Birleşmiş Milletler (BM), II. Dünya Savaşı'ndan sonra Türkiye dahil olmak üzere 51 ülke ile birlikte kurulmuştur.Türkiye örgütün kurucu üyesi olmasının yanı sıra örgütteki en aktif üyelerden birisidir.
Birleşmiş Milletler üyeliği | |
---|---|
Üyelik | Tam üyelik |
Üyelik tarihi | 24 Ekim 1945 |
BMGK koltuğu | |
Daimi Temsilci | Ahmet Yıldız |
Örgütte ülkeler belirli gruplara ayrılmıştır, bu gruplar ülkelerin bulunduğu coğrafyaya göre adlandırılır. Gruplar şöyledir; 1. Afrika Ülkeleri, 2.Asya-Pasifik Ülkeleri, 3.Doğu Avrupa Ülkeleri, 4.Latin Amerika ve Karayip ülkeleri (), 5. Batı Avrupa ve diğer ülkeler ().Türkiye bulunduğu konum sebebiyle hem Asya ülkeleri hem de grubuna dahildir. Her hangi bir seçim söz konusu olduğu zaman ise Avrupa ülkeleri, yani grubunda yer alır.
Türkiye dünyanın en çok insani yardım yapan ülkelerinin başında gelmektedir.
Türkiye'nin Birleşmiş Milletler ile bağlantılı UNESCO Türkiye Millî Komisyonu vardır.
Üye Olunan Birleşmiş Milletler Programları
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP)
Program 1972'de Nairobi, Kenya'da kurulmuştur. Türkiye Birleşmiş Milletler Çevre Programı üyesidir ama yönetim konseyi üyesi değildir. Örgütün amacı; çevrenin korunması, çevrenin küresel düzeyde sürekli gözden geçirilmesi ve uluslararası çevre sorunlarına çözüm bulmaktır. Programın 7 birim aracılığı ile faaliyet göstermektedir.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)
UNESCO, 16 Kasım 1945'te Fransa'nın başkenti Paris'te kurulmuştur.UNESCO'nun amacı; Eğitim, bilim, kültür, iletişim ve enformasyon yoluyla, küresel barışın sağlanması ve fakirliğin kaldırılması gibi konulardır.Türkiye UNESCO'nun 20 kurucu üyesinden birisidir ve 1971'den bu yana daimi temsilci bulundurmaktadır. Türkiye'de UNESCO Türkiye Millî Komisyonu, UNESCO programı altında çalışmaktadır.
Türkiye Dünya Mirası listesi
- İstanbul'un Tarihî Alanları (1985)
- Göreme Ulusal Parkı ve Kapadokya (1985)
- Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (1985)
- Hattuşa: Hitit Başkenti (1986)
- Nemrut Dağı (1987)
- Xanthos-Letoon (1988)
- Hieropolis-Pamukkale (1988)
- Safranbolu (1994)
- Truva Antik Kenti (1998)
- Edirne Selimiye Camisi ve Külliyesi (2011)
- Çatalhöyük Neolitik Sit Alanı (2012)
- Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (2014)
- Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu (2014)
- Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzaj Alanı (2015)
- Efes (2015)
- Ani Arkeolojik Alanı (2016)
- Afrodisyas (2017)
- Göbeklitepe Arkeolojik Alanı (2018)
- Arslantepe Höyüğü (2021)
- Gordion (2023)
- Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri (2023)
Ayrıca Bakınız: UNESCO Türkiye Millî Komisyonu
- Meddah hikâyeleri (2008)
- Mevlevî Sema Ayini (2008)
- Âşıklık geleneği (2009)
- Karagöz ve Hacivat (2009)
- Nevruz Kutlamaları (2009)
- Kırkpınar Yağlı Güreşleri (2010)
- Semah (2010)
- Geleneksel Sohbet Toplantıları (2010)
- (2011)
- Mesir macunu festivali (2012)
- Türk kahvesi kültürü ve geleneği (2013)
- Ebru: Türk Kâğıt Süsleme Sanatı (2014)
- Geleneksel Çinicilik Sanatı (2016)
- Lavaş, ince ekmek ve çeşitleri (2016)
- Islık dili (2017)
- Hıdırellez (2017)
- Korkut Ata (2018)
- Türk okçuluğu (2019)
- Minyatür sanatı (2020)
- Mangala (2020)
Türkiye Dünya Belleği Programı listesi
- Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (2001)
- (2001)
- Süleymaniye kütüphanesi İbn-i Sina yazmaları (2003)
- Evliya Çelebi Seyahatnamesi (2013)
- (2015)
- Dîvânu Lugâti't-Türk (2017)
- Pîrî Reis Haritası (2017)
Türkiye'nin aynı zamanda UNESCO'nun geçici listesinde 77 mirası vardır. Bu alanda Türkiye dünyada birincidir.
Örgüt 1975 yılında Madrid, İspanya'da kurulmuştur.Türkiye 1975 yılında örgüte üye olmuş ve 2020-2023 yılı için Yürütme Kuruluna seçilmiştir. Örgütün amacı turizmi geliştirmek ve teşvik etmektir.UNWTO, turist gelirlerinin çok önemli olduğu Türkiye için önem arz eden bir örgüttür.
Örgüt 1978 yılında Nairobi, Kenya'da kurulmuştur.Türkiye 2011-2014 senelerinde yönetim konseyi üyeliği yapmıştır. Örgüt insan yerleşimleri ve sürdürülebilir kentsel gelişimle ilgili çalışmalar yapmaktadır. Örgüt Türkiye'de çalışmalarını TOKİ ile birlikte yapmaktadır ve TOKİ yaptığı konutlar sebebiyle birçok defa Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Programı tarafından ödüle layık görülmüştür.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Mombasa'da yapılacak konutlar için 200.000 $ bağışta bulunmuştur.
Örgüt 1961 yılında Roma, İtalya'da kurulmuştur.Türkiye WFP kurulduğundan beri, örgütle yakın ilişkiler içerisindedir. Örgüt, yardıma muhtaç ülkelerde ekonomik ve sosyal kalkınmanın desteklenmesi amacıyla gıda yardımının sağlanmasını ve acil durum anlarında gıda yardımının sağlanmasını hedeflemiştir. 2018 yılında WFP, Türkiye'den 169 milyon $ değerinde gıda almıştır. Bu gıdaların toplamı 378 bin tondur.
Örgüt 1966 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin en büyük şehri olan New York'ta kurulmuştur. Örgütün amacı yoksulluğu ortadan kaldırılması ve toplumdaki eşitliğin azaltılmasıdır.Türkiye'de 50 yılı aşkın süredir ülkedeki birçok yönetim birimi, sivil toplumu ve özel sektörlerle birlikte çalışmaktadır. Bu kapsam doğrultusunda 1986'dan bu yana kadar 100'den fazla proje yapılmıştır.
UNFPA, 1969'da New York, Amerika Birleşik Devletleri'nde kurulmuştur.Türkiye'nin UNFPA ile ilişkileri iyi düzeydedir.UNFPA, Doğu Avrupa ve Orta Asya ofisi İstanbul'dadır.UNFPA, Türkiye ilişkilerini 1971'de başlatmıştır.UNFPA 2011’den bu yana, üreme sağlığı ve toplumsal cinsiyet temelli şiddetle mücadele konuları ile çalışmalar yapmaktadır. Ayrıca Türkiye'deki Suriyeli kadın ve kız çocuklarına yönelik çalışmalar da yürütmektedir.
Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü, 17 Kasım 1966'da Viyana, Avusturya'da kurulmuştur. Örgüt; gelişmekte olan ülkelerin sınai kalkınma faaliyetlerine destek olmak amacıyla 1966’da kurulmuş ve 1986’da BM’nin uzman kuruluşu olmuştur.Türkiye, örgütün bütçesine 2018 yılında 945.156 €, 2019'da 1.078.103 €, 2020'de ise 1.429.878 € katkıda bulunmuştur.
27 Şubat 2008 tarihinde Saraybosna, Bosna-Hersek'de kurulmuştur.Türkiye kurucu üye konumundadır. Konseye Balkan ülkeleri ve çevre ülkeler üyedir. Üye devletler; Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Romanya, Sırbistan, Slovenya ve Yunanistan. Konsey, 6 faaliyet altında işbirliği yapmaktadır;
- Ekonomik ve Sosyal kalkınma
- Enerji ve altyapı
- Adalet ve içişleri
- Güvenlik işbirliği
- İnsan kaynağının geliştirilmesi
- Parlamentolararası ilişkiler
Birleşmiş Milletler İle İlişkiler
İnsani Destek
Türkiye son dönemde Afrika, Güney Amerika ve Karayipler ile Büyük Okyanus ülkelerinin gelişimine yönelik projeler yapmaktadır.Türkiye aynı zamanda ile ilgili konulara çok önem vermektedir. 2011 yılında konferansı İstanbul'da yapılmıştır ve Türkiye 2020 yılına kadar konusuna önem vermiş, bu konuyu her toplantıda dile getirmiştir.Türkiye bir nevi 'in sözcülüğünü üstlenmiştir.
Türkiye 1980 yılından bu yana BM bünyesinde birçok ülkeye insani yardımlarda bulunmuştur. Son on senede ise bu yardımlar büyük artış göstermiş ve Türkiye artık dünyanın her noktasına insani yardımlarda bulunan bir ülke olmuştur. Türkiye 1 Temmuz 2014 tarihinde en çok insani destek yapan ülkeler arasına girmiştir. 2017 yılında Türkiye 8 milyar $ insani yardım yaparak, dünyanın en fazla insani yardım yapan ülkesi olmuştur. Bunun yanı sıra millî gelirin %0,85'ini yardıma ayıran Türkiye, dünyanın en cömert ülkesi olmuştur.
Birleşmiş Milletler Barış Gücü'ne en çok katkıyı veren ülkelerden birisidir.
Dünya İnsani Zirvesi
Uluslararası insani yardım sisteminin tıkanıklığı sebebiyle BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un şahsi girişimleri doğrultusunda, 23-24 Mayıs 2016 tarihinde tarihte ilk defa Dünya İnsani Zirvesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın önderliğinde İstanbul'da yapılmıştır. Bu Zirveye 55 Devlet başkanı, 60'ı aşkın bakan ve 40'tan fazla uluslararası örgüt Genel Sekreteri/Başkanı iştirak etmiştir. Diğer katılımcılar ile birlikte, sayı 9000'e yükselmiş ve Zirveyi 900 medya mensubu takip etmiştir. Bu Zirve BM merkezinin dışında yapılan en büyük Zirve olmuştur.
Birleşmiş Milletler İstanbul Ofisi
Türkiye son dönemlerde yaptığı katkılar Doğu Avrupa, Kafkasya, Orta Asya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgelerine yakınlığı neticesinde İstanbul BM için önemli bir merkez hâline gelmiştir.Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu'nun (UNFPA), Doğu Avrupa ve Orta Asya ofisi İstanbul'a taşınmıştır. Bunun yanı sıra, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın (UNDP) de İstanbul'dadır. Ayrıca ve Bağımsız Devletler Topluluğu Bölge ofisi ve ve Birlemiş Milletler Kadının Güçlendirilmesi Birimi'nin (UN WOMEN) Avrupa ve Orta Asya merkezi de İstanbul'dur.
İstanbul'un ayrıca gelecek senelerde ve bölge merkezliğini alması bekleniyor.
Birleşmiş Milletler Gebze Ofisi
Türkiye'nin merkezliğini üstlendiği diğer bir konu ise 'dir. Bu merkez Gebze'de yer almaktadır.
Birleşmiş Milletler İle Ekonomik İlişkiler
BM üye devletleri, gelişmişlik düzeyine bağlı olarak katkı sağlamaktadır.Türkiye'nin 2012 yılında BM bütçesine zorunlu payı %0,617 düzeyindeyken bu sayı sadece bir yılda, yani 2013 yılında %1,328'e yükselmiştir. Bu yükseliş ile birlikte Türkiye Birleşmiş Milletlere en çok yardım eden 16. ülke konumuna yükselmiştir.Türkiye'nin 2021 yılı itibarıyla BM'e katkı payı %1.371'dir.
Birleşmiş Milletler Barış Gücü
Türkiye'nin resmi BM barışı koruma duruşu esas olarak iki belgeyle belirlenir. Bunlardan ilki, BM'nin barış gücü talebine yanıt olarak, Millî Güvenlik Kurulunun hükûmete tavsiyede bulunacağını, cumhurbaşkanının öneriyi parlamentoya göndereceğini ve parlamentonun asker gönderip göndermeme konusundaki nihai kararı vereceğini belirten anayasanın 92. maddesidir. Sonuç olarak, parlamento planı tartışır ve konuşlandırılacak asker miktarının yanı sıra Türkiye'nin operasyona katılımını düzenleyen diğer kuralları belirler. Türk polis memurları ise 657 Sayılı Kanun'un 77. maddesi kapsamında BM ve BM dışı misyonlarda istihdam edilmektedir.
İkinci belge, 15 Mart 2005 tarihinde dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yayımlanan" Türkiye'nin Barışı Koruma ve Barışı İnşa Harekâtlarına Katkısı Kavramı"dır. Bu belge, Türkiye'nin barışı koruma tercihlerini etkileyecek ilkeleri ortaya koymaktadır. Söz konusu barışı koruma misyonuna uluslararası meşruiyet kazandırılması gerekir ki bu da BM Güvenlik Konseyinin bunu onaylaması gerektiği anlamına gelir. Ayrıca hükûmetin Balkanlar, Orta Asya ve Orta Doğu'daki misyonlarına öncelik verilmesi gerektiğinin de altını çizer. Son olarak, hükûmetin bölgeye Türk askeri göndermenin maliyetlerini ve avantajlarını değerlendirebilmesi için misyon hedefleri açıkça belirtilmelidir.
Türkiye, BM liderliğindeki aşağıdaki barışı koruma misyonlarına katılmıştır:
Ülke | Savaş | Misyon | Tarih | Personel sayısı |
---|---|---|---|---|
Afganistan | Afganistan Savaşı | 2002-2022 | ||
Sudan | Darfur Savaşı | UNAMID | 2007-2020 | 40 polis |
Lübnan | UNIFIL | 1978 | 286 asker | |
Kosova | Kosova Savaşı | UNMIK | 1999 | |
Liberya | UNMIL | 2003-2018 | ||
Güney Sudan | Güney Sudan İç Savaşı | 2011 | ||
Fildişi Sahili | 2004-2017 | |||
Orta Afrika Cumhuriyeti | Orta Afrika Cumhuriyeti İç Savaşı | 2014 | ||
Mali | Kuzey Mali çatışması | 2013 | ||
Haiti | 2004-2017 | |||
Kongo DC | 2010 |
Kore Savaşı
Türkiye Birleşmiş Milletler Barış Gücü ile birlikte girdiği ilk savaş 1950-1953 Kore Savaşı'dır.Türkiye'nin bu savaşa girme sebebi NATO'ya üye olmak için bir fırsat olarak görmesiydi.Türkiye bu savaşa toplamda 5.090 asker göndererek, Güney Kore'nin bekası için en çok katkıyı sağlayan ülkelerden birisi olmuştur. Türkiye NATO'ya katılmak için girdiği bu savaş sonucunda Güney Kore ile güzel bir bağ kurmuş ve iki ülkenin bu savaş sonunda ilişkilerini geliştirmiştir.
Türkiye, Güney Kore savaşı bittikten sonra toplamda 724 şehit vermiştir ve Güney Kore'den çıktıktan sonra arkasında Güney Kore'nin Busan şehrinde 403 kişilik bırakılmıştır. Geri kalan 321 şehit ve 166 kayıp askerin naaşı Kuzey Kore'de kalmıştır. Şehitleri anmak için her sene anma törenleri yapılır.
Bu savaş birçok filme, belgesele ve yazılara konu olmuştur. Ayla filmi bir Türk askerinin, Güney Kore'de Ayla adında bir kıza sahip çıkmasını anlatmaktadır. Kutup Yıldızı ve Şimâl Yıldızı belgeselleri de Kore Savaşı'nı anlatmaktadır. Tümen Komutanı Tümgeneral Tahsin Yazıcı'nın Hatıraları, Alay Komutanı Albay Celal Dora'nın Hatıraları, Kore Harbinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin Muharebeleri, Kore Savaşlarında Mehmetçik, Kore Dağlarında Aslanım Yatar, Sakin Sabahlar Ülkesi, Militarizm ve Anti-komünizmin Kesiştiği Nokta: Kore Savaşı ve Kore Mektupları kitapları yazılmıştır.
Ayrıca Bakınız:
Karşılaştırma
Birleşmiş Milletler | Türkiye | |
---|---|---|
Bayrak | Birleşmiş Milletler | Türkiye |
Arma | ||
Harita | ||
Başkent | New York | Ankara |
Nüfus | 7.510.705.517 | 83,154,997 |
Alan | 510.100.000 km² | 783,356 km2 |
Resmî Dil | Arapça, Çince, Fransızca, İngilizce, İspanyolca ve Rusça | Türkçe |
Hükûmet | Genel Sekreter: António Guterres Portekiz Genel Sekreter Yardımcısı: Amina J. Mohammed Nijerya Genel Kurulu Başkanı: Volkan Bozkır Türkiye | Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay |
Kuruluş | 24 Ekim 1945 | 29 Ekim 1923 |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 22 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b . turkey.un.org. 16 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021.
- ^ a b c d . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 7 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b . Anadolu Ajansı. 31 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021.
- ^ a b c d . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 12 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 30 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 22 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 22 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e f . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 23 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e f g h i . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Santana, Nil (27 Eylül 2012). "Contributor Profile: Turkey" (PDF). International Peace Institute. Erişim tarihi: 11 Mart 2022.
- ^ Karadağ, Haluk (2019). The Routledge handbook of Turkish politics (1.1isbn=9781315143842 bas.). Abingdon, Oxon.
- ^ (PDF). 31 Ağustos 2017. 3 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2022.
- ^ a b Satana, Nil (September 2012). "Peacekeeping Contributor Profile: Turkey". providingforpeacekeeping.org. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mart 2022.
- ^ a b c d . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b . Milliyet. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2018.
- ^ . Busan'daki Şehitlerimiz. 5 Ekim 2016. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021.
- ^ . Haberler.com. 25 Ocak 2020. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021.
- ^ . TRT Haber. 27 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021.
- ^ . www.nufusu.com. 16 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021.
Notlar
- ^ Türkiye Avrupa ve Asya üzerine kurulu bir ülke olduğu için bir Avrasya ülkesidir. Bu konumu dolayısıyla hem Avrupa'nın hem de Asya'nın önemli konumlarına yakındır.
- ^ Dünyanın en cömert ülkesi olmuştur açıklaması; Türkiye tüm dünyada millî gelirinden en yüksek payı insani yardım için ayıran ülke olduğu için söylenmiştir.
- ^ Birleşmiş Milletlerin merkezi New York'tur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birlesmis Milletler BM II Dunya Savasi ndan sonra Turkiye dahil olmak uzere 51 ulke ile birlikte kurulmustur Turkiye orgutun kurucu uyesi olmasinin yani sira orgutteki en aktif uyelerden birisidir Turkiye CumhuriyetiBirlesmis Milletler uyeligiUyelikTam uyelikUyelik tarihi24 Ekim 1945BMGK koltuguDaimi TemsilciAhmet Yildiz Orgutte ulkeler belirli gruplara ayrilmistir bu gruplar ulkelerin bulundugu cografyaya gore adlandirilir Gruplar soyledir 1 Afrika Ulkeleri 2 Asya Pasifik Ulkeleri 3 Dogu Avrupa Ulkeleri 4 Latin Amerika ve Karayip ulkeleri 5 Bati Avrupa ve diger ulkeler Turkiye bulundugu konum sebebiyle hem Asya ulkeleri hem de grubuna dahildir Her hangi bir secim soz konusu oldugu zaman ise Avrupa ulkeleri yani grubunda yer alir Turkiye dunyanin en cok insani yardim yapan ulkelerinin basinda gelmektedir Turkiye nin Birlesmis Milletler ile baglantili UNESCO Turkiye Milli Komisyonu vardir Uye Olunan Birlesmis Milletler ProgramlariBirlesmis Milletler Cevre Programi UNEP Program 1972 de Nairobi Kenya da kurulmustur Turkiye Birlesmis Milletler Cevre Programi uyesidir ama yonetim konseyi uyesi degildir Orgutun amaci cevrenin korunmasi cevrenin kuresel duzeyde surekli gozden gecirilmesi ve uluslararasi cevre sorunlarina cozum bulmaktir Programin 7 birim araciligi ile faaliyet gostermektedir Birlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kultur Orgutu UNESCO UNESCO 16 Kasim 1945 te Fransa nin baskenti Paris te kurulmustur UNESCO nun amaci Egitim bilim kultur iletisim ve enformasyon yoluyla kuresel barisin saglanmasi ve fakirligin kaldirilmasi gibi konulardir Turkiye UNESCO nun 20 kurucu uyesinden birisidir ve 1971 den bu yana daimi temsilci bulundurmaktadir Turkiye de UNESCO Turkiye Milli Komisyonu UNESCO programi altinda calismaktadir Turkiye Dunya Mirasi listesi Istanbul un Tarihi Alanlari 1985 Goreme Ulusal Parki ve Kapadokya 1985 Divrigi Ulu Camii ve Darussifasi 1985 Hattusa Hitit Baskenti 1986 Nemrut Dagi 1987 Xanthos Letoon 1988 Hieropolis Pamukkale 1988 Safranbolu 1994 Truva Antik Kenti 1998 Edirne Selimiye Camisi ve Kulliyesi 2011 Catalhoyuk Neolitik Sit Alani 2012 Bergama Cok Katmanli Kulturel Peyzaj Alani 2014 Bursa ve Cumalikizik Osmanli Imparatorlugu nun Dogusu 2014 Diyarbakir Kalesi ve Hevsel Bahceleri Kulturel Peyzaj Alani 2015 Efes 2015 Ani Arkeolojik Alani 2016 Afrodisyas 2017 Gobeklitepe Arkeolojik Alani 2018 Arslantepe Hoyugu 2021 Gordion 2023 Anadolu nun Ortacag Donemi Ahsap Hipostil Camileri 2023 Ayrica Bakiniz UNESCO Turkiye Milli Komisyonu Turkiye Somut olmayan kulturel miras listesi Meddah hikayeleri 2008 Mevlevi Sema Ayini 2008 Asiklik gelenegi 2009 Karagoz ve Hacivat 2009 Nevruz Kutlamalari 2009 Kirkpinar Yagli Guresleri 2010 Semah 2010 Geleneksel Sohbet Toplantilari 2010 2011 Mesir macunu festivali 2012 Turk kahvesi kulturu ve gelenegi 2013 Ebru Turk Kagit Susleme Sanati 2014 Geleneksel Cinicilik Sanati 2016 Lavas ince ekmek ve cesitleri 2016 Islik dili 2017 Hidirellez 2017 Korkut Ata 2018 Turk okculugu 2019 Minyatur sanati 2020 Mangala 2020 Turkiye Dunya Bellegi Programi listesi Bogazici Universitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Arastirma Enstitusu 2001 2001 Suleymaniye kutuphanesi Ibn i Sina yazmalari 2003 Evliya Celebi Seyahatnamesi 2013 2015 Divanu Lugati t Turk 2017 Piri Reis Haritasi 2017 Turkiye nin ayni zamanda UNESCO nun gecici listesinde 77 mirasi vardir Bu alanda Turkiye dunyada birincidir Birlesmis Milletler Dunya Turizm Orgutu UNWTO Orgut 1975 yilinda Madrid Ispanya da kurulmustur Turkiye 1975 yilinda orgute uye olmus ve 2020 2023 yili icin Yurutme Kuruluna secilmistir Orgutun amaci turizmi gelistirmek ve tesvik etmektir UNWTO turist gelirlerinin cok onemli oldugu Turkiye icin onem arz eden bir orguttur Birlesmis Milletler Insan Yerlesimleri Programi UN HABITAT Orgut 1978 yilinda Nairobi Kenya da kurulmustur Turkiye 2011 2014 senelerinde yonetim konseyi uyeligi yapmistir Orgut insan yerlesimleri ve surdurulebilir kentsel gelisimle ilgili calismalar yapmaktadir Orgut Turkiye de calismalarini TOKI ile birlikte yapmaktadir ve TOKI yaptigi konutlar sebebiyle bircok defa Birlesmis Milletler Insan Yerlesimleri Programi tarafindan odule layik gorulmustur Turk Isbirligi ve Koordinasyon Ajansi Baskanligi Mombasa da yapilacak konutlar icin 200 000 bagista bulunmustur Birlesmis Milletler Dunya Gida Programi WFP Orgut 1961 yilinda Roma Italya da kurulmustur Turkiye WFP kuruldugundan beri orgutle yakin iliskiler icerisindedir Orgut yardima muhtac ulkelerde ekonomik ve sosyal kalkinmanin desteklenmesi amaciyla gida yardiminin saglanmasini ve acil durum anlarinda gida yardiminin saglanmasini hedeflemistir 2018 yilinda WFP Turkiye den 169 milyon degerinde gida almistir Bu gidalarin toplami 378 bin tondur Birlesmis Milletler Kalkinma Programi UNDP Orgut 1966 yilinda Amerika Birlesik Devletleri nin en buyuk sehri olan New York ta kurulmustur Orgutun amaci yoksullugu ortadan kaldirilmasi ve toplumdaki esitligin azaltilmasidir Turkiye de 50 yili askin suredir ulkedeki bircok yonetim birimi sivil toplumu ve ozel sektorlerle birlikte calismaktadir Bu kapsam dogrultusunda 1986 dan bu yana kadar 100 den fazla proje yapilmistir Birlesmis Milletler Nufus Fonu UNFPA UNFPA 1969 da New York Amerika Birlesik Devletleri nde kurulmustur Turkiye nin UNFPA ile iliskileri iyi duzeydedir UNFPA Dogu Avrupa ve Orta Asya ofisi Istanbul dadir UNFPA Turkiye iliskilerini 1971 de baslatmistir UNFPA 2011 den bu yana ureme sagligi ve toplumsal cinsiyet temelli siddetle mucadele konulari ile calismalar yapmaktadir Ayrica Turkiye deki Suriyeli kadin ve kiz cocuklarina yonelik calismalar da yurutmektedir Birlesmis Milletler Sinai Kalkinma Orgutu UNIDO Birlesmis Milletler Sinai Kalkinma Orgutu 17 Kasim 1966 da Viyana Avusturya da kurulmustur Orgut gelismekte olan ulkelerin sinai kalkinma faaliyetlerine destek olmak amaciyla 1966 da kurulmus ve 1986 da BM nin uzman kurulusu olmustur Turkiye orgutun butcesine 2018 yilinda 945 156 2019 da 1 078 103 2020 de ise 1 429 878 katkida bulunmustur 27 Subat 2008 tarihinde Saraybosna Bosna Hersek de kurulmustur Turkiye kurucu uye konumundadir Konseye Balkan ulkeleri ve cevre ulkeler uyedir Uye devletler Arnavutluk Bosna Hersek Bulgaristan Hirvatistan Karadag Kosova Kuzey Makedonya Moldova Romanya Sirbistan Slovenya ve Yunanistan Konsey 6 faaliyet altinda isbirligi yapmaktadir Ekonomik ve Sosyal kalkinma Enerji ve altyapi Adalet ve icisleri Guvenlik isbirligi Insan kaynaginin gelistirilmesi Parlamentolararasi iliskilerBirlesmis Milletler Ile IliskilerBirlesmis Milletler in New York ta yer alan merkez binasi Insani Destek Turkiye son donemde Afrika Guney Amerika ve Karayipler ile Buyuk Okyanus ulkelerinin gelisimine yonelik projeler yapmaktadir Turkiye ayni zamanda ile ilgili konulara cok onem vermektedir 2011 yilinda konferansi Istanbul da yapilmistir ve Turkiye 2020 yilina kadar konusuna onem vermis bu konuyu her toplantida dile getirmistir Turkiye bir nevi in sozculugunu ustlenmistir Turkiye 1980 yilindan bu yana BM bunyesinde bircok ulkeye insani yardimlarda bulunmustur Son on senede ise bu yardimlar buyuk artis gostermis ve Turkiye artik dunyanin her noktasina insani yardimlarda bulunan bir ulke olmustur Turkiye 1 Temmuz 2014 tarihinde en cok insani destek yapan ulkeler arasina girmistir 2017 yilinda Turkiye 8 milyar insani yardim yaparak dunyanin en fazla insani yardim yapan ulkesi olmustur Bunun yani sira milli gelirin 0 85 ini yardima ayiran Turkiye dunyanin en comert ulkesi olmustur Birlesmis Milletler Baris Gucu ne en cok katkiyi veren ulkelerden birisidir Dunya Insani Zirvesi Uluslararasi insani yardim sisteminin tikanikligi sebebiyle BM Genel Sekreteri Ban Ki mun un sahsi girisimleri dogrultusunda 23 24 Mayis 2016 tarihinde tarihte ilk defa Dunya Insani Zirvesi Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan in onderliginde Istanbul da yapilmistir Bu Zirveye 55 Devlet baskani 60 i askin bakan ve 40 tan fazla uluslararasi orgut Genel Sekreteri Baskani istirak etmistir Diger katilimcilar ile birlikte sayi 9000 e yukselmis ve Zirveyi 900 medya mensubu takip etmistir Bu Zirve BM merkezinin disinda yapilan en buyuk Zirve olmustur Birlesmis Milletler Istanbul Ofisi Turkiye son donemlerde yaptigi katkilar Dogu Avrupa Kafkasya Orta Asya Orta Dogu ve Kuzey Afrika bolgelerine yakinligi neticesinde Istanbul BM icin onemli bir merkez haline gelmistir Birlesmis Milletler Nufus Fonu nun UNFPA Dogu Avrupa ve Orta Asya ofisi Istanbul a tasinmistir Bunun yani sira Birlesmis Milletler Kalkinma Programi nin UNDP de Istanbul dadir Ayrica ve Bagimsiz Devletler Toplulugu Bolge ofisi ve ve Birlemis Milletler Kadinin Guclendirilmesi Birimi nin UN WOMEN Avrupa ve Orta Asya merkezi de Istanbul dur Istanbul un ayrica gelecek senelerde ve bolge merkezligini almasi bekleniyor Birlesmis Milletler Gebze Ofisi Turkiye nin merkezligini ustlendigi diger bir konu ise dir Bu merkez Gebze de yer almaktadir Birlesmis Milletler Ile Ekonomik IliskilerBM uye devletleri gelismislik duzeyine bagli olarak katki saglamaktadir Turkiye nin 2012 yilinda BM butcesine zorunlu payi 0 617 duzeyindeyken bu sayi sadece bir yilda yani 2013 yilinda 1 328 e yukselmistir Bu yukselis ile birlikte Turkiye Birlesmis Milletlere en cok yardim eden 16 ulke konumuna yukselmistir Turkiye nin 2021 yili itibariyla BM e katki payi 1 371 dir Birlesmis Milletler Baris GucuTurkiye nin resmi BM barisi koruma durusu esas olarak iki belgeyle belirlenir Bunlardan ilki BM nin baris gucu talebine yanit olarak Milli Guvenlik Kurulunun hukumete tavsiyede bulunacagini cumhurbaskaninin oneriyi parlamentoya gonderecegini ve parlamentonun asker gonderip gondermeme konusundaki nihai karari verecegini belirten anayasanin 92 maddesidir Sonuc olarak parlamento plani tartisir ve konuslandirilacak asker miktarinin yani sira Turkiye nin operasyona katilimini duzenleyen diger kurallari belirler Turk polis memurlari ise 657 Sayili Kanun un 77 maddesi kapsaminda BM ve BM disi misyonlarda istihdam edilmektedir Ikinci belge 15 Mart 2005 tarihinde donemin basbakani Recep Tayyip Erdogan tarafindan yayimlanan Turkiye nin Barisi Koruma ve Barisi Insa Harekatlarina Katkisi Kavrami dir Bu belge Turkiye nin barisi koruma tercihlerini etkileyecek ilkeleri ortaya koymaktadir Soz konusu barisi koruma misyonuna uluslararasi mesruiyet kazandirilmasi gerekir ki bu da BM Guvenlik Konseyinin bunu onaylamasi gerektigi anlamina gelir Ayrica hukumetin Balkanlar Orta Asya ve Orta Dogu daki misyonlarina oncelik verilmesi gerektiginin de altini cizer Son olarak hukumetin bolgeye Turk askeri gondermenin maliyetlerini ve avantajlarini degerlendirebilmesi icin misyon hedefleri acikca belirtilmelidir Turkiye BM liderligindeki asagidaki barisi koruma misyonlarina katilmistir Ulke Savas Misyon Tarih Personel sayisi Afganistan Afganistan Savasi 2002 2022 Sudan Darfur Savasi UNAMID 2007 2020 40 polis Lubnan UNIFIL 1978 286 asker Kosova Kosova Savasi UNMIK 1999 Liberya UNMIL 2003 2018 Guney Sudan Guney Sudan Ic Savasi 2011 Fildisi Sahili 2004 2017 Orta Afrika Cumhuriyeti Orta Afrika Cumhuriyeti Ic Savasi 2014 Mali Kuzey Mali catismasi 2013 Haiti 2004 2017 Kongo DC 2010Kore Savasi Birlesmis Milletler Kuvvetleri Komutani General Walton Walker Turk Tugayi Komutani Tuggeneral Tahsin Yazici ya Gumus Yildiz madalyasini takarkenGuney Kore ve Turkiye nin ortak duzenledigi anma toreni Turkiye Birlesmis Milletler Baris Gucu ile birlikte girdigi ilk savas 1950 1953 Kore Savasi dir Turkiye nin bu savasa girme sebebi NATO ya uye olmak icin bir firsat olarak gormesiydi Turkiye bu savasa toplamda 5 090 asker gondererek Guney Kore nin bekasi icin en cok katkiyi saglayan ulkelerden birisi olmustur Turkiye NATO ya katilmak icin girdigi bu savas sonucunda Guney Kore ile guzel bir bag kurmus ve iki ulkenin bu savas sonunda iliskilerini gelistirmistir Turkiye Guney Kore savasi bittikten sonra toplamda 724 sehit vermistir ve Guney Kore den ciktiktan sonra arkasinda Guney Kore nin Busan sehrinde 403 kisilik birakilmistir Geri kalan 321 sehit ve 166 kayip askerin naasi Kuzey Kore de kalmistir Sehitleri anmak icin her sene anma torenleri yapilir Bu savas bircok filme belgesele ve yazilara konu olmustur Ayla filmi bir Turk askerinin Guney Kore de Ayla adinda bir kiza sahip cikmasini anlatmaktadir Kutup Yildizi ve Simal Yildizi belgeselleri de Kore Savasi ni anlatmaktadir Tumen Komutani Tumgeneral Tahsin Yazici nin Hatiralari Alay Komutani Albay Celal Dora nin Hatiralari Kore Harbinde Turk Silahli Kuvvetlerinin Muharebeleri Kore Savaslarinda Mehmetcik Kore Daglarinda Aslanim Yatar Sakin Sabahlar Ulkesi Militarizm ve Anti komunizmin Kesistigi Nokta Kore Savasi ve Kore Mektuplari kitaplari yazilmistir Ayrica Bakiniz Turk Tugayi Guney Kore Turkiye iliskileriKarsilastirma Birlesmis Milletler TurkiyeBayrak Birlesmis Milletler TurkiyeArmaHaritaBaskent New York AnkaraNufus 7 510 705 517 83 154 997Alan 510 100 000 km 783 356 km2Resmi Dil Arapca Cince Fransizca Ingilizce Ispanyolca ve Rusca TurkceHukumet Genel Sekreter Antonio Guterres Portekiz Genel Sekreter Yardimcisi Amina J Mohammed Nijerya Genel Kurulu Baskani Volkan Bozkir Turkiye Ekonomik ve Sosyal Konseyi Baskani Mona Juul Norvec Birlesmis Milletler Guvenlik Konseyi Baskani Vietnam Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan Cumhurbaskani Yardimcisi Fuat OktayKurulus 24 Ekim 1945 29 Ekim 1923Kaynakca a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae T C Disisleri Bakanligi 22 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b turkey un org 16 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2021 a b c d T C Disisleri Bakanligi 7 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v T C Disisleri Bakanligi 1 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Anadolu Ajansi 31 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2021 a b c d T C Disisleri Bakanligi 12 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e T C Disisleri Bakanligi 30 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e T C Disisleri Bakanligi 22 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d T C Disisleri Bakanligi 22 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e f T C Disisleri Bakanligi 25 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b T C Disisleri Bakanligi 23 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e f g h i T C Disisleri Bakanligi 9 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Santana Nil 27 Eylul 2012 Contributor Profile Turkey PDF International Peace Institute Erisim tarihi 11 Mart 2022 Karadag Haluk 2019 The Routledge handbook of Turkish politics 1 1isbn 9781315143842 bas Abingdon Oxon PDF 31 Agustos 2017 3 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 11 Mart 2022 a b Satana Nil September 2012 Peacekeeping Contributor Profile Turkey providingforpeacekeeping org 7 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mart 2022 a b c d T C Disisleri Bakanligi 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Milliyet 24 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2018 Busan daki Sehitlerimiz 5 Ekim 2016 6 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2021 Haberler com 25 Ocak 2020 26 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2021 TRT Haber 27 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2021 www nufusu com 16 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2021 Notlar Turkiye Avrupa ve Asya uzerine kurulu bir ulke oldugu icin bir Avrasya ulkesidir Bu konumu dolayisiyla hem Avrupa nin hem de Asya nin onemli konumlarina yakindir Dunyanin en comert ulkesi olmustur aciklamasi Turkiye tum dunyada milli gelirinden en yuksek payi insani yardim icin ayiran ulke oldugu icin soylenmistir Birlesmis Milletlerin merkezi New York tur