I. Huzziya, Eski Krallık döneminde hüküm sürmüş (MÖ 1530-1525) bir Hitit kralıdır.
I. Huzziya | |
---|---|
Hitit Kralı | |
Hüküm süresi | MÖ 1530-1525 |
Önce gelen | Ammuna |
Sonra gelen | Telipinu |
Babası | Ammuna |
Hitit kralları listesi |
---|
Hititler-Dönemler MÖ 23. yüzyıl- MÖ 12. yüzyıl (Orta kronoloji) |
Hatti Kralları (Beylikler Dönemi) |
Pamba |
Pithana |
Piyusti |
Anitta |
Eski Krallık MÖ 17. yüzyıl - MÖ 16. yüzyıl |
Labarna |
I. Hattuşili |
I. Murşili |
I. Hantili I. Zidanta Ammuna I. Huzziya Telepinu |
Orta Krallık MÖ 15. yüzyıl |
Alluvamna |
Tahurvaili |
II. Hantili |
II. Zidanta |
II. Huzziya |
I. Muvatalli |
Yeni (Büyük) Krallık Dönemi MÖ 14. yüzyıl - MÖ 12. yüzyıl |
I. Tuthaliya |
I. Arnuvanda |
II. Hattuşili(?) |
II. Tuthaliya |
Genç Tuthaliya(?) |
I. Şuppiluliuma |
II. Arnuvanda |
II. Murşili |
II. Muvatalli |
III. Murşili |
III. Hattuşili |
IV. Tuthaliya |
Kurunta(?) |
III. Arnuvanda |
II. Şuppiluliuma |
Hükümdarlığı
I. Huzziya dönemine ait hiçbir belge bulunmamaktadır ve bu kral hakkında bilinenlerin çoğu Telipinu fermanında söylenenlerden ibarettir. Buna göre Huzziya bir önceki kral Ammuna'nın ölümünün ardından bir komplo ile tahta çıkmıştır. Kralın muhafız birliği komutanı Zuru, oğlu Tahurvaili'yi ve haberci Taruhsu'yu göndererek Tetti ve Hantili'yi aileleri ile birlikte öldürtmüştür. Tetti ve Hantili Ammuna'nın oğulları olmalıdır. Huzziya belki de Ammuna'nın daha genç bir oğluydu ve böylece Tetti ve Hantili'nin ölümü ile tahta çıkış için önü açılmıştır. Huzziya'nın dönemiyle ilgili başka bir bilgi verilmemiştir bu yüzden saltanat süresinin çok uzun olmadığı düşünülür.
I. Huzziya'nın kızkardeşi İstapariya ile evli olan Telipinu, I. Huzziya'nın kendisini öldürtmeye çalıştığını duyunca onu tahttan indirir ve kendisi kral olur. Telipinu'nun ağzından anlatılan belgeye göre Huzziya beş kardeşi ile birlikte sürgüne gönderilir. Ancak bir zaman sonra Huzziya ve beş kardeşi, Telipinu'nun bilgisi olmadan, Tahurvaili ve Taruhsu'nun da dahil olduğu bir grup tarafından öldürülür.
Notlar
- ^ Bu tarihler takribidir ve "orta" kronolojiye dayanmaktadır: (İngilizce) Bryce, s. xv.
Hitit krallarının 'uzun', 'orta' ve 'kısa' kronolojiye göre karşılaştırmalı bir listesi için: Alpaslan, M. (2009) Hititolojiye Giriş, s. 155. - ^ "(İngilizce) Telipinu fermanı". 16 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2020.
- ^ Kimi tarihçilere göre, Huzziya'nın kızkardeşi ile evli olan Telipinu da Ammuna'nın oğludur ve Huzziya evlilik bağı dolayısıyla tahtta hak iddia etmiştir; Bryce, s. 103.
Kaynakça
- Brandau, B. & Schickert, H. (2003) Hititler, Ankara: Arkadaş Yayınları.
- (İngilizce) Bryce, T. (2005) Kingdom of the Hittites, 2nd Edition, Oxford; Oxford University Press.
- (Almanca) Klengel, H. (1999) Geschichte des hethitischen Reichs, Leiden: Brill.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- (İngilizce) I. Huzziya'nın hükümdarlığı10 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Huzziya Eski Krallik doneminde hukum surmus MO 1530 1525 bir Hitit kralidir I HuzziyaHitit KraliHukum suresiMO 1530 1525Once gelenAmmunaSonra gelenTelipinuBabasiAmmunaHitit krallari listesiHititler Donemler MO 23 yuzyil MO 12 yuzyil Orta kronoloji Hatti Krallari Beylikler Donemi PambaPithanaPiyustiAnittaEski Krallik MO 17 yuzyil MO 16 yuzyilLabarnaI HattusiliI MursiliI Hantili I Zidanta Ammuna I Huzziya TelepinuOrta Krallik MO 15 yuzyilAlluvamnaTahurvailiII HantiliII ZidantaII HuzziyaI MuvatalliYeni Buyuk Krallik Donemi MO 14 yuzyil MO 12 yuzyilI TuthaliyaI ArnuvandaII Hattusili II TuthaliyaGenc Tuthaliya I SuppiluliumaII ArnuvandaII MursiliII MuvatalliIII MursiliIII HattusiliIV TuthaliyaKurunta III ArnuvandaII SuppiluliumaHukumdarligiI Huzziya donemine ait hicbir belge bulunmamaktadir ve bu kral hakkinda bilinenlerin cogu Telipinu fermaninda soylenenlerden ibarettir Buna gore Huzziya bir onceki kral Ammuna nin olumunun ardindan bir komplo ile tahta cikmistir Kralin muhafiz birligi komutani Zuru oglu Tahurvaili yi ve haberci Taruhsu yu gondererek Tetti ve Hantili yi aileleri ile birlikte oldurtmustur Tetti ve Hantili Ammuna nin ogullari olmalidir Huzziya belki de Ammuna nin daha genc bir ogluydu ve boylece Tetti ve Hantili nin olumu ile tahta cikis icin onu acilmistir Huzziya nin donemiyle ilgili baska bir bilgi verilmemistir bu yuzden saltanat suresinin cok uzun olmadigi dusunulur I Huzziya nin kizkardesi Istapariya ile evli olan Telipinu I Huzziya nin kendisini oldurtmeye calistigini duyunca onu tahttan indirir ve kendisi kral olur Telipinu nun agzindan anlatilan belgeye gore Huzziya bes kardesi ile birlikte surgune gonderilir Ancak bir zaman sonra Huzziya ve bes kardesi Telipinu nun bilgisi olmadan Tahurvaili ve Taruhsu nun da dahil oldugu bir grup tarafindan oldurulur Notlar Bu tarihler takribidir ve orta kronolojiye dayanmaktadir Ingilizce Bryce s xv Hitit krallarinin uzun orta ve kisa kronolojiye gore karsilastirmali bir listesi icin Alpaslan M 2009 Hititolojiye Giris s 155 Ingilizce Telipinu fermani 16 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2020 Kimi tarihcilere gore Huzziya nin kizkardesi ile evli olan Telipinu da Ammuna nin ogludur ve Huzziya evlilik bagi dolayisiyla tahtta hak iddia etmistir Bryce s 103 KaynakcaBrandau B amp Schickert H 2003 Hititler Ankara Arkadas Yayinlari Ingilizce Bryce T 2005 Kingdom of the Hittites 2nd Edition Oxford Oxford University Press Almanca Klengel H 1999 Geschichte des hethitischen Reichs Leiden Brill Ayrica bakinizHitit krallari listesi Hitit ImparatorluguDis baglantilar Ingilizce I Huzziya nin hukumdarligi10 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde