarda yapilan calismalarin cocuklarin istihdam edildigi bazi sanayi alanlari bulduklarini ancak genel olarak nispeten az sayida Hint cocugun istihdam edildigini belirtti Artik 10 yasin altindaki cocuk emegi nadir karsilasilan bir durumdur 10 14 grubundaki son anketler ucretli calisan cocuklarin sadece 2 sini bulurken 9 u evlerinde veya kirsal ciftliklerde ekim ve hasat gibi yuksek is talebinde ebeveynlerine yardimci olarak calismaktadir Hindistan dunyadaki en buyuk diasporaya sahiptir ve tahminen 16 milyon insan cogu yurt disinda calismakta ve sermayelerini ailelerine geri goturmektedir Orta Dogu bolgesi gocmen Hintlerin en buyuk istihdam yeridir Suudi Arabistan in ham petrol uretimi ve altyapi endustrisi 2 milyondan fazla gurbetci Hint istihdam etmektedir Birlesik Arap Emirlikleri ndeki Dubai ve Abu Dabi gibi sehirler son on yilda insaat patlamasi sirasinda yalnizca 2 milyon Hint insaat iscisi istihdam etti 2009 10 doneminde yurt disindaki Hint gocmenlerden yapilan gonderiler dunyanin en yuksek rakami olan 2 500 milyar 39 milyar ABD dolari seviyesinde gerceklesirken DYYdeki paylari 1 civari gibi dusuk seviyelerde kalmistir Ekonomik egilimler ve konularGurgaon da bulunan ticari ofis binalari 1 27 milyar insan ve satin alma gucu acisindan dunyanin ucuncu buyuk ekonomisi olan Hindistan in son zamanlardaki buyumesi ve gelisimi cagimizin en onemli basarilarindan biri oldu Bagimsizliktan bu yana gecen alti bucuk yil boyunca ulke ulusun hububat ithalatina kronik bagimliligindan milleti net bir gida ihracatcisi olan kuresel tarimsal bir santrale donusturen belirgin bir tarimsal devrimi gerceklestirdi Yasam beklentisi iki katindan fazla okuma yazma oranlari dort kat artti saglik kosullari iyilesti Hindistan yakinda Dunyanin gordugu en buyuk ve en genc isgucune sahip olacak Ayni zamanda ulke is ve firsat arayisinda her yil yaklasik 10 milyon kisinin kasaba ve sehre tasindigi buyuk bir kentlesme dalgasinin ortasindadir Bu yuzyilin en buyuk kirsal ve kentsel gocudur Artan talepleri karsilamak kasaba ve sehirleri daha yasanabilir ve yesil yapmak icin is konut ve altyapiyi olusturmakta buyuk yatirimlar gerekecek Dunya Bankasi 2013 Hindistan Ulke Genel Bakisi Tarim Tarim Hindistan ekonomisinin onemli bir parcasidir Yaklasik 1 53 milyon kilometre karelik bir alanda Hindistan ABD den sonra herhangi bir ulkenin tarim arazilerinin en buyuk ikinci alanina sahiptir ve toplam toprak alanina oranla ekili arazinin orani yuzde 52 ye yakindir buyuk emek yogun tarim ekonomileri arasinda Banglades ten sonra 68 uzeri ikinci sirayi almaktadir Ulkenin toplam arazi alani Cin ya da ABD nin sadece ucte birinden biraz fazla olmasina ragmen Hindistan in ekilebilir arazisi Birlesik Devletler inkinden marjinal olarak daha kucuk ve Cin den marjinal olarak daha buyuktur New York Times gazetesi 2008 yilinda dogru teknoloji ve politikalarla Hindistan in sadece kendisinin degil dunyanin da beslenmesine katkida bulunabilecegini iddia etti Bununla birlikte Hindistan in tarimsal uretimi olasi gucunun cok gerisinde kalmaktadir Hindistan daki dusuk verimlilik cesitli etmenlerin bir sonucudur Dunya Bankasi na gore Hindistan in genis tarimsal subvansiyonlari ciftcilerin gelismesini bozmakta ve uretkenligi artiran yatirimlari engellemektedir Tarimin asiri duzenlenmesi maliyetleri fiyat risklerini ve belirsizligi artirirken emek arazi ve kredi piyasalarindaki devlet mudahalesi piyasayi incitmektedir Kirsal yollar elektrik limanlar gida depolamasi perakende pazarlar ve hizmetler gibi alanlarda altyapi yetersizdir Ayrica arazilerin ortalama buyuklugu cok kucuktur ve isletmelerin 70 i bir hektardan daha kucuk araziye sahiptir Tarim yapilan arazilerin sadece 46 sinin 2016 yili itibariyla sulandigi gerceginden anlasilacagi uzere sulama tesisleri yetersizdir ciftciler hala yagisa ozellikle de muson mevsimine bagimli kalmaktadirlar bu da ulkeye cogunlukla tutarsiz ve esit olmayan bir sekilde dagilmis durumdadir Sulama altindaki ek 2 crore hektarlik bir araziyi sendikal butcede 80 000 crore rupi degerinde bir meblagin onaylandigi Hizlandirilmis Sulama Fayda Programi AIBP da dahil olmak uzere cesitli tarim planlari yoluyla gelistirmek icin bir hukum uygulanmaktadir Uretici gelirleri kismen de gida depolama ve dagitim altyapisinin olmamasi nedeniyle dusuktur Hindistan in tarim urunlerinin ucte biri bozulmadan kaybolmustur Yolsuzluk Hindistan in diger ulkelere gore 2015 Yolsuzluk Algisi Endeksi Yolsuzluk Hindistan i etkileyen yaygin sorunlardan biridir Uluslararasi Seffaflik Orgutu TI Transparency International tarafindan 2005 yilinda yapilan bir arastirmada ankete katilanlarin yarisindan fazlasinin bir onceki yildaki bir kamu gorevinde bir is bulma konusunda rusvet ya da takas etkisi uzerinde dogrudan tecrube sahibi oldugu belirlendi Bunun sonucu 2008 USO calismasi ile bu oran yuzde 40 olarak tespit edildi 2011 de Seffaflik Orgutu 183 ulke arasinda Hindistan i kamu iskolundaki yolsuzluk seviyelerinde 95 sirada gosterdi ve 2014 yilinda Hindistan da yolsuzluklarda azalma gorerek siralamayi 85 siraya cekti 1996 da Kirmizi bant ve Raj Izni burokraside kurumsallasmis yolsuzluk ve verimsizlik icin bir neden olarak onerildi Daha yeni raporlar asiri duzenlemeler ve onay gereklilikleri zorunlu harcama programlari hukumet tarafindan kontrol edilen kurumlar tarafindan belirli mal ve hizmet saglayicilarinin tekeli takdir yetkileri bulunan burokrasi ve seffaf yasalarin olmamasi gibi yolsuzlugun nedenlerini ve sureclerini ortaya koymaktadir Devlet gorevlilerinin vatandaslar tarafindan talep edilen bilgileri vermelerini veya cezalandirici eylem yapmalarini hizmetlerin bilgisayar ortaminda verilmesini ve uyaniklik komisyonu olusturan cesitli merkezi ve eyalet hukumetinin eylemlerini gerektiren Bilgi Edinme Hakki Yasasi 2005 yolsuzluklari onemli olcude azaltti ve sikayetlerin giderilmesi icin yeni yollar acmisti 2011 yilinda Hint hukumeti harcamalarinin cogunun hedeflenen alicilara ulasamayacagi sonucuna vardi Buyuk hantal ve tumore benzeyen bir burokrasi harcama butcelerini supurur ya da sifonlar Hindistan in yokluk oranlari dunyadaki en kotu durumlardan biridir bir calismada kamuya acik ogretmenlerin 25 inin ve devlete ait kamu iskolundaki saglik calisanlarinin 40 inin isyerlerinde bulunamadigi tespit edildi Benzer sekilde seffaflik meritokratik bir sistem ve bilim ve teknolojiyi denetleyen burokratik teskilatlarin gozden gecirilmesi ile ilgili olarak Hint bilim insanlarinin yuz yuze bircok sorunu vardir Hindistan ekonomisinin bir yeralti ekonomisi vardir 2006 raporunda Isvicre Bankacilar Birligi tarafindan Isvicre bankalarinin neredeyse 1 456 milyar ABD dolari tutarindaki kara paranin dunya listesine girmesini onerdigini iddia eden bir rapor bulunmaktadir Bu ulkenin toplam dis borcunun 13 kati kadardir Bu iddialar Isvicre Bankacilar Birligi tarafindan reddedildi Isvicre Bankacilar Birligi Uluslararasi Iletisim Merkezi Baskani James Nason a gore Hint medyasinda ve Hindistan muhalefet cevrelerinde kara para rakamlar hizla toplaniyor ve Incil gercegi olarak dolasiyordu Bununla birlikte bu hikaye tam bir kurguydu Isvicre Bankacilar Birligi boyle bir rapor yayinlamamisti Bu rakamlara sahip oldugunu iddia eden herkes Hindistan icin kaynaklarini belirlemeye ve bunlari uretmek icin kullanilan metodolojiyi aciklamaya zorlanmaliydi 8 Kasim 2016 da Hindistan Basbakani Narendra Modi tarafindan atilan yeni bir adim ekonomiye kara paralar getirmek icin 500 ve 1000 rupi banknotlarin hepsinin tedavulden kaldirilmasini iceriyordu Yeni 500 ve 2000 rupi banknotlar 500 ve 1000 rupi banknotlarin yerini aldi Egitim Hindistan ilkogretime devam etme oraninin artmasi ve nufusun yaklasik dortte ucune yayilmasi konusunda buyuk ilerleme kaydetmistir Hindistan in okur yazar orani 1991 de 52 2 iken 2011 de 74 04 e yukseldi Ilkogretim duzeyindeki egitim hakki 2002 yilindaki uyarinca temel haklardan biri haline getirilmis ve tum cocuklara ucretsiz egitim verilmesi hedefini daha da ileri goturme amaciyla yasal duzenleme yapilmistir Bununla birlikte 74 luk okur yazarlik orani hala dunya ortalamasindan daha dusuktur ve ulkede yuksek seviyede okul terk orani vardir Ayrica okuma yazma oranlari ve egitim olanaklari bolgelere toplumsal cinsiyete kentsel ve kirsal alanlara ve farkli sosyal gruplara gore degisiklik gostermektedir Ekonomik esitsizlikler 2011 yilinda SAGP temelinde kisi basi GSYIH Eyaletler ve Hindistan Birlik Bolgeleri arasindaki ekonomik farkliliklar Hindistan in en yoksul bolgelerindeki yoksulluk oranlari daha gelismis ulkelerdeki yoksulluk oranlarinin uc ila dort kati daha fazladir Hindistan in yillik kisi basina ortalama geliri 2011 de 1 410 dolarken dunyanin orta gelirli ulkelerinin en fakir ulkeleri arasinda yer alirken Uttar Pradesh de Brezilya dan daha fazla nufusa sahip sadece 436 dolar ve Hindistan in en yoksul eyaletlerinden biri olan Bihar da sadece 294 dolardi Dunya Bankasi 2013 Hindistan Ulke Genel Bakisi Hindistan ekonomisinde yer edinen ciddi bir sorun yoksulluk altyapi edinimi ve sosyo ekonomik kalkinma bakimindan Hindistan in farkli eyaletleri ve bolgeleri arasindaki keskin ve buyumekte olan bolgesel farkliliklardir Alti dusuk gelirli eyalet Assam Chhattisgarh Nagaland Madhya Pradesh ve Uttar Pradesh Hindistan nufusunun ucte birinden fazlasina ev sahipligi yapmaktadir Eyaletler arasinda gelir okur yazar orani yasam beklentisi ve yasam kosullari acisindan ciddi farkliliklar bulunmaktadir Bes yillik planlar ozellikle de oncesi serbestlesme doneminde ic bolgelerdeki endustriyel kalkinmayi tesvik ederek ve devletler arasinda sanayileri dagitarak bolgesel farkliliklari azaltmaya calisti ancak bu onlemlerin aslinda verimsizligi arttirdigi ve sonuclari engelledigi icin etkili endustriyel buyume konusunda sonuclar cok cesaret verici olmadi Serbestlesmeden sonra daha gelismis bolgeler gelismis altyapiya ve imalat ve hizmet iskollarini cezbeden egitimli ve yetenekli bir isgucune sahip olmak suretiyle onlardan fayda saglamak icin daha iyi konumlandirilmislardir Geri kalmis bolge yonetimleri vergi tatilleri ve ucuz araziler sunarak farkliliklari azaltmaya ve cografi ve tarihsel olarak belirlenmis olmakla birlikte bir buyume kaynagi haline gelmekte ve diger iskollarindan daha hizli gelisen turizm gibi alanlara odaklanmaya calismaktadirlar Birlesmis Milletler Kalkinma Programi na UNDP gore Hindistan in gelir Gini katsayisi 33 9 iken gelir dagiliminin Dogu Asya Latin Amerika ve Afrika dan daha yuksek bir Gini katsayisina sahip oldugunu ortaya koymaktadir Hindistan in ekonomik genislemesinin yoksul yanlisi veya fakir karsiti olup olmadigi konusunda devam eden bir tartisma vardir Arastirmalar ekonomik buyumenin yoksul yanlisi oldugunu ve Hindistan da yoksullugun azaldigini gostermektedir Guvenlik piyasalariBombay Menkul Kiymetler Borsasi Hint guvenlik piyasalarinin gelisimi Bombay Menkul Kiymetler Borsasi nin BSE Mumbai de Temmuz 1875 te ve Ahmedabad Borsasi nin 1894 yilinda acilmasiyla basladi ve yillar boyu cesitli sehirlerde 22 degisim gerceklestirildi 2014 yilinda Hindistan in borsalarinin piyasa degeri Guney Kore ve Avustralya nin hemen ustunde piyasa degeri ile dunyanin 10 sirasinda yer aldi Dunya Borsalar Federasyonu na gore Hindistan in iki buyuk borsasi Bombay Menkul Kiymetler Borsasi BSE ve Hindistan Ulusal Menkul Kiymetler Borsasi Subat 2015 te sirasiyla 1 71 trilyon ABD dolari ve 1 68 trilyon ABD dolari piyasa degeri elde etti Hindistan da Halka Acilma Orani IPO Initial Public Offering NYSE ve NASDAQ ile kiyaslandiginda kucuktur ve 2013 te 300 milyon ABD dolari 2012 de ise 1 4 milyar ABD dolari yukselmistir Ernst amp Young dusuk halka arza dayali eylemlerin piyasa kosullarini hukumetin onay surecinin yavaslamasini ve karmasik duzenlemeleri yansittigini belirtmistir 2013 oncesinde Hint sirketlerin menkul kiymetlerini Hindistan da bir halka arz islemine tabi tutmadan uluslararasi olarak listeleme izni yoktu 2013 te bu guvenlik yasalari reforma tabi tutuldu ve Hint sirketler simdi ilk once yurt icinde veya es zamanli olarak listelemek istedikleri yerleri secebilmektedirler Ayrica guvenlik yasalari onceden listelenen sirketlerin yurt disinda listelemelerini kolaylastirmak Hint sirketlerin ozel sermayesi ve uluslararasi yatirimcilarin likiditesini akiciligini artirmak uzere gozden gecirilmistir Ayrica bakinizEkonomik kalkinma Kirilgan besli Olaylar Listeler Kaynakca Information About Maharashtra Industries Economy Exports of Maharashtra ibef org 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 SUDALAIMUTHU S RAJ S A 2009 Logistics Management for International Business Text and Cases PHI Learning ISBN 9788120337923 14 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 a b c d Report for Selected Countries and Subjects IMF 23 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 Provisional Estimates of Annual Income 2015 16 and Quarterly Estimates of Gross Domestic Product 2015 16 pib nic in 145814 28 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 The World Factbook www cia gov 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 PDF Ministry of Statistics and Program Implementation Government of India 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2016 Kirtika Suneja 14 Temmuz 2016 India s June WPI at 1 62 food articles inflation at 8 18 The Economic Times 23 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 Arsivlenmis kopya 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 GINI index 7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde World Bank 2009 2012 The World Factbook LABOR FORCE www cia gov 21 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 a b ND Shiva Kumar 23 Temmuz 2013 Unemployment rate increases in India The Times of India 25 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2016 International Labor Comparisons India 18 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Average Salary Tables Bureau of Labor Statistics US Government 2012 GNI per capita Atlas method current US 15 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde World Bank 2014 Table 3 4 World Consumer Income and Expenditure Patterns Annual Household Income 5 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Euro Monitor International 2013 pp 45 GDP of India and major Sectors of Economy 30 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Government of India 2013 a b c d Foreign Trade Performance of India Annual Report 26 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Directorate General of Commercial Intelligence and Statistics Ministry of Commerce and Industry Government of India 2012 a b Doing Business in India 2020 World Bank 2 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 India Moves Up in World Bank s Ease of Doing Business List NDTV 28 Ekim 2015 30 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 a b c d Trade Profile India 4 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde World Trade Organization 2014 PDF Ministry of Finance Government of India Mart 2016 15 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2016 World Economic Outlook Database April 2016 Report for Selected Countries and Subjects International Monetary Fund 23 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 a b IMF 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 Net official development assistance received current US World Bank 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 Sovereigns rating list Standard amp Poor s 10 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 Forex reserve at record high of 578 770 billion The Times of India 24 Mart 2023 24 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mart 2023 India International Monetary Fund 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 DNA Indian economy overtaken china growth rate 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2016 8 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2017 CIA The World Factbook 11 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2017 The diplomat 22 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2017 The Linkedin 10 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2017 Times of India 20 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2017 IMF 2015 Incelemesi 8 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2017 Foreign Policy 26 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2017 Mishra Asit Ranjan 6 Ocak 2017 GDP growth to slow to 7 1 in FY17 Govt livemint com Livemint 7 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2017 The Hindu India s Service Sector 16 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2017 Farkli iskollarinin Hint GSYIH si icindeki payi 18 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolum 10 Hindistan Hukumeti Subat 2014 simpleinterest in Indian IT services exports seen growing 12 14 in year ahead Livemint 2015 10 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2017 19 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2017 18 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2017 Tarimin GSYIH icindeki payi 2012 13 te 13 7 ye geriledi 6 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Economic Times 18 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2017 IBEF Otomobil endustrisi 29 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde 19 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2017 2 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2017 a b BSE 28 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2017 thehindu com 19 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2017 a b Economic survey of India 2007 Policy Brief PDF OECD 25 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Haziran 2009 a b Edward A Gargan 15 Agustos 1992 India Stumbles in Rush to a Free Market Economy The New York Times 8 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2011 PDF Goldman Sachs 2007 27 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2009 a b c PDF Bureau of Labour Statistics Indian Government Ocak 2014 24 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Temmuz 2014 Inflation consumer prices annual 2 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde The World Bank 2014 Nehru Jawaharlal 1946 The Discovery of India Penguin Books ISBN 0 14 303103 1 Agustos 2003 Between East and West The Moluccas and the Traffic in Spices Up to the Arrival of Europeans Diane Publishing Company ISBN 0 87169 248 1 Hanway Jonas 1753 An Historical Account of the British Trade Over the Caspian Sea Sold by Mr Dodsley 29 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 27 Mart 2017 The Persians have very little maritime strength their ship carpenters on the Caspian were mostly Indians there is a little temple in which the Indians now worship Stephen Frederic Dale 2002 Indian Merchants and Eurasian Trade 1600 1750 Cambridge University Press ISBN 0 521 52597 7 3 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 27 Mart 2017 The Russian merchant F A Kotov saw in Isfahan in 1623 both Hindus and Muslims as Multanis Scott Cameron Levi 2002 The Indian diaspora in Central Asia and its trade 1550 1900 BRILL ISBN 90 04 12320 2 29 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 27 Mart 2017 George Forster On the 31st of March I visited the Atashghah or place of fire and on making myself known to the Hindoo mendicants who resided there I was received among these sons of Brihma as a brother J Villotte 1730 Voyage d un missionnaire de la Compagnie de Jesus en Turquie en Perse en Armenie en Arabie et en Barbarie Paris Abraham Valentine Williams Jackson 1911 From Constantinople to the home of Omar Khayyam travels in Transcaucasia and northern Persia for historic and literary research The Macmillan company 3 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 2 Nisan 2017 1798 A journey from Bengal to England through the northern part of India Kashmire Afghanistan and Persia and into Russia by the Caspian Sea R Faulder 7 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 2 Nisan 2017 A society of Moultan Hindoos which has long been established in Baku contributes largely to the circulation of its commerce and with the Armenians they may be accounted the principal merchants of Shirwan James Justinian Morier 1818 A Second Journey through Persia Armenia and Asia Minor to Constantinople between the Years 1810 and 1816 A Strahan United States Bureau of Foreign Commerce 1887 Reports from the consuls of the United States 1887 United States Government 18 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 2 Nisan 2017 Six or 7 miles southeast is Surakhani the location of a very ancient monastery of the fire worshippers of India Harkin Sean 19 Nisan 2012 World Finance 4 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2017 Of Oxford economics empire and freedom hindu com Chennai The Hindu 2 Ekim 2005 29 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2010 Maddison A 2007 Contours of the World Economy I 2030AD Oxford University Press ISBN 978 0199227204 The data tables from this book are available online here 1 16 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Datt amp Sundharam 2009 s 179 Staley Sam 2006 The Rise and Fall of Indian Socialism Why India embraced economic reform Reason Magazine 3 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2011 a b Das Gurcharan 2002 India Unbound Anchor Books ss 167 174 ISBN 978 0 385 72074 8 Datt amp Sundharam 2009 s 185 187 Cameron John Ndhlovu P Tidings Eylul 2001 PDF Economic Issues 6 2 23 Agustos 2006 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2011 Roy Subroto 22 Eylul 1998 India Policy Institute 31 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2005 Panagariya 2008 ss 6 7 Tripathi Salil 13 Haziran 2006 Escaping the Hindu rate of growth The Guardian Londra 30 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2010 a b Datt amp Sundharam 2009 s 507 Ghosh Arunabha 1 Haziran 2004 PDF GEG Working Paper 2004 06 Global Economic Governance Programme 12 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Aralik 2009 Task Force Report 2006 s 7 Task Force Report 2006 s 7 8 That old Gandhi magic The Economist 27 Kasim 1997 6 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2011 Kumar 2005 s 1037 Task Force Report 2006 s 17 20 S Venkitaramanan 10 Subat 2003 Moody s upgrade Uplifts the mood but raises questions thehindubusinessline in Business Line 13 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2011 Arsivlenmis kopya PDF 13 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Nisan 2017 Wilson Dominic Purushothaman Roopa 1 Ekim 2003 PDF Global economics paper No 99 Goldman Sachs 2 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Ekim 2007 Grammaticas Damian 24 Ocak 2007 Indian economy to overtake UK BBC News 28 Ocak 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2007 Business Reforms Action Plan Department of Industrial Policy and Promotion 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Temmuz 2016 Report for Selected Countries and Subjects Secili Ulkeler ve Konular icin Rapor imf org Ingilizce 11 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Eylul 2018 Report for Selected Countries and Subjects Secili Ulkeler ve Konular icin Rapor imf org Ingilizce Uluslararasi Para Fonu 14 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2019 Cesitli iskollarinda istihdam 23 Kasim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde NSSO 66 Uluslararasi Anketi Hindistan Hukumeti Planlama Komisyonu 3 Haziran 2014 s 116 Indian Economy 5 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Government of India 2013 Employment across various sectors 23 Kasim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde NSSO 66 Uluslararasi Anket Hindistan Hukumeti Planlama Komisyonu 3 Haziran 2014 Indian Economy At a Glance 15 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2015 Economic Survey 2010 s 180 Datt amp Sundharam 2009 s 499 501 Central Water Commission Government of India 28 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2010 a b PDF Ministry of Water Resources Government of India 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2010 Fishery Global Comparison 14 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2015 Cashew industry Challenges and Opportunities PDF 28 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Mart 2016 Economist Global livestock counts 7 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2015 Major Food And Agricultural Commodities And Producers Countries By Commodity Gida ve Tarim Orgutu 28 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2009 Rise in earnings from cashew kernel exports The Hindu 7 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2016 Cashew industry Challenges and Opportunities PDF 28 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Mart 2016 Govt eyes bumper agriculture production on good monsoon hopes 15 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Haziran 2016 a b 27 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2013 GDP and its breakdown at current prices in US Dollars 21 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde United Nations Statistics Division 2013 GDP and its breakdown at constant 2005 prices in US Dollars 21 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde United Nations Statistics Division 2013 Arsivlenmis kopya 21 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2017 Kumar 2005 s 1040 1041 Top ten large oil refineries 11 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hydrocarbon Technologies Eylul 2013 Indian Chemical Industry 27 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde IBEF Hindistan Hukumeti Ticaret ve Sanayi Bakanligi Mart 2014 Indian Chemical Industry 2 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde IBEF Hindistan Hukumeti Ticaret ve Sanayi Bakanligi Agustos 2013 Indian Pharmaceutical Industry 27 Agustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde IBEF Hindistan Hukumeti Ticaret ve Sanayi Bakanligi 2013 a b Medical tourism to keep pharma industry in good health Study dnaindia com 20 Subat 2017 21 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Subat 2017 Gucerat Ilac Sanayisi 21 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde KPMG 2010 Engineering industry of India 15 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde IBEF Hindistan Hukumeti Ticaret ve Sanayi Bakanligi Nisan 2014 Making a case for higher engineering exports 6 Agustos 2014 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi The Financial Express 24 Temmuz 2014 a b c Hindistan muhendislik endustrisi 28 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde MECCANICA AND BENI STRUMENTALI Italya Hukumeti 2013 Agrievolution Alliance tan AEM uyelerine sunulan kuresel traktor pazar analizi 8 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Techizat Ureticileri Dernegi Milwaukee Wisconsin ABD 2014 India Before Europe C E B Asher and C Talbot Cambridge University Press 2006 ISBN 0 521 80904 5 p 40 A History of India Hermann Kulke and Dietmar Rothermund Edition 3 Routledge 1998 p 160 ISBN 0 415 15482 0 Gems and Jewellery Industry in India 8 Agustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde IBEF Hindistan Hukumeti Ticaret ve Sanayi Bakanligi 2013 a b All that glitters is Gold India Jewellery Review 2013 12 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde A T Kearny 2014 Oppi Untracht 1997 Traditional jewellery of India ISBN 978 0810938861 s 1 23 a b India s gem and Jewellery Sector 28 Agustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dun and Bradstreet 2012 Indian diamond cutting and polishing sector 3 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rough and Polished 6 Mart 2013 a b Textile Industry in India Indian Textile Industry Garment Industry IBEF Govt of India 2 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2014 Helping Tirupur emerge as a leader in knitwear exports in India The Hindu Chennai 11 Haziran 2007 2 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2011 Neal John 23 Subat 2014 The task of protecting India s child cotton pickers bbc co uk BBC 5 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2014 a b Mining 9 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolum 15 Hindistan Hukumeti Istatistik Bakanligi ve Program Uygulamasi 2011 Emerging economies and India s mining industry 27 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ernst amp Young 2014 a b c d Hint Madencilik Endustrisinin Gelisimi 1 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde FICCI 2012 s 12 14 Mining 9 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolum 15 Hindistan Hukumeti Istatistik Bakanligi ve Program Uygulamasi 2011 s 205 2013 Dunya Celik Istatistikleri 1 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dunya Celik Birligi 2014 s 9 Aluminyum 27 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde USGS ABD Hukumeti 2014 Mines 13 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hindistan Hukumeti Is Dunyasi Bilgi Kaynaklari 2013 Hint Mineral Iskolunun Olasi Acilmasi 18 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Maden Bakanligi Hindistan Hukumeti Kasim 2011 Indian Steel Industry Analysis Ibef org 17 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2016 steel gov in 16 Ocak 1992 22 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ocak 2016 India raises defence budget modestly as it confronts China challenge in reuters com Reuters India 10 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2015 The seven homegrown firms fighting over India s 620 billion defence market qz com Ingilizce Quartz 29 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2015 Datt amp Sundharam 2009 s 668 669 Aviation Make in India 1 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 9 Nisan 2017 India emerging biggest aircraft market 24 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 9 Nisan 2017 a b c http pib nic in newsite efeatures aspx relid 69345 7 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde 100 Years of Civil Aviation in India Milestones Hindistan da Havaciligin Baslamasi 27 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bharat Rakshak 14 Haziran 2005 tarihli The Financial Express Hindistan cevrimici baskisi 14 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Haziran 2009 flightglobal com FlightGlobal 16 Haziran 2005 5 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Haziran 2009 Our Bureau GoAir sees profit for second year in a row The Hindu Business Line 1 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Nisan 2017 Datt amp Sundharam 2009 s 858 Datt amp Sundharam 2009 s 838 839 Ghosh Jayati 21 Temmuz 2005 macroscan com Economic Research Foundation 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2011 Datt amp Sundharam 2009 s 839 842 Datt amp Sundharam 2009 s 334 335 Farrell Diana Susan Lund Reforming India s Financial System PDF Ingilizce Birlesmis Milletler Kamu Yonetim Agi 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 11 Ocak 2011 D Silva Jeetha 1 Eylul 2007 India growth story is attracting talent from govt establishments Mint 28 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2011 a b CIA The World Factbook India The World Factbook India CIA 20 Eylul 2007 17 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2007 Datt amp Sundharam 2009 s 854 855 a b nasscom in NASSCOM 13 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Aralik 2012 Mitra Sramana 29 Subat 2008 The Coming Death of Indian Outsourcing Forbes 22 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ocak 2010 Sheth Niraj 28 Mayis 2009 Outlook for Outsourcing The Wall Street Journal Erisim tarihi 5 Nisan 2010 a b c India s outsourcing revenue to hit 50 bn Financial Express 2008 11 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Nisan 2017 Ernst amp Young Insurance industry Challenges reforms and realignment 17 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde India 2012 IBEF Hindistan da Sigorta Iskolu Sektorel Sunum 21 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hindistan Hukumeti Maliye Bakanligi Ekim 2014 a b c IBEF Hindistan da Sigorta Iskolu 21 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nisan 2014 Sanayi Raporu BP Statistical Review 2016 PDF 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Mayis 2016 Datt amp Sundharam 2009 s 104 a b PDF 1 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Ocak 2016 businessweek com BusinessWeek 27 Ocak 2010 15 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2010 BP Statistical Review of world electric energy 2015 PDF 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Haziran 2015 13 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2016 PDF 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Haziran 2016 Hindistan Hukumeti Komur Bakanligi 19 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2010 Uranium shortage holding back India s nuclear power drive livemint com HT Media Ltd 30 Haziran 2008 3 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2010 Subramanian T S 20 Mart 2011 Massive uranium deposits found in Andhra Pradesh The Hindu Chennai Hindistan 24 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Nisan 2017 Thakur Monami 19 Temmuz 2011 Massive uranium deposits found in Andhra Pradesh International Business Times ABD 18 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Nisan 2017 Bedi Rahul 19 Temmuz 2011 Largest uranium reserves found in India The Telegraph Yeni Delhi Hindistan 25 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan